w sprawie bezzasadności stosowania tymczasowego aresztowania

"Opinia przyjaciela sądu" w sprawie bezzasadności stosowania tymczasowego aresztowania - Program S
wtorek, 12 września 2006 01:00
"Opinia przyjaciela sądu" w sprawie
bezzasadności stosowania tymczasowego aresztowania w
sprawie K.P.
Dnia 11 września 2006 r. Helsińska Fundacja Praw Człowieka przesłała do Sądu Okręgowego
w Krakowie "opinię przyjaciela sądu" w związku z tymczasowym aresztowaniem
K.P. Helsińska Fundacja Praw Człowieka poprzez złożenie "opinii przyjaciela sądu"
wyraziła swoje zaniepokojenie stosowaniem tymczasowego aresztowania w stosunku do K.P.,
wobec którego toczy się postępowanie przygotowawcze. Fundacja nie odniosła się w niej do
zasadności stawianych podejrzanemu zarzutów. Uznała natomiast za niezbędne
ustosunkowanie się do niewspółmierności oraz bezzasadności zastosowanego środka
zapobiegawczego oraz wniosła o jego zmianę na podstawie art. 253 § 1 k.p.k. na łagodniejszy
środek zapobiegawczy.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka odniosła się w opinii do standardów praw człowieka w
zakresie stosowania tymczasowego aresztowania w kontekście tej szczególnej sprawy.
Zdaniem Fundacji w sprawie tej kontynuowanie tymczasowego aresztowania ma charakter
czysto represyjny i narusza zasadę domniemania niewinności. W szczególności Fundacja
odniosła się do zarzutu obawy mataczenia (jako podstawy tymczasowego aresztowania)
podnoszonego przez prokuraturę i podkreśliła, że zasada ta powoływana bez uzasadnienia o
jakie konkretnie dowody osobowe może chodzić jest typowym i blankietowym powoływaniem tej
podstawy dla uzasadnienia zastosowania tymczasowego aresztowania oraz pozostaje w
sprzeczności z Europejską Konwencją Praw Człowieka.
Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu (ETPCz) wskazywał, m.in. w sprawach G.K
. przeciwko Polsce
(sprawa nr 38816/97, wyrok z 20 stycznia 2004 r., para. 83-85) i
J.G. przeciwko Polsce
(sprawa nr 36258/97, wyrok z 6 kwietnia 2004 r., para. 52-54), że obawa mataczenia jako
podstawa zastosowania tymczasowego aresztowania nie może być wykorzystywana w sposób
automatyczny, bez uzasadnienia w jaki sposób niezastosowanie tymczasowego aresztowania
miałoby się przyczynić do utrudniania przez podejrzanego postępowania dowodowego. Z taką
właśnie sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Ponadto uznać należy, że
zastosowanie tymczasowego aresztowania w sprawie podejrzanego wprowadza w praktyce
1/2
"Opinia przyjaciela sądu" w sprawie bezzasadności stosowania tymczasowego aresztowania - Program Sp
wtorek, 12 września 2006 01:00
domniemanie, że podejrzany będzie utrudniał postępowanie sądowe, co w świetle orzecznictwa
ETPCz jest rozumowaniem godzącym w zasadę domniemania niewinności (por. sprawa
Celejewski przeciwko Polsce
, skarga
nr 17584/04, wyrok z 4 maja 2006 r., para. 34).
Oprócz innych zarzutów Fundacja zwróciła także uwagę Sądowi Okręgowemu w Krakowie, że
Sąd Rejonowy w Krakowie wbrew powszechnie przyjętym wymogom nie rozważył także
możliwości zastosowania innych, nieizolacyjnych środków zapobiegawczych, w szczególności
poręczenia majątkowego. Tymczasem zarówno z orzecznictwa polskiego (przykładem może
być ostatnie orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 lipca 2006 r., sygn. SK 58/03), jak
i orzecznictwa ETPCz jednoznacznie wynika, że przed zastosowaniem tymczasowego
aresztowania, należy rozważyć możliwość skorzystania z alternatywnych środków
zapobiegawczych, którym zdaniem ETPCz należy dawać pierwszeństwo (np. wyroki w
sprawach Jabłoński przeciwko Polsce, skarga nr 49929/99, wyrok z 26 kwietnia 2005 r., para.
58, oraz
Górski przeciwko Polsce, skarga nr 28904/02,
wyrok z 4 października 2005 r., para. 60).
Fundacja podniosła także wady postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa - Śródmieścia
o przedłużeniu tymczasowego aresztowania z końca sierpnia 2006 r. Zdaniem Fundacji
postanowienie to nie spełnia wymagań stawianych tego typu postanowieniom przez
orzecznictwo polskie i europejskie. W szczególności nie została wzięta pod uwagę okoliczność,
że ocena wagi popełnionego czynu powinna być bardziej precyzyjna wraz z trwaniem śledztwa i
z uwzględnieniem, że z upływem czasu pierwotna podstawa tymczasowego aresztowania staje
się mniej istotna sprawa (przykładowo sprawa Łatasiewicz przeciwko Polsce, skarga nr nr
44722/98).
Joomla SEF URLs by Artio
2/2