„Piękny umysł” już nie wystarcza

„Piękny umysł” już nie wystarcza
Agnieszka Jaworska
Artykuł został opublikowany w „Kadrach Finansowych” (wydanie 2012), dodatku Rzeczpospolitej.
Współczesny rynek stawia nowe wymagania finansistom. Podejmowanie decyzji o rozdysponowaniu
środków firmy, analiza bieżącej sytuacji finansowej, zarządzanie kosztami i przewidywanie przyszłości to
odpowiedzialne i wymagające zajęcia. Wymagające, ale czego? Czy wiedza merytoryczna jest
wystarczająca, by zarządzać nowoczesnymi organizacjami?
Fundamentalne zdaje się być posiadanie odpowiedniej, specjalistycznej wiedzy uzyskanej w trakcie edukacji
oraz dopełnienie jej poprzez zdobycie międzynarodowych kwalifikacji zawodowych ACCA. Ich wartość
doceniają zarówno rekruterzy, jak i późniejsi szefowie, oferując wyższe stanowiska menedżerskie i dobre
zarobki.
Badanie, na podstawie którego powstał raport Ernst & Young przeprowadzono wśród 669 finansistów
z całego świata. Procentowy rozkład odpowiedzi dotyczący tego jakich kompetencji brakuje
respondentom w ich ocenia, przedstawia się następująco:
A.
B.
C.
D.
E.
F.
Komunikacja i umiejętność wywierania wpływu na innych
Umiejętność zarządzania relacjami z wyższym szczeblem w
hierarchii firmy
Umiejętności w zakresie prezentacji (np. szkolenia medialne)
Umiejętność szczegółowej analizy branży, w której działa
firma
Umiejętność zarządzania projektami lub zmianami
Umiejętność planowania i realizowania strategii
G.
H.
I.
J.
K.
Umiejętność zarządzania personelem
Zdolność szczegółowej analizy rynków, które mogą być
kluczowe dla rozwoju firmy
Wiedza za zakresu nowych trenów i technik w zarządzaniu
finansami
Umiejętność zarządzania relacjami z interesariuszami
Zdolności analityczne i doradcze
1
W dzisiejszych czasach zmienia się jednak postrzeganie certyfikatów. Nie są już one elitarnym przywilejem
a koniecznością dla osoby poważnie myślącej o karierze w finansach. Z tego właśnie powodu chętnych do
uzyskania dyplomu nie brakuje. Osoby postrzegające świat przez pryzmat cyfr i liczb, posiadające umiejętności
analityczne często określane są mianem „pięknego umysłu” (słuszne jest tu skojarzenie z filmem Rona
Howarda). Ostatnie lata pokazały jednak, że i oni napotykają bariery w znalezieniu satysfakcjonującej pracy lub
na drodze do awansu. Nasycenie rynku dobrymi specjalistami, obok zmian w postrzeganiu roli finansistów
w firmie, to powody rosnącej roli kompetencji miękkich. Zarówno od dyrektorów, jak i specjalistów zaczęto
wymagać rozumienia procesów biznesowych, umiejętności współpracy z innymi działami firmy i orientacji na
klienta.
Marta Rejman, członek ACCA, Dyrektor Europejskiego Centrum Finansowego Jones Lang LaSalle podkreśla,
że na funkcjonującym rynku pracy sformułowania dotyczące umiejętności pracy w zespole czy komunikacji
pojawiają się w ofertach obok informacji o wymaganych kwalifikacjach. - Ja również oczekuję od swoich
pracowników wysoko rozwiniętych umiejętności pracy w zespole i komunikacji, a ponadto radzenia sobie
w sytuacjach stresowych oraz otwartości na zmianę.– dodaje. Kompetencje miękkie, o których mowa, stają się
zatem jednym z progowych warunków wejścia do organizacji oraz późniejszego awansu w jej ramach.
Jak istotne są „soft skills” pokazuje również badanie Ernst & Young przeprowadzone wśród finansistów z całego
świata - „The DNA of CFO”. Warto zauważyć, że blisko połowa pożądanych przez CFO umiejętności dotyczy
właśnie kompetencji miękkich:
-
Wiedza merytoryczna na doskonałym
poziomie
-
Doświadczenie w prowadzeniu znaczących
projektów
-
Dobre rozeznanie rynku
-
-
Dogłębne zrozumienie biznesu
Umiejętności w zakresie prowadzenia
analiz biznesowych
-
Umiejętności interpersonalne
-
Umiejętność radzenia sobie ze stresem
-
Umiejętność strategicznego myślenia
-
Dobry stan zdrowia
-
Doskonałe umiejętności komunikacyjne
-
Doświadczenie operacyjne
-
Umiejętność rozwiązywania konfliktów
-
Umiejętność adaptowania się do zmian
-
Umiejętność skupienia się na rozwiązaniu
problemów
-
Doświadczenie w zarządzaniu sytuacjami
kryzysowymi
-
Międzynarodowe doświadczenie
-
Pasja
-
Znajomość języków obcych
2
Finansista zmienia się w nowoczesnego menedżera
Zdaniem Marty Rejman najważniejszymi kompetencjami dla efektywnej pracy finansisty są: umiejętność
szybkiego reagowania na dużą ilość problemów, umiejętność ustalania priorytetów, radzenia sobie z sytuacjami
stresującymi oraz pozytywna reakcja i otwarcie na zmiany zachodzące w środowisku zawodowym. – Takie
kwestie, jak umiejętność pracy w zespole, czy komunikacja są już w zasadzie standardem - komentuje.
Planując karierę w finansach warto zatem pomyśleć o rozwoju swoich umiejętności osobistych i społecznych.
Szczególnie, że jak pokazują wyniki ww. badania Ernst & Young, rola CFO coraz częściej polega nie tylko na
strategicznym doradzaniu zarządowi, ale także na budowaniu relacji z inwestorami, analitykami,
audytorami, regulatorami rynku, a nawet z mediami.
To, co może podważać sensowność udziału w szkoleniach miękkich i zniechęcać pracowników do udziału
w nich, to trudniejsze do zaobserwowania i odsunięte w czasie rezultaty. - Pracownik dostaje w trakcie szkolenia
pewne narzędzia, ale tylko od niego zależy, czy zacznie je stosować. Osiągnięcie efektów wymaga często
długotrwałej pracy nad sobą, zmiany przyzwyczajeń, pewnych utrwalonych zachowań i sposobu myślenia.
To jest zawsze proces długotrwały i wymagający chęci i pracy ze strony pracownika. Taki proces musi być
poprzedzony zbudowaniem świadomości swoich stref rozwoju, analizą możliwości zawodowych, jakie mogłyby
się otworzyć dla danej osoby, przy wykorzystaniu zdobytej wiedzy. Pomimo to, trudno wyobrazić sobie
zbudowanie efektywnej ścieżki kariery bez rozwoju osobistego, a tym samym bez realizacji szkoleń miękkich. –
dodaje Marta Rejman. W tym kontekście należy również pamiętać, że kompetencje miękkie są najbardziej
„przenośnymi”, co oznacza, że nabyte w kontekście rozwoju pracy zawodowej mogą być (i powinny być)
wykorzystywane w życiu prywatnym, w kontaktach społecznych.
Pozostaje zatem wierzyć, że kompetencje miękkie zaczną być zauważane, doceniane i rozwijane również
w środowisku specjalistów. Tym bardziej, że może to mieć kluczowe znaczenie szczególnie w trudnych
rynkowo czasach, kiedy warunki pracy stają się bardziej stresogenne, a ograniczenia rozwoju biznesu większe.
O autorze
Agnieszka Jaworska
Training Coordinator w Ernst &Young Academy of Business. Absolwentka Andragogiki na Uniwersytecie
Warszawskim oraz Studiów Podyplomowych „Zarządzanie zasobami pracy” w Szkole Głównej Handlowej
w Warszawie, certyfikowany Trener Businessu, Praktyk NLP, absolwentka Akademii Asesora realizowanej
przez Ernst & Young. Od 8 lat związana z branżą szkoleniową, pracuje w obszarze development people.
W Ernst & Young jest koordynatorem szkoleń menedżerskich i szkoleń z obszaru HR, zaangażowana w usługi
szkoleniowe i doradcze.
3