This copy is for personal use only

Transkrypt

e
ibu
tio
np
roh
ibit
Źródła finansowania publikacji: środki własne Autorów
ly -
DOI: 10.5604/18998658.1209997
na
lu
se
on
Authors’ Contribution:
(A) Study Design (projekt badania)
(B) Data Collection (zbieranie danych)
(C) Statistical Analysis (analiza statystyczna)
(D) Data Interpretation (interpretacja danych)
(E) Manuscript Preparation (redagowanie opracowania)
(F) Literature Search (badania literaturowe)
pe
rso
dr Karolina Rybicka F mgr Beata Czuba-Kulisińska F Politechnika Częstochowska
Wydział Zarządzania
Instytut Finansów, Bankowości i Rachunkowości
Zakład Rachunkowości
op
y is
WYBRANE ASPEKTY OPTYMALIZACJI PODATKOWEJ
W MAŁYCH PRZEDSIĘBIORSTWACH
is c
CHOSEN ASPECTS OF TAX OPTIMIZATION
IN SMALL ENTERPRISES
Streszczenie: Koszty podatkowe stanowią bardzo ważny element zarządzania przedsiębiorstwem
działającym na coraz bardziej konkurencyjnym rynku. Zarządzający muszą nie tylko dążyć do
maksymalizacji zysku po opodatkowaniu, ale muszą również znać instrumenty pozwalające wpływać na wysokość oraz rozkład obciążeń podatkowych. Takie planowanie podatkowe w przedsię-
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
dis
tr
Data wpływu/Received: 29.11.2015
Data recenzji/Accepted: 10.01.2016/22.01.2016
Data publikacji/Published: 2.06.2016
for
This copy is for personal use only - distributi
-
Artykuł przeglądowy
Review Article
-
ZN WSH Zarządzanie 2016 (2), s. 147-156
e
ibu
tio
np
roh
ibit
biorstwie jest niezbędne do jego przetrwania i rozwoju. Optymalizacja podatkowa, często kojarzona z negatywnym zjawiskiem uchylania się od opodatkowania, jest raczej polityką podatkową,
która ma na celu zminimalizowanie lub przesunięcie w czasie obciążeń podatkowych przedsiębiorstwa. W ramach optymalizacji podatkowej zarządzający przedsiębiorstwem mogą zmniejszać swoje bieżące zobowiązania podatkowe bez obejścia prawa. Celem artykułu jest omówienie wybranych
aspektów optymalizacji podatkowej w małych przedsiębiorstwach.
dis
tr
Słowa kluczowe: optymalizacja podatkowa, obciążenia podatkowe, planowanie podatkowe
na
lu
se
on
ly -
Abstract: The purpose of this paper is to identify the role and nature of tax strategies used by small
companies. Variable and often unpredictable market motivates businesses to seek newer and newer
sources of savings. In small businesses recognizing the importance of tax as a part of the management system is an essential for gaining competitive advantage. The tax is the main instrument of
economic policy of the whole country, because of its significant impact on the economy and on the
taxpayers. Every enterprise is obliged to pay various taxes and fees under current regulations. Tax
costs are a very important element of management of company acting in an increasingly competitive market. Managers must not only aim to maximize profit after taxation, but also need to know
the instruments allowing to influence the amount and schedule of tax burden. Such tax planning
in the enterprise is essential for its survival and development. Tax optimization, often confused
with negative phenomenon of tax evasion, is rather a tax policy that aims to minimize or postpone
the tax burden of the enterprise. Within the tax optimization managers of the company can reduce
current tax liabilities without evasion of tax regulations. The purpose of the article is to discuss
chosen aspects of tax optimization in small enterprises.
rso
Keywords: tax optimization, tax burden, tax planning
pe
Wstęp
is c
op
y is
for
Prawo podatkowe wchodzi w zakres prawa publicznego, które skierowane jest na
ochronę własności publicznej. W prawie podatkowym, w odróżnieniu do prawa cywilnego, strony nie są sobie równe. Jednostka zobowiązuje się do regulacji zobowiązań – podatków wierzycielowi podatkowemu. Brak równorzędności związany jest w z tzw. władztwem podatkowym państwa. Możliwość wyboru sposobu rozliczania się ze zobowiązań
podatkowych pozwala na określenie własnej sytuacji podatkowo-prawnej przez podatnika, co ma istotny wpływ na interesy przedsiębiorcy. Dzięki możliwości decydowania
podatnik może wybrać dogodną dla siebie formę, która ma podstawowe znaczenie dla
sytuacji finansowej podmiotu. Takie prawo wyboru powstało, aby zoptymalizować wysokość obciążeń podatkowych. Decyzja o formie opodatkowania nie jest jednak do końca
swobodna, poparta jest kilkoma kryteriami. Zależy od: rodzaju prowadzonej działalności,
wielkości obrotów, wielkości powstałych kosztów, a także ich rodzaju, stosunku przychodów do kosztów oraz poziomu trudności z tytułu rozliczania podatku.
Wybór formy opodatkowania dla działalności gospodarczej jest niezmiernie ważną
decyzją z uwagi na fakt, że wybór nieprzemyślany będzie miał wpływ na wypracowany
Th
-
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Zarządzanie
148
e
ibu
tio
np
roh
ibit
149
zysk w przedsiębiorstwie, wpływ na wybranie metody obniżenia kosztów, zastosowanej
stawki podatkowej, możliwych do zastosowania ulg. Forma opodatkowania to sztuka
racjonalnego wyboru optymalnego dokonywania rozliczeń podatkowych, ale przede
wszystkim zarządzania kosztami, przychodami i zyskiem.
1. System podatkowy w Polsce
is c
op
y is
for
pe
rso
na
lu
se
on
ly -
dis
tr
Polski system podatkowy często jest postrzegany przez podatników jako skomplikowany zestaw przepisów, zbyt zawiły, by móc go zrozumieć. Ciągle zmieniane zasady podatkowe, choć mają na celu usprawnienie całego systemu finansowego państwa lub dostosowanie
polskiego prawa do prawa europejskiego, budzą w podatnikach wiele kontrowersji.
System podatkowy, aby spełniać swoje zadania, musi łączyć funkcję fiskalną i pozafiskalną, tworząc prawidłowo działający system. W polskim systemie podatkowym można
zauważyć wyraźne dysproporcje – główne znaczenie ma funkcja fiskalna w podatku od
towarów i usług oraz w podatku akcyzowym. Podatki te stanowią największą część wpływu do budżetu państwa – na poziomie około 65%. Podobna sytuacja występuje również
w Grecji czy Portugalii. W krajach takich jak Wielka Brytania, Niemcy, Dania, czy Belgia
udział wpływów budżetowych pochodzących z podatków pośrednich i bezpośrednich
jest zbliżony i wynosi około 50%.
Klasyfikacja podatków według poszczególnych kryteriów nierozerwalnie wiąże się
z rozwojem systemu podatkowego, co w efekcie prowadzi do wykształcenia i rozbudowy
systematyki podatków. W tabeli 1 został przedstawiony podział podatków w polskim systemie podatkowym ze względu na różne kryteria klasyfikacyjne.
Klasyfikacja podatków według kryterium przedmiotu opodatkowania nawiązuje do
ekonomicznego procesu powstawania i użytkowania dochodu. W przypadku tego procesu w pierwszej kolejności realizowane są przychody, następnie ustalony zostaje dochód,
który ostatecznie jest wydatkowany1.
Klasyfikacja podatków według kryterium stosunku przedmiotu opodatkowania do
źródła podatku klasyfikuje podatki na pośrednie i bezpośrednie. Przedmiotem podatków bezpośrednich jest dochód uzyskiwany przez podatnika lub przychód jako zjawisko świadczące o uzyskiwaniu dochodu, a także posiadany przez podatnika majątek lub
przyrost tego majątku. Przedmiot podatku nawiązuje bezpośrednio do źródła podatku,
którym jest dochód lub majątek. Przedmiotem podatków pośrednich jest natomiast uzyskanie przyrostu majątku2. W tym kryterium istnieje zjawisko przerzucalności, czyli możliwość przeniesienia przez podatnika ekonomicznego ciężaru podatku na osobę trzecią,
np. poprzez doliczanie podatku do ceny. W podatkach pośrednich wliczane są w cenę
towaru lub usługi. Podatek taki płacony formalnie jest przez podatnika, ale jego ekonomiczny ciężar ponoszony jest przez kogoś innego. W podatkach bezpośrednich podatnik
Th
-
Wybrane aspekty optymalizacji podatkowej w małych przedsiębiorstwach
P. Felis, Charakterystyka systemu podatkowego, [w:] K. Marecki (red.), Podstawy finansów, PWE, Warszawa
2008, s. 162.
2
Prawo podatkowe, red. H. Litwińczuk, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 2006, s. 29.
1
e
Kryterium stosunku przedmiotu
opodatkowania do
źródła podatku
Kryterium podziału beneficjenta
wpływów podatkowych
Podatki
wspólne
• Podatek
dochodowy
od osób
fizycznych
• Podatek
dochodowy
od osób
prawnych
se
•Podatek od
towarów
i usług
•Podatek akcyzowy
•Podatek od
gier
•Zryczałtowany podatek
dochodowy
•Podatki bezpośrednie
•Podatki pośrednie
lu
•Podatki przychodowe
•Podatki dochodowe
•Podatki majątkowe
•Podatki od
wydatków (konsumpcyjne)
on
ly -
Podatki
państwowe
dis
tr
Kryterium przedmiotu opodatkowania
pe
rso
na
-
Podatki
samorządowe
• Podatek od
nieruchomości
• Podatek rolny
• Podatek leśny
• Podatek od
spadków i darowizn
• Podatek od
czynności
cywilno-prawnych
• Podatek tonażowy
• Podatek od
środków transportu
for
Źródło: H. Litwińczuk, P. Karwat, Prawo podatkowe przedsiębiorców, tom I, Wydawnictwo Oficyna, Warszawa 2008, s. 25-28.
is c
op
y is
Według kryterium podziału beneficjenta wpływów podatkowych podatki dzieli się na
państwowe, samorządowe oraz podatki wspólne (mieszane). Podatki państwowe to te, które
w całości są pobierane do budżetu państwa. Należą tu przede wszystkim podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy. Podatki samorządowe, często określane jako lokalne,
zasilają budżety lokalne i są w pewnym zakresie kształtowane przez organy władzy lokalnej lub samorządowe organy podatkowe. Wpływy z podatków wspólnych są agregowane
w określonych procentowo częściach pomiędzy państwo oraz gminy. Podatkami mieszanymi są podatek dochodowy od osób fizycznych oraz podatek dochodowy od osób prawnych.
Z punktu widzenia płynących z nich wpływów nie można z nich zrezygnować jako ze źródła
dochodu sektora publicznego, gdyż stanowią one ponad 90 % tych dochodów3.
Th
-
ibu
tio
np
roh
ibit
Tabela 1. Kryteria i klasyfikacje podatków w polskim systemie podatkowym
Table 1. Criteria of classification of taxes in the Polish tax system
-
poprzez swoje własne działania nie jest w stanie przenieść ciężaru podatkowego na inny
podmiot. Znajomość zjawiska przerzucalności obciążeń podatkowych pozwala na właściwe ustalenie faktycznego ciężaru opodatkowania poszczególnych podmiotów i grup.
-
150
A. Buczek, H. Dzwonkowski, L. Etel, J. Gliniecka, J. Glumińska-Pawlic, A. Huchla, W. Miemiec, Z. Ofiarski,
J. Serwacki, M. Zdebel, Z. Zgierski, Prawo podatkowe, CH Beck, Warszawa 2006, s. 68.
3
e
ibu
tio
np
roh
ibit
dis
tr
on
ly -
Rysunek 1. Formy opodatkowania działalności gospodarczej osób fizycznych
Figure 1. Forms of taxation of natural persons
Formy opodatkowania
działalności gospodarczej
se
lu
na
Formy zryczałtowane
Zasady ogólne – podatek
liniowy 19%
pe
Ryczałt od przychodów
ewidencjonowanych
Karta podatkowa
for
Zasady ogólne – skala
podatkowa, stawki: 18% i
32%
rso
-
Wybór formy opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej jest bardzo ważną decyzją. Wybór opodatkowania ma wpływ na wysokość zysku wypracowanego przez
przedsiębiorcę, na metody obniżania kosztów, na wysokość stosowanej stawki podatkowej, na możliwość zastosowania ulg.
Podatnicy, dokonując wyboru formy opodatkowania, powinni się kierować różnymi
czynnikami, takimi jak rodzaj działalności, forma prawna jednostki, rozmiar zatrudnienia itp. Określona forma opodatkowania pociąga za sobą szereg konsekwencji, jak również przywilejów. Największy wachlarz form opodatkowania istnieje dla podatników prowadzących indywidualną działalność gospodarczą.
y is
-
Źródło: opracowanie własne.
is c
op
Jednak nie zawsze przedsiębiorcy mają pełną swobodę w wyborze rodzaju opodatkowania – wpływ na to ma forma prawna firmy oraz rodzaj działalności gospodarczej.
Do najprostszej w zastosowaniu formy można zaliczyć kartę podatkową. Jej wysokość
nie zależy od wysokości przychodów. Przy tej formie opodatkowania nie ma obowiązku
prowadzenia księgowości, natomiast rachunki wydawane są na prośbę klienta. Stały miesięczny wymiar podatku jest ustalany na podstawie ustawy, gdzie zaprezentowana jest wysokość karty podatkowej. Na wartość podatku, jaki będzie zobligowany przedsiębiorca, ma
wpływ rodzaj przedsiębiorstwa, liczba mieszkańców, gdzie znajduje się siedziba firmy, oraz
Th
-
151
2. Wybór formy opodatkowania w małym przedsiębiorstwie
-
e
ibu
tio
np
roh
ibit
rso
na
lu
se
on
ly -
dis
tr
wielkość zatrudnienia4.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych naliczany jest na podstawie osiągniętego
przychodu. Jego wysokość ustalana jest na podstawie ustawy i występują określone stawki
podatku, które obowiązują przy tej formie. Ryczałt mogą wybrać przedsiębiorcy będącymi osobami fizycznymi, prowadzący pozarolniczą działalność, w tym również spółki
cywilne czy spółki jawne. Do obowiązkowych stawek podatku zryczałtowanego zaliczono: 3%, 5,5%, 8,5%, 17% oraz 20%. W zależności od prowadzonej działalności – ustawa
określa wysokość stawki5.
W literaturze przedmiotu występuje jeszcze jeden rodzaj opodatkowania, a mianowicie
na zasadach ogólnych. Obowiązuje tutaj zastosowanie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, a wysokość podatku ustalana jest według skali podatkowej określonego w ustawie.
Wartość podatku ustalana jest na podstawie osiągniętego dochodu. Dochód ten to różnica
pomiędzy osiągniętym przychodem a kosztami, które powstały podczas powstawania przychodu. W sytuacji opodatkowania według skali, podatnik płaci podatek według:
a) stawki 18%, jeśli dochód nie przewyższa wartości 85 528 zł. Istnieje wówczas możliwość pomniejszenia podatku o kwotę 556,02 zł,
b) stawki 32%, kiedy dochód jest wyższy niż 85 528 zł, tutaj wysokość podatku to
14 838,02 zł,
c) jeżeli dochód nie przekracza wartości 3091 zł, podatek nie musi być opłacony.
Podczas wyboru zasad ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej istnieje możliwość odliczeń oraz ulg podatkowych, a także zastosowanie rozliczeń łącznie z małżonkiem6. Przy zastosowaniu podatku liniowego dochód opodatkowany jest według stawki
podatkowej 19%, ale podatnik nie ma prawa do odliczeń.
pe
3. Karta podatkowa
is c
op
y is
for
Kartę podatkową wybierają najczęściej podmioty, których skala działalności nie należy do dużych7. Jedną z zalet karty podatkowej jest fakt, iż możliwe jest obniżenie kosztów podatkowych i stosunkowo mniejsze odprowadzanie owych świadczeń do budżetu.
W praktyce zazwyczaj oznacza to mniejsze zobowiązania z tytułu podatków, niż kiedy
przedsiębiorstwo działa na zasadach ogólnych. Jednak karta podatkowa nie jest skierowana do wszystkich typów działalności. Z tej formy opodatkowania mogą skorzystać małe
przedsiębiorstwa o charakterze wytwórczo-usługowym, niewielcy handlarze artykułów
spożywczych, rolnych oraz ogrodniczych, kupcy zajmujący się handlem obwoźnym, jak
również sprzedażą artykułów przemysłowych. Ze względu na rodzaj podejmowanego
przedsięwzięcia określona jest w karcie podatkowej liczba zatrudnienia pracowników.
Liczba osób zatrudnionych waha się od 1 do 5 pracowników. Ewidencja operacji gospo I. Flis, M. Makiewicz, Własna firma. Przewodnik poświecie biznesu, Wyd. Szkolne PWN, Warszawa 2008, s. 45.
Ibidem, s. 46.
6
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361).
7
J. Cieślik, Przedsiębiorczość dla ambitnych. Jak uruchomić własny biznes, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne Spółka z o.o., Warszawa 2006, s. 171.
4
5
Th
-
152
e
ibu
tio
np
roh
ibit
dis
tr
ly -
on
4. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
se
is c
op
y is
for
pe
rso
na
lu
Podatek w tej formie oblicza się i opłaca w zależności od osiąganego przychodu. Przychodu nie pomniejsza się o koszty uzyskania przychodu. Nie jest to jednoznaczne z brakiem dokonywania odliczeń. Z ryczałtu mają możliwość korzystać przedsiębiorcy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą, którzy w roku poprzedzającym uzyskali
przychód nieprzekraczający kwoty 150 000 euro10. Wielkość podatku naliczana jest na
podstawie poszczególnych stawek dla różnych rodzajów prowadzonej działalności. Przepisy prawa wskazują następujące stawki:
1. 20% przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów,
2. 17% przychodów ze świadczenia usług,
3. 8,5% z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości
alkoholu powyżej 1,5%,
4. 5,5% przychodów z działalności wytwórczej,
5. 3,0% przychodów m.in.: z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, z działalności usługowej
w zakresie handlu,
Do podstawowych obowiązków podatnika ryczałtu można zaliczyć zastosowanie
uproszczonej ewidencji przychodów, gdzie nie umieszcza się kosztów. Ewidencja przychodów musi być rzetelna oraz niewadliwa.
Ryczałt jako forma opodatkowania nie jest idealny, posiada pewne wady, takie jak:
M. Poszwa, Zarządzanie podatkami w małej i średniej firmie. Rozwiązania na lata 2007-2009, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2007, s. 39-40.
9
Finanse przedsiębiorstwa z elementami zarządzania i analizy, red. M. Wypych, Absolwent, Łódź 2007, s. 318319.
10
Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów
osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 1998 r. nr 144, poz. 930, z późn. zm.).
8
Th
-
153
darczych w przypadku karty podatkowej jest w wersji uproszczonej, dzięki czemu wysokość dochodów nie jest kwestią istotną dla podatków, a rozliczenie jest prostsze niż
w zastosowaniu zasad ogólnych8.
Osoby fizyczne, działające na zasadach karty podatkowej, nie mają obowiązku prowadzenia ksiąg handlowych oraz składania zeznań podatkowych czy też deklaracji o występującym dochodzie. Nie występuje również przymus uiszczania zaliczek na poczet podatku dochodowego. Wartość podatków nie jest identyczna dla wszystkich działających
według karty podatkowej. Na jej wysokość wpływa m.in. rodzaj działalności, liczba pracowników, jak również liczba mieszkańców gdzie znajduje się przedsiębiorstwo9.
Minusem tego rodzaju opodatkowania jest jednak wartość podatku przez cały rok,
przez co przedsiębiorstwa osiągające niskie dochody, czy te, które ponoszą straty związane z prowadzoną działalnością, mogą mieć trudności z płynnością finansową. Kolejną
negatywną kwestią jest brak prawa do różnego rodzaju odliczeń oraz ulg, z wyjątkiem
odliczenia składki dotyczącej ubezpieczenia zdrowotnego.
-
e
ibu
tio
np
roh
ibit
dis
tr
5. Rozliczanie działalności na zasadach ogólnych oraz podatek liniowy
is c
op
y is
for
pe
rso
na
lu
se
on
ly -
Trzecią możliwością opodatkowania podatkowaniem, jaką może wybrać podatnik,
jest rozliczanie podatku na zasadach ogólnych. W tej sytuacji konieczne jest zastosowanie podatkowej księgi przychodów i rozchodów oraz opłacenie podatku na podstawie
skali podatkowej. W celu określenia wartości dochodu branego pod uwagę przy opodatkowaniu trzeba przychody pomniejszyć o koszty ich uzyskania. Przychody i koszty
należy przedstawić w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, a jeśli dochód przekracza kwotę 1 200 000 euro, trzeba zastosować księgi rachunkowe, tzw. pełną księgowość.
Według skali podatkowej procent podatku jest zależny od wielkości dochodu. Jest
to tzw. progresja podatkowa, gdzie przy większym podatku wzrasta obciążenie dochodu
stopą podatku. Stawki skali podatkowej zależą od wysokości dochodów. Występują dwa
progi: 18% (pierwszy przedział) oraz 32% (drugi przedział).
Przy wyborze tej formy opodatkowania możliwe jest skorzystanie z odliczeń oraz wykorzystanie ulg podatkowych. Dodatkowo przedsiębiorca ma prawo do wspólnego rozliczenia z małżonkiem11. Do pozytywnych stron zastosowania progresywnego podatku według stawek należy zaliczyć możliwość odliczeń wszystkich zaistniałych kosztów podczas
prowadzenia firmy. W drugim wariancie opodatkowania na zasadach ogólnych podatnik
może zastosować zamiast skali podatkowej tzw. podatek liniowy. Podatek liniowy posiada
tylko jedną stawkę, która wynosi w każdym wypadku 19%. Nie ma na nią wpływu wysokość dochodu ani inne wytyczne jak przy innych stawkach podatkowych. Jeżeli podatnik
osiąga wysokie dochody, wówczas taka forma opodatkowania jest korzystniejsza. Słabe
strony podatku linowego to brak możliwości zmniejszenia dochodu o wartość wolną od
podatku, nie występuje tu prawo do rozliczania wspólnie z małżonkiem, a ulgi oraz możliwość obniżenia podatku jest w dużym stopniu ograniczona.
Podsumowanie
Th
nie istnieje możliwość rozliczenia razem z małżonkiem bądź dzieckiem, które samotnie
wychowujemy, nie występuje ulga na dzieci, wydatki nie mogą być zaliczone w koszty
oraz nie każdy rodzaj działalności może z niej skorzystać.
Przychylnie na wybór opodatkowania w formie ryczałtu wpływa uproszczona ewidencja podatkowa, stawki występujące w ryczałcie są niższe niż w innych formach. Ta
forma jest korzystna dla przedsiębiorstw ponoszących małe koszty działalności gospodarczej. Podatnik, decydując się na omawianą formę opodatkowania, musi uwzględnić
szereg kwestii, aby wybór był dla niego jak najbardziej odpowiedni.
Istotne jest, aby przedsiębiorca wybrał formę opodatkowania dochodu/przychodu
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r., o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012r., poz. 361).
11
-
154
e
ibu
tio
np
roh
ibit
dis
tr
ly -
on
se
lu
na
rso
pe
for
y is
op
is c
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, ze zm.).
12
-
155
w sposób przemyślany, gdyż co do zasady wiążąca jest ona przez cały rok podatkowy.
Na mocy prawa przedsiębiorca ma pewną i przewidzianą możliwość wyrobu formy
opodatkowania. Decyzja jest dobrowolna. Ponadto organ podatkowy nie ma prawa ingerować w zakres realizowania omawianego uprawnienia, ani w żaden sposób utrudniać
podjęcia decyzji czy też zadecydować za podatnika12.
Przedsiębiorca musi wziąć po uwagę, że podatkowy aspekt określonej formy organizacyjno-prawnej niesie ze sobą konsekwencje, jeśli chodzi o charakter i wielkość obciążeń, a także prawo do wykorzystania ulg czy też zwolnień podatkowych, które zależą od
struktury prawnej firmy.
Przy szukaniu odpowiedniej formy działalności należy uwzględnić takie czynniki, jak:
− czy podmiot ma być jednoosobowy, czy wieloosobowy,
− wysokość wzajemnego zaufania oraz rodzaj więzi łączących jednostki, w sytuacji kiedy działalność zakładana jest przez kilka osób,
− czy wspólnikami są osoby z zagranicy,
− zakres prowadzonej działalności oraz możliwości finansowe,
− wysokość środków finansowych w momencie decyzji zakładania przedsiębiorstwa,
− jakie występuje ryzyko odpowiedzialności, jeśli pomysł skończy się niepowodzeniem,
− branża podmiotu,
− rozmiar i struktura obciążeń z tytułu podatków oraz pozostałych zobowiązań fiskalnych.
Przedsiębiorca, który rozpoczyna działalność gospodarczą, powinien na początku
przeprowadzić rachunek ekonomiczny, biorąc pod rozwagę uwarunkowania swojej firmy oraz wybrać najlepszą dla siebie formę opodatkowania. Wybór pomiędzy zasadami
ogólnymi a formami zryczałtowanymi stwarzają utrudnienia, gdyż istniejące przywileje
dla wchodzących na rynek możliwe są do wykorzystania tylko przez podatników, którzy
zdecydują się na zasady ogólne. W przypadku podjęcia błędnej decyzji co do wyboru
przez przedsiębiorcę formy opodatkowania ustawodawca nie sprecyzował żadnych środków ochrony podatnika. Nie istnieją działania prawne pozwalające podatnikowi ominąć
negatywne skutki wynikające ze złej realizacji uprawnień dotyczącej wyboru formy opodatkowania.
Mimo że owe uprawnienie posiada wady, należy zwrócić uwagę na jego pozytywne aspekty. Prawo podatkowe wchodzi w skład prawa publicznego, gdzie określona jest
swoboda podatnika co do wyboru najkorzystniejszego dla własnej działalności wariantu
podatkowo-prawnego, a także wariantu obowiązku podatkowego. Prawo do możliwości wpływania na wysokość obciążenia w zakresie sposobu ustalania oraz wykonywania
świadczenia podatkowego skutkuje też lepszymi relacjami między władzą publiczną a podatnikami.
Th
e
ibu
tio
np
roh
ibit
Bibliografia
lu
se
on
ly -
dis
tr
Buczek A., Dzwonkowski H., Etel L., Gliniecka J., Glumińska-Pawlic J., Huchla A., Miemiec W., Ofiarski
Z., Serwacki J., Zdebel M., Zgierski Z., Prawo podatkowe, C.H. Beck, Warszawa 2006
Cieślik J., Przedsiębiorczość dla ambitnych. Jak uruchomić własny biznes, Wydawnictwa Akademickie
i Profesjonalne Spółka z o.o., Warszawa 2006.
Felis P., Charakterystyka systemu podatkowego, [w:] K. Marecki (red.), Podstawy finansów, PWE,
Warszawa 2008.
Finanse przedsiębiorstwa z elementami zarządzania i analizy, red. M. Wypych, Absolwent, Łódź 2007.
Flis I., Makiewicz M., Własna firma. Przewodnik poświecie biznesu, Wyd. Szkolne PWN, Warszawa
2008.
Litwińczuk H., Karwat P., Prawo podatkowe przedsiębiorców, tom I, Wydawnictwo Oficyna, Warszawa 2008.
Poszwa M., Zarządzanie podatkami w małej i średniej firmie. Rozwiązania na lata 2007-2009, Wydawnictwo C.H. Beck Sp. z o.o., Warszawa 2007.
Prawo podatkowe, red. H. Litwińczuk, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 2006.
Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 1998 r. nr 144, poz. 930, z późn. zm.).
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361).
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, ze zm.).
rso
na
Nota o Autorze:
dr Karolina Rybicka – Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania, Instytut Finansów, Bankowości i Rachunkowości, Zakład Rachunkowości,
pe
mgr Beata Czuba-Kulisińska – studentka studiów doktoranckich Wydziału Zarządzania Politechniki
Częstochowskiej
for
Author`s resume:
Karolina Rybicka PhD – Faculty of Management, Technical University of Częstochowa
op
Kontakt/Contact:
dr Karolina Rybicka
e-mail: [email protected]
y is
mgr Beata Czuba-Kulisińska – PhD student of Faculty of Management, Technical University of
Częstochowa
is c
The contribution of particular co-authors to preparation of the paper:
Wkład poszczególnych autorów w przygotowanie publikacji:
Karolina Rybicka – 50%; Beata Czuba-Kulisińska – 50%.
Th
-
156

This copy is for personal use only

Transkrypt

Podobne dokumenty