16. WWRD Wspomaganie rozowju dziecka z niepeł.intelekt

OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
1.
Nazwa przedmiotu / modułu w języku polskim
2.
Wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonego
niepełnosprawnością intelektualną
Nazwa przedmiotu / modułu w języku angielskim
3.
Early support the development of a child with intellectual disabilities or at risk of intellectual
disability
Jednostka prowadząca przedmiot
4.
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki, Zakład Edukacji Osób z
Niepełnosprawnością
Kod przedmiotu / modułu
5.
Rodzaj przedmiotu / modułu (obowiązkowy lub fakultatywny)
6.
Obowiązkowy
Kierunek studiów
7.
Pedagogika
Poziom studiów (I lub II stopień)
8.
II stopień
Rok studiów
9.
II rok
Semestr (zimowy lub letni)
10.
Semestr zimowy
Forma zajęć i liczba godzin
11.
Wykład – 15 godzin, Ćwiczenia – 15 godzin
Imię, nazwisko, tytuł / stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia
12.
13.
dr hab. Beata Cytowska
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych
dla przedmiotu / modułu oraz zrealizowanych przedmiotów
Brak wymagań
Cele przedmiotu:
C-1 Wyposażenie studentów w wiedzę dotyczącą wspomagania rozwoju dziecka z
niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną i jego rodziny
C-2 Kształtowanie umiejętności diagnozowania i planowania działań rehabilitacyjnych wobec małego
14.
EK_01
wykazującego przejawy niepełnosprawności intelektualnej
C-3 Pogłębienie zainteresowań pedagogicznych dotyczących wspomagania rozwoju małego dziecka
z niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną oraz jego
rodziny
C-4 Uwrażliwienie na potrzeby dziecka przejawiającego poważne opóźnienie w rozwoju
intelektualnym i jego rodziny
Zakładane efekty kształcenia:
Symbole
kierunkowych
efektów kształcenia:
na poziomie rozszerzonym zna specjalistyczną terminologię używaną w
K_W01
pedagogice osób z niepełnosprawnością intelektualną
EK_02
ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę na temat pedagogiki osób z
niepełnosprawnością intelektualną obejmującą terminologię, teorię i
metodykę, w odniesieniu do potrzeb małego dziecka
K_W05
EK_03
ma pogłębioną wiedzę na temat rozwoju dziecka z niepełnosprawnością
intelektualną w aspekcie biologicznym, psychologicznym, społecznym i
kulturowym
K_W08
EK_04
ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na temat biologicznych,
psychologicznych, społecznych, podstaw rozwoju dziecka wykazującego
opóźnienie w rozwoju intelektualnym, jego kształcenia i wychowania i
rozumie przy tym istotę funkcjonalności i dysfunkcjonalności, harmonii i
dysharmonii
K_W13
EK_05
ma uporządkowaną wiedzę o dziecku z niepełnosprawnością intelektualną
lub zagrożonym niepełnosprawnością intelektualną jako podmiocie
działalności edukacyjnej, kulturalnej, wychowawczej, opiekuńczej,
pomocowej, terapeutycznej i interwencyjnej, pogłębioną w zakresie
wspomagania rozwoju dziecka
K_W18
EK_06
potrafi sprawnie porozumiewać się przy użyciu różnych kanałów i technik
komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie pedagogiki, jak i z odbiorcami
spoza grona specjalistów (z osobami pochodzącymi z różnych środowisk),
korzystając z nowoczesnych rozwiązań technologicznych wykorzystywanych
w pracy z małym dzieckiem; potrafi efektywnie rozwiązywać konflikty i
tworzyć warunki sprzyjające komunikacji, potrafi identyfikować problemy
dziecka wykazującego opóźnienie w rozwoju intelektualnym
K_U04
EK_07
ma pogłębione umiejętności obserwowania, diagnozowania, racjonalnego
oceniania złożonych sytuacji edukacyjnych oraz analizowania motywów i
wzorów ludzkich zachowań w zakresie pedagogiki osób z
niepełnosprawnością intelektualną; potrafi diagnozować sytuację
przedszkolną dziecka z niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonego
niepełnosprawnością intelektualną oraz podjąć działania wspierające
K_U08
EK_08
potrafi generować oryginalne rozwiązania złożonych problemów
K_U10
pedagogicznych i prognozować przebieg ich rozwiązania oraz przewidywać
skutki planowanych działań w określonych obszarach praktycznych
związanych z problematyką dzieci z opóźnieniem w rozwoju intelektualnym
EK_09
potrafi wybrać i zastosować odpowiedni dla potrzeb dzieci z
niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonych niepełnosprawnością
intelektualną sposób postępowania, odpowiednie formy, środki i metody
pracy
K_U11
EK_10
ma świadomość konieczności prowadzenia zindywidualizowanych działań
pedagogicznych (dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych i
terapeutycznych) w stosunku do dzieci z niepełnosprawnością intelektualną
lub zagrożonych niepełnosprawnością intelektualną
K_K03
EK_11
utożsamia się z wartościami, celami i zadaniami realizowanymi w praktyce
pedagogicznej, odznacza się rozwagą, dojrzałością i zaangażowaniem w
projektowaniu, planowaniu i realizowaniu działań pedagogicznych
zmierzających do wspomagania rozwoju dzieci z niepełnosprawnością
intelektualną lub zagrożonych niepełnosprawnością intelektualną
K_K05
EK_12
K_K08
15.
odznacza się odpowiedzialnością za własne przygotowanie do pracy,
podejmowane decyzje i prowadzone działania oraz ich skutki, czuje się
odpowiedzialny wobec ludzi, dla których dobra stara się działać, wyraża taką
postawę w środowisku specjalistów i pośrednio modeluje to podejście wśród
innych osób zajmujących się wczesnym wspomaganiem rozwoju dzieci z
niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonych niepełnosprawnością
intelektualną
Treści programowe:
16.
Podstawowe pojęcia: wczesna interwencja, wspomaganie rozwoju, dziecko ryzyka. Dziecko
z trudnościami w rozwoju w procesie wczesnego wspomagania rozwoju. Teoretyczne podstawy
wczesnego wspomagania rozwoju dzieci: perspektywa prewencyjna, ekologiczna teoria człowieka U.
Bronfenbrennera, systemowe podejście do rodziny, indywidualizacja podejścia. Przywiązanie –
strategie (wzorce) przywiązania, fazy kształtowania się przywiązania. Model procesu diagnostycznego
we wczesnym wspomaganiu rozwoju dzieci z niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonych
niepełnosprawnością intelektualną ( udział pedagoga). Zasady badania małego dziecka; podstawowe
narzędzia diagnostyczne stosowane przez pedagoga. Znaczenie zabawy w rozwoju dziecka z opóźnienie
w rozwoju intelektualnym. Wybrane sposoby wspomagania rozwoju małego dziecka w rodzinie:
sytuacyjne uczenie się, uczenie się przez pośrednictwo (MLE; Mediated Learning Experience), czas
podłogowy (floor time) według S. Greenspana. Funkcjonowanie małego dziecka z dysfunkcją integracji
sensorycznej i sposoby minimalizowania zaburzeń w warunkach domowych. Planowanie działań i
dokumentowanie pracy przez pedagoga. Rola i konteksty wspomagania rozwoju dziecka w pierwszych
trzech latach życia, założenia rehabilitacji pedagogicznej, wsparcie rodziny.
Podstawy procesu rehabilitacji pedagogicznej dziecka z niepełnosprawnością intelektualną
w przedszkolu. Zasady, metody i techniki stosowane przez nauczycieli w pracy grupowej i
indywidualnej.
Zalecana literatura (podręczniki)
Literatura podstawowa:
Piszczek M., Diagnoza i wspomaganie rozwoju dziecka – wybrane zagadnienia. CMPPP, Warszawa
2007
Serafin T., Wybrane aspekty dotyczące możliwości prowadzenia działań wspierających rozwój małych
dzieci zagrożonych niepełnosprawnością lub niepełnosprawnych oraz ich rodziny. Oficyna Wyd.
„Impuls”, Kraków 2012
Skórczyńska M., Współczesne tendencje we wczesnej interwencji u dzieci zagrożonych
niepełnosprawnością lub niepełnosprawnych. Perspektywa edukacyjna, Oficyna Wydawnicza Impuls,
Kraków 2006.
Strassmeier W., Interwencja wczesnodziecięca. Wyd. Harmonia, Warszawa 2012
Wiśniewska M., Wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością intelektualną. Poradnik dla
rodziców i terapeutów, Oficyna Wydawnicza Impuls Kraków 2010
Twardowski A., Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci z niepełno sprawnościami w środowisku
rodzinnym. Wyd. UAM, Poznań 2012
Literatura uzupełniająca:
Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Wspomaganie rozwoju umysłowego trzylatków i dzieci
starszych wolniej rozwijających się. Warszawa 2000.
Kaczmarek B.B., Wspomaganie rozwoju dzieci z zespołem Downa – teoria i praktyka,
Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków, 2008.
Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka, B. Cytowska, B. Winczura (red.),
Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2006.
17.
Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu / modułu,
sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia:
1. Wykład:
– ocena nabytej przez studenta wiedzy - EK_01,EK_02, EK_03, EK_04, EK_05, EK_08
- umiejętność analizy, interpretacji oraz wnioskowania – EK_07, EK_09, EK_10, EK_11, EK_12,
Kryteria oceny:
- ocena bardzo dobra – student ma ugruntowaną wiedzę z zakresu wspomagania rozwoju dziecka z
niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną, wnikliwie
analizuje, interpretuje i wnioskuje na podstawie wskazanych sytuacji dotyczących problemów
związanych z rozwojem małego dziecka z niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonego
niepełnosprawnością intelektualną;
- ocena dobra – student ma wystarczającą wiedzę z zakresu wspomagania rozwoju dziecka z
niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną, która pozwala
mu na dobrym poziomie analizować, interpretować i wnioskować na podstawie wskazanych sytuacji
dotyczących problemów związanych z rozwojem dziecka z niepełnosprawnością intelektualną lub
zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną;
- ocena dostateczna – student opanował zdecydowanie podstawowy zakres wiedzy z zakresu
wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonego
niepełnosprawnością intelektualną, poprawnie analizuje, interpretuje i wnioskuje na podstawie
wskazanych sytuacji dotyczących problemów związanych z rozwojem dziecka z niepełnosprawnością
intelektualną lub zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną;
- ocena niedostateczna – student legitymuje się brakiem wystarczającej wiedzy z zakresu
wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonego
niepełnosprawnością intelektualną, by poprawnie analizować, interpretować i wnioskować na
podstawie wskazanych sytuacji dotyczących problemów związanych z rozwojem dziecka z
niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną.
2. Ćwiczenia:
– ocena nabytej przez studenta wiedzy z zakresu psychologii rozwojowej i psychopatologii rozwoju
małego dziecka - EK_01,EK_02, EK_03, EK_04, EK_05
- umiejętność zdobywania, porządkowania, integrowania i wykorzystywania wiedzy teoretycznej
dotyczącej problematyki związanej ze wspomaganiem rozwoju dziecka z niepełnosprawnością
intelektualną lub zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną – EK_07
- umiejętność rozpoznawania problemów dziecka z niepełnosprawnością intelektualną lub
zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną i komunikowania się za pomocą różnych sposobów z
osobami zainteresowanymi problematyką wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością
intelektualną lub zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną – EK_06
- umiejętność generowania oryginalnych rozwiązań złożonych problemów pedagogicznych wraz z
zastosowaniem odpowiedniego dla potrzeb dzieci z niepełnosprawnością intelektualną lub
zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną sposobu postępowania, odpowiednich form, środków
i metod pracy, a także przewidywaniem skutków planowanych działań – EK_08, EK_09, EK_10,
EK_11. EK_12
Kryteria oceny:
- ocena bardzo dobra – student ma ugruntowaną wiedzę z zakresu wspomagania rozwoju dziecka z
niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną, opanował w
pełni umiejętność zdobywania, porządkowania, integrowania i wykorzystywania wiedzy teoretycznej
dotyczącej problematyki związanej ze wspomaganiem rozwoju dziecka z niepełnosprawnością
intelektualną lub zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną, potrafi bardzo dobrze
rozpoznawać jego problemy i komunikować się za pomocą różnych sposobów z osobami
zainteresowanymi problematyką wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością intelektualną
lub zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną, jak również generować oryginalne rozwiązania
złożonych problemów pedagogicznych wraz z zastosowaniem odpowiedniego dla potrzeb dzieci z
niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną sposobu
postępowania, odpowiednich form, środków i metod pracy, a także przewidywać skutki planowanych
działań;
- ocena dobra – student ma wystarczająca wiedzę z zakresu wspomagania rozwoju dziecka z
niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną, opanował w
stopniu dobrym umiejętność zdobywania, porządkowania, integrowania i wykorzystywania wiedzy
teoretycznej dotyczącej problematyki związanej ze wspomaganiem rozwoju dziecka z
niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną, potrafi dobrze
rozpoznawać jego problemy i komunikować się za pomocą różnych sposobów z osobami
zainteresowanymi problematyką wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością intelektualną
lub zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną, jak również generować oryginalne rozwiązania
złożonych problemów pedagogicznych wraz z zastosowaniem odpowiedniego dla potrzeb dzieci z
niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonych niepełnosprawnością intelektualną sposobu
postępowania, odpowiednich form, środków i metod pracy, a także przewidywać skutki planowanych
działań;
- ocena dostateczna - student ma podstawową wiedzę z zakresu wspomagania rozwoju dziecka z
niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonych niepełnosprawnością intelektualną, opanował na
dostatecznym poziomie umiejętność zdobywania, porządkowania, integrowania i wykorzystywania
wiedzy teoretycznej dotyczącej problematyki związanej ze wspomaganiem rozwoju dziecka z
niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonych niepełnosprawnością intelektualną, potrafi
rozpoznawać jego problemy i komunikować się za pomocą różnych sposobów z osobami
zainteresowanymi problematyką wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością intelektualną
lub zagrożonych niepełnosprawnością intelektualną, jak również generować oryginalne rozwiązania
złożonych problemów pedagogicznych wraz z zastosowaniem odpowiedniego dla potrzeb dzieci z
niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonych niepełnosprawnością intelektualną sposobu
postępowania, odpowiednich form, środków i metod pracy, a także przewidywać skutki planowanych
działań;
- ocena niedostateczna - student legitymuje się brakiem wystarczającej wiedzy z zakresu
wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonych
niepełnosprawnością intelektualną, nie radzi sobie z umiejętnością zdobywania, porządkowania,
integrowania i wykorzystywania wiedzy teoretycznej dotyczącej problematyki związanej ze
wspomaganiem rozwoju dzieci z niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonych
niepełnosprawnością intelektualną, nie potrafi rozpoznawać ich problemów i komunikować się za
pomocą różnych sposobów z osobami zainteresowanymi problematyką wspomagania rozwoju
dziecka z niepełnosprawnością intelektualną lub zagrożonych niepełnosprawnością intelektualną, jak
również nie umie generować oryginalne rozwiązania złożonych problemów pedagogicznych wraz z
zastosowaniem odpowiedniego dla potrzeb dzieci z niepełnosprawnością intelektualną lub
zagrożonych niepełnosprawnością intelektualną sposobu postępowania, odpowiednich form, środków
i metod pracy, a także przewidywać skutki planowanych działań;
18.
19.
Ocena pracy studenta z wykorzystaniem następujących metod weryfikacji osiągnięć studenta:
- egzamin
- projekt
- kolokwium semestralne
Język wykładowy
polski
Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności studenta
Godziny zajęć (według planu studiów) z nauczycielem:
- wykłady
- ćwiczenia
Praca własna studenta:
- przygotowanie do ćwiczeń
- praca projektowa
- przygotowanie do kolokwium semestralnego
Średnia liczba godzin
na zrealizowanie aktywności
30
15
15
30
20
30
- przygotowanie do egzaminu
Suma godzin
Liczba punktów ECTS
*objaśnienie symboli:
K (przed podkreśleniem) - kierunkowe efekty kształcenia
W - kategoria wiedzy
U - kategoria umiejętności
K (po podkreśleniu) - kategoria kompetencji społecznych
01, 02, 03 i kolejne - numer efektu kształcenia
40
150
5