Noc generała List Bronisława Geremka do generała Wojciecha

Noc generała
Zastanówcie się na podstawie tekstu i zdjęć:

jakie metody stosowała władza w pierwszych chwilach po wprowadzeniu stanu wojennego?

jakie były reakcje „zwykłych” ludzi? Jakie emocje towarzyszyły im podczas pierwszych dni stanu wojennego? Jak reagowali dorośli, a jak dzieci?

jakie były reakcje opozycjonistów? Czy byli przygotowani na stan wojenny? Czy wiecie o przypadkach osób, którym udało się uniknąć internowania?

jaki wpływ na emocje ludzi mogła mieć pora roku i warunki pogodowe?
Na podstawie rozmów z rodzicami i dziadkami, a także innych źródeł (np. Internetu, gazet,
książek), spróbujcie zrekonstruować przebieg pierwszych dni stanu wojennego w waszej
najbliższej okolicy. Czy miały miejsca masowe aresztowania? Czy odbyły się protesty,
manifestacje, strajki? Jaki był ich przebieg? Czy możecie w swoim najbliższym otoczeniu
znaleźć miejsca upamiętniające te wydarzenia (muzea, pomniki, tablice pamiątkowe)?
Przygotujcie mapę/oś czasu ilustrującą przebieg stanu wojennego w waszej okolicy.
List Bronisława Geremka do generała Wojciecha Jaruzelskiego
Przeczytajcie list Bronisława Geremka do Wojciecha Jaruzelskiego, a także obejrzyjcie
zdjęcia z obozów internowania. Wyobraźcie sobie, że jesteście dziennikarzami piszącymi
reportaż o stanie wojennym. Opiszcie warunki internowania działaczy opozycji i politykę
władz wobec nich. Zastanówcie się, czy tego typu reportaż mógłby się ukazać w Polsce w
czasach stanu wojennego.
Opór społeczny w trakcie stanu wojennego
1. Zastanówcie się, jakie formy oporu społecznego kojarzą Wam się ze stanem wojennym. Na podstawie zdjęć wskażcie ich typy i zastanówcie się, w jaki sposób poszczególne grupy społeczne wyrażały swój sprzeciw wobec stanu wojennego. Czy
doświadczenie oporu było zjawiskiem powszechnym? Swoje wnioski zweryfikujcie w
trakcie rozmów ze świadkami historii – rodzicami, dziadkami czy nauczycielami.
2. Na podstawie zdjęć i biogramów opozycjonistów scharakteryzujcie, jak wyglądała
ich działalność opozycyjna po wprowadzeniu stanu wojennego, jeżeli nie zostali
Program Solidarna Szkoła organizowany jest przez Centrum Edukacji Obywatelskiej
i Europejskie Centrum Solidarności.
wtedy internowani. Jacy ludzie należeli do tej grupy? Jakie działania podejmowali?
Kto im pomagał? Zastanówcie się jakie trudności i zagrożenia wynikały z takiej pracy opozycyjnej, a także jak wpływała ona na życie codzienne. Jakie argumenty stały za podjęciem takiego ryzyka? Możecie przeprowadzić w klasie debatę na ten temat.
Reakcja Zachodu na wprowadzenie w Polsce stanu wojennego
1. Na podstawie zdjęć i fragmentu przemówienia noblowskiego
scharakteryzujcie
formy wsparcia, jakie płynęły z Zachodu do Polski. Jaki był stosunek do polskiej
opozycji? Zastanówcie się, jakie działania były najbardziej potrzebne mieszkańcom
Polski.
2. Zastanówcie się, jakie znaczenie miało dla Polaków przyznanie Lechowi Wałęsie Nagrody Nobla. W ramach burzy mózgów wypiszcie emocje, które mogły towarzyszyć
im po ogłoszeniu tej decyzji. Następnie zastanówcie się, jaki wpływ mogło to mieć
na pozycję Wałęsy i „Solidarności” w kraju i zagranicą. Jaka mogła być reakcja polskich władz państwowych, a jaka zwykłych obywateli?
3. Wyobraźcie sobie, że występujecie przed Komitetem Noblowskim i proponujecie,
aby Pokojowa Nagroda Nobla została przyznana Lechowi Wałęsie. Przygotujcie w
grupach listę argumentów, które popierają tę decyzję. Następnie przedstawcie je
na forum klasy i wspólnie oceńcie, które z nich są najbardziej przekonujące. Jak
myślicie, które z nich mogły być najważniejsze dla Komitetu Noblowskiego w 1983
roku?
Program Solidarna Szkoła organizowany jest przez Centrum Edukacji Obywatelskiej
i Europejskie Centrum Solidarności.