1 TEST HUMANISTYCZNY

TEST HUMANISTYCZNY - KONKURS PRZEDMIOTOWY
Tekst I „Rycerz”
Rycerz (z niem. Rilter) - termin wywodzący się ze średniowiecza określający opancerzonego
wojownika walczącego konno za pomocą róŜnorakiej broni białej. Rycerze posiadali
specjalny status społeczny i byli przedstawicielami uprzywilejowanej warstwy feudalnej.
Jako
wasale - osoby podlegające zwierzchności swojego suwerena, zobowiązani byli do pełnienia
słuŜby wojskowej w zamian za przywileje i do ochrony swojego pana. Ich postępowanie
opierało się na specjalnym etosie z uwzględnieniem kodeksu rycerskiego.
Godność rycerza była nadawana giermkowi/podczas ceremonii pasowania.
Obraz rycerza został bardzo silnie ukształtowany przez średniowieczną sztukę m.in.
francuskie pieśni rycerskie zwane chansons de geste oraz legendy (Król Artur i Rycerze
Okrągłego Stołu), a takŜe przez wyidealizowaną rolę rycerstwa podczas wypraw krzyŜowych,
kiedy to przedstawiani byli jako nieskazitelni wojownicy w błyszczących zbrojach szerzący
Słowo BoŜe.
Za ramy czasowe epoki rycerskiej w Europie, historycy na ogół przyjmują okres pomiędzy
wiekiem X a XV. W późniejszych czasach posługiwanie się określeniem rycerz (rycerski) ma
juŜ raczej charakter symboliczny określając zazwyczaj szlachcica lub Ŝołnierza ze stanu
rycerskiego.
W większości państw europejskich tytuł rycerski stał się jednym z niŜszych tytułów
szlacheckich i, np. w Francji jako - chevalier , w Niemczech i monarchii austro-węgierskiej Ritter, w Wielkiej Brytanii - knight. W Polsce z uwagi na zasadę równości szlacheckiej
rycerstwem tytułowano ogół szlachty, stosując teŜ określenia kawaler lub formę łacińską eques.
W dzisiejszych czasach, tradycję rycerską kultywują m.in. bractwa rycerskie.
1
1. Co naleŜało do obowiązków rycerza?
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………….
2. Z tekstu wypisz dwa synonimy do wyrazu rycerz .
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………….
3. WskaŜ rodzaj broni wykorzystywanej w trakcie pasowania giermka na rycerza .
a) szabla
b) mizerykordia
c) szczerbiec
d) miecz
4. Która z warstw społecznych w Polsce wywodziła się z rycerstwa ?
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
5. Z jakiego języka pochodzi wyraz rycerz ?
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
6. Zapisz , w którym roku rozpoczyna się wiek X , a w którym kończy wiek XV. Umieść
daty na osi czasu.
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………….
7. Wyjaśnij skróty :
m.in. -…………………………………………………………………………
np. - ………………………………………………………………………………
8. Zamień zdanie na równowaŜnik zdania.
Godność rycerza była nadawana giermkowi podczas ceremonii pasowania .
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………..
2
Teks II
Julian Ursyn Niemcewicz
Zawisza Czarny
(Śpiew historyczny)
(…)
W obliczu ludu, wśród Pańskiej świątnice , bierze młodzian cześć rycerza,
Ojciec mu wkłada pancerz i przyłbicę
I mieczem trzykroć uderza,
I mówi, oręŜ mu dając niezmierny
„Broń twej Ojczyzny, bądź kochance wierny!”
Zawisza Czarny, gdyŜ z tego imienia znany był później u świata ,
W cięŜkiej kolczudze, nie tknąwszy strzemienia, lekko wskoczył na bachmata
I gdy wesoło wpośród szranków pląsał , wywijał mieczem , kopiją potrząsał,
Wkrótce się wsławił czyny walecznymi, Iitak śmiałość jego znano,
śe w Niemczech, Włoszech i Tureckiej ziemi , kiedy go wychwalano,
Przysłowiem było bojów towarzyszy „Polegaj na nim , jakby na Zawiszy”
9. Wypisz z wiersza porównanie .
……………………………………………………………………………………………………………
….
10. Wyjaśnij własnymi słowami , jak rozumiesz zacytowany wers wiersza .
„ W obliczu ludu, wśród Pańskiej świątnice , Bierze młodzian cześć rycerza.”
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………
11. Kto jest bohaterem wiersza ?
……………………………………………………………………………………………………………
..
12. Uzupełnij tekst , wpisując właściwe litery.
..art
du..a
gor..cy patr..ota
ryce.. w zbro..
13. UłóŜ podane wyrazy w kolejności alfabetycznej.
średniowiecze, wasal,suweren,giermek,wojownik,szlachcic,kawaler,rycerz,etos,pasowanie
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
3
14. Napisz opowiadanie , które zakończysz słowami „JuŜ teraz wiem , Ŝe mogę na nim
polegać jak na Zawiszy”
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
4
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
5
Kartoteka do testu „ Rycerstwo”
Zadanie
Wzór odpowiedzi
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Obrona swojego pana , słuŜba wojskowa
Wojownik , kawaler, Ŝołnierz
2 przykłady 1pkt
1 przykład 0 pkt
miecz
szlachta
język niemiecki
* Poprawne zapisanie dat (901-1500) i umieszczenie na osi
czasu- 2pkt
* Poprawne wykonanie jednej czynności – 1 pkt
między innymi , na przykład
Nadanie giermkowi godności rycerza podczas ceremonii
pasowania.
„Polegaj na nim jak na Zawiszy”
Przed ludem w kościele młodzieniec zostaje pasowany na
rycerza.
Całość wyjaśniona własnymi słowami – 2 pkt
Dopuszczalny jeden cytat – 1 pkt
Zawisza Czarny
Poprawny zapis trzech związków
Poprawne ułoŜenie 10 wyrazów – 2pkt
UłoŜenie 8 wyrazów -1pkt
I Realizacja tematu – zgodność pracy z tematem
II Uwzględnienie w pracy wartości moralnych
III Stosowanie formy opowiadania
IV Sformułowanie logicznie uporządkowanej wypowiedzi
V Poprawność językowa – dopuszczalne dwa błędy językowe
VI Poprawność ortograficzna – dopuszczalne trzy błędy
ortograficzne
VII Poprawność interpunkcyjna – dopuszczalne trzy błędy
interpunkcyjne
VIII Dbałość o układ graficzny i pismo – stosowanie akapitów
zgodnie ze strukturą opowiadania i czytelne pismo
Liczba
punktów
2
1
1
1
1
2
1
1
1
2
1
1
2
1
1
1
1
1
1
1
1
Razem 25 punktów
6