Prowadzenie ciąży

Prowadzenie ciąży
Halszka Kołaczkowska
Opieka prekoncepcyjna
WYWIADY:
• internistyczny
• ginekologiczny: wady rozwojowe, mięśniaki,
zmiany w przydatkach, antykoncepcja, przebyte
zakażenia i leczenie niepłodności
• położniczy: przebieg i sposób zakończenia ciąż,
powikłania porodu, dane dot. urodzonych dzieci
(masa, stan pourodzeniowy, urazy, wady, rozwój
psycho-ruchowy)
• rodzinny: wady genetyczne, wrodzone, straty ciąż,
cukrzyca, NT, ch. układowe i autoimmunologiczne
Opieka prekoncepcyjna
BADANIA DODATKOWE:
• podstawowe: grupa krwi, morfologia, badanie
ogólne moczu
• toksoplazmoza, różyczka, inne ukierunkowane
• Ew. szczepienia ochronne (różyczka, WZW t. B) i
niezbędny okres antykoncepcji (3 miesiące od
szczepień szczepionkami żywymi)
• cytologia (> 6 m-cy lub ostatnia nieprawidłowa)
+ ew. leczenie zmian na szyjce, stanów zapalnych
Opieka prekoncepcyjna
• KWAS FOLIOWY min. 2 miesiące przed
rozpoczęciem ciąży (0,4 mg/dobę) do 2. m-ca
ciąży (4 mg/dobę jeśli w wywiadzie dziecko z
wadą cewy nerwowej)
W ciąży:
• JOD 150-200 μg/dobę w tabl.
• ŻELAZO 25 mg/dobę od 13. t.c.
Styl życia
Ile można przybrać na wadze?
BMI przedciążowe
[kg/m2]
<19,8 (niedowaga)
Przyrost masy ciała w
czasie ciąży [kg]
12,5 – 18
19,8 – 26 (prawidłowa m.c.)
26 – 29 (nadwaga)
>29 (otyłość)
11,5 – 16
7 – 11,5
<7
Zapotrzebowanie energetyczne
• W ciąży: 2200 – 2500 kcal/dobę
• W połogu: 3000 kcal/dobę
• I trymestr – zapotrzebowanie takie jak sprzed
ciąży
• II i III trymestr – zwiększyć zapotrzebowanie o
300 kcal/dobę
Aktywność fizyczna
Nie są zalecane:
• hipertermia – sauna, ekstremalny wysiłek fizyczny
• aktywność obarczona dużym ryzykiem urazów,
np.: narty, surfing, jazda konna, rolki, łyżwy, itp.
• Ogólnie poziom aktywności fizycznej w ciąży
niepowikłanej musi ulegać obniżeniu.
• Podejmowanie „de novo” aktywności fizycznej lub
zwiększanie jej podczas ciąży jest przeciwwskazane
Aktywność zawodowa
Zwrócić uwagę na:
•
•
•
•
•
Zanieczyszczenie chemiczne środowiska
Promieniowanie elektromagnetyczne
Hałas
Maszyny w ruchu
NIE: praca w nocy, >8 godz/dz., obciążająca
fizycznie/psychicznie, praca w wymuszonej
pozycji
Podróżowanie
• Podczas długotrwałej podróży robić przerwy,
zmieniać pozycję ciała
• Odradzać podróże do krajów tropikalnych – wysoka
temperatura, ryzyko chorób egzotycznych
• Podróżowanie samolotem – stosować leki
wspomagające układ krążenia i pończochy uciskowe
• W podróży samochodem – zapinać pasy
bezpieczeństwa!!!
• Odradzać podróże w końcowych tygodniach ciąży –
prawdopodobieństwo porodu
Aktywność seksualna
• Prawidłowy przebieg ciąży nie jest
przeciwwskazaniem do współżycia
ALE: ryzyko powikłań w niewydolności szyjki
macicy, łożysku przodującym, zagrażającym
poronieniu oraz porodzie przedwczesnym, ciąży
mnogiej
Pierwsza wizyta
STYCZEŃ
P
W
Ś
C
LUTY
P
S
N
P
W
Ś
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
4
5
6
14
15
16
17
18
19
20
11
12
21
22
23
24
25
26
27
18
28
29
30
31
25
C
MARZEC
P
S
N
P
W
Ś
1
2
3
7
8
9
10
4
5
6
13
14
15
16
17
11
12
19
20
21
22
23
24
18
26
27
28
25
C
P
S
N
1
2
3
7
8
9
10
13
14
15
16
17
19
20
21
22
23
24
26
27
28
29
30
31
Kiedy podejrzewać ciążę?
• Objawy przypuszczalne:
• Objawy prawdopodobne:
•
•
•
•
• Powiększenie brzucha
• Zmiany w obrębie szyjki
macicy
• Próba ciążowa +
Brak miesiączki
Zmiany dotyczące piersi
Nudności +/- wymioty
Zaburzenia w oddawaniu
moczu
• Zmęczenie
• Ruchy płodu
• Objawy pewne:
• Wysłuchanie czynności
serca płodu
• Wyczucie ruchów płodu
• Wizualizacja płodu w
badaniu USG
Pierwsza wizyta (7.–8.t.c.)
•
•
•
•
•
•
Badanie ogólne podmiotowe i przedmiotowe.
Wzrost, masa ciała, pomiar RR
Badanie we wzierniku i zestawione.
Badanie piersi.
Ocena ryzyka ciążowego.
Kształtowanie zdrowego stylu życia, dbanie o
zdrowie jamy ustnej.
• Informacja o badaniach w kierunku wad
uwarunkowanych genetycznie
Pierwsza wizyta (7.-8.t.c.)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Grupa krwi i Rh.
Przeciwciała odpornościowe.
Morfologia krwi.
Badanie ogólne moczu.
Badanie cytologiczne (raz w ciąży, gdy ostatnie > 6
miesięcy).
Badanie czystości pochwy.
Badanie stężenia glukozy we krwi na czczo.
VDRL.
Badanie HIV, HCV, badanie w kierunku
toksoplazmozy (IgG i IgM), różyczki.
Badanie stomatologiczne.
Kolejne wizyty  co miesiąc
Druga wizyta (11.-14.t.c.)
• Badanie ogólne podmiotowe i przedmiotowe.
• Masa ciała, pomiar RR
• Badanie we wzierniku i zestawione.
Druga wizyta (11.-14.t.c.)
• Badania obowiązkowe:
1. USG
2. badanie ogólne moczu
• Badania zalecane:
1. badanie w kierunku wad uwarunkowanych
genetycznie (test podwójny – PAPP-A + βHCG)
Trzecia wizyta (15.-20.t.c.)
• Badanie ogólne podmiotowe i przedmiotowe.
• Masa ciała, pomiar RR
• Badanie we wzierniku i zestawione.
Badania dodatkowe:
• Morfologia krwi.
• Badanie ogólne moczu.
• Badanie czystości pochwy.
Czwarta wizyta (21.-26.t.c.)
•
•
•
•
Badanie ogólne podmiotowe i przedmiotowe.
Masa ciała, pomiar RR.
Ocena czynności serca płodu.
Badanie we wzierniku i zestawione.
Czwarta wizyta (21.-26.t.c.)
• Badanie stężenia glukozy we krwi po
doustnym podaniu 75 g glukozy (w 24.-28.t.c.) –
trzykrotne oznaczenie stężenia glukozy: na czczo,
po 1 godz. i po 2 godz. od podania glukozy
• USG
• Badanie ogólne moczu
• Przeciwciała anty-Rh u kobiet z Rh (-)
• badanie w kierunku toksoplazmozy - u kobiet
z ujemnym wynikiem w I trymestrze
Piąta wizyta (27.-32.t.c.)
•
•
•
•
Badanie ogólne podmiotowe i przedmiotowe.
Masa ciała, pomiar RR.
Ocena czynności serca płodu.
Badanie we wzierniku i zestawione.
Piąta wizyta (27.-32.t.c.)
•
•
•
•
•
Morfologia krwi.
Przeciwciała odpornościowe
Badanie ogólne moczu
USG
W przypadku występowania wskazań – podanie
globuliny anty-D (28.-30.t.c.), gdy kobieta Rh
(-) a ojciec dziecka Rh (+) i brak przeciwciał
odpornościowych u kobiety
Szósta wizyta (33.-37.t.c.)
•
•
•
•
•
•
•
•
Badanie ogólne podmiotowe i przedmiotowe
Masa ciała, pomiar RR
Badanie położnicze
Ocena wymiarów miednicy
Ocena czynności serca płodu
Ocena aktywności płodu
Badanie we wzierniku i zestawione
Badanie piersi
Szósta wizyta (33.-37.t.c.)
•
•
•
•
•
•
Morfologia krwi
Badanie ogólne moczu
Badanie czystości pochwy
Antygen HBs
Badanie w kierunku HIV
Posiew z przedsionka pochwy i odbytu w
kierunku paciorkowców B-hemolizujących
• W grupie kobiet ze zwiększonym ryzykiem
populacyjnym lub indywidualnym zakażenia:
VDRL, HCV
Siódma wizyta (38.-39.t.c.)
•
•
•
•
•
Badanie ogólne podmiotowe i przedmiotowe
Masa ciała, pomiar RR
Badanie położnicze
Ocena czynności serca płodu
Ocena aktywności płodu
Badania dodatkowe:
• Morfologia krwi
• Badanie ogólne moczu
Ósma wizyta i kolejne (po 40. t.c.
badanie co 2-3 dni)
•
•
•
•
•
•
•
Badanie ogólne podmiotowe i przedmiotowe
Masa ciała, pomiar RR
Badanie położnicze
Ocena czynności serca płodu
Ocena ruchów płodu
Badanie we wzierniku i zestawione
Bezwzględne skierowanie do
hospitalizacji po 41. t.c.
Ósma wizyta i kolejne (po 40. t.c.
badanie co 2-3 dni)
• Badanie KTG
• Badanie USG (jednorazowo)
Skąd czerpać informacje?
• Zalecenia Polskiego Towarzystwa
Ginekologicznego:
www.nucleagena.pl/files/rekomendacjaopiekapr
zedporodowa.pdf
• http://premedicare.pl/new/wpcontent/uploads/downloads/2010/10/PrenatPTG-rekomend.pdf
• isap.sejm.gov.pl – Dziennik Ustaw
Dziękuję za uwagę 