TeSaMa XXX XXX-XXX xxxx-xx-xx

Formularz oceny związanych z bezpieczeństwem systemów sterowania
Logo projektu
Symbol formularza
TeSaMa
XXX
Nazwa, typ maszyny, miejsce usytuowania
Identyfikator maszyny
XXX-XXX
Data formularza
(data rozpoczęcia oceny środków bezpieczeństwa
dotyczących zagrożeń mechanicznych)
xxxx-xx-xx
Podstawowe elementy związanego z bezpieczeństwem systemu sterowania maszyny
Ocena związanego z bezpieczeństwem systemu sterowania maszyny
Lp.
Wymaganie
1. Elementy sterownicze maszyny, które mają wpływ na bezpieczeństwo są widoczne
Elementy sterownicze maszyny, które mają wpływ na bezpieczeństwo są możliwe do
2. zidentyfikowania bez potrzeby oznakowania lub oznakowane zrozumiałymi symbolami
3.
4.
5.
6.
lub napisami w języku polskim
Elementy sterownicze maszyny, które mają wpływ na bezpieczeństwo są usytuowane
poza strefami zagrożenia w taki sposób, aby ich obsługa nie powodowała dodatkowych
zagrożeń
Elementy sterownicze maszyny, które mają wpływ na bezpieczeństwo służące do
zatrzymywania są tylko barwy czerwonej lub czarnej i nie występują inne elementy
sterownicze barwy czerwonej lub czarnej
Elementy sterownicze maszyny, które mają wpływ na bezpieczeństwo nie stwarzają
zagrożeń w związku z przypadkowym ich zadziałaniem
Elementy sterownicze maszyny, które mają wpływ na bezpieczeństwo są przyciskami
przeznaczonymi do uruchamiania, nie wystają ponad obudowę lub są osłonięte
(uniemożliwiono niezamierzone uruchomienie maszyny)
Spełnienie
wymagania
Tak lub
nie
dotyczy
Nie
Uwagi:
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
Elementy sterownicze maszyny, które mają wpływ na bezpieczeństwo są inne niż
przyciski i przeznaczone do uruchamiania (dźwignie, koła sterownicze, pedały), mają
opory niepozwalające na ich samoczynne włączenie (siła zadziałania >5 N np. pod
wpływem drgań lub przypadkowego dotknięcia) i są zabezpieczone przed
przypadkowym aktywowaniem (np. osłona pedału prasy)
Operator maszyny ma możliwość sprawdzenia, z miejsca obsługi elementów
sterowniczych przeznaczonych do uruchamiania, czy nikt nie znajduje się w strefie
niebezpiecznej lub jeżeli nie ma tej możliwości, to przed uruchomieniem automatycznie
emitowany jest sygnał ostrzegawczy akustyczny lub optyczny
Pracownik narażony ma czas lub środki umożliwiające uniknięcie zagrożenia
spowodowanego uruchomieniem lub zatrzymaniem maszyny
Układ sterowania maszyny jest dobrany z uwzględnianiem oczekiwanego stopnia
redukcji ryzyka, wpływu występujących czynników środowiskowych i przewidywanych
warunków użytkowania maszyny
Uruchomienie maszyny jest możliwe tylko poprzez celowe zadziałanie na przeznaczony
do tego celu element sterowniczy odpowiednio pobudzający układ sterowania
Maszyna wyposażona jest w układ sterowania przeznaczony do całkowitego i
bezpiecznego jej zatrzymywania
Funkcja sterowania przewidziana do zatrzymywania maszyny ma pierwszeństwo przed
funkcją sterowania przeznaczoną do jej uruchamiania
Ponowne uruchomienie maszyny po jej zatrzymaniu w wyniku wystąpienia sytuacji
technologicznych (celowe działanie operatora, zatrzymanie samoczynne po zakończeniu
cyklu technologicznego) i związanych z bezpieczeństwem (zatrzymanie awaryjne,
zadziałanie urządzeń ochronnych, wystąpienie awarii, zanik zasilania) jest możliwe tylko
poprzez celowe zadziałanie na przeznaczony do tego celu element sterowniczy
Układ sterowania zapewnia, że znaczące zmiany w parametrach pracy maszyny, w
szczególności prędkości i ciśnienia, nie mogą nastąpić przypadkowo (wymagają
celowego zadziałania na odpowiedni element sterowniczy lub są wykonywane w trybie
automatycznym)
Każde stanowisko pracy wyposażone jest w element sterowniczy przeznaczony do
zatrzymywania normalnego lub awaryjnego całej maszyny lub niektórych jej części, w
zależności od rodzaju zagrożenia, tak aby maszyna mogła osiągnąć stan bezpieczeństwa
Układ sterowania zapewnia odłączenie energii od napędów maszyny w przypadku jej
zatrzymania
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
Funkcja(e) bezpieczeństwa uruchamiania (włączania) normalnego realizowana jest
zgodnie z założeniami (potwierdzenie poprzez próby działania)
Funkcja(e) bezpieczeństwa zatrzymywania (wyłączania) normalnego realizowana jest
zgodnie z założeniami (potwierdzenie poprzez próby działania)
Funkcja(e) bezpieczeństwa zatrzymywania (wyłączania) awaryjnego realizowana jest
zgodnie z założeniami (potwierdzenie poprzez próby działania)
Funkcja(e) bezpieczeństwa zapobiegania nieoczekiwanemu uruchomieniu (włączeniu)
realizowana jest zgodnie z założeniami (potwierdzenie poprzez próby działania)
Funkcja(e) bezpieczeństwa zapobiegania uruchomieniu (włączeniu) po zaniku i powrocie
zasilania lub w następstwie jego wahań realizowana jest zgodnie z założeniami
(potwierdzenie poprzez próby działania)
Funkcja(e) bezpieczeństwa odłączania i rozpraszania energii (np. hamowania,
rozładowywania ciśnienia) realizowana jest zgodnie z założeniami (potwierdzenie
poprzez próby działania i ewentualne pomiary)
Funkcja(e) bezpieczeństwa związana z nastawianiem trybów pracy i/lub parametrów
roboczych jest realizowana zgodnie z założeniami (potwierdzenie poprzez próby
działania)
Funkcja(e) bezpieczeństwa rozładowania zmagazynowanej energii po zatrzymaniu
(wyłączeniu) realizowana jest zgodnie z założeniami (potwierdzenie poprzez próby
działania i ewentualnie pomiary czasu rozładowania zmagazynowanej energii)
Funkcja(e) bezpieczeństwa zatrzymywania (wyłączania) samoczynnego na skutek
aktywizacji (zadziałania) urządzeń ochronnych wykrywających realizowana jest zgodnie
z założeniami (potwierdzenie poprzez próby działania i sprawdzenie parametrów
urządzeń ochronnych)
Funkcja(e) bezpieczeństwa zatrzymywania (wyłączania) samoczynnego na skutek
otwarcia osłony blokującej realizowana jest zgodnie z założeniami (potwierdzenie
poprzez próby działania)
Funkcja(e) bezpieczeństwa zatrzymywania (wyłączania) samoczynnego na skutek
zadziałania czujnika przekroczenia granicznej wartości parametru maszyny realizowana
jest zgodnie z założeniami (potwierdzenie poprzez próby działania i sprawdzenie
wartości progowych)
Funkcja(e) bezpieczeństwa zatrzymywania (wyłączania) samoczynnego na skutek awarii
maszyny realizowana jest zgodnie z założeniami (potwierdzenie poprzez próby z
wykorzystaniem technik symulacji awarii)
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
Funkcja(e) bezpieczeństwa blokowania uruchomienia (włączenia) w stanie aktywizacji
(zadziałania) urządzeń ochronnych wykrywających realizowana jest zgodnie z
założeniami (potwierdzenie poprzez próby działania i sprawdzenie parametrów
urządzeń ochronnych)
Funkcja(e) bezpieczeństwa blokowania uruchomienia (włączenia) w stanie otwarcia
osłony blokującej realizowana jest zgodnie z założeniami (potwierdzenie poprzez próby
działania)
Funkcja(e) bezpieczeństwa blokowania uruchomienia (włączenia) w stanie zadziałania
czujnika przekroczenia granicznej wartości parametru maszyny realizowana jest zgodnie
z założeniami (potwierdzenie poprzez próby działania i sprawdzenie wartości
progowych)
Funkcja(e) bezpieczeństwa blokowania uruchomienia (włączenia) w stanie awarii
maszyny realizowana jest zgodnie z założeniami (potwierdzenie poprzez próby z
wykorzystaniem technik symulacji awarii)
Funkcja(e) bezpieczeństwa uniemożliwienia uruchomienia (włączenia) jednoręcznego
poprzez zastosowanie urządzenia sterowania oburęcznego realizowana jest zgodnie z
założeniami (potwierdzenie poprzez próby działania)
Funkcja(e) bezpieczeństwa ryglowania osłony blokującej realizowana jest zgodnie z
założeniami (potwierdzenie poprzez próby działania)
Funkcja(e) bezpieczeństwa ręcznego znoszenia (repetowania) funkcji blokowania
realizowana jest zgodnie z założeniami (potwierdzenie poprzez próby działania)
Funkcja(e) bezpieczeństwa automatycznego zawieszania funkcji bezpieczeństwa
(muting) realizowana jest zgodnie z założeniami (potwierdzenie poprzez próby
działania)
Funkcja(e) bezpieczeństwa związane ze szczególnymi trybami pracy maszyny (ustawczy,
uwalniania osób uwięzionych, itp.) realizowana jest zgodnie z założeniami
(potwierdzenie poprzez próby działania)
Zapewniona jest właściwa odległość bezpieczeństwa w przypadku funkcji
bezpieczeństwa wyłączania samoczynnego, wykorzystujących urządzenia ochronne
wykrywające
Wszystkie stany uruchomienia (włączenia) oraz zatrzymania (wyłączenia) maszyny są
jednoznacznie i czytelnie odwzorowane stanem elementów sygnalizacyjnych
Zastosowane urządzenia ochronne są właściwie zamocowane, ich położenie jest
stabilne, nie było zmieniane i nie może być łatwo zmienione
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
Dostęp do strefy zagrożenia możliwy jest tylko poprzez strefy wykrywania urządzeń
ochronnych wykrywających lub po otwarciu osłony z urządzeniem blokującym
Zastosowano środki uniemożliwiające obchodzenie urządzeń ochronnych i wyłączanie
(dezaktywację) funkcji bezpieczeństwa
Zastosowane urządzenia ochronne nie utrudniają obsługi maszyny np. poprzez
utrudnianie dostępu do stref roboczych lub nadmierne ograniczanie pola widzenia
Naruszenie strefy wykrywania AOPD lub AOPDDR za pomocą odpowiedniego próbnika
testowego powoduje aktywizację odpowiednich funkcji zatrzymywania (wyłączania)
samoczynnego lub funkcji blokowania uruchomienia (włączenia)
Wywarcie odpowiedniego nacisku próbnikiem testowym w obszarze skutecznej czułości
urządzenia ochronnego czułego na nacisk powoduje aktywizację odpowiednich funkcji
zatrzymywania (wyłączania) samoczynnego lub funkcji blokowania uruchomienia
(włączenia)
Otwarcie osłony z urządzeniem blokującym powoduje aktywizację odpowiednich funkcji
zatrzymywania (wyłączania) samoczynnego lub funkcji blokowania uruchomienia
(włączenia)
Obwody elektryczne związanych z bezpieczeństwem elementów systemów sterowania
zasilane są ze źródła zasilania zapewniającego odpowiednią separację galwaniczną w
stosunku do obwodów elektrycznych zasilania napędów maszyny
Jeden biegun każdego ze źródeł napięcia zasilających obwody elektryczne związanych z
bezpieczeństwem elementów systemów sterowania jest skutecznie połączony z
układem połączeń ochronnych
Zasady eksploatacji maszyny przewidują sprawdzenie najważniejszych funkcji
bezpieczeństwa każdorazowo przed rozpoczęciem pracy na maszynie przez pracownika
w danym dniu roboczym i rejestrowanie czynności sprawdzających w odpowiednim
rejestrze
Zapewniona jest okresowa konserwacja i sprawdzanie funkcjonowania urządzeń
wchodzących w skład związanych z bezpieczeństwem elementów systemów sterowania
przez odpowiednio wykwalifikowany personel i rejestrowanie tych czynności w
odpowiednim rejestrze
Zapewnione jest pozyskiwanie i stosowanie oryginalnych części zamiennych lub
dozwolonych przez producenta odpowiedników w przypadku dokonywania napraw
związanych z bezpieczeństwem elementów systemów sterowania i rejestrowanie
dokonanych czynności naprawczych w odpowiednim rejestrze
Osoby dokonujące oceny związanego z bezpieczeństwem systemu sterowania maszyny
Wnioski wynikające z oceny
Data oceny