Podatek VAT w interpretacjach

Podatek VAT w interpretacjach
Opodatkowanie biegłych sądowych, adwokatów, tłumaczy przysięgłych
Data: 2005.04.29
Sygnatura: PP3-812-130/2005/AK/864
Publikator: Biuletyn Skarbowy, 2005, nr 3, s. 19
Dziennik Urzędowy Ministra Finansów, 2005, nr 6, poz. 71 Nettax
Serwis Podatkowy, 2005, nr 7, s. 12
Źródło: www.mf.gov.pl
W związku z licznymi pytaniami w sprawie zakresu stosowania przepisów ustawy z dnia
11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz.535, z późn. zm.)
odnośnie czynności wykonywanych na zlecenie sądu przez adwokatów, biegłych
sądowych i tłumaczy przysięgłych, w celu zapewnienia jednolitego stosowania prawa
podatkowego, na podstawie art. 14 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60), uprzejmie wyjaśniam:
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. opodatkowaniu
podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne
świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, o których mowa w art.
5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby
prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi
dostawy towarów w rozumieniu art. 7 tej ustawy, w tym również świadczenie usług
zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu
lub nakazem wynikającym z mocy prawa, co wynika z brzmienia art. 8 ust. 1 pkt 3 ww.
ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem sam fakt wykonywania pewnych czynności
z nakazu władzy, np. sądu nie jest kryterium do uznania, że świadczenie nie jest
wykonywane w sposób samodzielny.
W świetle art. 15 ust. 1 i 2 ww. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. podatnikami podatku
od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości
prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez
względu na cel lub rezultat takiej działalności, która obejmuje wszelką działalność
producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby
naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, równiej
wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących
na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza
obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości
niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Natomiast w
świetle art. 15 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność
gospodarczą nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w
art. 13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.), jeżeli z tytułu wykonania
tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi
więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i
wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności,
wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.
Zatem oceny zakresu stosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku
od towarów i usług w odniesieniu do czynności wykonywanych na zlecenie sądu przez
adwokatów, biegłych sądowych i tłumaczy przysięgłych, należy dokonywać w świetle
uregulowań zawartych w art. 15 ust. 3 pkt 3 tej ustawy, pod kątem kryterium
decydującym o uznaniu tych osób za podatników podatku od towarów i usług.
W przypadku świadczenia przez adwokatów pomocy prawnej z urzędu, nie można
mówić, że sąd bierze na siebie odpowiedzialność za czynności adwokata. Sąd
"odpowiada" za wydany wyrok oraz za zapewnienie np. oskarżonemu prawa do obrony.
Natomiast nie ma w przedmiotowej sprawie tożsamości czynności (sądu i adwokata),
których odbiorcą jest uczestnik postępowania sądowego, tj. korzystający z tej pomocy
prawnej. Status prawny, zakres kompetencji, a także odpowiedzialność adwokatów
regulują przepisy ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2002
r. Nr 123, poz. 1058, z późn. zm.). Ponadto adwokat świadczący pomoc prawną z
urzędu, nie przestaje być podmiotem podlegającym rygorom wykonywanego zawodu,
co oznacza, iż nadal podlega on obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności
cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu tego zawodu, a także, że podlega on
odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, z zasadami
etyki lub godności zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych.
Podobnie przedstawia się sytuacja biegłych sądowych wydających opinie na zlecenie
sądu. Przykładem może być tu rzeczoznawca majątkowy. Odpowiedzialność
rzeczoznawcy majątkowego określona jest przepisami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r.
o gospodarce nieruchomościami (tj.: Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.).
Opinia wydana przez biegłego jest dowodem w postępowaniu sądowym, a nie usługą,
której bezpośrednim odbiorcą jest uczestnik postępowania. Nie można zatem mówić, że
sąd bierze odpowiedzialność za opinię biegłego, w rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt 3 ww.
ustawy z dnia 11 marca 2004 r.
Analogicznie należy rozpatrywać sytuację tłumaczy przysięgłych, wykonujących
tłumaczenia na zlecenie sądu. Tłumaczem przysięgłym może być wyłącznie osoba, która
po zdaniu egzaminu otrzymała świadectwo wydane przez Ministra Sprawiedliwości.
Status prawny, zasady wykonywania zawodu oraz odpowiedzialność tłumacza
przysięgłego regulują przepisy ustawy z dnia 25 listopada 2004 r, o zawodzie tłumacza
przysięgłego (Dz. U. Nr 273, poz. 2702). Tłumaczenie wykonane na zlecenie sądu w
żadnym razie nie może być utożsamiane ze świadczeniem usługi, której odbiorcą jest
uczestnik postępowania i również w tym przypadku nie może być mowy o przejęciu
przez sąd odpowiedzialności za wykonane tłumaczenie, w rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt
3 ww. ustawy o podatku od towarów i usług. Tłumaczenie dokumentu sporządzone
przez tłumacza przysięgłego na zlecenie Sądu jest - podobnie jak opinia biegłego
sądowego - dowodem w postępowaniu sądowym.
Przedstawiając powyższe należy stwierdzić, że czynności wykonywane na zlecenie sądu
przez adwokatów, biegłych sądowych i tłumaczy przysięgłych, nie korzystają z
wyłączenia z zakresu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,
gdyż nie jest spełniony jeden z warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy
odnośnie odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez
zleceniobiorcę. Tym samym czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od
towarów i usług na zasadach ogólnych.
lista wszystkich interpretacji
Interpretacje VAT.pl obejmują tezy wybranych interpretacji urzędów, izb skarbowych, wyroków sądów oraz pisma
Ministerstwa Finansów. Publikacje te nie stanowią porady podatkowej czy prawnej i są wyłącznie
odzwierciedleniem stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w
dacie zaistnienia opisanych przez niego zdarzeń. Pełna treść wybranych interpretacji dostępna jest na stronach
internetowych Ministerstwa Finansów.