Alert Podatkowy_Ceny Transferowe_Prawo farmaceutyczne_22

22 sierpnia 2011 roku
Alert podatkowy
Ceny transferowe
Konsekwencje zmian w prawie
farmaceutycznym dla cen
transferowych
Ostatnio nastąpiły istotne zmiany w polskim prawie farmaceutycznym
wprowadzone nową ustawą refundacyjną z 12 maja 2011 roku (której
większość przepisów wchodzi w życie od 1 stycznia 2012 roku), która między
innymi określa nowe zasady dotyczące ustalania cen leków refundowanych
oraz innych refundowanych produktów medycznych, a także związane z nimi
obowiązki do udzielania informacji. Zmiany te mogą rodzić istotne
konsekwencje dla modeli cen transferowych stosowanych w ramach grup
kapitałowych.
Zmiany w zakresie regulacji cenowych
Najważniejsze zmiany w prawie farmaceutycznym dotyczą nowych
mechanizmów regulowania cen produktów refundowanych.
Stosowany dotychczas w Polsce model opierał się na dwóch filarach, tj.
„maksymalnej urzędowej cenie hurtowej” oraz „maksymalnej urzędowej cenie
detalicznej”, przy czym obie z nich były ustalane przez Ministerstwo Zdrowia na
podstawie wielu różnych czynników, takich jak koszty wytworzenia, ceny
stosowane w innych krajach, oraz założeń Ministerstwa co do marży hurtowej
na poziomie 8,91%. Niemniej, dotychczasowy model pozostawiał pewną
elastyczność w ustalaniu cen, o ile nie przekraczały one maksymalnego
urzędowego poziomu. Ponadto, aby zapewnić adekwatne finansowanie
działalności sprzedażowej w Polsce, zagraniczne grupy farmaceutyczne często
działają w ramach tzw. struktury dualnej. W ramach tej struktury istnieją
zazwyczaj dwie spółki - jedna odpowiedzialna za dystrybucję produktów, a
druga za prowadzenie działalności marketingowej dotyczącej tych produktów w
ramach usługi świadczonej na rzecz grupy.
Nowa ustawa refundacyjna zakłada wprowadzenie odmiennego mechanizmu
regulacji cen opartego na trzech elementach: urzędowej cenie zbytu, sztywnej
marży hurtowej oraz sztywnej marży detalicznej. Nowy mechanizm może rodzić
różne biznesowe, podatkowe oraz prawne konsekwencje. W szczególności
naruszenie ustawy refundacyjnej – np. poprzez zastosowanie niewłaściwych
cen i/lub marż, jak i poprzez udzielenie Ministerstwu Zdrowia podczas
negocjacji cenowych nierzetelnych informacji na temat minimalnych cen
historycznych - może skutkować surowymi karami administracyjnymi.
Alert podatkowy Ceny transferowe
Sztywna urzędowa cena
zbytu
Pojęcie urzędowej ceny zbytu
w nowych przepisach ma
zasadnicze znaczenie, ale
jednocześnie budzi
wątpliwości interpretacyjne.
Podstawowym pytaniem
pojawiającym się wśród firm
farmaceutycznych stosujących
model typu buy-sell (sprzedaży
towarów poprzez spółki
dystrybucyjne) jest to: kto
powinien stosować urzędową
cenę zbytu oraz na jakim
etapie łańcucha dostaw, np.
czy powinien być nim:
w Scenariuszu 1 – zagraniczny
dostawca (producent)
sprzedający towary na rzecz
lokalnego (polskiego)
dystrybutora lub
w Scenariuszu 2 – lokalny
dystrybutor z grupy
sprzedający do
niepowiązanych hurtowni.
Jakie czynniki decydują
ponadto o prawidłowości
pierwszego bądź drugiego
scenariusza? Przepisy budzą
szereg wątpliwości wśród firm
farmaceutycznych. Niemniej
stanowisko Ministerstwa
Zdrowia (opublikowane w
informacji z dnia 16 sierpnia
2011 roku) zdaje się
preferować Scenariusz 1.
Konsekwencje na gruncie cen
transferowych są szczególnie
istotne w Scenariuszu 1
(który wydaje się być bliższy
stanowisku polskich władz).
W scenariuszu tym urzędowa
cena zbytu (będąca
jednocześnie ceną
transferową) nie może
podlegać żadnym korektom
ani w górę, ani w dół. Może to
powodować trudności w
utrzymaniu rentowności
lokalnego dystrybutora na
rynkowym poziomie zgodnie z
polskimi przepisami
podatkowymi.
W drugim scenariuszu lokalny
dystrybutor może z kolei nie
mieć możliwości oferowania
rabatów hurtowniom
farmaceutycznym. Może to
Alert podatkowy Ceny transferowe
obniżać konkurencyjność oraz
zyskowność produktów
oferowanych przez
dystrybutora z perspektywy
jego odbiorców.
Sztywne marże hurtowe i
detaliczne
W ramach nowego modelu
regulacyjnego marża hurtowa
naliczana od urzędowej ceny
zbytu będzie ustalona na
stałym poziomie. Ponadto
marża ta będzie niższa od
zakładanej marży hurtowej na
poziomie 8,91%, która w
dotychczasowych przepisach
była jednym z czynników
branych pod uwagę przy
ustaleniu maksymalnej
urzędowej ceny hurtowej.
Począwszy od 2014 roku
docelowa sztywna marża
hurtowa będzie wynosić 5%
urzędowej ceny zbytu (przy
czym przejściowo w 2012 roku
będzie obowiązywał poziom
7%, a w 2013 roku – 6%).
Jeżeli w łańcuchu dostaw w
roli hurtowni farmaceutycznych
uczestniczy większa liczba
podmiotów, wówczas muszą
one podzielić między siebie
sztywną marżę.
W zależności od tego, który
podmiot w łańcuchu dostaw
powinien stosować sztywną
cenę zbytu, lokalny dystrybutor
- aby pozostać
konkurencyjnym - może być
zmuszony do podzielenia się
znaczną częścią sztywnej
marży brutto ze swoimi
odbiorcami, kosztem
zachowania rynkowego
poziomu rentowności, co może
kreować ryzyko w obszarze
cen transferowych.
Analogiczne restrykcje w
postaci sztywnej marży
detalicznej dotyczą aptek w
zakresie sprzedaży przez nie
leków refundowanych.
Wsparcie marketingu i
sprzedaży – finansowanie
lokalnej działalności
Ustawa refundacyjna zakazuje
używania zachęt finansowych
w celu promowania sprzedaży
leków refundowanych, takich
jak: sprzedaż uwarunkowana,
rabaty, upusty, sponsoring,
darowizny, transakcje wiązane
itp. W zależności od
stosowanego modelu
biznesowego nowe przepisy
mogą stwarzać większe ryzyka
prawne oraz niepewność w
porównaniu z obecnymi
regulacjami, ponieważ niektóre
transakcje wewnątrzgrupowe
(np. usługi logistyczne lub
marketingowe), które zostały
zawarte w celu zapewnienia
adekwatnego finansowania
lokalnej działalności (oraz
utrzymania rynkowej
rentowności) mogą być
potencjalnie uznane za ukryte
rabaty naruszające przepisy
prawa farmaceutycznego.
Negocjacje cenowe
Zgodnie z nowymi przepisami
refundacyjnymi firmy
farmaceutyczne posiadające w
swoim portfolio produkty
refundowane będą musiały przed wejściem w życie nowej
ustawy (w 2012 roku) renegocjować „stałą cenę
sprzedaży”, co będzie wiązać
się z koniecznością
prowadzenia komunikacji i
wymiany danych z
Ministerstwem Zdrowia.
Przedsiębiorstwa
farmaceutyczne otrzymały z
Ministerstwa Zdrowia żądania
o przekazanie informacji na
temat historycznych „cen
sprzedaży” leków
refundowanych, stosowanych
w ostatnim roku w Polsce oraz
w innych krajach, w oparciu o
które zostanie ustalona „stała
cena sprzedaży”. W
większości przypadków termin
na udzielenie tej informacji
został ustalony na początku
września. W procesie tym
kluczowe znaczenie ma to, czy
ceny przekazane przez
przedsiębiorstwa są cenami
opisanymi w Scenariuszu 1
czy Scenariuszu 2 oraz jakie
są biznesowe i prawne
konsekwencje obranego
podejścia na przyszłość.
Niezbędne działania
W związku z powyższym rekomendowane jest:
1) przeanalizowanie dotychczasowych modeli dystrybucji
(w szczególności modeli typu buy-sell) w kontekście
zmian prawa farmaceutycznego i ich konsekwencji
biznesowych i prawnych,
2) ograniczenie zidentyfikowanych w trakcie tej analizy
ryzyk lub
3) rozważenie i ewentualne wdrożenie alternatywnych
modeli dystrybucji.
Niezależnie od scenariusza kluczowymi kwestiami do analizy na
gruncie przepisów o cenach transferowych pozostają:
1) zapewnienie rynkowej rentowności lokalnej organizacji
sprzedażowej w przypadku modelu buy-sell,
2) identyfikacja ewentualnych problemów związanych z
reorganizacją działalności w przypadku zmiany modelu
biznesowego
W przypadku gdyby chcieli Państwo uzyskać więcej informacji na
temat problematyki cen transferowych w kontekście nowych
zmian w prawie farmaceutycznym, uprzejmie prosimy o kontakt
Ernst & Young
Assurance | Tax | Transactions | Advisory
O Ernst & Young
Firma Ernst & Young jest globalnym liderem
w zakresie usług audytorskich, podatkowych,
transakcyjnych i doradczych. Na całym świecie
141 000 naszych pracowników jednoczą wspólne
wartości i świadczenie wysokiej jakości usług.
Zmieniamy rzeczywistość, pomagając naszym
pracownikom, naszym klientom oraz otaczającej nas
społeczności w wykorzystaniu ich potencjału.
Nazwa „Ernst & Young” dotyczy firm członkowskich
EY Global Limited („EYG”), z których każda stanowi
osobny podmiot prawny. EYG, brytyjska spółka
z odpowiedzialnością ograniczoną do wysokości
gwarancji (company limited by guarantee), nie
świadczy usług na rzecz klientów.
Aby uzyskać więcej informacji, odwiedź
www.ey.com/pl
Ernst & Young
00-124 Warszawa, Rondo ONZ 1
tel.: + 48 22 557 70 00
fax: + 48 22 557 70 01
© 2011 Ernst & Young
Wszelkie prawa zastrzeżone.
Aneta Błażejewska-Gaczyńska
Partner
SCORE: 004.09.11
Tel: +48 22 557 8996
E-mail: [email protected]
Uwaga
Niniejsza publikacja została sporządzona z należytą
starannością, jednak z konieczności pewne
informacje zostały podane w skróconej formie.
W związku z tym publikacja ma charakter wyłącznie
orientacyjny, a zawarte w niej dane nie powinny
zastąpić szczegółowej analizy problemu lub
profesjonalnego osądu.
Ernst & Young nie ponosi odpowiedzialności za
jakiekolwiek straty powstałe w wyniku czynności
podjętych lub zaniechanych na podstawie niniejszej
publikacji. Zalecamy, by wszelkie przedmiotowe
kwestie były konsultowane z właściwym doradcą.
Alert podatkowy Ceny transferowe