Wilgotny tytoń a podatek akcyzowy

Wilgotny tytoń a podatek akcyzowy
Opracował: Jakub Kostrzewa
Wojewódzki Sąd Administracyjny
w Poznaniu w wyroku z dnia 24 lutego 2016 r. (III SA/Po 275/15, orzeczenie nieprawomocne), wypowiedział
się w sprawie opodatkowania podatkiem akcyzowym suszu tytoniowego.
Wyrok, którego przedmiotem sporu
był tytoń używany do produkcji papierosów, zawiera również ważną dla
producentów wyrobów tytoniowych
różnicę między suszem tytoniowym a
wyrobami tytoniowymi.
W trakcie kontroli wykryto 7,58 kg
liści tytoniu znajdujących się w opakowaniach foliowych bez znaków
akcyzy. Nie był to jednak suchy tytoń
a jego liście o wysokim stopniu wilgotności oscylującym w granicach
19–23%. Strona nie dokonała oznaczeń akcyzowych, ponieważ uznała,
że jeśli sprzedaje wysokowilgotny
tytoń, to nie podlega on obowiązku
oznaczenia znakami akcyzowymi,
ponieważ na tamtą chwilę (marzec
2013 r.) w myśl przepisu art. 2 ust. 1
pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym
(Dz.U. 2009 nr 3 poz. 11 z późn. zm.)
wyrobami podlegającymi opodatkowaniu akcyzą były wyroby tytoniowe
i susz tytoniowy. Strona uznała wtedy,
że wilgotny tytoń do tych dwóch wyrobów się nie zalicza, ponieważ tak
wysoki poziom jego wilgotności oznacza, że nie jest on suszem tytoniowym.
Wcześniejsze twierdzenia strony były
według organu bezzasadne, ponieważ
art. 99a ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym stanowił, że suchy tytoń,
który nie jest w żaden sposób połączony z żywą rośliną uznawany jest za
susz tytoniowy. W związku z tym
nieoznakowywanie opakowań z wilgotnym tytoniem jest działaniem
niezgodnym z prawem.
Ustawa o podatku akcyzowym
wprowadza pojęcie wyrobu tytoniowego oraz suszu tytoniowego. Poznanie i
właściwa interpretacja tych ustawowych pojęć pozwoli podatnikom uniknąć możliwych przyszłych oskarżeń o
unikanie opodatkowania sprzedawanego tytoniu akcyzą. Ustawodawca zdecydował się na te dwa określenia aby
rozdzielić etapy produkcji wyrobów
tytoniowych. W przemyśle tytoniowym
produkcję dzieli się na uprawę tytoniu,
a następnie na etapy jego stopniowego
przerabiania. Susz tytoniowy pojawia
się dopiero po zakończeniu uprawy:
jest on przerabiany w trakcie produkcji
wyrobów tytoniowych, lecz wciąż
nadal nie jest „wyrobem tytoniowym”.
W związku z powyższym susz tytoniowy, suchy tytoń czy też jego mokre
liście są suszem tytoniowym, a więc
tytoniem na etapie przerobu. Organ
pierwszej instancji uznał zatem, że
podatnik nie składał deklaracji i nie
zapłacił należnego podatku akcyzowego. Był to wynik błędnego, według
organu, interpretowania stanu rzeczy
przez stronę. W jej ocenie sprzedawała
ona tytoń wysokowilgotny, które nie
może być uznany za susz tytoniowy.
Strona uważała, że pojęcie „susz tytoniowy” oznacza suchy tytoń. Organ aby
uzasadnić swoją rację zdecydował się
na zastosowanie wykładni funkcjonalnej definicji suchego tytoniu, więc
uznał ,że za susz tytoniowy uznaje się
każdą część tytoniu niepołączoną z
żywą rośliną, bez względu na to, czy
w przyszłości ten susz tytoniowy będzie po przetworzeniu wyrobem tytoniowym, czy też nie.
W okresie od marca do kwietnia
2013 r. (kiedy toczyło się postępowanie)
treść art. 99a ust. 1 ustawy o podatku
akcyzowym była następująca: „za susz
tytoniowy uznaje się suchy tytoń, który
nie jest połączony z żywą rośliną i nie
jest jeszcze wyrobem tytoniowym”. W
związku z tym strona która sprzedawała wilgotny tytoń, słusznie zarzucała w
skardze niewłaściwą interpretację ww.,
przepisu, powołując się na naruszenie
art. 120 i 121 § 1 Ordynacji podatkowej
(zasada legalności działania oraz zasada
zaufania do organów podatkowych).
Strona mogła zatem stwierdzić, że mokry tytoń nie jest suszem tytoniowym,
więc nie należy do wyrobów akcyzowych. Treść gramatyczna wcześniejszej
wersji przepisu nie pozostawiała wątpliwości. Potem nastąpiła zmiana treści
analizowanego przepisu (art. 99a ust. 1
ustawy o podatku akcyzowym), gdzie
wyraz „suchy tytoń” zastąpiono wyrazem „tytoń, bez względu na wilgotność”.
WSA ostatecznie przyznał rację
stronie wskazując, że organy podatkowe zastosowały normę ustawy o podatku akcyzowym według nieprawidłowo ustalonej treści (art. 99a ust. 1).
Wobec powyższego z dniem 1 stycznia 2014 r. zmieniono brzmienie artykułu art. 99 a ust. 1 ustawy o podatku
akcyzowym, zgodnie z którym za susz
tytoniowy uznaje się, bez względu na
wilgotność, tytoń, który nie jest połączony z żywą rośliną i nie jest jeszcze
wyrobem tytoniowym.