pobierz plik artykułu - Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Transkrypt
pobierz plik artykułu - Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Prosimy cytować jako: Inż. Ap. Chem. 2009, 48, 2, 127-128 Nr 2/2009 IN¯YNIERIA I APARATURA CHEMICZNA Z analizy otrzymanych wyników mo¿na stwierdziæ, ¿e w porównaniu ze stanem wyjœciowym (etap l) i stanem po adaptacji (etap IV) uda³o siê znacznie obni¿yæ ha³as technologiczny w otoczeniu prasy o 10 dB (A). Dalsze dzia³ania adaptacyjne (etap V) nie wp³ynê³y istotnie na obni¿enie tego ha³asu, a wydatnie spowodowa³y natomiast obni¿enie poziomu ha³asu biegu ja³owego (ha³asu w³asnego prasy), do wartoœci poni¿ej wielkoœci dopuszczalnej równowa¿nego poziomu dŸwiêku LEx,8h = 85 dB (A). Chwilowa wartoœæ poziomu dŸwiêku równa 102 B(A) by³a ni¿sza od dopuszczalnej LAmax = 115 dB(A), podobnie szczytowa wartoœæ poziomu dŸwiêku, równa 117 dB(C), by³a te¿ ni¿sza od dopuszczalnej LCpeak = 135 dB(C). Podsumowanie Analiza teoretyczna wykaza³a mo¿liwoœci dalszego obni¿enia ha³asu technologicznego a¿ do wartoœci dopuszczalnej okreœlonej przez PN. Z przeprowadzonej analizy przyczyn i badañ powstania ha³asu technologicznego w operacjach wykrawania na prasach mechanicznych mo¿na stwierdziæ, i¿ g³ówn¹ jego przyczyn¹ s¹ drgania uk³adu stempel – matryca, szczególnie po przekroczeniu krytycznej wartoœci si³y Pkr (Rys. la). Wielkoœæ i amplituda tych drgañ a zarazem poziom natê¿enia tego Str. 127 ha³asu zale¿y od szybkoœci spadku i ró¿nicy si³ Pkr w stosunku do wartoœci si³y wystêpuj¹cej po oddzieleniu wykrawanego materia³u. Istotnym te¿ czynnikiem jest gruboœæ i twardoœæ wykrawanego detalu oraz wielkoœæ nacisku prasy. Wymienione powy¿ej dzia³ania, prowadzone w sposób kompleksowy, umo¿liwiaj¹ nie tylko zmniejszenie ha³asu technologicznego na prasach o 8–16 dB(A) lecz równie¿ s¹ uzasadnione z ekonomicznego, ergonomicznego i medycznego punktu widzenia. LITERATURA 1. Cz.Puzyna: Ochrona œrodowiska pracy przed ha³asem. WNT, Warszawa, T.II (1992). 2. J.Garstka: T³umienie drgañ ha³asu przy wykrawaniu. Ochrona Pracy nr 6, (1993). 3. E.J.Judin: Borba z sumom na proizvodstvie. Spravoænik. Moskva, Masinostrojenie (1985). 4. A.F.Kozjakov: Kuzmieæno-Œtampovoænoje Proizvodstvo, nr 3, 9 (1995). 5. K.Chodnikiewicz: Mechanika m³otów i pras mechanicznych. Wyd. Politechniki Warszawskiej, (1995). 6. K. Wernerowski, J. Sadowski: Sprawozdanie z pracy badawczej –Badania mo¿liwoœci obni¿enia ha³asu pras mechanicznych. (Praca niepublikowana) ATR, Bydgoszcz (1999). 7. J. Grzeœkowiak: Zastosowanie tworzyw sztucznych w t³ocznikach. WNT, Warszawa, (1996). 8. Katalogi i prospekty firmy Schuler, Góppingen, RFN, (2001). GRZEGORZ SZALA Wydzia³ Mechaniczny, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy, Bydgoszcz Technologiczne œcinanie i obserwacja prze³omów ziarniaków pszenicy odmiany Izolda Wprowadzenie Maszyny do rozdrabniania biomateria³ów, podobnie jak w przypadku materia³ów kruchych, zosta³y skonstruowane i zastosowane du¿o wczeœniej ni¿ ukszta³towa³y siê pogl¹dy naukowe na mikroprocesy (dotycz¹ce takich zagadnieñ jak: obci¹¿enie ziarna, odkszta³cenie, pole naprê¿eñ, rozwój pêkniêcia, energia technologicznego œcinania) [1]. Tematem pracy jest technologiczne œcinanie biomateria³ów, rozpoznanie i porównanie go do œcinania materia³ów kruchych. kroskopu warsztatowego. Ziarno do badañ mia³o sta³¹ wilgotnoœæ wynosz¹c¹ 12%, w kryteriach oceny ziarno to kwalifikuje siê jako suche. Ma to istotne znaczenie, poniewa¿ niewielka zmiana (kilkuprocentowa) wilgotnoœci powoduje istotne zmiany w charakterze pêkania ziarniaków (suche – kruche pêkanie, wilgotne – pêkanie plastyczne). Pomiar oporów technologicznego œcinania ziarniaków Do badañ wybrano odmianê pszenicy ozimej o handlowej nazwie Izolda. Do badañ technologicznego œcinania, elektronooptycznych oraz lepkoœciowych u¿yte zosta³y ziarna wyselekcjonowane pod wzglêdem geometrycznym za pomoc¹ separatora typu SZD [2]. Odmiana pszenicy Izolda mia³a 100% szklistoœci. Szklistoœæ ziarniaków zale¿y od iloœci i jakoœci bia³ek glutenowych w bielmie ziarniaka i oceniana jest za pomoc¹ metod optycznych na prze³omie ziarniaków. Próbki pochodzi³y z Hodowli Roœlin „Piast”– £agiewniki Sp. z o.o. z Kruszwicy. Ich przekroje zosta³y obliczone za pomoc¹ mi- Rys. 1. Przyrz¹d do badania struktury ziarna PTS-100 Prosimy cytować jako: Inż. Ap. Chem. 2009, 48, 2, 127-128 Str. 128 IN¯YNIERIA I APARATURA CHEMICZNA Nr 2/2009 Ziarno po œciêciu w przyrz¹dzie PTS – 100 (Wzór u¿ytkowy nr 60270: Przyrz¹d do oceny struktury ziarna), przedstawionym na rys. 1, a skonstruowanym specjalnie do badañ technologicznego œcinania materia³ów ziarnistych [3], zosta³o umieszczone na stoliku preparatowym w komorze pró¿niowej mikroskopu skaningowego i zosta³o napylone platyn¹. Obserwacja zosta³a zapisana w postaci obrazu cyfrowego przy u¿yciu komputera z odpowiednim oprogramowaniem. Metodyka elektronooptycznych badañ prze³omów ziarniaków Badania elektronooptyczne prze³omów ziaren pszenicy wykonano za pomoc¹ mikroskopu skaningowego produkcji japoñskiej typ JSM – 5600, którego maksymalne powiêkszenie wynosi 300 000 razy. Obserwacje elektronooptyczne wykonano wed³ug oryginalnej metody badañ opracowanej przez dr hab. in¿. Stanis³awa Dymskiego prof. UTP w laboratorium Katedry In¿ynierii Materia³owej Wydzia³u Mechanicznego Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy. Metoda ta opisana zosta³a w pracy [4]. Podczas obserwacji przekrojów poprzecznych ziarniaków wykonano ³¹cznie 80 fotografii elektronooptycznych. Przyk³adow¹ fotografiê prze³omu ziarniaka pszenicy Izolda przedstawiono na rys. 2. Próby technologicznego œcinania przeprowadzono w zakresie prêdkoœci od 0,0005 do 3,5 m/s. Analizê mikrofaktograficzn¹ (Rys. 2) przedstawiono wpracy [5]. Podsumowanie Przeprowadzone badania technologicznego œcinania ziarna pszenicy wykaza³y pe³n¹ przydatnoœæ przyrz¹du do technologicznego œcinania zarówno w zakresie ma³ych prêdkoœci œcinania (od 0,2 do 1,0 mm/s) jak i przy wysokich prêdkoœciach œcinania (od 0 do 4,0 m/s). Omówione w pracy oprzyrz¹dowanie badawcze umo¿liwia przeprowadzenie ró¿norodnych badañ, których zasadniczym celem jest ocena oporów œcinania w rozdrabniaczach tarczowych i dobór optymalnych parametrów ich pracy. Stanowiska badawcze umo¿liwiaj¹ tak¿e badania w³asnoœci mechanicznych ró¿norodnych materia³ów ziarnistych. Rys. 2. Przyk³adowa fotografia elektrooptyczna prze³omu ziarniaka pszenicy LITERATURA 1. J. Kirchner: Mikroprozesse und Einflussgrossen bei der Zerkleinerung der Schrotte und Metalle in Shredder mit horizontal angeordnetem Rotor, Dissertation, TU Bergakademie Freiberg 2000, Freiberg Forschungshefte, A 860, 2000. 2. K. Sadkiewicz, J. Sadkiewicz: Urz¹dzenia pomiarowo-badawcze dla przetwórstwa zbo¿owo-m¹cznego, Wydawnictwo Uczelniane ATR, Bydgoszcz, 1998. 3. G. Szala: Przyrz¹d do oceny struktury ziarna, wzór u¿ytkowy nr 60270, Warszawa, 1999. 4. S. Dymski: Mikroskop skaningowy w badaniach materia³owych, Zeszyty Naukowe ATR nr 223, Mechanika 50, 97, Bydgoszcz, (2001). 5. G. Szala: In¿. Ap. Chem. 48, nr 2, 129, (2009). 6. J. Flizikowski: Rozprawa o konstrukcji, ITE, Radom, 2002. 7. G. Szala: Badania cech ziaren zbó¿ w próbie technologicznego œcinania – celem okreœlenia za³o¿eñ projektowych i warunków eksploatacji rozdrabniaczy, projekt badawczy KBN 7 T07B 022 19, Bydgoszcz, 2001. 8. H.D. Teuschner: Grundzuge der Lebensmitteltechnik, vol. 2. Auflage Behrs, Hamburg, 1996. Redakcja czasopisma naukowo-technicznego uprzejmie informuje, ¿e mo¿e sprzedaæ zainteresowanym ró¿ne NUMERY ARCHIWALNE Zamówienia pisemne (faksem lub poczt¹) mo¿na sk³adaæ pod adresem Redakcja „In¿ynierii i Aparatury Chemicznej” 44–100 Gliwice, ul. Górnych Wa³ów 25 skr. poczt. * 4a fax (032) 231 94 39