Wycieczka 63 - 101 wycieczek

Wycieczka Znad Warty do „Szwajcarii ?erkowskiej” – architektoniczne skarb
www.101wycieczek.pl
Opis:
Pomiędzy leżącym nad Wartą Koninem a ostatnim punktem proponowanej trasy –
Żerkowem odnaleźć można liczne zabytki architektury różnych epok, w tym opactwo
cystersów, barokowy pałac z największymi w kraju zbiorami masoników oraz
zachwycająca klasycystyczna rezydencja z Muzeum Adama Mickiewicza.
Rynek i ratusz w Koninie
Konin, niespełna 80-tysięczne miasto we wschodniej części Wielkopolski
powstał jako osada przy przeprawie przez Wartę, zaś prawa miejskie otrzymał
w 2 połowie XIII w. W okresie powojennym, po odkryciu złoży węgla
brunatnego, nastąpił bardzo szybki rozwój miasta i budowa nowych osiedli
mieszkaniowych na prawym brzegu Warty. W historycznej części miasta (na
lewym brzegu rzeki) znajduje się prostokątny, wyłożony kostką rynek (pl.
Wolności) z, głównie, XIX-wieczną zabudową. Na płycie rynku można zobaczyć
fontannę z kopią słynnego słupa milowego oraz nieco kontrowersyjny pomnik
na którym widnieje męski tors z głową konia. W pobliżu rynku znajduje się
stary ratusz. W pobliżu, choć zbudowany został przy rynku... Wynika to z faktu,
że południową część rynku w późniejszym czasie zabudowano i siedziba ojców
miasta została w ten sposób odcięta od głównego placu. Ratusz wzniesiony
został między 1796 i 1803 r. według projektu Andrzeja Pelletiera. Fasadę
ratusza zdobi pozorny portyk wsparty na czterech półkolumnach, a we
frontonie umieszczony został herb miasta. Całość wieńczy niska wieża (przed
1829 r.), z zegarem pochodzącym z opactwa Lądzie. Przed ratuszem
ustawiono popiersie marszałka J. Piłsudskiego.
http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/rynek-i-ratusz-w-koninie
kościół św. Bartłomieja w Koninie
W historycznym sercu Konina, na lewym brzegu Warty, usytuowany jest gotycki kościół farny
św. Bartłomieja. Trójnawowa ceglana bazylika powstała na przełomie XIV i XV w. W jej wnętrzu
warto obejrzeć gotyckie sklepienia gwiaździste i siatkowe, renesansowy nagrobek marszałka
wielkiego koronnego Stanisława Przyjemskiego i alabastrowe epitafium Mikołaja
Grochowskiego. Polichromie oraz witraże wykonał w latach 1904–1910 Eligiusz Niewiadomski,
późniejszy zabójca prezydenta Gabriela Narutowicza. Od strony południowej do świątyni
przylega cenna kaplica lekarza i filozofa Jana Zemełki (z 1607 r.) z gotycką rzeźbą NMP,
intarsjowanymi stallami oraz epitafium z popiersiem fundatora. Do prezbiterium przylega
starsza, gotycka kaplica NMP.
http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/kosciol_sw_bartlomieja_w_koninie_2157
Słup milowy w Koninie
Słup milowy (2,5 m wysokości) z 1151 r. stojący wśród zieleni obok kościoła
św. Bartłomieja uważany jest za najstarszy znak drogowy w Polsce.
Ufundowany – jak podaje inskrypcja – przez komesa (zarządcę dworu
monarszego) – Piotra Włostowica, słup wyznaczał połowę drogi z Kruszwicy do
1/4
Wycieczka Znad Warty do „Szwajcarii ?erkowskiej” – architektoniczne skarb
www.101wycieczek.pl
Kalisza. Dziś nie jest już wiarygodny jako znak drogowy – w 1828 r. został
przeniesiony na obecne miejsce z pierwotnej lokalizacji w innym miejscu
konińskiej starówce.
http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/slup-milowy-w-koninie
Opactwo cystersów w Lądzie
Ląd nad Wartą należał do cystersów sprowadzonych tu w 1175 r. przez
Mieszka III Starego. Śladem ich obecności jest zespół klasztorny. Kościół NMP i
św. Mikołaja w obecnej formie to efekt przebudowy dokonanej w latach
1651-1735 przez Pompeo Ferrariego, Tomasza Poncina, Jana Catenaciego i
Józefa Szymona Bellottiego. Kościół wzniesiono na planie nachodzących na
siebie półelips, które przykrywa masywna kopuła z latarnią. Fasadę zamykają
wieże z wysokimi ażurowymi hełmami. We wnętrzu zachowało się cenne
wyposażenie: misterne stalle z 1680 r., znakomite sztukaterie, obrazy, bogato
zdobiona ambona, renesansowe i barokowe nagrobki. Wybitne barokowe freski
pod kopułą wykonał w 1743 r. wrocławski malarz George Wilhelm Neunhertz.
XIV-wieczny gmach klasztoru został przebudowany w XV, a potem – w XVIII w.
Do dziś zachowały się gotyckie krużganki. W oratorium św. Jakuba (na parterze
skrzydła wschodniego) można oglądać gotyckie freski z 1370 r. z wizerunkami
Mądrych i Głupich Panien i najstarsze w Polsce przedstawienie szlacheckich
herbów. W położonej na piętrze sali opackiej widnieje alegoryczne malowidło
Adama Swacha. Obecnie gospodarzami obiektu są księża salezjanie – działa tu
salezjańskie Wyższe Seminarium Duchowne.
http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/zespol_klasztorny_w_ladzie_2098
zespół pałacowo-parkowy w Ciążeniu
W Ciążeniu nad Wartą na uwagę zasługuje późnobarokowy zespół pałacowo-parkowy biskupów
poznańskich, zbudowany w 2. połowie XVIII w. dla bp. Teodora Czartoryskiego. Potężna,
trzykondygnacyjna budowla z wyodrębnionym ryzalitem na osi gmachu i czapą mansardowego
dachu prezentuje się surowo. Bogatsze detale architektoniczne – stiuki o ekspresyjnych
formach – urozmaicają elewację ogrodową. We wnętrzu warto zwrócić uwagę na rokokowe
dekoracje stiukowe z architektonicznymi motywami chińskimi, wiejskimi i roślinnymi. Korpus
budowli połączony jest galerią z piętrowym skrzydłem zachodnim. Na parterze pałacu
eksponowane są bogate zbiory masoników (ok. 80 000 tomów – jedna z największych kolekcji
w Europie), a piętra zajmują Dom Pracy Twórczej UAM w Poznaniu i filia uniwersyteckiej
biblioteki. Obok pałacu rozpościerają się niewielki park w stylu francuskim oraz 10-hektarowy
park krajobrazowy, zajmujący nadwarciańskie tarasy.
http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/zespol_palacowoparkowy_w_ciazeniu_2096
kościół św. Jana Chrzciciela w Ciążeniu
Gotycki kościół św. Jana Chrzciciela w Ciążeniu pochodzi z 1535 r. Został przebudowany w
2/4
Wycieczka Znad Warty do „Szwajcarii ?erkowskiej” – architektoniczne skarb
www.101wycieczek.pl
stylu barokowym w 1760 r. We wnętrzu znajdują się tron biskupi z 1. ćwierci XVIII w. i
XVII-wieczny obraz „Adoracja Matki Boskiej Szkaplerznej” z wizerunkiem Jana Kazimierza.
http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/kosciol_sw_jana_chrzciciela_w_ciazeniu_2095
kościół Narodzenia NMP w Pyzdrach
Kościół Narodzenia NMP w Pyzdrach wybudowano w 2. połowie XV w. w stylu dojrzałego
gotykua, a częściowo przebudowano w latach 1866–1870. Nad założeniem wznosi się wieża z
krenelażem, przypominająca zamkową. Na prawej ścianie świątyni można obejrzeć
XVIII-wieczny włoski obraz św. Walentego, a pod wieżą – pozostałości gotyckich sklepień.
http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/kosciol_narodzenia_nmp_w_pyzdrach_2101
Zespół klasztorny franciszkanów – Muzeum Regionalne w Pyzdrach
Na wysokiej nadwarciańskiej skarpie wznosi się zespół klasztorny
franciszkanów zbudowany w 1339 r. i wielokrotnie przebudowywany. Świątynię
Ścięcia Jana Chrzciciela zdobi efektowna późnobarokowa fasada z wtopioną
wieżą (2 połowa XVIII w.), z tego samego okresu pochodzi sklepienie żaglaste
oraz wyposażenie kościoła – ołtarze, obrazy, rzeźby. XVII-wieczna kaplica Matki
Bożej Pocieszenia kryje nagrobki fundatorów – członków rodu Noskowskich. W
krużgankach klasztornych zachowały się XVIII-wieczne malowidła Andrzeja
Swacha ukazujące m.in. postać św. Franciszka. Okazją do obejrzenia klasztoru
jest wizyta w istniejącym tu Muzeum Regionalnym. W zbiorach znajduje się:
ceramika archeologiczna, militaria, numizmatyki (dwa skarby), wiekowe
dokumenty oraz kości prehistorycznych zwierząt.
http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/zespol_klasztorny_w_pyzdrach_2103
zespół pałacowo-parkowy Gorzeńskich w Śmiełowie
Perłą Śmiełowa jest klasycystyczny zespół pałacowo-parkowy Gorzeńskich, wzniesiony w 1797
r. przez warszawskiego architekta Stanisława Zawadzkiego. Zespół pałacowy na rzucie
podkowy składa się z dwukondygnacyjnego korpusu połączonego galeriami z bocznymi
pawilonami. Gmach główny poprzedza masywny portyk kolumnowy, nad którym ustawiono
siedzącą figurę rycerza z herbem Gorzeńskich. Pełne zamarków wnętrza o skomplikowanym
planie zdobią dekoracje malarskie wykonane około 1800 r. przez Antoniego i Franciszka
Smuglewiczów (ich dzieło to np. motywy antyczne w salonie owalnym i oprawa malarska sali
pompejańskiej). Pod ośmiobocznym salonem, w podziemiach, umieszczono oktagonalną lożę
masońską. Siedem miesięcy na przełomie 1831 i 1832 r. spędził w Śmiełowie Adam
Mickiewicz. Poeta przybył tu incognito, by omawiać swój ewentualny udział w powstaniu
listopadowym. Podobno właśnie w Śmiełowie Mickiewicz powziął zamiar napisania „Pana
Tadeusza”. Wieszczowi poświęcono zajmujące parter pałacu muzeum. Ekspozycja na piętrze
ukazuje wystrój sal pałacowych z czasów ostatnich właścicieli – Chełkowskich. W otoczeniu
pałacu znajdują się zabudowania folwarczne oraz park krajobrazowy z XVIII–XIX w. z
wiekowymi dębami i pomnikiem Mickiewicza.
3/4
Wycieczka Znad Warty do „Szwajcarii ?erkowskiej” – architektoniczne skarb
www.101wycieczek.pl
kościół św. Stanisława w Żerkowie
Na wzniesieniu we wschodniej części Żerkowa stoi barokowy kościół św. Stanisława z lat
1710–1718. Bryłę świątyni wieńczą szczyty z charakterystycznymi dla zdobnictwa baroku
wolutami. Wnętrze zaskakuje pięknymi sklepieniami kolebkowymi z lunetami oraz
polichromiami Adama Swacha. Warto odnaleźć marmurowy nagrobek Macieja Radomickiego,
który był ponoć pierwowzorem Mickiewiczowskiego stolnika Horeszki. Do kościoła przylega
starsza o stulecie renesansowa kaplica Roszkowskich.
http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/kosciol_sw_stanislawa_w_zerkowie_2115
Więcej informacji znajdziesz http://www.101wycieczek.pl.
4/4