IZOLACJA HOSPITALIZACJA KWARANTANNA DOM

Osoba powracająca z krajów Afryki Zachodniej gdzie odnotowano przypadki gorączki krwotocznej Ebola
Osoba BEZOBJAWOWA
Osoba OBJAWOWA
HOSPITALIZACJA
Osoba z gorączką i
objawami nieżytu górnych
dróg oddechowych
Osoba z gorączką (>38.5o C),
objawami grypopodobnymi
ORAZ którykolwiek z
następujących objawów:
wymiotami, biegunką lub
krwawieniem
IZOLACJA
konsultacja ze specjalistą
chorób zakaźnych
diagnostyka w kierunku zakażenia
wirusem Ebola, malarią, wirusem
gorączki denga itp.
Izolacja w szpitalu do
wyzdrowienia/zgonu
wyzdrowienie -> koniec
izolacji i obserwacji
-> podczas pobytu w Afryce NIE
miała kontaktu z osobą chorą
lub ciałem osoby zmarłej LUB
chorym lub padłym
zwierzęciem
KWARANTANNA
DOM
indywidualna
kwarantanna przez 21 dni
ulotka informacyjna
w przypadku wystąpienia
objawów - > konsultacja
ze specjalistą chorób
zakaźnych
wynik dodatni na Ebolę
zgon -> wytyczne
odnośnie postępowania z
ciałem
Osoba BEZOBJAWOWA
-> podczas pobytu w Afryce
miała kontakt z: osobą chorą lub
ciałem osoby zmarłej LUB
chorym/padłym zwierzęciem
brak objawów w okresie 21
dni -> koniec kwarantanny i
obserwacji
samodzielna obserwacja
przez 21 dni
wystąpiły objawy ->
zgłoszenie 999 lub 112
konsultacja ze specjalistą chorób
zakaźnych
brak objawów w okresie 21
dni - zdrowy -> koniec
obserwacji
Formularz nr PO-02/F06
Obowiązuje od dnia: 2014.06.04
ZLECENIE nr ........................../......................... w NIZP - PZH
symbol laboratorium
Klient:
A. Zleceniodawca: |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
Adres: |__|__|-|__|__|__| |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
/kod pocztowy/
/miejscowość/
|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
/ulica, numer domu, numer mieszkania/
Oddział:..|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
B. Płatnik : |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
NIP:|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
Adres: |__|__|-|__|__|__| |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
/kod pocztowy/
/miejscowość/
|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
/ulica, numer domu, numer mieszkania/
C. Dane Pacjenta
Imię:
|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
Nazwisko: |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
PESEL: |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
Adres zamieszkania:
|__|__|-|__|__|__| |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
/kod pocztowy/
/miejscowość/
|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
/ulica, numer domu, numer mieszkania/
Data urodzenia. |__|__|-|__|__|-|__|__|__|__| płeć: K
M
/dd-mm-rrrr/
D. Dane lekarza zlecającego badanie:
Imię i Nazwisko:: |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
nr telefonu: |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
E. Dane osoby pobierającej materiał do badania:
Imię i Nazwisko:
|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|
1.
2.
Wskazanie do wykonania badania (istotne kliniczne dane pacjenta)..................................................................
Opis materiału i zakres badania:
Lp.
Rodzaj materiału
Data i godzina
pobrania próbki
Uwagi
Oczekiwany kierunek
badania w NIZP - PZH
Data i godzina przyjęcia
próbki
(wypełnia PPM w NIZP - PZH)
3.
Termin realizacji ........................................... Tryb wykonania badania: cito / zwykły*
4.
Dodatkowa dokumentacja: skierowanie od lekarza, inne:................................................................................
5.
Próbki po badaniu do dyspozycji Laboratorium tak / nie*
6.
Przekazanie sprawozdania z badań: faksem**/ pocztą / odbiór osobisty/osoba upoważniona do odebrania wyniku*
7.
Informacje dotyczące miejsca przesłania wyniku lub nr faksu............................................................................
8.
Koszt realizacji zlecenia:.......................................................................................................................................
9.
Klient ma prawo do złożenia skargi w ciągu 14 dni od daty otrzymania sprawozdania.
10. Klient wyraża /nie wyraża* zgody na wykorzystanie wyników do celów opracowań syntetycznych.
.......................................................................
...................................................................
Klient - data/podpis
Główny Księgowy - data/podpis (dla Klientów instytucjonalnych)
Rezultat przeglądu
(wypełnia laboratorium w NIZP - PZH)
...............................
........................................
Osoba przyjmująca zlecenie
data/podpis
(wypełnia PPM w NIZP - PZH)
Osoba dokonująca przeglądu zlecenia
data/podpis
(wypełnia NIZP - PZH)
........................................
pozytywny / negatywny *
Formularz zlecenia należy wypełnić drukowanymi literami
Szare pola formularza są wypełniane w NIZP - PZH
* niepotrzebne skreślić
**Zleceniodawca zapewnia, że do wskazanego nr faksu mają dostęp wyłącznie osoby upoważnione do odbioru wyniku.
Badania diagnostyczne w kierunku zakażenia wirusem EBOLA
Badania diagnostyczne w kierunku zakażenia wirusem Ebola wykonywane są w NIZP-PZH
wyłącznie na zlecenie lekarza sprawującego opiekę nad pacjentem. Badanie wykonywane
jest metodą RT-PCR w laboratorium BSL-3. Badanie takie może być wykonywane tylko u tych
pacjentów, u których wystąpiły objawy kliniczne zgodne z przyjętą definicją gorączki krwotocznej o
etiologii Ebola. Wykonanie badania u osób, u których nie wystąpiły objawy daje wynik
nierozstrzygający, który w przypadku wyniku negatywnego nie może stanowić podstawy do
wykluczenia zakażenia wirusem Ebola.
W przypadku podejrzenia wystąpienia gorączki krwotocznej należy pobrać od chorego materiał
do badania laboratoryjnego i przesłać go, po wcześniejszym uzgodnieniu, do Zakładu
Wirusologii Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - PZH na adres: ul. Chocimska
24, 00-791 Warszawa, w godzinach 8.00-15.00. (tel.: 22 54 21 230, faks: 22 54 21 385).
Badanie będzie wykonane metodą RT-PCR w celu wykrycia materiału genetycznego wirusa
Ebola. Koszt badania 1 próbki metodą RT-PCR wynosi 650 zł.
Materiałem do badań mogą być próbki:
1. Krwi – pobranej „na skrzep”
2. Surowicy
3. mocz
4. Inne materiały – wymaga wcześniejszego uzgodnienia telefonicznego
Uwaga:
Każda próbka musi być pobrana do 2 niezależnych próbówek/naczyń. Wskazana objętość
próbek wynosi: krwi „na skrzep”– co najmniej 5 ml; moczu – 10 – 20 ml; surowicy - 1,5 - 3 ml.
Próbki od pacjentów z podejrzeniem zakażenia wirusem Ebola należy traktować jako
potencjalnie bardzo zakaźne.
Do 24 godzin próbki mogą być przechowywane w temperaturze 2 - 8°C.
W przypadku konieczności przechowywania próbek >24 godzin należy je umieścić w
temperaturze poniżej – 20°C – z wyjątkiem krwi pełnej, którą należy przechowywać w
temperaturze 2-8°C (nawet do 48 godzin), tak aby nie dopuścić do hemolizy krwinek
Nie należy inaktywować próbek.
Do każdej próbki musi zostać załączony wypełniony formularz
http://www.pzh.gov.pl/page/fileadmin/user_upload/Nasza_oferta/Formularza_nr_PO02_06.doc
W punkcie „Wskazanie do wykonania badania (istotne kliniczne dane pacjenta)” należy
bezwzględnie podać informacje o historii podróży w ciągu ostatnich 21 dni przed
wystąpieniem objawów (w szczególności zaznaczyć pobyt w krajach, w których występują
zachorowania na gorączkę Ebola) oraz objawy u osoby chorej.
Pobrane próbki materiału klinicznego należy odpowiednio zabezpieczyć i zapakować zgodnie z
wymaganiami dotyczącymi zasad bezpieczeństwa transportu (poniżej) i jak najszybciej wysłać
do Zakładu Wirusologii NIZP-PZH. W czasie transportu próbki lub ewentualnego oczekiwania
na transport powinna być zapewniona temperatura 2-8°C.
Zasady przygotowania i transportu próbki do badań
Ze względu na potencjalnie zakaźny charakter próbek materiału klinicznego obowiązują
następujące zasady pakowania próbek:

Pojemniki z materiałem do analizy powinny być zapakowane zgodnie z ogólną zasadą
pakowania wymaganą dla czynników biologicznych wywołujących choroby ludzi.

Materiał do badania należy umieścić w pojemnikach, które powinny być:
 jałowe
 jednorazowe,
 z nietłukącego się tworzywa sztucznego,
 odporne na zgniecenie;
 zamykane nakrętką z dodatkową uszczelką zapobiegającą wyciekowi materiału;
 otwierane i zamykane w nieskomplikowany sposób;

Obowiązuje zasada potrójnego opakowania (rycina 1)
1. naczynie zasadnicze zawierające szczelnie zamknięty materiał kliniczny (należy
przesłać obie próbówki/naczynia zawierające tę samą próbkę),
2. wtórne opakowanie powinno być:
 wodoszczelne,
 odporne na uszkodzenia mechaniczne zabezpieczające opakowanie
zasadnicze oraz w przypadku uszkodzenia opakowania zasadniczego
uniemożliwiające skażenie środowiska;
 w przypadku materiałów płynnych pomiędzy opakowaniem zasadniczym a
opakowaniem wtórnym powinien znajdować się materiał wchłaniający płyny
w ilości wystarczającej do wchłonięcia całej próbki klinicznej
3. opakowanie zewnętrzne, na którym powinna znajdować się informacja
umożliwiająca szybki kontakt z klientem zlecającym badanie

W stosunku do poszczególnych opakowań obowiązują następujące zasady:
A. Opakowanie wtórne powinno być wykonane z odpornych na zgniecenie materiałów i
hermetycznie zamknięte. Dopuszcza się możliwość umieszczenia w jednym opakowaniu
wtórnym kilku naczyń zasadniczych z materiałem klinicznym pod warunkiem ich
jednoznacznego oznakowania. Opakowanie wtórne musi mieć wymiary umożliwiające
otwarcie go w boksie laminarnym (wymaganie BHP). Przed umieszczeniem w
opakowaniu transportowym powierzchnia opakowania wtórnego powinna być
wyjałowiona. Dokumentacja dołączona do próbek nie może być umieszczana w
opakowaniu wtórnym.
B. Opakowanie transportowe - w przypadku transportu materiałów w warunkach
specjalnych (lód) powinno być odporne na dany czynnik. Musi być oznakowane i
opisane w sposób identyfikujący klienta i umożliwiający nawiązanie z nim szybkiego
kontaktu w przypadkach uszkodzenia próbek czy innych zdarzeń losowych.
Dokumentację dołączoną do badań należy umieścić oddzielnie w zamkniętych kopertach
i przytwierdzonych do opakowania zewnętrznego.
Rycina 1. Zasada potrójnego opakowania. Zasady bezpieczeństwa transportu można znaleźć także na
stronie: http://www.pzh.gov.pl/page/fileadmin/user_upload/zaklady/wirusologia/instrukcja.pdf
Każda próbka dodatnia w teście RT-PCR zostanie przesłana do laboratorium referencyjnego
w celu dalszego różnicowania wirusa.
Więcej informacji dotyczących zachorowań wywołanych przez wirusa Ebola znajdą Państwo na
stronach WHO: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs103/en/
Załącznik A. Szczegółowe zalecenia w zakresie środków ochrony osobistej do stosowania w
kontakcie z podejrzanymi lub chorymi na EVD i zwłokami
Rekomenduje się stosowanie przynajmniej następujących środków ochronnych:
- przy kontakcie z osobą bezobjawową, podejrzaną o zakażenie – rękawiczki jednorazowego
użytku, maseczka na twarz z filtrem klasy 3 lub klasy 2, tzw. FFP3, FFP2 (jeśli jest dostępna) lub
maseczka chirurgiczna,
- przy kontakcie z osobą z objawami choroby – nienasiąkliwy kombinezon ochrony biologicznej
jednorazowego użytku z długimi rękawami, mankietami i kapturem osłaniającym włosy (lub
kombinezon wielorazowego użytku z pełną osłoną na twarz jeśli zapewniona jest możliwość jego
skutecznej dekontaminacji przed kolejnym użyciem), okulary/ gogle ochronne chroniące spojówkę
oka przed skażeniem lub tzw. przyłbica na twarz, maska z filtrem klasy 3 lub, jeśli jest dostępna,
maska wielorazowego użytku z wymiennymi filtropochłaniaczami (rodzaj filtra P3), grube rękawice
tzw. gospodarcze, zabiegowe lub rękawiczki jednorazowe (wówczas po 2 na każdą dłoń),
naciągnięte na mankiety kombinezonu, wysoka osłona na buty jednorazowego użytku (lub buty
gumowe wielorazowego użytku jeśli zapewniona jest możliwość skutecznej ich dekontaminacji
przed następnym użyciem).
Używane środki ochrony powinny być sprawne technicznie, nieuszkodzone, posiadać aktualne
terminy przydatności do użycia, posiadać atest lub certyfikat zgodności. Należy pamiętać, iż istotne
znaczenie w zapobieganiu rozprzestrzeniania się zakażenia mają takie elementy jak m.in. właściwa
higiena rąk - noszenie rękawiczek nie zwalnia od właściwej higieny rąk i ścisłe przestrzeganie
procedur dotyczących stosowania środków ochrony osobistej, a także dekontaminacji osób
opuszczających pomieszczenie, w którym izolowany jest chory, zanim zdejmą odzież ochronną.
Szersza informacja nt. środków ochrony dostępna jest pod adresem www.gis.gov.pl w zakładce
Epidemia gorączki krwotocznej w Afryce lub http://www.who.int/csr/resources/who-ipc-guidanceebolafinal-09082014.pdf?ua=1
Rekomenduje się, aby w kontakcie ze zwłokami pacjentów zmarłych z powodu zakażenia lub
podejrzenia zakażenia EBOV stosować te same środki ochrony, jak przy kontakcie z osobami
chorymi lub podejrzanymi o zakażenie EBOV. Należy przestrzegać szpitalnych procedur
postępowania ze zwłokami oraz przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001
r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi (Dz. U. Nr 153, poz. 1783, z późn.
zm.). Zwłoki powinny być pochowane w ciągu 24 godzin od chwili zgonu na najbliższym cmentarzu
1
Kontakt (narażenie) z osobą chorą na EVD:
1. narażenia wysokiego ryzyka obejmują:
przezskórne (np. ukłucie igłą) lub poprzez błony śluzowe narażenie na płyny
ustrojowe pacjenta chorego na EVD,
bezpośrednia opieka lub ekspozycja na płyny ustrojowe pacjenta chorego na EVD,
bez odpowiedniej ochrony osobistej (ang. personal protective equipment – PPE),
personel laboratoryjny pracujący z płynami ustrojowymi pacjenta chorego na EVD
bez odpowiedniej ochrony osobistej (PPE) lub bez przestrzegania odpowiednich
wymogów bezpieczeństwa biologicznego,
uczestniczenie w obrzędach pogrzebowych obejmujących bezpośredni kontakt ze
zwłokami ludzkimi na obszarze, gdzie występują zachorowania na EVD, bez
odpowiedniej ochrony osobistej (PPE).
2. narażenia niskiego ryzyka obejmują:
przebywanie w gospodarstwie domowym lub inny przypadkowy kontakt1
z pacjentem chorym na EVD,
opieka nad pacjentem lub inny przypadkowy kontakt2 nie obejmujący narażeni
wysokiego ryzyka, z pacjentem chorym na EVD w placówce ochrony zdrowia w
krajach, gdzie stwierdzono zachorowania na EVD1.
3. Narażenia o nieustalonym ryzyku obejmują:
Każda osoba przebywająca w ciągu ostatnich 21 dni w kraju, w którym stwierdzono
zachorowania na EVD, u której nie stwierdzono zarówno narażenia o niskim ani
wysokim ryzyku.
1
Przypadkowy kontakt jest definiowany jako:
a) Przebywanie w odległości średnio 1 metra lub w jednym pomieszczeniu lub w placówce opieki
zdrowotnej przez dłuższy czas (np. personel medyczny, członkowie rodziny) bez stosowania
odpowiednich środków ochrony osobistej (PPE), lub
b) Znalezienie się przez krótki czas w bliskim kontakcie (np. przez uścisk ręki) z osobą zakażoną EVD bez
stosowania odpowiednich środków ochrony osobistej (PPE).
Definicja przypadkowego kontaktu nie obejmuje: krótkich kontaktów, takich jak przechodzenie obok
pacjenta chorego na EVD lub poruszanie się po szpitalu.