KARTA KURSU

, KARTA KURSU
Nazwa
Dowcip etniczny oraz pokrewne zjawiska współczesnej kultury śmiechu
Nazwa w j. ang.
Ethnic joke and related phenomena within contemporary culture of laughter
Kod
Koordynator
Punktacja ECTS*
dr Bogusław Gryszkiewicz
1
Zespół dydaktyczny
Opis kursu (cele kształcenia)
Kurs ma na celu przybliżenie problematyki interdyscyplinarnych badań nad budzącą największe
kontrowersje odmianą twórczości komicznej, jaką stanowi humor etniczny, a zwłaszcza jego
najpopularniejsza forma: dowcip. Nie lekceważąc aspektów estetycznych wykład skupiać się
będzie na wymiarze etycznym humoru etnicznego i ukazywać dynamikę dowcipu w kontekście
napięć oraz konfliktów na tle narodowościowym, etnicznym i rasowym. Ustalenie roli, jaką w
funkcjonowaniu dowcipu etnicznego odgrywają stereotypy oraz inne krystalizacje fałszywej
świadomości, służyć powinno przygotowaniu do krytycznej analizy tekstów folkloru słownego,
kultury popularnej oraz satyry politycznej, które w różny sposób współkształtują nastawienia do
mniejszości etnicznych i narodowych.
Warunki wstępne
Wiedza
Umiejętności
Ma podstawową wiedzę o komunikacji werbalnej i niewerbalnej; rozumie rolę,
jaką język i obraz odgrywają w transmisji społecznego doświadczenia oraz
systemów wartości.
.
Umie samodzielnie zdobywać wiedzę oraz rozwijać pod kierunkiem opiekuna
naukowego umiejętności badawcze. Potrafi wykorzystać podstawowe metody
analizy i interpretacji tekstów kultury.
Kursy
Efekty kształcenia
Numer efektu
W01
W02
Po ukończeniu kursu student:
Odniesienie do efektów
kierunkowych
WIEDZA
Jest świadomy roli, jaką w komunikacji wewnątrz- i
międzygrupowej odgrywa dowcip etniczny. Dysponując
kryteriami oceny estetycznej, jest przygotowany do
krytycznej analizy dowcipu jako ekspresji bądź korelatu
konfliktu społecznego. Rozpoznaje relacje, w jakich teksty
humoru etnicznego pozostają do mentalności zbiorowej i
współorganizujących ją stereotypów etnicznych.
Ma ogólną orientację w stanie interdyscyplinarnych badań
nad kulturą śmiechu.
1
W03
Zna i rozumie techniki retorycznej analizy dowcipu
etnicznego oraz innych odmian humoru opartego na
stereotypie etnicznym lub rasowym.
UMIEJĘTNOŚCI
Umie rozwijać własne umiejętności badawcze,
korzystając z pomocy opiekuna naukowego.
U01
Potrafi analizować, interpretować i oceniać teksty
dowcipu oraz innych odmian humoru etnicznego
uwzględniając ich aspekty estetyczne i etyczne. Jest w
stanie określić specyfikę komicznych reprezentacji
etniczności i diagnozować rolę, jaką odgrywa w nich
stereotyp etniczny.
U02
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Zachowując zdolność estetycznego odbioru twórczości
humorystycznej potrafi dostrzec potencjalne
niebezpieczeństwa tkwiące w komunikacji komicznej,
która eksploatuje stereotypy etniczne i rasowe.
Jest świadom społecznej wartości analizy, która odsłania
związek między agresją komiczną a realną przemocą
etniczną lub rasową. Gotów jest uczestniczyć w
działaniach edukacyjnych mających na celu
ograniczenie negatywnych konsekwencji humoru
nasyconego pierwiastkiem wrogości etniczno-rasowej.
K01
K02
Organizacja
Forma zajęć
Ćwiczenia w grupach
Wykład
(W)
A
Liczba godzin
K
L
S
P
E
15
,
Opis metod prowadzenia zajęć
Wykład;
wspólna krytyczna analiza wybranych tekstów folkloru słownego, satyry politycznej oraz
wytworów kultury popularnej i artystycznej.
2
x
x
x
x
x
x
x
W01
W02
W03
U01
U02
K01
K02
Analiza
krytyczna
tekstu
Egzamin
pisemny
Egzamin ustny
Praca pisemna
(esej)
Referat
Udział w
dyskusji
Projekt
grupowy
Projekt
indywidualny
Praca
laboratoryjna
Zajęcia
terenowe
Ćwiczenia w
szkole
Gry
dydaktyczne
E – learning
Formy sprawdzania efektów kształcenia
x
x
x
x
x
x
X
- uczestnictwo w wykładzie
Kryteria oceny
- uczestnictwo w analizie wybranych tekstów folkloru słownego, satyry
politycznej oraz wytworów kultury popularnej i artystycznej.
Uwagi
Treści merytoryczne (wykaz tematów)
Dowcip etniczny w perspektywie różnych teorii komizmu.
Humor etniczny jako reakcja na kulturę politycznej poprawności i tabuizację różnicy etnicznej.
Agresja komiczna a realna przemoc wobec jednostek i grup reprezentujących odmienność
etniczną lub rasową.
Retoryka dowcipu etnicznego – mechanizmy degradacji i dehumanizacji.
Stereotypy i skrypty etniczne jako substrat komicznej komunikacji.
Komiczne wizualizacje różnicy etniczno-rasowej.
Dowcip etniczny a nowe media.
Wykaz literatury podstawowej
D. Brzozowska, Polski dowcip etniczny. Stereotyp a tożsamość, Opole 2008.
M. Douglas, Żarty, w: tejże, Ukryte znaczenia. Wybrane szkice antropologiczne, przeł. E. Klekot,
Kęty 2007, s. 223-254.
A. Dundes, Cracking Jokes. Studies of Sick Humor Cycles and Stereotypes, Berkeley 1987 (cz.
II: Stereotypes).
G. Kuipers, Good Humor, Bad Taste. A Sociology of the Joke, Berlin 2015.
S. Lockyer and M. Pickering (red.) Beyond a Joke. The Limits of Humour, London 2005.
E. Oring, The Humor of Hate, w: tegoż, Engaging Humor, Urbana 2003, s. 41-57.
3
Wykaz literatury uzupełniającej
M. Billig, Laughter and Ridicule. Towards a Social Critique of Humour, London 2005.
S.Critchley, O humorze, przeł. I. Ostrowska, T. Mizerkiewicz, Warszawa 2012.
Ch. Davies, Ethnic Jokes, Moral Values and Social Boundaries, “The British Journal of Sociology”
1982, vol. 33:3, s. 383-403. L. Rappaport, Punchlines. The Case for Racial, Ethnic, and Gender
Humor, Westport 2005.
T.E. Ford, M.A. Ferguson, Social Consequences of Disparagement Humor: A Prejudiced Norm
Theory, „Personality and Social Psychology Review” 2004, vol. 8:1, s. 79-94.
D. Gillota, Ethnic Humor in Multiethnic America, New Brunswick 2013.
C. Popescu, Understanding ethnic humor in Romanian jokes, w: M. Dynel (red.) The Pragmatics
of Humour across Discourse Domain, Amsterdam 2011, s. 173-190.
L. Rappaport, Punchlines. The Case for Racial, Ethnic, and Gender Humor, Westport 2005.
E. Stauter, D. Wills, Drawing Dehumanization: Exterminating the Enemy in Editorial Cartoons, w:
S. Dente Ross, P.M. Lester (red.) Images that Injure. Pictorial Stereotypes in the Media, Santa
Barbara 2011, s. 322-336.
Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta)
Wykład
Ilość godzin zajęć w
kontakcie z prowadzącymi
15
Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.)
Konsultacje indywidualne
5
Uczestnictwo w egzaminie/zaliczeniu
Lektura w ramach przygotowania do zajęć
Ilość godzin pracy studenta
bez kontaktu z
prowadzącymi
5
Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po
zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu
Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat
(praca w grupie)
Przygotowanie do egzaminu
Ogółem bilans czasu pracy
25
Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika
1
4