pobierz pdf - BIKTL Tomasz Latawiec

inspekcje i renowacje sieci
Modernizacja kanałów przemysłowych
na terenie zakładów
Anwil we Włocławku
W
ostatnich latach wykonywaliśmy bezwykopowe
renowacje kanałów przemysłowych na terenie Zakładów ANWIL S.A. we Włocławku. Było to dla nas
bardzo ciekawe doświadczenie, ponieważ musieliśmy zastosować mało popularną w Polsce technologią rękawa z włókien
szklanych, nasączanych żywicami winyloestrowymi utwardzanymi pod wpływem promieni UV. Prace te wchodziły w skład
trzyletniego programu „Modernizacja kanalizacji przemysłowej
metodą Berolina - Liner”, dofinansowanego przez Narodowy
Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Technologia.
Dlaczego technologie rękawów z włókien szklanych nasączanych żywicami utwardzanymi pod wpływem promieni UV
nie są powszechnie stosowane w Polsce? Jedynym argumentem
przemawiającym na ich niekorzyść jest cena. Bo co do jakości
i skuteczności – nie ma żadnych zastrzeżeń. Mało tego - ci, którzy czytają nasz kwartalnik, znają treść raportu Biura Inżynieryjnego IKT z badań przeprowadzanych w latach 2003/2004. (Inżynieria Bezwykopowa nr [8] 4/2004). Wynika z niego, że rękawy
utwardzane promieniami UV charakteryzują się najlepszymi właściwościami oraz w sposób bezkonkurencyjny pokonują inne
rękawy badane według czterech kryteriów: modułu sprężystości
podłużnej, wytrzymałości na rozciąganie przy zginaniu, grubości
ścianki oraz wodoszczelności. Czy zatem warto stosować te rękawy, a jeżeli tak – to gdzie?
Odpowiedź na tak postawione pytanie ludzie zajmujący się
kanałami w ANWILU znają już od 11 lat – tj. od pierwszej instalacji takiego rękawa w ich zakładzie. Zdecydowano się na
takie rozwiązanie właśnie ze względu na jakość materiału i stałą kontrolę procesu utwardzania. Skuteczna instalacja powstaje
z połączenia najwyższych parametrów materiału z odpowiednim
procesem utwardzania, który musi być w każdej sekundzie pod
ciągłą kontrolą. A to udaje się tylko w przypadku procesu utwardzania prowadzonego pod wpływem promieni UV. W ANWILU
stosowano technologie, które miały różne nazwy handlowe, ale
zawsze proces utwardzania był prowadzony za pomocą promieni UV. W ubiegłym roku przeprowadzono badanie kanału, który
w 1994 roku jako pierwszy był poddany renowacji technologią
SOFTlining. Po 10 latach eksploatacji jego stan jest znakomity,
co utwierdziło decydentów w przekonaniu o słuszności wyboru
tych właśnie technologii. Łącznie w latach 1994 - 2002 w ANWILU poddano renowacji kanały o średnicach od 200 do 800 mm
o długości 5400 mb. Tak więc w zakładach przemysłowych,
gdzie występują kanały przemysłowe obciążone ściekami z dużą
zawartością związków chemicznych o podwyższonej temperaturze i zmiennym pH, warto stosować takie technologie!
My zastosowaliśmy technologię Berolina Liner, która wykorzystuje rękaw bez szwu wykonany z włókien ECR lub E Glas,
pokryty z zewnątrz i wewnątrz folią polietylenową. Rękaw może
być nasączany żywicami poliestrowymi lub winylestrowymi. Renowacja kanału rozpoczyna się od wyłączenia przedmiotowego
odcinka kanału z eksploatacji, wyczyszczenia i zmonitorowania
Wciąganie rękawa do kanału
Nie chowamy się przed szpiegami, tylko przed promieniami UV
Wózek z lampami UV
Tomasz Latawiec – INFRA Sp. z o.o.
22
Inżynieria Bezwykopowa kwiecień – czerwiec 2005
inspekcje i renowacje sieci
go. Do tak przygotowanego przewodu wciąga się za pomocą
wyciągarki rękaw uszyty na wymiar odpowiadający obwodowi
naprawianego kanału. Kalibracja (dociśnięcie rękawa do ścianek
kanału) następuje za pomocą sprężonego powietrza o ciśnieniu
do 0,5 bar. Następnie przez śluzę powietrzną wprowadza się do
wnętrza rękawa wózek z lampami UV emitującymi promieniowanie o długości fali od 365 do 420 nm. Wózek jest ustawiany
na końcu rękawa, a następnie wciągany ze stałą prędkością za
pomocą wyciągarki aż do osiągnięcia początku odcinka. Prędkość przesuwu wózka zależy od średnicy naprawianego kanału,
grubości ścianki i rodzaju żywicy, którą nasączony jest rękaw.
W trakcie przesuwania wózka z lampami kamera zamontowana
na wózku cały czas rejestruje stan rękawa w trakcie utwardzania, a inne urządzenia zapisują dane dotyczące prędkości przesuwu, czasu naświetlania, temperatur itp. Po utwardzeniu całego rękawa wykonuje się próbę szczelności, a następnie odcina
końcówki i ewentualnie otwiera za pomocą robota kanałowego
przykanaliki włączone na trójniki. Przewód jest już gotowy do
przekazania do dalszej eksploatacji.
Warty podkreślenia jest fakt, iż nasączony rękaw może być
bardzo długo przechowywany bez obaw o jego samoczynne
utwardzenie. Nie występuje konieczność przechowywania rękawa w chłodni. Jedyne zabezpieczenia to czarna, nieprześwitująca folia, którą dodatkowo zakrywa się składowany materiał.
Stała kontrola procesu utwardzania
Berolina Liner w ANWILU
W przeciągu trzech lat na terenie Zakłady ANWIL S.A. wykonaliśmy renowację kanałów przemysłowych w następującym
zakresie:
• DN200 mm – 134,6 mb,
• DN300 mm – 208,5 mb,
• DN400 mm – 1.214,7 mb,
• DN500 mm – 682,5 mb,
• DN800 mm – 545,0 mb.
Ponieważ roboty były prowadzone w czasie normalnej pracy
zakładu, każdorazowo musieliśmy przeprowadzić szczegółową
analizą dotyczącą możliwości przepompowywania ścieków.
Niezależnie od naszych robót ścieki musiały przecież płynąć! Ponadto ze względu na prace na kanałach przemysłowych musieliśmy codziennie wykonywać badania atmosfery wewnątrz kanału
– zdarzało się, że mimo kilkugodzinnego czyszczenia i wietrzenia stężenie związków trujących było tak duże, że nie mieliśmy
zgody na wchodzenie do studni. Sama instalacja rękawów na
ogół przebiegała bez problemów. Założone harmonogramy były
realizowane co do minuty, a tak dobrej współpracy ze służbami technicznymi Zamawiającego można życzyć każdemu. Specjalistyczny sprzęt, który wydzierżawialiśmy od zaprzyjaźnionej
szwajcarskiej firmy, również sprawował się bez zarzutu.
Mieliśmy problem z wężami ssawnymi do pomp by-passowych i samochodów ciśnieniowych – wysoka temperatura
i skład chemiczny organicznych ścieków powodowały ich natychmiastowe zużycie. Cóż, takie koszty też trzeba kalkulować,
gdy się wykonuje prace na kanałach przemysłowych.
O ile montaż rękawów o średnicach do 500 mm nie jest niczym ciekawym, o tyle zainstalowanie rękawa DN800 mm
o długości przekraczającej 120 m. w jednym odcinku przy tej
technologii jest dużą sztuką. My musieliśmy zamontować dwa
takie odcinki – za każdym razem istniała obawa o to, czy siły
wciągające nie przekroczą wartości maksymalnych i czy nie
zniszczymy rękawa. Szczęśliwie wszystko zakończyło się pomyślnie a, jakość zamontowanych rękawów jest na najwyższym poziomie. Idealnie szczelny i gładki rękaw o „szklanej”
powierzchni powoduje, że przepływ hydrauliczny po renowacji
Kalibracja rękawa
Pompy do by-passów
jest zwiększony, a osady nie mają możliwości odkładania się na
dnie i ściankach. Odpowiednio dobrana grubość ścianki gwarantuje całkowicie samonośną rurę, odporną na wszelkie obciążenia. Kanały poddane przez nas renowacji będą służyły przez
kolejne kilkadziesiąt lat i w sposób zdecydowany wpłyną na
poprawę ochrony środowiska. Tak więc widać, że modernizacja
kanałów metodami bezwykopowymi przez ANWIL S.A. efekty
techniczne, ekonomiczne i ekologiczne.
Oby w innych zakładach przemysłowych myśleli podobnie
i zrozumieli potrzebę stosowania nowoczesnych technologii... 
Inżynieria Bezwykopowa kwiecień – czerwiec 2005
23