Model rozwiązania bilingowego

Model rozwiązania bilingowego
Autor: Tomasz Makowski - konsultant w branżowej grupie kompetencyjnej Busieness
Transformation Services – Energy w Infovide-Matrix SA
Każdy obserwator rynku energetycznego, z łatwością dostrzeże zmiany, które zachodzą w
przedsiębiorstwach użyteczności publicznej. Po przeprowadzonym procesie unbundlingu z
jednej spółki macierzystej wyłoniło się kilka podmiotów - spółek odpowiedzialnych
fragmentarycznie za całość procesu, który przedtem w całości realizowała firma macierzysta.
Wraz z podziałem przedsiębiorstwa, rozgrupowaniu uległy również systemy bilingowe.
Najczęściej jednak proces ten polegał na utworzeniu nowej kopii systemu z danymi, lub
fragmentem danych, w zależności od przyjętych założeń i nowej struktury organizacyjnej.
Takie podejście sprawiło, że uwolnienie rynku nie przyniosło dostawcom systemów dla tej
branży spodziewanych korzyści w postaci nowych projektów. Ale czy to oznacza, że spółkom
energetycznym udało się pominąć ten koszt?
W ostatnim czasie coraz częściej pojawiają się informacje o zmianie sprzedawcy przez
jakiegoś klienta biznesowego. Informacje te dowodzą, że rynek powoli zaczyna dostrzegać
możliwości, jakie daje zmiana sprzedawcy, zwłaszcza wśród klientów biznesowych, gdzie te
korzyści mogą być bardzo wymierne. Z biegiem czasu coraz więcej klientów szukających
redukcji kosztów , będzie
poszukiwała tańszych dostawców energii. Zwiększona liczba
procesów u klienta doprowadzi do sytuacji, w której bez odpowiedniej automatyzacji i
wsparcia systemowego procesy te nie będą mogły być realizowane i odpowiednio rozliczane.
Spółki użyteczności publicznej, szczególnie z sektora dystrybucji i obrotu energią
elektryczną, za wszelką cenę chcą zachować status quo, a więc wykorzystywać w
niezmieniony sposób dotychczasowe systemy bilingowe. Dysponentami danych w tych
systemach pozostają głównie spółki obrotu. W związku z tym, że nie dokonano podziału
danych pomiędzy spółkami obrotu i dystrybucji coraz częściej dochodzi pomiędzy nimi do
konfliktu interesów na poziomie operacyjnym.. Dla spółki obrotu najważniejszym elementem
jest moduł, w którym można zarządzać danymi klienta, kontaktami z nim, kreować własne
sposoby rozliczeń, wspomagać proces zmiany sprzedawcy oraz obsługę rozrachunków. Z
punktu widzenia spółki dystrybucyjnej najważniejszym elementami systemu bilingowego jest
moduł wspomagający akwizycję danych pomiarowych, ewidencję punktów poboru, obsługę
poleceń na pracę oraz możliwość rozliczania sprzedanych usług dystrybucji w stosunku do
wszystkich spółek obrotu, które sprzedają energię swoim klientom na danym obszarze
Operatora Systemu Dystrybucyjnego (OSD). W skutek bezinwestycyjnego rozdziału
systemów zaistniała sytuacja, w której spółka będąca właścicielem systemu bilingowego, na
podstawie raportów, informuje drugą stronę o wielkości sprzedaży usług. Oznacza to, że
strona, która nie posiada własnego systemu, nie jest w stanie samodzielnie określić wartości
swoich usług. W celu zmiany tego stanu, podmiot dystrybucyjny powinien dążyć do
wdrożenia własnego rozwiązania bilingowego, w którym wszyscy klienci będą obsługiwaniu
w ten sam sposób, i to niezależnie od tego, kto jest sprzedawcą energii. Obecna sytuacja
powoduje że klienci macierzystej spółki obrotu, widnieją w jej systemie bilingowym, w
którym są obsługiwani i rozliczani, a klienci którzy zmienili sprzedawcę są przenoszeni do
oddzielnej instancji systemu. Rozwiązanie takie sprawdza się do momentu, w którym klienci
masowo nie zaczną zmieniać dostawców.
Rozwiązaniem docelowym powinno być wprowadzenie dla OSD drugiego systemu
bilingowego dedykowanego do obsługi wszystkich klientów OSD. Zastosowanie takiego
rozwiązania wymaga jednak zmiany myślenia o systemie bilingowym jako jednym
komplementarnym rozwiązaniu, na rzecz myślenia o systemie bilingowym jako rozwiązaniu
całościowym, które należy wdrożyć i zintegrować z systemem spółki sprzedażowej. Na
poszczególne elementy rozwiązania bilingowego składają się:
• moduł bilingowy, w którym są realizowane podstawowe operacje związane z obsługą
i rozliczaniem klienta,
• moduł integracyjny – w którym zostanie wdrożony sposób komunikacji z systemem
spółki macierzystej oraz innymi systemami wspomagającymi,
• wydzielony moduł raportowy – dzięki któremu raportowanie analityczne i
operacyjne przy zastosowaniu odpowiedniej architektury nie będzie wpływało na
obciążenie systemu bilingowego.
Warto dodać, że OSD wcale nie musi posiadać takiego samego sytemu jak macierzysta spółka
sprzedażowa. System dla OSD powinien być bardziej zorientowany na obsługę urządzeń i
pozyskiwanie danych pomiarowych niż na klienta.
W praktyce, bardzo często spotykam się z sytuacją, gdzie głównym kryterium wyboru
architektury jest cena rozwiązania i łatwość wdrożenia systemu, kosztem braku spełnienia
podstawowych wymagań biznesowych związanych z unbundlingiem przedsiębiorstwa.
Powyższe kryteria wyboru systemu będą
zdawały egzamin, dopóki
klienci nie zaczną
masowo zmieniać dostawców energii, a liczba instalowanych liczników elektronicznych nie
będzie większa. Taka sytuacja nie będzie jednak trwała wiecznie i już za parę lat możemy
spodziewać się dynamicznego wzrostu konkurencji na rynku handlu energią. Kiedy to nastąpi
okaże się, że
pojedynczy system bilingowy jest niewystarczający i potrzebne jest
kompleksowe rozwiązanie, a zwyciężą te firmy, które takim rozwiązaniem będą już
dysponowały.