prawo unii europejskiej

STUDIA ZAOCZNE
PRAWO USTROJOWE UNII EUROPEJSKIEJ
TEMATYKA WYKŁADÓW I ZAKRES WYMAGAŃ EGZAMINACYJNYCH W ROKU
AKADEMICKIM 2009/2010
1. Geneza i rozwój Wspólnot Europejskich i Unii Europejskiej
a. Europejska Wspólnota Węgla i Stali
b. Europejska Wspólnota Gospodarcza
c. Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euratom)
d. Traktat o Unii Europejskiej (z Maastricht)
e. Traktat Amsterdamski
f. Traktat Nicejski
g. Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy
h. Traktat Reformujący (Traktat z Lizbony)
2. Pojęcie, cechy i charakter Wspólnot Europejskich
a. Pojęcie organizacji ponadnarodowej
b. Podmiotowość prawna Wspólnot
c. Cele i zadania Wspólnot
3. Unia Europejska
a. Pojęcie i charakter Unii Europejskiej
b. Trzy filary
c. Unia Europejska a Wspólnoty Europejskie
d. reforma w Traktacie z Lizbony
4. Organy (Instytucje) Wspólnot Europejskich
a. Rada Europejska
b. Parlament Europejski
c. Rada Unii Europejskiej
d. Komisja Europejska
e. Trybunał Sprawiedliwości
f. Organy pomocnicze
g. Reforma w Traktacie z Lizbony
5. Wspólnota Europejska a państwa członkowskie
a. Rodzaje kompetencji Wspólnot
b. Zasada zdecentralizowanej administracji
c. Zasada solidarności
d. Zasada efektywności
e. Zasada subsydiarności i proporcjonalności
f. Zakaz dyskryminacji
g. Obywatelstwo Unii Europejskiej
h. Odpowiedzialność państw członkowskich za naruszenie prawa
wspólnotowego
6. Źródła prawa wspólnotowego
a. Prawo pierwotnego i pochodne (wtórne)
b. Traktaty założycielskie
c. Akty prawne organów Wspólnoty
i.
rozporządzenia,
ii.
dyrektywy,
iii.
decyzje, zalecenia i opinie
iv.
inne akty
v.
reforma w Traktacie z Lizbony
d. Umowy międzynarodowe Wspólnot
e. Ogólne zasady prawa jako źródło prawa wspólnotowego
f. Akty prawne w II i III filarze
7. Stosunek prawa Wspólnoty Europejskiej do porządków prawnych
państw członkowskich
a. autonomia prawa wspólnotowego
-1-
b. pierwszeństwo prawa wspólnotowego wobec prawa państw
członkowskich
c. bezpośrednie stosowanie i bezpośrednia skuteczność prawa
wspólnotowego
8. Wspólnota Europejska jako podmiot prawa międzynarodowego
a. Ius missionis i Ius tractatus
b. traktaty akcesyjne
c. układy stowarzyszeniowe
d. Wspólnota a Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka
9. Ochrona prawna we Wspólnocie Europejskiej
a. Organizacja Trybunału Sprawiedliwości
b. Sąd Pierwszej Instancji
c. Sędziowie i Rzecznicy Generalni
d. Postępowanie przed Trybunałem Sprawiedliwości
e. Rodzaje skarg bezpośrednich
i.
skarga na niewykonywanie obowiązków przez państwa
członkowskie
ii.
skarga na działania (akty prawne) organów Wspólnot
iii.
skarga na zaniechania organów Wspólnot
iv.
skarga odszkodowawcza
v.
inne rodzaje skarg
f. Postępowanie o wydanie orzeczenia wstępnego przez Trybunał
Sprawiedliwości
g. Kontrola umów międzynarodowych
Uwaga: osoby, które zaliczyły ćwiczenia są zwolnione na egzaminie z problematyki
ujętej w punktach: 4 oraz 8.
Zalecany podręcznik:
Prawo Unii Europejskiej. Zagadnienia systemowe, J. Barcz – red., Wydanie trzecie
(do egzaminu nie obowiązują następujące rozdziały tego podręcznika: 6 oraz 15-20.
ORZECZENIA EUROPEJSKIEGO TRYBUNAŁU SPRAWIEDLIWOŚCI WYMAGANE
W ROKU AKADEMICKIM 2009/2010
Prawo Unii Europejskiej
Numery stron przy poniższych orzeczeniach bez bliższego objaśnienia odsyłają do
książki: W. Czapliński, R. Ostrihansky, P. Saganek, A Wyrozumska, Prawo Wspólnot
Europejskich. Orzecznictwo, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2001.
I. Cechy prawa Wspólnot i jego stosunek do porządków prawnych państw
członkowskich
- 26/62 Van Gend and Loos v. Nederlandse Administratie, s. 33
- 6/64 Costa v. ENEL - s. 35 oraz Edukacja Prawnicza 11/1994, s. 270
- 11/70 Internationale Handelsgesellschaft v. EVGF, s. 44 i 333
- 106/77 Amministrazione delle Finanze dello Stato v. Simmenthal SpA, s. 47
- C-213/89 Królowa v. Sekretarz Stanu do spraw Transportu ex parte Factortame Ltd. i
inni, s. 51
II. Źródła prawa, ich charakter i skutki
-2-
- 8/81 Ursula Becker v. Urząd Finansowy Münster Innenstadt, s. 161
- 14/83 von Colson i E. Kamann v. Kraj federalny Północna Nadrenia Westfalia, s. 169
- 91/92 Paola Faccini Dori v. Recreb, s. 188
- C-105/03 Maria Pupino, dostępne na stronie http://curia.eu.int/jurisp/cgi-bin/form.pl?
lang=pl
- C-397/01 Bernhard Pfeiffer
http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:62001J0397:PL:HTML
III. Ochrona praw jednostek
- C-6/90 i C-9/90 A. Francovich i D. Bonifaci v. Włochy, s. 228
- C-46/93 i C-48/93 Brasserie du Pecheur v. RFN, s. 234
- 44/79 Hauer v. Kraj Nadrenia Palatynat, s.338
- C-224/01 Gerhard Köbler p. Republice Austrii, Przegląd Prawa Europejskiego nr 2
(16) z 2004 r.
- C-453/00 Kühne & Heitz, tłumaczenia fragmentów orzeczenia dostępne na stronie:
http://www.trybunal.gov.pl/epublikacje/download/PIERWSZENSTWO.pdf
C-222/05 J. van der Weerd
http://curia.eu.int/jurisp/cgi-bin/form.pl?lang=pl
C-432/05 Unibet Ltd p. Justitiekanslern
http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:62005J0432:PL:HTML
C-161/06 Skoma-Lux
http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:62006J0161:PL:HTML
IV. Postępowanie przed ETS
- C - 25/62 Plaumann and Co. V. Komisja EWG, s. 434
http://curia.europa.eu/arrets/TRA-DOC-PL-ARRET-C-0025-1962-20040697805_00.html
- 314/85 Foto Frost v. Główny Urząd Celny Lubeck-Ost, s.407
- 283/81 Srl CILFIT v. Ministerstwo Zdrowia, s. 403
- C-304/02 Komisja Wspólnot Europejskich p. Republika Francuska, dostępne na
stronie http://curia.eu.int/jurisp/cgi-bin/form.pl?lang=pl
V. Wspólnoty jako podmiot prawa międzynarodowego
- 22/70 Komisja Wspólnot Europejskich v. Rada Wspólnot Europejskich (ERTA), s.
108
- Opinia 1/91, s. 287
VI.Orzeczenia polskiego Trybunału Konstytucyjnego
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 11 maja
w sprawie K 18/04 (dotyczący Traktatu akcesyjnego)
http://www.trybunal.gov.pl/OTK/teksty/otk/2005/K_18_04.doc
2005
r.
wydany
- Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 grudnia 2006 r. wydane w
sprawie P 37/05
http://www.trybunal.gov.pl/OTK/teksty/otk/2006/P_37_05.doc
-3-