Projekt zmiany zarządzenia - Ostoja Warmińska PLB280015
Transkrypt
Projekt zmiany zarządzenia - Ostoja Warmińska PLB280015
ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W OLSZTYNIE z dnia ………………………… 2016 r. zmieniające zarządzenie w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Ostoja Warmińska PLB280015 Na podstawie art. 28 ust. 5 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2015 r. poz. 1651, z późn. zm.1)) zarządza się, co następuje. § 1. W zarządzeniu Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie z dnia 30 września 2014 r. w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Ostoja Warmińska PLB280015 (Dz. Urz. Woj. Warm.-Maz. z 2014 r. poz. 3086) wprowadza się następujące zmiany: 1) w załączniku nr 3, w tabeli dotyczącej istniejących i potencjalnych zagrożeń dla zachowania właściwego stanu ochrony gatunków ptaków i ich siedlisk: a) pkt 2 i 5 otrzymują brzmienie: Zagrożenia Przedmiot Numer Opis zagrożenia ochrony stanowiska Istniejące Potencjalne 2. A031 Bocian biały Stanowiska A02 zmiana sposobu C03.03 produkcja energii Zagrożenia wynikają ze scalania Ciconia ciconia łącznie w upraw wiatrowej gruntów, wprowadzania jedobszarze A10 restrukturyzacja G05.11 śmierć lub uraz nolitych upraw, likwidacji gospodarstw rolnych w wyniku kolizji niejednorodności, osuszania B01 zalesienia terenów terenu, w szczególności śródotwartych polnych zbiorników wodnych, J02.01 zasypywanie terea także zalesienia mniej produknu, melioracje i osuszatywnych gruntów, będących nie – ogólnie wcześniej atrakcyjnymi żeroJ03.01 zmniejszenie lub wiskami bocianów). utrata określonych cech Wprowadzanie jednorocznych siedliska i wieloletnich upraw roślin energetycznych (np. wierzby, brzozy, topoli). Zmniejszanie się liczby miejsc gniazdowych poprzez pogarszający się stan dachów, platform dachowych i słupów wolnostojących oraz zarastanie dolotów do gniazd 5. A122 Derkacz Stanowiska A02 zmiana sposobu B01 zalesianie terenów Ubytek powierzchni TUZ Crex crex łącznie w upraw otwartych i otwartych nieużytków na rzecz obszarze A03 koszenie / ścinanie zalesień i gruntów ornych, metrawy lioracje osuszające, zaniechanie A10 restrukturyzacja użytkowania kośnego łąk (sukgospodarstw rolnych cesja), niedostosowanie terminu J02 spowodowane przez pokosu do biologii lęgowej, zła człowieka zmiany stotechnika koszenia (od zewnątrz sunków wodnych do środka). Wprowadzanie J02.01 zasypywanie jednorocznych i wieloletnich terenu, melioracje upraw roślin energetycznych i osuszanie – ogólnie (np. wierzby, brzozy, topoli) Lp. b) uchyla się pkt 13; c) po pkt 16 dodaje się pkt 17, 18, 19, 20, 21 i 22 w brzmieniu: Lp. 1) Przedmiot Numer Zagrożenia Opis zagrożenia Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2014 r. poz. 926, z 2015 r. poz. 1045 i 1688 oraz z 2016 r. poz. 422. ochrony stanowiska Istniejące 17. A036 Łabędź Brak U: Nieznane zagrożenie niemy Cygnus olor danych lub nacisk 18. A067 Gągoł Brak U: Nieznane zagrożenie Bucephala clangula danych lub nacisk 19. A070 Nurogęś Brak U: Nieznane zagrożenie Mergus merganser danych lub nacisk 20. A120 Zielonka Brak U: Nieznane zagrożenie Porzana parva danych lub nacisk 21. A165 Samotnik Brak U: Nieznane zagrożenie Tringa ochropus danych lub nacisk 22. A168 Piskliwiec Brak U: Nieznane zagrożenie Actitis hypoleucos danych lub nacisk Potencjalne Brak wiedzy o przedmiocie ochrony Brak wiedzy o przedmiocie ochrony Brak wiedzy o przedmiocie ochrony Brak wiedzy o przedmiocie ochrony Brak wiedzy o przedmiocie ochrony Brak wiedzy o przedmiocie ochrony 2) załącznik nr 4 otrzymuje brzmienie określone w załączniku do niniejszego zarządzenia; 3) w załączniku nr 5, w tabeli dotyczącej działań ochronnych w obszarze Natura 2000: a) działania B1 i D1 dla przedmiotu ochrony A030 Bocian czarny otrzymują brzmienie: Działania ochronne Przedmiot ochrony Podmiot odpowiedzialny za wykonanie A030 Bocian czarny Działania Użytkowanie umożliwiające Obszary zagrożeWłaściciele, dzier B1 Ciconia nigra w zakresie utrzymanie istniejących naturalnych nia powodziowego żawcy i zarządcy utrzymania rozlewisk i zabagnień nad rzekami wyznaczone gruntów na podstaterenów i innymi ciekami. w SUiKZP gmin: wie porozumienia zalewowych Cały okres obowiązywania PZO Barciany, Sępopol z RDOŚ Olsztyn D1 Aktualizacja Aktualizacja lokalizacji stref wokół Grunty w zarządzie RDOŚ Olsztyn lokalizacji stref gniazd ptaków objętych ochroną nadleśnictw: Sro- we współpracy ochronnych strefową. kowo, Bartoszyce, z Nadleśnictwami Utrzymywanie stref ochronnych Górowo Iławeckie, Srokowo, Bartow okresie co najmniej 5 lat od opusz- Orneta, Zaporowo, szyce, Górowo czenia miejsca lęgów. w granicach obsza- Iławeckie, Orneta, ru Natura 2000 Zaporowo Cały okres obowiązywania PZO Nr i nazwa Miejsce realizacji Zakres prac b) działanie A1 dla przedmiotu ochrony A031 Bocian biały otrzymuje brzmienie: Działania ochronne Przedmiot ochrony A031 Bocian biały Ciconia ciconia Nr i nazwa A1 Utworzenie azylu Miejsce realizacji Zakres prac Utworzenie azylu dla bociana biaW granicach łego z możliwością przyjmowania obszaru Natura również innych rzadkich gatunków 2000 ptaków. W ciągu pierwszych 5 lat obowiązywania PZO. Podmiot odpowiedzialny za wykonanie RDOŚ Olsztyn c) po działaniu A1 dla przedmiotu ochrony A031 Bocian biały dodaje się działania A2, A3 i A4 w brzmieniu: Działania ochronne Przedmiot ochrony A031 Bocian biały Ciconia ciconia Nr i nazwa Zakres prac Wymiana platform gniazdowych A2 Stworzenie miejsc gniazdo- dachowych oraz budowa słupów wania dla bo- wolnostojących z platformami (w Podmiot odpowiedzialny za wykonanie Cały obszar Natura RDOŚ Olsztyn 2000 Miejsce realizacji Działania ochronne Przedmiot ochrony Nr i nazwa Zakres prac Miejsce realizacji Podmiot odpowiedzialny za wykonanie ciana białego miarę potrzeb). Cały okres obowiązywania PZO. Remont dachów budynków z gniaz- Cały obszar Natura RDOŚ Olsztyn A3 Remont dachów z gniaz- dami bociana białego (w miarę 2000 dami bociana potrzeb). Cały okres obowiązywania PZO. A4 Remont urzą- Remont transformatorów z odłącz- Cały obszar Natura RDOŚ Olsztyn dzeń elektro- nikami oraz izolacja linii średniego 2000 energetycznych i niskiego napięcia, oznakowanie linii energetycznych kulami ostrzegawczymi (w miarę potrzeb). Cały okres obowiązywania PZO. d) po działaniu D1 dla przedmiotu ochrony A031 Bocian biały dodaje się działania D2 i D3 w brzmieniu: Działania ochronne Przedmiot ochrony A031 Bocian biały Ciconia ciconia Nr i nazwa D2 Ocena potrzeb w zakresie poprawy miejsc gniazdowania D3 Ocena potrzeb w zakresie poprawy stanu urządzeń energetycznych Podmiot odpowiedzialny za wykonanie Inwentaryzacja miejsc gniazdowania Cały obszar Natura RDOŚ Olsztyn bociana – ocena stanu technicznego 2000 dachowych platform gniazdowych, dachów oraz słupów wolnostojących z platformami, określenie zakresu prac dla działań A2 i A3. Pierwsza połowa okresu obowiązywania PZO. Inwentaryzacja urządzeń energetycz- Cały obszar Natura RDOŚ Olsztyn nych – ocena stanu technicznego 2000 transformatorów, odłączników, linii wysokiego, średniego i niskiego, określenie zakresu prac dla działania A4. Pierwsza połowa okresu obowiązywania PZO. Zakres prac Miejsce realizacji e) działanie B2 dla przedmiotu ochrony A075 Bielik otrzymuje brzmienie: Działania ochronne Przedmiot ochrony Nr i nazwa A075 Bielik B2 Działania Haliaeetus albicilla w zakresie utrzymania terenów zalewowych Podmiot odpowiedzialny za wykonanie Użytkowanie umożliwiające Obszary zagroże- Właściciele, dzierutrzymanie istniejących naturalnych nia powodziowego żawcy i zarządcy rozlewisk i zabagnień nad rzekami wyznaczone gruntów na podstai innymi ciekami. w SUiKZP gmin: wie porozumienia Barciany, Sępopol z RDOŚ Olsztyn Cały okres obowiązywania PZO. Zakres prac Miejsce realizacji f) działania B3 i D1 dla przedmiotu ochrony A089 Orlik krzykliwy otrzymują brzmienie: Działania ochronne Przedmiot ochrony A089 Orlik krzykliwy Aquila pomarina Podmiot odpowiedzialny za wykonanie Użytkowanie umożliwiające Obszary zagrożenia Właściciele, dzierB3 Działania w zakresie utrzymanie istniejących naturalnych powodziowego żawcy i zarządcy utrzymania rozlewisk i zabagnień nad rzekami wyznaczone gruntów na podstaterenów i innymi ciekami. w SUiKZP gmin: wie porozumienia zalewowych Cały okres obowiązywania PZO. Barciany, Sępopol z RDOŚ Olsztyn D1 Aktualizacja Aktualizacja lokalizacji stref wokół Grunty w zarządzie RDOŚ Olsztyn lokalizacji stref gniazd ptaków objętych ochroną nadleśnictw: Sro- we współpracy ochronnych strefową. kowo, Bartoszyce, z Nadleśnictwami Utrzymywanie stref ochronnych Górowo Iławeckie, Srokowo, Bartow okresie co najmniej 5 lat od opusz- Orneta, Zaporowo, szyce, Górowo czenia miejsca lęgów. w granicach obsza- Iławeckie, Orneta, ru Natura 2000 Zaporowo Cały okres obowiązywania PZO. Nr i nazwa Miejsce realizacji Zakres prac g) po działaniu D3 dla przedmiotu ochrony A089 Orlik krzykliwy dodaje się działanie D4 w brzmieniu: Działania ochronne Przedmiot ochrony A089 Orlik krzykliwy Aquila pomarina Podmiot odpowiedzialny za wykonanie Cały obszar Natura RDOŚ Olsztyn D4 Inwentaryzacja Oznakowanie 10 orlików krzyklii monitoring wych nadajnikami telemetrycznymi 2000 żerowisk ga- w celu poznania lokalizacji i wykotunku rzystania żerowisk. Cały okres obowiązywania PZO. Nr i nazwa Miejsce realizacji Zakres prac h) działanie B1 dla przedmiotu ochrony A239 Dzięcioł białogrzbiety otrzymuje brzmienie: Działania ochronne Przedmiot ochrony A239 Dzięcioł białogrzbiety Dendrocopos leucotos Nr i nazwa B1 Modyfikacja gospodarki leśnej Zakres prac Zmiana terminu prac leśnych – realizacja poza okresem lęgowym dzięcioła białogrzbietego (okres lęgowy od 15 marca do 30 maja). Bez modyfikacji terminu dopuszczalne są prace leśne odnowieniowe i pielęgnacyjne. Cały okres obowiązywania PZO. Podmiot odpowiedzialny za wykonanie Wydzielenia Nadleśnictwa: w promieniu 1 km Bartoszyce, Srood stanowisk kowo gatunku zgodnie z załącznikiem graficznym dotyczącym stanowisk dzięcioła białogrzbietego Miejsce realizacji i) po działaniu D2 dla przedmiotu ochrony A239 Dzięcioł białogrzbiety dodaje się działanie D3 w brzmieniu: Działania ochronne Przedmiot ochrony A239 Dzięcioł białogrzbiety Dendrocopos leucotos Podmiot odpowiedzialny za wykonanie Weryfikacja stanu ochrony gatunku Cały obszar Natura RDOŚ Olsztyn D3 Weryfikacja stanu ochrony oraz działań ochronnych, z uwzględ- 2000 i działań nieniem wyników inwentaryzacji ochronnych ornitologicznej gatunku oraz oceny zasobów martwego drewna. Po realizacji działań D1 i D2. Nr i nazwa Zakres prac Miejsce realizacji j) działanie D1 dla przedmiotów ochrony A072 trzmielojad, A081 błotniak stawowy, A084 błotniak łąkowy, A127 żuraw, A140 siewka złota, A229 zimorodek, A234 dzięcioł zielonosiwy, A320 muchołówka mała otrzymuje brzmienie: Działania ochronne Przedmiot ochrony Podmiot odpowiedzialny za wykonanie A036 Łabędź niemy D1 Inwentaryzacja Inwentaryzacja stanowisk i siedlisk Cały obszar Natura RDOŚ Olsztyn Cygnus olor ornitologiczna gatunku w ramach pełnej inwentary- 2000 A038 Łabędź krzykzacji ornitologicznej dla obszaru liwy Cygnus cygnus Natura 2000. A067 Gągoł Pierwsza połowa okresu obowiązyBucephala clangula wania PZO. A070 Nurogęś Mergus merganser A072 Trzmielojad Pernis apivorus A081 Błotniak stawowy Circus aeruginosus A084 Błotniak łąkowy Circus pygargus A120 Zielonka Porzana parva A127 Żuraw Grus grus A140 Siewka złota Pluvialis apricaria A165 Samotnik Tringa ochropus A168 Piskliwiec Actitis hypoleucos A229 Zimorodek Alcedo atthis A234 Dzięcioł zielonosiwy Picus canus A320 Muchołówka mała Ficedula parva Nr i nazwa Miejsce realizacji Zakres prac k) po działaniu D1 dla przedmiotów ochrony A072 trzmielojad, A081 błotniak stawowy, A084 błotniak łąkowy, A127 żuraw, A140 siewka złota, A229 zimorodek, A234 dzięcioł zielonosiwy, A320 muchołówka mała dodaje się działanie D2 w brzmieniu: Działania ochronne Przedmiot ochrony Nr i nazwa A036 Łabędź niemy D2 Ocena stanu Cygnus olor ochrony A038 Łabędź krzykliwy Cygnus cygnus A067 Gągoł Bucephala clangula A070 Nurogęś Mergus merganser A072 Trzmielojad Pernis apivorus A081 Błotniak stawowy Circus aeruginosus A084 Błotniak łąko- Zakres prac Ocena stanu ochrony, identyfikacja zagrożeń, określenie działań ochronnych, w tym monitoringu działań ochronnych i stanu ochrony. Pierwsza połowa okresu obowiązywania planu. Podmiot odpowiedzialny za wykonanie Cały obszar Natura RDOŚ Olsztyn 2000 Miejsce realizacji Działania ochronne Przedmiot ochrony Nr i nazwa Zakres prac Miejsce realizacji Podmiot odpowiedzialny za wykonanie wy Circus pygargus A120 Zielonka Porzana parva A127 Żuraw Grus grus A140 Siewka złota Pluvialis apricaria A165 Samotnik Tringa ochropus A168 Piskliwiec Actitis hypoleucos A229 Zimorodek Alcedo atthis A234 Dzięcioł zielonosiwy Picus canus A320 Muchołówka mała Ficedula parva l) po działaniu D2 dla przedmiotów ochrony A036 łabędź niemy, A038 łabędź krzykliwy, A067 gągoł, A070 nurogęś, A072 trzmielojad, A081 błotniak stawowy, A084 błotniak łąkowy, A120 zielonka, A127 żuraw, A140 siewka złota, A165 samotnik, A168 piskliwiec, A229 zimorodek, A234 dzięcioł zielonosiwy, A320 muchołówka mała dodaje się działania dotyczące monitoringu w brzmieniu: Działania ochronne Przedmiot ochrony E A030 Bocian czarny E1 Ciconia nigra A075 Bielik Haliaeetus albicilla A089 Orlik krzykliwy Aquila pomarina E2 A031 Bocian biały Ciconia ciconia E3 E4 A122 Derkacz Crex crex Podmiot odpowiedzialny za wykonanie Działania dotyczące monitoringu realizacji działań ochronnych oraz monitoringu stanu ochrony Monitoring Monitoring liczebności, określenie Powierzchnia RDOŚ Olsztyn parametru wskaźnika liczebności gatunku, próbna 10 x 10 km populacji wskaźnika rozpowszechnienia gatunku, wskaźnika efektów rozrodu (bielik, orlik krzykliwy) – w ramach Monitoringu Ptaków Drapieżnych GIOŚ. Cały okres obowiązywania planu. Monitoring Monitoring liczebności – kontrola Powierzchnia RDOŚ Olsztyn parametru znanych stanowisk lęgowych, obser- próbna 10 x 10 km populacji wacja starych (powyżej 100 lat) drzewostanów. Co 2-3 lata, począwszy od 3. roku obowiązywania planu. Monitoring Monitoring liczebności, określenie Cały obszar Natura RDOŚ Olsztyn parametru wskaźnika liczebności gatunku, 2000 populacji wskaźnika rozpowszechnienia gatunku, wskaźnika efektów rozrodu. Co 2-3 lata, począwszy od 3. roku obowiązywania planu. Monitoring Monitoring zasiedlenia miejsc gniaz- Miejsca realizacji RDOŚ Olsztyn działań dowych odtworzonych w ramach działań ochronnych ochronnych działań A2 i A3. A2 i A3 Monitoring Ocena liczebności względnej w opar- 5-7 powierzchni RDOŚ Olsztyn parametru ciu o monitoring populacji lęgowej. próbnych 4 x 4 km Nr i nazwa E5 Zakres prac Miejsce realizacji Działania ochronne Przedmiot ochrony Nr i nazwa populacji A239 Dzięcioł białogrzbiety Dendrocopos leucotos E6 Monitoring parametru populacji E7 Monitoring parametru populacji Zakres prac Miejsce realizacji Podmiot odpowiedzialny za wykonanie Nasłuch odzywających się samców na reprezentatywnych powierzchni próbnej (nie mniejszej niż 16 km2). Dwa liczenia w sezonie, prowadzone w godzinach 22.00-23.00, w okresie: na przełomie maja i czerwca oraz pod koniec czerwca. Co 3-4 lata, począwszy od 3. roku obowiązywania planu. Monitoring liczebności, określenie Powierzchnia RDOŚ Olsztyn wskaźnika liczebności gatunku, próbna 2 x 2 km wskaźnika rozpowszechnienia gatunku – w ramach Monitoringu Rzadkich Dzięciołów GIOŚ. Cały okres obowiązywania planu, co roku. Monitoring liczebności par lęgo5-6 powierzchni RDOŚ Olsztyn wych. Dwukrotna kontrola dzienna, próbnych 2 x 2 km przedpołudniowa (godz. 7-13) na transekcie w obrębie powierzchni próbnej z zastosowaniem stymulacji głosowej. Pierwsza kontrola: 15 marca – 5 kwietnia (optymalnie 20-31 marca). Druga kontrola: 15 kwietnia – 10 maja (optymalnie 25 kwietnia – 5 maja) Od 3. roku obowiązywania planu, co 2-3 lata. § 2. Zarządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie Załącznik do zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie z dnia ………………….. 2016 r. Cele działań ochronnych obszaru Natura 2000 Ostoja Warmińska PLB280015. Lp. Przedmiot ochrony 1. A030 Bocian czarny Ciconia nigra 2. A031 Bocian biały Ciconia ciconia 3. A075 Bielik Haliaeetus albicilla 4. A089 Orlik krzykliwy Aquila pomarina 5. A122 Derkacz Crex crex 6. A239 Dzięcioł białogrzbiety Dendrocopos leucotos 7. A038 Łabędź krzykliwy Cygnus cygnus 8. A072 Trzmielojad Pernis apivorus 9. A081 Błotniak stawowy Circus aeruginosus 10. A084 Błotniak łąkowy Circus pygargus 11. A127 Żuraw Grus grus 12. A140 Siewka złota Pluvialis apricaria 13. A229 Zimorodek Alcedo atthis 14. A234 Dzięcioł zielonosiwy Picus canus 15. A320 Muchołówka mała Ficedula parva 16. A036 Łabędź niemy Cygnus olor 17. A067 Gągoł Bucephala clangula 18. A070 Nurogęś Mergus merganser 19. A120 Zielonka Porzana parva 20. A165 Samotnik Tringa ochropus 21. A168 Piskliwiec Actitis hypoleucos Cel działań ochronnych Utrzymanie obecnego właściwego stanu ochrony (FV) gatunku Utrzymanie obecnego właściwego stanu ochrony (FV) parametru populacji gatunku Utrzymanie obecnego właściwego stanu ochrony (FV) gatunku Utrzymanie obecnego właściwego stanu ochrony (FV) parametru populacji gatunku Utrzymanie obecnego właściwego stanu ochrony (FV) parametru populacji gatunku Stopniowa poprawa obecnego złego stanu ochrony (U2) parametru siedliska gatunku do stanu niezadowalającego (U1) Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania gatunku, weryfikacja stanu ochrony oraz weryfikacja działań ochronnych Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych UZASADNIENIE Na podstawie art. 28 ust. 5 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2015 r. poz. 1651, z późn. zm.) Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie zarządzeniem z dnia 30 września 2014 r. ustanowił plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Ostoja Warmińska PLB280015 (Dz. Urz. Woj. Warm.-Maz. z 2014 r. poz. 3086). Zgodnie z ww. przepisem prawnym plan zadań ochronnych może być zmieniony, jeżeli wynika to z potrzeb ochrony siedlisk przyrodniczych lub gatunków roślin i zwierząt. Po kontroli powyższego aktu prawa miejscowego, dokonanej przez Ministra Środowiska na podstawie § 5 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie trybu kontroli aktów prawa miejscowego ustanowionych przez wojewodę i organy niezespolonej administracji rządowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 222, poz. 1754) pismem znak DP-074-167/15187/14/PM1 Minister Środowiska wskazał następujące uchybienia: 1. W załączniku nr 3 dla przedmiotu ochrony derkacz oraz w załączniku nr 4 dla przedmiotów ochrony derkacz, łabędź krzykliwy, trzmielojad, błotniak stawowy, błotniak łąkowy, żuraw, siewka złota, czajka, zimorodek, dzięcioł zielonosiwy, muchołówka mała brakuje kodów ww. gatunków. 2. W załączniku nr 4 dla przedmiotów ochrony: A030 Bocian czarny, A031 Bocian biały, A075 Bielik, A089 Orlik krzykliwy, Derkacz, jako cel działań ochronnych wskazano „Utrzymanie korzystnego stanu populacji poprzez ochronę miejsc gniazdowania i żerowania oraz ograniczanie zagrożeń”, a dla przedmiotu ochrony A239 Dzięcioł białogrzbiety określono cel działań ochronnych: „Stopniowa poprawa stanu populacji poprzez zabezpieczenie odpowiedniej powierzchni siedliska (zwiększenie ilości martwego drewna w kompleksach leśnych zasiedlonych przez dzięcioły)”. Zgodnie z § 3 pkt 5 rozporządzenia Ministra środowiska z dnia 17 lutego 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 (Dz. U. Nr 34, poz. 186, z późn. zm.), zakres prac koniecznych do sporządzenia projektu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 obejmuje ustalenie celów działań ochronnych, które mają być osiągnięte w okresie, na jaki jest sporządzany plan zadań ochronnych, w sposób umożliwiający weryfikację ich osiągnięcia oraz monitoring. W związku z powyższym należy wskazać, że ww. cele działań ochronnych, określone w załączniku nr 4 do zarządzenia są niemierzalne i nie podlegają weryfikacji. Dane cele powinny zostać sprecyzowane, co najmniej w taki sposób, aby określały pojęcia „korzystny stan populacji” oraz „stopniowa poprawa stanu populacji”. 3. W załączniku nr 5 w odniesieniu do działania ochronnego „Działania w zakresie utrzymania terenów zalewowych” dla przedmiotów ochrony A030 Bocian czarny, A075 Bielik oraz A089 Orlik krzykliwy, działania „Utworzenie azylu” dla przedmiotu ochrony A031 Bocian biały określono w sposób nieprawidłowy podmioty, które są odpowiedzialne za wykonanie ww. działań ochronnych. W myśl art. 28 ust. 10 pkt 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r. poz. 627, z późn. zm.) w planie zadań ochronnych należy wskazać podmioty odpowiedzialne za wykonanie ustalonych działań ochronnych. W przedmiotowym przepisie nie wskazano zamkniętego katalogu podmiotów, na które mogą być nałożone obowiązki wynikające z ww. ustawy. Nie oznacza to jednak całkowitej swobody w określaniu podmiotów zobowiązanych do realizacji działań wynikających z planu zadań ochronnych, ponieważ przy opracowaniu tego dokumentu należy mieć również na uwadze inne unormowania powszechnie obowiązujące, w szczególności zasady i przepisy Konstytucji RP. Należy wskazać, iż zgodnie z konstytucyjną zasadą legalizmu, wynikającą z art. 7 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.) oraz wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 listopada 2011 r. (sygn. I FSK 88/11) jedynie ustawa może normować prawa i obowiązki obywateli. Z kolei w planie zadań ochronnych – akcie prawa miejscowego, w działaniach ochronnych na właścicieli, dzierżawców i zarządców gruntu oraz organizacje pozarządowe, będących podmiotami prywatnymi, nałożono liczne obowiązki. Przedstawione rozwiązania należy uznać za niezgodne z konstytucyjnymi unormowaniami. Ponadto stanowią one przekroczenie delegacji ustawowej zawartej w art. 28 ust. 10 pkt 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, z której nie wynika możliwość uregulowania sytuacji prawnej obywateli, w tym ich obowiązków, w planie zadań ochronnych. Na podstawie powyższych uwag przygotowano założenia do zmiany planu zadań ochronnych, uwzględniające uzupełnienie kodów przedmiotów ochrony, weryfikację lub zmianę katalogu zagrożeń i celów działań ochronnych, korektę podmiotów odpowiedzialnych za realizację ww. działań ochronnych. Zgodnie z art. 28 ust. 4 cyt. ustawy o ochronie przyrody, w związku z art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. 2013 r. poz. 1235, z późn. zm.) Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie, obwieszczeniem znak WOPN-OON.6320.002.2014.WS z dnia 20 grudnia 2014 r. podał do publicznej informacji, że przystąpił do sporządzenia zmiany zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie dla obszaru Natura 2000 Ostoja Warmińska PLB280015. Jednocześnie poinformował o możliwości zapoznania się z informacją dotyczącą założeń do zmian ww. zarządzenia, a także zgłaszania uwag i wniosków w formie pisemnej, do protokołu lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej bez konieczności opatrywania ich bezpiecznym podpisem elektronicznym. Obwieszczenie wywieszono na tablicy ogłoszeń Regionalnej Dyrekcji (w terminie od 20 grudnia 2014 r. do 12 stycznia 2015 r.), opublikowano w Gazecie Wyborczej (wydanie z dnia 20 grudnia 2014 r.) i zamieszczono na stronie internetowej www.komunikaty.pl oraz wysłano do właściwych miejscowo urzędów wraz z prośbą o wywieszenie obwieszczenia na tablicy ogłoszeń. Obwieszczenie oraz założenia do zmian w przedmiotowym dokumencie planistycznym zostały zamieszczone na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Regionalnej Dyrekcji. Na tym etapie udziału społeczeństwa wpłynęły uwagi następujące uwagi do założeń zmiany zarządzenia: I Nadleśnictwo Srokowo 1) Uwaga do celów zadań ochronnych dla dzięcioła białogrzbietego. Obecnie cel brzmi „Stopniowa poprawa stanu populacji poprzez zabezpieczenie odpowiedniej powierzchni siedliska (zwiększenie ilości martwego drewna w kompleksach leśnych zasiedlonych przez dzięcioły)”. Z uwagi na szczątkową wiedzę na temat przedmiotu ochrony wnioskujemy o wykreślenie tego zapisu i uwzględnienie w tym miejscu następującej treści „Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie liczebności populacji oraz stanu ochrony, a następnie zweryfikowanie i ewentualne skorygowanie zaplanowanych działań ochronnych”. Uwagę uwzględniono częściowo. W wyniku powyższej uwagi oraz uwagi wniesionej przez Ministra Środowiska cel działań ochronnych dla dzięcioła białogrzbietego określono jako „Stopniowa poprawa obecnego złego stanu ochrony (U2) parametru siedliska gatunku do stanu niezadowalającego (U1). Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania gatunku, weryfikacja stanu ochrony oraz weryfikacja działań ochronnych”. W związku z zaplanowanym uzupełnieniem stanu wiedzy o występowaniu dzięcioła białogrzbietego oraz poddaniem weryfikacji stanu ochrony oraz działań ochronnych dla tego gatunku, po działaniu D2 dodano działanie D3 dotyczące weryfikacji stanu ochrony oraz działań ochronnych (inwentaryzacja tego gatunku zaplanowana została w działaniu D1). 2) Uwaga do działania ochronnego B1 dla dzięcioła białogrzbietego. Obecnie działanie brzmi: „Przeniesienie w czasie prac leśnych na terminy poza okresem lęgowym dzięcioła białogrzbietego (okres lęgowy od 15 marca do 30 maja) od 1. roku obowiązywania planu. Dopuszczalne są prace leśne odnowieniowe i pielęgnacyjne po zaopiniowaniu przez RDOŚ”. Miejsce realizacji: „Wydzielenia w promieniu 1 km od stanowisk gatunku”. Obecny stan wiedzy na temat przedmiotu ochrony powoduje, iż realizacja zadań ochronnych określonych jako B1 jest niemożliwa do wykonania. Z uwagi na to, iż w zdecydowanej większości przypadków dzięcioły nie zasiedlają ponownie tych samych dziupli wyznaczenie stanowisk przed okresem rozrodczym jest niemożliwe. Mając również na uwadze to, iż planowanie zadań gospodarczych w Lasach Państwowych na rok następny kończy się w miesiącu sierpniu, to wydana w tym czasie opinia RDOŚ będzie bezprzedmiotowa, ponieważ nie będzie uwzględniała stanowisk lęgowych zajmowanych przez ptaki w kolejnym sezonie rozrodczym. Natomiast wykonanie prac leśnych w Ostoi w okresie 15 marca do 30 maja będzie możliwe po przeprowadzeniu każdorazowo inwentaryzacji stanowisk, co jest trudne i kosztowne. Ponadto ustanowienie swoistej strefy ochronnej w promieniu 1 km od stanowiska lęgowego nie ma uzasadnienia prawnego, jak również nie ma wystarczających udokumentowanych badań świadczących o tym że np. odnowienie lasu w odległości 700 m od stanowiska wpływa na sukces lęgowy. W związku z powyższym wnioskujemy aby w całości wykreślić z PZO treść zadań ochronnych dla dzięcioła białogrzbietego określonych w punkcie B1. Uwagę uwzględniono częściowo. Podobna uwaga została zgłoszona w trakcie konsultacji społecznych projektu planu zadań ochronnych dla obszaru Ostoja Warmińska. W rozpatrzeniu uwag na etapie przyjmowania planu wskazano, że zgodnie z zapisami zawartymi w publikacji „Materiały do wyznaczania i określania stanu zachowania siedlisk ptasich w obszarach specjalnej ochrony ptaków Natura 2000” (Zawadzka i in. 2013) rewir dzięcioła białogrzbietego obejmuje przeciętnie 50-100 ha lasu naturalnego, bądź nawet kilkaset ha drzewostanów gospodarczych. Na niżu jedna para zajmuje przeciętnie ok. 100 ha (Wesołowski 1995a), ale wielkość areału zależy od zagęszczenia martwych i obumierających drzew i może dochodzić nawet do kilkunastu km2 (Aulén 1988). Dla utrzymania 1% populacji (12 par) w jednej ostoi, przyjmując terytorium 100 ha, konieczne jest zachowanie min. 1200 ha siedlisk gatunku o kryteriach FV-1 [za kryterium FV-1 (właściwy) rozumie się tu niezagospodarowane stare grądy, łęgi, olsy, buczyny, brzozowe lasy bagienne o powierzchni co najmniej 100 ha przypadającej na jedno terytorium, z ilością martwego drewna co najmniej 50 m 3/ha lub brak zabiegów (w tym pozyskiwania posuszu) w okresie ostatnich 20 lat]. Jednym z głównych zagrożeń dla tego gatunku są prace leśne prowadzone w okresie lęgowym określanym terminem od 15 marca co najmniej do 30 czerwca Czeszczewik i in. (2013; w Zawadzka i in. 2013). Dlatego w PZO wprowadzono zapis o nieprowadzeniu prac leśnych w promieniu 1 km od stanowisk gatunku dzięcioła białogrzbietego w okresie lęgowym. Mając jednak na uwadze konieczność prowadzenia gospodarki leśnej skrócono ten termin do 30 maja. Zapis ten podtrzymuje się w niniejszym zarządzeniu. Mając jednakże na uwadze terminarz planowania plac leśnych, a także charakter prac pielęgnacyjnych i odnowieniowych, usunięto zapis „po zaopiniowaniu przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska”, a tym samym dopuszczono ich realizację. II Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków 1) Dla przedmiotu ochrony A031 Bocian biały Ciconia ciconia w zagrożeniach proponujemy dopisać: „Zmniejszenie ilości dogodnych miejsc gniazdowych poprzez pogarszający się stan dachów, platform dachowych i słupów wolnostojących oraz zarastanie dolotów do gniazd”. Wyjaśnienie: Obecnie w Ostoi Warmińskiej bocian biały nadal licznie zakłada gniazda na dachach budynków (mieszkalnych, gospodarskich), wykorzystując przy tym montowane dla tego gatunku platformy gniazdowe. Stan techniczny platform jest niezwykle ważny szczególnie w okresie lęgowym, kiedy upadek gniazda z młodymi może doprowadzić do zniszczenia lęgu. Także obciążone ciężarem gniazd i nieremontowane przez pokolenia dachy ulegają powolnej degradacji, co z czasem może spowodować upadek gniazda. Populacja „dachowa” bociana białego jest o tyle cenna i warta zachowania, że jest ona mniej narażona na śmierć w wyniku porażenia prądem niż populacja „słupowa”. Ponadto stanowi ona niepowtarzalny element krajobrazu tego obszaru, podnosząc jego wartości nie tylko przyrodnicze, ale także krajobrazowe i kulturowe. W związku z tym zachowanie jak najdłużej gniazd bociana na dachach budynków powinno znaleźć się w priorytetach działań ochronnych tego obszaru. Ponadto istotnym problemem jest zarastanie dolotów do gniazd, szczególnie tych znajdujących się na drzewach. W przypadku braku regularnego obcinania gałęzi, dolot do gniazda staje się niemożliwy i ptaki opuszczają stanowisko. Tak jak w przypadku gniazd na dachach, ta część gniazd powinna znaleźć się w zainteresowaniu służb ochrony przyrody. Uwagę uwzględniono. W załączniku nr 3 w zagrożeniach istniejących dodano zagrożenie J03.01 zmniejszenie lub utrata określonych cech siedliska. Opis zagrożenia uzupełniono o zapis: „Zmniejszanie się liczby miejsc gniazdowych poprzez pogarszający się stan dachów, platform dachowych i słupów wolnostojących oraz zarastanie dolotów do gniazd”. 2) W załączniku nr 5 dla przedmiotu ochrony A030 Bocian czarny proponujemy modyfikację zakresu działania ochronnego „Aktualizacja lokalizacji stref ochronnych na następujący „Aktualizacja lokalizacji stref wokół gniazd ptaków objętych ochroną strefową, przy założeniu utrzymywania stref ochronnych w okresie co najmniej 5 lat od potwierdzenia absencji ptaków”. Wyjaśnienie: Aktualizacja lokalizacji stref w przypadku bociana czarnego nie może odbywać się przy okazji wykonywania planów urządzania lasu dla poszczególnych nadleśnictw, gdyż w 40% przypadków w okresie co najmniej 5 lat od potwierdzenia absencji ptaków następuje powrót ptaków do gniazd bądź stref. W związku z tym należy prowadzić stały monitoring gniazd połączony z wyszukiwaniem nowych stanowisk a strefy likwidować dopiero po stwierdzeniu 5-sezonowej absencji ptaków w strefie. W związku z powyższym należy również zwiększyć planowane koszty wykonania zadania, zakładając iż zadanie będzie wykonywane przez 10 sezonów lęgowych obowiązywania pzo. Uwagę uwzględniono. Zmieniono zakres działania ochronnego D1 dla bociana czarnego, nadając mu brzmienie „Aktualizacja lokalizacji stref wokół gniazd ptaków objętych ochroną strefową. Utrzymywanie stref ochronnych w okresie co najmniej 5 lat od opuszczenia miejsca lęgów. Cały okres obowiązywania PZO”. 3) W załączniku nr 5 dla przedmiotu ochrony A031 Bocian biały proponujemy dopisanie następujących działań ochronnych: Nr i nazwa Zakres prac A.2 Wymiana platform gniazdo- Wymiana 100 platform wych dachowych oraz bu- gniazdowych dachowych oraz dowa słupów wolnostoją- budowa 100 słupów cych z platformami pod wolnostojących z platformami. gniazda bociana białego A.3 Remont dachów, na których Remont 50 dachów budynków z zlokalizowane są gniazda gniazdami bociana białego bocianów A.4 Remont urządzeń sieci Remont wszystkich istniejących elektroenergetycznej transformatorów z odłącznikami (transformatorów, słupów oraz 50% słupów średniego i średniego i niskiego niskiego napięcia napięcia etc.) B.3 Działania w zakresie Użytkowanie działki jako grunt uprawy gruntów rolnych orny lub TUZ (obligatoryjne) Miejsce realizacji Termin wykonania Cały obszar Od 1-szego PLB280015 roku obowiązywania PZO Szacunkowe Podmiot koszty odpowiedzialny (w tys. zł) za wykonanie 600 RDOŚ Cały obszar Od 1-szego 2000 RDOŚ PLB280015 roku obowiązywania PZO Cały obszar Od 1-szego Trudne do RDOŚ PLB280015 roku obowią- oszacowania zywania PZO Cały obszar Od 1-szego nie przewiduje właściciele PLB280015 roku obowią- się gruntów zywania PZO Wyjaśnienie: Od wielu lat PTOP stara się zdobywać środki na ochronię miejsc gniazdowych bociana białego w Ostoi Warmińskiej. Realizacja kilku projektów, zarówno ze środków krajowych jak i zagranicznych, w których budowano i remontowano platformy gniazdowe (dachowe i na słupach), pokazuje ogromną potrzebę kontynuowania prac. Liczna populacja bociana białego w Ostoi wymaga nakładów pracy i środków do zabezpieczenia miejsc gniazdowych. Dotyczy to również remontu dachów, na których zlokalizowane są platformy dachowe. O ile coraz częściej spotykamy się z prośbami mieszkańców Ostoi Warmińskiej o przeniesienie gniazda z dachu na słup, o tyle niezwykle cenne są gniazda dachowe, gdyż prócz wartości przyrodniczej posiadają wartość krajobrazowo-kulturową. Niestety ciężar gniazd niejednokrotnie powoduje zniszczenia w konstrukcji dachów i należy liczyć się z koniecznością drobnych remontów przed wymianą platformy. Z kolei remont urządzeń sieci elektroenergetycznej to kontynuacja prac prowadzonych obecnie w ramach projektu LIFE09 NAT/PL/000253 „Ochrona populacji bociana białego na terenie obszaru Natura 2000 Ostoja Warmińska”, podczas których stwierdzono dużo większe potrzeby remontu sieci niż pierwotnie zakładano. Remont sieci elektroenergetycznej wpłynie na zmniejszenie liczby śmierci bocianów w wyniku porażenia prądem. Bocian biały jest gatunkiem niezwykle wrażliwym na zmiany struktury użytkowania gruntów, w szczególności TUZ (trwałych użytków zielonych) oraz gruntów ornych. Zachowanie populacji bociana białego jako przedmiotu ochrony niniejszego obszaru jest uzależnione od bazy pokarmowej i siedlisk lęgowych, co oznacza iż w przedmiotowym obszarze nie można dopuścić do zamiany użytków zielonych i gruntów ornych na lasy. Zalesienia oznaczać będą utratę przestrzeni życiowej dla tych ptaków, co skutkować będzie zanikiem populacji bociana białego, orlika krzykliwego i derkacza w Ostoi Warmińskiej. Uwagę uwzględniono częściowo. W załączniku nr 5 po działaniu A1 dla bociana białego dodano działania A2-A4 dotyczące stworzenia miejsc gniazdowania dla bociana białego, remontu dachów z gniazdami bociana oraz remontu urządzeń elektroenergetycznych. Nie wskazano jednakże dokładnej liczby obiektów do remontu, przebudowy lub modernizacji z uwagi na brak wiedzy o potrzebach. W celu ich określenia po działaniu D1 dodano dwa działania z zakresu uzupełnienia stanu wiedzy. W ramach działania D2 dokonana zostanie cena potrzeb w zakresie poprawy miejsc gniazdowania (inwentaryzacja miejsc gniazdowania bociana obejmująca ocenę stanu technicznego dachowych platform gniazdowych, dachów oraz słupów wolnostojących z platformami), a tym samym określenie zakresu prac dla działań A2 i A3. Podobnie zakres prac dla działania A4, dotyczącego poprawy stanu urządzeń energetycznych, określony zostanie w ramach działania D3. Uwagi nie uwzględniono w części dotyczącej dodania działania B3 (powinno być B4). Założenie ochrony siedlisk bociana białego w planie zadań ochronnych realizowane jest poprzez działania ochronne B1 Zachowanie obecnej powierzchni TUZ oraz B2 Utrzymanie pozostałych, innych niż TUZ, siedlisk będących żerowiskami bociana białego. 4) W załączniku nr 5 dla przedmiotu ochrony A089 Orlik krzykliwy, proponujemy modyfikację istniejących oraz dopisanie następujących działań ochronnych: Nr i nazwa D.1. Działania w zakresie aktualizacji stref ochronnych Zakres prac Aktualizacja lokalizacji stref wokół gniazd ptaków objętych ochroną strefową, przy założeniu utrzymywania stref ochronnych w okresie co najmniej 3 lat od potwierdzenia absencji ptaków D.3. Inwentaryzacja i monitoring Oznakowanie 30 orlików żerowisk orlika krzykliwego krzykliwych nadajnikami telemetrycznymi, w celu poznania lokalizacji żerowisk Miejsce realizacji Szacunkowe Podmiot koszty odpowiedzialny (w tys. zł) za wykonanie Od 1-szego 300 RDOŚ – roku Nadleśnictwa: obowiązySrokowo, wania PZO Bartoszyce, Górowo Iławeckie, Orneta, Zaporowo Termin wykonania Grunty w zarządzie 5 nadleśnictw: Srokowo, Bartoszyce, Górowo Iławeckie, Orneta, Zaporowo, które są położone w zasięgu PLB280015 Cały obszar Od 1-szego 307 PLB280015 roku obowiązywania PZO RDOŚ, PTOP Wyjaśnienie: Ad. D.1. Aktualizacja lokalizacji stref w przypadku orlika krzykliwego nie może odbywać się przy okazji wykonywania planów urządzania lasu dla poszczególnych nadleśnictw, gdyż w 50% przypadków w okresie co najmniej 3 lat od potwierdzenia absencji ptaków następuje powrót ptaków do gniazd bądź stref. W związku z tym należy prowadzić stały monitoring gniazd połączony z wyszukiwaniem nowych stanowisk a strefy likwidować dopiero po stwierdzeniu 3-sezonowej absencji ptaków w strefie. W związku z powyższym należy również zwiększyć planowane koszty wykonania zadania, zakładając iż zadanie będzie wykonywane przez 10 sezonów lęgowych obowiązywania pzo. Ad. D.3. Zadanie wynika z potrzeby poszerzenia wiedzy na temat rozmieszczenia żerowisk oraz określenia kluczowych typów siedlisk dla orlika krzykliwego. W ramach tego zadania planowany jest zakup, montaż oraz obsługa 30 nadajników telemetrycznych GSM do badania żerowisk orlika krzykliwego. Nadajniki powinny być zakładane zarówno ptakom dorosłym, jak i młodym. Te niewielkie urządzenia montowane na plecach ptaków pokazują lokalizację ptaka z dokładnością do kilku metrów. Odczyt z nadajnika można zaprogramować nawet co minutę, dzięki czemu obraz z nadajników ukaże wykorzystanie przestrzeni areału żerowiskowego. Efektem badań będzie pokazanie kluczowych żerowisk orlika krzykliwego konkretnych ptaków (działki ewidencyjne) oraz całej populacji orlika krzykliwego w Ostoi Warmińskiej (typy siedlisk). W chwili obecnej takie zadanie zostało wpisane przez PTOP w złożonym wniosku do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (priorytet PL02) na projekt ochrony ptaków strefowych w Ostoi Warmińskiej. Uwagę uwzględniono. Zmieniono zakres działania ochronnego D1 dla orlika krzykliwego, nadając mu brzmienie „Aktualizacja lokalizacji stref wokół gniazd ptaków objętych ochroną strefową. Utrzymywanie stref ochronnych w okresie co najmniej 5 lat od opuszczenia miejsca lęgów. Cały okres obowiązywania PZO”. Zmieniono wskazany okres utrzymania strefy od momentu stwierdzenia opuszczenia miejsca lęgów z 3 na 5 lat – zgodnie z wytycznymi Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska do likwidacji stref ochrony ostoi ptaków z lipca 2015 r. Po działaniu D3 dodano działanie D4 dotyczące inwentaryzacji i monitoringu żerowisk orlika krzykliwego w zakresie wskazanym w uwadze. Jako podmiot odpowiedzialny za realizację tego działania z zakresu uzupełnienia stanu wiedzy wskazano RDOŚ Olsztyn. 5) Biorąc pod uwagę braki w wiedzy na temat obszaru na etapie sporządzania przedmiotowego dokumentu oraz opracowaną niedawno inwentaryzację trwałych użytków zielonych (w ramach projektu LIFE09 NAT/PL/000253 „Ochrona populacji bociana białego na terenie obszaru Natura 2000 Ostoja Warmińska”) i rozpoczynającą się inwentaryzację ptaków z załącznika I Dyrektywy Ptasiej (zlecaną przez GDOŚ), wnioskujemy o sporządzenie planu ochrony dla obszaru Natura 2000 Ostoja Warmińska. Zapis taki powinien się znaleźć w dokumentacji pzo w pkt. 9. W naszej opinii obecny dokument może rodzić wiele kontrowersji (szczególnie w kontekście presji zalesiania) i w niewystarczający sposób zabezpiecza potrzeby gatunków ptaków, dla których powołano obszar Natura 2000 Ostoja Warmińska. Może to spowodować zanikanie populacji w ciągu najbliższej przyszłości. Nie zgadzamy się z tym, jakoby powodem braku konieczności sporządzania planu ochrony była potrzeba reagowania na sytuacje losowe trudne do przewidzenia. W ciągu 20 lat obowiązywania planu ochrony nie zmienią się potrzeby gatunków będących przedmiotem ochrony, dla których sporządzany jest plan ochrony. Ewolucja gatunków zachodzi w przeciągu milionów lat a nie kilkudziesięciu, zatem nie ma obawy o zdarzenia losowe, które zmieniałyby preferencje siedliskowe, żerowiskowe i behawioralne ptaków. Uwagę odrzucono. Jak wskazano w dokumentacji PZO, uznano że zarządzania obszarem należy opierać na planie zadań ochronnych. Wynika to m.in. ze sposobu zatwierdzania planu ochrony, który ustanawiany jest w drodze rozporządzenia Ministra Środowiska (przechodząc pełen proces legislacyjny). Ustanawianie planu zadań ochronnych, lub zmian do niego, w drodze zarządzenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska, daje możliwość szybkiej reakcji na zdarzenia losowe lub wykryte zagrożenia, a tym samym pozwala na modyfikację działań ochronnych w krótkim okresie czasu (nawet 2-3 miesięcy). Z uwagi na przedłużającą się procedurę wprowadzania zgłoszonych zmian oraz wpływ uwag Ministra Środowiska, które rozszerzyły zakres projektowanych zmian w zarządzeniu ustanawiającym plan zadań ochronnych, Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie obwieszczeniem znak WOPN-OON.6320.003.2016.WS z dnia 20 lutego 2016 r. ponownie podał do publicznej informacji, że przystąpił do sporządzenia zmiany zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie dla obszaru Natura 2000 Ostoja Warmińska PLB280015. Jednocześnie poinformował o możliwości zapoznania się ze zmienioną informacją dotyczącą założeń do zmian ww. zarządzenia, a także zgłaszania uwag i wniosków w formie pisemnej, do protokołu lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej bez konieczności opatrywania ich bezpiecznym podpisem elektronicznym. Obwieszczenie wywieszono na tablicy ogłoszeń Regionalnej Dyrekcji (w terminie od 19 lutego 2016 r. do 14 marca 2016 r.), opublikowano w Gazecie Wyborczej (wydanie z dnia 20 lutego 2016 r.) i zamieszczono na stronie internetowej www.komunikaty.pl oraz wysłano do właściwych miejscowo urzędów wraz z prośbą o wywieszenie obwieszczenia na tablicy ogłoszeń. Obwieszczenie oraz założenia do zmian w przedmiotowym dokumencie planistycznym zostały zamieszczone na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Regionalnej Dyrekcji. Na tym etapie udziału społeczeństwa wpłynęły uwagi Klubu Przyrodników do założeń zmiany zarządzenia. Klub pismem L.dz. 207/2016 wniósł następująco: 1. Zgodnie z art. 28 ust. 5 zdanie ostatnie ustawy o ochronie przyrody, plan zadań ochronnych może być zmieniony, jeżeli wynika to z potrzeb ochrony siedlisk przyrodniczych lub gatunków roślin i zwierząt. Ustawodawca przyjął tu, że plan zadań ochronnych sporządza się na czas określony, a przed upływem tego czasu można go zmienić tylko w okolicznościach określonych ustawą. Intencją takiego zapisu była ochrona trwałości ustanowionego planu. W naszej ocenie, przepis ten uniemożliwia dokonanie zmiany planu zadań ochronnych z przyczyn innych, niż potrzeby przedmiotów ochrony, tj. w zarządzeniu zmieniającym nie można ująć zmian wynikających z innych przyczyn. W szczególności, w świetle delegacji ustawowej, niedopuszczalne są zmiany, które osłabiałyby ochronę siedlisk przyrodniczych lub gatunków. Znane nam jest wprawdzie odmienne stanowisko, prezentowane m.in. przez Departament Prawny MŚ, który uważa, że PZO może być zmieniony także z innych powodów, w szczególności może być uchylony przez sąd administracyjny z powodu niezgodności z prawem lub uchylony przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek Ministra Środowiska w trybie nadzoru; z czego rzekomo wynika, że może być zmieniony także przez organ, który ustanowił plan. Stanowiska tego nie uznaję za prawidłowe. Zacytowane przez nas wyżej przepisy ustawy o ochronie przyrody stanowią lex specialis wobec ogólnych przepisów, uprawniających organ właściwy do ustanowienia aktu prawa miejscowego również do uchylenia tego aktu – wprowadzony właśnie w celu ochrony trwałości raz ustanowionego planu przed zmianami pod wpływem rozmaitych nacisków. Oczywiście, plan może być uchylony z powodu sprzeczności z prawem przez sąd lub przez Prezesa Rady Ministrów – jednak nie może być zmieniony przez RDOŚ z powodu rzekomej sprzeczności z prawem obecnego PZO, podnoszonej wyłącznie przez Departament Prawny Ministerstwa Środowiska, a nie zweryfikowanej ani przez sąd administracyjny, ani przez Prezesa Rady Ministrów. Zagrożenia uchyleniem PZO przez Prezesa Rady Ministrów nie można uznać za „potrzebę ochrony gatunków i siedlisk”, przede wszystkim ze względu na brak w związku z potrzebami ochrony gatunków i siedlisk. Sytuacja, w której Minister Środowiska kwestionuje zawarte w PZO zapisy, konieczne dla ochrony siedlisk lub gatunków, ale rzekomo „noszące znamiona niedopuszczalnego zakazu”, „ingerujące we władztwo planistyczne gmin, itp., jest w mojej ocenie co najwyżej przesłanką do stwierdzenia konieczności sporządzenia planu ochrony dla obszaru Natura 2000, w którym niewątpliwie już delegacja ustawowa pozwala określić warunki odnoszące się do zagospodarowania przestrzennego lub do dowolnej dziedziny gospodarowania. Stanowisko to proszę przyjąć jako uwagę do wszystkich zamierzonych zmian PZO. Uwagę odrzucono. Tutejszy organ podziela stanowisko Ministra Środowiska i Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, wyrażone w piśmie DZP-WP.024.1.2015.ŁR dotyczące możliwości dokonywania zmian w planie zadań ochronnych (PZO). Cytowany przepis art. 28 ust. 5 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody nie przesądza, że potrzeba ochrony siedlisk i gatunków jest jedyną i wyłączną przesłanką dokonywania ww. zmian. Ustawodawca nie wskazuje w nim wyraźnie, że PZO może być zmieniony wyłącznie wtedy, gdy wynika to z ww. potrzeby. Oznacza to, że wystąpienie ww. okoliczności można uznać za jedną z możliwych przesłanek warunkujących zmianę PZO, a tym samym, że system przepisów prawnych może bezpośrednio lub pośrednio wskazywać także inne sytuacje umożliwiające dokonywanie stosownych modyfikacji planu. Jedną z nich jest przepis art. 61 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie. W wyniku uwag Nadleśnictwa Srokowo w zarządzeniu wprowadzono następujące zmiany: 1. W załączniku nr 4 w pkt 6 cel działań ochronnych dla dzięcioła białogrzbietego określono jako „Stopniowa poprawa obecnego złego stanu ochrony (U2) parametru siedliska gatunku do stanu niezadowalającego (U1). Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania gatunku, weryfikacja stanu ochrony oraz weryfikacja działań ochronnych” (zapis uwzględnia również uwagę wniesioną przez Ministra Środowiska). 2. W załączniku nr 5 zmieniono działanie B1 dla dzięcioła białogrzbietego dotyczące modyfikacji gospodarki leśnej w siedliskach gatunku. 3. W załączniku nr 5 po działaniu D2 dla dzięcioła białogrzbietego dodano działanie D3 dotyczące weryfikacji stanu ochrony oraz działań ochronnych. Na skutek uwag Polskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków w zarządzeniu wprowadzono następujące zmiany: 1. W załączniku nr 3 zmieniono pkt nr 2 dotyczący bociana białego. W zagrożeniach istniejących dodano zagrożenie J03.01 zmniejszenie lub utrata określonych cech siedliska. Opis zagrożenia uzupełniono o zapis: „Zmniejszanie się liczby miejsc gniazdowych poprzez pogarszający się stan dachów, platform dachowych i słupów wolnostojących oraz zarastanie dolotów do gniazd”. 2. W załączniku nr 5 zmieniono zakres działania ochronnego D1 dla bociana czarnego, nadając mu brzmienie „Aktualizacja lokalizacji stref wokół gniazd ptaków objętych ochroną strefową. Utrzymywanie stref ochronnych w okresie co najmniej 5 lat od potwierdzenia absencji ptaków. Cały okres obowiązywania PZO”. 3. W załączniku nr 5 po działaniu A1 dla bociana białego dodano działania A2, A3 i A4 dotyczące stworzenia miejsc gniazdowania dla bociana białego, remontu dachów z gniazdami bociana oraz remontu urządzeń elektroenergetycznych. Wykonawcą wskazanych działań będzie RDOŚ Olsztyn. 4. Ponadto po działaniu D1 dla bociana białego dodano działania D2 i D3, dotyczące oceny potrzeb w zakresie poprawy miejsc gniazdowania (obejmujące ocenę stanu technicznego dachowych platform gniazdowych, dachów oraz słupów wolnostojących z platformami) oraz ocenę potrzeb w zakresie poprawy stanu urządzeń energetycznych (obejmujące ocenę stanu technicznego transformatorów, odłączników, linii wysokiego, średniego i niskiego), w ramach których nastąpi określenie zakresu prac dla działań A2, A3 i A4. 5. W załączniku nr 5 po działaniu D3 dla orlika krzykliwego dodano działanie D4 dotyczące inwentaryzacji i monitoringu żerowisk tego gatunku. W wyniku uwag Ministra Środowiska w zarządzeniu wprowadzono następujące zmiany: 1. W załączniku nr 3 oraz w załączniku nr 4 dodano brakujące kody gatunków dla wymienionych wyżej przedmiotów ochrony. 2. W załączniku nr 4 zmieniono cele działań ochronnych dla bociana czarnego, bociana białego, bielik, orlika krzykliwego, derkacza, dzięcioła białogrzbietego formułując je jako „Utrzymanie 3. 4. 5. 6. obecnego właściwego stanu ochrony (FV) parametru populacji gatunku”, „Utrzymanie obecnego właściwego stanu ochrony (FV) gatunku” lub „Stopniowa poprawa obecnego złego stanu ochrony (U2) parametru siedliska gatunku do stanu niezadowalającego (U1)”. Dokonano weryfikacji celów działań ochronnych dla łabędzia krzykliwego, trzmielojada, błotniaka stawowego, błotniaka łąkowego, żurawia, siewki złotej, czajki, zimorodka, dzięcioła zielonosiwego i muchołówki małej „Rozpoznanie wielkości i stanu ochrony populacji” . Uznano, że są one niepełne, wobec czego zmieniono je następująco: „Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych”. Ponieważ w załączniku nr 4 zmieniono zapisy dotyczące wszystkich ujętych tam przedmiotów ochrony, zmieniono cały załącznik nadając mu brzmienie określone w załączniku do niniejszego zarządzenia. W załączniku nr 5 zmieniono podmiot odpowiedzialny za realizację działania ochronnego A1 dla bociana białego „Utworzenie azylu” – wskazano RDOŚ Olsztyn. Działanie, zgodnie z dotychczasowym zapisem, będzie mogło być realizowane przez RDOŚ we współpracy z samorządami lokalnymi i organizacjami pozarządowymi. W załączniku nr 5 zmieniono podmiot odpowiedzialny za realizację działań ochronnych B1 dla bociana czarnego, B2 dla bielika i B3 dla orlika krzykliwego – określono go jako „Właściciele, dzierżawcy i zarządcy gruntów na podstawie porozumienia z RDOŚ Olsztyn”. Jednocześnie zmodyfikowano zakres działania, usuwając z niego zapis „zgodnie z zasięgiem obszarów zagrożenia powodziowego”, ponieważ powtarza on treść kolumny „Miejsce realizacji”. Dodatkowo, w efekcie analizy zapisów zarządzenia ustanawiającego plan zadań ochronnych stwierdzono, że ujęto w nim czajkę Vanellus vanellus, która nie jest przedmiotem ochrony obszaru Natura 2000 Ostoja Warmińska. Nie uwzględniono w nim natomiast A036 łabędzia niemego, A067 gągoła, A070 nurogęsi, A120 zielonki, A165 samotnika i A168 piskliwca, które są przedmiotami ochrony tego obszaru. W zarządzeniu nie zaplanowano działania polegającego na ocenie stanu ochrony gatunków podlegających inwentaryzacji, ani działań monitoringowych. W związku z tym: 1. Z załączników nr 3 i 4 usunięto zagrożenia i cele działań ochronnych określone dla czajki. 2. W załącznikach tych dodano natomiast zagrożenia i cele działań ochronnych dla gatunków: A036 łabędź niemy, A067 gągoł, A070 nurogęś, A120 zielonka, A165 samotnik i A168 piskliwiec. W załączniku nr 3 zagrożenie istniejące określono jako „U: Nieznane zagrożenie lub nacisk” ze względu na brak wiedzy o tych przedmiotach ochrony. Cele działań ochronnych sformułowano jako „Uzupełnienie stanu wiedzy w zakresie występowania, stanu ochrony gatunku, zaplanowanie działań ochronnych w oparciu o stwierdzone zagrożenia, w tym działań monitoringowych”. 3. W załączniku nr 5 zmieniono działanie D1 dla przedmiotów ochrony A072 trzmielojad, A081 błotniak stawowy, A084 błotniak łąkowy, A127 żuraw, A140 siewka złota, A229 zimorodek, A234 dzięcioł zielonosiwy, A320 muchołówka mała. Do przedmiotów ochrony dodano brakujące gatunki. Dodano termin realizacji „Pierwsza połowa okresu obowiązywania planu”. Zmieniono również podmiot odpowiedzialny za wykonanie działania – wskazując RDOŚ Olsztyn. 4. W związku z brakiem wiedzy o stanie ochrony większości przedmiotów ochrony obszaru Natura 2000 po ww. działaniu D1 dodano działanie D2 „Ocena stanu ochrony”, w ramach którego ma zostać dokonana ocena stanu ochrony poszczególnych gatunków, identyfikacja zagrożeń oraz określenie działań ochronnych, w tym monitoringu działań ochronnych i stanu ochrony. 5. Po działaniu D2 dodano działania monitoringowe (E), w szczególności dotyczące monitoringu stanu ochrony gatunków ptaków. W trakcie procesu zmiany zadań ochronnych przeprowadzono drogą mailową konsultacje z udziałem Zespołu Lokalnej Współpracy, uczestniczącym w tworzeniu dokumentacji do planu zadań ochronnych. Ze strony ZLW wpłynęły / nie wpłynęły uwagi do projektu zmiany zarządzenia w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla przedmiotowego obszaru Natura 2000. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie obwieszczeniem znak WOPNOON.6320.35.2016.EBA z dnia 16 lipca 2016 r. podał do publicznej wiadomości informację o możliwości składania uwag i wniosków do opracowanego projektu zmiany zarządzenia w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Ostoja Warmińska PLB280015. Obwieszczenie wywieszono na tablicy ogłoszeń oraz zamieszczono w Biuletynie Informacji Publicznej Dyrekcji (w terminie od …………… do ……………….. r.), opublikowano w Gazecie Olsztyńskiej (wydanie z dnia 16 lipca 2016 r.) i zamieszczono na stronie internetowej gazety oraz wysłano do właściwych miejscowo urzędów wraz z prośbą o wywieszenie obwieszczenia na tablicy ogłoszeń. Osoby zainteresowane projektem miały możliwość złożenia uwag i wniosków w formie pisemnej lub ustnej do protokołu oraz za pomocą środków komunikacji elektronicznej bez konieczności opatrywania ich bezpiecznym podpisem elektronicznym w siedzibie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Olsztynie ul. Dworcowa 60, 10-437 Olsztyn, a także za pomocą środków komunikacji elektronicznej na adres e-mail: [email protected] w terminie 21 dni od daty wywieszenia obwieszczenia. W związku z udziałem społeczeństwa do projektu zmiany zarządzenia nie wpłynęły / wpłynęły następujące uwagi: 1. …. Uwagę uwzględniono / odrzucono, ponieważ…. Projekt niniejszego zarządzenia na podstawie art. 59 ust. 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2015 r. poz. 525, z późn. zm.) został uzgodniony przez Wojewodę Warmińsko-Mazurskiego pismem znak … z dnia ...… 2016 r.