Pobierz pdf

Transkrypt

Pobierz pdf
68 (2/2011)
ISSN 1507-3890
PACSystems HA:
System sterowania
wysokiej dostępności
W procesach technologicznych
bezpieczeństwa nigdy za wiele
Roboty Kawasaki
w przemyśle spożywczym
Jak automatycy wspierają
logistykę produkcji
Platforma Internetowa
ASTOR
www.biuletyn.astor.com.pl
W NUMERZE
2
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
W NUMERZE
MAGAZYN
ROBOT KAWASAKI W ZAKŁADZIE INŻYNIERII SPAJANIA
POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ
10
PLATFORMA INTERNETOWA ASTOR
MODUŁ WSPARCIA TECHNICZNEGO
12
DĄŻENIE DO DOSKONAŁOŚCI FIRMY W BRANŻY
INTEGRACJI AUTOMATYKI PRZEMYSŁOWEJ
14
ASTRAADA
JETNET 5018G NOWY GIGABITOWY SWITCH ZARZĄDZALNY
16
DLA POLSKIEGO PROGRAMISTY
18
POLSKA WERSJA OPROGRAMOWANIA
NARZĘDZIOWEGO DO PANELI ASTRAADA HMI
18
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
ROBOTY W PRZEMYŚLE SPOŻYWCZYM
20
GE INTELLIGENT PLATFORMS W SIECI PROFINET
22
PACSYSTEMS HA
24
PIĘĆ KROKÓW DO SYSTEMU WYSOKIEJ DOSTĘPNOŚCI
24
PRZEMYSŁOWE SIECI BEZPRZEWODOWE BEZ TAJEMNIC
28
WONDERWARE INTOUCH HMI KORZENIE TWOJEGO SUKCESU
32
WONDERWARE MES OPERATIONS 4.0
34
JAK AUTOMATYCY WSPIERAJĄ LOGISTYKĘ PRODUKCJI?
34
STEROWNIKI ZINTEGROWANE HORNER APG
JAK WYKORZYSTAĆ KARTY MICRO SD?
36
INSTALACJE AUTOMATYKI
SYSTEM WIZUALIZACJI PRACY INSTALACJI TECHNOLOGICZNYCH
38
NOWE MOŻLIWOŚCI UKŁADU WZBUDZENIA WGSY38
40
SYSTEM ZDALNEGO NADZORU I ZBIERANIA DANYCH
ZE STACJI TESTOWANIA WIRÓWEK ODŚRODKOWYCH
44
AKADEMIA ASTOR
DZIAŁAJMY METODYCZNIE, NIE CHAOTYCZNIE
WDROŻENIE WSKAŹNIKA OEE W PRAKTYCE
46
OSTATNIE STRONY
www.biuletyn.astor.com.pl
CHMURY BURZOWE
48
PO PROSTU ZRÓB TO!
50
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
3
AKTUALNOŚCI
SZANOWNI PAŃSTWO,
Redaktor naczelny:
Mateusz Pierzchała
ostatnio najpopularniejszym te-
DTP: Looz Design
tomek@looz–design.pl
matem w mediach stało się dramatyczne pasmo niepowodzeń
w trakcie przygotowań do Euro
2012. A przecież miało być tak
pięknie. Wszystko miało być!
Stadiony, drogi, autostrady, lotniska, hotele, koleje, dworce, rzeki mleka i miodu. Wielki skok cywilizacyjny, rozkwit infrastruktury i dobrobytu ludności.
A później, w miarę upływu czasu, lista wciąż się kurczyła.
Autostrad miało być nieco mniej, później jeszcze mniej, teraz wygląda na to, że ich w ogóle nie będzie – bo w Polsce nawet Chińczycy nie dają rady.
Drogi? Ano też nie będzie. Może chociaż remonty tego, co
jest? Kiepsko. Koleje? No może, ale tak około 2015 – wtedy może
tak. Albo i nie. Dworce? Niestety. Lotniska? Trudności obiektywne.
Na szczęście jednak w piłkę nie gra się na autostradach.
Prenumerata:
[email protected]
Adresy email do pracowników firmy ASTOR mają
postać:
[email protected]
Wydawca:
ASTOR Sp. z o.o.
ul. Smoleńsk 29
31–112 Kraków
tel. 12 428 63 70
fax 12 428 63 79
[email protected];
www.astor.com.pl
Druk:
Drukarnia Know–How
Kraków, tel. 12 622 85 70
Nakład: 8100 egz.
Numer zamknięto: 06.06.2011
Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji
i skracania tekstów, oraz do zmiany tytułów.
Wszelkie prawa autorskie zastrzeżone.
Przedruk tekstów oraz udostępnianie ich w mediach
elektronicznych wymaga zgody redakcji.
A stadionom to na mur mieliśmy podołać. Tymczasem okazuje się,
że i tu nędznie. W Gdańsku – opóźnienia. W Poznaniu – trawa nie
chce rosnąć. W Warszawie – dach przecieka, a do tego schody nie
wytrzymują ciężaru odpowiedzialności.
Czytam o tym wszystkim i nie mogę się nadziwić tej niesamowitej niemocy. A przecież wystarczy poczytać Biuletyn Automatyki, aby przekonać się, że może być całkiem inaczej. Polski
przemysł się modernizuje i staje się coraz bardziej konkurencyjny.
W najnowszym numerze przedstawiamy kolejne tego przykłady –
bardzo interesujące opisy wdrożeń systemów automatyki.
Polecam również wszystkie pozostałe teksty w 68. numerze
Biuletynu, rekordowo tym razem obszernym. Tradycyjnie przedstawiamy nowe produkty z oferty firmy ASTOR. Zachęcam do
odwiedzenia strony 24 i przeczytania artykułu przybliżających
system wysokiej dostępności PACSystems HA firmy GE Intelligent Platforms. Warto również zapoznać się z kompendium wiedzy na temat wykorzystania radiomodemów do bezprzewodowego przesyłania danych na duże odległości (strona 28). Na stronie
20 piszemy o zastosowaniu robotów przemysłowych w przemyśle
spożywczym, natomiast na „Ostatnich stronach” wracamy do tematu cloud computing.
Zapraszam do lektury.
Redaktor Naczelny
[email protected]
BIULETYN AUTOMATYKI
ASTOR Katowice
ul. Ks. Bpa. Bednorza 2a–6; 40–384 Katowice
tel. 32 355 95 90; fax 32 355 95 99
e–mail: [email protected]
ASTOR Kraków
ul. Smoleńsk 29; 31–112 Kraków
tel. 12 428 63 60; fax 12 428 63 69
e–mail: [email protected]
ASTOR Olsztyn
ul. Stalowa 4; 10–420 Olsztyn
tel. 89 526 79 29; fax 89 526 79 29
e–mail: [email protected]
ASTOR Poznań
ul. Żniwna 4; 61–663 Poznań
tel. 61 871 88 00; fax 61 871 88 09
e–mail: [email protected]
ASTOR Warszawa
ul. Stępińska 22/30
00–739 Warszawa
tel. 22 569 56 50; fax 22 569–56–59
e–mail: [email protected]
ASTOR Wrocław
Al. Karkonoska 59; 53–015 Wrocław
tel. 71 332 94 80; fax 71 332 94 89
e–mail: [email protected]
MATEUSZ PIERZCHAŁA
4
ASTOR Gdańsk
ul. Polanki 12; 80–308 Gdańsk
tel. 58 554 09 00; fax 58 554 09 09
e–mail: [email protected]
ASTOR Infel
ul. Pierwszej Brygady 35; 73–110 Stargard
Szczeciński
tel. 91 578 82 80; fax 91 578 82 89
e–mail: [email protected]
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
AKTUALNOŚCI
NOWA STRONA WWW POŚWIĘCONA
ROZWIĄZANIOM BEZPRZEWODOWYM
FIRMY SATEL OY
Firma ASTOR uruchomiła nową wersję serwisu internetowego, poświęconego produktom firmy SATEL. Serwis
www.radiomodemy.pl charakteryzuje się nowoczesną architekturą i przyjazną nawigacją, co znacznie przyśpiesza
wyszukiwanie informacji, czyniąc ich układ bardziej intuicyjnym.
Aby ułatwić korzystanie ze strony, została ona podzielona
na sześć podstawowych sekcji:
SATEL – podstawowe informacje o fińskim producencie
urządzeń do komunikacji bezprzewodowej,
Rozwiązania – przedstawia najbardziej popularne obszary zastosowań radiomodemów wraz z opisami przykładowych systemów,
Produkty – najbardziej rozbudowa część serwisu, zawie-
Referencje – opisy wdrożeń systemów bezprzewodowych
rająca szczegółowe informacje dotyczące: radiomodemów
z Polski oraz innych krajów, w których zastosowane zo-
SATEL, regulacji prawnych związanych z komunikacją
stały produkty firmy SATEL,
bezprzewodową oraz niezbędnych akcesoriów,
Centrum techniczne – zawiera broszury, schematy okablowania oraz informacje przydatne podczas przeprowa-
Kontakt – dane kontaktowe do firmy ASTOR, będącej autoryzowanym dystrybutorem firmy SATEL Oy na terenie
Polski.
dzania testów radiowych,
ASTOR NAGRODZONY ZA SPRZEDAŻ
PRODUKTÓW HORNER
Firma ASTOR została nagrodzona przez firmę Horner
APG za największy wzrost sprzedaży w 2010 roku. Sprzedaż sterowników zintegrowanych z panelem operatorskim
wzrosła w roku ubiegłym aż o 34% w stosunku do roku
2009, co plasuje firmę ASTOR w czołówce dystrybutorów
na rynku europejskim.
Nagrodę za rekordowe wyniki sprzedaży, z rąk wiceprezesa firmy Horner APG, Richarda Coopera, odebrał
w kwietniu br. w Krakowie, prezes ASTOR – Stefan
Stefan Życzkowski odbiera nagrodę od Richarda Coopera, wiceprezesa
Życzkowski.
Horner APG
Horner APG sukcesywnie powiększa rynek odbiorców
w firmie ASTOR, komentuje: „To wyróżnienie bardzo nas
– dzięki produktom, które mają wyjątkowo dużą funk-
cieszy, ponieważ odzwierciedla nasz wkład w rozwój ryn-
cjonalność i możliwości, przy jednoczesnym zachowaniu
ku kompaktowych sterowników PLC w Polsce. Poprawia-
atrakcyjnej ceny oraz prostoty programowania i obsługi.
jąca się sytuacja gospodarcza sprzyja osiąganiu wzrostów
Dzięki temu, coraz większa grupa klientów sięga po
sprzedaży, jednak nikt z nas nie spodziewał się, że produk-
produkty tej właśnie firmy, dostrzegając w nich idealne
ty Horner zostaną aż tak dobrze przyjęte przez klientów,
rozwiązania do automatyzacji małych i średnich systemów
których wymagania, z uwagi na ubiegłoroczny kryzys,
sterowania spotykanych w większości branż przemysłu.
znacząco wzrosły. Świadczy to o dobrym dopasowaniu
Piotr Adamczyk, Specjalista ds. Sprzedaży i Marketingu
oferty oraz cen do obecnych wymagań rynku.”
www.biuletyn.astor.com.pl
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
5
AKTUALNOŚCI
ASTOR PONOWNIE NAGRODZONY
ZA WZROST SPRZEDAŻY ROBOTÓW
KAWASAKI
W dniach 6 – 7 kwietnia 2011, podczas Targów Hannover
Messe 2011, odbyło się Europejskie Spotkanie Dystrybutorów Kawasaki. Podczas spotkania rozdano nagrody za największy wzrost sprzedaży. Firma ASTOR, ze swoimi wynikami, zajęła 2 miejsce wśród europejskich dystrybutorów
robotów Kawasaki.
W spotkaniu uczestniczyło kilkudziesięciu dystrybutorów z Europy oraz przedstawiciele firmy Kawasaki Robotics, na czele z prezydentem firmy – Masanori Iwase,
który wręczył wyróżnienia pięciu najlepszym firmom
Paweł Handzlik i Paweł Halicki z ASTORA, oraz Masanori
dystrybucyjnym w Europie. To czwarte z rzędu wyróż-
Iwase, prezydent Kawasaki
nienie dla ASTORA, co jest dowodem ciągle rosnącej
popularności robotów Kawasaki oraz rozwoju polskiego
rynku robotyki. Obecnie liczba robotów sprzedawanych
wybieranych przez polskich przedsiębiorców. Firmy produk-
w Polsce szacowana jest na 500 sztuk rocznie, z czego
cyjne odważniej inwestują w nowe technologie, wiedząc,
połowa kupowana jest za granicą, oznacza to, że ASTOR
że zwiększą w ten sposób swoją konkurencyjność. Nie bez
ma około 20% udziału w rynku robotów sprzedawanych
znaczenia jest też zaufanie klientów, jakie firma ASTOR
w Polsce.
wypracowała przez blisko 25 lat działalności. Użytkownicy systemów zrobotyzowanych i integratorzy cenią wsparcie
„W roku 2010 sprzedaliśmy 46 sztuk, w 2009 – 34 sztuki, co
techniczne i specjalistów pracujących w firmie ASTOR.”
daje nam wzrost sprzedaży na poziomie 35%. Na te wyniki
– podsumowuje Paweł Halicki, zastępca dyrektora działu
wpływa wysoka jakość i funkcjonalność robotów Kawasaki
robotów przemysłowych w firmie ASTOR.
NOWOŚCI W RODZINIE
PACSystems RX3I
Firma GE Intelligent Platforms powiększa swoją flagową
rodzinę produktów – PACSystems RX3i – o nowe elementy.
W połowie roku 2011 w ofercie sprzedaży pojawią się aż
dwie nowe jednostki centralne: CPE305 oraz CPE310, które standardowo wyposażone będą w port do komunikacji
w sieci Ethernet.
Oprócz niego dostępny będzie również port USB, przy po-
czona. Z myślą o takich właśnie aplikacjach GE Intelligent
mocy którego będzie można obsługiwać pamięci masowe
Platforms wprowadza również do oferty nową, 7–slotową ka-
typu pendrive. Jednostki będą różnić się między sobą ilo-
setę montażową, która z uwagi na swoje gabaryty będzie mo-
ścią dostępnej pamięci (5 lub 10 MB) oraz szerokością –
gła być instalowana w miejscach, w których występuje ogra-
CPE305 zajmuje jeden slot w kasecie montażowej, CPE310
niczona przestrzeń przeznaczona na montaż sterownika.
dwa sloty.
Ta sama kaseta idealnie nadaje się również do systemów
6
Jednostka jednoslotowa przeznaczona jest dla odbiorców
wysokiej dostępności PACSystems HA, w której montowa-
poszukujących zaawansowanych i wydajnych rozwiązań do
ne mogą być procesory oraz moduły komunikacyjne pracu-
systemów, gdzie ilość obsługiwanych sygnałów jest ograni-
jące w redundancji.
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
AKTUALNOŚCI
PRZYJAZNA ROBOTYKA FIRMY
ASTOR I KAWASAKI
saki w proces polonizacji pokazuje otwartość koncernu Kawasaki i chęć wspierania lokalnych inicjatyw. Polscy użytkownicy robotów Kawasaki są ważnymi odbiorcami i mają
Najnowsza seria robotów Kawasaki z kontrolerem E rów-
realny wpływ na rozwój robotów Kawasaki.
nież mówi po polsku. Opracowane zostało polskie oprogramowanie do kontrolera serii E oraz przygotowano polską
wersję językową dokumentacji.
Zgodnie z ideą „Przyjazna Robotyka” firma ASTOR wraz
z japońskim producentem robotów przemysłowych Kawasaki rozwija funkcjonalność oferowanych rozwiązań wyposażając roboty w polski interfejs. Od momentu rozpoczęcia
współpracy obu firm, zrealizowano prace polegające na tłumaczeniu dokumentacji oraz interfejsu kontrolerów robotów Kawasaki.
F
irma ASTOR dba o to, aby roboty przemysłowe Kawasaki były jak najlepszym rozwiązaniem dla polskich klientów. W tym celu
tworzymy dokumentację w języku polskim oraz
implementujemy polski język w oprogramowaniu kontrolerów. Rozwijamy również funkcjonalności, które są szczególnie istotne dla
naszych klientów. Firma Kawasaki jest otwarta
na propozycje użytkowników, to pozwala nam
oferować najlepsze roboty dla każdego klienta.”
Polskie oprogramowanie w kontrolerze D jest instalowane
– PAWEŁ HANDZLIK
na życzenie klienta i dostępne jest dla wszystkich kontrole-
DZIAŁ ROBOTÓW PRZEMYSŁOWYCH ASTOR
rów tej serii. Standardowe oprogramowanie robotów Kawasaki z kontrolerem E posiada również polską wersję języko-
Globalna marka Kawasaki gwarantuje jakość i cenę. Nato-
wą, w którą zostają wyposażone roboty na etapie produkcji
miast firma ASTOR gwarantuje profesjonalne i zawsze do-
w Japonii. Użytkownik może swobodnie przełączać się mię-
stępne wsparcie techniczne, szkolenia, serwis 24 godziny
dzy różnymi wersjami językowymi.
na dobę, części zamienne w krakowskim magazynie oraz
najwyższej jakości dokumentację w języku polskim. Dbamy
Koncepcją firmy ASTOR było stworzenie polskiego interfej-
również o to, aby wszelkie sugestie użytkowników robotów
su w oparciu o wiedzę i współpracę polskich i japońskich
Kawasaki trafiały do odpowiednich ludzi i jeśli to możliwe
inżynierów. Dzięki temu stworzono profesjonalne narzędzie
były uwzględniane. Zmiany w funkcji „Collision Detection”,
uproszczające komunikację między użytkownikiem a ma-
wprowadzenie języka polskiego, a nawet modyfikacje cha-
szyną – tym charakteryzuje się właśnie Przyjazna Robotyka
rakterystyki sterowania serwomotorami, to wszystko zostało
– Kawasaki. Zaangażowanie japońskich inżynierów Kawa-
zrealizowane na wniosek firmy ASTOR i naszych klientów.
Zaangażowanie firmy ASTOR oraz otwartość Kawasaki
w efekcie skutkuje wzrostem funkcjonalności robotów oraz
zwiększa efektywność posługiwania się robotem jako narzędziem pracy. Intuicyjność programowania oraz łatwy dostęp
do informacji i wsparcia technicznego owocuje lepszym wykorzystaniem czasu i efektywnym tworzeniem aplikacji. Profesjonalne szkolenia dla użytkowników, kompletna i szczegółowa dokumentacja oraz konsultacje naszych inżynierów
dają możliwość poznania robota przez operatorów oraz służby utrzymania ruchu. Dzięki temu tworzenie lub modyfikacja programów pracy robota mogą zostać wykonane przez
samego operatora lub zakładowego programistę. Magazyn
części zamiennych w Krakowie oraz sieć inżynierów technicznych na terenie całej Polski to gwarancja, że obsługa
techniczna, przeglądy i serwisy zostaną wykonane sprawnie
i szybko, a zakład będzie mógł produkować bez przeszkód.
Tak właśnie firma ASTOR rozumie motto „Przyjazna Robotyka”.
www.biuletyn.astor.com.pl
www
biuletyn astor com pl
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
7
AKTUALNOŚCI
ASTOR SPONSOREM II MEMORIAŁU
ANDRZEJA SKWIRCZYŃSKIEGO
7 maja odbyły się zawody wspinaczkowe, poświęcone pamięci znanego wspinacza i grotołaza – Andrzeja Skwirczyńskiego. Firma ASTOR sponsorowała wydarzenie, a jej
przedstawiciele gorąco kibicowali wszystkim uczestnikom.
Zawody odbyły się w jednym z najpopularniejszych podkrakowskich rejonów wspinaczkowych – Dolinie Będkowskiej, dokąd przybyło niemal 200 wspinaczy z całej Polski.
To druga edycja amatorskich zawodów wspinaczkowych,
organizowanych przez krakowski Klub Wysokogórski.
Pierwsza edycja Memoriału odbyła się w maju 2010 roku,
w Dolinie Kobylańskiej.
Memoriał Andrzeja Skwirczyńskiego jest adresowany do
„Ze względu na wysoką frekwencję można zaryzykować
amatorów. Z tego powodu większość dróg, które pokony-
stwierdzenie, że z tak dużą liczbą uczestników Memoriał
wali uczestnicy, była dostosowana do umiejętności począt-
Andrzeja Skwirczyńskiego staje się największą plenerową
kujących wspinaczy. Zawodnicy startowali w zespołach
imprezą wspinaczkową w Polsce!”– cieszy się Wojciech Bie-
dwuosobowych. Zwycięzcami zostali:
niek, członek Klubu Wysokogórskiego w Krakowie i zaraz
w kategorii kobiecej: Joanna Zając i Anna Górka (obie
dodaje – "Impreza okazała się sukcesem – zarówno organizacyjnym, jak i frekwencyjnym – dzięki społecznej pra-
z KW Kraków) – 294 punkty (15 dróg),
w kategorii mieszanej: Wioletta Soboń (niezrzeszona)
cy członków Klubu Wysokogórskiego, wsparciu sponsora
i Marcin Opozda (KW Kraków) – 324 punkty (16 dróg),
głównego – firmy ASTOR oraz wsparciu pozostałych spon-
w kategorii męskiej: Wojciech Karnaś (JKW, Climb.pl) i Ma-
sorów i patronów medialnych".
ciek Dobrzański (KS Korona) – 450 punktów (21 dróg).
ZŁOTE WZROSTY ASTOR
I CERTYFIKATY DLA PARTNERÓW
ROZDANE
Nagrodę za rekordową sprzedaż w roku 2010 otrzymało 17
firm:
AB Industry S.A.
AF SEKO Sp. z o.o.
W warszawskiej siedzibie Business Centre Club, odbyło się
ALSTOM Power Sp. z o.o. Oddział Elbląg
uroczyste spotkanie Partnerów firmy ASTOR. Podczas gali
AMEplus Sp. z o.o.
wręczono nagrody za najlepsze wyniki finansowe w minio-
APISystems Sp. z o.o.
nym roku – Złote Wzrosty ASTOR oraz przyznano Certyfi-
APP Sp. z o.o.
katy Partnerstwa na rok 2011.
ARA Przedsiębiorstwo Automatyki Przemysłowej
W roku 2011 Certyfikaty Partnerstwa ASTOR otrzymały
BP – Automation Systems
83 firmy w tym: 33 firmy otrzymały tytuł „Złoty Partner
Control Process IT Sp. z o.o.
ASTOR”, 40 – „Srebrny Partner ASTOR” i 15 – „Platyno-
Firma Inżynierska EnCo K.Kufel, J.Synowiec Sp.j.
wy Partner ASTOR”.
Hydro–Partner Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
J.T.C. S.A.
Reprezentanci firm partnerskich, które w ubiegłym roku
Profarb I Sp. z o.o.
osiągnęły najwyższy, w wieloletniej historii swoich kon-
Przedsiębiorstwo Serwisu Automatyki i Urządzeń Elek-
taktów handlowych, poziom zakupów w firmie ASTOR,
trycznych EL PAK Sp. z o.o.
otrzymali z rąk Stefana Życzkowskiego statuetki Złotych
Roboty Przemysłowe Krzysztof Sulikowski
Wzrostów. Nagrody „Złoty Wzrost ASTOR” przyznawane
SECO/WARWICK S.A.
są corocznie od 2007 roku. Jednym z kryteriów przyznania
Zakłady Automatyki KOMBUD S.A.
nagrody jest nieprzerwany staż partnerstwa (ponad 2 lata).
8
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
AKTUALNOŚCI
ASTOR AMBASADOREM POLSKIEJ
GOSPODARKI PO RAZ KOLEJNY
DWULETNI KONTRAKT SERWISOWY
ASTOR W AZOTACH TARNÓW
Podczas gali III edycji ogólnopolskiego konkursu „Ambasa-
Azoty Tarnów zdecydowały się na inwestycję w dwuletni
dor Polskiej Gospodarki”, organizowanego przez Business
Kontrakt Serwisowy ASTOR w zakresie oprogramowania
Centre Club, przedstawiciele 58 polskich firm odebrali pre-
przemysłowego Wonderware. Usługa zapewni aktualizacje
stiżowe wyróżnienia z rąk Wiceminister Spraw Zagranicz-
całego systemu SCADA na terenie Azotów do najnowszej
nych – Beaty Stelmach i Prezesa BCC – Marka Goliszewskie-
wersji oprogramowania oraz dostęp do bezpłatnych aktu-
go. Spółka ASTOR, którą reprezentował Dyrektor Oddziału
alizacji przez nastepne dwa lata. Azoty Tarnów stawiają
ASTOR Warszawa, znalazła się w gronie firm wyróżnionych
na stałe unowocześnianie i podnoszenie bezpieczeństwa
za osiągnięcia we współpracy z firmami zagranicznymi już
infrastruktury IT oraz kluczowych systemów produkcyj-
po raz drugi z rzędu. Uroczysty finał konkursu odbył się 16
nych, z czego wymierną korzyścią jest znaczne obniże-
maja br. w pałacyku Ministerstwa Spraw Zagranicznych
nie całkowitych kosztów posiadania i rozwoju systemu
w Warszawie.
(TCO), a także zwiększenie jego funkcjonalności w obszarach analizy danych i kompleksowego raportowania,
które przekłada się na dalszą redukcję kosztów produkcji.
Modernizację systemu SCADA zrealizuje firma Automatyka Sp. z o.o. z Tarnowa, Złoty Partner firmy ASTOR.
DZIECI PRZEJMUJĄ WŁADZĘ
W ASTORZE!
1 czerwca 2011, firma ASTOR ogłosiła poważne zmiany perLaureaci wyróżnienia "Ambasador Polskiej Gospodarki"
sonalne w swoich szeregach. Młoda kadra pojawiła się w firmie z inicjatywy ASTORA i Akademii Przyszłości Stowarzy-
Najważniejszym celem konkursu, nad którym honoro-
szenia WIOSNA już drugi rok z rzędu.
wy patronat objął Minister Spraw Zagranicznych, jest
zwiększenie
zaangażowania
polskich
przedsiębiorców
Uroczyste powitanie dzieci i ogłoszenie zmian w firmie
w promocję Polski na arenie międzynarodowej, jako wiary-
ASTOR odbyło się w biurze prezesa – Stefana Życzkowskie-
godnego partnera gospodarczego. Nagroda cieszy się uzna-
go w Krakowie, który na ten jeden dzień oddał stanowisko
niem środowiska biznesowego, ze względu na swoją nieza-
na rzecz małych Jednodniowych Prezesów ASTOR, którym
leżność i ekspercki charakter i jest potwierdzeniem silnej
osobiście wręczył imienne wizytówki. W trzech oddziałach
pozycji na rynku oraz chęci ciągłego doskonalenia firmy.
firmy – Katowice, Poznań i Wrocław – to dyrektorzy oddziałów na ten dzień podali się do dymisji, przekazując władzę
Wojciech Kmiecik, Członek Zarządu Operacyjnego w firmie
Jednodniowym Prezesom. Łącznie zarządzanie firmą przejęło
ASTOR, komentuje: „Ogromnie cieszy nas to powtórne wy-
34 Jednodniowych Prezesów i Prezesek.
różnienie. Sukces zawdzięczamy w dużej mierze temu, że
w okresie ożywienia inwestycyjnego, jakie nastąpiło w po-
Po przekazaniu władzy, każdy nowo mianowany Jednodnio-
łowie 2010 roku, strategia buforowania stanów magazyno-
wy Prezes miał okazję zrobienia pamiątkowego zdjęcia na fo-
wych firmy ASTOR przełożyła się na rytmiczność dostaw.
telu prezesa. Następnie odbył się uroczysty obchód po firmie,
W tym czasie firmy konkurencyjne miały problem z reali-
podczas którego dzieci poznały zasady funkcjonowania firmy.
zacją zamówień. Skuteczność tej strategii potwierdzona
O godzinie 14.45 odbyła się wideokonferencja pomiędzy od-
została również przez analityków firmy Frost & Sullivan,
działami ASTOR, w których „pracowały” dziś dzieci. którzy w oparciu o badania rynku MES w Europie Środkowo–Wschodniej, zdecydowali się nagrodzić firmę ASTOR za
„Byłam bardzo szczęśliwa i bardzo mi się podobał robot, co
sukcesy na tym polu, przyznając nam tytuł – Poland Indu-
przenosił klocki. Ja bym chciała pracować w dziale marketin-
strial Automation and Process Control Vertical Market Pe-
gu”– mówi Pani Karolina, lat 7, Jednodniowy Prezes ASTOR.
netration Leadership Award.”
www.biuletyn.astor.com.pl
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
9
MAGAZYN
ROBOT KAWASAKI W ZAKŁADZIE
INŻYNIERII SPAJANIA
POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ
OBCHODZĄCY W BIEŻĄCYM ROKU JUBILEUSZ 60 LAT DZIAŁALNOŚCI ZAKŁAD INŻYNIERII SPAJANIA
POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ OD CHWILI SWOJEGO POWOŁANIA WIELE UWAGI POŚWIĘCAŁ ZA
GADNIENIOM MECHANIZACJI, A NASTĘPNIE AUTOMATYZACJI I ROBOTYZACJI. POCZĄTKOWO BAZĘ
LABORATORYJNĄ STANOWIŁY POZYCJONERY, OBROTNIKI CZY TRAKTORY SPAWALNICZE. W ROKU
1991 POJAWIŁ SIĘ PIERWSZY ROBOT. OBECNIE LABORATORIUM WYPOSAŻONE JEST W NOWOCZE
SNEGO ROBOTA SPAWALNICZEGO KAWASAKI FA006E.
tekst: dr inż.PAWEŁ CEGIELSKI, adiunkt w Zakładzie Inżynierii Spajania Politechniki Warszawskiej
W
wyniku podpisanej umo-
Optymalne ustawienie, w tym zakres
RCU 5000i oraz interfejs z dyskretnym
wy o współpracy pomiędzy
ograniczeń ruchu poszczególnych osi,
wybieraniem programów spawania.
firmą ASTOR i Zakładem
były przedmiotem szeregu prób oraz
Taka konfiguracja może być swobod-
Inżynierii Spajania możliwa stała się
modelowania w środowisku PC Roset
nie modyfikowana. W przypadku zło-
modernizacja pracowni zrobotyzowa-
RYSUNEK 2. Dzięki temu, pomimo nie-
żonych zagadnień badawczych i tech-
nego spawania, a bazę laboratoryjną
wielkiej powierzchni pracowni, osią-
nologicznych, a także komercyjnych
zasilił nowoczesny robot Kawasaki.
gnięto wysoki poziom bezpieczeństwa
pokazów i szkoleń organizowanych
Robot FA006E z kontrolerem D40,
i komfortu pracy.
przez firmę ASTOR, pojawiają się spe-
którego uzupełnia uzupełnia dwu-
Podstawowe wyposażenie spa-
cjalistyczne źródła spawalnicze dedy-
osiowy pozycjoner, mający charakter
walnicze tworzą dwa cyfrowe źródła
kowane procesom zrobotyzowanym,
w pełni sterowanych zewnętrznych osi
firmy Fronius (TPS 2700 i CMT), uzu-
podłączane za pośrednictwem interfej-
robota. Robota i pozycjoner zamoco-
pełnione o zewnętrzny panel sterujący
sów Profibus czy DeviceNet. Z drugiej
wano na wspólnej ramie, ułatwiającej
transport oraz zapewniającej stałe położenie robota względem pozycjonera.
RYSUNEK 1.
Znaczny
zasięg
oraz
dynami-
ka robota wymagały starannego rozmieszczenia poszczególnych urządzeń
oraz szeregu zabezpieczeń. Zastosowano bariery stałe, kurtynę świetlną
zsynchronizowaną z trybami pracy
stanowiska oraz szereg przycisków
zatrzymania awaryjnego. Głowice spa-
RYSUNEK 1
walnicze mocowane są za pośrednic-
Nowe
stanowisko
twem tzw. złącza antykolizyjnego (Bin-
z robotem Kawasaki
zel CAT2), a przestrzeń robocza robota
FA006E i kontrole-
ograniczona została w kilku kierun-
rem D40.
kach dodatkową blokadą programową.
10
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
MAGAZYN
RYSUNEK 2
Wirtualny
model
stanowiska laboratoryjnego
Konkurs ASTOR
zrealizo-
wany w środowisku
PC Roset.
na najlepszą pracę dyplomową w oparciu
o produkty z oferty firmy ASTOR
strony, na potrzeby niektórych zadań
Przykładowo,
edukacyjnych i pokazowych, wykona-
jest praca doktorska, podczas której
NAGRODY:
no zestaw urządzeń symulujących pra-
robot wykorzystywany będzie pod-
cę osprzętu spawalniczego.
czas precyzyjnej rejestracji i analizy
I miejsce - 5 000 zł
II miejsce - 3 000 zł
III miejsce - 1 500 zł
Zakreślone
ramy
obecnie
realizowana
współpracy
parametrów spawania, w tym w wa-
Zakładu Inżynierii Spajania i firmy
runkach symulowanych zakłóceń. Pla-
ASTOR obejmują trzy obszary dzia-
nowana jest także rozprawa dotycząca
łalności: dydaktykę, w tym pomoc
zastosowania sensorów wspomagają-
w prowadzeniu prac przejściowych
cych korektę ścieżki spawania zrobo-
i dyplomowych, badania naukowe
tyzowanego.
i współpracę o charakterze komercyj-
Warto wspomnieć o jeszcze jed-
nym. Ćwiczenia i laboratoria stanowią
nej formie zagospodarowania nowego
podstawowe, edukacyjne wykorzysta-
stanowiska. Zakład od 14 lat uczest-
nie robota. Zajęcia prowadzone są dla
niczy
szeregu
macierzystego
go Festiwalu Nauki. Jest to impreza
Wydziału Inżynierii Produkcji, jak
o ustalonej renomie, gromadząca rze-
i studentów kierunku Automatyka
sze miłośników nauki i techniki, nie-
i Robotyka Wydziału Elektrycznego.
zależnie od wieku i przygotowania za-
specjalności
w organizacji
warszawskie-
Dotychczas eksploatowany robot
wodowego. Pokaz organizowany przez
IRp–6, z uwagi na liczne ogranicze-
nasz zakład cieszy się szczególnym za-
nia sprzętowe i programowe, w nie-
interesowaniem młodszego pokolenia,
wielkim zakresie wspomagał badania,
dla którego tytuł „Czy roboty potrafią
przede wszystkim pełniąc rolę precy-
spawać?” wydaje się wielce intrygu-
zyjnego i wytrwałego operatora pod-
jący. Od dwóch edycji również robot
czas spawania, napawania czy w in-
Kawasaki uczestniczy w pokazach fe-
nych pracach, np. wielogodzinnych
stiwalowych.
próbach zmęczenia cieplnego.
Nowa
jednostka
wniosły szczególny wkład do rozwoju naszego Zakładu, zarówno w dzie-
serii D i językiem programowania AS,
dzinie edukacyjnej jak i badawczej.
stwarza zupełnie nowe perspektywy.
Również pracownicy firmy ASTOR
Możliwe
wynoszą
programowanie
ciekawe
lub pod numerem telefonu
012 428 63 82
oraganizator konkursu
patronat medialny
doświadczenia
złożonych zadań łączących zagadnie-
i wiedzę, czego świadectwem jest ich
nia manipulacyjne, sterowanie prze-
coraz częstszy udział w naszych semi-
biegiem procesu, analizę danych itp.
nariach i konferencjach naukowych.
www.biuletyn.astor.com.pl
www.konkurs.astor.com.pl
Pomoc i sprzęt firmy ASTOR
Kawasaki
się
Regulamin konkursu oraz szczegółowe
informacje dostępne są na stronie
partner konkursu
FA006E, w połączeniu z kontrolerem
stało
termin nadsyłania prac
mija 30 września 2011 roku
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
11
MAGAZYN
PLATFORMA
INTERNETOWA ASTOR
MODUŁ WSPARCIA
TECHNICZNEGO
FIRMA ASTOR OD POCZĄTKU SWOJEJ DZIAŁALNOŚCI OFE
ROWAŁA UŻYTKOWNIKOM WYSOKI POZIOM WSPARCIA
TECHNICZNEGO W ZAKRESIE OFEROWANYCH PRODUKTÓW
DOSTARCZAJĄC ORYGINALNĄ I POLSKOJĘZYCZNĄ DOKUMEN
TACJĘ TECHNICZNĄ ORAZ POMOC TECHNICZNĄ DLA KLIEN
TÓW. USŁUGI WSPARCIA ZAWSZE BYŁY TRAKTOWANE PRIORYTE
TOWO, CO ZAOWOCOWAŁO M.IN. POJAWIENIEM SIĘ SYSTEMU
WSPARCIA TECHNICZNEGO.
MARCIN LEGUTEK
[email protected]
W
2011 roku ASTOR udostępnia klientom Platformę
Internetową ASTOR – no-
woczesny system informatyczny, którego celem jest poszerzenie oferty usług
w zakresie wsparcia technicznego.
Platforma dostępna jest pod adresem
RYSUNEK 1
platforma.astor.com.pl.
Platforma
Fragment listy pro-
Internetowa
ASTOR
duktów z udostęp-
jest rozwiązaniem, które oferuje wiele
nioną dokumentacją
nowych cennych funkcji. Przede wszyst-
techniczną
kim ułatwia korzystanie z opublikowanej dokumentacji opracowanej przez inżynierów firmy ASTOR oraz oryginalnej
dokumentacji dostarczanej przez producentów. Dokumentacja jest uporządkowana w zależności od producenta oraz
rodzaju produktu, a ponadto jest łatwo
i szybko dostępna przez skorzystanie
z menu Produkty, znajdującego się na
głównej stronie Platformy RYSUNEK 1.
Każdy odwiedzający Platformę
RYSUNEK 2
może się zarejestrować oraz zalogo-
Dostęp do rejestracji
wać RYSUNEK 2.
Posiadanie własnego konta przy-
i założonego konta
nosi
12
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
wiele
dodatkowych
korzyści.
www.biuletyn.astor.com.pl
MAGAZYN
cych zgłoszenia. W polu Tytuł należy
wpisać, jakiego zagadnienia dotyczy
zgłoszenie, a w polu Opis problemu
umieścić szczegółowy opis. Dodatkowo można dołączyć plik lub pliki, które
ułatwią analizę zgłoszenia. RYSUNEK 4.
Po naciśnięciu opcji Zgłoś problem zgłoszenie zostaje zarejestrowane w systemie i będzie dostępne na liście zgłoszeń, które można przeglądać,
RYSUNEK 3
wybierając opcję Zgłoszenia serwiso-
Dostęp do SWT
we. Równocześnie zgłoszenie zostaje
przesłane do zespołu inżynierów firmy
ASTOR, których zadaniem jest analiza
i zaproponowanie rozwiązania dla zarejestrowanego zgłoszenia.
Z chwilą przejęcia zgłoszenia
przez pracownika firmy ASTOR, zgłoszenie zostanie przypisane do wybranej osoby, a cała historia kontaktów
jest rejestrowana w postaci listy notatek dołączonych do zgłoszenia serwisowego RYSUNEK 5.
RYSUNEK 4
Wypełnione
zgło-
szenie serwisowe
W ten sposób wszystkie zgłoszenia serwisowe są rejestrowane wraz
z całą historią akcji podejmowanych
w ramach konkretnego zgłoszenia serwisowego. Na tej podstawie budowana jest baza wiedzy technicznej, która
zawiera realne rozwiązania techniczne
dla zgłoszonych i zarejestrowanych zagadnień. Wiedza ta dostępna jest dla
osoby, która zgłoszenie zarejestrowała,
lub – po decyzji osoby zgłaszającej –
wybranych wskazanych osób, a także
RYSUNEK 5
Wybrane
notatki
w zgłoszeniu serwi-
wszystkich osób w danej firmie.
Platforma Internetowa ASTOR jest
kolejnym krokiem w stałym rozwoju
sowym
systemu wsparcia technicznego. Coraz
większe możliwości rozwiązań inforPrzede wszystkim powiększa się możli-
ASTOR, w ramach której można: za-
matycznych pozwalają na zbudowanie
wość korzystania z opublikowanej do-
rejestrować posiadane karty Wsparcia
systemu zaawansowanego, ale łatwego
kumentacji technicznej o zakres niedo-
Technicznego ASTOR, zapewniające
w obsłudze i przynoszącego bardzo wiele
stępny dla osób niezarejestrowanych,
uprzywilejowane korzystanie z pomocy
korzyści dla użytkowników. Codzienne
a co najważniejsze – zostaje włączony
technicznej, rejestrować zgłoszenia ser-
korzystanie z oferowanych opcji nie tylko
dostęp do Systemu Wsparcia Technicz-
wisowe oraz przeglądać i śledzić status
przynosi wymierne korzyści z szybkiego
nego RYSUNEK 3.
istniejących zgłoszeń serwisowych.
znalezienia potrzebnych informacji tech-
Jest to funkcjonalność Platformy
Wybierając opcję Wyślij zgłosze-
nicznych, ale dodatkowo pozwala na re-
Internetowej przygotowana do interak-
nie serwisowe pojawia się okno do
jestrację i śledzenie zgłoszeń oraz współ-
tywnej współpracy z inżynierami firmy
wprowadzenia
tworzenie bazy wiedzy technicznej.
www.biuletyn.astor.com.pl
informacji
dotyczą-
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
13
MAGAZYN
DĄŻENIE DO DOSKONAŁOŚCI
FIRMY W BRANŻY INTEGRACJI
AUTOMATYKI PRZEMYSŁOWEJ
JAKIE SĄ KRYTERIA WIODĄCEJ FIRMY W BRANŻY INTEGRACJI AUTOMATYKI PRZEMYSŁOWEJ? FIR
MA TAKA MUSI SIĘ STALE UCZYĆ. OD KLIENTÓW, OD DOSTAWCÓW... OD RYNKU. NIGDY NIE POWIN
NA POWTARZAĆ RAZ POPEŁNIONYCH BŁĘDÓW KAŻDY PROBLEM, HANDLOWY, WDROŻENIOWY
LUB ORGANIZACYJNY, WINNA ROZWIĄZYWAĆ TYLKO RAZ. MUSI WRESZCIE PODEJMOWAĆ SFOR
MALIZOWANE DZIAŁANIA ZWIĘKSZAJĄCYCH KOMPETENCJE CAŁEJ ORGANIZACJI I POSZCZEGÓL
NYCH PRACOWNIKÓW. JEST TO FIRMA, KTÓRA STALE STAWIA CORAZ WYŻSZE WYMAGANIA WOBEC
SAMEJ SIEBIE
P
roces
14
dążenia
do
doskonałości
wymagającym wielu interakcji z klientem,
przez firmę integrującą automaty-
późniejszymi
użytkownikami
systemu,
kę przemysłową jest przedstawiony
oraz dostawcami. Kluczową odpowiedzial-
jako cykl działań na schemacie zamieszczo-
nością kierownika projektu wdrożenia
nym obok.
w tej fazie jest dokumentacja tych inte-
Proces rozpoczyna się od zdefiniowa-
rakcji oraz formalne uzasadnienie wszyst-
ADAM ŻYCZKOWSKI
nia strategii, wyznaczenia celów i zaplano-
kich decyzji podjętych podczas wdrożenia.
[email protected]
wania działalności w fazie I cyklu. Każda
Najważniejsze są uzasadnienia i kontrola
firma posiada bardziej lub mniej formalnie
ewentualnych zmian dotyczących kluczo-
Współzałożyciel firmy ASTOR.
wyznaczoną strategię, wyrażającą się w de-
wych parametrów projektu, a więc jego za-
Absolwent technologii żywności
finicji obszaru działania i określeniu sil-
kresu, harmonogramu i budżetu.
na Rutgers University, NJ, USA
nych punktów pozwalających wyprzedzić
Po realizacji wdrożenia, kierownik
oraz MBA na University of Notre
konkurencję. Posiada również plany zawie-
projektu oraz osoby przy nim pracujące
Dame, In, USA. Jest specjalistą
rające cele przychodów, kosztów i zysku.
będą jeszcze długo otrzymywać telefony
ds. finansów, organizacji oraz
Aby zrealizować plan, firma prowa-
od użytkowników – dzieje się to w fazie
strategii spółek prawa handlowego.
dzi marketing, sprzedaż i rozwój biznesu
IV, czyli w trakcie obsługi posprzedażowej
Pracował w dziale finansów Procter
w fazie II. Osoby zajmujące się tą działal-
zwanej również czasami serwisem tech-
and Gamble (USA, Czechy, Rosja,
nością kontaktują się z klientami i oferują,
nicznym.
Belgia, Polska), w McKinsey
negocjują i podpisują umowy na usługi po
Poprawne zarządzenie procesem ob-
(w USA i w Polsce) – jako konsultant
cenach pozwalających na osiągnięcie celów
sługi posprzedażowej jest prawdopodobnie
ds. strategii firm, w Polpharma S.A,
przychodów i zysku zawartych w budżecie.
najważniejszym czynnikiem rentowności
w dziale badań i rozwoju,
Niezwykle ważnym jest, aby w tym pro-
firmy integratorskiej. Z jednej strony użyt-
a także w Grupie Orlen w Czechach
cesie dokumentować i archiwizować całą
kownik nie chce osobno płacić za obsługę
(UNIPETROL) i na Litwie (Mazeikiu
komunikację z klientami. Takie informacje
posprzedażową, gdyż uważa, że powinna
Nafta), w dyrekcji spółek.
mogą okazać się później kluczowe podczas
być ona zawarta w cenie wdrożenia. Z dru-
Obecnie prezes zarządu
realizacji kontraktu lub przy rozwiązywa-
giej strony nie można użytkownikowi od-
Profesal Sp z o.o.
niu ewentualnych niejasności handlowych.
mówić takiej obsługi, gdyż klient niezado-
Sprzedane usługi należy zrealizo-
wolony z wdrożenia nie wróci już do naszej
wać poprzez wdrożenie instalacji zgodnie
firmy z następnym zleceniem. Dlatego bar-
z podpisaną umową – następuje to w fa-
dzo ważne jest, aby mierzyć ile czasu pra-
zie III. Najczęściej wdrożenie automaty-
cownicy firmy średnio spędzają na obsługę
ki przemysłowej jest złożonym procesem,
posprzedażową i koszt tej spodziewanej
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
MAGAZYN
Oczywiście w warunkach rzeczywistej
działalności
biznesowej
wszystkie opisane powyżej fazy zachodzą równolegle, a często działania
w fazach późniejszych, np. nauczenie
się nowych technologii, muszą być zrealizowane wcześniej niż projekt wdrożenia wymagający tych technologii.
Ważnym jednak jest, że wszystkie te
fazy muszą być przez firmę realizowane po to, by była coraz większa i coraz
bardziej konkurencyjna.
Aby wspierać i monitorować opisane wyżej działania firmy integratorskiej, potrzebny jest taki system
informatyczny, który potrafi zgromadzić dane dotyczące wszelkich jej
działań. System, który potrafi odtworzyć model działania firmy, zachować
dane, informacje i wiedzę generowane
Działania podejmowane w kierunku stałego doskonalenia firmy integratorskiej
w każdej fazie działalności, a później
odtworzyć je dokładnie wtedy, kiedy
obsługi doliczyć do ceny wdrożenia.
poszczegolne zadania. Co za tym idzie,
potrzebne będą one dla uzasadnie-
Należy też zrozumieć, że obsługa
wiemy jakie są koszty wynagrodzeń po-
nia jakiegoś działania lub rozwiąza-
posprzedażowa to koszt dla obu stron,
szczegolnych działalności oraz wnioski
nia jakiegoś problemu. Potrzebny jest
dla klienta i dla integratora. Dlatego
dotyczące ewentualnych optymalizacji.
system, który potrafi prowadzić ewi-
należy starać się obniżać jej koszt po-
W fazie VI zwiększa się kompeten-
dencję czasu pracy w odniesieniu do
przez dokumentowanie rozwiązanych
cje firmy, czyniąc ją bardziej konkuren-
poszczególnych działań, który zapa-
problemów tak, aby żadnego z nich nie
cyjną. Z jednej strony rynek wymusza
miętuje rozwiązania raz rozwiązanych
rozwiązywać wielokrotnie. Należy też
takie zmiany, z drugiej strony kierow-
problemów i który pozwala zaoszczę-
dokonywać analizy zgłaszanych pro-
nictwo firmy powinno samo decydować
dzić załodze długiego szukania nie-
blemów i starać się w przyszłych wdro-
o wejściu w nowe branże, nowe techno-
zbędnych dla prowadzenia codzien-
żeniach zapobiegać tym najczęściej się
logie lub o wdrożeniach nowych syste-
nych czynności danych, informacji,
powtarzającym.
mów organizacyjnych celem polepsze-
wiedzy lub dokumentów.
Niezwykle ważne jest, aby do-
nia działalności firmy. Tego typu decyzje
Takim systemem informatycznym
kładnie wiedzieć, ile czasu pracowni-
należy rozbić na projekty, każdy z zakre-
jest pakiet Profesal Soft, skonfigu-
cy integratora poświęcają na działania
sem, harmonogramem i budżetem oraz
rowany dla integratorów automatyki
sprzedażowe, wdrożeniowe i posprze-
przypisać im zespół projektowy prowa-
przemysłowej. Firma ASTOR korzysta
dażowe. Jeśli nie będziemy umieli po-
dzony przez kierownika projektu.
z systemu Profesal od lat i jest to je-
kryć przychodami kosztów działań
W fazie VII kompetencje zwięk-
den z kluczowych czynników jej wy-
sprzedażowych i posprzedażowych wy-
szają pracownicy, tak, aby dostosować
sokiej efektywności. Dziś Profesal jest
konywanych przez naszych pracowni-
swoje umiejętności do poziomu wyma-
dostępny dla wiodących integratorów
ków technicznych, to firma nie tylko nie
ganego przez firmę, oraz zwiększać je
automatyki przemysłowej. Wszystkich
osiągnie celów budżetowych, ale praw-
to tego stopnia, abym móc wspierać
zainteresowanych szczegółowymi in-
dopodobnie w najbliższym czasie zban-
wzrost kompetencji firmy. Każdy pra-
formacjami zapraszamy do kontaktu
krutuje. Analizę procesów, a zwłaszcza
cownik powinien mieć swój własny
z firmą ASTOR.
analizę ewidencji czasu pracy do po-
harmonogram
szczególnych działań przeprowadza się
i wspólnie ze swoim bezpośrednim
w fazie V cyklu. W wyniku otrzymuje-
przełożonym brać odpowiedzialność
my zestawienie czasu poświęconego na
za ich realizację.
www.biuletyn.astor.com.pl
zadań
rozwojowych
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
15
fot. foto
/fot. Péter Mács - Fotolia/
ASTRAADA
JETNET 5018G NOWY GIGABITOWY
SWITCH ZARZĄDZALNY
FIRMA ASTOR POSZERZYŁA OFERTĘ URZĄDZEŃ KOMUNIKACJI PRZEMYSŁOWEJ ASTRAADA NET
O NOWY PRZEŁĄCZNIK SIECI ETHERNET JETNET 5018G. SWITCH OFERUJE SZEROKIE MOŻLIWOŚCI
DIAGNOSTYCZNE ORAZ PODNOSI BEZPIECZEŃSTWO SIECI, ZAPEWNIAJĄC STABILNĄ I WYDAJNĄ
KOMUNIKACJĘ.
J
etNet 5018G posiada 16 portów mie-
użytkownika o wcześniej zdefiniowanych
dzianych
zdarzeniach
10/100TX
(RJ–45)
oraz
(problemach
komunikacyj-
2 porty combo, pozwalające na za-
nych, problemach z zasilaniem, użyciem
mienne stosowanie złącza miedzianego
błędnego hasła podczas logowania, restar-
10/100/1000TX (RJ–45) lub światłowo-
tem urządzenia, itp.), dzięki czemu przy-
dowego 1000X (SFP). Dzięki takiej kon-
czynia się do znacznego skrócenia przesto-
strukcji, urządzenie może zostać lepiej
ju instalacji.
PAWEŁ PODSIADŁO
[email protected]
dopasowane do indywidualnych wymagań
aplikacji oraz przyczynia się do obniżenia
kosztów całkowitych systemu.
PODNIESIENIE
DOSTĘPNOŚCI SYSTEMU
Nowoczesne
ROZBUDOWANA DIAGNOSTYKA
PRZYŚPIESZA USUWANIE AWARII
16
systemy
wizualizacji
pracy maszyn oraz układy sterowania procesami przemysłowymi coraz częściej są
JetNet 5018G do konfiguracji oraz
projektowane w oparciu o bardziej roz-
monitorowania sieci Ethernet wykorzy-
budowane i odporne na awarię struktury
stuje popularny protokół SNMP. Sytuacje
sieci Ethernet. Układ rezerwacji tworzony
alarmowe mogą być rejestrowane lokalnie
z wykorzystaniem topologii pierścienia daje
w switchu lub przesyłane zdarzeniowo ze
możliwość inteligentnego reagowania na
switcha do managera SNMP (np. JetView
uszkodzenie medium transmisyjnego (skręt-
Pro).
ki, światłowodu) lub przełącznika. Jeśli do-
Mechanizm
„pułapek”
BIULETYN AUTOMATYKI
informuje
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
ASTRAADA
JetNet 5018G – zarządzalny
switch gigabitowy o szerokich
możliwościach
diagnostycz-
nych.
wolny segment połączenia typu ring
soli zarządzania przełącznikiem (po-
zostanie zerwany lub rozłączony, wów-
przez przeglądarkę WWW lub Telnet).
czas uruchomione zostaje połączenie
awaryjne (czas przełączenia na ścieżkę
rezerwową nie przekracza 5 ms, nawet
OPTYMALIZACJA
POŁĄCZEŃ SIECIOWYCH
przy pełnym obciążeniu sieci). Prze-
Praca sieci Ethernet może zostać
łącznik może pracować w kilku połą-
dodatkowo usprawniona w oparciu
czeniach typu ring równocześnie. Do-
o mechanizm priorytetyzacji danych
datkowe podniesienie niezawodności
(QoS) i funkcję pozwalającą na two-
połączenia oraz jego przepustowości
rzenie wydzielonych sieci wirtual-
jest możliwe dzięki funkcji grupowania
nych (VLAN). Priorytetyzacja danych
kilku fizycznych łączy pomiędzy dwo-
stosowana jest w celu minimalizacji
ma przełącznikami w jeden logiczny
opóźnień w wymianie informacji po-
kanał komunikacyjny (awaria jednego
między kluczowymi elementami sys-
z przewodów nie powoduje zatrzyma-
temu. Sieci wirtualne (VLAN) wy-
nia pracy całej sieci – dane przesyłane
korzystywane są podczas budowania
są pozostałymi kanałami).
połączeń niezależnych od fizycznej
struktury sieci (trasy logiczne). Możli-
BEZPIECZNA SIEĆ ETHERNET
we jest także przydzielenie określonej
JetNet 5018G oferuje również
przepustowości dla poszczególnych
szereg funkcji odpowiedzialnych za
portów, w celu uniknięcia nagłych
zabezpieczenie sieci Ethernet. Naj-
skoków obciążenia sieci.
prostszym sposobem ochrony przed
nieuprawnionym dostępem jest ograniczenie dostępu do poszczególnych
PRZEMYSŁOWE WYKONANIE
I 54 MIESIĄCE GWARANCJI
portów switcha poprzez zdefiniowanie
Aluminiowa obudowa o stopniu
adresów MAC urządzeń, z którymi
ochrony IP 31 jest odporna na dzia-
będzie odbywała się komunikacja. Ko-
łanie korozji i łatwo oddaje ciepło, za-
lejnym sposobem zabezpieczenia sieci
pewniając długą i bezawaryjną pracę
jest weryfikacja numeru IP. Polega on
urządzenia. Istotną zaletą urządzenia
na określeniu z góry numerów IP urzą-
jest także wydłużona z 24 do 54 mie-
dzeń, które będą miały dostęp do kon-
sięcy gwarancja.
www.biuletyn.astor.com.pl
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
17
ASTRAADA
POLSKA WERSJA OPROGRAMOWANIA
NARZĘDZIOWEGO DO PANELI
ASTRAADA HMI
ŁATWE I WYGODNE PROGRAMOWANIE PANELA TO ZALETA, KTÓRA MOŻE PRZEKONAĆ DO KON
KRETNEGO ROZWIĄZANIA NOWYCH UŻYTKOWNIKÓW. NA TO, BY PROCES PROGRAMOWANIA
PRZEBIEGAŁ SZYBKO I SPRAWNIE, MA WPŁYW KILKA ASPEKTÓW: CZYTELNOŚĆ I ERGONOMIA SA
MEGO OPROGRAMOWANIA NARZĘDZIOWEGO, INTUICYJNE MENU, MOŻLIWOŚĆ DOPASOWANIA
WYGLĄDU DO WŁASNYCH POTRZEB. KAŻDEGO NARZĘDZIA TRZEBA SIĘ NAUCZYĆ, A NA SZYBKĄ
NAUKĘ DUŻY WPŁYW MA JĘZYK.
la osób, które na co dzień korzy-
D
sygnałów dyskretnych i analogowych, re-
stają z języka angielskiego, nie
ceptury, rejestrowanie wszystkich zdarzeń
jest to zapewne argument prze-
i zmian wprowadzonych przez operatorów.
konujący do wyboru konkretnego rozwią-
Ciekawą i przydatną funkcją jest har-
zania. Natomiast dla osób, które angielski
monogram pracy. Dzięki niemu możemy
znają słabo lub wcale – jest to bardzo istot-
określić konkretne akcje do wykonania
na kwestia przy wyborze nowych narzędzi,
w danym momencie. Możemy na przykład
PIOTR ADAMCZYK
z których będą korzystać w przyszłości.
zautomatyzować generowanie dziennych
[email protected]
raportów po zakończeniu zmiany oraz au-
ASTRAADA PO POLSKU
tomatycznie zapisywać je do plików zapisa-
Z myślą o tych właśnie osobach
w oprogramowaniu narzędziowym Astra-
nych w pamięci panela lub na dyskach przenośnych podłączonych do portów USB.
ada HMI CFG została dodana obsługa ję-
Dużym udogodnieniem dla wszystkich
zyka polskiego. Pakiet językowy, podobnie
programistów jest wbudowana w opro-
jak samo oprogramowanie, jest bezpłatny
gramowanie funkcja skalowania ekranów
i dostępny będzie standardowo w każdej
operatorskich. Dzięki niej w bardzo szyb-
kolejnej wersji – począwszy od 1.2.92. Naj-
ki sposób aplikację przygotowaną na dany
nowsza wersja oprogramowania jest do-
model panelu możemy przerobić tak, aby
stępna na Platformie Internetowej ASTOR
można już było uruchomić na modelu z in-
(platforma.astor.com.pl),
nym rozmiarem ekranu. Astraada HMI
gdzie
oprócz
narzędzia użytkownik może pobrać dokumentację techniczną, informatory, zalecenia montażowe oraz gotowe fragmenty
aplikacji do celów dydaktycznych.
Samo oprogramowanie charakteryzuje się dużą intuicyjnością oraz ergonomią.
Za jego pomocą w bardzo prosty sposób
możemy zbudować aplikacje wizualizacyjne, posiadające możliwości zbliżone do
systemów SCADA. Każdy panel może obsługiwać rejestrowanie zmiennych historycznych wraz z możliwością ich prezentacji na ekranie, alarmy pochodzące od
18
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
ASTRAADA
CFG pozwala na konfigurację i ob-
konfiguracja obiektów i zmiennych,
również komunikację ze sterownikiem
sługę ponad 280 różnych protokołów
gdzie na odpowiednim widoku dosta-
podłączonym do komputera.
komunikacyjnych, dzięki czemu pa-
jemy listę wszystkich wykorzystanych
Za bezpieczeństwo naszego pro-
nel operatorski może wymieniać dane
elementów wraz z miejscem ich uży-
jektu odpowiedzialny jest system,
z praktycznie każdym urządzeniem
cia. Dzięki temu wprowadzenie zmian
który zabezpiecza go przed nieauto-
spotykanym na naszym rynku.
w konfiguracji obiektu nie wymaga
ryzowanym użyciem czy modyfikacją.
szukania go na ekranie, tylko wybra-
Dodatkowo Astraada HMI CFG ma
nia go z listy.
możliwość zapisania aplikacji tak, aby
WSPARCIE PROGRAMISTY
OD KONFIGURACJI PO
DOKUMENTOWANIE PROJEKTU
Również sam proces dokumen-
była możliwa aktualizacja panela bez
towania projektu w oprogramowaniu
potrzeby korzystania z komputera PC.
Oprogramowanie wspiera aplika-
jest bardzo prosty. Wbudowane me-
Takie możliwości sprawiają, że pisanie
cje, w których panel musi komuniko-
chanizmy automatycznie wygenerują
aplikacji jest łatwe, a serwis szybki.
wać się z kilkoma urządzeniami jed-
nam listę wykorzystywanych w apli-
Rozwiązania Astraada HMI Pa-
nocześnie. Widok połączeń graficznie
kacji zmiennych, wygląd wszystkich
nel cieszą się dużą popularnością
reprezentuje skonfigurowane porty
ekranów operatorskich oraz relacji
szczególnie w małych i średnich sys-
i protokoły w panelach oraz urzą-
i możliwości przełączania pomiędzy
temach. Dzieje się tak za sprawą du-
dzenia, z którymi panele będą wy-
nimi. Aplikację podczas pisania moż-
żej funkcjonalności i możliwości pa-
mieniać dane – wszystko na jednym
ne testować bez panela – oprogramo-
neli, jakości wykonania oraz bardzo
schemacie. Kliknięcie na dowolnym
wanie posiada wbudowany symulator,
atrakcyjnej ceny. Do listy tej dodajemy
elemencie automatycznie przenosi nas
posiadający dwa tryby pracy: on–line
jeszcze darmowe, intuicyjne oprogra-
do ekranu konfiguracji, gdzie może-
i off–line. W trybie off–line możemy
mowanie narzędziowe Astraada HMI
my szybko zmienić parametry sieci
przetestować samą aplikację wizuali-
CFG w języku polskim.
i parametry pracy. Podobnie wygląda
zacyjną, natomiast w trybie on–line
WYKOR ZYSTA J
PEŁNĄ MOC
TECHNOLOGII
KONFERENCJA
DL A PR ZEMYSŁU
19-20 października 2011
Hotel OSSA Congress & SPA
k. Rawy Mazowieckiej
W W W. A STOR . COM .P L / II A
www.biuletyn.astor.com.pl
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
19
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
ROBOTY W PRZEMYŚLE
SPOŻYWCZYM
ROBOTYZACJA ROZPOCZĘŁA SIĘ W ZAKŁADACH MOTORYZACYJNYCH, ALE OBECNIE DOTYCZY
JUŻ WSZYSTKICH GAŁĘZI PRZEMYSŁU. JAK TO WYGLĄDA W PRZEMYŚLE SPOŻYWCZYM? W TYM
ARTYKULE PRZEDSTAWIĘ CHARAKTERYSTYKĘ TEGO RODZAJU ZASTOSOWAŃ ORAZ OMÓWIĘ AK
TUALNE TRENDY I KIERUNKI ROZWOJU ROBOTÓW I ROBOTYZACJI W ZAKŁADACH PRZEMYSŁU
SPOŻYWCZEGO.
Z
20
akłady spożywcze są bardzo wy-
rują coraz szybsze i coraz precyzyjniejsze
magającym
jednostki. Tendencją widoczną na rynku
odbiorcą
robotów
przemysłowych, a to ze względu
jest obniżanie czasów cyklu, tak aby robot
na charakter wykonywanych tam operacji,
był w stanie wykonać nawet 4 cykle na se-
wymogi higieny i czystości oraz trudne wa-
kundę. Superszybkie roboty znajdują za-
runki pracy robotów. Obecnie widoczny jest
stosowanie przy operacjach przenoszenia
PAWEŁ HANDZLIK
rozwój w kierunku zwiększonej wydajności
i pakowania małych produktów (batoniki,
[email protected]
i elastyczności. Wiąże się to z przejściem
czekoladki, serki, saszetki) do opakowań
z systemów opartych o automaty do palety-
jednostkowych lub zbiorczych.
zacji na systemy zrobotyzowane. Automaty
Na rynku widać również coraz częst-
paletyzujące są dedykowane tylko do reali-
sze wykorzystanie systemów wizyjnych
zacji konkretnego zadania. Stosując robo-
w połączeniu z robotem. Często stanowisko
ta można w łatwy sposób przystosować go
z takim systemem stosowane jest zarówno
również do innych produktów i czynności.
do kontroli jakości, jak i do przenoszenia
Elastyczność jest szczególnie ważna
lub paletyzacji. System wizyjny dokonuje
przy realizacji krótkich serii. Wzrost wy-
kontroli, porównując zdjęcie danego pro-
dajności osiąga się poprzez stosowanie
duktu (punktów charakterystycznych) ze
niezawodnych robotów pracujących 7 dni
wzorcem, oraz określa położenia produktu
w tygodniu i 24 godziny na dobę. W celu
i przesyła tą informację do robota. W ten
zwiększenia wydajności producencie ofe-
sposób oszczędza się miejsce w zakładzie
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
RYSUNEK 1
Robot YF003N w ultraszybkiej aplikacji
pakowania
batoni-
ków (130szt. Na minutę).
RYSUNEK 2
Robot FS30L w procesie pakowania słoików z miodem
Roboty stają się coraz powszech-
ZALETY ZASTOSOWANIA ROBOTA
W PALETYZACJI I PAKOWANIU:
niejsze, więc ich cena spada. Obecnie
większość robotów sprzedawana jest
•
•
•
•
•
•
•
zwiększenie dostępności linii produkcyjnej,
powtarzalność wpływająca na zwiększenie jakości,
zwiększenie wydajności,
zwiększenie elastyczność produkcji,
zmniejszenie kosztów,
zmniejszenie zagrożenia dla zdrowia pracowników,
zwiększenie bezpieczeństwa przy produkcji żywności.
do małych i średnich przedsiębiorstw.
Istotnym
czynnikiem
obniżającym
w ostatnich latach koszty inwestycji w roboty jest dobrze wyedukowane i posiadające duże doświadczenie
środowisko
polskich
integratorów.
Projektem, integracją i utrzymaniem
mogą zająć się świetnie przygotowane
do tego polskie firmy.
Firma ASTOR, dystrybutor ro-
oraz skraca proces wytworzenia goto-
Zakup robota jest inwestycją, ma
botów Kawasaki w Polsce ma w swo-
wego produktu podnosząc wydajność.
więc być opłacalny, a każda innowa-
jej ofercie całą serię robotów do za-
To wszystko zmniejsza koszt jednost-
cja zwiększa tę opłacalność. Szybsze
stosowań w przemyśle spożywczym.
kowy produktu i poprawia jego kon-
i precyzyjniejsze roboty w zakładzie
ASTOR oferuje również szereg mode-
kurencyjność na rynku.
produkcyjnym zmniejszają koszt pro-
li, które w łatwy sposób można przy-
duktu.
stosować do pracy z produktami spo-
Nieustannie zwiększa się bezpie-
Oszczędności
uzyskuje
się
czeństwo stanowisk zrobotyzowanych.
również zmniejszając ilość wadliwych
Dodatkowe uszczelnienia, specjalne
produktów.
elastyczne
Zapraszamy do kontaktu z firmą
smary, antyadhezyjne powierzchnie
i niezawodne linie, w których skład
ASTOR. Chętnie przeprowadzimy dla
oraz specjalistyczne chwytaki i na-
wchodzą roboty, pozwalają na obniże-
Państwa analizę możliwości zasto-
rzędzia sprawiają, że maszyna może
nie kosztów magazynowania i płynne
sowania robota w Państwa zakładzie
pracować w bezpośrednim kontakcie
realizowanie zamówień. Oszczędza
oraz odpowiemy na wszelkie pytania
z żywnością. Co więcej, ma przy tym
się przesuwając pracowników do re-
dotyczące robotów w przemyśle spo-
dużo mniejszy wpływ na jakość pro-
alizacji innych zadań wymagających
żywczym.
duktów, niż człowiek realizujący takie
większych kwalifikacji, a prace uciąż-
zadanie.
liwe i powtarzalne wykonuje robot.
www.biuletyn.astor.com.pl
Efektywne,
żywczymi.
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
21
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
GE INTELLIGENT PLATFORMS
W SIECI PROFINET
KONTROLERY PACSYSTEMS RX3I PRZEZNACZONE SĄ DO AUTOMATYZACJI ZAKŁADÓW, W KTÓRYCH
Z UWAGI SPECYFIKĘ PROCESU PRODUKCYJNEGO WYMAGANE SĄ ROZWIĄZANIA POZWALAJĄCE NA
JEDNOCZESNĄ OBSŁUGĘ WIELU RÓŻNYCH INTERFEJSÓW KOMUNIKACYJNYCH. JUŻ W POŁOWIE
ROKU 2011 DOSTĘPNE BĘDĄ W OFERCIE FIRMY ASTOR MODUŁY POZWALAJĄCE NA PRACĘ STE
ROWNIKÓW GE INTELLIGENT PLATFORMS W SIECI PROFINET.
tekst: PIOTR ADAMCZYK, [email protected]
PO CO PROFINET?
Celem wprowadzenia nowego standardu na rynek była
chęć stworzenia platformy, która dałaby możliwość łączenia ze sobą dwóch warstw za pomocą kompatybilnych i pracujących w jednym, wspólnym układzie urządzeń sieciowych: warstwy systemów sterowania i oddalonych układów
I/O, oraz warstwy wizualizacji i urządzeń biurowych. Taką
architekturę komunikacji wymusza obiekt, od którego wymaga się udostępniania oraz szybkiej wymiany danych na
potrzeby planowania produkcji oraz podnoszenia jej jakości i wydajności. Kolejnym istotnym powodem opracowania
Kontroler PACSystems RX3i
standardu ProfiNet była chęć przeniesienia możliwości, jakie daje sieć Profibus, na platformę Ethernet, z jednoczesnym jej rozbudowaniem o wykonywanie operacji w czasie
w ramach jednej kasety RX3i. Czas komunikacji zależy od
rzeczywistym oraz podniesieniem poziomu niezawodności.
ilości urządzeń pracujących w sieci i wynosi do 8 ms przy
Profinet daje dodatkowo możliwość komunikacji ze specja-
obsłudze 64 układów slave (1 ms dla sieci w których pracuje
lizowanymi urządzeniami, jak napędy czy systemy wizyjne.
5 i mniej urządzeń).
Aktualnie oferta GE Intelligent Platforms obejmuje dwa
VERSAMAX PROFINET SCANNER PNS
urządzenia dla sieci ProfiNet.
W oparciu o ten moduł możliwa jest budowa oddalo-
PACSYSTEMS RX3I PROFINET CONTROLLER PNC
22
nych układów I/O, wykorzystując znane i sprawdzone na
Moduł posiada 4 wbudowane porty komunikacyjne,
wielu obiektach rozwiązanie VersaMax. Interfejs komu-
które umożliwiają bezpośrednie podłączenie kabli miedzia-
nikacyjny posiada dwa wbudowane porty komunikacyjne
nych i światłowodowych. Dzięki temu urządzenie może
działające z prędkością 10/100 Mbit/s, oraz obsługuje po-
pracować w standardzie 10/100/1000 Mbit/s. W oparciu
dwojone zasilacze. Pozwala to, podobnie jak w kontrolerze
o wbudowane porty można skonfigurować sieci obsługu-
RX3i, na pracę w systemach podwyższonej dostępności,
jące do 64 urządzeń, a na potrzeby systemów wysokiej
z wymianą danych w sieci „Ring”. Rozwiązanie to zapew-
dostępności, zbudować sieć redundantną, odporną na
nia możliwość wymiany modułów I/O na ruchu, co znaczą-
uszkodzenia magistrali. Jest to szczególnie istotna cecha
co ułatwia serwis instalacji i jej rozbudowę bez konieczno-
kontrolera sieci biorąc pod uwagą duże zainteresowanie
ści zatrzymywania pracy całego układu. Jeden układ PNS
systemami wykorzystującymi redundancję i podwyższoną
obsługuje do 8 modułów I/O. W jednej sieci może praco-
dostępność z powodu minimalizacji ryzyka i kosztów nie-
wać do 128 urządzeń PNS, a każdy z nich może wymie-
planowanych przestojów. Specyfikacja techniczna modułu
niać 1440 bajtów danych wejściowych i 1440 bajtów danych
mówi o możliwości pracy do 4 kontrolerów sieci ProfiNet
wyjściowych.
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
www.biuletyn.astor.com.pl
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
23
/fot. Kovalenko Inna - Fotolia/
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
PACSYSTEMS HA
PIĘĆ KROKÓW DO SYSTEMU
WYSOKIEJ DOSTĘPNOŚCI
ILE CZASU JEST POTRZEBNE NA SKONFIGUROWANIE SYSTEMU WYSOKIEJ DOSTĘPNOŚCI NA BAZIE
KONTROLERÓW PACSYSTEMS RX3I? NA TO PYTANIE PRÓBUJĄ SOBIE ODPOWIEDZIEĆ INŻYNIERO
WIE, KTÓRZY STANĘLI PRZED ZADANIEM URUCHOMIENIA TAKIEGO UKŁADU.
O
KROK 1 UTWORZENIE PUSTEGO
PROJEKTU DLA SYSTEMU WYSOKIEJ
DOSTĘPNOŚCI
z bezuderzeniowym przełączaniem stero-
Pracę zaczynamy od stworzenia nowe-
wania, można skonfigurować w kilka mi-
go projektu na kontroler RX3i. System wy-
nut w 5 krokach i nie potrzebujemy w tym
sokiej dostępności wymaga zainstalowa-
PIOTR ADAMCZYK
celu specjalistycznej wiedzy. Jest tak dla-
nia odpowiednich jednostek centralnych,
[email protected]
tego, ponieważ oprogramowanie narzę-
dlatego w konfiguracji sprzętowej wybie-
dziowe Proficy Machine Edition posiada
ramy jednostki do układów redundancji
wbudowane
kazuje się, że tak złożony system,
jakim jest układ dwóch kontrolerów pracujących w redundancji
maksymalnie
IC695CRU320. Po wykonaniu tej proce-
upraszczające procedury konfiguracyjne,
dury oprogramowanie samoczynnie doda
co ułatwia i przyspiesza całą procedurę.
w podsystemie miejsce do konfiguracji kon-
mechanizmy
trolera rezerwowego. Wszystkie pozostałe
elementy podsystemu pozostają bez zmian.
24
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
KROK 2 URUCHOMIENIE KREATORA KONFIGURACYJNEGO DLA SYSTEMU WYSOKIEJ DOSTĘPNOŚCI
Zmiana jednostki centralnej na
CRU320
programiście
Kreator konfiguracyjny
nowe opcje w menu kontekstowym –
udostępnia
systemu wysokiej do-
pojawia się możliwość konfiguracji
stępności
redundancji przy pomocy kreatora.
Pozwala on nam na konfigurację kontrolera głównego oraz automatyczne
wygenerowanie konfiguracji na kontroler zapasowy na bazie aktualnej
konfiguracji kontrolera głównego.
W konfiguracji należy określić,
w którym gnieździe kasety montażowej będzie zainstalowany moduł do
synchronizacji
danych
procesowych
IC695RMX128. Moduł ten niezależnie
od jednostki centralnej synchronizuje
wyjściowych na końcu cyklu ma zapew-
Jeśli architektura naszego układu
dane pomiędzy jednostką główną i re-
nić wystawienie dokładnie takich sa-
ma wykorzystywać redundantne ma-
zerwową dwukrotnie w każdym cyklu
mych sygnałów w obu kontrolerach. Jest
gistrale do synchronizacji danych pro-
kontrolera.
danych
to istotne, gdyż w przypadku awarii kon-
cesowych, należy w kreatorze podać,
wejściowych na początku skanu ma za-
trolera głównego jednostka zapasowa
w którym gnieździe będzie się znaj-
pewnić wykonywanie algorytmu w obu
ma przejąć kontrolę nad procesem z do-
dował drugi moduł do synchronizacji
kontrolerach z takimi samymi danymi
kładnie takimi samymi danymi, jakie
danych.
wejściowymi. Synchronizacja danych
miał kontroler główny w chwili awarii.
Synchronizacja
KROK 3 KONFIGURACJA MODUŁÓW KOMUNIKACYJNYCH DO WYMIANY DANYCH W SIECI ETHERNET
W układach wysokiej dostępności
sieć Ethernet jest wykorzystywana do
komunikacji kontrolerów z warstwą
oddalonych układów I/O, oraz w celu
Konfiguracja mo-
udostępniania danych do systemów
dułów
wizualizacyjnych. Zalecana konfigu-
kacyjnych w sieci
racja systemu PACSystems HA RX3i
Ethernet
komuni-
uwzględnia redundantne moduły komunikacyjne do oddalonych kaset
I/O oraz do warstwy SCADA. Takie
tem mógł pracować w odpowiedniej
Konfiguracja EGD wymaga okre-
podejście sprawia, że nasz system staje
podsieci. Kontrolery nadrzędne wy-
ślenia wymian danych pomiędzy kon-
się odporny na uszkodzenia modułów
korzystują do wymiany danych z war-
trolerami nadrzędnymi i układami od-
oraz magistral komunikacyjnych.
stwą układów I/O protokół Ethernet
dalonych wejść/wyjść – to dzięki tym
Moduły
Ethernet
pozwalają
Global Data – zapewnia on bowiem
wymianom dane procesowe będą trafiały
również na podłączanie do warstwy
wymianę
informacji
do odpowiednich modułów w kasetach
nadrzędnej
systemu
dużej
ilości
dodatkowych
z wieloma urządzeniami w bardzo
oddalonych. Odpowiednia opcja przy
urządzeń, jak np. układy ESD. Sama
krótkim czasie, wykorzystując w tym
konfiguracji wymian zapewni nam od-
konfiguracja polega na ustawieniu ad-
celu komunikację w trybie rozgłosze-
bieranie i produkowanie danych w obu
resu IP oraz maski tak, aby cały sys-
niowym.
kontrolerach: głównym i zapasowym.
www.biuletyn.astor.com.pl
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
25
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
KROK 4 KONFIGURACJA DANYCH DO SYNCHRONIZACJI
Każdy system jest inny, więc wymaga synchronizacji różnych obszarów danych pomiędzy kontrolerami.
Aby rozwiązanie PACSystems HA
było maksymalnie elastyczne, konfiguracja danych synchronizowanych
jest dowolna. Ma to na celu lepsze
dopasowanie systemu do indywidualnych potrzeb aplikacji oraz ma wpływ
na minimalizację czasu potrzebnego
na wykonanie pętli programu. Synchronizacja
danych
w systemach
średniej wielkości wydłuża czas cy-
Konfiguracja
klu kontrolera o około 5 ms. Dlatego
nych do synchro-
należy dobrze się zastanowić, ile tak
nizacji
da-
naprawdę danych potrzebujemy wymieniać pomiędzy kontrolerami.
Konfiguracja realizowana jest
misty wymaga się jedynie określenia
obszaru przeznaczonego do synchro-
na zakładce Transfer List i od progra-
adresu początkowego oraz długości
nizacji.
KROK 5 PRZEKOPIOWANIE KONFIGURACJI DO KONTROLERA ZAPASOWEGO
Ostatnim krokiem w konfiguracji systemu wysokiej dostępności
PACSystems HA jest przekopiowanie
konfiguracji z kontrolera głównego do
kontrolera rezerwowego. Ta procedura
wywoływana jest również z poziomu
menu kontekstowego i w sposób automatyczny powiela wszystkie para-
kontroler i kontroler zapasowy
metry skonfigurowane w kontrolerze
głównym, uwzględniając pracę układu
adresy IP modułów do komunikacji
waż system nie wie, które adresy IP są
w trybie gorącej rezerwacji. Użytkow-
w sieci Ethernet. Ten parametr należy
w sieci dostępne a które są zarezerwo-
nikowi do ustawienia pozostają tylko
skonfigurować samodzielnie, ponie-
wane.
dostępności
stoju pociąga za sobą straty finanso-
gotowego algorytmu sterowania oraz
PACSystems HA to odpowiedź firmy
we, inwestycja w systemy pracujące
sprzętu z serii 90–30 i RX3i przy
GE Intelligent Platforms na rosnące
w układzie redundancji zapewnia
budowaniu systemu redundantnego.
wśród coraz większej liczby klien-
nam podniesienie poziomu bezpie-
Dzięki temu migracja z tradycyjnych
tów zapotrzebowanie na rozwiązania
czeństwa oraz redukcję kosztów ope-
systemów do układów wysokiej do-
gwarantujące pewną, szybką i bez-
racyjnych.
stępności jest prosta, szybka i atrak-
PODSUMOWANIE
System
wysokiej
awaryjną pracę w średnich i dużych
26
PACSystems
HA
ma
jeszcze
systemach sterowania. Wszędzie tam,
jedną bardzo ciekawą właściwość:
gdzie ryzyko nieplanowanego prze-
pozwala bowiem na wykorzystanie
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
cyjna cenowo.
www.biuletyn.astor.com.pl
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
BEZ SENSU?
NIE ZAWSZE
W procesach technologicznych
bezpieczeństwa nigdy za wiele.
Dlatego przedstawiamy systemy
sterowania PACSystems HA firmy GE.
Ich działanie, oparte na współpracy
dwóch zsynchronizowanych kontrolerów,
minimalizuje ryzyko przestojów w produkcji
i kosztów z tym związanych.
W technologii korzystaj
z podwójnych zabezpieczeń.
www.astor.com.pl/ge
www.biuletyn.astor.com.pl
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
27
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
PRZEMYSŁOWE SIECI
BEZPRZEWODOWE BEZ TAJEMNIC
SYSTEMY BEZPRZEWODOWEJ TRANSMISJI DANYCH WYKORZYSTYWANE SĄ WSZĘDZIE TAM, GDZIE
POŁĄCZENIE KABLOWE JEST TRUDNE DO WDROŻENIA LUB ZBYT DROGIE W REALIZACJI.
Z
perspektywy użytkownika
wią: zdalny monitoring i sterowanie,
transmisja
bezprzewodowa
przesyłanie alarmów, pomiary GPS,
przyczynia się do wyraźnego
logistyka i zarządzaniem magazynem,
zmniejszenia kosztów bieżącej eks-
systemy drogowe oraz dystrybucja
ploatacji (redukcji kosztów personelu,
energii. Niniejszy artykuł opisuje klu-
ograniczenia zużycia mediów) oraz
czowe elementy sieci bezprzewodo-
do podniesienia dostępności obiektów
wych oraz zagadnienia towarzyszące
PAWEŁ PODSIADŁO
(zmniejszenia awaryjności urządzeń,
projektowaniu i użytkowaniu syste-
[email protected]
skrócenia przestojów). Główne obsza-
mów bezprzewodowej transmisji da-
ry zastosowań tej technologii stano-
nych.
JAKIE PASMA CZĘSTOTLIWOŚCI SĄ UDOSTĘPNIONE DLA PRACY URZĄDZEŃ RADIOWYCH?
Technologia bezprzewodowa daje
Jest ono podzielone na zakresy zależne
symalną mocą do 500 mW. Dla syste-
wyboru
od mocy wyjściowej i cyklu pracy na-
mów odczytu liczników, które realizują
pasma, w jakim będą pracowały urzą-
dajnika. Dla aplikacji przemysłowych
zdalną kontrolę stanu, pomiary i serwi-
dzenia. Pasmo wolne pozwala na pra-
najbardziej interesujący jest wycinek
sowanie przy użyciu urządzeń łączno-
cę systemów bezprzewodowych bez
pasma 869,400 MHZ – 869, 650 MHz,
ści radiowej, udostępniony jest bez po-
formalności i dodatkowych kosztów.
pozwalający na przesył danych z mak-
zwoleń zakres częstotliwości 169,400
użytkownikowi
28
możliwość
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
Max moc [mW]
co jest szczególnie istotne w bardziej
500
odpowiedzialnych systemach. W przeciwieństwie do pasma wolnego, pasmo
100
licencjonowane nie posiada ogranicze-
SRD
10%
nia związanego z maksymalną mocą
25
nadawczą, dzięki temu po uzyskaniu
868
SRD
0,1%
868,6 868,7
Alarm 0,1%
5
Alarm 0,1%
SRD
1%
Alarm 0,1%
10
SRD
100%
869,2 869,3 869,4
odpowiedniego pozwolenia mogą być
SRD
100%
869,65
870
Częstotliwość [mW]
Z agosp o daro -
tu stosowane radiomodemy o mocy 10
wanie
pasma
W, pozwalające na transmisję nawet
868–
do 80 km. Użytkownik takiej sieci bez-
wolnego
przewodowej całkowicie uniezależnia
870 MHz
się od zewnętrznych operatorów oraz
innych użytkowników sieci bezprze– 169,425 MHz, umożliwiający pracę
Zakres częstotliwości 140 – 170
wodowych. Roczna opłata za użytko-
z mocą maksymalną 500 mW. Jego
MHz, czyli tzw. pasmo VHF, oraz za-
wanie kanału radiowego jest stała i nie
główną zaletą jest lepsza propagacja
kres częstotliwości 400 – 470 MHz,
zależy od ilości urządzeń pracujących
fal radiowych, niż w przypadku pasma
czyli tzw. pasmo UHF pozwalają
w sieci ani od ilości przesłanych infor-
869 MHz, co przekłada się nawet na
tworzyć systemy komunikacji radio-
macji. Dla kanału o szerokości 12,5
trzykrotne zwiększenie odległości, na
modemowej pracujące z użyciem nie-
kHz wynosi 500 PLN, a dla kanału 25
jaką przesyłane są dane użytkownika.
zależnej – „własnej” częstotliwości,
kHz jest to 1000 PLN.
JAKIE PARAMETRY URZĄDZEŃ RADIOWYCH MAJĄ BEZPOŚREDNI
WPŁYW NA ZASIĘG KOMUNIKACJI?
Zasięg komunikacji bezprzewo-
komunikacji, są moc nadajnika oraz
dowej w pierwszej kolejności jest zwią-
czułość odbiornika. Podczas doboru
zany z technologią, na jakiej oparte
urządzeń bezprzewodowych należy
jest działanie urządzenia. Najbardziej
pamiętać, że zapas energetyczny jest
popularne technologie to radiomode-
różnicą pomiędzy poziomem sygnału
my, WiFi, ZigBee oraz Bluetooth. Naj-
nadawczego (moc nadajnika), a po-
lepsze parametry w tej grupie oferują
ziomem sygnału odbieranego (czułość
radiomodemy.
odbiornika). Im wyższa czułość, tym
Przykładowo dla rozwiązań fir-
urządzenie
bezprzewodowe
będzie
my SATEL zasięg komunikacji może
w stanie odebrać słabszy sygnał. Aby
dochodzić do kilkudziesięciu kilome-
w pełni zrozumieć to zagadnienie,
trów, a przy zastosowaniu retransmi-
porównajmy zapas energetyczny dla
terów sygnału może być on dowolnie
dwóch urządzeń – tabela 1.
zwiększany. Parametrami, które cha-
W przedstawionych obliczeniach,
rakteryzują urządzenia radiowe i mają
można łatwo dostrzec, że pomimo-
bezpośrednie przełożenie na zasięg
iż „Urządzenie A” posiada moc na-
TABELA 1.
dajnika aż czterokrotnie większą od
Obliczenia zapasu energetycznego
„Urządzenia B”, to dzięki wysokiej
Urządzenie A
Urządzenia B
Moc nadajnika
4W (36dBm)
1W (30dBm)
Czułość odbiornika
–100 dBm
–115 dBm
136 dBm
145 dBm
Zapas energetyczny = Moc nadajnika –
Czułość odbiornika
www.biuletyn.astor.com.pl
czułości drugiego urządzenia jego zapas energetyczny jest istotnie większy,
co zagwarantuje możliwość przesłania
sygnału na większe odległości oraz
zapewni stabilność wymiany danych
w niekorzystnych warunkach.
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
29
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
O CZYM NALEŻY PAMIĘTAĆ PODCZAS DOBORU I MONTAŻU ANTEN?
Przy dużych odległościach lub
G > 12dBi
G > 6dBi
ciężkich warunkach pracy jakość połączenia zależy od anteny i sposobu jej
do 30 km
5m
zamontowania. Antena, przewód antenowy i zaciski powinny być dobrej
Przewód o małych stratach
30 m
jakości, aby nie ulegały łatwo utlenie-
do 15 km
niu, które zwiększa tłumienie sygnału.
SATELLINE
SATELLINE
G > 6dBi
Terminal
Aby mieć pewność, że instalacja będzie
RS-232
1...15m
działała w sposób poprawny przez długie lata, zaleca się stosowanie akceso-
RS-232
*
riów odpornych na działanie warunków atmosferycznych i zanieczyszczeń
*
Stacja główna
*
1 ... n szt.
SATELLINE
Komputer
występujących w środowisku.
Terminal
Gdy komunikacja ma przebiegać
na większe odległości, problemy powodowane przez naturalne przeszkody
można bardzo często rozwiązać zwiększając wysokość anten. Również zasto-
demie. Zaleca się, aby anteny ćwierć-
rystyki promieniowania anteny jest
sowanie anten z dużym wzmocnieniem
falowe i półfalowe były instalowane
przeważnie szpilkowy. Jeżeli system
pozwala na kilkukrotne zwiększenie
w pozycji pionowej, na wysokości co
nie narzuca warunku stosowania an-
odległości. Jeżeli teren jest bardzo
najmniej 0,5 m ponad otaczającymi
ten dookólnych, zalecane jest zamon-
zróżnicowany topograficzne, co naj-
obiektami. Jeżeli antena nie może być
towanie anten kierunkowych, np. an-
mniej jedna z anten powinna być za-
podłączona bezpośrednio do radiomo-
ten typu Yagi. Im większy jest stopień
instalowana na wysokości 10 do 20 m.
demu, należy ją podłączyć za pomocą
wzmocnienia anteny, tym większą
Anteny dookólne charakteryzują
przewodu koncentrycznego 50 Ohm.
uwagę należy zwrócić na dokładność
się tym, że wytwarzane przez nie fale
W przypadku bardziej rozległych sys-
jej ustawienia. W przypadku anten
rozchodzą się z jednakowym natęże-
temów zalecane jest stosowanie anten
o dużym wzmocnieniu należy zapew-
niem w każdym kierunku. W przy-
dookólnych o większym wzmocnieniu.
nić odpowiednio dużą przestrzeń wo-
padku małych systemów oraz aplika-
Anteny kierunkowe wytwarzają
kół anteny (w granicach 5 m). W roz-
cji mobilnych dobrym rozwiązaniem
fale rozchodzące się prawie całą mocą
ległych sieciach radiowych oznacza to,
jest stosowanie anten ćwierćfalowych
w jednym wyróżnionym kierunku.
że najlepszym miejscem do zainsta-
i półfalowych,
charakteryzujących
Zysk anteny kierunkowej jest większy
lowania anteny jest najwyższy punkt
się małymi gabarytami i możliwością
od anteny dookólnej i może dochodzić
budynku lub maszt radiowy.
montażu bezpośrednio na radiomo-
do kilkunastu dBi. Kształt charakte-
JAKIE INNE ELEMENTY TORU RADIOWEGO SĄ ISTOTNE?
Aby chronić urządzenia znajdu-
cane jest użycie dodatkowego kabla
jące się w torze nadawczym (radio-
antenowego o długości przynajmniej
modem, zasilacz, sterownik) przed
1,5 m. Należy również pamiętać o ko-
wyładowaniami
nieczności połączenia zabezpieczenia
atmosferycznymi
(piorunami), zaleca się stosowanie
zabezpieczenia
30
odgromowego.
odgromowego z listwą uziemiającą.
Jego
Warto pamiętać, że okablowa-
zadaniem jest bezpieczne odprowa-
nie pomiędzy radiomodemem a an-
nie kabli o niskich stratach (< 0.7
dzenie energii wyładowania. Zabez-
teną również wprowadza dodatkowe
dB/10m), dzięki czemu wzmocnienie
pieczenie nie powinno być montowane
tłumienie, dlatego jeśli długość kabla
anteny nie zostanie znacząco zredu-
bezpośrednio na radiomodemie. Zale-
przekracza 10 m, zaleca się stosowa-
kowane.
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
W JAKI SPOSÓB PRZEPROWADZA SIĘ DIAGNOSTYKĘ
SIECI BEZPRZEWODOWYCH?
Warunkiem pomyślnej transmisji danych jest dostatecznie duże natężenie sygnału radiowego. Jeżeli przekracza ono
pewien poziom progowy, dane będą przesyłane poprawnie.
W przypadku gdy natężenie jest mniejsze od tego poziomu,
dane mogą być odbierane z błędami. Radiomodemy SATEL
wyposażone są w mechanizmy pozwalające w łatwy sposób
sprawdzić, czy poziom sygnału osiąga wartość minimalną.
Funkcjonalność ta bardzo przydaje się także podczas testów
radiowych, mających na celu dobór optymalnego dla danej
aplikacji zestawu urządzeń.
Z punktu widzenia użytkownika bieżąca informacja
o parametrach pracy poszczególnych elementów sieci bezprzewodowej jest bardzo cenna, dlatego coraz większą popularnością cieszą się systemy pracujące w oparciu o mechanizm NMS (System Zarządzania Siecią). Pozwalają one
na kontrolę takich parametrów, jak napięcie zasilania i temperatura pracy radiomodemów oraz poziom mocy sygnału
odbieranego pomiędzy poszczególnymi obiektami. Dane
zebrane w systemie NMS z poszczególnych obiektów mogą
być następnie gromadzone i prezentowane w postaci wykresów. Użytkownik może również określić wartości krytyczne
dla monitorowanych parametrów, po przekroczeniu których
będą generowane alarmy. Przydatną własnością jest także
możliwość zdalnego programowania urządzeń bezprzewodowych w całej sieci. Dzięki temu zmiana parametrów pracy
(takich, jak częstotliwość, adresowanie, moc nadajnika, czułość odbiornika itp.) może być zrealizowana bez konieczności wyjazdu serwisowego do poszczególnych, często znacznie oddalonych obiektów, co znacznie upraszcza i zmniejsza
koszty obsługi i rozbudowy tak zrealizowanej sieci bezprzewodowej.
www.biuletyn.astor.com.pl
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
31
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
WONDERWARE INTOUCH HMI
KORZENIE TWOJEGO SUKCESU
SOLIDNA, MOCNA KONSTRUKCJA NIEWĄTPLIWIE WYMAGA DOBREGO FUNDAMENTU. TAKĄ KON
STRUKCJĄ MOŻE BYĆ DRZEWO SZEROKIE, O ROZŁOŻYSTEJ KORONIE, DAJĄCE SCHRONIENIE PTA
KOM, CIEŃ W UPALNE DNI… ALE GDY PRZYJDZIE BURZA, PRZETRWA TYLKO WTEDY, GDY BĘDZIE
MIAŁO MOCNE I ROZLEGŁE KORZENIE.
32
czywiście to pewna metafora, ale
O
gają pogłębienia wiedzy, mamy też do dys-
faktycznie budowanie sukcesu
pozycji cały wachlarz szkoleń, po przejściu
aplikacji, instalacji przemysłowej
których tworzenie i używanie systemu bę-
czy firmy także zawsze będzie wymagało
dzie z pewnością jeszcze prostsze.
dobrych podstaw, fundamentów, korze-
KLAROWNE
ni dających stabilność, pewność i możli-
TWORZONE Z ŁATWO-
wość szybkiej reakcji na zmienne warunki
ŚCIĄ to wymóg współcze-
bez destabilizowania całej struktury. Jeśli
snych
przyjrzymy się systemom HMI, a zwłasz-
zacyjnych. Możemy użyć prostego HMI
RAPORTY
systemów
wizuali-
WOJCIECH PAWEŁCZYK
[email protected]
cza Wonderware InTouch, to także w tej
Reports lub radykalnie poszerzyć możli-
dziedzinie możemy mówić o potrzebie sil-
wości raportowe za pomocą Wonderware
nych podstaw do używania systemu.
Historian i Historian Clients. Raporty bez
ŁATWOŚĆ
TWORZENIA
potrzeby posiadania zdolności programi-
aplikacji, wypływająca z hi-
stycznych, a więc dostępne dla każdego.
storycznej już, ale wciąż ak-
Taka łatwość tworzenia ponownie owocu-
tualnej przejrzystości sposo-
je skróceniem czasu budowania systemu,
bu jej budowania, intuicyjności interfejsu
umożliwia kreowanie małych lub dużych
i jego przyjazności dla użytkownika. Oso-
aplikacji, a także ponowne używanie ele-
ba na każdym stanowisku może bez trudu
mentów składowych starszych raportów.
monitorować,
analizować,
Nie było by to możliwe bez zaufania, jakim
Zapraszamy na nowy blog
optymalizować zarówno pojedyncze ma-
darzy InToucha jedna trzecia fabryk na ca-
o automatyce przemysło-
szyny, jak i całe linie produkcyjne, czy na-
łym świecie.
wej, robotyce i nowocze-
wet fabryki. Taki fundament systemu owo-
NIEZRÓWNANA
cuje skróceniem czasu tworzenia aplikacji.
NIKACJA to efekt otwarto-
Ułatwia korzystanie z wielu gotowych i re-
ści systemu, zawarcia w nim
Nowe technologie,
konfigurowalnych elementów graficznych,
najczęściej używanych pro-
trendy rynkowe, opinie
udostępniających odpowiednie informacje
gramów komunikacyjnych i współpracy
i przewidywania. Pisze-
dla właściwych osób. Kolejnym efektem
z ponad setką producentów na świecie.
my profesjonalnie, acz
łatwości systemu jest możliwość bezstrat-
Czy będą to sterowniki PLC, regulatory,
subiektywnie.
nej migracji ze starszych wersji programu
mierniki, wagi, czy też systemy DCS – każ-
do najnowszych, a więc ponowne wykorzy-
dy można połączyć z wizualizacją InTouch
stanie raz już wykonanej pracy. Ponieważ
i mieć pełny wgląd w sytuację na produkcji.
nawet najprostsze programy czasem wyma-
Także użycie standardu OPC jako klienta
kontrolować,
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
KOMU-
snym przemyśle.
blog.astor.com.pl
www.biuletyn.astor.com.pl
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
Wonderware InTouch HMI
Zaufaj sprawdzonemu oprogramowaniu
Szkolenia blisko Ciebie
Buduj małe lub
duże aplikacje
Używaj dowolnych
sterowników PLC
Konwertuj stare na
nowe
Twórz wspaniałe
ekrany graficzne
Uczyń pracę
przyjemną
Korzystaj
z najlepszego
wsparcia
technicznego
Buduj bez
ograniczeń
Skróć czas
budowania aplikacji
Korzystaj wielokrotnie
z obiektów swych aplikacji
Funkcjonalne aplikacje z Microsoft.NET
Korzenie Twojego Sukcesu
Doskonałe zarządzanie
danymi historycznymi
Niezrównana
komunikacja
Obsługa Microsoft.NET
Bezpieczeństwo
Internetowy dostęp do
danych
Klarowne raporty tworzone
z łatwością
Przyjazność
dla IT
500+ zróżnicowanych
obiektów graficznych
Łatwość tworzenia
Alarmowanie na PC
i komórce
lub też serwera to gwarancja niezrów-
prostych
schematycznych,
elementy – ułatwiają to gotowe obiekty
nanej komunikacji. Komunikacja nie-
poprzez rozbudowane obiekty graficz-
i elastyczna architektura Wonderware.
raz wymaga wsparcia technicznego,
ne, aż po obiekty ArchestrA Graphics
Zwłaszcza elementy graficzne mocno
a więc najlepsze wsparcie techniczne
wspierające zaawansowane możliwo-
obrazują możliwości ponownego uży-
Wonderware jest do Waszej dyspozy-
ści graficznych systemów operacyjnych
wania obiektów czy też ich tworzenie
cji. Niezrównana komunikacja jest
Windows oraz posiadające rozbudowa-
i modyfikacje na podstawie szablonów.
przecież elementem skracającym czas
ne właściwości współpracy z innymi
To w prostej linii wiedzie do skrócenia
tworzenia całej aplikacji.
obiektami Wonderware. Efektem jest
czasu tworzenia aplikacji i w konse-
PONAD 500 ZRÓŻNI-
budowanie aplikacji zgodnych z zamy-
kwencji do zadowolenia tak integrato-
COWANYCH
znaków
OBIEK-
słem autora, bez ograniczeń narzuca-
ra, jak i użytkownika – choć użytkow-
TÓW GRAFICZNYCH
nych przez mało efektywne, uprosz-
nik będzie się cieszył dłużej.
daje
czone
Ciąg dalszy w następnym numerze
szeroką
gamę
możliwości wizualizacji obiektów, od
www.biuletyn.astor.com.pl
narzędzia.
Każda
aplikacja
z biegiem czasu rozrasta się o kolejne
Biuletynu.
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
33
/fot. Alexey Sop - Fotolia/
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
WONDERWARE MES OPERATIONS 4.0
JAK AUTOMATYCY WSPIERAJĄ
LOGISTYKĘ PRODUKCJI?
FIRMA WONDERWARE, PRACUJĄC NAD ROZWOJEM OFERTY W ZAKRESIE SYSTEMÓW KLASY MES/
EMI MANUFACTURING EXECUTION SYSTEMS, PRZYWIĄZUJE BARDZO DUŻĄ WAGĘ DO MOŻLIWOŚCI
PROGRAMOWANIA APLIKACJI TEJ KLASY W ZNANYM AUTOMATYKOM ŚRODOWISKU PROJEKTOWA
NIA APLIKACJI HMI/SCADA, JAKIM JEST WONDERWARE DEVELOPMENT STUDIO. MA TO ZNACZĄCY
WPŁYW NA EFEKTYWNOŚĆ ZDOBYWANIA NOWYCH KOMPETENCJI PRZEZ INŻYNIERÓW WCHODZĄ
CYCH W ŚWIAT SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA PRODUKCJĄ ZINTEGROWANYCH Z SYSTEMAMI ERP.
R
ozwiązanie informatyczne Won-
śledzenie produkcji w toku, obsługę stanów
derware
zbudowane
magazynowych oraz raportowanie genealo-
w oparciu o Platformę Systemową
MES
jest
gii produkcji (traceability). Przy wdrażaniu
Wonderware, którą wykorzystuje kilkaset
tych funkcjonalności należy także pamiętać
zakładów produkcyjnych w Polsce i kil-
o zapewnieniu możliwości bezpośredniej
kadziesiąt tysięcy zakładów na świecie.
wymiany danych z systemami klasy ERP.
Przeznaczone jest ono do automatycznego
Głównymi celami operacyjnymi pod-
monitoringu, wizualizacji i raportowania
czas wdrażania modułu Wonderware MES
danych z produkcji i procesów, jest więc na-
– Operations są:
turalnym kierunkiem rozwoju infrastruk-
skracanie
przepływu
produktu
tury IT w obszarze zarządzania produkcją
przez wszystkie operacje, zaczynając od
i wsparcia procesów logistyki wewnętrznej.
zamówienia, a kończąc na dostawie go-
Z jednej strony Wonderware MES za-
towego produktu do klienta (Lead Time),
pewnia (dzięki modułom Performance oraz
dostarczanie danych o stanie produkcji,
QI Analyst) możliwość monitoringu pracy
stabilizacja czasów cykli,
maszyn, śledzenia efektywności oraz zarzą-
śledzenie dostępności materiałów w ma-
dzania jakością produkcji, z drugiej strony
34
czasu
JAROSŁAW GRACEL
[email protected]
gazynach produkcyjnych.
moduł Operations umożliwia administro-
Z tego powodu projektanci dali inży-
wanie wykonaniem zleceń produkcyjnych,
nierom możliwość konfiguracji tych funk-
BIULETYN AUTOMATYKI
MATEUSZ KLIMCZYK
[email protected]
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
ZLECENIA
PRODUKCYJNE
•
•
•
•
•
ID zlecenia
Operacja
Ilość do wykonania
Pracownik
Inne…
ŚLEDZENIE PRODUKCJI
ZARZĄDZANIE
MAGAZYNAMI
• Liczniki materiałów
zużywanych i produkowanych
• Liczniki dla odpadów
• Powiązanie z LOT ID
• Inne…
• Przyjęcia i wydania materiałów
• Przesunięcia międzymagazynowe
(MM)
• Reklasyfikacja,
• Inne….
RYSUNEK
Możliwości funkcjonalne obiektu OpeINTEGRACJA Z CZYTNIKAMI
KODÓW KRESKOWYCH, RFID
INTEGRACJA Z SYTEMAMI
STEROWANIA (PLC, CNC)
INTEGRACJA Z CENTRALNYM
SYSTEMEM SECURITY
raons
Capability
Object
cjonalności za pomocą jednego (!)
ziomu interfejsów operatorskich. Do-
ności ich odbiorcy, agregowanie hi-
obiektu Platformy Systemowej Won-
datkowo został przygotowany zestaw
storii komunikatów oraz diagnostyka
derware – obiektu Operations Capabi-
ok. 1200 funkcji API pozwalających
błędów i kontrola spójności wykony-
lity Object (zwanego dalej OCO).
na wykonywanie niestandardowych
wanych transakcji.
możli-
Firma Wonderware, analogicznie
cje związane z logistyką wewnętrzną
Obiekt OCO łączy w sobie funk-
wości obiektów OCO, dających moż-
jak w przypadku aplikacji HMI/SCA-
oraz produkcją:
liwości importu i eksportu danych do
DA zaprojektowanych w Wonderware
deklaracje zleceń produkcyjnych,
systemów zewnętrznych, a także znaj-
InTouch, również w przypadku aplika-
śledzenie przepływu materiałów,
dujących zastosowanie we własnym
cji MES daje użytkownikom możliwo-
transakcje magazynowe (przyjęcia,
kodzie .NET. Wszystko to umożliwia
ści migracji ze starszych wersji opro-
w pełni elastyczną modyfikację funk-
gramowania do wersji 4.0. Z wersją
cjonalności systemu w zależności od
4.0 dostarczany jest zestaw narzędzi
potrzeb użytkowników.
pozwalających na migrację m.in. mo-
wydania, przesunięcia),
śledzenie operacji w kontekście genealogii produkcji (traceability)
przesyłanie nastaw do urządzeń według receptur technologicznych.
Ponadto
wykorzystując
transakcji
rozbudowujących
Kolejnym
cechującym
ważnym
aspektem
oprogramowanie
Won-
dułu EOM (Equipment Operations
Module) do modułu Wonderware MES
możli-
derware MES jest jego otwartość.
wości komunikacyjne Platformy Sys-
Użytkownicy chcący wymieniać dane
temowej Wonderware pozwala on
bezpośrednio z zewnętrznymi syste-
rozwiązania Wonderware MES 4.0
na bezpośrednie powiązanie danych
mami klasy ERP mogą do tego celu
niesie ze sobą szereg udogodnień za-
transakcyjnych systemu MES z kon-
wykorzystać
interfejs
równo dla użytkowników systemu, jak
kretnymi informacjami pochodzącymi
komunikacyjny w postaci oprogramo-
i przede wszystkim dla projektantów
ze sterowników PLC (sygnały I/O),
wania WEI – Wonderware Enterprise
i programistów automatyki, znających
czujników, liczników, systemów wizyj-
Integrator. Do podstawowych funkcji
dobrze
nych oraz systemów identyfikacji (np.
tego modułu należą m.in. konfiguracja
pozwalając im na przełamanie bariery
skanery kodów kreskowych lub tagi
formatu komunikatów, buforowanie
wejścia na poziom systemów zarzą-
RFID), a także wprowadzonymi z po-
komunikatów w przypadku niedostęp-
dzania produkcją klasy MES.
www.biuletyn.astor.com.pl
standardowy
– Operations Standard.
Podsumowując,
rozwiązania
BIULETYN AUTOMATYKI
nowa
wersja
HMI/SCADA,
68 (2/2011)
35
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
STEROWNIKI ZINTEGROWANE HORNER APG
JAK WYKORZYSTAĆ
KARTY MICRO SD?
PORT KART PAMIĘCI W STEROWNIKU TO WIDOK, KTÓRY NI
KOGO JUŻ NIE DZIWI. NA KARCIE TAKIEJ MOŻNA ZAPISAĆ
DANE. NO WŁAŚNIE. ALE NA CO OPRÓCZ TEGO KARTA PO
ZWALA I DO CZEGO MOŻNA JĄ W PRAKTYCE WYKORZYSTAĆ?
OBSŁUGA WYMIENNYCH NOŚNIKÓW ROZWIĄZUJE WIELE
PROBLEMÓW, Z JAKIMI SPOTYKAŁY SIĘ OSOBY SERWISUJĄCE
INSTALACJE BEZOBSŁUGOWE I ROZPROSZONE.
PIOTR ADAMCZYK
[email protected]
PROBLEM BRAKU DANYCH
Największym problemem w takich
aplikacjach była utrata komunikacji z systemem nadrzędnym, który oprócz wizualizacji pracy obiektu odpowiedzialny był za
zbieranie danych procesowych i składowanie ich w przemysłowych bazach danych.
W momencie utraty komunikacji z układem oddalonym w bazie pojawiały się braki w danych, których w żaden sposób nie
można było uzupełnić.
Rozwiązaniem problemu okazało się
Luka w danych
lokalne składowanie danych wraz z metką
spowodowana
czasową na kartach zainstalowanych w ste-
utratą komuni-
rowniku. Po powrocie komunikacji pliki
kacji
z danymi można było pobrać ze sterownika
i uzupełnić nimi brakujące miejsca w bazie.
36
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
TECHNOLOGIE, PRODUKTY, ZASTOSOWANIA
„MOŻE PAN SOBIE SAM ZAKTUALIZOWAĆ
PROGRAM W STEROWNIKU”
ANALIZA PRACY MASZYN I URZĄDZEŃ
Wielu producentów maszyn, dając gwarancję na swoje
Zdanie, które wielu integratorów chciałoby powiedzieć
produkty, określa w jakim środowisku i z jakimi parametrami
do swoich klientów, do których trzeba jechać w celu aktu-
maszyna ma pracować. Może zdarzyć się tak, że klient, chcąc
alizacji programu w sterowniku. Zwykle jest to kłopotliwe,
podnieść wydajność linii, przyspiesza pracę maszyny, naraża-
ponieważ należy klientowi udostępnić program sterujący,
jąc ją na uszkodzenia oraz skracając jej żywotność. W celu mo-
klucz licencyjny do oprogramowania narzędziowego, zmu-
nitorowania pracy maszyny oraz archiwizacji pojawiających
sić go do zainstalowania tegoż oprogramowania na kompu-
się alarmów i ostrzeżeń można wykorzystać kartę pamięci.
Wszystkie pojawiające się alarmy zostaną automatycz-
sterownika i wgrywania programu. Okazuje się jednak, że
nie zapisane w pliku wraz z datą i godziną wystąpienia oraz
do klienta możemy wysłać kartę z wgranym programem,
potwierdzenia alarmu. Jeśli to nie wystarcza, odpowiednia
który będzie zabezpieczony przed nieautoryzowanym uży-
konfiguracja panelu spowoduje wykonanie zrzutu z ekranu
ciem – pozwala na to specjalna funkcja w oprogramowaniu
operatorskiego i zapisania go również na karcie pamięci.
Cscape. Klient natomiast będzie musiał jedynie kartę zain-
Dodatkowo funkcjonalność sterownika pozwala generować
stalować i restartować zasilanie w sterowniku. Po ponow-
i drukować raport bezpośrednio do pliku zapisanego na kar-
nym uruchomieniu sterownik wystartuje z nowym progra-
cie pamięci. Dzięki temu bez najmniejszego problemu może-
mem sterującym.
my dokładnie prześledzić pracę maszyny.
RECEPTURY I PARAMETRY PRACY
GOTOWE ZESTAWY DANYCH
POTRZEBUJĘ ZDALNEGO DOSTĘPU
DO STEROWNIKA
/fot. Coprid - Fotolia/
/fot. Marlee - Fotolia/
/fot. Jakub Jirsák - Fotolia/
terze, przeprowadzić przez telefon szkolenie z podłączania
Istnieje wiele aplikacji, które mogą wykonywać różne
Sterowniki Horner APG z wbudowanym portem
czynności bądź detale w zależności od tego, jak są ustawio-
Ethernet w połączeniu z kartą pamięci mają możliwość
ne i skonfigurowane. Szybkie przezbrojenie oraz parametry-
obsługi funkcji serwera WWW. Karta pamięci wykorzysty-
zacja pracy wymaga wielokrotnej zmiany nastaw kilkuna-
wana jest do przechowywania kodu stron internetowych,
stu czy kilkudziesięciu parametrów, co przy wprowadzaniu
napisanego w dowolnym edytorze. Wykorzystanie odpo-
ręcznym mogło by zająć sporo czasu. Dlatego gotowe zesta-
wiednich słów kluczowych daje możliwość zapisu i odczytu
wy parametrów czy receptur mogą zostać przygotowane na
danych wprost ze sterownika. Możliwe jest również oglą-
komputerze, przegrane na kartę pamięci i z niej zaktuali-
danie plików z grafikami zapisanymi na katach pamięci,
zowane w sterowniku. Znacząco przyspiesza to pracę oraz
dzięki czemu – jeśli posiadamy odpowiedni sprzęt – może-
uniezależnia nas od komputera przy każdej wizycie na insta-
my wyświetlać w przeglądarce obraz z kamery podłączonej
lacji w celu parametryzacji pracy maszyny.
do sterownika.
www.biuletyn.astor.com.pl
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
37
INSTALACJE AUTOMATYKI
KRYTA PŁYWALNIA W LIMANOWEJ
SYSTEM WIZUALIZACJI PRACY
INSTALACJI TECHNOLOGICZNYCH
WŁAŚCICIELEM OBIEKTU „PŁYWALNIA LIMANOWSKA” JEST
POWIAT LIMANOWSKI. OBIEKT ZLOKALIZOWANY JEST W MIE
ŚCIE LIMANOWA I SKŁADA SIĘ Z 5 RÓŻNEJ WIELKOŚCI BASE
NÓW, SAUNY, HALI DO SQUASH’A, KRĘGIELNI ORAZ SZEREGU
INNYCH ATRAKCJI. ODDANIE BUDYNKU DO UŻYTKU NASTĄPI
ŁO NA POCZĄTKU 2011 R.
tekst: PIOTR TEKIELI
Senga s.c.
N
a zlecenie generalnego wykonawcy drugiego etapu inwestycji
wykonanie systemu monitoringu
i wizualizacji pracy układów automatyki
instalacji technologicznych powierzono firmie SENGA z Krakowa.
Projekt
frastruktury
obejmował
wykonanie
umożliwiającej
in-
transmisję
danych z układów automatyki poszczególnych instalacji technologicznych (dostawa
sprzętu oraz prace programistyczne) oraz
wykonanie aplikacji SCADA. Do realizacji
systemu monitoringu wykorzystano oprogramowanie Wonderware InTouch 10.1.
Ekran wizualizacyjny
38
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
INSTALACJE AUTOMATYKI
mi z oczekiwaniami użytkowników,
zmniejsza pracochłonność budowania aplikacji poprzez wielokrotne
wykorzystywanie tych samych obiektów graficznych,
umożliwia elastyczne skalowanie zastosowanych symboli graficznych bez
zmiany jakości prezentowanej grafiki,
zapewnia obsługę aktualnych wersji
systemów
operacyjnych
Windows
Ekrany
bez względu na rodzaj wykorzysty-
wizualizacyjne
wanego systemu operacyjnego do
projektowania aplikacji.
Zastosowanie
ZAKRES SYSTEMU MONITORINGU
Systemem
monitoringu
objęte
FUNKCJE SYSTEMU MONITORINGU
Zaimplementowany system reali-
oprogramowania
Wonderware InTouch w połączeniu
z oprogramowaniem
FactorySuite
zostały układy automatyki wszystkich
zuje następujące funkcje:
Gateway umożliwiło wykorzystanie
instalacji technologicznych pracują-
wizualizacja danych w czasie rzeczy-
standardu OPC do wymiany danych
cych na obiekcie
wistym,
z układami automatyki z wykorzysta-
2 centrale nawiewno–wyciągowe ba-
rejestracja i archiwizowanie danych,
senowe Thermocond firmy Menerga
udostępnianie archiwalnych danych
pracujące w układzie równoległym
obsługujące hale basenowe,
2
centrale
nawiewno–wyciągowe
Dosolair firmy Menerga,
7 central nawiewno–wyciagowych
KORZYŚCI DLA UŻYTKOWNIKA
w postaci wykresów i tabel,
rozpoznawanie i sygnalizacja bieżą-
podwieszanych APN firmy Clima-
macji o alarmach w postaci tabel
Produkt,
i statystyk,
centrale
nawiewno–wyciągowe
miczny wody dla poszczególnych niecek basenowych,
nych technologicznych,
centralny podgląd parametrów pracy
wszystkich instalacji technologicz-
pełny „audit trail” aktywności operatora,
nych obiektu,
raportowanie.
szybka lokalizacja miejsca i przyczy-
KORZYŚCI DLA WYKONAWCY
możliwość
instalacja automatyki basenowej,
instalacje kondycjonujące skład che-
następujące korzyści:
dostęp na bieżąco do aktualnych da-
alarmowych,
udostępnianie archiwalnych infor-
Flexomix firmy ivProdukt,
Z punktu widzenia użytkownika
wdrożenie systemu monitoringu daje
cych sytuacji awaryjnych,
rejestracja i archiwizowanie stanów
złożonych z aparatów kanałowych
2
niem dedykowanych OPC Serwerów.
ny awarii,
kontroli
poprawności
Z punktu widzenia programisty
działania i optymalizacji algorytmów
aplikacji SCADA zastosowanie opro-
sterowania poszczególnymi instala-
kotłownia gazowa złożona z dwóch
gramowania Wonderware InTouch
kotłów gazowych UltraGas 450 fir-
oraz obiektów graficznych ArchestrA
archiwizacja wartości parametrów
my Hoval pracujących w układzie
przynosi bardzo wiele korzyści m.in.:
środowiskowych dla potrzeb kontroli
równoległym,
pozwala tworzyć rozbudowane gra-
jakości świadczonych usług,
zestaw hydroforowy firmy InstalCompact.
www.biuletyn.astor.com.pl
ficznie
aplikacje
wizualizacyjne
z efektownymi animacjami zgodny-
cjami,
kontrola nad pracą obiektu i personelu technicznego.
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
39
INSTALACJE AUTOMATYKI
INSTYTUT ENERGETYKI ODDZIAŁ GDAŃSK
/fot. Michał Izdebski/
NOWE MOŻLIWOŚCI UKŁADU
WZBUDZENIA WGSY38
INSTYTUT ENERGETYKI ODDZIAŁ GDAŃSK IEN GDAŃSK OD PONAD 50 LAT PROJEKTUJE I WDRA
ŻA UKŁADY WZBUDZENIA GENERATORÓW SYNCHRONICZNYCH. OPRACOWANE PRZEZ TĘ FIRMĘ
UKŁADY PRACUJĄ W WIELU ELEKTROWNIACH W KRAJU I ZA GRANICĄ. W ROKU 2004 IEN GDAŃSK
OPRACOWAŁ UKŁAD WZBUDZENIA TYPU WGSY38, PRZEZNACZONY DLA GENERATORÓW DUŻEJ
MOCY. OD TEGO CZASU IEN GDAŃSK WDROŻYŁ PIĘTNAŚCIE TEGO TYPU UKŁADÓW, W TYM TRZY
JAKO PRODUKTY EKSPORTOWE.
tekst: MICHAŁ IZDEBSKI [email protected]
Zakład Automatyki i Analiz Systemowych INSTYTUT ENERGETYKI ODDZIAŁ GDAŃSK
40
adaniem układu wzbudzenia
Z
wystąpienia awarii następuje samo-
I/O obsługującymi 80 wejść oraz 80
jest dostarczenie do wirnika
czynne przełączenie na kanał będący
wyjść binarnych. Kontrola pracy pro-
generatora prądu wzbudze-
w rezerwie.
stowników tyrystorowych odbywa się
nia o wartości zależnej od aktualnych
Oba kanały regulatora WGSY–38
za pomocą dedykowanych Sterowni-
warunków pracy generatora. Źródłem
wyposażono w sterowniki VersaMax
ków Lokalnych opracowanych w IEN
tego prądu w układzie WGSY–38 są
firmy GE Intelligent Platforms, któ-
Gdańsk, za pośrednictwem protokołu
dwa, trzy lub cztery pracujące równo-
re odpowiadają za wszystkie funkcje
Modbus RTU poprzez pierwszy port
legle prostowniki tyrystorowe stero-
logiczne, komunikacyjne i diagno-
szeregowy sterowników VersaMax.
wane za pomocą światłowodów przez
styczne, oraz rejestrację zdarzeń, jak
Lokalną wizualizację parametrów pra-
regulator układu wzbudzenia. Regu-
również nadzór nad procesem ope-
cy oraz lokalne sterowanie układem
lator układu WGSY–38 posiada dwa
racyjnego i awaryjnego przełączania
wzbudzenia protokołem Modbus RTU
całkowicie niezależne i funkcjonal-
kanałów. Sterownik każdego z kana-
umożliwia panel operatorski w szafie
nie identyczne kanały regulacji, któ-
łów dysponuje jednostką centralną
regulatora, podłączony poprzez port 2
re wzajemnie się rezerwują – w razie
CPUE05 oraz pięcioma modułami
sterownika VersaMax.
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
INSTALACJE AUTOMATYKI
RYSUNEK 1
RYSUNEK 2
Widok QuickPanel CE do zdalnego sterowania układem wzbudzenia WGSY–38 wraz ze wszystkimi
Układ WGSY–38 bez możliwości komunikacji
ekranami dostępnymi z głównego menu panelu
z DCS
PANEL ZDALNEGO STEROWANIA
QuickPanel został zainstalowa-
modyfikację
wartości
nastawnika
W roku 2008 układ wzbudzenia
ny w nastawni blokowej (RYSUNEK 2).
typu WGSY–38 w opisanej powyżej
Komunikację panela z dwoma ste-
kasowanie alarmów,
konfiguracji
rownikami
zmianę statusu sterowania z ARNE.
został
zainstalowany
VersaMax
protokołem
aktywnego trybu regulacji,
i uruchomiony w PGE Elektrow-
SRTP zapewnia umieszczony w sza-
Ponadto QuickPanel wizualizuje:
ni Opole SA z generatorem o mocy
fie
WGSY–38
parametry elektryczne generatora
360 MW. Po raz pierwszy w tej im-
switch ethernetowy Astraada Net
oraz układu wzbudzenia (oba ka-
plementacji układu WGSY–38 do
JetNet serii 2005.
zdalnego sterowania jego pracą po-
regulatora
układu
nały),
QuickPanel układu wzbudzenia
przez interfejs Ethernet wykorzysta-
WGSY–38 umożliwia:
no dotykowy panel operatorski serii
sterowanie wyłącznikiem wzbudze-
QuickPanel CE firmy GE Intelligent
Platforms. Oprogramowanie QuickPanela zawierające grafikę poszczególnych ekranów (RYSUNEK 1) oraz
logikę sterownia układem wzbudzenia powstało w środowisku Proficy
Machine Edition.
PORTY KOMUNIKACYJNE
W roku 2010 PGE Elektrownia
temperatury poszczególnych tyrystorów prostowników,
nia,
stan dośledzania kanałów oraz pętli
regulacji,
zainicjowanie pracy układu wzbu-
wartości prądów prostowników,
stan ograniczników,
dzenia (start),
zakończenie pracy układu wzbudze-
listę aktywnych alarmów,
historię zdarzeń.
nia (stop),
zmianę aktywnego kanału oraz trybu regulacji,
oraz protokół Modbus RTU.
nie regulatora w dodatkowy sterownik
Do współpracy z nadrzędnym
systemem
zdecydowano
pływie informacji pomiędzy panelem
systemu DCS, co wymusiło potrze-
się wykorzystać porty RS485 (port 2)
a sterownikami regulatorów. Dodatko-
bę przystosowania układu WGSY–38
sterowników VersaMax, co niestety po-
wy PLC CPUE05 byłby podłączony do:
do współpracy z nadrzędnym syste-
zbawiło panel operatorski w szafie re-
panela operatorskiego za pośrednic-
mem sterowania. Najprostszym moż-
gulatora połączenia komunikacyjnego.
liwym standardem komunikacji DCS
Jednym z możliwych rozwiązań przy-
– WGSY–38 okazał się interfejs RS485
wrócenia połączenia było wyposaże-
www.biuletyn.astor.com.pl
sterowania
VersaMax, który pośredniczyłby w prze-
Opole SA przystąpiła do wdrożenia
twem interfejsu RS485,
switcha JetNet 2000 za pośrednictwem interfejsu Ethernet.
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
41
INSTALACJE AUTOMATYKI
RYSUNEK 3
RYSUNEK 4
Układ WGSY–38 przystosowany do komunikacji
Widok drzewka projektu w środowisku Proficy Machine Edionprzed oraz po modernizacji
z DCS
(Ethernet Global Data). Modernizacja
sprzętowa regulatora spowodowała
oczywiście konieczność oprogramowania dodatkowego sterownika, oraz
niewielkie zmiany w oprogramowaniu
QuickPanela.
Podczas testów zmodernizowanego regulatora układu WGSY–38,
w porównaniu do stanu przed modernizacją, dzięki dużej prędkości
protokołu EGD nie dostrzeżono różRYSUNEK 5
nic w czasach odczytu danych przez
Widok całego układu wzbudzenia WGSY–
panel, czy też opóźnień w wysyłaniu
38 oraz jego fragment – widok kanału 1.
komend do sterowników kanałów.
regulatora, widoczny PLC1
Zatem można stwierdzić, że dodatko-
/fot. Michał Izdebski/
wy PLC VersaMax stał się sprawnym,
dwukierunkowym konwerterem interfejsów Ethernet/RS485 oraz protokołów EGD/Modbus RTU.
Podsumowując,
układ
wzbu-
dzenia WGSY–38 został wzbogacony
o niezawodny panel zdalnego sterowania, udostępniono dwa niezależne
porty RS485 sterowników VersaMax
do sterowania układem wzbudzenia
42
Opisana powyżej koncepcja mo-
dodatkowym PLC VersaMax, a ste-
z systemu DCS, a ponadto na dodatko-
dernizacji sprzętowej regulatora zosta-
rownikami VersaMax kanałów (PLC1,
wym PLC przybył wolny port RS232,
ła wdrożona (RYSUNEK 3). Do wymiany
PLC2)
który
danych interfejsem Ethernet pomiędzy
w jednostki CPUE05 protokół EGD
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
wykorzystano
wbudowany
może
zostać
wykorzystany
w przyszłości.
www.biuletyn.astor.com.pl
INSTALACJE AUTOMATYKI
www.biuletyn.astor.com.pl
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
43
INSTALACJE AUTOMATYKI
ALFA LAVAL KRAKÓW SP. Z O.O
SYSTEM ZDALNEGO NADZORU
I ZBIERANIA DANYCH ZE STACJI
TESTOWANIA WIRÓWEK
ODŚRODKOWYCH
ZAŁOŻYCIEL 37 FIRM, KTÓRY W CIĄGU SWOJEGO ŻYCIA ZAREJESTROWAŁ AŻ 92 PATENTY, Z PEWNO
ŚCIĄ ZASŁUGUJE NA MIANO GENIALNEGO PRZEDSIĘBIORCY. TO WŁAŚNIE GUSTAFOWI DE LAVAL,
BO O NIM MOWA, ZAWDZIĘCZAMY WYNALEZIENIE WIRÓWKI, KTÓRA POCZĄTKOWO MIAŁA SŁUŻYĆ
JEDYNIE DO ODDZIELANIA ŚMIETANKI OD MLEKA. Z CZASEM ZWIĘKSZAŁA SIĘ ILOŚĆ MOŻLIWOŚCI
JEJ ZASTOSOWANIA, A DE LAVAL ZAŁOŻYŁ SPÓŁKĘ AB SEPARATOR, PRZEKSZTAŁCONĄ NASTĘPNIE
W FIRMĘ ALFA LAVAL POTENTATA W DZIEDZINIE ODDZIELANIA I FILTRACJI.
a polskim rynku Alfa Laval dzia-
N
w kwietniu 2010, a zakończono rok póź-
ła już przeszło 70 lat. Niedawno
niej. W tym okresie – równolegle z budową
MAŁGORZATA RAMMEL
w jej krakowskich laboratoriach
nowej hali – specjaliści APP zaprojektowa-
[email protected]
zakończono projekt modernizacji stano-
li, dostarczyli, zmontowali i nadzorowali
wisk do testowania wirówek odśrodko-
uruchomienie układu technologicznego –
wych. Ponieważ technologia wirowego
zasilającego stanowiska testowe w media
oddzielania wykorzystywana jest w wielu
niezbędne do przeprowadzenia prób, oraz
kluczowych gałęziach gospodarki, jak ob-
wykonali i uruchomili oprogramowanie
róbka paliwa, olejów, cieczy chemicznych,
aplikacyjne, niezbędne do przeprowadza-
wydobycie ropy naftowej, oczyszczanie
nia procedur testowych, ich rejestracji oraz
cieczy przemysłowych, czy gazów skrzyń
archiwizacji.
opracowanie:
korbowych, urządzenia odpowiedzialne za
powodzenie procesu muszą być niezawodne. Właśnie dlatego firma Alfa Laval zdecydowała się na pełne zautomatyzowanie
testowania swoich maszyn, zanim zostaną
wysłane do klientów.
Kompleksowe
zadanie
wykonania
modernizacji stacji testów powierzono firmie APP Sp. z o.o., mającej doświadczenie
w realizacji tak odpowiedzialnych instalacji. Projekt powstawał w dwóch etapach.
Podczas pierwszego wdrożono jedno stanowisko testowe z aplikacją InTouch firmy
Wonderware. Następnie powstały kolejne
RYSUNEK 1
cztery stanowiska, w nowo wybudowa-
Szafa sterownicza
nej hali produkcyjnej. Prace rozpoczęto
44
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
INSTALACJE AUTOMATYKI
z przebiegu testu, czyli aż z 50 kroków
procesowych, opisujący szczegółowo
parametry każdej z prób. Raport ten
służy następnie jako dokumentacja
techniczna, będąca najlepszym potwierdzeniem jakości dostarczanego
przez Alfa Laval sprzętu.
Niewątpliwą zaletą automatyzaRYSUNEK 2
cji procesu testowania wirówek od-
Ekran diagnostycz-
środkowych jest możliwość zbierania
ny stanowiska po-
rzetelnych informacji odnośnie fak-
miarowego
(apli-
tycznego stanu urządzeń i potwier-
kacja InTouch firmy
dzania ich jakości. W tej branży nie
Wonderware)
można pozwolić sobie na jakiekolwiek
niedociągnięcia, gdyż w przypadku
błędu zagrożone będzie nie tylko działanie maszyny czy proces technologiczny, ale przede wszystkim ludzkie
życie. Każde stanowisko wyposażono w ściany dźwiękochłonne, dzięki
czemu podniósł się znacząco komfort
pracy podczas testów. Dodatkowo
RYSUNEK 3
wyeliminowana została konieczność
Stanowisko testo-
manualnego mierzenia drgań, czy cią-
we z zamontowana
głego sterowania procesem. Aktualnie
wirówką
prawie wszystkie kroki procedury te-
odśrod-
stu odbywają się automatycznie. Każ-
kową
dy z operatorów ma ciągły podgląd danych oraz możliwość wprowadzania
Każde stanowisko to układ dedy-
nie procedury testu dla jednej wirówki
kowanego urządzenia pomiarowego
trwa ponad 2 godziny. W tym czasie
Korzyści z wdrożenia systemu
firmy Alfa Laval, uzupełnionego o sys-
sprawdzane są założone projektowe
nadzoru i zbierania danych odczują
tem pomiarowy drgań bezwzględnych
parametry techniczne urządzenia, jego
także klienci firmy Alfa Laval. Dzięki
firmy Technicad, współpracującego ze
funkcjonalność oraz szczelność.
wprowadzonym udogodnieniom prze-
zmian przebiegu procesu.
sterownikiem GE Intelligent Platforms
System sterowania został rozbu-
prowadzanie testów przebiega spraw-
VersaMax z oferty firmy ASTOR. Ste-
dowany o instalacje zasilania mediów
niej, a co za tym idzie, maszyny szyb-
rownik VersaMax zamontowany w sza-
hydraulicznych oraz rozdzielnię elek-
ciej dotrą do firm zamawiających. Wraz
fie rozdzielni elektrycznej połączony
tryczną wyposażoną i wykonaną przez
z dostawą klienci otrzymują pełną do-
jest poprzez switch ethernetowy z sys-
firmę APP. Kompletne informacje na
kumentację techniczną z potwierdze-
temem nadrzędnym oraz panelem doty-
temat przebiegu przeprowadzonych
niem jakości wyrobu, co z pewnością
kowym QuickPanel CE 12’’, zainstalo-
testów przesyłane są do komputera
ułatwi późniejszą obsługę maszyny
wanym przy pomieszczeniu testowym.
z oprogramowaniem Platformy Sys-
i zminimalizuje potencjalne ryzyko
Umożliwia on operatorowi podgląd
temowej Wonderware. System wizu-
przestojów lub strat finansowych zwią-
oraz sterowanie procesem prób. Stacje
alizacji i kontroli połączeń komuni-
zane z niewłaściwą eksploatacją.
zapewniają testowanie wirówek pracu-
kacyjnych umożliwia autonomiczne
jących w sieci o różnych częstotliwo-
nadzorowanie całego procesu.
ściach i napięciach zasilania. Urządze-
Po
przetworzeniu
Autorami aplikacji systemu zdalnego nadzoru i zbierania danych ze
wszystkich
stacji testowania wirówek odśrodko-
nia te są w czasie testu „najeżdżane”
danych i zebraniu ich w bazie da-
wych są:
do prędkości obrotowych sięgających
nych Wonderware Historian Server
mgr inż. Piotr Samek
nawet 15 000 obr/min. Przeprowadze-
9.0, tworzony jest szczegółowy raport
mgr inż. Zbigniew Kozłowski
www.biuletyn.astor.com.pl
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
45
/fot. Grischa Georgiew - Fotolia /
AKADEMIA ASTOR
DZIAŁAJMY METODYCZNIE,
NIE CHAOTYCZNIE WDROŻENIE
WSKAŹNIKA OEE W PRAKTYCE
KRYZYSY PRZYCHODZĄ I ODCHODZĄ. PRZEDSIĘBIORSTWA URUCHAMIAJĄ PROJEKTY, WSTRZY
MUJĄ JE LUB REZYGNUJĄ, GDYŻ ZWROT INWESTYCJI NIE JEST SATYSFAKCJONUJĄCY I NIE SPEŁ
NIA STANDARDÓW W DANEJ FIRMIE.
B
ardzo często decyzje managerów
ściej myśli „to rozwiązanie nie da zysku
o zakupie linii produkcyjnych są
od razu, .. nie wykażę się szefowi w ciągu
proste – kupujemy lub nie, wdra-
miesiąca…, po co mam uczestniczyć w tym
żamy lub nie. Wynikiem tych wyborów są
projekcie, będę musiał ustalać szczegóły
najczęściej zdolności produkcyjne danej
z działem Kaizen, IT, produkcją…, prze-
fabryki. Mamy więcej lepszych maszyn –
suńmy ten projekt o rok.., mamy tyle waż-
zatem możemy produkować dwa lub trzy
nych projektów.., nie chę dodatkowych
JAROSŁAW ZIELONKA
razy więcej. Czasem warto zadać sobie py-
obowiązków…”. Takie postrzeganie świata
[email protected]
tanie, czy w pełni wykorzystujemy poten-
spowoduje, iż organizacja osiągnie dojrza-
cjał, który posiadamy w istniejącym parku
łość w tej dziedzinie znacznie później, gdyż
maszynowym?
odkładanie ważnych spraw na później jest
W momencie, gdy przedsiębiorstwo
Więcej informacji oszkole-
produkcyjne zaczyna myśleć o wdrożeniu
Nasuwa się pytanie – ile pieniędzy stra-
niu Wskaźnik OEE wzauto-
rozwiązań, które pozwolą im analizować
ciliśmy z powodu braku tej decyzji? Sto ty-
matyzowanym środowisku
wydajność
powinniśmy
sięcy, pół miliona a może i więcej?! Jak na-
produkcyjnym – teoria,
mieć świadomość konieczności zaangażo-
sza konkurencja wykorzystała ten czas? Już
pomiar, analiza można
wania w projekt różnych typów zasobów:
chyba wiemy, że trudno będzie ich dogonić.
znaleźć na stronie www.
ludzkich, finansowych i przede wszystkim
Przyjrzyjmy się pewnej historii opartej
i efektywność,
czasu. Tutaj pojawiają nam się najczę-
46
często spotykaną metodą zarządzania.
BIULETYN AUTOMATYKI
akademia.astor.com.pl/oee
na faktach…
68 (2/2011)
www.biuletyn.astor.com.pl
AKADEMIA ASTOR
Pan Prezes do kierownictwa: „Pa-
światowe posiadają działy „efektywno-
magają nie tyle wiedzy poszczególnych
nie i Panowie nadszedł moment, w któ-
ściowe”, które stale się doskonalą i są
specjalistów, lecz bardziej całościowe-
rym każdego dnia będziemy wiedzieć
świadome konieczności ciągłej optyma-
go i kompleksowego spojrzenia wielu
jaką kwotę pieniędzy tracimy poprzez
lizacji. Dobre szkolenie nauczy nas całej
działów. Warto tutaj dbać o bardzo do-
niezaplanowane przestoje, usterki, ob-
tej „tajemnej” wiedzy. Poznamy zasady
bra komunikację w zespole, gdyż bez
niżoną prędkość produkcji. Chcę mieć
budowy wskaźników do analizy efek-
tego może być trudno osiągnąć nasz
natychmiast informacje z jakiego po-
tywności. Dowiemy się jak powinniśmy
CEL.
wodu maszyna stoi, wymówki i brak
kategoryzować przestoje planowane,
Po piąte… wymagania raporto-
informacji nie będą akceptowane. Pa-
jak i te nieplanowane. Warto również
we. Ostatni a zarazem bardzo ważny
miętajcie – dane muszą być rzeczywi-
wiedzieć, na których maszynach anali-
etap projektu to wspólne zaprojek-
ste! Panie Januszu, zostaje Pan szefem
zować efektywność. Skupmy się na klu-
towanie specyfikacji do raportów.
tego projektu – do dzieła. Dostaje Pan
budżet, uprawnienia do wykorzystania zasobów. Od dziś Pana celem jest
EFEKTYWNA PRODUKCJA!”
Pan Janusz i jego zespół współpracowników zdają sobie sprawę, iż pierwszym krokiem w realizacji projektu jest
zdobycie wiedzy. Wiedzy z zakresu
N
a szkoleniu w Akademii ASTOR poznamy zasady budowy wskaźników do analizy efektywności. Dowiemy
się jak powinniśmy kategoryzować przestoje planowane
i nieplanowane, oraz na których maszynach analizować
efektywność. Zdobytą wiedzę będziemy mogli natychmiast
przećwiczyć w praktyce.
efektywnej produkcji, standardowych
wskaźników, które zobrazują nam czy
efektywnie produkujemy. Czego po-
czowych maszynach, wąskich gardłach
Musimy określić, jakich raportów po-
winni się nauczyć się na szkoleniu ?
i te części procesu udrażniajmy. Dobre
trzebujemy, jak mają wyglądać, jakie
Po pierwsze… określmy CEL na-
warsztaty szkoleniowe to również takie,
technologie raportów będą najbardziej
szego nowego zespołu. Nawet jeżeli
gdzie możemy nową teorię od razu prze-
optymalne. Każdy dział w firmie po-
mamy najlepszych specjalistów, lecz
ćwiczyć. A bardzo dobre warsztaty za-
trzebuje informacji o różnej specyfice.
nie znamy celu do którego dążymy
wierają teorię, praktykę w powiązaniu
Raportów może być nieskończenie
projekt prędzej czy później zakończy
z symulowaną fabryką wykorzystującą
wiele, ale zawsze należy zachować
się porażką. Każdy członek zespołu
zautomatyzowane rozwiązania infor-
umiar, ponieważ pracownicy po pro-
musi rozumieć cel, znać swoje miejsce
matyczne (wizualizacja, systemy rapor-
stu przestaną ich używać.
w zespole oraz wiedzieć, za jaki etap
towe, panele operatorskie) takie, jakie
Po szóste… wdrożenie. Na tym
projektu jest odpowiedzialny.
planujemy wdrożyć w naszym przedsię-
etapie warto wykorzystać jedną z wie-
Po drugie… zbudujmy zespół
biorstwie. Ważne aby w takich warszta-
lu metodyk zarządzania projektami do
specjalistów. Projekt z zakresu efek-
tach uczestniczył cały zespół odpowie-
odpowiedniego zaplanowania działań
tywności produkcji wymaga osób o od-
dzialny za projekt, a nawet prezes firmy.
oraz kontroli wyznaczonych kamieni
powiednich kwalifikacjach z zakresu
Po czwarte… budowa specyfika-
milowych i jakości realizowanych prac.
produkcji, jakości, utrzymania ruchu,
cji i wymagań. Na tym etapie warto
Podsumowując, projekty dotyczą-
informatyki, logistyki. Każdy ma tutaj
wesprzeć się dostawcą oprogramo-
ce efektywności należą do najciekaw-
coś do powiedzenia, każdy jest źró-
wania, który pomoże nam w określe-
szych a zarazem do najtrudniejszych.
dłem cennych informacji o procesie. Je-
niu najważniejszych punktów styku
Wymagają współpracy wielu działów,
żeli którejś z wyżej wymienionych osób
pomiędzy maszynami, systemem in-
które często nigdy ze sobą nie współ-
zabraknie w projekcie lub nienależycie
formatycznym
rozwiązaniem
pracowały, co z drugiej strona pomaga
wykona swoje obowiązki, może to za-
raportowym. Musimy zidentyfikować
w integrowaniu się zespołu. Pojawia
grozić powodzeniu projektu i należy to
i zdefiniować wszelkiego rodzaju prze-
się potrzeba nauki, kreatywnego my-
uwzględnić analizując ryzyko.
oraz
stoje, posiadać wiedzę jak rejestrowa-
ślenia. Firma dzięki nowym technolo-
Po trzecie… poznajmy metodykę.
ne są gotowe produkty, jak badana
giom staje się lepiej postrzegana. Dąże-
Jak realizują takie projekty inne firmy
jest jakość, w jaki sposób to powiązać
nie do efektywnej i wydajnej produkcji
produkcyjne? Czy istnieją standardy?
z systemami sterowania, jaka archi-
jest jednocześnie magnesem przyciąga-
Czy ktoś kiedyś zebrał najlepsze prak-
tektura rozwiązania zapewni nam naj-
jących najlepszych i najbardziej ambit-
tyki dotyczące efektywności? Koncerny
lepsze warunki pracy. Zadania te wy-
nych specjalistów i pracowników.
www.biuletyn.astor.com.pl
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
47
OSTATNIE STRONY
CLOUD COMPUTING
/fot. valdezrl - Fotolia /
CHMURY BURZOWE
WŚRÓD POTENCJALNYCH ZAGROŻEŃ CLOUD COMPUTING WY
MIENIA SIĘ CZĘSTO PROBLEM BEZPIECZEŃSTWA DANYCH PRZE
CHOWYWANYCH I PRZETWARZANYCH W CHMURZE. O ILE BEZPIE
CZEŃSTWO ROZUMIANE JAKO ODPORNOŚĆ NA UTRATĘ DANYCH
ZAPEWNIANE JEST NAJCZĘŚCIEJ PRZEZ DOSTAWCÓW USŁUG
W STOPNIU BARDZO WYSOKIM, O TYLE NA TEMAT OCHRONY
INFORMACJI PRZED NIEPOWOŁANYM DOSTĘPEM OPINIE NIE SĄ
JEDNOZNACZNE. WYDARZENIA OSTATNICH TYGODNI POKAZAŁY,
ŻE DBAŁOŚĆ O ZABEZPIECZENIA JEST BARDZO WAŻNA.
tekst: MATEUSZ PIERZCHAŁA
B
ardzo głośny stał się przypadek wykradzenia firmie Sony
ogromnej ilości danych użytkowników sieci Playstaon Network.
Hakerzy zdobyli dane teleadresowe
i hasła 77 milionów (sic!) klientów Sony,
najprawdopodobniej łącznie z numerami kart kredytowych. Zrobiła się oczywiście wielka afera, poszkodowani się
frustrują, koncern przeprasza i stara
się jakoś uratować twarz (swoją drogą
ciekawe, na ile to się uda). Cała sprawa
pokazuje jednak przede wszystkim, jak
trudno jest w stu procentach zabezpieczyć dane.
Jerzy Stuhr śpiewał, że nie ma takiej
rury, której nie można odetkać. Parafrazując można rzec, że nie ma systemu, do
którego nie można się włamać. No, jest
jeden sposób – całkowicie odłączyć sys-
48
BIULETYN AUTOMATYKI
tem od Internetu. Pomysł bardzo kiepski w przypadku usług cloud compung,
z definicji funkcjonujących w sieci.
Nie wiemy na razie, co zawiodło
w przypadku Sony. Być może zabezpieczenia były dziurawe. Ale dziury w oprogramowaniu były, są i będą – i póki co nie
widać na to żadnej rady. Nie można wykluczyć, że zadecydował czynnik ludzki.
Kto wie, może nawet swoją rolę odegrał
szpieg – dywersant? Przecież źródłem
ogromnych wycieków, z których zasłynął nie tak dawno serwis WikiLeaks, byli
zawsze konkretni ludzie, którzy dane te
wykradali, z różnych pobudek.
Prawda jest taka, że im więcej cennych danych będzie przechowywanych
w chmurach, tym większy wysiłek będą
inwestować hakerzy, aby te dane zdobyć. A wszystko zmierza właśnie w tym
68 (2/2011)
kierunku. Spójrzmy choćby na sklep
iTunes. Miliony kont klientów z pełnymi danymi adresowymi, numerami kart
kredytowych (włącznie z kodem CVV/
CVC!) oraz historią zakupów. Nie ma
najmniejszej wątpliwości, że próby ataku na tę bazę danych już były wykonywane – i na pewno wciąż będą.
Tymczasem użytkownicy coraz
chętniej używają usług cloud compung. Przechowujemy swoje zdjęcia na
różnych serwisach fotograficznych, notatki w Evernote, a nawet pliki w serwisie DropBox. Znam osoby, które przechowują tam dane najwyższej wagi, np.
pliki z hasłami do różnych serwisów
i aplikacji. Dlatego warto również krótko
zastanowić się nad modnym pojęciem
prywatności. Dotyczy ono nie tylko cloud compung, ale ogólnie całej naszej
obecności w Internecie. W miarę jak
coraz więcej naszych danych – miast
znajdować się wyłącznie na naszych
twardych dyskach – trafia do sieci, temat staje się coraz bardziej popularny.
A jednocześnie coraz ważniejszy.
Podobnych przykładów można
podawać znacznie więcej. Coraz popularniejsze stają się Dokumenty Google,
a firma Microso również oferuje swój
odpowiednik – Office 365. Istnieje wiele
firm, które w swojej działalności opierają się na Gmailu, kalendarzu i dokumentach Google. Wielu nieco bardziej
tradycjonalistycznych biznesmenów nie
jest wręcz w stanie tego pojąć. Coś, co
zawsze było dla przedsiębiorstwa bardzo cenne, stanowiło ściśle strzeżone
tajemnice handlowe i biznesowe, teraz przechowywane jest na serwerach
amerykańskiego giganta, o których tak
naprawdę przecież niewiele wiemy.
Wydaje się jednak, że największym
zagrożeniem dla swojej prywatności
i bezpieczeństwa własnych danych są…
sami użytkownicy. Nie ma lepszego „zaproszenia” dla złodziei danych niż wykorzystanie bardzo prostego do złamania
hasła. Niedawno czytałem o badaniach,
które pokazały, jakie są najpopularniej-
www.biuletyn.astor.com.pl
OSTATNIE STRONY
sze hasła używane w Internecie. Włos
się jeży na głowie. Aż 79% pytanych
tworząc hasła stosuje najbardziej niebezpieczne zasady – np. wykorzystując
imię swoje lub kogoś bliskiego, albo datę
urodzenia. Wśród najczęściej spotykanych haseł królują „123456″, „12345″
oraz różne warianty słowa „password”!
(W Polsce zapewne w czołówce byłaby
nazwa pewnej tylnej części ciała). Okazuje się również, że 26% respondentów
używa takiego samego hasła we wszystkich serwisach i aplikacjach. Jeżeli login
też jest taki sam, dekonspiracja hasła
uzyskuje od razu katastrofalny zasięg.
Tragiczne jest to, że osoby, które
popełniają tego typu błędy, robią to zupełnie nieświadomie. Zagadnienia dotyczące bezpieczeństwa i prywatności
to temat na tyle nowy, że świadomość
potencjalnych zagrożeń i sposobów
obrony przed nimi jest dziś wciąż bardzo
niska. Hasła to tylko jeden przykład, ale
nie jedyny. Wystarczy spojrzeć, co dzieje
się w serwisach społecznościowych. Dla
www.biuletyn.astor.com.pl
wielu osób nie ma żadnych granic – piszą
o wszystkim, publikują zdjęcia, zamieszczają liczne informacje o sobie, nie tylko
o ulubionych filmach czy książkach, ale
także np. o poglądach politycznych itp.
Zapewne większość z tych osób nie ma
w ogóle świadomości istnienia jakichkolwiek ustawień prywatności. Zachłyśnięci możliwościami, dawanymi przez
technologię XXI wieku, ochoczo dzielą
się z całym światem swoim prywatnym
życiem.
Ostatnio głośno było o wypowiedzi
Juliana Assange’a (założyciela WikiLeaks), który nazwał Facebooka „najbardziej przerażającą machiną do szpiegowania, jaką kiedykolwiek wynaleziono”.
Assange powiedział m.in.: „Facebook to
najbardziej szczegółowa baza danych
o ludziach, ich kontaktach towarzyskich
i rodzinnych, nazwiskach, adresach,
miejscu aktualnego pobytu, sposobie
komunikowania się. Wszystko to znajduje się w USA i dostępne jest amerykańskim organizacjom wywiadowczym.”
Trudno osądzić, czy w istocie amerykańskie służby mają pełny dostęp do
bazy danych Facebooka. Moim zdaniem
co najmniej mogą mieć. Niedawno dowiedzieliśmy się na przykład, że TomTom – producent nawigacji samochodowych – potwierdził, że dane zbierane
przez te urządzenia przekazywane są
lokalnym władzom i policji. Nie przypuszczam, by był to odosobniony przypadek. Tak czy inaczej należy znów przypomnieć: „nie ma systemu, do którego
nie można się włamać”.
Walkę o bezpieczeństwo naszych
danych w sieci musimy zacząć do siebie. To my musimy zrobić wszystko, aby
– po pierwsze – nie umieszczać tam niczego, co nie musi się tam znajdować,
a po drugie – jak najlepiej zabezpieczyć
resztę. Na końcu pozostaje kwesa zaufania do dostawcy usług. Zaufanie to
zawsze powinno być choć trochę ograniczone. Na tyle, aby zachować czujność,
oraz rozsądek i umiar w udostępnianiu
swoich prywatnych danych.
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
49
OSTATNIE STRONY
PO PROSTU ZRÓB TO!
WIELE OSÓB SĄDZI, ŻE WYSTARCZY SKUTECZNIE WDROŻYĆ W SWOIM CODZIENNYM DZIAŁANIU JA
KIŚ DOBRY SYSTEM ZARZĄDZANIA ZADANIAMI, A NASZA EFEKTYWNOŚĆ AUTOMAGICZNIE WZRO
ŚNIE I WSZYSTKO BĘDZIE SIĘ “SAMO ROBIĆ”. TAKICH LUDZI GDY JUŻ UDA IM SIĘ ÓW SYSTEM
FAKTYCZNIE WDROŻYĆ CZEKA ZWYKLE SROGIE ROZCZAROWANIE. PRZEDE WSZYSTKIM DLATEGO,
ŻE SAMA ORGANIZACJA PRACY NIE WYSTARCZY KONIECZNE JEST JESZCZE WYKONANIE TEJ PRACY.
DROBIAŻDŻEK JAK MACZEK ZWYKŁ MAWIAĆ MÓJ TEŚĆ…
tekst: MATEUSZ PIERZCHAŁA
Z
awsze mnie zadziwia, jak wielu ludzi zapomina o tej prostej
prawdzie. Ot, na przykład chodzą
po swojej Firmie (lub Urzędzie, lub innej Instytucji), organizują nieustanne
Zebrania, modelują przeróżne Procesy
i planują skomplikowane Projekty, przygotowują Wytyczne, dokonują niezliczonych Uzgodnień i Konsultacji, w efekcie
których powstają Notatki, Sprawozdania
oraz Harmonogramy. Machina ta rozrasta się niczym zatrudnienie w administracji państwowej, tylko konkretnych
efektów jakoś nie widać. Ktoś po prostu
zapomniał, że nieistotne jak doskonały
będzie Plan – ważne, aby ktoś chciał i
był w stanie go zrealizować.
Są tacy, którzy z premedytacją od
roboty uciekają, zdecydowanie lepiej
czując się w planowaniu, zarządzaniu
lub mądrzeniu się. Jak w filmach Barei,
gdzie „mój mąż jest z zawodu dyrektorem”. Ale częściej zdarza się, że po
prostu pracować nie umiemy. Wtedy z
reguły zaczynamy szukać Systemu, który
pomoże nam pracę zorganizować.
Zaczynamy zwykle od kalendarza.
Używamy go intensywnie, wypełniając
kolejne dni, a każdy tydzień nieodmiennie kończymy terminem „Zaplanuj kolejny tydzień”. Kalendarz jest wypełniony, więc możemy trwać w poczuciu, że
jesteśmy bardzo pracowici. A jeżeli ktoś
ma kalendarz prawie pusty – znaczy:
nierób i bumelant.
Taki plan rozleci się zapewne na
pierwszym zakręcie. Przyczyny mogą
być różne. Możemy źle oszacować czas.
50
BIULETYN AUTOMATYKI
Może nam coś ważnego wypaść. Może
nam się po prostu nie chcieć – Słaboń
i Niechciej atakują z reguły z całkowitego zaskoczenia. Efekt jest taki sam: plan
bierze w łeb, sypiąc się niczym kostki
domina, a my jesteśmy sfrustrowani
i nieszczęśliwi w poczuciu, że znowu nic
się nie udało.
Cóż, kalendarz najwyraźniej nie działa. (Kiedyś napiszę książkę: „Rzeczy, które nie działają”). Trzeba nam lepszego
Systemu. Ostatnio coraz modniejsze
stają się różne metodologie zarządzania czymś. Na przykład czasem, albo
zadaniami, albo sobą. Kupujemy książkę, idziemy na szkolenie – i oczekujemy
cudu. Który nie chce nastąpić.
Ponoć są gdzieś ludzie, którzy zdołali
to wdrożyć w całej rozciągłości. Prowadzą te wszystkie listy, dokonują Przeglądów Dziennych i Tygodniowych, mają
precyzyjnie zdefiniowane inboxy oraz
archiwa. Jednak większości desperatów
to się nie udaje. Przez jakiś czas męczą
się jak potępieńcy z systemem, który
jawi im się jako najgorsza biurokracja,
po czym zniechęceni rezygnują, wracając do punktu wyjścia.
Jest tak dlatego, że nie organizacja
pracy jest największym problemem,
lecz samo jej wykonywanie. Być może
jesteśmy leniwi i nie chce się nam pracować. Żaden wstyd – lenistwo jest motorem cywilizacji. Człowiek, któremu
nie chciało się chodzić, wymyślił konia.
Trzeba się jednak pogodzić z faktem, że
na lenistwo nie skutkuje żaden system.
Może też być tak, że nie lubimy swo-
68 (2/2011)
jej pracy, albo konkretnych zadań, które
mamy do wykonania. Na to również nie
da się wymyślić systemu. Jedynym rozwiązaniem jest zmienić pracę, a może
wręcz branżę.
Może również być tak, że pracy mamy
zbyt dużo. I na to nie ma systemu. Jeśli od nas zależy, ile zadań bierzemy na
warsztat, musimy nauczyć się ograniczać ich liczbę. Jeżeli zależy od Kogoś
Innego… Cóż, porady na temat radzenia
sobie z trudnymi szefami to temat dla
innych pism...
Prawda jest taka, że robota sama się
nie zrobi. Za najważniejszą myśl proponowaną nam przez systemy zarządzania
zadaniami uważam zasadę sformułowaną przez Davida Allena: jeżeli coś zajmie
Ci 2 minuty, zrób to natychmiast. Po prostu przestań szukać usprawiedliwień,
nie wymyślaj fikcyjnych powodów, dla
których to zadanie musi być koniecznie
zaplanowane na czwartek, tylko po prostu je wykonaj.
… Tu aż by się chciało dopisać: bo nikt
za mnie tego nie zrobi. Cóż, jest wielu
ludzi, którzy mają na kogo zwalić (mądre słowo: delegować) swoją robotę –
w myśl zasady „weźmy się i zróbcie”. Ale
jeżeli czas wykonania zadania jest krótszy, niż czas potrzebny na delegowanie,
nie róbmy sobie kpin z efektywności,
tylko po prostu zróbmy to!
Dobrze, dość tego rozczulania się
nad zdaniami. Zadanie wykonane. Czas
przejść do pisania wstępniaka, bo sam
się nie napisze. No... chyba żeby jakieś
małe delegowanko?
www.biuletyn.astor.com.pl
OSTATNIE STRONY
Ludzie ASTORA (68)
PAWEŁ PODSIADŁO
pochodzi z Olkusza, miasta o ponad
siedemsetletniej tradycji, położonego
nieopodal Krakowa. Olkusz niegdyś
nazywany był „srebrnym grodem”, ponieważ znajdowały się tam liczne pokłady srebra oraz mennica królewska.
Paweł jednak nie zainteresował się jubilerstwem ani metalurgią, natomiast
już od najmłodszych lat fascynował się
techniką i informatyką. Swoje pierwsze
doświadczenia techniczne zdobywał
rozkręcając wszelkiego rodzaju sprzęt
domowy. Jak wspomina – powtórne
złożenie kończyło się różnie, ale z czasem szło coraz lepiej.
Po ukończeniu szkoły podstawowej
Paweł kontynuował naukę w I Liceum
Ogólnokształcącym w Olkuszu, a następnie przeniósł się do Krakowa, gdzie
ukończył studia magisterskie na kierunku Automatyka i Robotyka, na Akademii
Górniczo–Hutniczej. Wiedzę techniczną o nowinkach ze świata automatyki
poszerzał odwiedzając targi branżowe,
podczas których po raz pierwszy zetknął się z firmą ASTOR. Profesjonalizm
www.biuletyn.astor.com.pl
RYSUNEK 1
Paweł podpiera zegar
RYSUNEK 2
Paweł w Dalmacji
i wyjątkowy entuzjazm pracowników
panujący na stoisku wywarły na nim
bardzo pozytywne wrażenie, dlatego po
ukończeniu studiów Paweł podjął pracę
w krakowskiej centrali firmy ASTOR. Od
trzech lat pracuje na stanowisku menadżera produktów komunikacji przemysłowej i jest odpowiedzialny za rozwój
sprzedaży radiomodemów SATEL oraz
rodziny Astraada Net. Rozwija także
swoje umiejętności w zakresie markengu elektronicznego, dbając o aktualność i zawartość merytoryczną serwisów internetowych ASTOR.
Wolny czas Paweł zawsze spędza
bardzo aktywnie. Chętnie odwiedza
boisko piłkarskie, basen oraz krakowskie Błonia, doskonaląc umiejętności
rolkowe. Pasją Pawła od zawsze były
taniec i sztuki walki, dlatego kubańskie i brazylijskie rytmy wypełniają
znaczną cześć jego wolnego czasu. Na
dłuższe oderwanie się od rzeczywistości wybiera piesze wędrówki po górach i polanach, a także podróże wraz
z przyjaciółmi do mniej lub bardziej egzotycznych miejsc.
BIULETYN AUTOMATYKI
68 (2/2011)
51

Podobne dokumenty