Inżynieria Bezwykopowa styczeń

????????????
Inżynieria Bezwykopowa styczeń - marzec 2007
65
renowacje sieci
CIPP - woda czy promienie UV?
Charakterystyka alternatywnych metod utwardzania rękawa
Jestem miłośnikiem i czytelnikiem pewnego miesięcznika
opisującego sprzęt audio dla audiofilów. Ów miesięcznik specjalizuje się zwłaszcza w porównaniach i testach tego sprzętu.
Ostatnio, kiedy go czytałem, natchnęła mnie myśl aby napisać podobną analizę i porównanie różnych technologii, nie
oceniając ich jako „lepsze” – „gorsze”, lecz pod kątem stosunku
ceny do jakości.
Na początek proponuję porównanie technologii CIPP, a dokładniej ich dwóch odmian, czyli CIPP utwardzany wodą (Insituform) i CIPP utwardzany promieniami UV (Berolina-liner).
W skrócie
Większość czytelników IB zapewne wie, na czym te dwie wymienione technologie polegają, ale dla formalności przypomnijmy
ich założenia. Podstawowym elementem systemu Insituform® jest
elastyczny rękaw wykonany z poliestrowej włókniny o strukturze
filcowej absorbującej żywicę, pokryty elastyczną powłoką poliuretanową (PU), polietylenową (PE) lub polipropylenową (PP).
Proces Insituform® zaprojektowany jest do renowacji kanałów
o średnicach od 75 mm do 3000 mm. Grubość rękawa waha się
od 3 mm do 50 mm i otrzymywana jest poprzez zwiększanie
ilości warstw włókniny o strukturze filcowej. Ilość stosowanych
warstw wynosi od 1 do 7.
Renowacja kanału polega na utworzeniu na jego wewnętrznej powierzchni wykładziny wykonanej z rury nasączonej żywicą, dopasowanej do kształtu remontowanego kanału. Utwardzona wykładzina pełni rolę zastępczego przewodu, pokrywa
pęknięcia, uszczelnia kanał oraz zapobiega infiltracji wód gruntowych oraz eksfiltracji ścieków.
Kanał poddawany renowacji powinien być dokładnie
oczyszczony przy zastosowaniu metod mechanicznych lub hydrodynamicznych. Następnie przy pomocy kamery TV wprowadzonej do oczyszczonego kanału dokonuje się inspekcji
umożliwiającej ocenę stanu kanału tj. stopień oczyszczenia
powierzchni kanału, rozmiar ubytków oraz pęknięć ścianek.
Renowacja kanału z zastosowaniem metody Insituform® rozpoczyna się od wprowadzenia do oczyszczonego kanału, przy
pomocy sprężonego powietrza lub wody pod ciśnieniem, cienkiej folii wykonanej z polietylenu, nylonu lub poliestru, o odpowiedniej średnicy, ażeby zapobiec napływowi wód gruntowych
do remontowanego kanału. Kolejnym etapem jest wprowadzenie
do kanału odpowiedniej rury Insituform® nasączonej żywicą.
Rura Insituform® jest instalowana wewnątrz remontowanego
kanału poprzez istniejący właz lub tymczasowo zainstalowany
odcinek pionowy, w którym umieszczono pierścień pozwalający na wywrócenie rury na zewnątrz.
Przymocowana do pierścienia rura, pod wypływem ciśnienia
wody dostarczanej z hydrantu lub innego źródła, podlega odwróceniu przylegając stroną nasączoną żywicą do ścianki remontowanego kanału. Po przeprowadzeniu pełnej inwersji, woda znajdująca się w środku zostaje podgrzana do temperatury około 80oC
w celu wywołania termicznego utwardzenia żywicy, którą został nasączony rękaw.
Rys. 1. Przygotowanie instalacji rękawa
Rys. 2. Inwersja czyli odwracanie rękawa
Rys. 3. Recyrkulacja i proces podgrzewania rękawa
Rys. 4. Otwieranie przyłączy po renowacji włączonych na ostro
Piotr Stawiński
Insituform Sp. z o.o.
66
Inżynieria Bezwykopowa styczeń - marzec 2007
renowacje sieci
Po przeprowadzeniu procesu utwardzania i schłodzeniu
wody obniża się ciśnienie wewnątrz kanału, a koniec rękawa
zostaje odcięty. Inwersja rury może odbyć się również przy
użyciu sprężonego powietrza, wówczas utwardzanie dokonywane jest przy pomocy pary.
W miejscach, w których zamknięte zostały uprzednio istniejące podłączenia, wycina się odpowiednie otwory, wykorzystując do tego celu roboty zdalnie sterowane, pracujące pod
nadzorem kamery TV.
Renowacja przyłączy może zostać wykonana poprzez wycięte otwory, przy użyciu krótkich rękawów lub kształtek kapeluszowych.
Po wykonaniu badań kontrolnych stanu wewnętrznej powierzchni kanału przy użyciu kamery TV, kanał oddawany jest
do eksploatacji.
Podstawowym elementem systemu Berolina-liner® jest elastyczny rękaw wykonany z mat z włókna szklanego typu ECR
nasączanych żywicą. Od strony zarówno wewnętrznej jak
i zewnętrznej rękawy są zabezpieczane foliami ochronnymi
w celu uniknięcia wypływu żywic.
Rękaw impregnowany jest żywicami poliestrowymi lub winyloestrowymi (w przypadku bardzo agresywnych ścieków).
Podobnie jak przy technologii Insituform® impregnacja odbywa się przy zastosowaniu vacuum w celu wyeliminowania
pęcherzyków powietrza oraz wtłoczenie, jak największej ilości
żywic do materiału.
W przypadku technologii Berolina-liner® żywice w swoim
składzie zawierają inicjatory pozwalające na ich utwardzanie
promieniami UV.
Rękawy w celach ochronnych pakowane są do szczelnych pojemników zabezpieczających je przed światłem
słonecznym, w celu uniknięcia niekontrolowanej inicjacji
utwardzania żywic.
Zakres stosowania rękawów Berolina-liner® wynosi od
150 mm do 800 mm. Ze względu na dużą sztywność włókna
szklanego nie jest wymagana duża grubość rękawa (niewątpliwa zaleta).
Po wykonaniu czyszczenia i przeprowadzeniu inspekcji
TV rozpoczyna się wciągnięcie rękawa do kanału przy użyciu wyciągarki.
Do przeciągniętego rękawa wtłacza się sprężone powietrze o ciśnieniu ok. 0,05 MPa powodując dociśnięcie rękawa
Kryteria
do ścianek naprawianego przewodu. Do napełnionego powietrzem rękawa wkładany jest zestaw lamp UV najczęściej
zamontowanych na samojezdnych wózkach poruszając się
z prędkością od 1 – 3 m/min. Lampy emitują promienie UV
o długości fal od 365 do 420 nm. Po przejechaniu zestawu
lamp rękaw zostaje utwardzony.
Przyłącza kanalizacyjne wpięte na tzw. ostro wycina się,
wykorzystując do tego celu specjalistyczne roboty frezujące
zdalnie sterowane pracujące pod nadzorem kamery TV.
Renowacja przyłączy może zostać wykonana, podobnie jak
w technologii Insituform®, przy użyciu krótkich rękawów lub
kształtek kapeluszowych.
Tak więc porównajmy:
Z przedstawionego porównania wynika, że zarówno rękawy poliestrowe utwardzane wodą bądź parą typu Insituform®, czy rękawy utwardzane promieniami UV (Berolina-liner®) są dobrymi produktami zasługującymi na Państwa
zainteresowanie. Niemniej jednak należy podkreślić główne
zalety obydwu systemów.
Do głównych zalet technologii rękawa utwardzanego promieniami UV należy duża sztywność obwodowa utwardzonego materiału przy stosunkowo cienkiej ściance, co w przypadku rękawa poliestrowego utwardzanego wodą uzyskuje się
poprzez zwiększenie grubości ścianki kosztem średnicy.
Kolejną zaletą jest szybkość instalacji i utwardzania promieniami UV, w porównaniu z czasem potrzebnym na utwardzanie wodą.
Do wad natomiast należy zaliczyć ryzyko zniszczenia materiału podczas przeciągania go przez kanał, wymaganą stosunkowo niską wilgotność podczas instalacji oraz wysoką cenę.
Zaletą rękawów utwardzanych wodą bądź parą jest duży
zakres zastosowania, możliwość instalacji „pod wodą” i niska
cena (w porównaniu do rękawa UV). Wadą natomiast jest niewątpliwie długi czas instalacji.
Z przeprowadzonego porównania wynika, że oba systemy można śmiało stosować do renowacji kanalizacji oraz
oba systemy są rozwiązaniami kompletnymi. Porównując
jednak ceny obydwu systemów należy stwierdzić, że poliestry utwardzane wodą lub parą nie mają sobie równych,
a według kryterium „stosunek cen do jakości”, jest to niewątpliwie lider na rynku.
Plusy
i minusy
Insituform®
Berolina-liner®
Plusy
i minusy
Zakres stosowania
DN 75 - 3000
+
DN 150 - 800
-
Rodzaj żywicy
DSM 1035 T
+
DSM-BASF
+
Sposób utwardzenia
woda, para
+
promienie UV
+
Czas utwardzenia
kilka godzin
-
1-3 m/min.
+
Grubość ścianek
3 – 50 mm
-
2,8 – 16,8
+
Odporność na ciśnienie wewnętrzne
do 0,4 MPa
+
nie
-
Szczelność rękawa
całkowita
+
całkowita
+
Max długość instalowanych odcinków
do 800 m
+
do 180 m
-
Wilgotność w kanale
100 %
+
>65 %
-
Sposób wprowadzenia
inwersja
+
przeciąganie
-
Sposób przechowywania nasączonych
rękawów
Chłodnia do 3 tygodni
+
Pojemnik z matami chroniącymi przed
promieniami UV
+
Możliwość kontroli procesu
brak
+
Cena
tak
+
-
Tab. 1. Porównanie systemów wg kryteriów użytkowych
Inżynieria Bezwykopowa styczeń - marzec 2007
67