WYROK UZASADNIENIE

Sygn. akt II K 416/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 8 grudnia 2015 roku
Sąd Rejonowy II Wydział Karny w Ś. w składzie:
Przewodniczący: SSR Joanna Zaganiacz
Protokolant: Barbara Lesiak
przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Ś. M. O.
po rozpoznaniu w dniach 22.09.2015r., 27.10.2015r., 2.11.2015r., 8.12.2015r. sprawy karnej
R. B.
urodzonego (...) w Ś., syna B. i G. z domu M.
oskarżonego o to, że:
w dniu 1 grudnia 2014 roku w Ś. woj. (...) usiłował naruszyć nietykalność cielesną funkcjonariusza Służby Więziennej
Aresztu Śledczego w Ś. – S. B., rzucając w jego kierunku talerzem z otrzymanym posiłkiem, lecz zamierzonego celu
nie osiągnął z uwagi na uchylenie się pokrzywdzonego,
tj. o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 222 § 1 kk,
I. oskarżonego R. B. uznaje za winnego popełnienia czynu opisanego w części wstępnej wyroku przyjmując, że
oskarżony dopuścił się tego czynu w warunkach powrotu do przestępstwa, będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu
Okręgowego w Ś. z 17.08.2007 roku, sygn. akt III K 222/06, za czyny z art. 280 § 1 kk i art. 157 § 1 kk w zw. z art.
11 § 2 kk i art. 64 § 1 kk i inne – na karę łączną 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, który to wyrok został objęty
wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Ś. z 15.06.2015 roku, sygn. akt III K 117/14, wymierzającym karę łączną 8 lat
pozbawienia wolności, odbywaną przez oskarżonego w okresie od 6.07.2006 roku do 6.07.2011 roku i od 28 marca
2014 roku do 8.05.2014 roku, tj. występku z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 222 § 1 kk i art. 64 § 1 kk i za to na podstawie
art. 14 § 1 kk w zw. z art. 222 § 1 kk wymierza mu karę miesiąca pozbawienia wolności;
II. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. Z. G. kwotę 826,56 zł (osiemset dwadzieścia sześć złotych pięćdziesiąt
sześć groszy) tytułem kosztów nieopłaconej obrony udzielonej oskarżonemu R. B. z urzędu;
III. zwalnia oskarżonego R. B. od ponoszenia kosztów sądowych, w tym opłaty, zaliczając wszelkie poniesione
tymczasowo wydatki na rachunek Skarbu Państwa.
UZASADNIENIE
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 1 grudnia 2014 r. oskarżony R. B. przebywał w Areszcie Śledczym w Ś., odbywając tam karę pozbawienia
wolności. Ok. godz. 12.50 w trakcie wydawania obiadu oskarżony zaczął kwestionować jakość wydanego mu posiłku,
zarzucając, że jest w nim niewłaściwa ilość mięsa. Oskarżony zaczął walić w drzwi zamkniętej celi. Na miejsce
w celu opanowania sytuacji przyszli funkcjonariusze Służby Więziennej: S. B., A. M., Z. S. (1), D. M. i P. S.. Po
otwarciu drzwi celi S. B. zaczął rozmawiać z oskarżonym, jednak ten nie reagował na żadne próby uspokojenia go,
nie przyjmował do wiadomości, że otrzymał posiłek o regulaminowej gramaturze, zachowywał się agresywnie, był
wulgarny. Pokrzywdzony stał wówczas na korytarzu, przed drzwiami celi, zaś oskarżony naprzeciwko niego po drugiej
stronie wejścia do celi, w odległości ok. 1,5 metra. W pewnym momencie oskarżony zamachnął się i trzymanym w
ręce talerzem z jedzeniem rzucił w kierunku S. B., który zdołał uchylić się i uniknąć uderzenia. Pokrzywdzony złapał
oskarżonego za ubranie i wepchnął go do celi, a drzwi zamknął, zaś o zaistniałej sytuacji powiadomił przełożonych.
Dowody:
zeznania świadków:
S. B., k. 151, 5
A. M., k. 151v.152
Z. S. (2), k. 153
D. M., k. 152, 39
P. S., k. 152v.-153
częściowo wyjaśnienia oskarżonego, k. 84
materiały z Aresztu Śledczego w Ś., k. 8-37
Oskarżony R. B. ma 33 lata, ma podstawowe wykształcenie, bez wyuczonego zawodu. Od 20 czerwca 2013 roku
jest pozbawiony wolności. Był wielokrotnie karany sądownie. Aktualnie zarzucanego przestępstwa dopuścił się w
warunkach powrotu do przestępstwa, będąc uprzednio skazanym min. wyrokiem Sądu Okręgowego w Ś. z 17.08.2007
roku, sygn. akt III K 222/06, za czyny z art. 280 § 1 kk i art. 157 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 64 § 1 kk i inne – na
karę łączną 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Wyrok ten został objęty wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w
Ś. z 15.06.2015 roku, sygn. akt III K 117/14, wymierzającym karę łączną 8 lat pozbawienia wolności, odbywaną przez
oskarżonego w okresie od 6.07.2006 roku do 6.07.2011 roku i od 28 marca 2014 roku do 8.05.2014 roku.
Dowody:
- dane osobopoznawcze k. 104
- dane o karalności k. 66-67,
- odpisy wyroków Sądu Okręgowego w Ś. w sprawach III K 222/06 oraz 117/14, k. 206-208, 169-202
Oskarżony w postępowaniu przygotowawczym nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Stwierdził,
że zdarzenie, o jakim mowa w zarzucie faktycznie miało miejsce, jednak jego okoliczności były inne niż prezentują
świadkowie. Oskarżony wyjaśnił, że w trakcie posiłku zgłaszał zastrzeżenia odnośnie jego jakości, gramatury, a
ponieważ funkcjonariusz SW wydający posiłek zlekceważył go, oskarżony się zdenerwował i zaczął walić i kopać w
drzwi celi. Zaprzeczył, aby w czasie późniejszej interwencji miał rzucić talerzem w pokrzywdzonego. W toku rozprawy
nie przyznał się do zarzucanego mu występku, nie złożył wyjaśnień odnośnie okoliczności zdarzenia, nie złożył
oświadczenia odnośnie ustosunkowania się do odczytanych mu, poprzednio złożonych wyjaśnień. Wypowiadał się
obszernie na temat swojego braku zrównoważenia psychicznego.
Dowód:
- wyjaśnienia oskarżonego, k.150v.-151, 84, 164
R. B. nie cierpi na chorobę psychiczną lub upośledzenie umysłowe. Wykazuje się osobowością nieprawidłową o
cechach dyssocjalnych oraz uzależnieniem od alkoholu i kilku innych substancji psychoaktywnych. W związku z
popełnieniem czynu będącego przedmiotem sprawy miał w pełni zachowaną zdolność rozumienia jego znaczenia i
pokierowania swoim postępowaniem.
Dowód:
Opinia sądowo-psychiatryczna, k. 89-93
Nadto Sąd zważył:
W oparciu o zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy należało przyjąć, że wina oraz sprawstwo
oskarżonego w zakresie zarzuconego mu czynu nie budzą żadnych wątpliwości.
Wiążące ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie Sąd poczynił przede wszystkim w oparciu o szczegółowe i
konsekwentne zeznania przesłuchanych w toku postępowania świadków, w tym pokrzywdzonego – funkcjonariuszy
Służby Więziennej: S. B., Z. S. (2), P. S., D. M. i A. M.. Świadkowie ci opisali okoliczności zdarzenia z
udziałem oskarżonego, a także szczegółowo opisali zachowanie R. B. w czasie interwencji podjętej w związku z
jego agresywnym zachowaniem w związku z wydaniem posiłku. Sąd nie znalazł żadnych podstaw, by odmówić
wiarygodności zeznaniom złożonym przez wymienionych świadków, w szczególności nie podzielił stanowiska
prezentowanego przez oskarżonego, iżby świadkowie mieli go celowo pomawiać o zachowanie, które faktycznie
nie miało miejsca. Przedstawiona przez nich relacja zdarzeń jest spójna, konsekwentna i nie budzi wątpliwości
co do jej zgodności z rzeczywistym przebiegiem wydarzeń, potwierdzając w pełni sprawstwo oskarżonego w
zakresie zarzucanego mu czynu. Wobec powyższego twierdzenia oskarżonego w tym zakresie Sąd potraktował
jako przejaw przyjętej linii obrony. Znamienne jest przy tym, że sam oskarżony nie kwestionował, że zdarzenie,
będące przedmiotem sprawy faktycznie miało miejsce, a jedynie prezentował jego odmienną ocenę, powołując się na
okoliczności mające w zamierzeniu oskarżonego usprawiedliwić jego zachowanie. Oskarżony wskazywał na rzekomą
niezgodność otrzymanego posiłku z obowiązującym regulaminem żywienia, twierdził, że poczuł się zlekceważony
przez funkcjonariusza SW, któremu zgłosił swoje zastrzeżenia, co miało wzbudzić w oskarżonym frustrację i
agresję. Oskarżony powoływał się również na swoje niezrównoważenie psychiczne, które jego zdaniem uzasadniało
szczególnie uważne i wyrozumiałe traktowanie przez funkcjonariuszy. Wszystkie te okoliczności nie mają zdaniem
Sądu żadnego wpływu na ocenę prawną zachowania oskarżonego, a należy je traktować wyłącznie w kategoriach
linii obrony, ukierunkowanej na uniknięcie lub zminimalizowanie odpowiedzialności karnej. Tego rodzaju ocena jest
tym bardziej uzasadniona w kontekście treści opinii sądowo-psychiatrycznej dotyczącej oskarżonego, sporządzonej
w postępowaniu przygotowawczym, z której wynika, że nie jest on osobą dotkniętą chorobą psychiczną ani
upośledzeniem umysłowym, wykazuje natomiast cechy osobowości dyssocjalnej, w której zdaniem Sądu należy
upatrywać źródeł aspołecznych zachowań oskarżonego. Opisany stan psychiczny oskarżonego w najmniejszym
stopniu nie upośledzał jego poczytalności prawnej, wobec czego brak jest podstaw do uznania twierdzeń oskarżonego,
że powinien być traktowany w sposób szczególnie wyrozumiały, za uzasadnione i zasługujące na uwzględnienie.
Reasumując powyższe rozważania Sąd stwierdza, że postępowanie dowodowe dostarczyło podstaw do stwierdzenia,
że sprawstwo R. B. w przedmiocie zarzucanego mu czynu nie budzi żadnych wątpliwości, a jego wina została
udowodniona. Swoim działaniem w pełni oskarżony wyczerpał ustawowe znamiona zarzucanego mu czynu.
Według definicji legalnej zakresowej z art. 115 § 13 pkt 7 kk funkcjonariuszem publicznym jest funkcjonariusz organu
powołanego do ochrony bezpieczeństwa publicznego albo funkcjonariusz Służby Więziennej. Szczególna ochrona
prawna funkcjonariusza publicznego wyraża się w tym, iż określone zachowanie sprawcy przestępstwa wobec niego
jest zagrożone karą surowszą, niż analogiczne zachowanie się sprawcy wobec innych podmiotów.
Sąd nie miał żadnych wątpliwości, że oskarżony rzucając talerzem z jedzeniem w stronę pokrzywdzonego, zmierzał
bezpośrednio do naruszenia w ten sposób jego nietykalności fizycznej, a celu swego nie osiągnął wyłącznie z uwagi
na uchylenie się pokrzywdzonego. Pokrzywdzony, jak wynika z ustaleń faktycznych Sądu, stał bezpośrednio przed
oskarżonym, w bliskiej odległości, i nie ulega wątpliwości, że zostałby uderzony talerzem, gdyby się nie uchylił
przed tym przedmiotem rzuconym w jego kierunku. Swoim zachowaniem oskarżony zrealizował zatem ustawowe
znamiona zarzucanego mu występku. Sąd podzielił pogląd oskarżyciela publicznego w zakresie kwalifikacji prawnej
tego zachowania, wyrażony w akcie oskarżenia, dokonując jednocześnie modyfikacji opisu czynu i jego kwalifikacji
prawnej w sposób uwzględniający ustalenie, że oskarżony działał w warunkach powrotu do przestępstwa opisanych
w art. 64 § 1 kk.
Rozważając nad wymiarem kary Sąd nie dopatrzył się okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego, a tym
bardziej usprawiedliwiających jego zachowanie. Na niekorzyść oskarżonego przemawia zaś jego uprzednia karalność.
Wymierzając oskarżonemu bezwzględną karę pozbawienia wolności Sąd miał też na względzie cele wychowawcze – w
zakresie kształtowania właściwej postawy i krytycznego stosunku do własnego czynu oraz zapobiegawcze – w zakresie
skutecznego odstraszenia przed powrotem na drogę przestępstwa, które kara ma osiągnąć wobec oskarżonego, a także
cele prewencji ogólnej w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa i potencjalnych sprawców tego
rodzaju przestępstw. Oskarżony był już karany sądownie, co również wpływa negatywnie na ocenę jego zachowania.
Brak z jego strony refleksji i skruchy również nie uszedł uwadze Sądu. Mając powyższe na uwadze Sąd wymierzył
oskarżonemu karę miesiąca pozbawienia wolności, która to kara nie może być w żadnym razie, uznana za nadmiernie
surową czy nieproporcjonalną do wskazanych powyżej okoliczności.
O kosztach pomocy prawnej udzielonej oskarżonej z urzędu orzeczono na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 ma
1982 roku – Prawo o adwokaturze, zasądzając od Skarbu Państwa na rzecz adw. Z. G. wynagrodzenie, które wyliczono
w oparciu o § 12a ust. 2 pkt 3 i § 12d Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w
sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej
udzielonej z urzędu (pkt. II wyroku).
O kosztach sądowych rozstrzygnięto w oparciu o art. 624 § 1 kpk zwalniając oskarżonego w całości od ich ponoszenia,
uwzględniając jego sytuację materialną (pkt. III wyroku).