goethe johan wolfgang von
Transkrypt
goethe johan wolfgang von
Pobrano z http://magda.of.pl GOETHE JOHAN WOLFGANG VON Goethe Johann Wolfgang von (1749-1832), najwybitniejszy niemiecki poeta i jeden z najbardziej znaczących w skali Światowej, dramaturg, prozaik, uczony, polityk. Związany z romantyzmem, nie zerwał nigdy więzów łączących go z klasycyzmem. Był równieŜ myślicielem i uczonym, znawcą wielu dziedzin wiedzy oraz sztuki. Studia prawnicze w Lipsku i Strasburgu. 1775 osiadł w Weimarze, gdzie pozostał do końca Ŝycia. Pełnił róŜne funkcje na dworze księcia sasko-weimarskiego, dochodząc do rangi prezydenta Izby Finansów. 1782 nobilitowany. 1791-1817 kierował teatrem oraz wszystkimi instytucjami oświatowo-kulturalnymi księstwa. 1786 wyjechał na dwa lata do Włoch, co wywarło duŜy wpływ na jego twórczość. NajbliŜsza przyjaźń łączyła go z wielkim poetą romantycznym F. Schillerem. Zmarł w całkowitym osamotnieniu, po zgonie Ŝony i jedynego syna. Twórczość Autor głośnej powieści Cierpienia młodego Wertera (1774, wydanie polskie 1874). W pierwszym okresie weimarskim pisał liryki i ballady, jak Król olch, a takŜe znane dramaty: Ifigenia w Taurydzie (1787, wydanie polskie 1833), Egmont (1787, wydanie polskie 1885), Torquato Tasso (1789, wydanie polskie 1861). Ostatnia dekada XVIII w. przyniosła rozkwit róŜnorakiej twórczości Goethego m.in.: satyryczny epos Lis przechera (1794, wydanie polskie 1877), ballady Uczeń czarnoksięŜnika czy Poszukiwacz skarbów, epos Herman i Dorota (1798, wydanie polskie 1845), oraz klasyczny Bildungsroman (powieść obyczajowodydaktyczna ukazująca rozwój bohatera od dzieciństwa do wieku dojrzałego) pt. Lata nauki Wilhelma Meistra (1796, wydanie polskie wraz z części. II pt. Lata wędrówki Wilhelma Meistra 1893). Kolejny okres twórczości Goethego to część I wielkiej tragedii Faust (1806, wydanie polskie 1866), której część druga ukazała się w roku jego Śmierci (pracował nad tym dziełem ok. 60 lat). Zbiór liryków Dywan Zachodu i Wschodu (1819, wydanie polskie 1963). Autobiografia Z mojego Ŝycia. Zmyślenie i prawda (1809-1831, wydanie polskie 1895). Ponadto prace naukowe, m.in. Zur Farbenlehre (1810). W języku polskim takŜe Dzieła wybrane (tom 1-4, 1954), Poezje (tom 1-2, 1960), Wybór poezji (1955, 1968), Listy miłosne (1968), Refleksje i maksymy (1977), Wybór pism estetycznych (1981).