Powództwa o ukształtowanie stosunku Prawnego

MONOGRAFIE PRAWNICZE
Powództwa
o ukształtowanie
stosunku prawnego
Piotr Osowy
Wydawnictwo C.H.Beck
MONOGRAFIE PRAWNICZE
PIOTR OSOWY • POWÓDZTWA O UKSZTAŁTOWANIE
STOSUNKU PRAWNEGO
Polecamy nasze najnowsze publikacje z tej serii:
Krzysztof Mularski
PRAWO INTERTEMPORALNE Z PERSPEKTYWY NAUKI
PRAWA CYWILNEGO. WYKŁADNIA PRZEPISÓW
INTERTEMPORALNYCH
Dominika Opalska
OBOWIĄZEK LOJALNOŚCI W SPÓŁKACH KAPITAŁOWYCH
Wojciech Piątek
POWAGA RZECZY OSĄDZONEJ WYROKU SĄDU
ADMINISTRACYJNEGO
Ewelina Cała-Wacinkiewicz, Kinga Flaga-Gieruszyńska,
Daniel Wacinkiewicz (red.)
WSPÓŁCZESNE INSTYTUCJE PRAWA. OBYWATEL – PAŃSTWO
– SPOŁECZNOŚĆ MIĘDZYNARODOWA
Katarzyna Górka
JAWNOŚĆ POSIEDZEŃ SEJMU I SENATU ORAZ JEJ
OGRANICZENIA W KONSTYTUCJI RP
Magdalena Wilejczyk
ZAGADNIENIA ETYCZNE CZĘŚCI OGÓLNEJ PRAWA
CYWILNEGO
Marek Szydło
PRAWNA KONCEPCJA ZAMÓWIENIA PUBLICZNEGO
Miłosz Kaczyński
PEŁNOMOCNIK Z URZĘDU W SĄDOWYM POSTĘPOWANIU
CYWILNYM
www.ksiegarnia.beck.pl
POWÓDZTWA
O UKSZTAŁTOWANIE
STOSUNKU PRAWNEGO
PIOTR OSOWY
WYDAWNICTWO C.H.BECK
WARSZAWA 2015
Wydawca: Natalia Adamczyk
Recenzenci naukowi:
Prof. dr hab. Andrzej Zieliński
Prof. USz dr hab. Kinga Flaga-Gieruszyńska
© Wydawnictwo C.H.Beck 2015
Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o.
ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa
Skład i łamanie: Tim-Print, Warszawa
Druk i oprawa: Elpil, Siedlce
ISBN 978-83-255-7499-4
ISBN e-book 978-83-255-7500-7
Mojemu drogiemu Ojcu, żonie Magdzie
i moim dzieciom Agnieszce i Łukaszowi dedykuję
Spis treści
Wykaz skrótów ............................................................................................................IX
Bibliografia ..................................................................................................................XIII
Wprowadzenie ............................................................................................................1
Rozdział 1. Ukształtowanie stosunku prawnego formą ochrony prawnej ....9
§ 1.
§ 2.
§ 3.
§ 4.
Postawienie problemu ..................................................................................9
Wątpliwości terminologiczne ......................................................................30
Rys historyczny ..............................................................................................33
Uwagi prawnoporównawcze .......................................................................41
I. Uwagi ogólne ......................................................................................41
II.Niemcy ..................................................................................................42
III.Austria ..................................................................................................48
IV.Szwajcaria ............................................................................................52
V.Włochy .................................................................................................55
VI. Francja ..................................................................................................59
VII. Podsumowanie ...................................................................................63
Rozdział 2. Przedmiot ukształtowania .................................................................65
§ 1. Przedmiot procesu cywilnego w ramach powództw
o ukształtowanie ............................................................................................65
§ 2. Przesłanki skuteczności powództw kształtujących .................................95
§ 3. Czy numerus clausus możliwych powództw o ukształtowanie? ...........112
§ 4. Skutki prawne wytoczenia powództw o ukształtowanie ........................118
§ 5. Odrębności proceduralne związane z wytoczeniem powództw
kształtujących .................................................................................................124
Rozdział 3. Analiza elementów powództwa .........................................................129
§ 1. Koncepcje powództwa. Powództwo a pozew ............................................129
§ 2. Prawo do sądu w świetle prawa do powództwa kształtującego
– (emanacja prawa prywatnego czy uprawnienie publicznoprawne) ...135
§ 3. Powództwa o ukształtowanie stosunku prawnego w zakresie prawa
materialnego ...................................................................................................159
VII
Spis treści
§ 4. Powództwa o ukształtowanie stosunku prawnego w zakresie prawa
procesowego ..................................................................................................163
§ 5. Powództwa o świadczenie kształtujące ......................................................171
§ 6. Powództwa o ukształtowanie a powództwo o ustalenie i świadczenie
– zestawienie podobieństw i różnic (problemy graniczne) .....................182
Wnioski końcowe .......................................................................................................191
Streszczenie w języku niemieckim .........................................................................197
Die Gestaltungsklage ..............................................................................................197
Indeks rzeczowy .........................................................................................................201
VIII
Wykaz skrótów
1. Akty prawa
AktG ���������������������������������������� austriacka ustawa o aktach z 6.8.1965 r. (Aktien­gesetz)
(BGBl. I s. 642, 654)
EheRG ������������������������������������� niemiecka ustawa o małżeństwie z 14.7.1976 r. (Erstes
Gesetz zur Reform des Ehe- und Familienrechts) (BGBl. I
S. 700)
EO ������������������������������������������ austriacka ustawa egzekucyjna z 27.5.1896 r. (Exekution­
ordnung) (BGBl. I Nr 68/2005)
KC �������������������������������������������� ustawa z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r.
poz. 121 ze zm.)
KC franc. ��������������������������������� francuski kodeks cywilny (nouveau Code de procedure
civile)
KC niem. ��������������������������������� niemiecki kodeks cywilny z 18.8.1896 r. (Bürgerliches
Gesetzbuch) (BGBl. I s. 610)
KC wł. �������������������������������������� włoski kodeks cywilny z 16.3.1942 r. (Codice Civile
Italiano)
Konstytucja RP ���������������������� ustawa z 2.4.1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej
Polskiej (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.)
KPC ����������������������������������������� ustawa z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilne­
go (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.)
KPC austriac. ������������������������� austriacki kodeks postępowania cywilnego z 1.8.1895 r.
(Allgemeine Gerichtsordnung)
KPC niem. ������������������������������ niemiecki kodeks postępowania cywilnego z 30.1.1877 r.
(Zivilprozessordnung) (BGBl. I s. 890)
KPC szwajc. ���������������������������� szwajcarski kodeks postępowania cywilnego z 19.12.2008 r.
(Schweizerische Zivilprozessordnung)
KPC z 1932 r. �������������������������� rozporządzenie z 23.11.1930 r. Prezydenta Rzeczy­
pospolitej – Kodeks Postępowania Cywilnego (t.j. Dz.U.
z 1932 r. Nr 112, poz. 934 ze zm.)
KRO ����������������������������������������� ustawa z 25.2.1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy
(t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 583)
SpółMieszkU �������������������������� ustawa z 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych
(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1222 ze zm.)
UG�������������������������������������������� austriacki kodeks przedsiębiorstw [Unternehmens­gesetz­
buch (Handelsgesetzbuch)] (BGBl. I Nr 22/2015)
IX