Przyrządy Polarymetr Lippicha, naczynia z roztworem cukru o

wiczenie O8
POMIAR SKR CENIA P ASZCZYZNY POLARYZACJI WIAT A W ROZTWORZE CUKRU
PRZY POMOCY POLARYMETRU
Przyrz dy
Polarymetr Lippicha, naczynia z roztworem cukru o ró nych st eniach, woda destylowana.
Niektóre substancje posiadaj zdolno ! skr cenia p"aszczyzny polaryzacji drga$ wiat"a
spolaryzowanego liniowo / jest to tzw. aktywno ! optyczna /. Zdolno ! ta charakteryzuje si
tzw. skr calno ci w"a ciw
[ ] T , która jest funkcj d"ugo ci fali wiat"a przechodz cego przez substancj , a w
przypadku roztworów tak e od rodzaju rozpuszczalnika. Nadmieni! nale y, e skr calno !
w"a ciwa jest s"abo zale na od temperatury.
Dla roztworów optycznie czynnych skr calno ! w"a ciw definiuje si w sposób nast puj cy:
[
]T =
dc
/1/
gdzie oznacza obserwowany k t skr cenia p"aszczyzny polaryzacji /wyra ony w
stopniach/, d - grubo ! warstwy roztworu, przez który przechodzi wiat"o spolaryzowane /
mierzon w dm /, c – st enie / mierzone w gramach badanej substancji w 1cm3 roztworu /.
Indeksy i T oznaczaj wybran do pomiaru d"ugo ! fali wietlnej i temperatur pomiaru.
Kolejno ! wykonywanych czynno ci
1. Znale4! po"o enie zerowe analizatora bez cia"a skr caj cego p"aszczyzn polaryzacji.
W tym celu :
a/ nape"ni! rurk polarymetru wod destylowan
b/ reguluj c okularem doprowadzi! do najostrzejszego obrazu linii podzia"u pól
c/ obracaj c analizator znale4! po"o enie , przy którym obie cz ci pola s jednakowo
ciemne, odczyta! warto ! po"o enia analizatora / po"o enie zerowe / a 0
d/ pomiar powtórzy! trzykrotnie
e/ obliczy! redni warto ! zerowego po"o enia analizatora a0
2. Zmierzy! k t skr cenia p"aszczyzny polaryzacji przez roztwór cukru.
W tym celu :
a/ zmierzy! d"ugo ! rurki
b/ nape"ni! rurk roztworem cukru / w rurce nie mo e by! p cherzyków powietrza / i
umie ci! j w polaryzatorze
c/ obracaj c analizator znale4! po"o enie a , przy którym obie cz ci pola widzenia s
jednakowo ciemne.
d/ pomiar powtórzy! trzykrotnie i obliczy! redni warto ! a
e/ obliczy! k t skr cenia p"aszczyzny polaryzacji = a a0
3. Pomiary z pkt-u 2 powtórzy! dla wszystkich otrzymanych roztworów /" cznie z
roztworem o nieznanym st eniu.
4.
Korzystaj c z metody regresji liniowej sporz dzi! wykres
d
= [ ]T c
oraz obliczy!
warto ! [ ]T skr calno ci w"a ciwej cukru.
5. Korzystaj c z wykresu znale4! st enie c x nieznanego roztworu.
6. Wyniki pomiarów i oblicze$ zapisa! w tabeli.
Tabela
St enie
Roztworu
c
Po"o enie
analizatora
a1
Po"o enie
analizatora
a2
Po"o enie
analizatora
a3
=rednia
warto !
a
K t
skr cenia
=a
a0
D"ugo !
rurki
d
Wymagania
- liniowa polaryzacja wiat"a, prawo Malusa, stopie$ polaryzacji [ 3, 8 13 ]
- dwój"omno ! kryszta"ów [ 3, 8, 13 ]
- budowa i zasada dzia"ania pryzmatu Nicola [ 3, 8, 13 ]
- sposoby polaryzacji wiat"a [ 3, 8, 13 ]
d