Produkty zakazane, czyli czym nie karmić kur

Produkty zakazane, czyli czym nie karmić kur

Produkty zakazane, czyli czym nie karmić kur
Na temat, jak żywić kury, powstało już wiele artykułów. Jednak mało mówi się o
produktach, których nie należy podawać ptakom. Dlatego w tym artykule spróbuję
przybliżyć niektóre niewskazane w karmieniu drobiu surowce.
W żywieniu kur podstawę stanowią ziarna zbóż, które są głównym źródłem
energii. Nie wszystkie zboża są jednak zalecane. Ponadto w żywieniu drobiu nie mogą
być stosowane wyłącznie pasze ubogie w białko, ponieważ cechują się one zbyt małą
zawartość metioniny, cystyny, lizyny, tryptofanu i treoniny. W mieszankach nie
powinno się też używać tzw. niewypoconego (świeżo zebranego) ziarna zbóż ze
względu na dużą ilość włókna ograniczającego dostępność innych składników
pokarmowych dla ptaków. Dlatego też ziarna są śrutowane bądź do paszy dodawane
są enzymy, które rozkładają włókno.
Do produktów węglowodanowych, na które trzeba uważać podając je kurom
należą:
Otręby
Otręby pszenne i żytnie nie są zbożami polecanymi w żywieniu drobiu. Otręby pszenne
zawierają dużą ilość włókna, chociaż w mieszankach granulowanych ich strawność jest
duża lepsza. Zaś otręby żytnie nie są w ogóle stosowane w żywieniu drobiu ze względu
na zbyt dużą ilość alkilorezorcynoli. Jednak i jedne i drugie mogą być dla drobiu
szczególnie niebezpieczne ze względu na możliwe zanieczyszczenie sporyszem,
którego ilość w paszy dla drobiu nie powinna przekraczać 0,5g/kg ziarna.
Żyto
W żywieniu drobiu zwłaszcza brojlerów i młodych ptaków nie powinno się stosować
żyta, ponieważ charakteryzuje się ono bardzo niską strawnością, zawiera szkodliwe
alkiloreorcyrole i pentozany oraz może być przyczyną biegunek, natomiast u
młodszych ptaków może powodować zahamowania wzrostu. Poza tym żyto jest dość
niechętnie spożywane przez drób. Można je jednak wykorzystać do 10% w paszy dla
kurcząt starszych i do 20% w mieszankach dla niosek. Należy jednak pamiętać, by nie
łączyć go z pszenżytem ani z innymi paszami zawierającymi składniki antyżywieniowe.
Nasiona roślin strączkowych
Nasiona roślin strączkowych cechują się dużą zawartością różnych substancji
antyodżywczych, np. alkaloidów α-galaktozydów, wicyny i konwicyny, które mogą
powodować m.in. zmniejszenie masy jaj oraz pogorszenie wskaźników produkcyjnych.
Stosowanie nasion strączkowych podlega więc ograniczeniom. Ich ilość w mieszankach
stanowi ok. 10-20%. Najczęstszym komponentem pasz dla drobiu jest śruta z bobiku,
grochu oraz łubinu.
Pasze pochodzenia roślinnego są obecnie jedynym źródłem białka w mieszankach dla
kur. Najczęściej są to śruty poekstrakcyjne, które stanowią ok. 13-30% składu paszy.
Do pasz białkowych niewskazanych w żywieniu drobiu zalicza się:
Śruta poekstrakcyjna rzepakowa
Śruta poekstrakcyjna rzepakowa może być również w niewielkim stopniu stosowana w
żywieniu drobiu, chociaż posiada ona gorzkawy smak i jest niechętnie zjadana przez
ptaki, co z kolei może przekładać się na zmniejszenie masy znoszonych jaj. Kury
karmione mieszankami z dużym udziałem śruty rzepakowej znoszą więc mniejsze jaja,
a w dodatku na żółtku jaj mogą pojawić się krwiste plamy. W paszach dla niosek, które
znoszą jaja o jasnych skorupach śruta ta może stanowić do 15%. Natomiast w
przypadku jaj o brązowym zabarwieniu już przy udziale 10% śruty w mieszance można
stwierdzić specyficzny rybi smak i zapach spowodowany występowaniem synapiny w
rzepaku i jego przetworach. Z tej przyczyny śruta poekstrakcyjna rzepakowa jest raczej
niepolecana przy żywieniu drobiu, chociaż może być ona również cenną paszą
wysokobiałkową, jeśli nie zawiera zbyt dużej ilości glukozynolanów i produktów ich
rozpadu (VTO oraz ITC) powodujących m.in. przerost tarczycy czy pogorszenie
przyrostów i wykorzystania paszy. Ponadto śruta ta nie powinna być podawana
zwłaszcza w pierwszych trzech tygodniach życia młodych kur.
Inne
Negatywny wpływ na jaja i mięso może wywrzeć także mączka rybna. W mieszankach
brojlerów ich udział wynosi 5-8%. W żywieniu drobiu nie powinny być także stosowane
tłuszcze o dużej zawartości kwasów nasyconych, czyli np. łój czy olej palmowy.
Tłuszczy nie należy stosować przede wszystkim do mieszanek, które zawierają znaczne
ilości zbóż (np. jęczmienia, żyta i pszenżyta), ponieważ obecność pentozanów i
β-glukanów pogarsza u młodych ptaków wchłanianie nasyconych kwasów tłuszczowych.
Produktów, których nie należy podawać kurom, nie ma dużo. Ważne jest ich
racjonalne stosowanie i odpowiednie dawkowanie. Warto również pamiętać, że otręby
pszenne, nasiona roślin strączkowych, śrutę poekstrakcyjnę rzepakowę należy
stosować z ostrożnością. Natomiast otręby żytnie czy mączka rybna nie powinny być w
ogóle brane pod uwagę w żywieniu kur.
Spis piśmiennictwa:
Chachułowa J i in. 1997: Żywienie zwierząt. Wydawnictwo SGGW.
Pod redakcją Dymnicka M. i Sokół J. L. 2001: Podstawy Żywienia Zwierząt. Wydawnictwo SGGW,
Warszawa.
Pod redakcją Świerczewska E. 2008: Chów drobiu. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.