O co walczymy. Omówienie postulatów

Region Gda
ski NSZZ „Solidarno
http://www.solidarnosc.gda.pl
O co walczymy. Omówienie postulatów
Postulaty, które trzy centrale zwi zkowe ‒ „Solidarno
OPZZ i FZZ ‒ przedstawiły premier
Ewie Kopacz, to nie obrona przywilejów zwi zkowych, ale propozycja dyskusji o realnych
problemach polskiego społecze stwa. Przedstawiamy katalog spraw wymagaj cych pilnego
rozwi zania. Nadszedł czas, e musimy si o to solidarnie upomnie , bo premier, która tyle
mówi o dialogu, nie odpowiada na wezwanie do rozmów.
damy negocjacji na temat:
Szybkiego wzrostu minimalnego wynagrodzenia do poziomu 50% przeci
tnego wynagrodzenia
„S od wielu lat zabiega o podwy szenie płacy minimalnej do poziomu 50% przeci tnego
wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Obecnie w Polsce wynosi ona 1750 zł, czyli znacznie
poni ej postulowanego poziomu. Projekt „S zło ony w Sejmie 18 lipca 2011 r., pod którym
zebrano ponad 350 tys. podpisów, utkn ł w zamra arce sejmowej. Zakłada on stopniowe
podwy szanie minimalnego wynagrodzenia za prac do wysoko ci 50% przeci tnego
wynagrodzenia w gospodarce narodowej w tempie zgodnym z tempem wzrostu gospodarczego.
To znaczy, e wysoko
minimalnego wynagrodzenia b dzie ulegała szybszemu zwi kszaniu
w przypadku wzrostu PKB o co najmniej 3%, natomiast je li wzrost gospodarczy b dzie ni szy
lub b dzie miał warto
ujemn , b dzie ono ustalane według dotychczas przyj tych zasad. Pi
lat temu Parlament Europejski przyj ł rezolucj , zgodnie z któr płaca minimalna w krajach
członkowskich winna osi gn
przynajmniej 60% przeci tnego wynagrodzenia w danym kraju.
‒ D.Tusk jako premier ju w 2009 roku obiecał przedstawi „ cie k doj cia płacy minimalnej
do poziomu 50% redniego wynagrodzenia. To był jeden z warunków zgody strony społecznej
na czasowe /!!!/ wprowadzenie 12-miesi cznego okresu rozliczeniowego. Tymczasem obietnica
pozostała niezrealizowana, a 12-miesi czny okres wprowadzono ustawowo na stałe…
‒ płaca minimalna w Polsce nale y do najni szych w Europie… Po rednio powoduje, e
jeste my tak e niechlubnymi liderami w tzw. ubóstwie pracuj cych. A 10-11% pracuj cych w
Polsce nie jest w stanie zaspokoi podstawowych potrzeb z otrzymywanych wynagrodze . Co
charakterystyczne dotyczy to 7% zatrudnionych na umow o prac i a 25% zatrudnionych na
„umowach mieciowych .
Wprowadzenia minimalnej stawki wynagrodzenia za godzin
zatrudnienia
pracy niezale
nie od formy
Minimalne wynagrodzenie, które obecnie wynosi 1750 zł, dotyczy tylko pracowników
zatrudnionych na umowy o prac . Jednak du ej liczby osób zatrudnionych na ró ne formy
umów mieciowych ta zasada nie obejmuje.
Wszyscy pracownicy, niezale
nie od formy zatrudnienia, powinni otrzymywa
minimalne
1/5
Region Gda
ski NSZZ „Solidarno
http://www.solidarnosc.gda.pl
wynagrodzenie tej samej wysoko ci, co pracownicy zatrudnieni na umow o prac ‒ oczywi
je eli ich praca da si rozliczy w godzinach. Liczona w ten sposób stawka godzinowa
wynosiłaby obecnie 10-11 zł. Ma to zapobiec przede wszystkim patologiom na rynku pracy ‒
zatrudnianiem na zlecenie kasjerek w hipermarketach czy stró y na budowach.
cie
‒ Sejm, który nie tak dawno uchwalił zmiany w ustawie o zamówieniach publicznych, zalecaj c
branie pod uwag tak e sposobu zatrudnienia pracowników, sam ogłosił przetarg na utrzymanie
porz dku, czysto ci etc. wokół z jedynym kryterium najni szej ceny…
‒ instytucje publiczne daj
„oferty pracy na zlecenie za 2-4 zł za godzin
(ochrona w muzeum)
Wycofania antypracowniczych zmian w Kodeksie pracy dotycz cych czasu pracy oraz
wprowadzenia zasady zawierania umowy o prac na pi mie przed rozpocz ciem pracy.
damy wycofania z Kodeksu Pracy zapisu o wydłu eniu okresu rozliczeniowego do 12
miesi cy i przywrócenie obowi zuj cego wcze niej okresu 4-miesi cznego (zgodnego
z dyrektyw 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. o czasie
pracy). Jednym z efektów wprowadzenia wydłu onego okresu rozliczeniowego jest
ograniczenie godzin nadliczbowych oraz czasowe obni anie wynagrodzenia do poziomu płacy
minimalnej, je eli wynika to z rozkładu czasu pracy w firmie.
damy wprowadzenia obowi zku wr czania umowy o prac na pi mie przed dopuszczeniem
do pracy, a nie do ko ca pierwszej dniówki - jak jest obecnie. Dzisiejsze rozwi zanie stwarza
pole do nadu y dla pracodawców, a pracowników pozbawia mo liwo ci dochodzenia
roszcze . Pracodawca nie podpisuj c umowy mo e, np. co kilka dni zatrudnia nowego
pracownika bez ponoszenia kosztów wynagrodzenia.
Brak umowy o prac jest niezgodny z prawem i umo liwia nieuczciwym pracodawcom
zatrudnianie „na czarno . Ujawnia si to cz sto dopiero w momencie kontroli Pa stwowej
Inspekcji Pracy.
Wyeliminowania stosowania umów
mieciowych oraz patologicznego samozatrudnienia
Patologi nie jest sam fakt istnienia umów cywilnych (umowa zlecenie, umowa o dzieło, itd.), ale
skala tego zjawiska w naszym raju. Polska jest liderem w UE pod wzgl dem liczby takich umów.
To trzeba zmieni zarówno dla ochrony pracowników jak i dla ochrony rynku pracy i systemu
ubezpiecze społecznych.
Pracownik na umowie cywilno-prawnej bierze na siebie pełn odpowiedzialno
cywilno-prawn
za wykonywan prac , równie w wymiarze bhp, nie ma prawa do urlopu, wiadcze
socjalnych itp. Najcz
ciej otrzymuje wynagrodzenie na niskim poziomie i cz sto nie ma
odprowadzanych składek na ubezpieczenie społeczne.
„Umow
mieciow
staje si u nas tak e zatrudnienie na umow o prac na czas okre lony. W
ci gu półtorej dekady zatrudnienie w tej formie zwi kszyło si z 7% do 27% ‒ najwi cej w EU.
Najcz
ciej nie jest to zwi zane z cyklem produkcyjnym, a z mo liwo ci szybkiego zwolnienia
2/5
Region Gda
ski NSZZ „Solidarno
http://www.solidarnosc.gda.pl
pracownika bez podania przyczyny.
Inn form omijania kodeksu pracy i zwi
pracowników do tzw. samozatrudnienia.
Odblokowania wzrostu wynagrodze
bud etowej
zanych z tym praw pracowniczych jest „zmuszanie
dla pracowników pa
stwowej i samorz
dowej sfery
Od 2009 r. w sferze bud etowej nie ma wzrostu wynagrodze . Natomiast niektóre grupy
zawodowe otrzymały w tym czasie podwy ki. To rodzi uczucie niesprawiedliwo ci społecznej.
Wskutek zamro enia podwy ek i wzrostu cen konsumpcyjnych (inflacja) od 2009 r. nast puje
znaczne zubo enie tej grupy zawodowej. W sierpniu 2014 r. „S wezwała rz d do weryfikacji
zało e bud etowych na rok 2015, tak by rednioroczny wska nik wzrostu wynagrodze tych
pracowników wyniósł co najmniej 9%.
‒ Tymczasem w wi kszo ci spółek z udziałem skarbu pa stwa zarobki kadry kierowniczej
zdecydowanie wzrosły ‒ w prze ywaj cej kryzys Jastrz bskiej Spółce W glowej zarobki
zarz du i prezesa o blisko 400% /!/ w ci gu kilku lat.
Wycofania si z podwy szonego wieku emerytalnego oraz wprowadzenia prawa do skracania
powszechnego wieku emerytalnego dla ubezpieczonych legitymuj cych si : kobiety 35-letnimi,
am
czy ni 40-letnimi okresami składkowymi i minimalnym kapitałem emerytalnym
gwarantuj cym przyszłe wiadczenia na poziomie nie ni szym ni minimalna emerytura.
Niekwestionowany wzrost długo ci ycia w Polsce nie jest proporcjonalny do wzrostu długo ci
ycia w zdrowiu. Podwy szenie wieku emerytalnego do 67 lat zmusi wielu pracowników do
pracy ponad ich mo liwo ci zdrowotne. Na to nie ma i nie b dzie zgody, tym bardziej, e
opieka medyczna naszego pa stwa pozostawia wiele do yczenia. Proponujemy obni enie
wieku emerytalnego do tego sprzed reformy Tuska, czyli 65 lat dla m
czyzn i 60 dla kobiet lub
mo liwo
przej cia na emerytur po spełnieniu dwóch kryteriów: dla m
czyzn 40 lat pracy,
dla kobiet 35 lat pracy oraz zgromadzenie składek w wysoko ci pozwalaj cej na uzyskanie
minimalnej emerytury. Nale y wprowadzi szereg zach t do tego, aby ludzie dłu ej pracowali,
jednak dłu sza praca powinna by kwesti wyboru, zale n od stanu zdrowia, a nie
bezwzgl dnym wymogiem.
‒ Jedyn grup wiekow , w której w ubiegłym roku wzrosło bezrobocie ‒ to grupa najstarsza (a
o 15%). To skutek wprowadzenia nieprzygotowanej reformy Tuska. Efekt ten b dzie si
pogł biał.
Wprowadzenia skutecznej polityki pa stwa ukierunkowanej na tworzenie stabilnych miejsc
pracy chroni cych pracowników przed ubóstwem
Warto korzysta ze sprawdzonych rozwi za pokazuj cych, jaka powinna by polityka pa stwa
w obszarze tworzenia stabilnych miejsc pracy. Liderem w tym zakresie s Niemcy. Ich
do wiadczenie pokazuje, e gospodarka powinna opiera si na silnym przemy le, a nie na
usługach. Szacuje si , e jedno miejsce pracy w przemy le generuje 5 miejsc w jego otoczeniu.
3/5
Region Gda
ski NSZZ „Solidarno
http://www.solidarnosc.gda.pl
Kryzys gospodarczy pokazał,
e pa stwa oparte na przemy le znacznie lepiej radziły sobie
z jego skutkami. Do wiadczenie firm niemieckich przeczy tak silnie lansowanej w Polsce
neoliberalnej tezie o rzekomo cudownych skutkach elastyczno ci zatrudnienia dla biznesu
i gospodarki. Nasi s siedzi pokazuj , e stabilne zatrudnienie nie jest przeszkod w rozwoju
ekonomicznym firmy i jej konkurencyjno ci oraz dla wzrostu gospodarki. „Solidarno
domaga
si od rz du działa wspieraj cych rozwój przemysłu oraz polityki stabilnego zatrudnienia.
Odmro
enia podstawy naliczania zakładowego funduszu
wiadcze
socjalnych
Od 4 lat zamro ona jest podstawa naliczania ZF S. Oznacza to, e kwoty naliczane od tej
podstawy (37,5 % przeci tnego wynagrodzenia miesi cznego w gospodarce narodowej w roku
poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego) s ni sze ni , gdyby nalicza je od
bie
cej podstawy. Bior c pod uwag skal ubóstwa w naszym kraju i niski poziom
wynagrodze , fundusz coraz cz
ciej zaczyna pełni funkcj pomocow i opieku cz . Pokazuje
to, jak trudna jest sytuacja pracowników szczególnie w bran ach, w których pracownik
otrzymuje najni sze wynagrodzenie.
Przywrócenia odpowiedzialno
ci pa
stwa za zdrowie obywateli
Chocia by ostatnie do wiadczenie z tzw. pakietem onkologicznym pokazuje, jak dalece system
opieki zdrowotnej w Polsce jest niewydolny. Kolejki do lekarzy specjalistów wcale si nie
zmniejszyły, a w wielu przypadkach na planowane operacje czeka si latami. Zdaniem „S
system opieki zdrowotnej wymaga dzi reformy, nale y go zmieni kompleksowo, a nie
dora nie. Przede wszystkim jednak nale y zrezygnowa ze zgubnej dla pacjentów filozofii, e
zdrowie to towar rynkowy i zaprzesta szkodliwej komercjalizacji (prywatyzacji) słu by zdrowia.
Bardziej sprawiedliwego podziału dochodu narodowego m.in. przez zwi
podatkowej
kszenie progresji
Pogł bia si pauperyzacja społecze stwa. Wiele grup pracowniczych otrzymuje wynagrodzenia
na minimalnym poziomie. „S domaga si podwy szenia zamro onych progów dochodowych,
od poziomu których mo liwe jest uzyskanie pomocy społecznej. Coraz wi cej rodzin w Polsce
yje w ubóstwie, poniewa ich niskie dochody nie wystarczaj na prze ycie miesi ca,
a równocze nie nie uprawniaj do otrzymania wsparcia z o rodków pomocy społecznej. Z tego
samego powodu domagamy si zwi kszenia kwoty wolnej od podatku dla osób najmniej
zarabiaj cych. Ju ponad 2 mln Polaków wyjechało szuka pracy i ratunku na polepszenia
swojego ycia w innych krajach. Dla tych ludzi Polska nie jest „zielon wysp . Niew tpliwie
nale y te podj
działania ograniczaj ce ucieczk od podatków do tzw. rajów podatkowych,
cho by poprzez promowanie firm płac cych podatki w Polsce.
‒ Absurdem jest ci ganie podatków od osób, które „zarabiaj
300 zł miesi cznie ‒ i tak trafi
one do opieki społecznej. W wi kszo ci krajów kwota wolna od podatku jest 10 razy wi ksza od
naszej, wynosz cej niewiele ponad 3000 zł rocznie.
Wprowadzenie systemowych zmian w dialogu społecznym zgodnie z oczekiwaniami partnerów
społecznych
4/5
Region Gda
ski NSZZ „Solidarno
http://www.solidarnosc.gda.pl
Potrzebujemy nowej instytucji dialogu społecznego, gdy dotychczasowa formuła si
wyczerpała. W czerwcu 2013 r. trzy reprezentatywne zwi zki zawodowe ‒ „Solidarno
, OPZZ
i FZZ ‒ zdecydowały o nieuczestniczeniu w pracach Trójstronnej Komisji ds. SpołecznoGospodarczych. Był to wyraz niezgody na pozorowany dialog społeczny uprawiany przez stron
rz dow .
Dlatego zwi zki zawodowe i pracodawcy proponuj powołanie Rady Dialogu Społecznego,
która dysponowałaby swoimi funduszami, a której członkowie byliby powoływani przez
prezydenta lub marszałka sejmu. Przewodniczenie obradom powinno by rotacyjne, a dialog
transparentny. W tym celu obrady powinny by na ywo transmitowane, np. w internecie.
Ponadto Rada powinna mie uprawnienia do inicjatywy legislacyjnej, a w niektórych sprawach
społecznych i pracowniczych konsensus osi gni ty na forum Rady powinien by obligatoryjny
dla rz du.
Na podst. oprac. Regionu Wielkopolska NSZZ „Solidarno
5/5
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)