obowiązek meldunkowy

SPEŁNIANIE OBOWIĄZKU MELDUNKOWEGO, W TYM
WOJSKOWEGO OBOWIĄZKU MELDUNKOWEGO
PAMIĘTAJ!!!
WYJEŻDŻAJĄC
ZA
GRANICĘ
NIE
ZAPOMNIJ
O
OBOWIĄZKU
MELDUNKOWYM - ZGŁOŚ W WYDZIALE MELDUNKOWYM WYJAZD ZA
GRANICĘ I POWRÓT
Wstąpienie w 2004 roku Polski do Unii Europejskiej dało możliwość swobodnego
przemieszczania się obywatelom polskim na całym obszarze Unii. Jednakże korzystając z
pełni praw nie należy zapominać o obowiązkach wynikających z prawa unijnego, jak i praw
poszczególnych krajów członkowskich. Jednym z takich obowiązków – wynikającym z
obowiązującego w Polsce prawa powszechnego – jest obowiązek meldunkowy.
Całokształt powyższej problematyki regulują przepisy ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o
ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 993 z późn. zm.),
gdzie w art. 4 wskazano, iż obowiązek meldunkowy polega między innymi na:
1)
zameldowaniu
się
w
miejscu
pobytu
stałego
lub
czasowego;
2) wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego lub czasowego.
PAMIĘTAJ!!!
WYJEŻDŻAJĄC ZA GRANICĘ NIE ZAPOMNIJ
O OBOWIĄZKU MELDUNKOWYM
– ZGŁOŚ W WYDZIALE MELDUNKOWYM WYJAZD ZA GRANICĘ I POWRÓT
Ponadto art. 15 ust. 3 przywołanej ustawy obliguje każdą osobę wyjeżdżającą za granicę na
okres dłuższy niż 3 miesiące, do zgłoszenia tego wyjazdu, a także powrotu z tego wyjazdu
właściwemu ze względu na miejsce pobytu stałego organowi gminy (odpowiedni wydział
meldunkowy). Zgłoszenie wyjazdu powinno nastąpić najpóźniej w dniu opuszczenia
dotychczasowego miejsca pobytu, natomiast zgłoszenie powrotu najpóźniej przed upływem
czwartej doby od dnia faktycznego powrotu.
BARDZO WAŻNE!!!
NIE DOPEŁNIENIE OBOWIĄZKU MELDUNKOWEGO
SKUTKUJE KONSEKWENCJAMI KARNO – PRAWNYMI
Nie wywiązywanie się z nałożonych ustawą obowiązków może skutkować konsekwencjami
karno-prawnymi. I tak zgodnie z art. 147 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks
wykroczeń (Dz. U. Nr 12, poz. 114 z późn. zm.) osoba niedopełniająca obowiązku
meldunkowego podlega karze ograniczenia wolności, grzywny, albo karze nagany.
Ponadto obok powszechnego obowiązku meldunkowego funkcjonuje wojskowy obowiązek
meldunkowy, który dotyczy określonych grup osób, tj. tych na których spoczywa powszechny
obowiązek obrony. Szczegółowy zakres wojskowego obowiązku meldunkowego normuje
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 czerwca 2004 r. w sprawie wojskowego obowiązku
meldunkowego, obowiązku powiadamiania wojskowego komendanta uzupełnień oraz
uzyskiwania zezwolenia na wyjazd i pobyt za granicą (Dz. U. Nr 140, poz. 1480 z późn. zm.).
Zgodnie z zapisem § 2 tegoż rozporządzenia, wojskowemu obowiązkowi meldunkowemu
podlegają:
1) mężczyźni – począwszy od dnia 1 stycznia roku, w którym kończą 18 lat do dnia 31
grudnia roku, w którym kończą 50 lat. Obowiązek nie dotyczy mężczyzn, którzy zostali
uznani za trwale niezdolnych do służby wojskowej;
2) kobiety przeniesione do rezerwy począwszy od dnia przeniesienia do rezerwy do dnia 31
grudnia roku, w którym kończą 40 lat.
Organami właściwymi przy spełnianiu wojskowego obowiązku meldunkowego są:
-wójt lub burmistrz (prezydent miasta) w obszarze wynikającym z przepisów o ewidencji
ludności i dowodach osobistych;
-wojskowy komendant uzupełnień w zakresie prowadzenia ewidencji wojskowej dla potrzeb
powszechnego obowiązku obrony.
W pierwszym przypadku, spełnienie wojskowego obowiązku meldunkowego polega na
zgłoszeniu do wydziału meldunkowego urzędu gminy lub miasta informacji o:
1)miejscu pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 2 miesiące (zameldowanie);
2)przedłużeniu
pobytu
czasowego
trwającego
ponad
2
miesiące;
3) wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 2 miesiące;
4)wyjeździe za granicę na okres dłuższy niż 2 miesiące i powrocie z tego wyjazdu.
Ponadto obowiązek ten obejmuje również zgłoszenie wojskowemu komendantowi uzupełnień
następujących danych: 1)zmiany imienia lub nazwiska;
2)podwyższenia lub zdobycia dodatkowego wykształcenia;
3)uzyskania kwalifikacji zawodowych lub zawodu innych niż uzyskane wraz z
wykształceniem o którym mowa powyżej, oraz utraty prawa do wykonywania zawodu.
Zakres przedmiotowy pozyskiwanych i przetwarzanych danych wymaganych w ramach
wojskowego obowiązku meldunkowego wynika wprost z przepisów ustawy z dnia 21
listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z
2004 r. Nr 241, poz. 2416, z późn. zm.). Wiąże się to również z uzyskiwaniem zgody
wojskowego komendanta uzupełnień na wyjazd i pobyt za granicą, której udzielenie jest
wymagane w stosunku do:
-osób, które nie stawiły się do poboru – od dnia 1 stycznia roku, w którym kończą 19 lat;
-osób, które zostały powołane do odbycia czynnej służby wojskowej (służby zastępczej)
– od dnia doręczenia karty powołania (skierowania);
-żołnierzy rezerwy, którym nadano przydział mobilizacyjny;
-osób, którym nadano pracowniczy przydział mobilizacyjny.
Istotnym zagadnieniem związanym z niespełnieniem obowiązku meldunkowego oraz
wojskowego obowiązku meldunkowego – szczególnie w przypadkach wyjazdów za granicę –
jest w szczególności nie dopełnianie przez poborowych, podlegających powszechnemu
obowiązkowi obrony Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązku osobistego stawienia się na
wezwanie wojskowego komendanta uzupełnień w określonym terminie i miejscu w
następujących sprawach:
-uregulowania stosunku do powszechnego obowiązku obrony w przypadku, nie stawiania się
do poboru do końca roku kalendarzowego, w którym osoba kończy 24 lata życia;
-założenia lub uzupełnienia ewidencji wojskowej;
-odebrania,
wymiany
lub
wydania
nowej
książeczki
wojskowej;
-skierowania do wojskowej komisji lekarskiej, w tym na specjalistyczne badania lekarskie
lub badania psychologiczne;
-powołania do czynnej służby wojskowej lub służby w obronie cywilnej;
-wręczenia lub wycofania karty skierowania do pełnienia służby w formacjach uzbrojonych
niewchodzących w skład Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
-nadania, uchylenia lub unieważnienia przydziału mobilizacyjnego;
-nadania, uchylenia lub unieważnienia pracowniczego przydziału mobilizacyjnego;
-nadania, uchylenia lub unieważnienia przydziału organizacyjno –mobilizacyjnego;
-wręczania, wycofania lub zmiany karty mobilizacyjnej;
-przeniesienia do rezerwy;
-reklamowania od obowiązku czynnej służby wojskowej pełnionej w razie ogłoszenia
mobilizacji i w czasie wojny;
-mianowania na wyższy stopień wojskowy oraz wręczania odznaczeń.
BARDZO WAŻNE!!!
NIE STAWIENIE SIĘ W WOJSKOWEJ KOMENDZIE UZUPEŁNIEŃ BEZ
USPRAWIEDLIWIENIA
SKUTKUJE WSZCZĘCIEM POSTĘPOWANIA KARNEGO
Przypomnieć należy, iż niewypełnienie obowiązków nałożonych w ustawie o powszechnym
obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, w zakresie osobistego stawiennictwa na
wezwanie właściwych organów skutkować może zastosowaniem wobec danej osoby –
przewidzianych prawem – sankcji karnych. W tym zakresie zastosowanie mają przepisy
zawarte w art. 224 przywołanej ustawy, który stanowi, że „kto wbrew obowiązkom
wynikającym z ustawy lub przepisów wydanych na jej podstawie: (...) nie zgłasza się w celu
uregulowania stosunku do powszechnego obowiązku obrony, nie zgłasza się w określonym
terminie i miejscu na wezwanie właściwych organów w sprawach dotyczących powszechnego
obowiązku obrony (...), nie dopełnia w określonym terminie wojskowego obowiązku
meldunkowego, (...) podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.”. Natomiast
surowszy wymiar kary określony został w art. 228 w stosunku do osób trwale uchylających
się od spełniania wszelkich obowiązków wynikających z ustawy, który stanowi, że „kto w
celu trwałego uchylenia się od obowiązku służby wojskowej, albo innej służby przewidzianej
w ustawie dopuszcza się czynu określonego w art. 224, podlega karze pozbawienia wolności
do lat 2.”
Nadmienić należy, że organem właściwym do rozpatrywania zawiadomień o możliwości
popełnienia przestępstwa przez osoby dopuszczające się czynów określonych w art. 224 i 228
ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP, jest właściwa terytorialnie – według miejsca
zamieszkania danej osoby – prokuratura rejonowa lub organ policji. Powyższe organy
wszczynają z urzędu postępowanie po złożeniu stosownego zawiadomienia przez
wojskowego komendanta uzupełnień.
ZAPAMIĘTAJ!!!
NIE ZGŁOSZENIE WYJAZDU I POWROTU Z GRANICY
ORAZ
NIE STAWIENIE SIĘ W WKU BEZ USPRAWIEDLIWIENIA
SKUTKUJE:
• WSZCZĘCIEM POSTĘPOWANIA KARNEGO;
• NIE UREGULOWANIEM OBOWIĄZKU OBRONY RP;
• PODLEGANIEM OBOWIĄZKOWI SŁUŻBY WOJSKOWEJ DO 50 ROKU ŻYCIA
Obok przedstawionych powyżej problemów natury karnej, które nie pozostaną bez znaczenia
na dalsze dorosłe życie, następstwem „unikania” osobistego stawiennictwa w wojskowej
komendzie uzupełnień jest brak możliwości rozpoczęcia biegu 18 – miesięcznego okresu
dyspozycyjności do powołania w celu odbycia służby wojskowej. W konsekwencji
powyższego, uchylanie się od służby wojskowej, przy jednoczesnym obowiązku jej odbycia
aż do 50 roku życia sprawia, że niecelowym jest unikanie tej służby. Spoglądając na tę
kwestię z punktu widzenia pracodawców, osoba o uregulowanym stosunku do służby
wojskowej posiada poważny, a niejednokrotnie decydujący atut podczas ubiegania się o
możliwość podjęcia dobrej pracy. Na przykład w przypadku ubiegania się o pracę w Policji,
Straży Granicznej, Służbie Więziennej, Państwowej Straży Pożarnej lub innych służbach
mundurowych, posiadanie uregulowanego stosunku do służby wojskowej jest szczególnie
ważne, gdyż jest to podstawowy warunek procesu rekrutacji.
Podsumowując należy wskazać, że wprowadzenie armii w pełni zawodowej będzie procesem
długofalowym (nie nastąpi to z dnia na dzień), w związku z powyższym nie opłaca się unikać
i odwlekać w czasie odbycia służby wojskowej. Może to mieć istotny wpływ na swobodną
realizację planów życiowych.