Poster_Ekonomika ISK_IX 2010
Transkrypt
Poster_Ekonomika ISK_IX 2010
Porównanie cen owoców z upraw ekologicznych i konwencjonalnych Opracowanie innowacyjnych produktów i technologii dla ekologicznej uprawy roślin sadowniczych Krzysztof Zmarlicki, Piotr Brzozowski, Małgorzata Karmańska Zakład Agroinżynierii - Pracownia Ekonomiki i Marketingu Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Szczepana Pieniążka, Skierniewice Ceny są podstawowym miernikiem wartości towarów i usług dostarczanych klientom i uwzględniają równowagę rynkową pomiędzy popytem a podażą. W tym kontekście wyższe ceny owoców z upraw ekologicznych niż z upraw konwencjonalnych, w opinii konsumentów, świadczyłyby o większej ich wartości i to pomimo gorszej jakości w ocenie wizualnej. Owoce pochodzące z produkcji ekologicznej charakteryzują się wyższą elastycznością cenową niż owoce z produkcji konwencjonalnej. Dlatego w okresach dekoniunktury na rynku konsumenci w pierwszej kolejności ograniczają zakupy droższych owoców ekologicznych. Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia na przykład w Wielkiej Brytanii w 2008 i 2009 roku kiedy zarówno sprzedaż jak i ceny owoców z upraw ekologicznych spadły. 8,0 Giełda w Bostonie truskawki ekologiczne 6,0 2,0 truskawki konwencjonalne 0,0 V 06 VI 06 VII 06 V 07 VI 07 VII 07 V 08 VI 08 Chicago VII 08 V 09 Boston VI 09 VII 09 V 10 VI 10 VII 10 Chicago Źródło: Badania własne na podstawie notowań prowadzonych przez United States Department of Agriculture – Agricultural Marketing Service Metody Tabela.1 Ceny truskawek ekologicznych i konwencjonalnych na wybranych rynkach hurtowych w zł/kg owoców Giełda w Bostonie truskawki ekologiczne 14,90 15,70 - truskawki konwencjonalne 9,42 9,77 - Giełda w Chicago truskawki ekologiczne - truskawki konwencjonalne - truskawki ekologiczne truskawki konwencjonalne 16,0 12,0 8,0 4,0 0,0 - truskawki konwencjonalne Źródło: Badania własne na podstawie notowań prowadzonych przez Centre du Service des Nouvelles des Marchés – Bio Rungis - - 39,60 34,27 33,23 - 7,67 7,92 7,92 6,39 6,39 6,39 7,18 7,14 7,14 3,41 3,30 3,05 9,78 10,48 10,48 14,05 10,05 10,05 5,56 5,60 5,61 6,39 5,68 5,79 8,22 8,04 8,09 8,04 8,49 8,46 5,53 5,56 5,70 5,54 5,66 5,66 7,54 7,50 7,66 6,65 6,51 3,03 3,07 3,13 3,27 3,02 2,95 11,09 9,73 9,73 7,99 7,31 7,31 5,85 5,55 5,52 5,93 5,33 4,98 11,04 9,32 9,32 9,32 9,32 8,40 5,48 5,30 4,99 7,47 7,47 7,47 6,82 7,24 7,29 7,44 7,56 7,44 2,81 2,96 3,30 2,96 2,87 2,93 7,31 7,31 7,88 7,98 7,40 7,40 4,88 4,81 4,66 5,21 5,08 5,08 8,45 7,88 8,00 8,40 7,90 7,84 7,23 6,94 4,79 4,51 4,48 4,54 7,48 7,78 7,81 7,47 7,97 7,27 3,14 3,23 3,23 2,42 2,42 2,42 7,06 7,06 6,94 4,68 4,69 4,69 6,03 7,18 6,67 4,71 5,07 5,07 7,06 7,61 7,72 2,96 2,96 2,96 jabłka ekologiczne 3 jabłka konwencjonalne 2,5 Wykres 3. Ceny truskawek ekologicznych i konwencjonalnych w Polsce w sezonie 2009 /2010 2 1,5 1 35,0 truskawki ekologiczne 0,5 30,0 truskawki konwencjonalne 0 X 25,0 XI XII I II III X XI XII 20,0 I II III X 2007/2008 2006/2007 XI XII I II III X 2008/2009 XI XII I II III 2009/2010 Źródło: Badania własne na podstawie notowań prowadzonych przez United States Department of Agriculture – Agricultural Marketing Service 15,0 Wykres 6. Ceny jabłek ekologicznych i konwencjonalnych na przykładzie jabłek odmiany 'Golden Delicious‘ na giełdzie Bio Rungis we Francji w sezonach 2005/2006 - 2009/2010 10,0 5,0 3,0 0,0 - V 2009 VI 2009 VII 2009 V 2010 VI 2010 jabłka ekologiczne VII 2010 2,5 jabłka konwencjonalne 2,0 27,19 22,30 19,37 - w Euro/kg 13,50 9,55 8,87 6,09 5,41 5,22 3,5 Źródło: Badania własne na podstawie sprzedaży detalicznej prowadzonej przez sklepy internetowe „Smak Natury”, „Biovert”, Delikatesy Ekologiczne oraz „Pyszne i Zdrowe” 17,20 11,80 12,30 7,96 7,96 8,28 Wykres 5. Ceny jabłek ekologicznych i konwencjonalnych na przykładzie odmiany 'Golden Delicious' na giełdzie w Chicago w sezonach 2006/2007 – 2009/2010 IV 05 V 05 IV 05 IV 06 V 06 VI 06 IV 07 V 07 VI 07 IV 08 V 08 VI 08 IV 09 V 09 VI 09 IV 10 V 10 VI 10 Giełda Bio Rungis truskawki ekologiczne Giełda Bio Rungis Źródło: Obliczenia własne na podstawie notowań prowadzonych przez United States Department of Agriculture – Agricultural Marketing Service oraz Centre du Service des Nouvelles des Marchés – Bio Rungis Dla USA –średni kurs USD = 3,329 zł (średnioroczny kurs analizowanego wielolecia 2006 - III 2010) Dla Francji – średni kurs Euro = 3,3796 zł (średnioroczny kurs analizowanego wielolecia 2006 –III 2010) w USD/kg Porównywano ceny truskawek owoców deserowych klasy ekstra z upraw ekologicznych i konwencjonalnych na trzech rynkach hurtowych, dwóch w USA i jednym we Francji. Na wszystkich badanych rynkach ceny truskawek ekologicznych były zawsze wyższe od cen truskawek z upraw konwencjonalnych. Różnice te wynosiły od 45,5% do 152,3% na korzyść owoców pochodzących z produkcji ekologicznej. Taka sytuacja występowała w ciągu całego badanego okresu ( 2004-2010), a zakres różnic cen nie zmieniał się istotnie (tab.1, wyk.1, 2) . Ceny jabłek porównywano na tych samych rynkach hurtowych co ceny truskawek (Boston, Chicago, Paryż). Owoce pochodzące z upraw ekologicznych były od 58,4% do 237,6% droższe od jabłek z uprawy konwencjonalnej ( tab. 2, wyk. 4, 5, 6). W Polsce analizowano ceny detaliczne truskawek i jabłek z produkcji ekologicznej i produkcji konwencjonalnej opierając się na ofertach sklepów internetowych. Ceny owoców z upraw ekologicznych były zawsze wyższe. W przypadku cen truskawek z upraw ekologicznych zmieniały się one proporcjonalnie wraz ze zmianą cen owoców z upraw konwencjonalnych (wyk. 3, 7). 20,0 w Euro/kg Wyniki Wykres 2. Ceny truskawek ekologicznych i konwencjonalnych na rynku hurtowym Bio Rungis we Francji w latach 2005 – 2010, w miesiącach IV, V, VI w zł/kg Obecnie podaż owoców z produkcji konwencjonalnej stanowi na rynku zdecydowaną większość, średnio ponad 90%. Z tego powodu bardzo ograniczona jest ilość obiektów do porównywania cen hurtowych z uwagi na brak ciągłości podaży owoców z upraw ekologicznych. Przy analizie cen owoców z upraw konwencjonalnych i ekologicznych truskawek i jabłek na największych rynkach hurtowych na świecie, jedynie na trzech z nich podaż występowała w okresie wystarczająco długim aby możliwe było porównanie cen. 1,5 1,0 15,20 8,79 15,00 9,55 8,05 10,70 - - 34,58 33,69 32,78 - 25,14 22,21 20,47 - Wykres 4. Ceny jabłek ekologicznych i konwencjonalnych na przykładzie odmiany 'Golden Delicious' na giełdzie w Bostonie w sezonach 2006/2007 – 2009/2010 0,5 0,0 X XI XII I 4,5 15,00 12,40 16,40 10,50 8,05 10,60 12,10 10,00 12,10 13,70 10,10 10,40 38,94 38,82 46,21 - 24,00 22,89 26,17 - 22,20 13,40 15,10 9,17 9,77 9,95 19,20 15,00 11,10 10,90 9,69 52,04 47,81 39,81 - 26,80 23,23 23,48 - jabłka konwencjonalne 19,90 15,10 15,40 10,30 9,65 8,67 70,97 44,33 42,98 - 27,17 24,19 17,82 - 16,60 13,40 14,20 11,90 10,10 11,50 14,00 11,90 11,30 10,30 8,39 9,17 38,28 44,22 - 32,20 29,26 27,66 - Źródło: Obliczenia własne na podstawie notowań prowadzonych przez United States Department of Agriculture – Agricultural Marketing Service oraz Centre du Service des Nouvelles des Marchés – Bio Rungis Dla USA –średni kurs USD = 3,3329 zł (średnioroczny kurs analizowanego wielolecia 2004 - VII 2010) Dla Francji – średni kurs Euro = 3,5921 zł (średnioroczny kurs analizowanego wielolecia 2004 – VII 2010) II III 2006/2007 X XI XII I II III 2007/2008 X XI XII I 2008/2009 II III X XI XII I II III 2009/2010 3,5 3,0 Wykres 7. Ceny jabłek ekologicznych i konwencjonalnych w Polsce w okresie od IV 2009 do VIII 2010 2,5 2,0 8,0 1,5 jabłka ekologiczne 7,0 jabłka konwencjonalne 0,5 6,0 0,0 5,0 X XI XII I 2006/2007 II III X XI XII I 2007/2008 II III X XI XII I II 2008/2009 III X XI XII I 2009/2010 Źródło: Badania własne na podstawie notowań prowadzonych przez United States Department of Agriculture – Agricultural Marketing Service II III w zł/kg 10,90 9,39 9,72 X XI XII I Źródło: Badania własne na podstawie notowań prowadzonych przez Centre du Service des Nouvelles des Marchés – Bio Rungis 1,0 16,30 17,00 21,90 II III 2005/2006 jabłka ekologiczne 4,0 w USD/kg 2004 V VI VII 2005 IV V VI VII 2006 IV V VI VII 2007 IV V VI VII 2008 IV V VI VII 2009 IV V VI VII 2010 IV V VI VII 2006 X XI XII 2007 I II III X XI XII 2008 I II III X XI XII 2009 I II III X XI XII 2010 I II III 4,0 Giełda w Chicago jabłka jabłka jabłka jabłka jabłka jabłka konwencjokonwencjokonwencjoekologiczne ekologiczne ekologiczne nalne nalne nalne Lata Boston Lata Tabela.2 Ceny jabłek ekologicznych i konwencjonalnych na przykładzie odmiany 'Golden Delicious' na wybranych rynkach hurtowych w zł/kg owoców Wykres 1. Ceny truskawek ekologicznych i konwencjonalnych na wybranych rynkach hurtowych w USA w latach 2006 – 2010, w miesiącach V – VI - VII w USD/kg Wprowadzenie 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 IV 09 V 09 VI 09 VII 09 VIII 09 IX 09 X 09 XI 09 XII 09 I 10 II 10 III 10 IV 10 V 10 VI 10 VII 10 VIII 10 Źródło: Badania własne na podstawie sprzedaży detalicznej prowadzonej przez sklepy internetowe „Smak Natury”, „Biovert”, Delikatesy Ekologiczne oraz „Pyszne i Zdrowe” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka