Ekspert Budowlany nr 1/2011
Transkrypt
Ekspert Budowlany nr 1/2011
wnętrza•budowa•instalacje•ogrody M A G A Z Y N B E Z P Ł A T N Y produktów i nowoÊci budowlany 1 2011 (31) DWUMIESI¢CZNIK • ISSN 1730 -1904 Balkon na poddaszu Rzadki goÊç w ogrodzie Bezpieczny dom PRZEGLÑDY PRODUKTÓW: ZAPRAWY KLEJÑCE n ODKURZACZE CENTRALNE KOTŁY NA PALIWA STAŁE n REKUPERATORY PERFEKCJA W KAŻDYM CALU P.P.U.H. PERFEXIM LTD Sp. z o.o., ul. Samotna 2, 61-441 Poznań, tel. 61 830 20 17, fax 61 830 23 06, www.perfexim.com.pl FLIR seria b Przedstawicielstwo Handlowe Paweł Rutkowski tel.: +48(22) 849 71 90 e-mail: rutkowski@flir.com.pl www.flir.com.pl W NUMERZE | NOWOŚCI 6 | WNĘTRZA Prawdy i mity o gotowych masach szpachlowych . . . . . . . . . . . . . . . 9 Pomysł na ścianę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Z fugą czy na styk, czyli jak układać płytki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Z fugą czy na styk, czyli jak układać płytki Przegląd zapraw klejących . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 | BUDOWA Bezpieczne okna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Balkon na poddaszu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Eksperci o wełnie mineralnej i jej zastosowaniu . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Ocieplenie dla oszczędnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Balkon na poddaszu Skąd ta wilgoć? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Kompleksowe podejście do hydroizolacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 | INSTALACJE ABC odkurzaczy centralnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Przegląd odkurzaczy centralnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Półka z narzędziami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 ABC odkurzaczy centralnych Rekuperatory – co warto o nich wiedzieć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Przegląd rekuperatorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Dom bezpieczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Inteligentny dom – moda czy wygoda? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Na węgiel i drewno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Przegląd kotłów na paliwa stałe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Dom bezpieczny Jak zabezpieczyć dom na zimę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 | OGRODY Rzadki gość w ogrodzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Czekając na wiosnę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 * * * Rzadki gość w ogrodzie Warto wiedzieć, Indeks firm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 4 www.eksper tbudowlany.pl nr 1/2011 NOWOŚCI O zaletach użytkowych produktu przesądzają przede wszystkim niewielkie rozmiary, bezawaryjność oraz intuicyjna i łatwa obsługa. Jednosprężarkowe urządzenie działa pod kontrolą sterownika mikroprocesorowe- ŚCIANA ŚWIETLNA Z EFEKTEM 3D go, dzięki czemu ma wiele praktycznych funkcji, jedną z nich jest „urlop”. W standardowym wyposażeniu jest Ściana świetlna to nowy produkt w ofercie firmy e-technologia, oparty na opa- również sterownik pogodowy. Dzięki zastosowaniu do- tentowanej technologii nierównomiernych przebłysków światła na całej długości datkowych uszczelek i mat wygłuszających oraz odizolo- światłowodów – tzw. mikrookienek. Dzięki niej światło wydobywa się na zewnątrz waniu sprężarki od konstrukcji obudowy SmartVEGA pra- światłowodu, tworząc dekoracyjne rozbłyski światła – efekt 3D. cuje cicho i nie powoduje drgań. Pompa objęta jest 5-letnią gwarancją. SPRAWDŹ CENĘ W INTERNECIE Ogólnopolska baza cen w budownictwie INTERCENBUD zawiera największą w Polsce bazę aktualnych i archiwalnych cen materiałów, pracy i najmu sprzętu oraz stawek robocizny. Pozwala na szybkie wyszukiwanie potrzebnych informacji, import cen do popularnych programów kosztorysowych, a także na bezpośrednią komunikację z producentami lub dostawcami. Na stronie www.intercenbud.pl znajdziemy m.in.: ceny średnie RMS do kosztorysów inwestorskich, 100 000 cen dostawców i producentów, ceny materiałów z kosztami zakupu, stawki narzutów kosztorysowych, a także dane teleadresowe z oferty producentów oraz dostawców materiałów i sprzętu. Zestaw został wyposażony w animacyjny generator światła, dzięki któremu można uzyskiwać niepowtarzalne efekty, np. jednolite światło (do wyboru m.in. białe, niebieskie, czerwone, zielone, bursztynowe), powolną zmianę kolorów lub PROSTE OSZCZĘDZANIE show kolorów. Zestaw jest sterowany pilotem i może być montowany na dowolnej Lampy LED SubstiTUBE T8 firmy OSRAM to nowe rozwiązanie powierzchni: płytach meblowych, gipsowo-kartonowych, tynkach, farbach, cera- oświetleniowe, oparte na technologii diod elektroluminescencyjnych, mice, szkle lub drewnie. Zestaw można również zamówić jako gotowy wyrób na które pozwala na oszczędności rzędu 50% przy zachowaniu doskona- ścianach prostych i łukowych. łej jakości światła. MALOWANIE BEZ POPRAWEK mi liniowymi T8 o mocy 36 W z tradycyjnym statecznikiem można te- Dotychczasowe instalacje oświetleniowe z typowymi świetlówkaraz unowocześnić, zastępując świetlówki lampami LED. Instalacja Sub- Nowością w ofercie firmy XL-Tape International jest samoprzylepna taśma ma- stiTUBE T8 nie wymaga żadnych zmian w oprawach oświetleniowych. larska z blokerem Klin-Line. Taśma Klin-Line została tak opracowana, że jej kra- Wystarczy jedynie wymienić starter, aby móc w pełni wykorzystać wędzie mają specjalny inhibitor, który w momencie zetknięcia się z farbą powo- energooszczędny potencjał technologii LED. Wyjątkowo długa trwałość LED, nawet 50 000 godzin, przyczynia się do obniżenia wydatków związanych z eksploatacją i konserwacją oświetlenia. Lampy wymagają znacznie rzadszej wymiany, co pozwala na dodatkowe oszczędności. Koszty związane z wymianą zwrócą się już po około 2 latach. 2 W 1 DO MAŁYCH ŁAZIENEK Z myślą o małych łazienkach firma Poolspa stworzyła produkt typu 2 w 1 – wanduje powstawanie mikrobariery. To sprawia, że podczas malowania farba nie pod- nę Mistral. Nie tracąc przestrzeni, można mieć i kabinę, i wannę w jednej łazience. cieka, powstają czyste i wyraziste linie malowania. Taśma nie pozostawia kleju na podłożu. Taśma Klin-Line jest pakowana w pudełko, dzięki temu mamy pewność, że inhibitor będzie miał prawidłowe działanie po rozpakowaniu i właściwie zabezpieczy ścianę przed zabrudzeniami. POMPA CIEPŁA SmartVEGA to jedna z najnowszych marek pomp ciepła, dostępnych w ofercie firmy NATEO. Urządzenie przeznaczone jest do ogrzewania domów jednorodzinnych oraz obiektów o powierzchni do 600 m2. Smart VEGA umożliwia grzanie układu c.o. oraz przygotowanie ciepłej wody użytkowej. 6 www.eksper tbudowlany.pl nr 1/2011 NOWOŚCI STOJĄCY KOCIOŁ KONDENSACYJNY Do narożnej wanny asymetrycznej o modnej, nowoczesnej linii można zamówić pa- gazowy kocioł kondensacyjny Vitocrossal 300 rawan nawannowy ze specjalną powłoką ProClean ułatwiającą mycie. CU3A, który jest dobrym rozwiązaniem grzew- Firma Viessmann wprowadziła na polski rynek Wanny Mistral oferowane są w trzech rozmiarach: 150×105, 160×105 czym dla domów wielorodzinnych, budynków i 170×105 cm. Parawan wyposażony jest w specjalny system zawiasów, który przemysłowych oraz budynków użyteczności pu- podczas składania lekko unosi konstrukcję, ułatwiając jego złożenie i rozłożenie. blicznej. Dzięki zastosowaniu dwóch najwyższej Wannę Mistral można również wyposażyć w nowy system hydromasażu klasy rozwiązań technicznych: powierzchni grzew- EFFECTS. Umożliwia on wybranie jednego z trzech programów hydromasażu czej Inox-Crossal i palnika promiennikowego Ma- – Skin Beauty, Body Regeneration lub Pro Relaxation. Kombinacja optymalnie do- triX, eksploatacja urządzenia pozwala na zreduko- branego masażu wodnego, powietrzno-wodnego i chromoterapii przynosi dosko- wanie kosztów ogrzewania nawet o 30% oraz zmniejszenie emisji zanieczyszczeń nale rezultaty. Jeszcze większy komfort korzystania z terapii wodnej jest możli- i substancji szkodliwych do minimum. W najnowszym modelu kotła zainstalowano wy w wannie Mistral wyposażonej w system hydromasażu EFFECTS NAVI, w któ- także system kontroli spalania Lambda Pro Control. rej programy można włączać pilotem. Dodatkowo wanna może być wyposażona W porównaniu z kotłami wiszącymi tej samej mocy kocioł stojący Vitocrossal w poduszkę żelową Pico, która dostosowuje się do kształtu głowy, uprzyjemnia- 300 CU3A charakteryzuje się znacznie większą pojemnością wody grzewczej. jąc czas relaksu w wannie. Dzięki temu wyeliminowano konieczność stosowania sprzęgła hydraulicznego lub wymiennika ciepła oddzielającego instalację grzewczą od kotła. Natomiast dzięki ZLEWOZMYWAKI W NOWYCH WERSJACH Ceramiczne zlewy firmy Villeroy & Boch charakteryzują się ciekawymi kształtami oraz szeroką paletą kolorów i dekorów. MoonShine to nowy kolor bazujący na gładkiej powierzchni wymiany ciepła Inox-Crossal, która została wykonana ze stali kwasoodpornej z dodatkami tytanu i molibdenu, powstający kondensat może łatwo spływać, dając efekt stałego samooczyszczania. Vitocrossal 300 CU3A może pracować z zamkniętą komorą spalania, przy mocy do 60 kW, czerpiąc powietrze do spalania z zewnątrz, co daje dużą dowolność usytuowania kotła kondensacyjnego wewnątrz budynku. PODŁOGI SKÓRZANE Kolekcja skórzanych podłóg LEATHER FLOOR to przełom wnętrzarskiego designu. Dostępna jest w formie płytek prostokątnych i kwadratowych. Występuje w 12 wzorach i różnych kolorach. Skórzana podłoga TORLYS sprawdzi się w m.in. w studiach audio, kinach domowych oraz wnętrzach wymagających eleganckiej aranżacji. Projektanci polecają ją również do salonów i jadalni. Elegancka i ponadczasowa kolekcja LEATHER FLOOR to propozycja zarówno dla miłośników aranżacji klasycznych, jak i nowoczesnych. bieli, z lekkim odcieniem masy perłowej, który idealnie komponuje się z produktami Nowatorska podłoga skonstruowana jest z trzech warstw. Wierzchnią wytwa- ze stali nierdzewnej i frontami mebli wykończonymi na wysoki połysk. Kolor ten do- rza się z materiałów skórzanych, odzyskiwanych np. z produkcji torebek i pasków. stępny jest wyłącznie dla designerskich zlewów z linii Timeline oraz Subway. Środkową, czyli rdzeń, wykonuje się z włókien drewnianych sprasowanych z gru- Nowy dekor LaRose został ograniczony do delikatnego odcienia zamrożonej bieli. Klasyczny wzór przedstawiający pnącze róż łączy się z minimalistycznym designem zlewozmywaków Timeline i Subway, tworząc oryginalną kombinację – romantycznego motywu w połączeniu z prostymi liniami. RĘCZNY TYNK GIPSOWY Firma Alpol Gips rozszerzyła swoją ofertę o Tynk gipsowy ręczny AG T29 przeznaczony do ręcznego wykonywania gipsowych, jednowarstwowych wypraw tynkarskich na ścianach i sufitach w pomieszczeniach nienarażonych na ciągłe zawilgocenie i kondensację pary wodnej. Tynk stanowi dobry podkład pod okładziny ceramiczne, niczne. Spodnia warstwa, czyli korkowe podłoże, zapewnia prawidłową akustykę tynki dekoracyjne, gładzie, tapety i farby. Minimalna gru- w pomieszczeniach. Atutem podłóg skórzanych jest możliwość łączenia ich z ko- bość warstwy tynku to 8 mm. lekcją CORK FLOOR firmy TORLYS. Tym sposobem unikamy konieczności stoso- Tynk nadaje się do stosowania wewnątrz budynków. wania dodatkowych listew. Odpowiednio pielęgnowana skórzana podłoga w eks- Może być nakładany na mury z cegieł i pustaków ceramicznych, silikatowych, ploatacji nie różni się niczym od podłóg drewnianych. Wystarczy przynajmniej raz bloczków z betonu komórkowego, a także ściany i stropy betonowe oraz z betono- w tygodniu ją odkurzyć. wych elementów prefabrykowanych. Ponadto produkt można nakładać na stare, niezwietrzałe tynki cementowo-wapienne. 8 bości 50 cm do 1 cm, co sprawia, że podłoga jest odporna na uszkodzenia mecha- www.eksper tbudowlany.pl Opracowano na podstawie informacji od firm Zdjęcia: serwis prezentowanych firm nr 1/2011 Małgorzata Nowowiejska, product manager Flügger WNĘTRZA PRAWDY I MITY Przewaga gotowych mas szpachlowych nad sypkimi jest oczywista dla tych, którzy kiedykolwiek zetknęli się z tą grupą produktów. Ci natomiast, którzy nie mieli jeszcze okazji spróbować pracy z gotowymi masami szpachlowymi, nie mają się do czego odwołać i swoją wiedzę na ich temat opierają często na obiegowych, niesprawdzonych opiniach. W artykule tym obalamy mity i potwierdzamy fakty na temat gotowych mas szpachlowych. O GOTOWYCH MASACH SZPACHLOWYCH Mit – tylko do małych powierzchni Prawda – mają stabilną konsystencję i właściwości Gotowe masy szpachlowe, takie jak Sandplasty, polecane są zarówno do małych, jak i do dużych obiektów. Wielkopowierzchniowe obiekty wymagają szybkiego i efektywnego nakładania tynków metodą natryskową. Sandplasty, jak np. LSR, S czy LGS, są produktami przeznaczonymi właśnie do pracy na dużych powierzchniach. Nakłada się je bowiem za pomocą agregatu do mas szpachlowych. Są wydajne, elastyczne i łatwe w obróbce. Pozwalają uzyskać powierzchnie gładkie lub strukturalne, w zależności od życzenia klienta. Stosując Sandplasty mamy gwarancję identycznych właściwości masy z każdego wiaderka. Wykonawca nie musi się martwić, że coś go w czasie pracy zaskoczy, gdy na pewnym etapie zabraknie produktu i trzeba będzie dorobić masę lub dokupić produkt z innej partii. Jeśli pracuje z Sadplastami, nie zaskoczy go nic, bo konsystencja i właściwości preparatu są jednakowe i powtarzalne. Mit – wygodne, ale drogie Jeśli porównamy Sandplasty, biorąc pod uwagę zużycie materiału, powierzchnię, jaką mamy do wykończenia, brak kosztów użycia gruntu przed tynkowaniem, a także niewielką liczbę roboczogodzin, które poświęciliśmy na wykonanie pracy i brak reklamacji od klienta, to śmiało można powiedzieć, że opłaca się pracować z Sandplastami. Prawda – gotowe od ręki Sandplasty są gotowe do użycia, czyli zaraz po otwarciu opakowania. Sandplastów firmy Flügger nie trzeba nawet mieszać, aby zbędnie nie napowietrzyć masy. Po otwarciu wieczka od razu możemy przystąpić do pracy. Sypkie masy natomiast trzeba rozrabiać i zazwyczaj odczekać kilka minut, aby składniki się połączyły. nr 1/2011 Prawda – zaoszczędzisz, bo wykorzystasz produkt w całości W przypadku pracy z Sadplastami nie marnujemy ani grama materiału, który zdążył np. stwardnieć czy wręcz przeciwnie – jego zbyt rzadka konsystencja spływa ze ścian. Po zakończeniu pracy pozostały materiał zamykamy szczelnie w opakowaniu i możemy go wykorzystać ponownie. Prawda – nie tylko do małych ubytków Sandplasty można nakładać w warstwach różnej grubości. I tak w przypadku masy LGS grubość warstwy wynosi aż 13 mm, a masy LF – 3 mm. Gotowa powierzchnia jest zawsze wyjątkowo gładka i łatwa w obróbce. Prawda – bez wody na budowie Brak dostępu do wody na placu budowy nie stanowi już problemu. Stosując Sandplasty A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y – gotowe do użycia po otwarciu masy szpachlowe – doprowadzenie wody na budowę nie jest konieczne. Prawda – są wyjątkowo elastyczne Sandplasty, np. LH+, są wyjątkowo elastyczne, co jest szczególnie ważne przy spoinowaniu płyt gipsowo-kartonowych. Wykonawca, który stosuje spoinę z taśmą papierową, na pewno uniknie reklamacji spowodowanych pęknięciami i powstawaniem szczelin. Prawda – proste magazynowanie Gotowe masy szpachlowe Sandplast są łatwiejsze w przechowywaniu niż masy sypkie. Nie brudzą powierzchni magazynowej. * * * Dołącz do grupy profesjonalistów pracujących z Sandplastami. Na stronie www.flugger.pl, w zakładce „Dla wykonawcy” dowiesz się w jakich miastach odbywają się spotkania w styczniu, lutym i marcu. Zapraszamy na spotkania, podczas których przekonasz się jak łatwo i efektywnie pracuje się z Sandplastami. Flügger Sp. z o.o. Al. Niepodległości 692/694, 81-853 Sopot www.flugger.pl www.eksper tbudowlany.pl 9 POMYSŁ NA ŚCIANĘ Wśród wielu pomysłów na wykończenie i dekorację ścian w mieszkaniu jest również pokrycie ich zaprawą cementową i wykonanie fantazyjnych wzorów. Niewątpliwą zaletą tej metody jest to, że wszystkie czynności możemy wykonać samodzielnie, a na dodatek niewielkim kosztem nadać ścianom niepowtarzalny wygląd. Dekoracyjnie fakturowane ściany to bardzo oryginalne i ciekawe rozwiązanie, a w dodatku bardzo łatwo je wykonać. Może to zrobić każdy, kto lubi wykonywać ręczne prace w domu i ma odrobinę fantazji. Trójwymiarowa faktura ściany w ciekawy sposób załamuje światło i kolory, nadając wnętrzu niezwykły styl i charakter. Taką dekora- Ä ekspert radzi Anna Dydycz, Grupa Atlas Niepewne podłoże Zdarza się, że nie znamy pochodzenia farby lub tynku na ścianie, na której chcemy wykonać dekorację. Wtedy, aby zaprawa lepiej się trzymała, po zagruntowaniu powierzchni trzeba dodatkowo nałożyć na nią podkładową masę tynkarską. Może to być na przykład zaprawa Atlas Cerplast, którą stosuje się na wszystkich rodzajach podłoży. Produkt dostarczany jest w postaci gotowej do użycia. Po otwarciu wiaderka wystarczy wymieszać zawartość, a następnie nanieść równomiernie na całą powierzchnię. 10 www.eksper tbudowlany.pl cję możemy wykonać na przykład na jednej ścianie w salonie lub sypialni, aby stanowiła oryginalną dekorację całego wnętrza. Fakturowane ściany można też zastosować w holu, kuchni, a nawet w łazience. Wszystko zależy od naszej pomysłowości i stylu, w jakim mamy urządzone wnętrze. Trójwymiarowa faktura na ścianie to również świetny sposób na ukrycie wszelkich nierówności i niedoskonałości powierzchni, zwłaszcza w starych budynkach. Jak to się robi? Podłoże, na którym będziemy kładli zaprawę powinno być suche, oczyszczone z zanieczyszczeń. Należy również usunąć wszystkie luźne, niezwiązane z podłożem warstwy. Następnie trzeba nałożyć emulsję gruntującą, która wzmocni parametry powierzchni i poprawi warunki wiązania za- Fot. Atlas WNĘTRZA Agata Grudecka prawy. Emulsję nanosimy na ścianę w postaci nierozcieńczonej, jednokrotnie, używając do tego celu wałka lub pędzla. Emulsja powinna tworzyć na podłożu cienką i równomierną warstwę. Do dalszych prac możemy przystąpić po wyschnięciu emulsji, czyli po około 2 godzinach od jej nałożenia. Następnym krokiem jest nałożenie na ścianę zaprawy, w której będziemy tworzyć różnorodne wzory. Na rynku dostępne są specjalnie do tego celu przeznaczone tynki dekoracyjne, ale są one dość drogie. Możemy je z powodzeniem zastąpić cementową zaprawą szpachlową do wykańczania powierzchni ścian, a efekt będzie równie dobry, jak przy zastosowaniu specjalnych tynków dekoracyjnych. Zaprawę cementową nakłada się w grubościach warstwy od 1 do 10 mm, dzięki czemu możemy uzyskać zarówno gładkie, jak i głęboko fakturowane powierzchnie. W celu przygotowania zaprawy wsypujemy suchą mieszankę do naczynia z odmierzoną ilością wody, w proporcji około 0,30 l wody na 1 kg zaprawy. Proporcje korygujemy, kierując się pożądaną konsystencją zaprawy. W tym przypadku powinnr 1/2011 4 2 5 3 1. Najpierw gruntujemy ścianę emulsją gruntującą. 2. Następnie nakładamy cementową zaprawę szpachlową. 3. Na tak przygotowanej powierzchni możemy wykonać różnego rodzaju wzory, np. paski, fale, półkola itp. 4, 5. Białą zaprawę szpachlową możemy zostawić w naturalnym kolorze lub pomalować. Fot. Atlas na być ona dość gęsta. Gotową zaprawę możemy nakładać na ścianę. Następna czynność to najprzyjemniejszy moment, ponieważ możemy puścić wodze fantazji i zaba- wić się w prawdziwego artystę, nadając ścianom wybraną fakturę i wzór. Ścianę możemy fakturować pacą zębatą o węższym lub szerszym rozstawie zębów, możemy też użyć do tego celu szczotki lub innych narzędzi, a nawet własnych palców. Możemy też nadawać ścianie dowolne wzory, pamiętając aby pasowały one do wystroju wnętrza. W pomieszczeniu przytulnym i kameralnym dobrze będą wyglądały na przykład zachodzące na siebie półkola, natomiast w nowoczesnym wnętrzu świetnie sprawdzi się tak zwana ściana sztruksowa, którą uzyskamy poprzez fakturowanie zaprawy w pionowe lub poziome paski. Zwolennicy odważnych i oryginalnie urządzonych wnętrz mogą zdecydować się na stworzenie nieregularnych wzorów, a także napisów czy rysunków. Po wyschnięciu zaprawy (minimum po 24 godzinach) ściany można pomalować. Przy ścianie fakturowanej najwygodniej robi się to pędzlem, a nie wałkiem, ponieważ ściana jest nierówna. W zależności od upodobań możemy nadać pomieszczeniu charakter rustykalny, malując ścianę farbami w ciepłych odcieniach, bądź urządzić je w stylu minimalistycznym, stosując proste wzory i stonowane barwy, na przykład szarości. Można też pokryć powierzchnię zaprawy farbami w intensywnych, jaskrawych kolorach. Wszystko zależy o tego, jaki efekt chcemy uzyskać, jaka jest funkcja oraz wielkość pomieszczenia. WNĘTRZA 1 reklama nr 1/2011 www.eksper tbudowlany.pl 11 WNĘTRZA Fot. Shutterstock Joanna Korpysz-Drzazga Z FUGĄ CZY NA STYK CZYLI JAK UKŁADAĆ PŁYTKI Zainteresowanie bezfugowym klejeniem płytek ceramicznych jest coraz większe. Technologia ta ma zapewnić uzyskanie dużej, maksymalnie równej i jednorodnej płaszczyzny. Technologia bezfugowego przyklejania płytek, czyli na styk, jest możliwa, ale w praktyce stosowana może być jedynie przy płytkach rektyfikowanych, czyli takich, których krawędzie poddawane są mechanicznemu frezowaniu, dzięki czemu można uzyskać płytki o ściśle określonym wymiarze (± 0,2 mm). Takiej obróbce można poddać zarówno płytki ścienne, jak i podłogowe. A wszystko po to, aby można było wykonać taką okładzinę ceramiczną, w której płytki ściśle przylegają jedna do drugiej. Ma to optycznie dać efekt płaskiej i jednorodnej płaszczyzny. Boki płytek przy rektyfikacji przycinane są pod kątem większym niż 90° w stosunku do kach o dużych rozmiarach. Trzeba pamiętać, że zjawiska te występują niezależnie od rodzaju podłoża, nie wyłączając najczęściej stosowanego betonu. Dlatego też zawsze należy stosować choćby minimalne spoiny, bo określenie „układanie bezfugowe” jest określeniem jedynie umownym. Fugi, przejmując naprężenia powstałe na powierzchni okładziny, umożliwiają płytkom bezpieczne, w określonym zakresie, odkształcanie, dzięki czemu nie pękają i trwale przylegają do podłoża. Chroniąc przed przenikaniem wody i brudu do wnętrza spoiny, ułatwiają również utrzymanie okładziny ceramicznej w czystości. Zabezpieczają też brzegi płytek przed uszkodzeniami mechanicznymi. Sposób przyklejania płytek rektyfikowanych jest w gruncie rzeczy taki sam, jak w przypadku płytek tradycyjnych. To nie rek- górnej płaszczyzny płytki. Ma to na celu zabezpieczenie górnych krawędzi płytki przed możliwością wyszczerbienia. Takie przycinanie determinuje jednak istnienie niewielkiej szczeliny, którą zamiast zaprawą, wypełnia się mikroodłamkami materiału z krawędzi płytki, a podczas codziennej eksploatacji – brudem, tłuszczem, pyłem, roztoczami itp. Mimo więc tego, że technika cięcia pozwala na układanie płytek rektyfikowanych bez spoin, to jednak ich producenci zalecają stosowanie przynajmniej 1 lub 2 mm fugi. Jest to związane z rozszerzalnością cieplną płytek i konieczną kompensacją naprężeń podłoża. Problem ten występuje szczególnie przy płyt- zdaniem eksperta Przyklejanie płytek rektyfikowanych, czyli płytek o bardzo dużej dokładności wymiarowej, ma tylu zwolenników, ilu przeciwników. Wystarczy zajrzeć na budowlane fora internetowe, aby poczytać skrajne opinie, wygłaszane zarówno przez wykonawców, jak i inwestorów. Płytki rektyfikowane produkowane są po to, aby móc wykonać okładzinę ceramiczną bez fug, czyli taką, w której płytki praktycznie przylegają jedna do drugiej. Zdarza się, że niektórzy próbują wykonać taką okładzinę z tradycyjnych płytek, ale z reguły kończy się to niepowodzeniem. Nie radzę zatem stosować takiego rozwiązania, gdyż tradycyjne płytki tylko z pozoru są równe. A poza tym i tak nie uda się osiągnąć efektu bezspoinowej okładziny, gdyż mają one wyoblone krawędzie. Zasady przyklejania płytek rektyfikowanych są w gruncie rzeczy takie same, jak w przypadku traPiotr Idzikowski dycyjnych, należy jednak zwracać uwagę na pewne szczegóły. Pierwszy z nich to dylatacje okłaGrupa Atlas dziny. Ponieważ pomiędzy płytkami z założenia nie ma przerw, a naprężenia z tytułu na przykład rozszerzalności cieplnej i tak mogą wystąpić, bardzo ważne jest więc poprawne wykonanie dylatacji całej okładziny. Jeśli są to duże powierzchnie, to powinny być one podzielone – zarówno w warstwie podłoża, jak i kleju – na pola o powierzchni nie większej niż 9 m², i to jak najbardziej zbliżone do kwadratu o boku 3×3 m. W korytarzach wydzielone dylatacjami pola nie powinny wykraczać poza wymiary 1×1,5 m. Do wypełniania przerw dylatacyjnych trzeba używać materiałów trwale elastycznych albo specjalnych listew. Drugi szczegół, o którym należy pamiętać, to zachowanie pełnego zespolenia płytki z klejem i podłożem. Zapewni to jednakowe warunki pracy dla każdej z płytek i większą ich przyczepność w porównaniu z technologią przyklejania płytek na grzebień. Trzecia rzecz to równe podłoże, bo co z tego, że płytki będą dochodziły do siebie, skoro ze względu na nierówności nie da się uniknąć nawet niewielkiego ich klawiszowania. Czwarta sprawa – może najważniejsza – to wykonanie, które musi być bardzo dokładne. Bo właśnie dokładność ma tu najważniejsze znaczenie. 12 www.eksper tbudowlany.pl Fot. Shutterstock Jak przyklejać płytki rektyfikowane? tyfikacja decyduje o rodzaju zaprawy. Wybór zaprawy zależy od rodzaju płytki, poziomu jej nasiąkliwości wodnej, miejsca aplikacji (wewnątrz czy na zewnątrz budynku), rodzaju podłoża oraz wielkości płytki. Najczęściej zaleca się użycie specjalistyczych zapraw o zwiększonej elastyczności (C2). W przypadku klejenia płytek, które mogą ulec przebarwieniom w kontakcie z cementem szarym, należy użyć klejów produkowanych na bazie cementu białego. nr 1/2011 Z A P R A W K L E J Ą C Y C H WNĘTRZA P R Z E G L Ą D ZAPRAWA KLEJOWA UELASTYCZNIONA ATLAS ATLAS PLUS MEGA Klej odkształcalny S1 do płytek podłogowych dużych formatów Typ zaprawy: C2E S1; Zastosowanie: glazura, terakota, klinkier, gres, płytki cementowe, płytki z nienasiąkliwego kamienia naturalnego i aglomeratów kamiennych; Rodzaj podłoża: jastrych cementowy i anhydrytowy, beton, powierzchnie starej glazury, płyty OSB, stropy drewniane, lastryko, kleje bitumiczne, hydroizolacje wykonane z folii bezspoinowych jedno- lub dwuskładnikowych; Właściwości: 2 w 1 – jednocześnie wyrównuje podłoże i przykleja płytki, zakres stosowania 4–20 mm, wypełnia całą przestrzeń pod płytką, eliminuje powstawanie pod nią pustek powietrznych i gromadzenie się w nich wody, zapewnia całkowite podparcie płytkom bardzo dużych formatów, wysoka przyczepność i odkształcalność S1, do kominków, basenów przydomowych, wydłużony czas otwarty, silnie wiąże płytkę z podłożem, wodo- i mrozoodporny, do stosowania wewnątrz i na zewnątrz; na ściany i podłogi; Zużycie: 1,5 kg/m2; Grubość klejenia: 4–20 mm; Czas przydatności do użycia: ok. 4 godz.; Opakowania: 25 kg; Cena brutto za opakowanie: 43,47 zł Typ zaprawy: C1TE; Zastosowanie: do glazury, terakoty, klinkieru, gresu, nienasiąkliwych płytek cementowych, betonowych i z kamienia naturalnego; Rodzaj podłoża: tynki cementowe i cementowo-wapienne, cementowe i anhydrytowe podkłady wapienne, beton, beton komórkowy, nieotynkowane mury z cegieł, pustaków ceramicznych oraz bloczków silikatowych; Właściwości: łatwe rozrabianie, uplastyczniona konsystencja, zmniejszony spływ, umożliwia układanie płytek „od góry”, wydłużony czas otwarty, silnie wiąże terakotę i glazurę z podłożem, wodo- i mrozoodporny, do stosowania wewnątrz i na zewnątrz na ściany i podłogi; Zużycie: 1,5 kg/m2; Grubość klejenia: 2–10 mm; Czas przydatności do użycia: ok. 4 godz.; Opakowania: 5 kg, 10 kg, 25 kg; Cena brutto za opakowanie: 10,33 zł (5 kg), 14,26 zł (10 kg), 22,48 zł (25 kg) ATLAS PLUS Klej odkształcalny S1 ATLAS PLUS EXPRESS Klej odkształcalny S1 szybkowiążący Typ zaprawy: C2TE S1; Zastosowanie: glazura, terakota, klinkier, gres, płytki cementowe, płytki z nienasiąkliwego kamienia naturalnego i aglomeratów kamiennych; Rodzaj podłoża: tynk cementowy, cementowo-wapienny i gipsowy, beton, gazobeton, jastrych cementowy i anhydrytowy, a także surowa powierzchnia wykonana z cegieł, bloczków, pustaków i innych tego typu materiałów ceramicznych i wapienno-piaskowych, powierzchnie starej glazury, płyty OSB i g-k, stropy drewniane, lastryko, kleje bitumiczne, stare powłoki malarskie, hydroizolacje wykonane z folii bezspoinowych jedno- lub dwuskładnikowych; Właściwości: wysoka przyczepność i odkształcalność S1, do kominków, basenów przydomowych, zmniejszony spływ, umożliwia układanie płytek „od góry”, wydłużony czas otwarty, silnie wiąże płytkę z podłożem, wodo- i mrozoodporny, do stosowania wewnątrz i na zewnątrz na ściany i podłogi; Zużycie: 1,5 kg/m2; Grubość klejenia: 2–10 mm; Czas przydatności do użycia: ok. 4 godz.; Opakowania: 5 kg, 10 kg, 25 kg; Cena brutto za opakowanie: 21,20 zł (5 kg), 32,16 zł (10 kg), 58,37 zł (25 kg) Typ zaprawy: C2FTE S1; Zastosowanie: do glazury, terakoty, klinkieru, gresu, nienasiąkliwych płytek cementowych, betonowych i z kamienia naturalnego; Rodzaj podłoża: tynk cementowy, cementowo-wapienny i gipsowy, beton, gazobeton, jastrych cementowy i anhydrytowy, a także surowa powierzchnia wykonana z cegieł, bloczków, pustaków i innych tego typu materiałów ceramicznych i wapienno-piaskowych, powierzchnie starej glazury, płyty OSB i g-k, stropy drewniane, lastryko, kleje bitumiczne; stare powłoki malarskie, hydroizolacje wykonane z folii bezspoinowych jedno- lub dwuskładnikowych, Właściwości: posiada krótki czas wiązania (4 godz.), zalecany do okładzin wykonywanych w trakcie krótkoterminowych remontów (banki, sklepy, dworce, restauracje, przychodnie, korytarze, ciągi komunikacyjne), wysoka przyczepność i odkształcalność S1, do kominków, zmniejszony spływ, umożliwia układanie płytek „od góry”, wydłużony czas otwarty, silnie wiąże płytkę z podłożem, wodo- i mrozoodporny, do stosowania wewnątrz i na zewnątrz, na ściany i podłogi; Zużycie: 1,5 kg/m2; Grubość klejenia: 2–5 mm; Czas przydatności do użycia: ok. 1 godz.; Opakowania: 25 kg; Cena brutto za opakowanie: 61,95 zł ATLAS PLUS BIAŁY Klej odkształcalny S1 Typ zaprawy: C2TE S1; Zastosowanie: płytki o dużej nasiąkliwości z kamienia naturalnego i syntetycznego, marmuru, glazura, terakota, klinkier, gres, mozaika porcelanowa i szklana, płytki cementowe; Rodzaj podłoża: tynk cementowy, cementowo-wapienny i gipsowy, beton, gazobeton, jastrych cementowy i anhydrytowy, a także surowa powierzchnia wykonana z cegieł, bloczków, pustaków i innych tego typu materiałów ceramicznych i wapienno-piaskowych, powierzchnie starej glazury, płyty OSB i g-k, stropy drewniane, lastryko, kleje bitumiczne, stare powłoki malarskie, hydroizolacje wykonane z folii bezspoinowych jedno- lub dwuskładnikowych; Właściwości: nie powoduje przebarwień, wysoka przyczepność i odkształcalność S1, do kominków, basenów przydomowych, zmniejszony spływ, umożliwiają układanie płytek „od góry”, wydłużony czas otwarty, silnie wiąże płytkę z podłożem, wodo- i mrozoodporny, do stosowania wewnątrz i na zewnątrz, na ściany i podłogi; Zużycie: 1,5 kg/m2; Grubość klejenia: 2–10 mm; Czas przydatności do użycia: ok. 4 godz.; Opakowania: 5 kg, 25 kg; Cena brutto za opakowanie: 22,90 zł (5 kg), 63,00 zł (25 kg) ATLAS PROGRES ELASTYK Klej elastyczny Typ zaprawy: C2T; Zastosowanie: do glazury, terakoty, klinkieru, gresu, nienasiąkliwych płytek cementowych, betonowych i z kamienia naturalnego; Rodzaj podłoża: tynk cementowy, cementowo-wapienny i gipsowy, beton, gazobeton, jastrych cementowy i anhydrytowy, a także surowa powierzchnia wykonana z cegieł, bloczków, pustaków i innych tego typu materiałów ceramicznych i wapienno-piaskowych, płyty OSB i g-k, stropy drewniane, lastryko, stare powłoki malarskie, hydroizolacje wykonane z folii bezspoinowych jedno- lub dwuskładnikowych; Właściwości: zwiększona przyczepność, zmniejszony spływ, umożliwia układanie płytek „od góry”, silnie wiąże płytkę z podłożem, wodo- i mrozoodporny, do stosowania wewnątrz i na zewnątrz, na ściany i podłogi; Zużycie: 1,5 kg/m2; Grubość klejenia: 2–10 mm; Czas przydatności do użycia: ok. 4 godz.; Opakowania: 25 kg; Cena brutto za opakowanie: 37,82 zł ATLAS Sp. z o.o., ul. Świętej Teresy 105, 91-222 Łódź, www.atlas.com.pl 14 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 1/2011 P R Z E G L Ą D Z A P R A W K L E J Ą C Y C H WNĘTRZA CEKOL C-09 Typ zaprawy: mrozoodporna zaprawa klejąca; Zastosowanie: do przyklejania płytek ceramicznych i kamiennych do cegły, betonu, tynków cementowych i cementowowapiennych, łączenia elementów budowlanych, np. cegieł; do wyrównywania powierzchni i szpachlowania; Rodzaj podłoża: mineralne; Właściwości: mrozoodporna i wodoodporna o dobrej przyczepności do podłoża, wydajna, łatwa i bardzo wygodna w użyciu, nietoksyczna w trakcie użycia i podczas eksploatacji; Zużycie: ok. 3 kg/m2 przy zastosowaniu pacy o zębach 6 mm; Grubość klejenia: 3 – 5 mm; Czas przydatności do użycia: ok. 3 godz.; Opakowania: 5 kg, 25 kg; Cena brutto za opakowanie: 6,62 zł (5 kg), 18,10 zł (25 kg) CEKOL C-10 CEKOL C-10 Typ zaprawy: elastyczna zaprawa klejąca do gresu; Zastosowanie: do przyklejania płytek ceramicznych, gresowych i kamiennych do cegły, betonu, gazobetonu, bloczków keramzytowych, tynków cementowych, cementowo-wapiennych, płyt i bloczków gipsowych oraz do łączenia elementów budowlanych, np. cegieł; również na powierzchnie podgrzewane i do wyrównywania powierzchni i szpachlowania; Rodzaj podłoża: mineralne; Właściwości: elastyczna, mrozoodporna i wodoodporna, nietoksyczna w trakcie użycia i podczas eksploatacji; niezawodna, łatwa i bardzo wygodna w użyciu; Zużycie: ok. 3 kg/m2 przy zastosowaniu pacy o zębach 6 mm; Grubość klejenia: 3 – 5 mm; Czas przydatności do użycia: ok. 3 godz.; Opakowania: 5 kg, 25 kg; Cena brutto za opakowanie: 9,31 zł (5 kg), 34,62 zł (25 kg) CEKOL C-11 CEKOL C-09 CEKOL C-11 Typ zaprawy: wysokoelastyczna zaprawa klejąca mrozoodporna i wodoodporna; Zastosowanie: do przyklejania płytek gresowych, ceramicznych, kamiennych i szklanych do podłoży typowych oraz trudnych; umożliwia klejenie nowej glazury na starą bez konieczności uprzedniego skuwania; można stosować na powierzchnie typowe i podgrzewane; Rodzaj podłoża: mineralne oraz stare płytki ceramiczne; Właściwości: wysoko plastyczna, mrozoodporna i wodoodporna, odporna na podgrzewanie, do stosowania na zewnątrz i wewnątrz budynków, wydajna, praktyczna, łatwa w użyciu, nietoksyczna w trakcie użycia i podczas eksploatacji; Zużycie: ok. 3 kg/m2 przy zastosowaniu pacy o zębach 6 mm; Grubość klejenia: 3 – 5 mm; Czas przydatności do użycia: ok. 3 godz.; Opakowania: 5 kg, 25 kg; Cena brutto za opakowanie: 12,91 zł (5 kg), 47,95 zł (25 kg) CEDAT Sp. z o.o., ul. Budowlanych 19, 80-298 Gdańsk P R Z E G L Ą D Z A P R A W MULTI 102 Typ zaprawy: C1T; Zastosowanie: do płytek ceramicznych ściennych i podłogowych o nasiąkliwości > 3%, do sztywnych, nieodkształcalnych podłoży wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń, w miejscach nie narażonych na znaczące odkształcenia na skutek zmian temperatury; Rodzaj podłoża: betony zwykłe, betony na kruszywie lekkim, betony komórkowe, tynki gipsowe, cementowe i cementowo-wapienne, nośne tynki wapienne, jastrychy cementowe (o wilgotności < 2%); Właściwości: podstawowa zaprawa klejąca do płytek ceramicznych wodo- i mrozoodporna, w postaci suchej mieszanki spoiw, wypełniaczy mineralnych oraz domieszek modyfikujących; do nakładania cienkowarstwowego; Zużycie: ok. 1,3 kg/m2 na 1 mm grubości warstwy zaprawy; Grubość klejenia: do 5 mm; Czas przydatności do użycia: ok. 2 godz.; Opakowania: 10 kg, 25 kg; Cena brutto za opakowanie: 24,52 zł (25 kg) MULTI 102 ELASTI MULTI SPECIAL 104 Typ zaprawy: C2TE; Zastosowanie: do wszystkich rodzajów płytek ceramicznych ściennych i podłogowych, także wielkoformatowych i z kamienia naturalnego, zarówno do podłoży sztywnych, jak i podatnych na odkształcenia, dobrze lub słabo przyczepnych, wewnątrz i na zewnątrz; Rodzaj podłoża: betony zwykłe, komórkowe i na kruszywie lekkim, tynki gipsowe, cementowe i cementowo-wapienne, nośne tynki wapienne, sztywne płyty g-k i gipsowo-włóknowe, jastrychy cementowe i anhydrytowe, stare okładziny z płytek ceramicznych, wewnętrzne asfalty lane, wiórowe płyty ścienne, powierzchnie pokryte płynną folią lub zaprawami uszczelniającymi; Właściwości: mrozo- i wodoodporna, wysokoelastyczna, przyczepna, o szerokim zastosowaniu; Zużycie: ok. 1,3 kg/m2 na 1 mm grubości warstwy K L E J Ą C Y C H ELASTI MULTI SPECIAL 104 UNI MULTI 101 zaprawy; Grubość klejenia: do 5 mm; Czas przydatności do użycia: ok. 2 godz.; Opakowania: 25 kg; Cena brutto za opakowanie: 58,44 zł UNI MULTI 101 Typ zaprawy: C1T; Zastosowanie: do płytek ceramicznych ściennych i podłogowych o nasiąkliwości > 3% (glazury i terakoty) w budownictwie mieszkaniowym, do sztywnych, nieodkształcalnych, dobrze przyczepnych podłoży wewnątrz budynków; Rodzaj podłoża: betony zwykłe, tynki cementowe i cementowo-wapienne, jastrychy cementowe; Właściwości: zaprawa przygotowana fabrycznie w postaci suchej mieszanki spoiw, wypełniaczy mineralnych i domieszek modyfikujących, po zarobieniu wodą tworzy jednorodną masę klejącą do nakładania cienkowarstwowego, po stwardnieniu wodoodporna, do stosowania wewnątrz budynków; Zużycie: ok. 1,4 kg/m2 na 1 mm grubości warstwy zaprawy; Grubość klejenia: do 5 mm; Czas przydatności do użycia: ok. 2 godz. (w temp. +20°C); Opakowania: 25 kg; Cena brutto za opakowanie: 19,76 zł KREISEL – Technika Budowlana Sp. z o.o., ul. Szarych Szeregów 23, 60-462 Poznań, tel. 61 846 79 00, fax 61 846 79 09 [email protected], www.kreisel.pl nr 1/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 15 Fot. VELUX BUDOWA Krystyna Stankiewicz Złodzieje mają wiele sposobów, aby dostać się do naszych domów. Najczęściej próbują sforsować drzwi lub okna, w tym także okna dachowe. Na szczęście na rynku jest coraz więcej produktów, w których producenci stosują rozwiązania poprawiające nasze bezpieczeństwo i uniemożliwiające nieproszonym gościom dostanie się do wnętrza domu. BEZPIECZNE OKNA 16 www.eksper tbudowlany.pl Szyba bezpieczna klasy P2A. wytrzymałe na uderzenia. Jeśli więc zależy nam na ochronie przed potencjalnymi intruzami, możemy zamontować okna z takimi szybami. Obecnie wszystkie rodzaje szyb do okien połaciowych to szyby termoizolacyjne, które chronią przed ucieczką ciepła z wnętrz poddasza. Taki efekt uzyskuje się przez nałożenie na zewnętrzną taflę szkła niskoemisyjną powłokę (termofloat). Tworzy ją cienka warstwa tlenków metali szlachetnych, odbijająca promieniowanie cieplne. W niektórych rodzajach szyb producenci oferują dodatkową funkcję samooczyszcza- Fot. Oknoplast Bezpieczne szyby Jakość i rodzaj oszklenia w dużej mierze decydują o termoizolacyjności całego okna połaciowego oraz o wytrzymałości i odporności na uderzenia. Standardowe okna mają szyby zespolone, składające się z dwóch tafli szkła, grubości około 4 mm każda, oddzielonych aluminiową ramką dystansową. Przestrzeń międzyszybowa tworzy hermetycznie zamkniętą komorę, która wypełniona jest gazem – najczęściej argonem – co znacznie poprawia izolacyjność cieplną szyby. Aby zwiększyć wytrzymałość przeszkleń w oknach połaciowych, producenci montują tzw. szyby bezpieczne. Zewnętrzna tafla takiego przeszklenia wykonana jest z hartowanego szkła. Od strony wewnętrznej natomiast mogą być dwie, a nawet trzy tafle oddzielone specjalną folią lub żywicą. Dzięki takiej budowie szyba jest kilkakrotnie bardziej wytrzymała i odporna na uderzenia niż ze zwykłego szkła. Nie ma więc obawy, że stłuką ją duże bryły gradu czy gałęzie niesione przez wiatr. Okno z bezpieczną szybą warto zamontować zwłaszcza tam, gdzie często Fot. FAKRO Zarówno okna pionowe, jak i połaciowe muszą skutecznie chronić przed opadami atmosferycznymi, wpuszczać do wnętrza odpowiednią ilość naturalnego światła, zapewniać dobrą wentylację oraz izolować termicznie i akustycznie. Okna dachowe ze względu na ich umiejscowienie i kąt nachylenia powinny także mieć wzmocnioną odporność na uderzenia, np. bryłek gradu, i na obciążenia spowodowane zalegającym śniegiem. Pionowe okno antywłamaniowe Protect Plus. występują silne wiatry i burze z gradobiciem. Są też dobrym rozwiązaniem w oknach kolankowych. W wersji ponadstandardowej producenci oferują także okna z szybami antywłamaniowymi – o zwiększonej odporności na przebicie i rozbicie. Zbudowane są podobnie jak szyby bezpieczne, ale są jeszcze bardziej Fot. FAKRO Elementy systemu wzmacniające konstrukcję okna dachowego: 1 – innowacyjny system mocowania specjalnie wyprofilowanych zawiasów zapobiegających pęknięciom drewna, wyrwaniu zawiasów i wepchnięciu skrzydła do środka, 2 – metalowa listwa utrudnia włamanie przy użyciu narzędzi, 3 – metalowy element wzmacniający zaryglowanie. nr 1/2011 BUDOWA Fot. Oknoplast Fot. FAKRO Klamka z kluczem z wkładką przeciwrozwierceniową. Fot. Oknoplast Obrotowe okno FTP-V P2 Secure o podwyższonej odporności na włamanie z szybą antywłamaniową klasy P2A ma system wzmocnienia konstrukcji okna topSafe, system zabezpieczający przed wymontowaniem pakietu szybowego oraz klamkę z blokadą, która zapobiega łatwemu otwarciu okna z zewnątrz. Dostępne w różnych rozmiarach: szerokości od 55 do 134 cm i wysokości od 78 do 160 cm. Cena od 1080 zł. konać. Dlatego producenci dokładają wielu starań, aby stanowiły one coraz skuteczniejszą przeszkodę. Ważne są przy tym nie tylko same szyby, ale też zabezpieczenia przeciwwyważeniowe i wytrzymałość ramy. Okna o podwyższonej odporności na włamanie są oczywiście droższe, ale dzięki nim mieszkańcy mogą się czuć bezpiecznie we własnym domu, ponieważ nie da się ich łatwo otworzyć z zewnątrz, podważając prostymi narzędziami ramę skrzydła czy dynamicznie naciskając na nią nogą. Zaczepy antywłamaniowe Multi-Matic. nia szyby. W szybach tych zewnętrzna tafla szkła pokryta jest specjalną powłoką. Dzięki niej zgromadzone na powierzchni cząsteczki brudu ulegają rozkładowi pod wpływem działania światła dziennego, a następnie są łatwo zmywane przez wodę deszczową (na szybach nie pozostają smugi jak na zwykłym szkle). Solidne okucia i wzmocnione ramy A może rolety? Okna (szczególnie pionowe) to oprócz drzwi wejściowych tradycyjna droga dla złodzieja. Wydawać by się mogło, że przez okna dachowe trudno się włamać, ale okazuje się, że je również złodzieje próbują niekiedy po- warto wiedzieć Rolety zewnętrzne zbudowane są z poziomych profili aluminiowych, najczęściej ocieplonych pianką poliuretanową. Poruszają się w prowadnicach umieszczonych wzdłuż okna. Nad oknem zaś zamontowana jest kaseta, w której znajduje się wał. W trakcie otwierania rolety profile nawijają się na wał i całkowicie chowają w kasecie. Ä Rolety zewnętrzne, choć nie są antywłamaniowe, mogą utrudniać złodziejowi wtargnięcie do wnętrza domu. Poza swoją podstawową funkcją chronią także szyby przed stłuczeniem przez grad i gałęzie oraz izolują od hałasu. W lecie zaś osłaniają wnętrze przed nadmiernym słońcem (obniżają temperaturę nawet o 7°C), a w zimie chronią dodatkowo przed ucieczką ciepła. Gdy okno jest zamknięte, stanowią jednak szczelną osłonę (zaciemniają wnętrze w 100%). Natomiast przy uchylonym oknie roleta zewnętrzna może być zasunięta tylko częściowo. Wówczas do wnętrza będzie się przedostawać świeże powietrze. Rolety zewnętrzne zaciąga się ręcznie lub za pomocą silniczka elektrycznego, uruchamianego pilotem. To drugie rozwiązanie stosowane jest coraz częściej ze względu na wygodę obsługi, a przy dużych i ciężkich roletach jest to jedyna możliwość ich otwierania i zamykania. Najczęściej stosowane zabezpieczenia przeciwwyważeniowe, stosowane zwłaszcza w oknach pionowych, ale również w połaciowych, to: nakładki na zawiasy uniemożliwiające podniesienie, wywa- żenie czy wyrwanie i wepchnięcie skrzydła do wnętrza trzpienie i zaczepy w kształcie grzybka, dzięki czemu moc- niej łączą skrzydło z ościeżnicą klamki wyposażone w zamek, który w razie wybicia szyby uniemożliwia otwarcie skrzydła wkładki zapobiegające rozwierceniu zamka. Firmy oferują również elektroniczne systemy obsługi okien, dzięki którym np. otwiera się je i zamyka za pomocą pilota lub też drogą radiową sygnalizują o wybiciu szyby czy otworzeniu okna przez włamywaczy. 18 www.eksper tbudowlany.pl Fot. FAKRO Dodatkowym elementem zabezpieczającym przed włamaniem może być także rama wzmocniona metalowymi profilami. Wyłamanie czy rozcięcie takiej ramy jest praktycznie niemożliwe. Roleta zewnętrzna sterowana elektrycznie. nr 1/2011 Krystyna Stankiewicz Fot. VELUX BUDOWA Jeszcze parę lat temu zbudowanie balkonu na poddaszu bez ścianki kolankowej wymagało tak ogromnych nakładów finansowych, że niewielu inwestorów decydowało się na takie rozwiązanie. Teraz firmy oferują balkony dachowe gotowe do montażu w połaci dachu, niewymagające ingerencji w jego konstrukcję. Marzenia więc o wyjściu na własny balkon bezpośrednio z mieszkania na poddaszu nie są trudne do zrealizowania. BALKON NA PODDASZU Dlaczego warto mieć balkon na poddaszu Powodów jest co najmniej kilka. Zacznijmy od widoku domu z zewnątrz, czyli od architektury budynku. Dach kryjący poddasze mieszkalne to zazwyczaj duża, monotonna płaszczyzna, która może przytłaczać bryłę domu. Ponadto wysoki dach zazwyczaj wygląda ciężko i masywnie, a to architekturze budynku nie dodaje urody. Natomiast wstawienie balkonu w płaszczyznę dachu doda mu lekkości. Balkon stanie się ciekawym de- talem architektonicznym urozmaicającym połać dachową. Architektura zaś domu zyska bardziej nowoczesny wygląd. Warto jednak pamiętać, że dla ostatecznego efektu estetycznego ważne jest kolorystyczne zespolenie wszystkich elementów bryły domu. W tym wypadku koloru ram balkonu dachowego i balustrady z ramami okien na niższej kondygnacji i drzwiami wejściowymi, a także pokryciem dachowym. A teraz wejdźmy do środka, do mieszkania. Dzięki wstawieniu balkonu dachowego wnętrze stało się jaśniejsze i bardziej przestronne. Przez pionowo ustawioną, dużą taflę szkła wpada bowiem sporo naturalnego światła, rozjaśniając wnętrze już od poziomu podłogi. Mniej też wizualnie dominują skośne układy sufitu, które na poddaszu mogą niekiedy przytłaczać. No i oczywiście szeroko otworzył się widok z okna. Dlatego ważne jest, aby rozważnie wybrać umiejscowienie balkonu dachowego nie tylko ze względu na rozkład wnętrza, ale także na to, co dzieje się za oknem. warto wiedzieć Ä Mycie szyb w balkonie dachowym nie jest kłopotliwe. Aby umyć z zewnątrz górne skrzydło, należy obrócić je o 180° i zablokować zasuwką. Dolne zaś myjemy przy otwartym skrzydle górnym i zamkniętym dolnym. Otwieranie – zamykanie Fot. FAKRO Balkon dachowy składa się z dwóch skrzydeł: górnego i dolnego, zintegrowanego z bocznymi barierkami. Górne otwiera się w sposób uchylny do góry, płynnie do kąta 45°, a dolne – wysuwa do pozycji pionowej i tworzy przednią barierkę balkonu. Uchwyt do otwierania górnego skrzydła umieszczony jest w dolnej jego części, dzięki czemu jest ono łatwe w obsłudze. 20 www.eksper tbudowlany.pl nr 1/2011 podłogi balkonowej, ani balustrad. Sam zaś montaż balkonu dachowego jest podobny do montażu okien połaciowych. Producenci do każdego zestawu dołączają szczegółowe instrukcje dotyczące zarówno ich instalacji, jak i obsługi oraz konserwacji. W razie jakichkolwiek wątpliwości zawsze można się zwrócić o poradę do doradców technicznych firm oferujących balkony dachowe. BUDOWA taż nie wymaga uzyskania żadnych pozwoleń budowlanych. Balkony dachowe przeznaczone są do montażu w dachach o nachyleniu od około 35–53° bez ścianki kolankowej. Kupuje się je jako gotowe zestawy, zawierające wszystkie niezbędne elementy do ich osadzenia w połaci dachu. Dodatkowych wydatków praktycznie nie ma, bo nie trzeba budować ani Fot. FAKRO reklama Jeśli chcemy balkon otworzyć, unosimy górne skrzydło, a następnie wysuwamy dolną część, wraz z którą automatycznie wysuwają się boczne barierki. Balkon gotowy – możemy teraz spokojnie na niego wyjść, aby rozkoszować się otwartym widokiem i korzystać ze świeżego powietrza. Równie prosto i szybko balkon się zamyka. Najpierw pociągamy za uchwyt górnego skrzydła, a następnie dolnego – barierki się zamykają i balkon z powrotem staje się dużym oknem. Barierki balkonu chowają się pod blachami kryjącymi okna, co chroni je przed zabrudzeniem. A ponieważ nie wystają ponad dach, nie zakłócają jego estetyki. Montaż Fot. VELUX Montaż tego typu balkonu nie wymaga ingerencji w konstrukcję dachu. Oczywiście najlepiej zaprojektować go na etapie budowy domu, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby zamontować balkon na poddaszu w budynku już istniejącym. Przy czym jego mon- nr 1/2011 www.eksper tbudowlany.pl 21 Rys. Rockwool BUDOWA EKSPERCI O WEŁNIE MINERALNEJ I JEJ ZASTOSOWANIU Poprosiliśmy ekspertów z firm oferujących wełnę mineralną o odpowiedzi na pytania związane z ocieplaniem budynków zadawane przez naszych Czytelników. Jaki materiał wybrać do wykonania izolacji termicznej ściany zewnętrznej w technologii lekkiej suchej? Tomasz Parys doradca techniczno-handlowy, ISOROC Materiały termoizolacyjne stosowane na elewacjach zewnętrznych powinny charakteryzować się przede wszystkim wysoką izolacyjnością cieplną, akustyczną i ogniową (niepalne) oraz odpowiednią wiatroszczelnością, zapobiegając infiltracji powietrza zewnętrznego i wywiewaniu ciepłego powietrza z materiału termoizolacyjnego, skutecznie odprowadzając na zewnątrz parę wodną. Metoda lekka sucha polega na ułożeniu izolacji termicznej na ścianach domu, pomiędzy listwami rusztu konstrukcyjnego, do którego mocowana jest warstwa elewacyjna. Elewacja może być wykonana zarówno z sidingu, jak również z okładziny ka- miennej, szklanej, ceramicznej itp. Wszystkie warstwy mocowane są mechanicznie za pomocą gwoździ, śrub, kołków oraz zszywek. Izolację termiczną stanowi wełna mineralna w postaci hydrofobizowanych płyt, które nie chłoną wilgoci. Mogą być one pokryte welonem szklanym, który dodatkowo chroni materiał przed wilgocią i uszkodzeniami mechanicznymi oraz zwalnia z obowiązku układania folii wiatroizolacyjnej. Firma ISOROC oferuje pięć produktów do zastosowania w technologii lekkiej suchej: ISOVENT-L, ISOVENT-M, ISOVENT – płyty ze skalnej wełny mineralnej do izolacji ścian zewnętrznych z elewacją z paneli (np. z blachy, deski, siding), do ocieplenia ścian trój- ISOVENT-MW Materiał: wełna skalna; Przeznaczenie: izolacja ścian zewnętrznych z elewacją z paneli, szkła i kamienia, elewacji wentylowanych oraz jako izolacja zapewniająca pochłanialność akustyczną w ekranach akustycznych; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: = 0,038 W/(m·K): Wymiary dł.×szer.: 1000×600; 1200×1000 mm; Grubość: 80–200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1; Certyfikat zgodności EC: NR 1434-CPD-0095; Deklaracja zgodności EC: NR 14/2010 na zgodność z Normą PN-EN 13162:2009 warstwowych, izolacji ścian zewnętrznych z elewacją z kamienia lub szkła, ścian szkieletowych, ścian osłonowych oraz ścian działowych. ISOVENT-MW, ISOPANEL-W – płyty jednostronnie powlekane czarnym welonem szklanym, stosowane do izolacji ścian zewnętrznych z elewacją z paneli, szkła i kamienia, elewacji wentylowanych oraz jako izolacja zapewniająca pochłanialność akustyczną w ekranach akustycznych. ISOROC POLSKA Sp. z o.o., ul. Leśna 30, 13-100 Nidzica, tel. 89 625 03 00 22 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 1/2011 BUDOWA Jaka izolacja w dachu skośnym zapewni największe oszczędności energii? Janusz Łyczko kierownik marketingu ISOVER Izolacja domu to inwestycja na wiele lat, dlatego wybierając materiał izolacyjny, warto zwrócić uwagę na to, czego dziś nie widać, ale pojawi się wraz z pierwszym rachunkiem za gaz, olej czy energię elektryczną. Chodzi oczywiście o inwestycję w energooszczędne materiały izolacyjne, która z pewnością zaprocentuje. Rodzina produktów low-lambda ISOVER maksymalnie obniża koszty ogrzewania. ISOVER Multimax 30, Super-Mata oraz wprowadzona ostatnio na rynek Profit-Mata tworzą rodzinę materiałów gwarantujących maksymalną oszczędność kosztów ogrzewania. ISOVER Multimax 30 – najbardziej ener- gooszczędny materiał izolacyjny – wykorzystywany jest wszędzie tam, gdzie konstrukcja ogranicza możliwości stosowania materiału o większej grubości. Jest też doskonałym materiałem do izolacji od wewnątrz budynku, w sytuacji, gdy z różnych przyczyn nie można ingerować w fasadę i stosować izolacji od zewnątrz. Do rodziny produktów low-lambda, w której prym wiedzie Super-Mata, dołączyła niedawno Profit-Mata o współczynniku λD = 0,035 W/(m·K). Jest to doskonały materiał do izolacji termicznej i akustycznej dachów skośnych, poddaszy, podłóg i stropów drewnianych oraz konstrukcji szkieletowych. ISOVER Multimax 30 Zastosowanie: izolacja fasad. Izolacja od wewnątrz; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,030 W/(m·K); Wymiary dł.×szer.: 1200×600 mm; Grubość: 30–100 mm; Klasyfikacja ogniowa: A1 Super-Mata Zastosowanie: izolacja dachów skośnych, podłóg i stropów, drewnianej konstrukcji szkieletowej; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,033 W/(m·K); Wymiary dł.×szer.: 2900/9500×1200 mm; Grubość: 50–180 mm; Klasyfikacja ogniowa: A1 Profit-Mata Zastosowanie: izolacja dachów skośnych, podłóg i stropów, drewnianej konstrukcji szkieletowej; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,035 W/(m·K); Wymiary dł.×szer.: 3250/10000×1200 mm; Grubość: 50–200 mm; Klasyfikacja ogniowa: A1 SAINT-GOBAIN CONSTRUCTION PRODUCTS Polska Sp. z o.o., ul. Okrężna 16, 44-100 Gliwice tel. 32 339 63 00, fax 32 339 64 44, www.isover.pl, www.najlepsze-izolacje.pl Czy wełna mineralna może wpływać na mikroklimat powietrza wewnątrz pomieszczeń? Według badań amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska (EPA) stężenie substancji zanieczyszczających powietrze wewnątrz budynków jest od 2 do 5 razy większe niż powietrza zewnętrznego. Warto więc wiedzieć, w jaki sposób można to zanieczyszczenie zmniejszać. Z pewnością istotne jest właściwe wentylowanie pomieszczeń, ale najważniejsze jest stosowanie odpowiednich materiałów budowlanych, oznakowanych specjalnymi certyfikatami dotyczącymi jakości powietrza wewnętrznego w budynkach. Takim oznakowaniem jest Eurofins Gold. Jest to prestiżowy certyfikat Indoor Air Comfort Gold, przyznawany przez międzynarodową grupę laboratoriów Eurofins tym produktom, które spełniają najsurowsze normy w zakresie emisyjności szkodliwych substancji, zawarte między innymi w niemieckim standardzie der Blaue Engel czy francuskim AFSSET. Certyfikat wydawany jest tylko dla najwyższej jakości produktów pod względem braku emisyjności. Wybór produktów posiadających takie znakowanie jak Eurofins Gold to świadome unikanie wprowadzania do wnętrza budynku produktów zawierających np. substancje ropopochodne. Knauf Insulation jako pierwsza firma na świecie została wyróżniona nie tylko certyfikatami Greenguard for Children and Schools, ale także certyfikatem Indoor Air Comfort Gold Standard. Wełna mineralna w ECOSE® Technology spełnia najsurowsze normy emisyjne dotyczące lotnych związków organicznych (VOC), co zadecydowało o przyznaniu jej przez Eurofins pierwszego w historii prestiżowego certyfikatu. Dzięki wykorzystaniu wolnej od formaldehydu, opartej na naturalnych składnikach technologii, innowacyjne materiały izolacyjne produkowane w ECOSE® Technology są przyjazne dla środowiska naturalnego, a także pozytywnie wpływają na jakość powietrza w budynkach, w których zostały zastosowane. Unifit 035 w ECOSE® Technology Materiał: naturalna wełna mineralna nowej generacji; Przeznaczenie: do zastosowania wewnątrz pomieszczeń, produkt pakowany w rolkach, główne zastosowanie jako izolacja cieplna i akustyczna w dachach skośnych, układana między krokwiami i pod krokwiami, podwyższona sztywność materiału powoduje łatwość montażu na tzw. lekki wcisk, specjalne oznaczenie „x” ułatwia przycięcie wyrobu do wymaganego wymiaru, produkt o doskonałych właściwościach termoizolacyjnych; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,035 W/(m·K); Wymiary dł.×szer.: 3000–9000×1200 mm; Grubość: 60–240 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 KNAUF INSULATION Sp. z o.o., ul. 17 Stycznia 56, 02-146 Warszawa, Biuro: tel. 22 369 59 00, [email protected] Dział obsługi klienta: tel. 22 369 59 08 lub 09, [email protected], www.knaufinsulation.pl nr 1/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 23 BUDOWA Czy warto ocieplić wełną mineralną stropy garaży i piwnic? Adam Buszko Paroc Polska Oczywiście, że warto. Nieogrzewane garaże i piwnice, znajdujące się pod ogrzewaną częścią mieszkalną lub usługową, wymagają ocieplenia ich stropów, aby uniknąć strat ciepła z ogrzewanych pomieszczeń nad nimi. Izolacja cieplna w takim przypadku powinna nie tylko zapobiegać ucieczkom ciepła, ale również zabezpieczać strop przed jego zniszczeniem w razie ewentualnego wybuchu pożaru w garażu lub piwnicy. Wiadomo, że w wyniku takich pożarów ogień szybko przenosi się również na wyższe kondygnacje. Ważną cechą izolacji cieplnej jest także skuteczność pochłaniania dźwięków. Jest to szczególnie istotne w izolowaniu garaży, w których jest duże natężenie ruchu samochodowego (np. w galeriach handlowych). Biorąc pod uwagę wymienione wyżej czynniki, a mianowicie: izolacyjność cieplną, izolacyjność akustyczną oraz zabezpieczenie ogniochronne, można jednoznacznie odpowiedzieć, że warto ocieplić stropy garaży i piwnic, stosując do tego celu jedynie wełnę mineralną. Firma Paroc Polska do tego rodzaju ociepleń oferuje płytę lamelową PAROC CGL 20cy z wełny kamiennej o sprawdzonych właściwościach przeciwogniowych, akustycznych i cieplnych. Stosując płytę PAROC CGL 20cy o λD = 0,038 W/(m·K), zapewniamy efektywną ochronę cieplną stropu betonowego. PAROC CGL 20cy Materiał: wełna kamienna; Przeznaczenie: do izolacji termicznej i akustycznej stropów garaży, piwnic i przejazdów w systemie bezsiatkowym na mokro, przygotowana do bezpośredniego naniesienia mas dekoracyjnych metodą natrysku; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,038 W/(m·K); Wymiary dł.×szer.: 200×1200 mm; Grubość: 60–200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 Taki strop wytrzymuje 240 minut pożaru (już przy zastosowaniu 60 mm PAROC CGL 20cy), a współczynnik pochłaniania dźwięku αW wynosi 0,95–1,0 zależnie od grubości. Poza wspomnianymi już zaletami płynącymi z zastosowania płyt PAROC CGL 20cy ze ściętymi krawędziami, warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden aspekt, a mianowicie estetyczny wygląd zaizolowanego stropu. PAROC POLSKA Sp. z o.o. , ul. Gnieźnieńska 4, 62-240 Trzemeszno, www.paroc.pl Jaką wełnę zastosować do izolacji termicznej ścian w technologii szkieletowej? SCHWENK DF1 039 Materiał: maty z mineralnej wełny szklanej o współczynniku przewodzenia ciepła λD = 0,039 W/(m·K); szerokość maty: 1200 mm; materiał niepalny – klasa reakcji na ogień A1 wg EN 13501-1; Zastosowanie: do izolacji cieplnej: dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jedno- i dwuwarstwowym, poddaszy nieużytkowych, w budownictwie szkieletowym, stropów między legarami, sufitów podwieszanych, lekkich ścianek działowych; Cechy szczególne: niemiecka jakość; niski ciężar własny ułat wia transport i montaż; produkt niepalny, paroprzepuszczalny, łatwy w cięciu i montażu, nie zmienia swoich właściwości w czasie SCHWENK KF3 032 Materiał: maty z mineralnej wełny szklanej o współczynniku przewodzenia ciepła λD = 0,032 W/(m·K); szerokość maty: 1200 mm; materiał niepalny – klasa reakcji na ogień A1 wg EN 13501-1; Zastosowanie: do izolacji cieplnej i akustycznej: dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jednoi dwuwarstwowym, poddaszy nieużytkowych, w budownictwie szkieletowym, stropów między legarami, sufitów podwieszanych, lekkich ścianek działowych; Cechy szczególne: niemiecka jakość; niewielki stopień kompresji powoduje, że produkt doskonale zachowuje deklarowaną grubość; niski ciężar własny ułatwia transport i montaż; produkt niepalny, paroprzepuszczalny, łatwy w cięciu i montażu, nie zmienia swoich właściwości w czasie, dzięki zaburzonemu układowi włókien; montaż mat nie wymaga stosowania dodatkowych mocowań, produkt pomiędzy krokwiami układa się wyłącznie na lekki wcisk, co minimalizuje nakłady pracy związane z jego montażem; doskonałe parametry izolacyjności termicznej umożliwiają uzyskanie najwyższego standardu ochrony cieplnej przy zastosowaniu materiału izolacyjnego o standardowej grubości SCHWENK TW1-E 037 Materiał: płyty z mineralnej wełny szklanej o współczynniku przewodzenia ciepła λD = 0,037 W/(m·K); płyty produkowane są w wymiarach 1250×600 mm oraz grubościach: 50, 75, 100 i 150 mm (inne grubości dostępne na zamówienie); materiał niepalny – klasa reakcji na ogień A1 wg EN 13501-1; Zastosowanie: do izolacji cieplnej: w budownictwie szkieletowym, stropów między legarami, w dachach skośnych (izolacja podkrokwiowa); Cechy szczególne: niemiecka jakość; niski ciężar własny ułat wia transport i montaż; produkt niepalny, paroprzepuszczalny, łatwy w cięciu i montażu; nie zmienia swoich właściwości w czasie; szerokość płyt równa 600 mm odpowiada standardowemu rozstawowi profili lekkich ścian działowych, natomiast podstawowe grubości płyt dostosowane są do wysokości stalowych profili do suchej zabudowy SCHWENK INSULATION Sp. z o.o., ul. Cybernetyki 7b, 02-677 Warszawa, [email protected], www.schwenk.pl 24 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 1/2011 BUDOWA Czy wełnę mineralną można zastosować do wytłumienia hałasu między piętrami? Michał Fenrych Product Manager URSA Polska Sp. z o.o. Wełna mineralna dzięki swej włóknistej strukturze dobrze tłumi dźwięki uderzeniowe, powstające od przemieszczania się ludzi, przesuwania mebli oraz uderzeń spadających na podłogę przedmiotów. Firma URSA Polska ma w swojej ofercie płyty URSA TEP oraz taśmy URSA TRS przeznaczone do wytłumiania tego typu hałasu w podłogach pływających, układnych na stropach budynków wielokondygnacyjnych. Tego typu podłoga to rozwiązanie służące do wytłumieniu hałasu od dźwięków uderzeniowych. Idea takiej podłogi pokazana jest na zdjęciu. Rozwiązanie z wełną URSA można stosować jedynie do podłóg pływających wyko- nanych na mokro, czyli np. z wylewką betonową jako warstwą dociążającą i stabilizującą posadzkę. Poziom tłumienia tego typu dźwięków obrazuje wskaźnik ΔLn,w. Wraz ze wzrostem jego EP AT S UR płyta z wełny szklanej URSA TEP folia polietylenowa taśma izolacyjna URSA TRS wartości efekt tłumienia będzie większy. Dla podłogi pływającej z wykorzystaniem płyt URSA TEP, o grubości jedynie 20 mm, i taśmy URSA TRS, ułożonej na stykach warstw podłogi z elementami pionowymi budynku (np. ścianami), wartość tego wskaźnika wynosi ΔLn,w = 32 dB. Warto dodać, że przy układaniu podłóg pływających na wełnie mineralnej bardzo ważny jest staranny montaż oraz uwzględnienie maksymalnej nośności podłóg w odniesieniu do projektowanego obciążenia ruchomego. Dzięki zastosowaniu takiego rozwiązania zarówno praca, jak i wypoczynek są przyjemniejsze i niezależne od hałasu na wyższej kondygnacji. URSA Polska Sp. z o.o., ul. Armii Krajowej 12, 42-520 Dąbrowa Górnicza, tel. 32 268 01 29, www.ursa.pl promocja www.ekspertbudowlany.pl to nowe działy, ciekawe artykuły, praktyczne porady, inspirujące galerie zdjęć… Wejdź na stronę www.ekspertbudowlany.pl nr 1/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 25 BUDOWA DOCIEPLENIE DLA OSZCZĘDNYCH Firma Paroc Polska wprowadza do swojej oferty nową płytę z wełny kamiennej PAROC UNS 34. Jej bardzo niski współczynnik przewodzenia ciepła, λD = 0,034 W/(m·K) pozwala na zastosowanie tej płyty jako izolacji termicznej lub akustycznej w budownictwie energooszczędnym lub pasywnym. Nowa jakość oszczędzania Ocieplenie dachu lub ścian domu płytą PAROC UNS 34 daje największe korzyści finansowe, które wynikają z ograniczenia zużycia energii na ogrzewanie. Przykładowe korzyści energetyczne wynikające z zastosowania płyty PAROC UNS 34 w ociepleniu dachu krokwiowego przedstawia tabela. W tabeli tej dla porównania podano użycie innych produktów termoizolacyjnych z różnymi współczynnikami λD. Podstawowe parametry techniczne produktu: Współczynnik przewodzenia ciepła λD = 0,034 W/(m·K). Wymiary: 1200×600 mm. Dostępne grubości: 50–200 mm. Klasa reakcji na ogień A1. Płyta PAROC UNS 34 ma doskonałe właściwości termoizolacyjne, jest niepalna – najbardziej bezpieczna klasa reakcji na ogień A1. Może być stosowana do izolacji dachów krokwiowych, poddaszy nieużytkowych, podłóg na drewnianych legarach oraz róż- Porównanie wartości współczynnika przenikania ciepła U oraz zużycia energii w budynku przy zastosowaniu różnych materiałów termoizolacyjnych Inna izolacja gr. 25 cm, λD= 0,044 W/(m·K) Płyta PAROC UNS 37 gr. 25 cm λD= 0,037 W/(m·K) Płyta PAROC UNS 34 gr. 25 cm λD= 0,034 W/(m·K) Współczynnik przenikania ciepła dachu, U [W/(m2·K)] 0,17 0,14 0,13 Współczynnik przenikania ciepła fasady (ściana tynkowana 220 m2, Porotherm 25 cm + PAROC FAS 3, 14 cm), U [W/(m2·K)] 0,21 0,21 0,21 14 285 13 217 12 861 – 1068 1424 Przykładowe zastosowanie: dach krokwiowy 356 m2 Zużycie energii do ogrzewania [kWh/rok] Oszczędność w zużyciu energii w stosunku do izolacji o λD = 0,044W/(m·K) [kWh/rok] 1 λD = 0,034 W/(m·K) 2 3 Rys. 1. Zastosowanie izolacji PAROC: 1 – izolacja poddaszy, dachów skośnych, 2 – izolacja stropów, 3 – izolacja fasad wentylowanych. 26 www.eksper tbudowlany.pl A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y nr 1/2011 2 3 4 3 5 BUDOWA 1 1 2 4 5 6 6 7 Rys. 2. Docieplenie ściany z klinkieru z zastosowaniem płyty PAROC UNS 34: 1 – płyta gipsowo-kartonowa, 2 – paroizolacja – folia PAROC, 3 – PAROC UNS 34, 4 – konstrukcja drewniana, 5 – płyta gipsowo-kartonowa, 6 – mur z cegły klinkierowej. Rys. 4. Docieplenie stropu drewnianego z zastosowaniem płyty PAROC UNS 34: 1 – PAROC UNS 34, 2 – płyta gipsowo-kartonowa, 3 – podłoga, 4 – folia paroizolacyjna, 5 – drewniana konstrukcja stropu, 6 – PAROC UNS 34, 7 – sufit podwieszany. 1 2 3 1 4 2 5 3 6 7 4 5 Rys. 3. Docieplenie ściany drewnianej z zastosowaniem płyty PAROC UNS 34: 1 – boazeria drewniana, 2 – folia paroizolacyjna, 3 – PAROC UNS 34, 4 – konstrukcja drewniana, 5 – bal z masywu drewnianego. Rys. 5. Docieplenie dachu skośnego z zastosowaniem płyty PAROC UNS 34: 1 – pokrycie dachowe, 2 – min. 50 mm szczelina wentylacyjna + łata dystansowa, 3 – wiatroizolacja (folia lub płyta), 4 – PAROC UNS 34, 5 – folia paroizolacyjna, 6 – kontrłata, 7 – wewnętrzne pokrycie (np. płyta gipsowo-kartonowa). nych wentylowanych fasad ścian zewnętrznych. Znajduje również zastosowanie w ścianach działowych jako izolacja akustyczna. Podobnie jak wszystkie produkty firmy, płyta PAROC UNS 34 jest hydrofobizowana (wodoodporna) i nie absorbuje wilgoci z powietrza zewnętrznego. Dzięki naturalnej elastyczności można ją łatwo przycinać i montować w przegrodzie, bez ryzyka powstania mostków termicznych. nr 1/2011 Szczegółowe informacje oraz kontakt z szefami regionów dostępne są na stronie www.paroc.pl. PAROC POLSKA Sp. z o.o. ul. Gnieźnieńska 4, 62-240 Trzemeszno tel. 61 468 21 90, fax 61 468 23 04 [email protected], www.paroc.pl A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y www.eksper tbudowlany.pl 27 BUDOWA Tekst i ilustracje: mgr inż. Maciej Rokiel, Polskie Stowarzyszenie Mykologów Budownictwa SKĄD TA WILGOĆ? Każdy budynek jest narażony na szkodliwy wpływ wody i wilgoci różnego pochodzenia, warto więc zdawać sobie z tego sprawę, zarówno na etapie projektowania, realizacji, jak i eksploatacji domu. Przyczyny zawilgocenia budynków Projekt budynku nie powinien zawierać rozwiązań niemożliwych do poprawnego zrealizowania, np. izolacja pozioma wykonana z folii, pionowa z papy. Połączenie (szczelne) tych dwóch materiałów jest bardzo trudne i w praktyce, przy jakości naszego wykonawstwa, nie do zrealizowania. Wykonawca powinien ściśle trzymać się poprawnie i dokładnie opracowanej dokumentacji technicznej, nie powinien kierować się jedynie słusznym kryterium, czyli niską ceną. Wymaga to oczywiście zaangażowania odpowiednich środków ze strony inwestora. Nieodpowied- jest tak pieczołowicie przez niego pielęgnowany ogródek. Woda jest takim medium, które wykorzysta każdy słaby punkt w hydroizolacji, aby przedostać się do wnętrza konstrukcji. Dlatego układ hydroizolacji zagłębionych w gruncie elementów musi stanowić warstwę ciągłą, całkowicie oddzielającą budynek od wody i wilgoci znajdujących się w gruncie. Nie ma tu miejsca na wyjątki. Każdy, absolutnie każdy budynek musi mieć wykonaną hydroizolację. Argumenty, że jest ona niepotrzebna, bo budynek stoi na gruncie piaszczystym, przepuszczalnym dla wody, proszę włożyć między bajki. Tak samo między bajki opadową. I nie chodzi tu tylko o dziurawe dachy, urwane rynny czy rury spustowe, ale także o wodę rozbryzgową. Należałoby więc pomyśleć również o izolacji stref cokołowych. Przyczyny podwyższonej wilgotności mogą być także bardziej prozaiczne. Jedną z nich jest np. nieodpowiednie ukształtowanie terenu. Powodem jest układ warstw gruntu i/lub spadek terenu kierujący wodę opadową w stronę budynku. Obecność nieprzepuszczalnych lub słabo przepuszczalnych warstw powoduje spływanie wody deszczowej pod budynek. Takie oddziaływanie wód opadowych na budynek może nawet po kilku latach wyrządzić znaczne szkody. Na ścianach murowanych objawy widoczne są zazwyczaj w postaci ciemnych plam, na ścianach drewnianych natomiast mogą nie być zbyt widoczne, nawet jeżeli ściany te są otynkowane. Rozwiązaniem problemu jest zmiana ukształtowania terenu polegająca na usunięciu i częściowym przemieszczeniu ziemi, aby uzyskać kilkumetrowy pas gruntu odprowadzający wodę od budynku. Część spływającej wody może zostać zatrzymana, np. przez trawnik czy rabatki, pozostałą część odprowadza odpowiednio ukształtowane Skutki braku izolacji w piwnicy budynku mieszkalnego. 28 Destrukcja elewacji na skutek oddziaływania wody i wilgoci. Zagrzybiona ściana w zawilgoconym budynku. Widoczne plamy na skutek higroskopijnego poboru wilgoci przez zasoloną ścianę. nia eksploatacja budynku może także być (i często jest) przyczyną problemów z wilgocią. Pamiętam wyraz zdumienia na twarzy jednego z właścicieli domów, gdy okazało się, że przyczyną problemów z wilgocią należałoby włożyć projekty, które dla budynków niepodpiwniczonych przewidują izolację pionową fundamentów tylko od zewnątrz. Wilgoć z gruntu to jednak nie wszystko. Mamy przecież do czynienia także z wodą i wyprofilowane obniżenie w postaci łagodnego zagłębienia (rys. 1). Innym rozwiązaniem jest wykonanie drenażu; musi być to jednak zawsze skorelowane z istniejącymi bądź odtworzonymi izolacjami. www.eksper tbudowlany.pl nr 1/2011 BUDOWA Inną często spotykaną sytuacją jest ominięcie izolacji (jeżeli ona występuje). Omawianą sytuację pokazuje rys. 2. Proces podnoszenia się poziomu gruntu przy ścianach w przypadku budynków historycznych jest zazwyczaj długotrwały i powolny, wywołany np. zmianą użytkowania przyległego terenu. W budynkach nowych problem ten występuje przy błędnie wykonanej izolacji strefy cokołowej (lub wręcz jej braku). Zawilgocenie, początkowo niezauważalne, nasila się z upływem czasu, będąc jednocześnie dostarczycielem szkodliwych soli budowlanych, jeżeli przyległy teren, np. trawnik, klomby, rabatki był regularnie nawożony i podlewany. Wadliwie położony tynk (rys. 3) to kolejna droga pozwalająca wilgoci przedostać się ponad poziomą izolację. Chociaż takie sytuacje spotyka się dość rzadko i ilość podciąganej w ten sposób wilgoci nie jest zbyt wielka, to po kilku- czy kilkunastu latach mogą powstać całkiem realne szkody. Odpowiednie ukształtowanie, wykonstruowanie i szczelność koszy, kalenic, połaci dachowych, stan rynien, rzygaczy i rur spustowych, dbałość o ich stan techniczny i bieżące naprawy to podstawowy obowiązek mieszkańców czy użytkowników budynków. Spływająca z połaci dachowych i nieodprowadzona od budynku woda powoduje skutki podobne do tych, które wywołuje woda spływająca z przyległego terenu, tyle że szybciej zauważalne. Tzw. zacinanie deszczu nie powinno być groźne, jeśli woda nie wnika bezpośrednio pod izolację pionową ściany. Istotny wpływ na zawilgocenie ma natomiast woda rozbryzgowa. Nieodpowiednie odprowadzenie wód opadowych jest także przyczyną zwiększonej wilgotności ścian. OBSZARY ZASTOSOWANIA: Przepony poziome przed podciąganiem kapilarnym Naprawy rys i spękań Iniekcje kurtynowe Iniekcje ciśnieniowe Uszczelnianie przerw roboczych – węże iniekcyjne MATERIAŁY: Przyczyną zawilgocenia budynku może być nawet ogródek. Iniekcyjne żywice poliuretanowe spienialne i o stałej objętości Iniekcyjne żywice epoksydowe elastyczne i sztywne Żele akrylowe Szpachlówka do przerabiania pod wodą Środek do gruntowania podłoży mokrych i zaolejonych Cement elastyczny Gumy pęczniejące Iniektory Czasami, szczególnie w wilgotne, chłodne dni, można zauważyć na tynkach zewnętrznych nieregularne plamy, znikające gdy jest ciepło i sucho. Jest to tzw. wilgoć higroskopijna, wchłaniana z otaczającego powietrza. Niekiedy na powierzchni przegród wewnątrz budynku można zauważyć kropelki wody. Jest to skutek kondensacji, czyli skraplania się wilgoci znajdującej się w powietrzu na powierzchni ściany, sklepienia czy stropu. Każde z opisanych zjawisk ma inną przyczynę, dlatego usuwanie przyczyn (a nie skutków!) zawilgocenia musi być zawsze poprzedzone rzetelną analizą stanu konkretnego zawilgoconego budynku, a nie traktowane przez analogię, że to, co sprawdziło się u sąsiada, na pewno sprawdzi się u nas. Mało tego, niewłaściwe działania mogą nawet przyspieszyć zniszczenia. Zacznijmy od fundamentów. Za przestrogę niech posłuży poniższy przykład. Nowoczesny, częściowo podpiwniczony budynek jednorodzinny o tradycyjnej konstrukcji. Ławy i ściany piwnic zaprojektowano jako żelbetowe, stropy typu Teriva, ściany kondygnacji nadziemnej z pustaków Porotherm. Roboty budowlane zlecono nr 1/2011 reklama Skutki wilgoci wewnątrz i na zewnątrz budynku WEBAC Sp. z o.o. ul. Wał Miedzeszyński 646 03-994 WARSZAWA tel./fax: 22 514 12 69 22 514 12 70 22 672 04 76 [email protected] www.eksper tbudowlany.pl www.webac.pl 29 BUDOWA tynk Pierwotny poziom terenu Teren po reprofilacji Rys. 1. Przyczyną zawilgocenia może być zalewanie przez wodę opadową – skutek złego ukształtowania terenu. firmie wykonawczej. Kondygnację podziemną wykonywano w suchym okresie, nie było żadnych problemów z wodą gruntową. Ławy i ściany fundamentowe wykonano bez żadnych izolacji pionowych czy poziomych, co wykazały późniejsze odkrywki fundamentów. Problemy z wilgocią pojawiły się dopiero podczas większych opadów atmosferycznych, ale do tego czasu postawiono już ściany parteru. W piwnicy pojawiło się kilka centymetrów wody. Aby ukryć przed inwestorem taki stan, wykonawca wylał na posadzce kolejną warstwę betonu, tym razem „wodoszczelnego”, grubości ok. 10 cm. Bardziej widowiskowe skutki podciągania kapilarnego można zaobserwować w strefach cokołowych budynków oraz wewnątrz pomieszczeń. Podciąganie kapilarne ze zwierciadła wody gruntowej może też występować w przypadku posadowienia budynku powyżej jej poziomu. Wystarczy, że w poziomie posadowienia zalegają grunty o dużym podciąganiu kapilarnym i sięgają one do poziomu wody gruntowej. Wysokość podciągania kapilarnego zależy od bardzo wielu czynników, dlatego obraz szkód może być bardzo różny. Tym bardziej, że skutki można zaobserwować nie tylko na zewnątrz. Z tego typu zawilgoceniami związany jest proces niszczenia nie tylko warstw zewnętrznych muru (wymalowania, tynki), ale i jego struktury. Woda jest przecież nośnikiem różnych substancji mających szkodliwy wpływ na konstrukcję budynku. Rozpuszczone w wodzie agresywne związki chemiczne (powstałe np. w wyniku naturalnego procesu gnicia roślin i liści lub spowodowane procesami chemicznymi zachodzącymi pomiędzy wodą a produktami spalania, jak np. CO2 czy tlenki siarki) mają działanie destrukcyjne. Z powodu źle działających izolacji (lub ich braku) związki te, w połączeniu z roztworami chlorków, siarczanów i azotanów, dostają się do zagłębionych elementów budynku, a następnie, na skutek kapilarnego podciągania wilgoci, są transportowane do wyższych części obiektu. Dalszym etapem jest powstawanie widocznych zawilgoceń, wykwitów solnych, przebarwień, łuszczenie 30 www.eksper tbudowlany.pl późniejszy poziom terenu izolacja pierwotny poziom terenu Rys. 2. Przedostawanie się wilgoci z gruntu do ściany na skutek ominięcia izolacji. tynk podsiąkanie wilgoci izolacja poziom terenu Rys. 3. Zawilgocenie na skutek wadliwie położonego tynku. wilgoć kondensacyjna poziom zawilgocenia ściany opady woda z rozbryzgów wody opadowe wilgoć gruntowa woda z awarii wilgoć higroskopijna wilgoć kondensacyjna woda gruntowa woda gruntowa Rys. 4. Źródła zawilgocenia budynków – zestawienie. się powłok malarskich czy odpadanie tynku, które mogą prowadzić do destrukcji samego muru. Powstające wewnątrz ściany kryształki soli, powiększając swoją objętość, nisz- czą najpierw warstwy elewacyjne, a następnie strukturę muru. Z powodu zwiększenia wilgotności muru na powierzchniach ścian mogą pojawić się również grzyby i pleśnie, co dodatkowo pogarsza i tak nienajzdrowszy mikroklimat wewnątrz pomieszczeń. Woda przenikająca do wnętrza ścian konstrukcyjnych może powodować również: korozje i niszczenie struktury ściany (np. rozpuszczenie, wypłukiwanie spoiwa, pęcznienie; należy pamiętać, że materiały stosowane do wykonania ścian charakteryzują się właściwościami higroskopijnymi, po zawilgoceniu natomiast spadają ich parametry wytrzymałościowe, co może doprowadzić, zwłaszcza przy lokalnych przeciążeniach muru, do deformacji, wybrzuszeń, odspojeń, przesunięć i pęknięć), pogorszenie termoizolacyjności ścian oraz mikroklimatu wewnątrz budynku, a także degradację i pogorszenie wyglądu zewnętrznego warstw elewacyjnych. Właśnie te higroskopijne właściwości są odpowiedzialne za powstawianie dość nieregularnie usytuowanych plam. Szkodliwe sole budowlane znajdujące się w przypowierzchniowej strefie muru mają zdolność pochłaniania wilgoci z powietrza – wiążąc parę wodną, ulegają rozpuszczeniu i powodują zawilgocenia. Ich objawem są nieregularne, wilgotne lub mokre plamy, które pojawiają się i znikają w zależności od warunków atmosferycznych. Jak walczyć z wilgocią Przeciwdziałanie opisanym wyżej zawilgoceniom wymaga zawsze działania w kilku kierunkach. Należy przede wszystkim odciąć możliwość wnikania wody w konstrukcję, wykonując tzw. izolacje wtórne. Będzie to odtworzenie izolacji poziomej, np. za pomocą iniekcji, odkopanie i ponowne wykonanie izolacji pionowej fundamentów oraz połączenie jej z izolacją poziomą, a także wykonanie izolacji posadzki. Czasami wykonuje się tzw. iniekcję kurtynową (zwaną też iniekcją w grunt) ze specjalnego żelu, która pozwala wykonać izolację od zewnątrz bez odkopywania obiektu. Nie wolno zapominać jednak o znajdujących się w ścianach szkodliwych solach budowlanych. Po odtworzeniu izolacji, zwłaszcza przy średnim czy wysokim poziomie zasolenia, pojawią się one na powierzchniach przegród ze zwiększoną intensywnością. Paradoksalnie świadczy to o skuteczności wykonanych robót i… bezmyślności inwestora, konieczne jest bowiem zabezpieczenie powierzchni ścian za pomocą tzw. tynków renr 1/2011 Piêkno historii... ...zachowane dziêki nam SILTEN K ® – silikonowy krem hydrofobizuj¹cy Silikonowy krem do wytwarzania w murach przepon izoluj¹cych przed kapilarnym podci¹ganiem wody. Do stosowania na zewn¹trz i wewn¹trz budynków, do iniekcji w murach z ceg³y, kamienia naturalnego, ceg³y dziurawki, bloczków silikatowych i betonu komórkowego. Produkt gotowy do stosowania w nawierconych nawet poziomo otworach. G³êboko wnika w wilgotny mur (nawet do 95% wilgotnoœci). Doskonale rozprzestrzenia siê w porowatych materia³ach. Nadaje siê do hydrofobizacji murów warstwowych; pe³nych pustek i kawern wype³nionych gruzem (nie blokuje dyfuzji pary wodnej w kapilarach, hydrofobizuje bez powstawania produktów ubocznych). Rekomendacja Techniczna RT ITB-1204/2010. SILTEN Me ® – SILTEN POLSKA Sp. z o.o. ul. Œw. Franciszka Salezego 2 lok. 132 00-392 Warszawa tel./fax: 22 257 18 35 [email protected] silikonowa mikroemulsja hydrofobizuj¹ca Wodorozcieñczalna mikroemulsja silikonowa do iniekcyjnego wytwarzania w murach przepon izoluj¹cych przed kapilarnym podci¹ganiem wody. Do stosowania na zewn¹trz i wewn¹trz budynków, do iniekcyjnego wytwarzania hydrofobowych przepon poziomych i pionowych izoluj¹cych przed kapilarnym podci¹ganiem wody. Produkt g³êboko wnika w wilgotny mur (nawet do 95% wilgotnoœci). Nie blokuje dyfuzji pary wodnej w kapilarach. Hydrofobizuje bez powstawania produktów ubocznych. Rekomendacja Techniczna RT ITB-1192/2010. w w w. s i l t e n . e u BUDOWA NOWOŚĆ nowacyjnych. Pozwalają one skutecznie uporać się z problemem niszczenia ścian przez krystalizujące sole oraz z problemem pojawiających się i znikających plam. Nie jesteśmy bowiem w stanie całkowicie usunąć szkodliwych soli z muru. Można do tego celu ku powietrze skrapla się w zetknięciu z zimnymi murami. W okresie wiosenno-letnim natomiast masywne, grube ściany czy stropy lub sklepienia nagrzewają się stosunkowo wolno, dlatego też napływające z zewnątrz cieplejsze powietrze (głównie w okresie wio- Zniszczenia na skutek oddziaływania wód opadowych. Skutki braku zabezpieczenia przed oddziaływaniem wody rozbryzgowej. stosować specjalne tynki odsalające (zwane też ofiarnymi lub traconymi), które po pewnym czasie są skuwane, ale rozwiązanie to nie dosyć, że drogie i zamieniające budynek co jakiś czas w plac budowy, to jeszcze nie w każdym przypadku możliwe do zaakceptowania. I to z różnych powodów. Tynk renowacyjny natomiast magazynuje w sobie sennym) w zetknięciu z chłodną powierzchnią przegrody skrapla się. Problemy związane z inercją termiczną mogą dotyczyć zarówno poszczególnych elementów, jak i całego budynku. Ulubionym miejscem kondensacji pary wodnej są zwłaszcza mostki termiczne. Kondensacja wilgoci pojawia się także w przypadku braku odpowiedniej wenty- Sposoby postępowania w zależności od rodzaju obciążenia wilgocią przy występowaniu izolacji wtórnych Izolacja zewnętrzna Izolacja wewnętrzna Iniekcje strukturalne/ /kurtynowe Wilgoć gruntowa + 1) + + Woda bezciśnieniowa, powierzchnie poziome + 2) + + + 3), 4) + 3), 4) + 3), 4) – – 5) – – 6) – 6) Rodzaj obciążenia Poradnik ma na celu dostarczenie podstawowych informacji na temat radzenia sobie ze skutkami powodzi. Zostały w nim zebrane praktyczne porady dotyczące postępowania z zalanym budynkiem: r Usuwanie wody i zanieczyszczeń r Oględziny budynku i ocena jego stanu technicznego r Dezynfekcja i dezynsekcja r Osuszanie r Zabiegi biobójcze r Przegląd metod osuszania r Przegląd preparatów biobójczych Woda pod ciśnieniem Wilgoć higroskopijna (na skutek obecności szkodliwych soli) Wilgoć kondensacyjna 1) 2) 3) 4) 5) 6) „Jak skutecznie osuszyć budynek – sposoby usuwania wilgoci oraz zagrzybienia w budynku po powodzi” Dom Wydawniczy MEDIUM Warszawa 2011 Księgarnia Techniczna tel.: 22 512 60 60 faks: 22 810 27 42 e-mail: [email protected] www.eksper tbudowlany.pl 32 www.ksiegarniatechniczna.com.pl promocja ul. Karczewska 18 04-112 Warszawa – 6) Może zaistnieć konieczność wykonania drenażu. Jeżeli nie zostanie wykonany drenaż, należy wykonać izolację przeciwwodną (jak dla obciążenia wodą pod ciśnieniem). Konieczne jest wykonstruowanie szczelnego połączenia z nieprzepuszczalną dla wody płytą posadzkową. Należy sprawdzić stateczność elementów konstrukcji oraz podłoża pod warstwy uszczelniające. Środkiem zaradczym są tynki renowacyjne WTA. Środkiem zaradczym może być termoizolacja i/lub paroizolacja. skrystalizowane sole, nie dopuszczając do pojawienia się wykwitów na powierzchni; likwiduje więc zarówno problem pojawiającech się kryształków soli, jak i wchłaniania przez nie wilgoci z powietrza. Opisane powyżej problemy dotyczą nie tylko obiektów zabytkowych czy też kilkudziesięcioletnich budynków. Doświadczenie pokazuje zupełnie coś innego. Znacznie trudniej jest walczyć ze zjawiskiem kondensacji pary wodnej na ścianach, ponieważ jej przyczyną jest zazwyczaj zbyt mała izolacyjność termiczna ścian (ciepłe powietrze wewnątrz budynku skrapla się na przegrodach – występuje zazwyczaj w zimie) oraz zbyt duża bezwładność termiczna budynku. W zimie ogrzane wewnątrz budyn- lacji. To źródło wilgoci ma szczególnie nieprzyjemny wpływ na mieszkańców. W praktyce rzadko spotyka się sytuację, aby występowała tylko jedna przyczyna zawilgocenia. Niestety, nie wystarczy stwierdzenie, że przyczyną zawilgocenia jest woda znajdująca się w gruncie. Może to być bowiem woda dostająca się do muru w wyniku podciągania kapilarnego, woda przedostająca się przez uszkodzoną izolację pionową, woda wchłaniana na skutek obecności higroskopijnych soli czy też np. kondensacji kapilarnej (rys. 4). W celu opracowania skutecznego przeciwdziałania konieczne jest jednoznaczne określenie źródła zawilgocenia, dopiero to pozwoli na poprawne określenie technologii prac renowacyjnych (patrz tabela). nr 1/2011 DO HYDROIZOLACJI Firma TERBUD IZOLACJE BUDOWLANE działa na rynku od 1992 r. Specjalizuje się w kompleksowym wykonywaniu hydroizolacji, iniekcji oraz uszczelnień konstrukcji obiektów nowo wznoszonych i remontowanych, w tym również zabytkowych. Firma zajmuje się kompleksowo usługami hydroizolacyjnymi. W tym zakresie wykonuje: powłokowe izolacje przeciwwilgociowe i przeciwwodne z mas mineralnych, bitumicznych oraz z pap termozgrzewalnych i klejonych na zimno, na ścianach fundamentowych, pod płytami dennymi, na dachach odwróconych oraz na stropach garaży podziemnych i na tarasach, uszczelnianie konstrukcji budowlanych przez iniekcje żelem, żywicami krzemianowymi, silikonowymi, poliuretanowymi oraz zaczynami mineralnymi rys, szczelin dylatacyjnych, przerw roboczych, ścian szczelinowych i zbiorników oraz izolacje poziome i uszczelnienia przeciwwilgociowe w postaci przepon i tzw. kurtyn, zabezpieczenia przeciwwodne, tzn. montaż węży iniekcyjnych, profili pęczniejących i taśm dylatacyjnych, naprawę i ochronę żelbetu, czyli reprofilacje ubytków i zabezpieczenie antykoro1 4 2 zyjne zbrojenia oraz iniekcje metodą monolityzacji, izolacje poziome i pionowe wraz z osuszaniem murów zabytkowych, tynki renowacyjne i specjalne. Do osuszania firma stosuje metodę TERMOINIEKCJI® wykorzystującą zjawisko termodyfuzji w strefie hydrofobizacji. W każdym przypadku wykonywana jest diagnostyka zawilgocenia, tzn. opracowywany jest indywidualny program prac izolacyjnych, odpowiadający specyfice budynku, łączący różne optymalne technologie i materiały o najlepszej jakości oraz nowoczesne i skuteczne technologie w celu usunięcia przyczyn zawilgocenia. Firma współpracuje z Zakładem Budownictwa Ogólnego Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej. Pracownicy firmy mają uprawnienia do wykonywania hydroizolacji w obiektach zabytkowych. TERBUD IZOLACJE BUDOWLANE jest także właścicielem patentów na: metodę osuszania i zabezpieczania murów przed ponownym zawilgoceniem, 3 5 BUDOWA KOMPLEKSOWE PODEJŚCIE urządzenie do termowentylacyjnego osuszania murów. Firma jest laureatem Konkursu TERAZ POLSKA – w 1998 r. otrzymała Godło za stosowanie metody TERMOINIEKCJI®. Wybrane przykłady realizacji: zabytkowy spichlerz – kamienica z XV w., obecnie Centrum Astronomiczne PAN im. M. Kopernika, Toruń, ul. Rabiańska 8 (fot. 1) – wykonanie izolacji pionowej wraz z osuszaniem metodą TERMOINIEKCJI® – 1992 r., budynek Sali Obrad Sejmu RP, Warszawa, ul. Wiejska (fot. 2) – wykonanie izolacji pionowej fundamentów wraz z osuszaniem metodą TERMOINIEKCJI® – 1997 r., budynek Najwyższej Izby Kontroli, Warszawa, ul. Filtrowa 57 (fot. 3) – wykonanie izolacji fundamentów wraz z osuszaniem metodą TERMOINIEKCJI® – 2004–2007 r., Dworek Chopina, Żelazowa Wola (fot. 4) – wykonanie izolacji wraz z osuszaniem ścian piwnic i parteru metodą TERMOINIEKCJI® – 2006–2007 r., Złote Tarasy, Warszawa, ul. Złota (fot. 5) – wykonanie kompleksowej izolacji płyty dennej, przerw roboczych i dylatacji – 2003–2006 r., Zamek Ostrogskich – Muzeum Fryderyka Chopina, ul. Okólnik 1 oraz siedziba Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina, ul. Tamka 43 w Warszawie (fot. 6) – wykonanie izolacji oraz uszczelnienie płyty dennej; roboty izolacyjne, iniekcje uszczelniające i wypełniające, osuszanie wraz z izolacją metodą TERMOINIEKCJI® – 2007–2010 r. Fot. A. Baranowska 6 Przykłady obiektów, w których firma TERBUD IZOLACJE BUDOWLANE wykonała usługi hydroizolacyjne. nr 1/2011 A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y TERBUD IZOLACJE BUDOWLANE Sp. z o.o. ul. Prusa 45, 05-800 Pruszków tel. 22 758 05 74, tel./fax 22 759 10 67 [email protected], www.terbud.com.pl www.eksper tbudowlany.pl 33 ABC INSTALACJE Waldemar Joniec ODKURZACZY CENTRALNYCH D JAK DZIAŁANIE w ścianach do jednostki centralnej. Jednostkę centralną montuje się w garażu, kotłowni lub pomieszczeniu gospodarczym. Oczyszcza ona zassane powietrze, a następnie wydmuchuje je na zewnątrz domu. Kurz wchłonięty do instalacji nigdy nie wraca do pomieszczenia, jak ma to miejsce w przypadku tradycyjnych odkurzaczy, w których zastosowanie nawet najlepszych filtrów nie chroni przed przedostawaniem się drobin kurzu z powrotem do wnętrza. S JAK SPRZĄTANIE Sprzątanie odkurzaczem centralnym jest zdecydowanie skuteczniejsze niż przy użyciu systemów przenośnych, gdyż jednostka centralna wytwarza dużo większe podciśnienie i przepływ powietrza, a kurz zostaje wydalo- 34 www.eksper tbudowlany.pl Rys. Santech ny bezpowrotnie. Skuteczność ssania przekłada się na krótszy czas sprzątania. System ten ma też właściwość, którą wiele osób bardzo sobie ceni – podczas sprzątania odkurzaczem centralnym w pomieszczeniach nie ma hałasu, jaki wytwarza silnik tradycyjnego odkurzacza. Użycie centralnego odkurzacza wymaga tylko włożenia giętkiej rury do gniazdka w ścianie i już można sprzątać. Nie trzeba podłączać urządzenia do prądu czy przenosić odkurzacza z pokoju do pokoju. Odkurzacze centralne mają też wiele dodatkowych udogodnień, jak np. automatyczne szufelki, instalowane na poziomie podłogi w kuchni lub przedsionku, które umożliwiają podmiatanie zwykłą miotłą kurzu i piasku, bez konieczności sięgania po standardową szufelkę lub zestaw do sprzątania. J JAK JEDNOSTKA CENTRALNA Sercem instalacji odkurzaczy centralnych jest jednostka centralna. Wytwarza ona podciśnienie i zasysa powietrze z instalacji, oczyszcza je i wydmuchuje na zewnątrz domu. Jednostki centralne różnią się między sobą wielkością, mocą, rozwiązaniami konstrukcyjnymi, metodą filtracji powietrza, okresem gwarancji oraz ceną. Możemy wybierać spośród różnych rodzajów jednostek centralnych i stosowanych w nich silnikach oraz rodzajach separacji. W domach jednorodzinnych zalecane są jednostki centralne z silnikami komutatorowymi. Producenci oferują różne rozwiązania chłodzenia silników. Tańsze jednostki centralne mają silniki przelotowe, jak tradycyjne odkurzacze, w których zasysane powietrze po przejściu przez worek na kurz i filtry przechodzi przez Fot. Comfort System Fot. Top Vac Odkurzacz centralny składa się z jednostki centralnej wytwarzającej podciśnienie oraz sieci przewodów z zamontowanymi gniazdami ssawnymi, do których podpina się węże z końcówkami. Sprzątanie odkurzaczem centralnym jest podobne do sprzątania tradycyjnym odkurzaczem przenośnym, z tą jednak różnicą, że w odkurzaczu centralnym używamy tylko węża ssącego, który zamiast do odkurzacza wkłada się do gniazda w ścianie. Stamtąd zassane powietrze wraz z kurzem przepływa przewodami ukrytymi silnik i chłodzi go. Wymaga to jednak zastosowania dobrych filtrów oraz systematycznego ich czyszczenia i nie daje wysokiego podciśnienia w instalacji. Innym rozwiązaniem są silniki chłodzone powietrzem z otoczenia, a powietrze zasysane przez turbinę z instalanr 1/2011 nr 1/2011 Fot. Beam S JAK SEPARACJA ZANIECZYSZCZEŃ Jednostki centralne różnią się też metodami separacji zanieczyszczeń. Najprostsze rozwiązania bazują na technologiach stosowanych w zwykłych odkurzaczach przenośnych. Jedna z nich polega na wykorzystaniu separatorów workowych – jednorazowych worków papierowych lub worków z tkaniny do wie- L JAK LOKALIZACJA JEDNOSTKI CENTRALNEJ Jednostkę można umieścić w garażu, piwnicy lub pomieszczeniu gospodarczym. Powinna się ona znajdować w miejscu suchym i dostępnym, lecz oddalonym od pomieszczeń mieszkalnych. Najlepiej umieścić ją na ścianie takiego pomieszczenia, aby wygodne było opróżnianie pojemnika na kurz. Przy lokalizacji jednostki centralnej należy wziąć też pod uwagę rozplanowanie instalacji wewnątrz budynku oraz możliwość wyprowadzenia prze- Filtracja cykloniczna w jednostce split (z lewej). Schemat ideowy pracy separatora cyklonicznego (z prawej): powietrze po wejściu do separatora wprowadzane jest w ruch wirowy i poprzez filtr wydalane jest na zewnątrz, zanieczyszczenia stopniowo opadają na dno zbiornika. lokrotnego użytku. Stosuje się też tzw. worek odwrócony, nazywany również workiem samoczyszczącym. Po włączeniu odkurzacza worek ten jest zasysany w górę w stronę wirnika, co powoduje jego odwrócenie na lewą stronę i w tej pozycji pracuje on jak zwykły filtr workowy. W dnie worka są zaszyte ciężarki, które – po wyłączeniu odkurzacza – powodują opadanie worka i jednocześnie jego odwrócenie, a tym samym opadnięcie na dno zbiornika cięższych śmieci. Drobny kurz i włochate zanieczyszczenia pozostają jednak na worku. Fot. Santech JAK WYDAJNOŚĆ Przed wyborem wydajności jednostki centralnej należy obliczyć maksymalną długość przewodu ssawnego i powierzchnię do sprzątania. Wydajność jednostki centralnej powinna być dobrana tak, aby zapewnić optymalne podciśnienie dla gniazda położonego najmniej korzystnie, czyli najdalej. Obliczenia hydrauliczne prowadzi się w sposób uproszczony, przy założeniu, że w instalacji będzie w danej chwili wykorzystywane tylko jedno gniazdo. W domach jednorodzinnych nie ma potrzeby uwzględniania trójników i różnych średnic przewodów. Sumuje się odcinki proste, a opory miejscowe w kształtkach zamienia na liniowe, np. kolano zmieniające kierunek przepływu o 45° zastępuje się odcinkiem prostym długości 1,5 m. Do tak otrzymanych wartości dodaje się długość przewodu wylotowego. Należy jednak pamiętać, że obliczenia te wykonuje się tylko dla jednego najmniej korzyst- Odkurzacze z workami i silnikami przelotowymi nie osiągają takiej siły ssącej, jak odkurzacze z typową separacją cykloniczną, która jest najskuteczniejszą i najczęściej stosowaną metodą separacji w odkurzaczach centralnych renomowanych producentów. W tym rozwiązaniu oddzielone są od siebie obiegi powietrza do chłodzenia silnika i powietrza z instalacji odkurzacza. W separatorach cyklonicznych do oczyszczania powietrza z kurzu wykorzystywana jest siła odśrodkowa wytwarzana przez wirnik. Kurz i śmieci są cięższe od powietrza i w wyniku wytworzonego w separatorze ruchu wirowego są odseparowywane i stopniowo opadają na dno zbiornika, a powietrze, po przejściu przez filtr, wydalane jest na zewnątrz. Na dnie zbiornika cyklonu umieszcza się worki papierowe, do których opadają zanieczyszczenia. W odkurzaczach z separacją cykloniczną montowane są niekiedy worki odwrócone, ale, niestety, w efekcie użytkownik musi zmagać się z koniecznością jego ręcznego czyszczenia. Fot. Santech W nie położonego gniazda, a nie dla całej instalacji. Zsumowanie długości całej instalacji spowoduje wybór zbyt dużej jednostki centralnej. Dokładne wytyczne do obliczeń oferują sprzedawcy. INSTALACJE cji jest odseparowane od silnika. To rozwiązanie zapewnia większe podciśnienie w instalacji i dłuższą żywotność urządzenia oraz umożliwia zastosowanie separatorów cyklonicznych. Dobierając jednostkę centralną, możemy zdecydować się albo na urządzenie kompaktowe, albo na odkurzacz o budowie modułowej, tzw. split. Odkurzacze o budowie kompaktowej wykorzystują różne metody separacji zanieczyszczeń, w tym najskuteczniejszą – cykloniczną. W odkurzaczach o konstrukcji modułowej stosuje się przeważnie separatory cykloniczne, a rozdzielna konstrukcja pozwala na wygospodarowanie dodatkowego miejsca na filtr włosów, sprawdzający się zwłaszcza w domach, w których są zwierzęta. W odkurzaczach typu split silnik i separator wraz ze zbiornikiem są w oddzielnych obudowach. Oddzielenie separatora zanieczyszczeń od silnika pozostawia więcej swobody przy wyborze lokalizacji jednostki centralnej. W dowolnie wybranym miejscu w budynku można umiejscowić zbiornik na kurz, bez obawy o hałas generowany przez silnik, który może znajdować się w innym pomieszczeniu. W tym rozwiązaniu nie ma też obaw o opory hydrauliczne stawiane przez przewód wydechowy, gdyż bezobsługowy silnik jest niewielki i łatwy w instalacji, nawet w pomieszczeniach trudno dostępnych. Można go więc zamontować tuż przed wyrzutnią powietrza. Ten typ separacji charakteryzuje największa wydajność. www.eksper tbudowlany.pl 35 JAK ROZMIESZCZENIE GNIAZD SSAWNYCH Rozmieszczenie gniazd ssawnych decyduje o komforcie korzystania z odkurzacza centralnego. Muszą być one rozplanowane tak, aby podczas sprzątania można było wygodnie dotrzeć z wężem do każdego miejsca w budynku i sprawnie ominąć meble. Lokalizacja gniazd powinna zapewnić też odkurzanie zasłon i firanek oraz narożników ścian i sufitów. W domach jednorodzinnych najlepiej sprawdza się wąż długości 7–9 m i do jego zasięgu dobiera się ilość i lokalizację gniazd ssawnych. Po rozplanowaniu gniazd należy zlokalizować automatyczne szufelki. Standardowo montuje się je tam, gdzie nanosi się najwięcej piasku i kurzu oraz w pomieszczeniach, w których powstaje najwięcej śmieci, tj. w przedsionkach i w kuchni. Warto też wykonać gniazdo w garażu, w pobliżu bramy wjazdowej, aby móc odkurzać wnętrze samochodu znajdującego się też przed garażem. I JAK INSTALACJA Kiedy mamy już miejsce na lokalizację jednostki centralnej i rozmieszczone zostały gniazda, można przystąpić do rozplanowania sieci przewodów. Tu obowiązuje prosta zasada – im mniej kształtek, a więcej odcin- Ä ków prostych, tym lepiej. Przy prowadzeniu przewodów należy unikać oporów hydraulicznych, gdyż powietrze w takiej instalacji jest zasysane z prędkością dochodzącą do 100 km/h i każda zmiana kierunku rur ma wpływ na jego prędkość i moc ssania. Druga zasada to unikanie spadków grawitacyjnych przy łączeniu odcinków przewodów. Trzecia to unikanie krzyżowania instalacji centralnego odkurzacza z innymi instalacjami, np. z instalacją centralnego ogrzewania, elektryczną, a zwłaszcza ogrzewania podłogowego (należy zachować minimalną odległość 50 cm od instalacji ogrzewania podłogowego). Jeśli to możliwe, to przewody należy prowadzić w wylewce podłogi i w pionowych bruzdach w ścianach lub w szachtach instalacyjnych. Jeśli jednostka centralna będzie znajdowała się w garażu lub budynku gospodarczym wolno stojącym, to przejście pomiędzy budynkami najlepiej wykonać w osłonie z przewodu o większej średnicy, wykonanego z innego tworzywa niż PVC, ponieważ jest ono bardzo kruche w temperaturach poniżej 0°C. Kiedy zachodzi konieczność wykonania przejścia pomiędzy budynkami pod ziemią, również należy użyć przewodu osłonowego odpornego na niskie temperatury i odkształcenia pod wpływem nacisku gruntu. Instalacje wykonuje się z rur i kształtek z PVC o gładkiej powierzchni wewnętrznej. Przeważnie stosuje się połączenia klejone, gdyż zapewniają one dobrą szczelność. Ważne są średnice rur i kształtek – nie mogą być za małe. Optymalne to około 2 cale, czyli nieco ponad 5 cm. E JAK ELEKTRYCZNOŚĆ Po ułożeniu instalacji ssawnej należy ułożyć przewody elektryczne pomiędzy jednostką centralną a gniazdami ssawnymi i szufelkami. Przewody te będą przesyłać sygnał włączający jednostkę centralną po włożeniu węża do gniazda ssawnego. Należy je prowadzić wzdłuż rur i stosować przekroje adekwatne do napięcia, np. dla 24 V zaleca się przewód o przekroju min. 0,75 mm2. Optymalnym rozwiązaniem jest przeprowadzenie ekspert radzi Ze względu na konieczność wykonania instalacji przewodów ssawnych, decyzję o inwestycji w odkurzacz centralny najlepiej podjąć w trakcie budowy domu, ale przed jego wykończeniem. Na tym etapie jej montaż warto powierzyć wykonawcy instalacji sanitarnych i grzewczych – instalatorowi. Dla niego będzie to zadanie proste, a my nie poniesiemy większych kosztów za robociznę. Instalacje dla odkurzaczy centralnych montuje się także w domach już wykończonych i zamieszkałych, lecz nie jest to już tak proste i trzeba liczyć się z większymi kosztami. Ułożenie instalacji wymaga bowiem w takim przypadku kucia w ścianach lub podłogach bruzd i wiercenia otworów do ułożenia przewodów ssawnych. Alternatywnie można próbować ją ukryć w zabudowanych wnękach lub w zewnętrznej warstwie izolacji budynku. Układając instalację centralnego odkurzania w zamieszkałym domu, należy również uważać, aby nie uszkodzić istniejących przewodów instalacji, np. elektrycznej czy centralnego ogrzewania. 36 www.eksper tbudowlany.pl oddzielnego przewodu elektrycznego do każdego gniazda i szufelki. S JAK SYSTEM Firmy oferują jednostki centralne różnych typów, przewody i kształtki z PVC do budowy instalacji, węże ssawne i ssawki (do podłóg, dywanów, kurzu, szczelinowe, szczotki turbo) oraz gniazda ssawne i automatyczne szufelki, a także akcesoria dodatkowe, jak np. separatory do zbierania popiołu przed kominkiem oraz separatory płynów i całą gamę produktów przydatnych w eksploatacji centralnego odkurzacza. Warto bardzo dokładnie zapoznać się z elementami systemu, aby wiedzieć, na co zwrócić uwagę przy zamawianiu i nie kupować niepotrzebnych akcesoriów, które można dokupić później. Lepiej zainwestować w droższą jednostkę niż w wiele akcesoriów za tę samą cenę. Wielu inwestorów koncentruje się tylko na jednostkach centralnych, ale przy wyborze producenta warto brać pod uwagę również to, czy oferta firmy zawie- Fot. Top Vac R Fot. Beam INSTALACJE wodu wydechowego na zewnątrz. Powinien on wychodzić z dala od okien, zwłaszcza sąsiada, i na boczną elewację budynku – nie wyżej niż 30 cm nad powierzchnią terenu. ra wszystkie elementy, począwszy od rur, po akcesoria dodatkowe. Warto też sprawdzić, jak szeroki jest wybór jednostek centralnych, nie tylko pod względem wydajności, ale też różnych technologii budowy, a zwłaszcza rozwiązań separacji kurzu. E JAK EKSPLOATACJA W jednostce centralnej znajduje się pojemnik na kurz, który należy systematycznie opróżniać. Wymieniać należy też filtry – zgodnie z zaleceniami producenta. W niektórych folderach producentów zdarzają się porady, że separatory wystarczy oczyścić raz na pół roku. Jednak ze względów higienicznych powinno się to robić nie rzadziej niż raz na trzy miesiące i to niezależnie od tego, czy pojemnik jest całkowicie wypełniony, czy nie. Odkurzacze z filtrami workowymi należy oczyszczać częściej. Systematyczne czyszczenie zapewni nie tylko wydajną pracę systemu, ale zapobiegnie również ewentualnemu namnażaniu się roztoczy i bakterii oraz pleśni w separatorze. nr 1/2011 INSTALACJE PRZEGLĄD ODKURZACZY CENTRALNYCH Nuera Air 10 Siła ssąca [AirWatt]: 502; Max podciśnienie: 300 mbar; Moc: 1429 W; Orientacyjna powierzchnia sprzątania: do 180 m2; Pojemność zbiornika na śmieci: 22 l; Typ filtra: odkurzacz posiada podwójną filtrację: cyklonowa filtracja w połączeniu z filtrem Duo-Fib to udoskonalony proces filtracji zatrzymujący najdrobniejsze cząsteczki kurzu, do 0,1 mikrona; jednorazowy worek filtracyjny o pojemności 12 l gwarantuje odpowiednią przepuszczalność powietrza i stałą siłę ssącą; Funkcje: doskonale nadaje się do sprzątania powierzchni suchych, dzięki zintegrowanym kanałom wyciszającym nie posiada tłumika hałasu, jednostka występuje również w wersji bez wyrzutu powietrza z przeznaczeniem do domów pasywnych; Wymiary (wys./gł./szer.): 590/340/370 mm; Wyposażenie podstawowe: odkurzacz wyposażony jest w komplet potrzebnych elementów do podłączenia z instalacją PVC; Wyposażenie dodatkowe: komplet elementów eksploatacyjnych na pierwsze kilka lat użytkowania; Gwarancja: 25 lat na wszystkie części jednostki centralnej; Cena brutto jednostki centralnej: 2939 zł Nuera H2O Nuera Aircyklon Siła ssąca [AirWatt]: 590; Max podciśnienie: 290 mbar; Moc: 1853 W; Orientacyjna powierzchnia sprzątania: do 250 m2; Pojemność zbiornika na śmieci: 17 l; Typ filtra: stały filtr + cyklon lub worek jednorazowy; Funkcje: doskonały do sprzątania powierzchni suchych; Wymiary (wys./gł./szer.): 840/330/400 mm; Wyposażenie podstawowe: odkurzacz wyposażony jest w komplet potrzebnych elementów do podłączenia z instalacją PVC; Wyposażenie dodatkowe: komplet elementów eksploatacyjnych na pierwsze kilka lat użytkowania; Gwarancja: 25 lat na wszystkie części jednostki centralnej; Cena brutto jednostki centralnej: 3148 zł Zestaw sprzątający ROYAL z wężem Superior LCD Zestaw sprzątający ROYAL z wężem Superior LCD Zestaw sprzątający stworzony został tak, aby spro- Siła ssąca [AirWatt]: 492; Max podciśnienie: Nuera Aircyklon Nuera Air 10 370 mbar; Moc: 1760 W; Orientacyjna powierzchnia sprzątania: do 400 m2; Typ filtra: cyklon z automatycznym odpływem do kanalizacji; Funkcje: doskonały do sprzątania zarówno suchych, jak i mokrych powierzchni; Wymiary (wys./gł./szer.): 1010/400/370 mm; Wyposażenie podstawowe: odkurzacz wyposażony jest w komplet potrzebnych elementów do podłączenia z instalacją PVC; Gwarancja: 25 lat na wszystkie części jednostki centralnej; Cena brutto jednostki centralnej: do uzgodnienia Nuera AIR 50 Siła ssąca [AirWatt]: 601; Max podciśnienie: 330 mbar; Moc: 1672 W; Orientacyjna powierzchnia sprzątania: do 800 m2; Pojemność zbiornika na śmieci: 43 l; Typ filtra: DuoFib + cyklon lub worek jednorazowy; Funkcje: odkurzacz przeznaczony jest do sprzątania powierzchni suchych, dzięki zintegrowanym kanałom wyciszającym nie posiada tłumika hałasu, model ten występuje również w dwukierunkowej technologii bezprzewodowej, która daje dodatkowe możliwości pracy odkurzacza, zewnętrzny moduł kontrolujący przy jednostce współpracuje z uchwytem węża, a umieszczony na nim wyświetlacz LCD informuje użytkownika tylko o rzeczywistej pracy odkurzacza; Wymiary (wys./gł./szer.): 890/430/400 mm; Wyposażenie podstawowe: odkurzacz wyposażony jest w komplet potrzebnych elementów do podłączenia z instalacją PVC; Wyposażenie dodatkowe: komplet elementów eksploatacyjnych na pierwsze kilka lat użytkowania; Gwarancja: 25 lat na wszystkie części jednostki centralnej; Cena brutto jednostki centralnej: 5978 zł stać najbardziej wymagającym użytkownikom. Wyposażenie podstawowe: wąż ssący Superior LCD z włącznikiem ON/OFF oraz wyświetlaczem LCD na uchwycie, rura teleskopowa z możliwością wydłużenia do 1 m, otulina na wąż ssący chroniąca meble i krawędzie ścian przed zarysowaniem, ssawka dwuklawiszowa Super Premium do podłóg, szczotka do podłóg drewnianych obrotowa, ssawka obrotowa dwufunkcyjna – jedną stroną szczotki czyścimy meble tapicerowane, drugą stroną, wykończoną włosiem, delikatne powierzchnie, ssawka szczelinowa przeznaczona głównie do czyszczenia trudno dostępnych miejsc, wieszak na wąż ssący, wieszak na rurę teleskopową, praktyczna torba na akcesoria; Gwarancja: 5 lat; Cena brutto zestawu sprzątającego: do uzgodnienia Szufelka automatyczna Szufelka automatyczna stal szlachetna Szufelka automatyczna jest montowana głównie w cokole szaf w kuchni i wiatrołapie, po naciśnięciu stopą uruchamia się, aby zanieczyszczenia z podłogi trafiły bezpośrednio do jednostki centralnej; Wymiary (wys./gł./szer.): 50/110/220 mm; Wyposażenie podstawowe: elastyczny wąż podłączeniowy o dł. 450 mm; Gwarancja: 2 lata; Cena brutto szufelki automatycznej: 490 zł Nuera H 2O Nuera AIR 50 Top Vac, ul. Poznańska 89, 62-052 Komorniki, tel. 61 817 70 43, [email protected], www.topvac.pl 38 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 1/2011 ENKE Siła ssąca [AirWatt]: 490–1240; Max podciśnienie: 33–37 kPa; Moc: 1500-3600 W; Orientacyjna powierzchnia sprzątania: do 2000 m2; Pojemność zbiornika na śmieci: 19–100 dm3; Typ filtra: dwuetapowy system filtracji z filtrem z mikrowłókien oraz filtrem poliestrowym o dużej powierzchni filtracji; Poziom hałasu: 58–66 dB; Funkcje: elektroniczny panel informacyjny, automatyczny otrząsacz filtra poliestrowego, Soft-Start, zawór bezpieczeństwa BY-PASS; Wymiary (wys./gł./szer.): 700/320–1650/650/800 mm; Wyposażenie podstawowe: materiały do mocowania jednostki, zapasowe worki z mikrowłókien, tłumik hałasu; Wyposażenie dodatkowe: dodatkowe akcesoria do sprzątania, separatory; Gwarancja: 5 lat; Cena brutto jednostki centralnej i podstawowych akcesoriów do montażu instalacji w domu o pow. 150–200 m2: od 1217,56 zł Enke Vacuum Polska, ul. Jaworowa 1, 60-185 Skórzewo, tel./fax 61 814 34 06 [email protected] www.enke-vacuum.pl PRZEGLĄD ODKURZACZY CENTRALNYCH INSTALACJE P R Z E G L Ą D ODKURZACZY CENTRALNYCH DISAN Siła ssąca [AirWatt]: 378–825; Max podciśnienie: 26–36 kPa; Moc: 1100–4500 W; Orientacyjna powierzchnia sprzątania: do 3000 m2; Pojemność zbiornika na śmieci: 3,5–45 dm3; Typ filtra: trójstopniowy system filtracji, cyklon górny i dolny oraz filtr dokładny poliestrowy; Poziom hałasu: 58–66 dB; Funkcje: Soft-Start, system perfect filtraction, turbina typu BY-PASS; Wymiary (wys./gł./szer.): 27/42/52-157/80/72 mm; Wyposażenie podstawowe: materiały do mocowania jednostki, mufy łączeniowe, tłumik hałasu, worki na śmieci; Wyposażenie dodatkowe: dodatkowe akcesoria do sprzątania, separatory, panel informacyjny; Gwarancja: 5 lat; Cena brutto jednostki centralnej: od 2196 zł VENTON Siła ssąca [AirWatt]: 378–825; Max podciśnienie: 26–36 kPa; Moc: 1100–4500 W; Orientacyjna powierzchnia sprzątania: do 3000 m2; Pojemność zbiornika na śmieci: 3,5–45 dm3; Typ filtra: trójstopniowy system filtracji, cyklon górny i dolny oraz filtr dokładny poliestrowy; Poziom hałasu: 58–66 dB; Funkcje: Soft-Start, system perfect filtraction, turbina typu BY-PASS; Wymiary (wys./gł./szer.): 27/42/52– -40/54/161 mm; Wyposażenie podstawowe: materiały do mocowania jednostki, mufy łączeniowe, tłumik hałasu, worki na śmieci; Wyposażenie dodatkowe: dodatkowe akcesoria do sprzątania, separatory, panel informacyjny; Gwarancja: 3 lata; Cena brutto jednostki centralnej: od 2195 zł COMFORT SYSTEM, ul. Malwowa 138, 60-185 Skórzewo, tel./fax 61 862 84 22 [email protected], www.comfortsystem.com.pl PRZEGLĄD ODKURZACZY CENTRALNYCH Visual 250 Siła ssąca [AirWatt]: 650; Max podciśnienie: 2950 mm/H2O; Moc: 1400 W; Orientacyjna powierzchnia sprzątania: 250 m2; Pojemność zbiornika na śmieci: 18 dm3; Typ filtra: zmywalny poliestrowy HEPA; Poziom hałasu: 58 dB; Wymiary (wys./gł./szer.): 700/330/360 mm; Wyposażenie podstawowe: tłumik wyrzutu, zestaw sprzątający Design Alu Flex (on/off), zestaw sprzątający Manual, separator zanieczyszczeń; Wyposażenie dodatkowe: dodatkowe akcesoria do sprzątania, wyświetlacz funkcji; Gwarancja: 5 lat; Cena brutto jednostki centralnej: 3286 zł Speedy 150 Siła ssąca [AirWatt]: 600; Max podciśnienie: 2715 mm/H2O; Moc: 1300 W; Orientacyjna powierzchnia 2 sprzątania: 150 m ; Pojemność zbiornika na śmieci: 15 l; Typ filtra: zmywalny poliestrowy HEPA; Poziom hałasu: 58 dB; Wymiary (wys./gł./szer.): 705/325/325 mm; Wyposażenie podstawowe: tłumik wyrzutu, zestaw sprzątający Design Alu Flex (on/off), zestaw sprzątający Manual, separator zanieczyszczeń 15 l; Wyposażenie dodatkowe: dodatkowe akcesoria do sprzątania, wyświetlacz funkcji; Gwarancja: 5 lat; Cena brutto jednostki centralnej: 2905 zł Tecno Activa Standard SA 100 TA Siła ssąca [AirWatt]: 650; Max podciśnienie: 2950 mm/H2O; Moc: 1400 W; Orientacyjna powierzchnia sprzątania: 250 m2; Pojemność zbiornika na śmieci: 21 dm3; Typ filtra: zmywalny poliestrowy HEPA; Poziom hałasu: 58 dB; Wymiary (wys./gł./ szer.): 915/370/380 mm; Wyposażenie podstawowe: tłumik wyrzutu, zestaw sprzątający Flisy Elite (bezprzewodowy on/ off), wyświetlacz funkcji, separator zanieczyszczeń 15 l; Wyposażenie dodatkowe: dodatkowe akcesoria do sprzątania; Gwarancja: 5 lat; Cena brutto jednostki centralnej: 3956 zł SISTEM-AIR POLSKA, ul. Słonecznikowa 11, 10-820 Olsztyn, tel. 89 527 80 43, [email protected], www.scanpol.com.pl, www.sistemair.pl nr 1/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 39 INSTALACJE PRZEGLĄD ODKURZACZY CENTRALNYCH aeroVac SR13 Max podciśnienie: 30 kPa; Moc: 1370 W; Orientacyjna powierzchnia sprzątania: 200 m2; Pojemność zbiornika na śmieci: 23,6 dm3; Typ filtra: samoczyszczący worek odwrócony, alternatywnie możliwość stosowania jednorazowego worka papierowego (częstotliwość wymiany – 1/rok); Poziom hałasu: 66 dB; Funkcje: jednostka centralna do instalacji centralnego odkurzania umożliwia zdalne włączanie i wyłączanie, obsługuje niskonapięciową instalację sterującą; Wymiary (wys./gł./szer.): 990/330/310 mm; Wyposażenie podstawowe: gniazdo ssawne w obudowie, opatentowana szczelina dekompresyjna pozwalająca na zbieranie kurzu do zwykłych toreb foliowych; Wyposażenie dodatkowe: separator popiołu, separator płynów, ssawki, szczotki turbo, szufelki automatyczne; Gwarancja: 5 lat; Cena brutto: jednostka centralna – 1699 zł, zestaw do sprzątania 9 m z kompletem ssawek – 269 zł, instalacja – około 500 zł S1570 Split Max podciśnienie: 28,7 kPa; Moc: 1570 W; Orientacyjna powierzchnia sprzątania: 300 m2; Pojemność zbiornika na śmieci: 25,6 dm3; Typ filtra: czysty cyklon z mechanicznym rozdziałem strumieni, wyposażony w filtr elektrostatyczny + dodatkowy filtr włosów, brak konieczności stosowania dodatkowych filtrów workowych ani worków odwróconych; Poziom hałasu: 68 dB; Funkcje: jednostka centralna do instalacji centralnego odkurzania umożliwia zdalne włączanie i wyłączanie, separacja włosów, łatwy dostęp do filtrów elektrostatycznych, jednostka obsługuje niskonapięciową instalację sterującą; Wymiary (wys./gł./szer.): silnik 325/310 mm, aeroVac SR13 S1570 Split aeroVac S1570 separator 955/310 mm; Wyposażenie podstawowe: opatentowana szczelina dekompresyjna pozwalająca na zbieranie kurzu do zwykłych toreb foliowych, konstrukcja Split; Wyposażenie dodatkowe: separator popiołu, separator płynów, ssawki, szczotki turbo, szufelki automatyczne; Gwarancja: 5 lat; Cena brutto: jednostka – 2899 zł, zestaw do sprzątania ElektroComfort ze zdalnym wyłącznikiem w uchwycie, długość węża 9 m – 499 zł, instalacja – około 500 zł aeroVac S1570 Max podciśnienie: 28,7 kPa; Moc: 1570 W; Orientacyjna powierzchnia sprzątania: 300 m2; Pojemność zbiornika na śmieci: 23,7 dm3; Typ filtra: czysty separator cykloniczny z filtrem elektrostatycznym, brak konieczności stosowania dodatkowych filtrów workowych ani worków odwróconych; Poziom hałasu: 68 dB; Funkcje: jednostka centralna do instalacji centralnego odkurzania umożliwia zdalne włączanie i wyłączanie, jednostka obsługuje niskonapięciową instalację sterującą; Wymiary (wys./gł./ szer.): 1100/330/310 mm; Wyposażenie podstawowe: opatentowana szczelina dekompresyjna pozwalająca na zbieranie kurzu do zwykłych toreb foliowych; Wyposażenie dodatkowe: separator popiołu, separator płynów, ssawki, szczotki turbo, szufelki automatyczne; Gwarancja: 5 lat; Cena brutto: jednostka – 2399 zł, zestaw do sprzątania 9 m z kompletem ssawek – 269 zł, instalacja – około 500 zł SANTECH, ul. Tomaszowska 2, 04-840 Warszawa, tel. 22 615 80 90, fax 22 615 80 91 promocja www.ksiegarniatechniczna.com.pl Caril Spier „Wielka księga wnętrz. Piękny dom” Stron 464 Wydawnictwo „Arkady”, Warszawa 2010 Cena 89 zł 40 Wyobraź sobie dom, który sprawia Ci radość, który jest dla Ciebie źródłem szczęścia. Wielka księga wnętrz powstała po to, by pomóc Ci stworzyć takie właśnie miejsce. Ten obszerny przewodnik po sztuce projektowania wnętrz, zawierający 500 kolorowych ilustracji, stanowi zbiór doskonałych pomysłów, jak urządzić pomieszczenia pełniące w domu różnorodne funkcje. Rady i wskazówki wybitnych dekoratorów to nieocenione źródło wiedzy, na której zawsze możesz polegać. Księgarnia Techniczna ul. Karczewska 18 04-112 Warszawa tel. 22 512 60 60 fax 810 27 42 e-mail: [email protected] www.ksiegarniatechniczna.com.pl www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 1/2011 PÓŁKA Z NARZĘDZIAMI SKRZYNKA NARZĘDZIOWA WWW.TOPEX.PL Firma TOPEX wzbogaciła swoją ofertę o nową skrzynkę narzędziową 22". Duża pojemność pozwala na umieszczenie w niej większości niezbędnych narzędzi. Nowa skrzynka to propozycja dla tych, którzy często przenoszą narzędzia i chcą lepiej zorganizować swój warsztat. Skrzynka, o wymiarach 277×267×550 mm, zbudowana jest z trwałego tworzywa sztucznego. Wyposażono ją w aluminiowy i poręczny uchwyt ułatwiający przenoszenie. Wkładana tacka i zewnętrzne organizery ułatwiają przechowywanie i odnajdywanie potrzebnych narzędzi. Całość konstrukcji zwieńczona jest wiekiem, zamykanym na dwa zatrzaski – dzięki temu możemy mieć pewność, że skrzynka nie otworzy się w czasie transportu. Sugerowana cena brutto: około 90 zł. AKUMULATOROWE WIERTARKO-WKRĘTARKI UDAROWE Akumulatorowe wiertarko-wkrętarki udarowe GSB 14,4 V-LI Professional i GSB 18 V-LI Professional z linii dynamicserie firmy Bosch są przykładem połączenia kompaktowej konstrukcji i wydajności. Dzięki bardzo krótkiemu korpusowi (tylko 195 mm) są najmniejszymi akumulatorowymi wiertarko- WWW.BOSCH.PL dzenia są wygodne do trzymania w dłoni, co jest zasługą ich niewielkiego ciężaru (1,6 kg z akumulatorem Compact) oraz wąskiej rękojeści. czterobiegunowy silnik Bosch oraz nowa koncepcja przekładni zapewniają również wiertarko-wkrętarkom wyjątkowo wysoki moment obrotowy (67 Nm w modelu GSB 18 V-LI z aku- -wkrętarkami uda- mulatorem o pojemności 3,0 Ah). Dzięki temu urządzenia rowymi w swojej mogą wywiercić do 55 otworów (6×50 mm) w murze na klasie. Mają funk- jednym cyklu ładowania akumulatora. Maksymalna średnica cję wiercenia z uda- wiercenia w murze wynosi 13 mm. Innowacyjna, dwubiegowa rem do wykonywa- przekładnia planetarna gwarantuje elastyczność stosowania: nia otworów w mu- wiercenia w drewnie o średnicy do 32/35 mm z akumulato- rze. Osiągają wysoki mo- rem Premium o pojemności 3,0 Ah (14,4/18 V) oraz wier- ment obrotowy dzięki za- cenia w metalu o średnicy do 13 mm. stosowaniu nowej prze- Sugerowana cena brutto: GSB 14,4 V-LI Professional kładni oraz czterobieguno- (L-Boxx, 2 akumulatory×3,0 Ah) – 1463 zł; GSB 18 V-LI wego silnika Bosch. Oba urzą- Professional (L-Boxx, 2 akumulatory×3,0 Ah) – 1707 zł. MOBILNA KOBYŁKA Firma Stanley wprowadza do sprzedaży nowy stojak – kobyłkę przeznaczony dla osób zajmujących się pracami budowlano-remontowymi. Jego charakterystyczna konstrukcja, pozwalająca na łatwe i szybkie WWW.STANLEYWORKS.COM korpusu umieszczone zostały specjalne zamki, dzięki którym możliwe jest łączenie dwóch kobyłek, co znacznie ułatwia ich transport. Sugerowana cena brutto: około 200 zł. składanie sprawia, że stojak to propozycja zarówno dla profesjonalistów, jak i domowych majsterkowiczów. Nowy produkt sprawdzi się zarówno w zakładzie stolarskim, rzemieślniczym, jak również podczas prac monterskich czy budowlanych. To urządzenie polecane jest szczególnie tym, którzy pracują poza swoim warsztatem, w miejscach, gdzie nie ma blatów, rusztowań ani innych powierzchni roboczych. Stojak – kobyłka wyróżnia się mobilną konstrukcją (wymiary złożonego stojaka to 102×12×10 cm) oraz niewielką masą (4,5 kg), dzięki czemu nie sprawia problemów podczas transportu i przechowywania. Korpus wykonany jest z tworzywa, a nogi ze stalowych mocnych kształtowników. Komfort transportu złożonej kobyłki zapewniają rękojeść i pasek. Dzięki zastosowaniu trwałych materiałów maksymalne obciążenie przypadające na jeden stojak wynosi nawet 170 kg. Dodatkowo na końcach nr 1/2011 Opracowano na podstawie informacji od firm Zdjęcia: serwis prezentowanych firm www.eksper tbudowlany.pl 41 Fot. Vaillant INSTALACJE REKUPERATORY CO WARTO O NICH WIEDZIEĆ Andrzej Paterak specjalista ds. technicznej obsługi klienta, Elektra Jak wybierać centralę z rekuperatorem? Wybierając centralę wentylacyjną, należy przede wszystkim kierować się parametrami technicznymi urządzenia i wybierać produkty najwyższej jakości. Urządzenie powinno mieć bowiem wysoką sprawność wymiennika, jak najniższy pobór mocy oraz automatykę sterującą jego pracą. Na rynku oferowane są urządzenia o sprawności od około 60 do 95%. Niższą sprawność mają centrale z wymiennikami krzyżowymi, wyższą zaś urządzenia z wymiennikami obrotowymi. Centrale z wymiennikami obrotowymi wykazują się też niewielkim zużyciem prądu, np. nie potrzebują dodatkowej grzałki zabezpieczającej 42 www.eksper tbudowlany.pl przed zamarzaniem. Przy dużej sprawności wymiennika urządzenie odzyskuje więcej ciepła. Automatyczne sterowanie pracą centrali zapewnia większy komfort domownikom. Dzięki zmniejszeniu wydajności w nocy lub w czasie nieobecności w domu możemy ograniczyć wydatki na wentylację nawet o 75%. Dlatego też najlepiej, gdy automatyka sama czuwa nad wyborem właściwego trybu pracy. Zainwestowanie w centralę z najwyższą wydajnością zapewnia wysoki komfort domownikom i niższe koszty eksploatacji. Ma również wpływ na lepszy bilans cieplny budynku. mgr inż. Dariusz Gawrycki zastępca dyrektora EWFE-Polonia Sp. z o.o. Kiedy należy podjąć decyzję o inwestycji w wentylację mechaniczną z rekuperatorem i ile dzięki niej możemy zaoszczędzić? Jeżeli decydujemy się na budowę domu energooszczędnego lub pasywnego, to nie możemy zapomnieć o systemie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Jest to jedyne znane obecnie rozwiązanie techniczne, gwarantujące odpowiednią jakość powietrza oraz energooszczędność w późniejszym okresie eksploatacji budynku. Sama decyzja o zastosowaniu rekuperatora musi być podjęta możliwie jak najszybciej, najlepiej na etapie projektowania architektonicznego budynku lub instalacji sanitarnych. Pamiętajmy, że rozprowadzenie przewodów wentylacyjnych musi być wykonane najpierw, czyli jeszcze przed innymi instalacjami sanitarnymi. Całkowite nakłady inwestycyjne na system z rekuperatorem są w efekcie dużo niższe, ponieważ oszczędzamy na budowaniu kominów wentylacyjnych, naprawach dekarskich, nawiewnikach w oknach oraz mniejszych powierzchniach grzejników. Unikamy również problemów i kosztów związanych z późniejszymi naprawami szkód budowlanych. Początkowe wątpliwości inwestorów na etapie podejmowania decyzji o zastosowaniu wentylacji z odzyskiem ciepła bardzo szybko się rozwiewają. W trakcie eksploatacji urządzenia okazuje się bowiem, że w domu jest zawsze czyste i świeże powietrze, a wydatki nr 1/2011 Ryszard Biernacki menadżer produktu Vaillant Ile można zaoszczędzić na energii, a ile trzeba wydać na centralę i instalację wentylacyjną? W nowoczesnym budownictwie, nastawionym na dobre ocieplenie i szczelność okien, coraz większy procentowy udział w stratach ciepła budynku dotyczy wentylacji. Można przyjąć, że straty te sięgają nawet 40% wszystkich strat łącznie. Element układu wentylacji mechanicznej, zwany rekuperatorem, pozwala na odzysk tej normalnie traconej energii i zmniejszenie kosztów ogrzewania nawet o 25% w skali roku. Przełożenie procentowych oszczędności na realne kwoty jest bardzo trudne, ponieważ zależy od zastosowanego systemu ogrzewania. Warto jednak zauważyć, że im droższa w eksploatacji jest instalacja (gaz, olej opałowy), tym wyższe mogą być spodziewane oszczędności. Również koszt samej instalacji może istotnie różnić się w zależności od przyjętej technologii jej wykonania. Na przykład parterowy budynek z nieużytkowym poddaszem pozwala teoretycznie na proste i niewymagające wysokich nakładów finansowych poprowadzenie instalacji wentylacyjnej. Szacunkowo można założyć, że łączny koszt z centralą wentylacyjną powinien zamknąć się w kwocie 15–20 tysięcy złotych dla budynku o powierzchni około 200 m2. Nie można jednak zapomnieć o dodatkowych zaletach omawianego rozwiązania, czyli wentylacji z odzyskiem ciepła. Wśród najważniejszych warto wymienić kilka: zmniejszenie groźby zawilgocenia budynku, zapewnienie ciągłego napływu świeżego powietrza oraz ograniczenie wpadających z zenr 1/2011 wnątrz zanieczyszczeń (w tym alergenów), które mają bezpośredni wpływ na nasze samopoczucie i komfort mieszkania. Tych elementów nie sposób przecież wycenić, tak jak nie sposób wycenić naszego zdrowia i zadowolenia z życia. mgr inż. Adam Słociński Alternatywne Systemy Komfortu Dział: Wentylacja z Odzyskiem Ciepła Kto jest godny zaufania, czyli jak wybrać wykonawcę instalacji? Budując dom, wielokrotnie napotykamy na liczne problemy związane z doborem właściwych technologii, rozwiązań i materiałów. Jeśli do tego dochodzi jeszcze wybór właściwego wykonawcy, sprawy zaczynają się komplikować. Największe rozbieżności w zakresie doboru urządzeń oraz wykonawstwa dotyczą wewnętrznych części instalacji ogrzewania i wentylacji mechanicznej, jeśli na taką jesteśmy skazani. Celowo używam tego sformułowania, gdyż nowoczesne budynki wykazują szczelność na tak wysokim poziomie, że naturalne, grawitacyjne wentylowanie domu całkowicie zanika. Skoro technologia wymusza postęp, nic więc dziwnego, że na rynku pojawia się wielu wykonawców. Którego zatem wybrać? Najlepsza jest oczywiście tzw. poczta pantoflowa. Jeśli ktoś jest sprawdzony przez sąsiada lub znajomego, to prawdopodobieństwo, że będziemy cieszyć się z dobrze wykonanej instalacji, jest wysokie. Na pewno nie warto korzystać z usług kogoś, kto zajmuje się instalacjami c.o. czy wykończeniem wnętrz, a wentylację zrobi tak przy okazji. Wentylacja to bardzo delikatna i trudna technicznie sprawa, szczególnie dla hydraulika przyzwyczajonego do fizyki dotyczącej płynów, a nie powietrza. Godny polecenia jest na pewno ktoś, kto zajmuje się jedynie rekuperacją lub specjalizuje się w niej, ma bogatą listę referencyjną obiektów, których nie wstydzi się pokazać. Taki wykonawca doradzi, jaki jest preferowany system prowadzenia przewodów, ich rodzaj oraz dostosowanie do instalacji. Inwestor powinien spisać z wykonawcą pisemną umowę, ponieważ odpowiada on za wykonanie i działanie gotowego systemu. Wykonawca odpowiada zarówno za czystość, możliwość rewizji, jak i głośność instalacji na odpowiednim poziomie, a także regulację systemu, która pośrednio decyduje o komforcie i sprawności działania całej instalacji. Decydując się zainstalowanie systemu rekuperacji w domu, należy przede wszystkim pamiętać o tym, aby korzystać z usług doświadczonych specjalistów, posługujących się powszechnie stosowanymi i uznawanymi za właściwe urządzeniami i materiałami. Partnerski układ jest dobry, ale tylko wtedy, kiedy podparty jest precyzyjną umową ze ściśle określonym zakresem obowiązków. Unikniemy wówczas niepotrzebnych nieporozumień. INSTALACJE na ogrzewanie spadają o 40–60% (co oznacza większe oszczędności niż przy preferowanych obecnie układach solarnych). mgr inż. Marek Chilewski Kierownik Działu Rozwoju Ekoklimax-Projekt Czy można stosować rekuperację w domach z kominkiem, jakie są wtedy wymagania? Współpraca rekuperacji, czyli wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, z kominkiem jest jak najbardziej możliwa, ale wymaga spełnienia pewnych warunków. Do spalania paliwa niezbędny jest tlen. Kominki z zamkniętą komorą spalania mają własny przewód dostarczający tlen z powietrza zewnętrznego, natomiast spaliny odprowadzane są przez komin. Aby zapobiec wydostawaniu się spalin do pomieszczenia podczas dokładania drewna, należy wytworzyć w nim nadciśnienie „wpychające” spaliny do komina. zamknięta komora spalania otwarta komora spalania Dla kominków z otwartą komorą spalania źródłem tlenu jest powietrze zasysane z pomieszczenia. W tym przypadku wymagane jest znacznie większe nadciśnienie w pomieszczeniu, a podczas rozpalania nawet całkowite wyłączenie wentylatora wywiewnego centrali. W ten sposób będziemy mieli pewność, że jedyną drogą ucieczki spalin będzie przewód kominowy i że nie zabraknie tlenu do spalania. Centrale EkoZefir, wyposażone w wentylatory EC oraz sterownik Digital, mają możliwość osobnej regulacji wentylatora nawiewnego i wywiewnego, z opcją zainicjowania żądanego nadciśnienia sygnałem zewnętrznym, oraz funkcję „kominek”, która pilnuje wymaganego nadciśnienia przy i po rozpalaniu, w zadanym czasie. www.eksper tbudowlany.pl 43 INSTALACJE P R Z E G L Ą D R E K U P E R A T O R Ó W alne 3-stopniowe, zegarowe, czujnikami zewnętrznymi wilgoci lub CO2, łączone, również w połączeniu z budynkami inteligentnymi; Gwarancja: 2 lata, opcjonalnie 5 lat. TURBOVEX (TX250-1250 i TX3000) RENOVENT HR (180, 300/300B, 400/400B) Rodzaj wymiennika: krzyżowo-przeciwprądowy; Sprawność: 95%; Temperatura stosowania: od –30 do +50°C; Zakres wydajności: 150–400 m3/h; Nagrzewnice: opcjonalnie – wstępna elektryczna modulowana max 1 kW, wtórna elektryczna modulowana max 1 kW, wstępna wodna do 3 kW; Zabezpieczenia przed szronieniem: elektroniczne; różnicowanie wydajności wentylatorów lub wsparcie nagrzewnicą; Regulacja: płynna w pełnym zakresie, 3 tryby programowania; Sterowanie: manu- Rodzaj wymiennika: rotacyjny; Sprawność: 60–85%; Temperatura stosowania: od –30 do +50°C; Zakres wydajności: 125–3000 m3/h; Nagrzewnice: elektryczna; Zabezpieczenia przed szronieniem: elektroniczne, różnicowanie wydajności wentylatorów lub wsparcie nagrzewnicą; Regulacja: automatyzny bypass; Sterowanie: automatyczne, czujnikami zewnętrznymi wilgoci, CO2 lub ruchu, indywidualnie lub systemem zarządzania Quario (QMS – Quario Management System) – system ten zarządza centralnie systemami wentylacyjnymi zaś duża liczba interfejsów umożliwia jego połączenie z systemem zarządzania budynkiem; Gwarancja: 2 lata. CLRC CF Rodzaj wymiennika: przeciwprądowy; Sprawność: 90%; Temperatura stosowania: od –30 do +50°C; Zakres wydajności: 500–4000 m3/h; Nagrzewnice: wodna i elektryczna; Zabezpieczenia przed szronieniem: elektroniczne; różnicowanie wydajności wentylatorów lub wsparcie nagrzewnicą; Regulacja: trzystopniowy regulator prędkości; Sterowanie: sterowana silnikiem przepustnica obejściowa, elektroniczny termostat z sondą NTC, presostat różnicowy (DPS); Gwarancja: 2 lata. Rekuperator dachowy TX 3000 Rekuperator CLRC CF Rekuperator podsufitowy TX 250 NOWOŚĆ! TURBOVEX – rekuperatory bezkanałowe RENOVENT HR ASK BRINK, 34-114 Brzeźnica 320, tel. 33 483 22 22 P R Z E G L Ą D R E K U P E R A T O R Ó W REKUPERATORY DANFOSS AIR bezprzewodowy sterownik Air Dial Rodzaj wymiennika: krzyżowo-przeciwprądowy; Sprawność: 95%; Temperatura stosowania: od –30 do +50°C; Nagrzewnice: nagrzewnice powietrza świeżego: elektryczna, geotermalna (również jako chłodnica); nagrzewnice powietrza nawiewanego: elektryczna, wodna; Zabezpieczenia przed szronieniem: tak; Regulacja: równoważenie poinstalacyjne wymiennika ciepła (regulacja obrotów wentylatorów wywiewnego i nawiewnego); Sterowanie: bezprzewodowe (menu w języku polskim); Gwarancja: 24 miesiące. DANFOSS AIR W1 (wersja pionowa) Zakres wydajności: 0–180 m3/h; Cena brutto: 10 479,00 zł DANFOSS AIR A2 (wersja pozioma), DANFOSS AIR W2 (wersja pionowa) Zakres wydajności: 0–300 m3/h; Cena brutto: 13 816,00 zł AIR W2 DANFOSS AIR A3 (wersja pozioma) Zakres wydajności: 0–500 m3/h; Cena brutto: 19 300,00 zł Dodatkowo w cenie: bezprzewodowy, intuicyjny sterownik Air Dial z programami sterowania i możliwością indywidualnego stworzenia programu do potrzeb mieszkańców, funkcja zwiększonej mocy (Buster), funkcja chłodzenia – tryb „letni bypass”, bezpłatny dobór do potrzeb użytkowników i projekt. AIR A2 DANFOSS Sp. z o.o., ul. Chrzanowska 5, 05-825 Grodzisk Mazowiecki Dowiedz się więcej: www.strefaklienta.com.pl Zapytaj: [email protected], tel. 22 755 0 700 44 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 1/2011 P R Z E G L Ą D R E K U P E R A T O R Ó W Rodzaj wymiennika: krzyżowy; Sprawność: 69%; Zakres wydajności: 175–630 m3/h (377–50 Pa); Nagrzewnice: w cenie; Zabezpieczenia przed szronieniem: wyłączenie wentylatora nawiewnego lub nagrzewnica wstępna (opcja); Regulacja: regulacja wydajności tyrystorowa 5-biegowa lub procentowa; Sterowanie: przełączanie pracy lato/zima obejściem, sterowanie w cenie; Gwarancja: 24 miesiące; Cena brutto: 6209,80 zł (cena katalogowa) INSTALACJE EkoZefir RK-350-SP-2.2 EkoZefir RK-500-UP-2.2 EkoZefir RK-700-KP-2.2 EkoZefir RK-350-SP-2.2 Rodzaj wymiennika: krzyżowy; Sprawność: 71%; Zakres wydajności: 250–700 m3/h (370–50 Pa); Nagrzewnice: w cenie; Zabezpieczenia przed szronieniem: wyłączenie wentylatora nawiewnego lub nagrzewnica wstępna (opcja); Regulacja: regulacja wydajności tyrystorowa 5-biegowa lub procentowa; Sterowanie: przełączenie pracy lato/zima: wkład letni, sterowanie w cenie; Gwarancja: 24 miesiące; Cena brutto: 7344,40 zł (cena katalogowa) EkoZefir RK-700-KP-2.2 Rodzaj wymiennika: krzyżowy; Sprawność: 72%; Zakres wydajności: 350–830 m3/h (345–50 Pa); Nagrzewnice: w cenie; Zabezpieczenia przed szronieniem: wyłączenie wentylatora nawiewnego lub nagrzewnica wstępna (opcja); Regulacja: regulacja wydajności napięcie 0–10 V – 5-biegowa lub procentowa; Sterowanie: przełączanie pracy lato/zima obejściem, sterowanie w cenie; Gwarancja: 24 miesiące; Cena brutto: 10 540,80 zł (cena katalogowa) EkoZefir RK-500-UP-2.2 EKOKLIMAX, ul. Podolska 13, 85-055 Bydgoszcz, tel. 52 321 24 53, fax 52 349 51 35, [email protected], www.ekozefir.pl P R Z E G L Ą D R E K U P E R A T O R Ó W Sterowanie: manualne (7-stopniowa LED) lub intuicyjny panel dotykowy TFT, program dzienny, tygodniowy, możliwość podłączenia czujnika wilgotności, CO2 i jakości powietrza, regulacja balansowa wydajności, sterowanie nagrzewnicą wodną lub elektryczną, automatyka do współpracy z kominkiem, funkcja kontroli czystości filtrów; Gwarancja: 24 miesiące; Cena brutto: od 7470,00 zł (7% VAT przy zakupie z montażem) automatyczny bypass do pracy letniej, funkcja kontroli czystości filtrów; możliwość montażu w pozycji stojącej, wiszącej pionowo lub poziomo; Gwarancja: 24 miesiące; Cena brutto: od 9995,00 zł (7% VAT przy zakupie z montażem) NOVUS 300 DC, entalpiczny NOVUS F 300 DC FOCUS 200, entalpiczny FOCUS F 200 Rodzaj wymiennika: kanalikowo-przeciwprądowy standardowy z tworzywa sztucznego (w przekroju szachownica), entalpiczny z celulozy (patent europejski); Sprawność: 91% efektywna (w wersji entalpicznej z odzyskiem wilgoci do 124%), produkt z certyfikatem do budownictwa pasywnego; Temperatura stosowania: od –20 do +40°C; Zakres wydajności: 60–200 m3/h; Nagrzewnice: w opcji – odmrażacz elektryczny 2 kW, nagrzewnica wodna 2 kW lub elektryczna 2 kW; Zabezpieczenia przed szronieniem: automatyczna regulacja wydajnością i kontrola temperatur na wymienniku, zalecany wymiennik gruntowy GWC lub glikolowy, w opcji odmrażacz elektryczny; Regulacja: centralne sterowanie, panel sterowniczy z 7-stopniową LED zmianą wydajności lub panel dotykowy z kolorowym wyświetlaczem z 5-stopniową regulacją, regulacja balansowa wentylatorów, funkcja zabezpieczenia przed zamarzaniem wymiennika, bardzo cichy (do 30 dB); Rodzaj wymiennika: kanalikowo-przeciwprądowy z tworzywa sztucznego (patent europejski); Sprawność: 93% efektywna (w wersji entalpicznej z odzyskiem wilgoci do 127%), certyfikat do budownictwa pasywnego; Temperatura stosowania: od –20 do +40°C; Zakres wydajności: 60–300 m3/h; Nagrzewnice: jako opcja – odmrażacz elektryczny 2 kW, nagrzewnica wodna 2 kW lub elektryczna 2 kW; Zabezpieczenia przed szronieniem: automatyczna regulacja wydajnością i kontrola temperatur na wymienniku, zalecany wymiennik gruntowy GWC lub glikolowy, w opcji odmrażacz elektryczny; Regulacja: 7-stopniowa lub modulowana od 15 do 100%, bardzo cicha praca (do 36 dB); Sterowanie: manualne (7-stopniowa regulacja wydajności) lub intuicyjny panel dotykowy TFT, funkcje sterowania jak Focus 200, SANTOS 570 DC, entalpiczny SANTOS F 570 DC Rodzaj wymiennika: kanalikowo-przeciwprądowy z tworzywa sztucznego (patent europejski PAUL); Sprawność: 93% efektywna (w wersji entalpicznej z odzyskiem wilgoci do 127%), produkt z certyfikatem do budownictwa pasywnego; Temperatura stosowania: od –20 do +40°C; Zakres wydajności: 85–570 m3/h; Nagrzewnice: jako opcja – odmrażacz elektryczny 6 kW, nagrzewnica wodna 6 kW lub elektryczna 6 kW; Zabezpieczenia przed szronieniem: automatyczna regulacja wydajnością i kontrola temperatur na wymienniku; Regulacja: 3-stopniowa regulacja wydajności lub modulowana od 15 do 100%, bardzo cicha praca(do 48 dB przy wydajności 70%); Sterowanie: manualne (3-stopniowa regulacja wydajności) lub panel obsługi 4-stopniowy, program dzienny, tygodniowy, w opcji czujnik wilgotności, CO2, regulacja balansowa wydajności, sterowanie nagrzewnicą wstępną (GWC, glikolowy lub elektryczną), automatyka do współpracy z kominkiem, automatyczny bypass do pracy letniej, funkcja kontroli czystości filtrów; Gwarancja: 24 miesiące; Cena brutto: od 12 595,00 zł (7% VAT przy zakupie z montażem) EWFE-Polonia Sp. z o.o., Dystrybutor na Polskę firmy PAUL Wärmerückgewinnung GmbH, ul. Homera 55, 80-299 Gdańsk tel. 58 342 12 61, [email protected], www.ewfe.com.pl nr 1/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 45 R E K U P E R A T O R Ó W INSTALACJE P R Z E G L Ą D RekuSENTINEL B Rodzaj wymiennika: przeciwprądowy; RekuSENTINEL B Sprawność: 92%; Temperatura stosowania: od –10 do +45°C; Zakres wydajności: 290 m3/h; Nagrzewnice: brak; Zabezpieczenia przed szronieniem: dysproporcja przepływów, tryb obejścia bypassem; Regulacja: 0–100%; Sterowanie: BMS zintegrowane, możliwość podłączenia dodatkowego bezprzewodowego panelu; Gwarancja: 24 miesiące; Cena brutto: 6002,40 zł RekuSENTINEL B Plus RekuSENTINEL B Plus Rodzaj wymiennika: przeciwprądowy; Sprawność: 92%; Temperatura stosowania: od –10 do +45°C; Zakres wydajności: 485 m3/h; Nagrzewnice: brak; Zabezpieczenia przed szronieniem: dysproporcja przepływów, tryb obejścia bypassem; Regulacja: 0–100%; Sterowanie: BMS zintegrowane, możliwość podłączenia dodatkowego bezprzewodowego panelu; Gwarancja: 24 miesiące; Cena brutto: 7661,60 zł RekuTOTUS Maxi Rodzaj wymiennika: przeciwprądowy; Sprawność: 90%; Temperatura stosowania: od –10 do +40°C; Zakres wydajności: 2000 m3/h; Nagrzewnice: wstępna elektryczna 4 kW; Zabezpieczenia przed szronieniem: dysproporcja przepływów, tryb obejścia bypassem, automatyczne (nagrzewnica); Regulacja: 0–100%; Sterowanie: BMS zintegrowane; Gwarancja: 24 miesiące; Cena brutto: 55 998,00 zł RekuTOTUS Maxi FLOP SYSTEM Sp. z o.o., ul. Kiełczowska 64, 51-315 Wrocław, tel. 71 325 14 20, fax 71 325 34 00 [email protected], www.flopsystem.pl, skype: officeflop P R Z E G L Ą D REKUPERATORÓW P R Z E G L Ą D REKUPERATORÓW P R Z E G L Ą D REKUPERATORÓW ComfoAir 350 Luxe VV CENTRALA WENTYLACYJNA VG 700 (L7) Ro- 46 dzaj wymiennika: aluminiowy, krzyżowy; Sprawność: 70%; Temperatura stosowania: regulowana temperatura nawiewanego powietrza w zakresie od 15 do 25°C; Zakres wydajności: 700 m3/h; Nagrzewnice: wstępna 1 kW, wtórna 2 kW; Zabezpieczenia przed szronieniem: czujnik monitorujący w sposób ciągły temperaturę w kasecie wymiennika, jeżeli powstaje ryzyko zamarznięcia skroplin, zostaje załączona nagrzewnica wstępna; Regulacja: 7-zakresowy autotransformator umożliwiający optymalny dobór prędkości wentylatorów; Sterowanie: niskonapięciowy zewnętrzny panel sterujący mocą i temperaturą nawiewu oraz informujący o stanie pracy centrali; Gwarancja: 24 miesiące; Cena brutto: 9638,00 zł recoVAIR Rodzaj wymiennika: kanalikowy, aluminiowy, przeciwprądowo-krzyżowy; Sprawność: do 95%; Temperatura stosowania: do temperatury zewnętrznej –7°C bez konieczności stosowania nagrzewnicy wstępnej; Zakres wydajności: dwa modele: 50–275 m³/h i 70–350 m³/h; Nagrzewnice: nie wymagane; Zabezpieczenia przed szronieniem: przejście w tryb pracy przerywanej (temp. zewnętrzna poniżej –7°C); Regulacja: 3-stopniowa praca, wentylatory o stałej wartości objętościowego przepływu; Sterowanie: regulator pokojowy w cenie urządzenia; Gwarancja: 24-miesiące; Cena brutto: 9453,78 zł (recoVAIR 275/3), 10 365,78 zł (recoVAIR 350/3) ELEKTRA ul. Marynarska 14, 02-674 Warszawa tel. 22 843 32 82, [email protected] VAILLANT SAUNIER DUVAL Sp. z o.o. Al. Krakowska 106, 02-256 Warszawa www.vaillant.pl www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M ComfoAir 550 Luxe VV, ComfoAir 350 Luxe VV, ComfoAir 350 Basic VV Rodzaj wymiennika: przeciwprądowy; Sprawność: do 95%; Zakres wydajności: do 550 m3/h (ComfoAir 550 Luxe VV), do 350 m3/h (ComfoAir 350 Luxe VV, ComfoAir 350 Basic VV); Nagrzewnice: wstępna, elektryczna, 2 kW; Zabezpieczenia przed szronieniem: nagrzewnica wstępna, automatyczny system antyzamrożeniowy; Regulacja: 4-stopniowa w wersji Luxe, 3-stopniowa w wersji Basic; Sterowanie: sterownik CC Ease lub panel dotykowy CC Luxe (wersja Luxe), przełącznik 3-stopniowy (wersja Basic); Gwarancja: 24 miesiące; Cena netto: 12 765,00 zł + sterowanie (ComfoAir 550 Luxe VV), 10 350,00 zł + sterowanie (ComfoAir 350 Luxe VV), 8901 zł + sterowanie (ComfoAir 350 Basic VV) ZEHNDER, ul. Tarnogajska 18 50-512 Wrocław, tel. 71 367 64 24 A nr 1/2011 MISTRAL 650 Rodzaj wymiennika: krzyżowy; Sprawność: 65–74%; Temperatura stosowania: do +45°C; Zakres wydajności: 600 m3/h (130 Pa); Nagrzewnice: nagrzewnice zewnętrzne, kanałowe elektryczne lub wodne; Zabezpieczenia przed szronieniem: w standardzie wyłączenie nawiewu, moż- liwe stosowanie nagrzewnic wstępnych; Regulacja: 4 zakresy wydajności centrali; Sterowanie: regulator mechaniczny RM1 lub RM4, albo regulator cyfrowy z programatorem; Gwarancja: 24 miesiące; Cena brutto: 5795,00 zł (wersja podstawowa bez sterownika) INSTALACJE lider wśród czasopism branżowych PRZEGLĄD REKUPERATORÓW bilans cieplny w budynku wentylacja w gastronomii dachy zielone narzędzia i stelaże instalacyjne Zalecane przez specjalistów MISTRAL 400 PRO EC Rodzaj wymiennika: przeciwprądowy; Sprawność: do 95%; Temperatura stosowania: do +45°C; Zakres wydajności: 450 m3/h (150 Pa); Nagrzewnice: nagrzewnice wtórne nie są wymagane; Zabezpieczenia przed szronieniem: w standardzie wyłączenie nawiewu, możliwe stosowanie nagrzewnic wstępnych (wbudowanych), centrala może współpracować z wymiennikiem gruntowym Pro-Vent Dom Wydawniczy MEDIUM Geo; Regulacja: 7 zakresów wydajności centrali; zastosowane wentylatory stałoprądowe EC umożliwiają niezależną płynną regulację wydajności nawiewu i wywiewu centrali; Sterowanie: regulator cyfrowy z programatorem tygodniowym i obsługa GWC; Gwarancja: 24 miesiące; Cena brutto: 9028,00 zł (wersja podstawowa bez sterownika) www.rynekinstalacyjny.pl ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel.: 22 810 21 24 faks: 22 810 27 42 e-mail: [email protected] ZAMAWIAM PRENUMERATĘ PRÓBNĄ RYNKU INSTALACYJNEGO TRZECH KOLEJNYCH NUMERÓW, OD NUMERU. NAZWA FIRMY ULICA I NUMER KOD POCZTOWY I MIEJSCOWOŚĆ OSOBA ZAMAWIAJĄCA RODZAJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ E-MAIL MISTRAL 400 DUO/GEO Rodzaj wymiennika: dwa wymienniki krzyżowe; Sprawność: 81–94%; Temperatura stosowania: do +45°C; Zakres wydajności: 400 m3/h (100 Pa); Nagrzewnice: nagrzewnice wtórne nie są wymagane; Zabezpieczenia przed szronieniem: w standardzie wyłączenie nawiewu, możliwe stosowanie nagrzewnic wstępnych, centrala w wersji GEO współpracuje z wymiennikiem gruntowym Pro-Vent Geo; Regulacja: 4 zakresy wydajności centrali; Sterowanie: regulator mechaniczny albo regulator cyfrowy z programatorem tygodniowym i obsługa GWC; Gwarancja: 24 miesiące; Cena brutto: od 6552,00 do 6930,00 zł (wersja podstawowa bez sterownika) TELEFON KONTAKTOWY Informujemy, że składając zamówienie, wyrażacie Państwo zgodę na przetwarzanie wyżej wpisanych danych osobowych w systemie zamówień Domu Wydawniczego Medium w zakresie niezbędnym do realizacji powyższego zamówienia. Zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU Nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Państwu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania ich i poprawiania. Upoważniam Dom Wydawniczy Medium do wystawienia faktury VAT bez podpisu odbiorcy. Wysyłka będzie realizowana po dokonaniu wpłaty na konto: Bank Zachodni WBK SA VI O/Warszawa 46 1090 1753 0000 0000 7406 8950 PRO-VENT, ul. Posiłkowa 4a, Dąbrówka Górna, 47-300 Krapkowice tel. 77 440 44 96, fax 77 440 44 92, [email protected], www.pro-vent.pl R E K L A M A promocja nr 1/2011 DATA I CZYTELNY PODPIS Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych w celach marketingowych przez Dom Wydawniczy Medium oraz inne podmioty współpracujące z Wydawnictwem z siedzibą w Warszawie przy ul. Karczewskiej 18. Informujemy, że zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU Nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Pani/Panu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania i poprawiania ich, a także wniesienia umotywowanego sprzeciwu wobec czytelny podpis ich przetwarzania. Podanie danych ma charakter dobrowolny. www.eksper tbudowlany.pl 47 INSTALACJE Fot. Satel Damian Żabicki DOM BEZPIECZNY Marzeniem każdego z nas jest bezpieczny dom. Najlepiej w spokojnej okolicy, na monitorowanym osiedlu, szerokim łukiem omijanym przez złodziei. Jednak dla wielu z nas jest to tylko sfera marzeń, dlatego zwykle jesteśmy postawieni przed koniecznością nabycia mniej lub bardziej rozbudowanych systemów zabezpieczeń budynków. Systemów zabezpieczeń budynków jest na rynku wiele, począwszy od środków mechanicznych, poprzez urządzenia kontroli dostępu, na zaawansowanych systemach alarmowych kończąc. Wideofony i alarmy są na wyposażeniu każdego niemal domu. Warto przyjrzeć się dostępnym rozwiązaniom w tym zakresie. Wideofony W nowoczesnych wideofonach uwzględniono kolorowy wyświetlacz LCD. Oprócz tego do interesujących rozwiązań, poza typowymi funkcjami, można zaliczyć chociażby wewnętrzną pamięć cyfrową, a także gniazdo zewnętrznej pamięci (SD). Dzięki temu zyskuje się możliwość rejestrowania krótkich filmów wideo z otoczenia. Zewnętrzną kartę pamięci informacji można przenieść do komputera PC. Interesującym rozwiązaniem jest też funkcja ramki cyfrowej, która pozwala na sekwencyjne odtwarzanie zdjęć (slajdów) z pamięci karty SD na ekranie monitora. Manipulator systemu alarmowego i identyfikatory. Urządzenie wyposażone jest w wyświetlacz LCD, informujący o stanie wejść oraz systemu. Klawisze są podświetlane, a wybrane zdarzenia urządzenie sygnalizuje dźwiękowo. Przydatna może okazać się również funkcja automatycznej rejestracji nieodebranych połączeń. W zależności od modelu wideofony mogą pracować w domach jedno- lub wielorodzinnych. Ciekawe rozwiązanie stanowi bezprzewodowy system danych pomiędzy kamerą a centralką. W nowoczesnych urządzeniach uwzględniono cyfrowe technologie wideo. Przyciski umieszczone na centralce przeznaczone są do odbierania połączenia i rozłączania rozmowy, otwierania drzwi, przełączania obrazu z kamer paneli wejściowych, sterowania (np. zapalania światła, otwierania bramy), chwilowego wyciszenia fonii (mute), łączności z portierem, blokowania wszystkich połączeń (funkcja prywatności) oraz wezwania pomocy (w instalacji z centralą portiera). Fot. Alarmnet 48 www.eksper tbudowlany.pl nr 1/2011 Fot. Satel Przed zakupem Fot. Satel Pamiętajmy, aby przed wyborem wideofonu sprawdzić, w jakich warunkach środowiskowych i oświetleniowych urządzenie będzie pracowało. Należy zwrócić szczególną uwagę na okablowanie. W pierwszej kolejności trzeba dobrać wideofon pod względem sposobu zasilania. Jeżeli przewody przeznaczone do połączenia monitora i kamery doprowadzone są do rozdzielni elektrycznej, warto nabyć wideofon z zewnętrznym zasilaczem, który można zamontować na szynie DIN. Jeśli do monitora doprowadzone jest napięcie 230 V, skorzystajmy z monitora z wbudowanym zasilaczem. Przed zakupem wideofonu musimy wiedzieć, czy przy furtce chcemy umieścić duży czy mały panel. W małych panelach najczęściej uwzględnia się kamery ukryte. Dlate- Systemy alarmowe Dobierając system alarmowy, warto pamiętać, że stanowi on urządzenie mające na celu sygnalizowanie włamania i napadu. Alarmy nie chronią przed wtargnięciem intruza. Mówi się nawet, że systemy alarmowe są dopiero drugą linią obrony. Co jest zatem pierwszą? Nie ma wątpliwości co do skuteczności zabezpieczeń mechanicznych. Są to na przykład rolety antywłamaniowe, specjalne szyby czy też odpowiednio wytrzymałe okna i drzwi. Nie ma jednak zabezpieczenia idealnego. Pomysłowość osób chcących wtargnąć do naszego domu może sprowadzić się do wybicia szyby, rozwiercenia zamka w drzwiach czy wejścia przez okno w piwnicy. W takich sytuacjach bardzo dobrze sprawdzają się systemy alarmowe. Przede wszystkim odstraszą one włamywacza oraz poinformują sąsiadów, policję czy też służby ochrony. Decydując się na zakup systemu alarmowego, warto pamiętać o kilku interesujących Czujnik gazu z cyfrową analizą sygnału. W sposób optyczny i akustyczny informuje o przekroczeniu progowego stężenia. go w urządzeniach tego typu jakość obrazu może być nieco gorsza. Oprócz tego kamery ukryte nie mają możliwości regulowania kąta widzenia. Przy wyborze wideofonu pamiętajmy również o polu obserwacji. Jeśli będziemy chcieli zapewnić odpowiednią widoczność, konieczne może okazać się zamontowanie dodatkowej kamery. Standardowa kamera ma kąt widzenia około 80°. Bardzo ważne są też warunki oświetleniowe. Jeżeli kamera będzie zainstalowana nr 1/2011 dzie stanowił aplikację rozbudową, manipulatory odpowiadają za sterowanie urządzeniami, które zostały podłączone do alarmu. Mogą to być na przykład urządzenia ogrzewania i klimatyzacji, rolety, oświetlenie itp. Jeżeli zatem w przyszłości planujemy rozbudować system, warto pamiętać o tym już na etapie doboru manipulatora. Podstawowe cechy dostępnych na rynku manipulatorów to przede wszystkim komunikowanie się z użytkownikiem za pomocą przejrzystego menu. Manipulatory w wersji podstawowej wyposażone są w sygnalizację LED, w bardziej zaawansowanych modelach uwzględniono natomiast wyświetlacz LCD. Na rynku dostępne są także wersje, które obsługują breloki lub karty zbliżeniowe. Nie ma więc konieczności zapamiętywania hasła. Manipulatory montuje się w pomieszczeniu w widocznym miejscu. Urządzenia te mają bardzo estetyczny wygląd i dostępne są w różnych kolorach. Do wyboru jest też szeroka gama kształtów obudowy i barw podświetlenia. W systemach alarmowych istotną rolę odgrywają również sygnalizatory. Realizują one trzy funkcje. Przede wszystkim zniechęcają intruza do wtargnięcia do naszego domu. Jeżeli jednak nieproszony gość postanowi wejść do wnętrza, to uruchomi się system alarmo- INSTALACJE Sygnalizatory zewnętrzne optyczno-akustyczne. Sygnalizacja dźwiękowa bazuje na przetworniku piezoelektrycznym, zaś optyczna wykorzystuje bardzo jasne diody LED. Przewidziano również zabezpieczenie antysabotażowe przed otwarciem i oderwaniem od podłoża. w miejscu o ograniczonym oświetleniu, należy zamontować panel zewnętrzny nieco wyżej i skierować kamerę w dół. Problem ze słabym oświetleniem może rozwiązać także zamontowanie dodatkowej kamery lub oświetlenia zapalającego się wraz z chwilą naciśnięcia dzwonka. Bezprzewodowa czujka dymu i ciepła. Czujnik optyczny wykrywa dym widzialny. W urządzeniu przewidziano również czujnik termiczny. Istnieje możliwość zdalnego konfigurowania. Sygnalizowanie odbywa się zarówno w sposób dźwiękowy, jak i optyczny. rozwiązaniach, które uwzględniono w nowoczesnych urządzeniach. Dzięki temu uzyskamy aplikację ściśle dostosowaną do naszych potrzeb. Sercem systemu alarmowego jest centrala. Jej zadanie to zarządzanie poszczególnymi urządzeniami całego układu. Nie mniej ważnym urządzeniem są manipulatory. To właśnie one odpowiadają za obsługę systemu, do którego użytkownik loguje się za pomocą hasła. Jeżeli nasz system bę- wy generujący głośny dźwięk oraz błyskające światło. W niektórych wersjach sygnalizatorów uwzględniono dźwięk o natężeniu na granicy bólu, co dodatkowo zmusza intruza do opuszczenia domu. O skuteczności konkretnego systemu alarmowego decydują również funkcje związane z powiadamianiem. Informacje z centralki mogą być przekazywane do centrum monitorowania alarmów, nadzorowanego przez firmy ochroniarskie. Nowoczesne centralki www.eksper tbudowlany.pl 49 INSTALACJE Fot. Satel Aktywna bariera podczerwieni. Przewidziano w niej kodowaną transmisję synchroniczną, uniemożliwiającą podmianę nadajnika. Możliwość mocowania prostopadłego lub równoległego do ściany za pomocą uchwytów. Sygnalizacja optyczna i akustyczna ułatwia instalację. bazują na powiadamianiu za pomocą telefonu komórkowego. Czujka czuwa Dobieramy alarm Przed zakupem systemu alarmowego warto zastanowić się nad kilkoma ważnymi czynnikami. Przede wszystkim należy określić, które elementy domu powinny zostać objęte ochroną. Ważne jest, aby poszczególne części infrastruktury alarmu obejmowały zarówno wnętrze, jak i obwód, czyli drzwi i okna. Kiedy wychodzimy z domu, uruchamiamy wykrywanie pełne. Kiedy natomiast jesteśmy w domu, włączamy czuwanie ob- Fot. Satel Za wykrywanie zdarzeń alarmowych odpowiedzialne są czujniki. Są one w stanie wykryć na przykład ruch czy też otwarcie okna. Najczęściej stosowane są czujniki odpowiedzialne za śledzenie ruchu w pomieszczeniach. Pamiętajmy, że w pomiesz- drzwi i okien, które bardzo często nazywane są kontaktronami. Dostępne są także czujniki wibracyjne, reagujące na wstrząsy spowodowane przełamywaniem zamków czy też siłowaniem się z zawiasami. Można również kupić czujniki wykrywające zbicie szyby. Na rynku dostępne są też czujniki zapewniające ochronę obwodową poprzez tworzenie bariery podczerwieni. Dzięki temu tworzą się niewidzialne czujnika. W takiej sytuacji doskonale sprawdzą się czujniki dualne, które łączą w sobie system detekcji bazujący na mikrofalach i podczerwieni. Detekcja mikrofali pozwala na śledzenie, czy obiekt w pomieszczeniu porusza się, czy jest w spoczynku. Włączenie alarmu następuje wtedy, gdy zadziałają obydwa detektory jednocześnie, czyli zmiana temperatury będzie potwierdzona ruchem wykrytym przez mikrofalę. Niektóre modele są tak czułe, że wykrywają na przykład niewyłączone żelazko. Producenci oferują również czujniki zalania wodą. Czujka zbicia szyby. Wykrywa zbicie szyby ze szkła zwykłego, hartowanego i laminowanego. Możliwe jest regulowanie czułości detekcji. czeniach, w których przebywają zwierzęta domowe konieczne jest uwzględnienie specjalnych czujników. Interesujące rozwiązanie stanowią czujniki z systemem oświetlenia LED. Dzięki temu zyskuje się możliwość oświetlenia na przykład ciągów komunikacyjnych czy schodów. Na rynku dostępne są także czujniki, które odpowiedzialne są za zapewnienie ochrony obwodowej. Ma ona na celu wykrycie próby wtargnięcia do chronionego obszaru. Do tego typu czujek zalicza się magnetyczne czujniki otwarcia 50 www.eksper tbudowlany.pl Czujka magnetyczna do montażu powierzchniowego, ze stykiem sabotażowym. bramki, które powstają za pomocą wiązek podczerwieni. Czujniki są w stanie zapewnić ochronę nie tylko przed włamaniem. Można więc kupić czujniki przeznaczone do wykrywania innych zdarzeń. Dostępne są na przykład czujniki gazu ziemnego i gazu propan-butan. Oprócz tego można stworzyć system wykrywania tlenku węgla. Interesujące rozwiązania stanowią także czujniki dymu i ciepła. Jeśli w pomieszczeniu zainstalowany jest kominek, to może on być źródłem zadziałania wodowe. Nowoczesne centralki pozwalają na automatyczne sterowanie sekwencjami alarmu w zależności od pory dnia. Już na etapie wykonywania instalacji elektrycznej w domu można przewidzieć okablowanie alarmu. W ten sposób zaoszczędzimy pieniądze i nie będziemy musieli w przyszłości kuć ścian pod nowe przewody. Mimo iż coraz większym uznaniem cieszą się bezprzewodowe technologie wymiany danych, to połączenia stałe są pewniejsze i bardziej odporne na zakłócenia. nr 1/2011 Fot. Osram Fot. Osram INSTALACJE mgr inż. Karol Kuczyński INTELIGENTNY DOM MODA CZY WYGODA? Inteligentne systemy zarządzania budynkiem są coraz częściej stosowane w domach jednorodzinnych. I trudno się dziwić. Zwiększają bowiem komfort mieszkania, poczucie bezpieczeństwa i pozwalają efektywniej wykorzystywać energię elektryczną. Można je też rozbudowywać, dodając nowe funkcje. tzw. sceny świetlne. Rodzinne spotkanie przy stole czy romantyczna kolacja we dwoje będą wymagały zupełnie innego oświetlenia tego samego pomieszczenia. Inteligentny dom można zdefiniować jako zestaw czujników i urządzeń wykonawczych zintegrowanych z systemem zarządzającym instalacjami (infrastrukturą) znajdującymi się w budynku. Przy takiej definicji układ sterowania centralnym ogrzewaniem można już uznać za instalację inteligentnego bu- Sceny świetlne tworzy kilka zapalanych jednocześnie opraw oświetleniowych, a każda z nich sterowana jest indywidualnie. Za pomocą sterownika możemy regulować natężeniem oświetlenia emitowanym przez oprawy. Kilkanaście ustawień każdej z opraw tworzących scenę świetlną możemy zapamiętać w urządzeniu. Następnie wybierając jeden z programów oświetlenia (scenę świetlną), możemy sterować nastrojem w danym pomieszczeniu. Zmianie może ulegać źródło światła, np. nastąpi wygaszenie lamp na suficie i włączenie bocznych halogenów, dających delikatne światło. Regulowane może być również jego natężenie, np. intensywne oświetlenie główne zostanie ściemnione, powodując w pomieszczeniu lekki półmrok. Współczesne rozwiązania opraw oświetleniowych dają również możliwość zmiany barwy światła. W skład każdej sceny świetlnej może wchodzić dodatkowo funkcja opuszczenia rolet i włączenia nastrojowej muzyki. Sceny świetlne gulator wyposażony w kilkanaście wyjść do sterowania napędami. Regulator może odbierać sygnały napięciowe lub prądowe, a także radiowe z termostatów pokojowych oraz z użyciem pilota. Na tej podstawie może sterować napędami umieszczonymi na rozdzielaczach ogrzewania podłogowego lub mieszanego. System gwarantuje oszczędność energii dzięki możliwości sterowania temperaturą w poszczególnych pomieszczeniach, programowania jej wartości w kilku strefach i przejścia w tryb czuwania, gdy mieszkańców nie ma w domu. Sterowanie oświetleniem Fot. K. Kuczyński Oświetlenie wnętrz to jeden z najważniejszych elementów wyposażenia naszych domów i mieszkań. Za pomocą oświetlenia możemy bowiem budować nastrój, a także poprawić komfort użytkowania poszczególnych pomieszczeń. Większość lamp w domu włączana jest z pełną mocą oprawy. Aby ograniczyć moc oświetlenia, stosowane są sterowniki umożliwiające regulację natężenia oświetlenia, dzięki czemu możemy budować Przykładowe rozwiązanie ogrzewania podłogowego. dynku. System może reagować na zbyt niską temperaturę w danym pomieszczeniu, podgrzewając powietrze tylko w tym konkretnym miejscu. Natomiast w przypadku zbyt wysokiej temperatury może ją obniżyć do odpowiedniej wartości. Istotną cechą dostępnych na rynku systemów ogrzewania jest możliwość regulacji i programowania temperatury w każdym pomieszczeniu oddzielnie, nawet dla 30 pomieszczeń objętych jednym systemem regulacji. Głównym elementem systemu jest re- 52 www.eksper tbudowlany.pl Fot. s3art Sterowanie ogrzewaniem Sterowanie oświetleniem i temperaturą za pomocą telefonu komórkowego. Symulacja obecności Innym popularnym zastosowaniem systemu inteligentnego domu jest symulacja obecności domowników. Polega ona na zapalaniu lub gaszeniu światła w konkretnych pomieszczeniach. Aby jeszcze bardziej urealnić obecność mieszkańców, można zastosować moduł głośnika, dzięki któremu w czasie nieobecności domowników możliwe jest odtwarzanie dźwięków nagranych przez nich nr 1/2011 INSTALACJE oraz dodawać nowe poprzez serwer www. Istniejące na rynku systemy umożliwiają zastosowanie w tym celu zintegrowanych z nimi urządzeń, takich jak np. telewizor czy telefon. Możemy również zastosować zintegrowany system pogodowy, stosowany do symulacji uchylania okien. W czasie, gdy zamykamy drzwi, a czujniki ruchu nie wykryją obecności człowieka w pomieszczeniu, system automatycznie opuszcza rolety antywłamaniowe, obniża temperaturę i ustawia minimalne ogrzewanie. Dodatkowo system może być tak skonfigurowany, że wszystkie bramy zostaną zamknięte, wyłączy się zasilanie oświetlenia oraz gniazdek wtyczkowych, poza lodówką i automatyką pieca c.o. W razie pozostawienia otwartego okna właściciel może zostać poinformowany o tym fakcie SMS-em na telefon komórkowy. Bezpieczeństwo użytkownika Z systemami inteligentnego domu (zarządzania budynkiem) zintegrowane są często Fot. APA Sterowanie bramami i roletami System zarządzania mieszkaniem systemy alarmowe. Aby zabezpieczyć dom przed nieproszonymi gośćmi, konieczna jest instalacja zaawansowanych, niestandardowych systemów zabezpieczeń, które zniechęcą intruzów do wejścia na teren posesji i uniemożliwią włamanie się do środka. Stosowanie nawet najdroższego systemu zabezpieczeń nie zawsze ochroni dom przed włamaniem ze względu na brak zasilania. Musimy pamiętać, że wszystkie systemy inteligentne wymagają zasilania. Z tego względu należy dodatkowo przeanalizować przypadki zaniku napięcia czy planowego wyłączenia w zakładzie energetycznym. W takich sytuacjach przy błędnie zaprojektowanej instalacji może nastąpić zablokowanie drzwi, uniemożliwiając opuszczenie domu. Mogą również przestać właściwie działać inne systemy. Kolejnym elementem do rozważenia powinna być kwestia właściwego doboru aparatury elektrycznej, zapewniającej ochronę przeciwprzepięciową oraz przeciwporażeniową. reklama prosta elegancja www.ospel.com.pl Z.S.E. OSPEL S.A., ul. GÏówna 128, Wierbka 42-436 Pilica, tel./fax: ~32 / 67 37 106 do 110, fax: ~32 / 67 37 028, e-mail: oƥ[email protected] INSTALACJE Fot. Viessmann Waldemar Joniec NA WĘGIEL I DREWNO Wybór kotła na paliwo stałe wymaga dokładnego określenia, czego oczekujemy od instalacji c.o. oraz jakimi paliwami dysponujemy teraz i będziemy dysponować za 5 czy 10 lat. Nie każda konstrukcja kotła może sprostać naszym oczekiwaniom, zapewnić komfort obsługi, a jednocześnie niskie koszty eksploatacji. Dlatego warto porównać różne konstrukcje urządzeń oraz związane z nimi wymagania dotyczące jakości paliw i uciążliwości obsługi. 54 Przed decyzją o zakupie Jakie paliwo? Na rynku dostępne są nowoczesne kotły na paliwa stałe, wyposażone w układy automatyki i sterowania procesem spalania paliwa oraz regulacji temperatury w instalacji c.o. Mogą one pracować ze sprawnością nawet od 80 do ponad 90% i emitują niewiele szkodliwych związków w spalinach. Są estetyczne i nie wymagają codziennego podawania paliwa oraz usuwania popiołu, gdyż są wyposażone w automatyczne podajniki paliwa. Przed wyborem takich kotłów, zwłaszcza spalających kwalifikowane paliwa węglowe, jak np. ekogroszek, warto sprawdzić, jakie są w nich palniki. Czy mogą spalać tylko ekogroszek, czy też nowe rodzaje paliw kwalifikowanych. Jest to o tyle ważne, że od paru lat na rynku ciągle brakuje ekogroszku. Kopalnie zaczęły produkować nowe paliwa dla kotłów z automatycznym podawaniem paliwa, ale starsze konstrukcje palników nie radzą sobie z nimi. Dlatego przed wyborem kotła na paliwa stałe (węgiel, drewno czy pelety) warto dokładnie przeanalizować, czego oczekujemy od kotła. Paliwa stałe mają bardzo dużą rozpiętość wartości opałowej nawet w swoich grupach. Różnice mogą dochodzić nawet do 50%. Ma to swoje odbicie również w cenach. Kierowanie się przy wyborze kotła tylko tym, że akurat teraz jest dostępne tanie paliwo może sprawić nam przykrą niespodziankę. Jeśli na przykład w swoich obliczeniach będziemy brali pod uwagę ceny węgla u obwoźnych, okazyjnych sprzedawców i wybierzemy do tego jakiś zwykły tani kocioł, to może się okazać, że węgiel może i jest tani, ale słabo się pali, gdyż zawiera np. za dużo kamienia. Spalimy go więc nawet dwa razy więcej i będziemy dokładać do kotła co 2–3 godziny oraz wynosić góry popiołu. Czy rzeczywiście będzie to tańsze rozwiązanie? Także w przypadku kotłów na drewno jakość paliwa i konstrukcja kotła mają duże znaczenie. Jeśli będziemy spalać dobre, suche drewno w niezbyt dobrym kotle wielopaliwowym, to spalimy go nawet dwukrotnie więcej niż w kotle o specjalnej konstrukcji do spalania drewna kawałkowego. Także www.eksper tbudowlany.pl drewno jest drewnu nierówne. Jeśli nie zgromadzimy w porę zapasu suchego drewna na cały sezon, to nawet mając najlepszy kocioł, możemy go zużyć 30–50% więcej z tego tylko powodu, że jest mokre. Wysokie ceny kwalifikowanych paliw węglowych i peletów oraz brykietu odstraszyły wielu inwestorów od kupna kotłów z automatycznym podawaniem paliwa czy do zgazowania drewna na rzecz prostszych konstrukcji kotłów wielopaliwowych, w których można spalać tańszy węgiel, a nawet odpady drewniane i śmieci. Czy rzeczywiście dokonali oni dobrego wyboru? Co oferuje rynek? Zanim wybierzemy kocioł, warto poznać ich szeroką ofertę rynkową. Kotły można dzielić według różnych kryteriów. Wyróżnia się kotły węglowe, na miał, groszek, drewno, zrębki, pelety, słomę, a nawet zboże. Różnią się one stopniem automatyzacji spalania − proste konstrukcje z ręcznym zasypem paliwa wymagają częstej obsługi (co parę godzin) i mają proste, mechaniczne regulacje spalania. Użytkownik sam musi reagować na zmiany temperatury i dokładać paliwa lub spowalniać spalanie. Są też kotły z automatycznym zapłonem i podawaniem paliwa oraz pełną regulacją procesu spalania, która zależy m.in. od temperatury w pomieszczeniach. Wśród kotłów można wyróżnić konstrukcje ze spalaniem górnym, ze spalaniem dolnym, kotły nadmuchowe (z wentylatorem) oraz kotły z palnikiem retortowym i nadmuchowym. W kotłach ze spalaniem górnym paliwo dokłada się do komory spalania od góry, a powietrze dopływa jak w tradycyjnym piecu. Spalanie reguluje się ilością dokładanego paliwa i dopływem powietrza do paleniska, co nie jest precyzyjne i wymaga częstego dokładania paliwa (co kilka godzin). Tego typu kotły przeznaczone są do spalania węgla i koksu, a drewno może być traktowane tylko jako paliwo zastępcze. W kotłach ze spalaniem dolnym paliwo nie spala się od razu w całej objętości i dzięki temu stałopalność wynosi 12–18 godzin. Paliwo lepiej się dopala, a konstrukcja wymusza dłuższy obieg spalin, co wpływa na wyższą sprawność urządzenia. W kotłach z wentylatorem powietrze do spalania dostarcza wentylator nadmuchowy lub wyciągowy, który może być różnie sterowany. Spalaniem może zarządzać mikroprocesor, na podstawie temperatury wody nr 1/2011 Fot. W. Joniec letów oraz nadmuchowe − do spalana zbóż. Kotły te kontrolują ilość podawanego paliwa i spalanie w zależności od aktualnego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania lub przygotowania c.w.u. w szerokim zakresie mocy nominalnej, od 30 do 100%. Jest to możliwe, ponieważ w palniku spala się niewielka ilość paliwa, nie tak jak na ruszcie. Oferowane są również kotły kombinowane, pracujące w trybie automatycznego podawania kwalifikowanego paliwa oraz wyposażone w tzw. ruszt awaryjny do ręcznego załadunku innych paliw. Jednak spalanie w tym drugim trybie jest mniej efektywne i bardziej uciążliwe. Przy wyborze kotła nie należy więc zakładać, że będzie się z tego sposobu często korzystało, gdyż taka eksploatacja nie różniłaby się niczym od obsługi prostych, niskosprawnych kotłów. brykiety Na rynku dostępne są także kotły wielopaliwowe, w których można spalać drewno na zasadzie zgazowania generatorowego, które mają także palniki na pelety, gaz ziemny lub olej. Tego typu kotły umożliwiają używanie paliwa w zależności od wbudowanego palnika. Kocioł jest skonstruowany jako korpus z trzema komorami umieszczonymi nad sobą. Dwie górne komory służą do gazowania drewna, a trzecia (najniższa) ma palnik. Praca takich kotłów jest sterowana automatycznie. Kotły zgazowujące drewno osiągają wysoką sprawność – nawet 90%, o ile podawane jest dobrze wysuszone paliwo, po co najmniej roku lub dwóch latach sezonowania. Tak wysoka sprawność przekłada się na umiarkowane koszty eksploatacji. Kotły te wymagają załadunku paliwa raz na kilkanaście godzin. pelety węgiel INSTALACJE w kotle i w ogrzewanych pomieszczeniach. Może on też sterować pracą pomp obiegowych w instalacji c.o. oraz pompą w instalacji zasilającej zasobnik c.w.u. Kotły nadmuchowe mają duże komory zasypowe, a stałopalność wynosi powyżej jednej doby. Przystosowane są do spalania miału węglowego, węgla oraz drewna. Kotły z automatycznym podawaniem paliwa spalają rozdrobnione do standardowej wielkości paliwa: węgiel groszek, pelety, miał, zrębki drewna, zboża i brykiety. Przeważnie są to kotły ze zintegrowanym zasobnikiem, który zasypuje się raz na kilka dni. Z zasobnika paliwo dostarczane jest podajnikiem do palnika. W kotłach stosuje się różne konstrukcje podajników i palników retortowych, zależnie od rodzaju paliwa − inne do miału, inne do ekogroszku, brykietów i pe- zrębki PRZEGLĄD KOTŁÓW NA PALIWA STAŁE FUTURA PEL-LETS 15 Paliwo podstawowe i zastępcze: paliwo podstawowe – pelety (6–8 mm), a także pestki wiśni, pelety z łusek słonecznika, makuch rzepakowy oraz pelety ze słomy pszenicy; Sposób załadunku paliwa: automatyczny system podawania paliwa; Moc i sprawność dla paliwa podstawowego: 15–24 kW, 91,7%; Rodzaj spalania i rodzaj rusztu: kocioł automatyczny z palnikiem peletowym; Rodzaj obiegu c.o.: otwarty lub zamknięty (wężownica bezpieczeństwa w standardzie); Częstotliwość załadunku min.-maks.: 7–10 dni; Cechy szczególne: możliwość zamówienia kotła z zasobnikiem z prawej bądź lewej strony, wysoka sprawność kotła – 91,7%; Wyposażenie podstawowe: ruszt żeliwny jako dodatkowe palenisko do zastępczego spalania drewna; wbudowana wężownica bezpieczeństwa, wbudowane grzałki umożliwiające automatyczny zapłon peletu; Wyposażenie dodatkowe: zbiornik na pelety 300 l lub powiększony do 700 l; Atesty: Świadectwo badania na znak bezpieczeństwa ekologicznego, Certyfikat TÜV CERT, ISO 9001:2000; Gwarancja: 2 lata; Cena brutto: 15 407,00 zł + 849,00 zł zbiornik na pelety 300 l FUTURA ECONO 25 Paliwo podstawowe i zastępcze: paliwo podstawowe – ekogroszek, miał węglowy, paliwo zastępcze – drewno opałowe o wilgotności do 20%; Sposób załadunku paliwa: automatyczny – podajnik ślimakowy; Moc i sprawność dla paliwa podstawowego: 20–25 kW, 83–85%; Rodzaj spalania i rodzaj rusztu: w pełni zautomatyzowany proces spalania paliwa, ruszt żeliwny jako dodatkowe palenisko; Rodzaj obiegu c.o.: otwarty lub zamknięty (przy zastosowaniu wężownicy bezpieczeństwa – opcja); Częstotliwość załadunku FUTURA ECONO 25 LOGICA 20-27 FUTURA PEL-LETS 15 min.-maks.: 2–5 dni; Cechy szczególne: trójciągowa budowa w postaci pionowego i poziomych kanałów konwekcyjnych, ruszt żeliwny jako dodatkowe palenisko do zastępczego spalania drewna; możliwość zamówienia kotła z zasobnikiem z prawej bądź lewej strony; Wyposażenie podstawowe: ruszt żeliwny, palnik żeliwny; Wyposażenie dodatkowe: opcjonalnie dostępny z wbudowaną wężownicą bezpieczeństwa, a także z Regulatorem Fuzzy Logic EcoMax 800 sterującym pogodowo obiegiem bezpośrednim c.o., zaworem trój- lub czterodrogowym oraz przygotowaniem c.w.u.; Atesty: Świadectwo patentowe, Świadectwo badania na znak bezpieczeństwa ekologicznego, Certyfikat TÜV CERT, ISO 9001:2000; Gwarancja: 2 lata z możliwością przedłużenia do 12 lat; Cena brutto: 10 285,00 zł LOGICA 20-27 Paliwo podstawowe i zastępcze: paliwo podstawowe – węgiel kamienny o niewielkich lub średnich zdolnościach koksowania typ 31 lub typ 32 sortymentu orzech I (OI), orzech II (OII), groszek Gk, miał MI, paliwo zastępcze – drewno opałowe z drzew liściastych o dużej twardości (dąb, buk, akacja, jesion czy grab), również drewna miękkie (brzoza, topola), polana drzew iglastych, wilgotność drewna do 20%; Sposób załadunku paliwa: manualny przez drzwiczki; Moc i sprawność dla paliwa podstawowego: 21–27 kW, 69–77%; Rodzaj spalania i rodzaj rusztu: system dolno-górnego spalania, ruszt ruchomy żeliwny; Rodzaj obiegu c.o.: otwarty lub zamknięty; Częstotliwość załadunku min.-maks.: 5–12 godz. w zależności od rodzaju paliwa; Cechy szczególne: standardowo wbudowana wężownica bezpieczeństwa, wielopunktowy nadmuch powietrza – common air; Wyposażenie podstawowe: mikroprocesorowy sterownik sprzężony z wentylatorem nadmuchowym, wbudowana wężownica bezpieczeństwa; Atesty: Świadectwo badania na znak bezpieczeństwa ekologicznego, Certyfikat TÜV CERT, ISO 9001:2000; Gwarancja: 3 lata z możliwością przedłużenia do 12 lat; Cena brutto: 6322,00 zł CHT Sp. z o.o., Ilino 20 B, 09-100 Płońsk, tel./fax 23 662 14 81, tel. 23 662 89 26, fax 23 662 89 26 wew. 50 nr 1/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 55 INSTALACJE PRZEGLĄD KOTŁÓW NA PALIWA STAŁE PELTORUS Paliwo podstawowe i zastępcze: paliwo podstawowe – pelety o parametrach: średnica 6–8 mm, długość do 40 mm (nieżużlujący), wilgotność do 10%, zawartość popiołu do 1,0%, wartość opałowa min. 18,5 MJ/kg, gęstość min. 0,65–0,75 kg/dm3, paliwo zastępcze – brak; Sposób załadunku paliwa: podajnikiem ślimakowym do komory spalania; Moc i sprawność dla paliwa podstawowego: 14–40 kW; Rodzaj spalania i rodzaj rusztu: kocioł automatyczny z palnikiem peletowym; Częstotliwość załadunku: zasyp raz na 2–3 dni; Cechy szczególne: nowatorski system ceramiki kumulacyjnej wewnątrz kotła oraz izolacyjnej na furtkach, uniwersalność i funkcjonalność zbiornika, zapalarka; Wyposażenie podstawowe: sterownik, wentylator, zawór spustowy, redukcja, korek, wycior; Gwarancja: palnik 2 lata, wymiennik 5 lat; Cena netto: 8750,00 zł (14 kW). MASTER – M Paliwo podstawowe i zastępcze: paliwo podstawowe – miał węglowy (granulacja < 20 mm, wartość opałowa > 22 MJ/kg, zawartość popiołu < 18%, zawartość siarki < 0,8%), eko-groszek w mieszankach z miałem; miał węglowy EKO-FINS lub BORUTA (granulacja < 20 mm, wartość opałowa > 25 MJ/kg, zawartość popiołu < 12 %, zawartość siarki < 0,6%, spiekalność RI < 20) oraz eko-groszek w mieszankach z miałem EKO-FINS lub BORUTA; paliwo zastępcze – mieszanki miałowo-groszkowe; Sposób załadunku paliwa: podajnikiem ślimakowym do komory spalania; Moc i sprawność dla paliwa podstawowego: 25–50 kW; Rodzaj spalania i rodzaj rusztu: kocioł automatyczny z paleniskiem rynnowym i podajnikiem ślimakowym; Częstotliwość załadunku: zasyp MASTER – M PELTORUS raz na 2–3 dni; Cechy szczególne: konstrukcja palnika umożliwiająca stosowanie szerokiego zakresu paliw, sterownik z autorewersem; Wyposażenie podstawowe: sterownik, wentylator, zawór spustowy, redukcja, korek, wycior; Wyposażenie dodatkowe: sprzęgło, sterownik z autorewersem; Gwarancja: palnik 2 lata, wymiennik 5 lat; Cena netto: 7700,00 zł (25 kW). MASTER – M UNI Paliwo podstawowe i zastępcze: pa- liwo podstawowe – miał węglowy (granulacja < 20 mm, wartość opałowa > 22 MJ/kg, zawartość popiołu < 18%, zawartość siarki < 0,8%), eko-groszek w mieszankach z miałem; miał węglowy EKO-FINS lub BORUTA (granulacja < 20 mm, wartość opałowa > 25 MJ/kg, zawartość popiołu < 12%, zawartość siarki < 0,6%, spiekalność RI < 20) oraz eko-groszek w mieszankach z miałem EKO-FINS lub BORUTA; paliwo zastępcze – mieszanki miałowogroszkowe, węgiel brunatny; Sposób załadunku paliwa: podaj- MASTER – M UNI nikiem ślimakowym do komory spalania; Moc i sprawność dla paliwa podstawowego: 15–50 kW; Rodzaj spalania i rodzaj rusztu: kocioł automatyczny z palnikiem żeliwnym i podajnikiem ślimakowym; Częstotliwość załadunku: zasyp raz na 2–3 dni; Cechy szczególne: konstrukcja palnika umożliwiająca stosowanie szerokiego zakresu paliw, sterownik z autorewersem, dodatkowy ruszt wodny; Wyposażenie podstawowe: sterownik, wentylator, zawór spustowy, redukcja, korek, wycior; Wyposażenie dodatkowe: sprzęgło, sterownik z rewersem; Gwarancja: palnik 2 lata, wymiennik 3 lata; Cena netto: 7900,00 zł (25 kW). HEF, WYTWÓRNIA KOTŁÓW GRZEWCZYCH , ul. Oleska 104, 42-700 Lubliniec PRZEGLĄD KOTŁÓW NA PALIWA STAŁE Sp. J. EKOPAL RM 5 Paliwo podstawowe i zastępcze: paliwo podstawowe – słoma, paliwa zastępcze – zrębki, drewno, siano, trociny i inna biomasa; Sposób załadunku paliwa: wsad; Moc i sprawność dla paliwa podstawowego: 40 kW, 82%; Rodzaj spalania i rodzaj rusztu: spalanie następuje w systemie „przeciwprądowym”, konstrukcja dwukomorowa – pierwsza zgazowuje biomasę, druga – dopala; Rodzaj obiegu c.o.: otwarty; Częstotliwość załadunku: 2–3 razy na dobę; opróżnianie popiołu co 3–7 dni; Cechy szczególne: kocioł sterowany elektronicznie, wentylator ze sterownikiem przepustnicy powietrza, pobór mocy – 0,6 kW, temperatura min./maks. wody zasilającej instalację – 50/90°C, ciśnienie robocze – 0,15 MPa; pojemność wodna – 0,5 m3, wymagany ciąg kominowy 20–30 Pa; Atesty, nagrody: nagroda publiczności „Super-Eko” na targach Poleko, podwójna nagroda w kategorii „Najlepszy produkt” na Targach Ekologicznego Ogrzewania „Ciepło Przyjazne Środowisku”, certyfikaty „Przyjaźni środowisku” w kategorii „Promotor Ekologii” i „Technologia Godna Polecenia”, tytuł „Europrodukt”, nagroda za najlepsze rozwiązania w dziedzinie ochrony środowiska w „Międzynarodowym Konkursie EKO-2001”, Złoty Medal na Opolskich Targach Budowlanych „Mój Dom”; Gwarancja: 2 lata. EKOPAL D 25 Paliwo podstawowe i zastępcze: paliwo podstawowe – drewno, paliwa zastępcze – zrębki, trociny; Sposób załadunku paliwa: wsad; Moc i sprawność dla paliwa podstawowego: 25 kW, 82%; Rodzaj spalania i rodzaj rusztu: spalanie następuje w systemie „przeciwprądowym”, konstrukcja EKOPAL D 25 EKOPAL RM 5 Sp. J. dwukomorowa – pierwsza zgazowuje biomasę, druga – dopala; Rodzaj obiegu c.o.: otwarty; Częstotliwość załadunku: raz na dobę przy drewnie, opróżnianie popiołu co 3–7 dni; Cechy szczególne: kocioł sterowany elektronicznie, wentylator o zmiennych obrotach, pobór mocy – 0,1 kW, temperatura min./maks. wody zasilającej instalację 50/90°C, ciśnienie robocze – 0,15 MPa, po- jemność wodna – 0,2 m3, wymagany ciąg kominowy 15–20 Pa; Atesty, nagrody: nagroda publiczności „Super-Eko” na targach Poleko, podwójna nagroda w kategorii „Najlepszy produkt” na Targach Ekologicznego Ogrzewania „Ciepło Przyjazne Środowisku”, certyfikaty „Przyjaźni środowisku” w kategorii „Promotor Ekologii” i „Technologia Godna Polecenia”, tytuł „Europrodukt”, nagroda za najlepsze rozwiązania w dziedzinie ochrony środowiska w „Międzynarodowym Konkursie EKO-2001”, Złoty Medal na Opolskich Targach Budowlanych „Mój Dom”; Gwarancja: 2 lata. METALERG J.M.J. Cieślak S.J., 55-200 Oława, Ścinawa Polska 9, tel. 71 313 46 43, fax 71 313 49 90 [email protected], www.metalerg.pl 56 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 1/2011 PRZEGLĄD KOTŁÓW NA PALIWA STAŁE INSTALACJE KSW/PLUS KSP DUO KSP DUO Paliwo podstawowe i zastępcze: paliwo podstawowe: dla podajnika – pelety, ekogroszek, miał węglowy, owies; dla rusztu wodnego – węgiel kamienny, drewno sezonowane, wióry, brykiety; Sposób załadunku: automatyczny podajnik ślimakowy lub przy paleniu na ruszcie wodnym tradycyjny zasypowy przez drzwiczki; Moc i sprawność dla paliwa podstawowego: 19 kW, ok. 85%; Rodzaj spalania i rusztu: kocioł automatyczny z palnikiem czteropaliwowym oraz dodatkowym rusztem wodnym; Częstotliwość załadunku: zasyp kosza co 2–5 dni w zależności od paliwa; Cechy szczególne: posiada inteligentny system sterowania LOGIC z płynną regulacją, obsługujący trzy pompy (CO, CWU, podłogową) i regulator pokojowy; kocioł wyposażony w podajnik ślimakowy PSQ z poziomym palnikiem w kształcie litery W, gdzie paliwo podawane przez ślimak przesuwa się wzdłuż strefy spalania oraz ruszt wodny do spalania drewna i paliw o większej frakcji; Wyposażenie podstawowe: automatyczny podajnik, sterownik, wentylator, zawór schładzający jednofunkcyjny (tzw. strażak), zawór spustowy, komplet narzędzi: hak, szczotka, łopatka; Gwarancja: 10 lat na szczelność spoin, 5 lat na szczelność wymiennika, 2 lata na podzespoły KSW/PLUS Paliwo podstawowe i zastępcze: paliwo podstawowe: węgiel kamienny, paliwo zastępcze: drewno, brykiety, mieszanka węgiel/koks; Sposób załadunku: zasypowy przez drzwiczki; Moc i sprawność dla paliwa podstawowego: 5–100 kW, ok. 80%; Rodzaj spalania i rusztu: spalanie górne na ruszcie wodnym; Częstotliwość załadunku: co 6–12 godzin; Cechy szczególne: kotły dostępne w wersji ze sterow- KSR/KSRM KSR/KSRM nikiem i wentylatorem (wersja PLUS i 2P), posiadają ruszt wodny oraz dodatkowy ruchomy ruszt do odpopielania; Wyposażenie podstawowe: ruszt ruchomy, sterownik (w zależności od wersji), wentylator (w zależności od wersji), zawór spustowy, komplet narzędzi: hak, szczotka, łopatka; Wyposażenie dodatkowe: możliwość instalacji nowoczesnego sterownika z systemem LOGIC z płynną regulacją nadmuchu; Atesty: Zaświadczenie bezpiecznej eksploatacji, sprawności cieplnej i emisji wydane przez Instytut Energetyki „ITC” w Łodzi; Gwarancja: 10 lat na szczelność spoin, 6 lat na szczelność wymiennika, 2 lata na podzespoły Paliwo podstawowe i zastępcze: paliwo podstawowe: ekogroszek, miał węglowy (tylko dla wersji KSRM), paliwo zastępcze: pelety; Sposób załadunku: automatyczny podajnik ślimakowy; Moc i sprawność dla paliwa podstawowego: 14–150 kW (wersja KSRM 17–50 kW), ok. 85%; Rodzaj spalania i rusztu: kocioł automatyczny z palnikiem retortowym; Częstotliwość załadunku: zasyp kosza co 3–5 dni; Cechy szczególne: sterownik obsługujący dwie pompy (CO i CWU) oraz regulator pokojowy; żeliwny ruszt awaryjny, który umożliwia palenie w przypadku braku prądu; Wyposażenie podstawowe: automatyczny podajnik, żeliwny ruszt awaryjny, sterownik, wentylator, zawór spustowy, komplet narzędzi: hak, szczotka, łopatka; Atesty: Świadectwo badania na Znak Bezpieczeństwa Ekologicznego wydane przez ICHPW w Zabrzu; Gwarancja: 10 lat na szczelność spoin, 6 lat (5 lat dla KSRM) na szczelność wymiennika, 2 lata na podzespoły PER-EKO Sp. z o.o., ul. Radomska 29, 27-200 Starachowice, tel. 41 274 53 53, fax 41 274 53 26, [email protected], www.per-eko.pl PRZEGLĄD KOTŁÓW NA PALIWA STAŁE KWS KWKMP Paliwo podstawowe i zastępcze: paliwo podstawowe – węgiel miał 0–31,5 mm, paliwa zastępcze – ekogroszek, miał z domieszką biomasy; Sposób załadunku paliwa: podajnik tłokowy nieczuły na granulację (do 35 mm) i jakość stosowanego paliwa; Moc i sprawność dla paliwa podstawowego: 25–250 kW, 86,1–86,8%; Rodzaj spalania i rodzaj rusztu: retortowy kocioł z paleniskiem na retorcie płaskiej (tzw. fińskiej), z rusztem szczelinowym przeznaczonym do pracy ciągłej – samoczyszczącym się; Częstotliwość załadunku: zasyp raz na kilka dni; Cechy szczególne: pracę kotła (podajnika oraz nadmuchu) reguluje sterownik mikroprocesorowy poprzez utrzymywanie zadanej temperatury wraz z podtrzymywaniem płomienia, może też sterować pracą pompy obiegowej; kocioł przystosowany do podgrzewania całorocznego c.w.u., automatyka wyposażona w zabezpieczenia przed przekroczeniem temperatury bezpiecznej wody, cofnięciem płomienia do zasobnika, brakiem paliwa i uszkodzeniem czujnika temperatury; Certyfikaty, świadectwa: świadectwo efektywności energetycznej OBRGE, nagrody: Złoty Filar Budownictwa – 1. miejsce na targach Instal System 2002, Srebny Kask – nagroda Polskiej Izby Przemysłowo-Handlowej Budownictwa 2002, Złoty Liść − Targi Przedsiębiorczości i Ekologii 2006, dodatkowo kotły znalazły się w czołówce konkursu na „Najlepsze urządzenia grzewcze małej mocy do ogrzewnictwa indywidualnego na paliwa stałe, ciekłe i gazowe” prowadzonego przez serwis www.topten.info.pl, będącego częścią europejskiej inicjatywy EuroTopTen w 2008 r.; Gwarancja: cały kocioł 2 lata, wymiennik 5 lat KWKMP KWS Paliwo podstawowe i zastępcze: paliwo podstawowe – węgiel kamienny orzech, paliwa zastępcze – miał węglowy, drewno opałowe; Sposób załadunku paliwa: zasyp bezpośrednio do komory spalania; Moc i sprawność dla paliwa podstawowego: 24–180 kW, 71%; Rodzaj spalania i rodzaj rusztu: spalanie górne, ruszt wodny; Częstotliwość załadunku: zasyp raz około 8 godz.; Cechy szczególne: sterowanie opcjonalnie przez zestaw sterujący składający się ze sterownika i wentylatora nadmuchu; Gwarancja: cały kocioł 2 lata, 5 lat na szczelność wymiennika ciepła Zakład Ślusarsko-Kotlarski Feliks Spyra, ul. Żorska 20a, 43-200 Pszczyna, tel. 32 210 34 31, fax 32 449 04 31 [email protected], www.spyra.pl nr 1/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 57 INSTALACJE mgr inż. Janusz Strzyżewski Fot. Normstahl JAK ZABEZPIECZYĆ DOM NA ZIMĘ Fot. Elektra Jeśli chcemy zabezpieczyć różne powierzchnie zewnętrzne domu przed zalegającym śniegiem i lodem, warto zastosować elektryczne przewody grzejne. Dzięki nim unikniemy uciążliwego odśnieżania dachów, schodów, podjazdów do garaży, chodników i tarasów. Przewody grzejne chroniące krawędź dachu. 58 www.eksper tbudowlany.pl Z astosowanie systemu przeciwoblodzeniowego na dachu zapewnia pełną kontrolę spływu wody z jego powierzchni, a także stałą drożność systemu orynnowania i ochronę rynny przed oblodzeniem. Przewody grzejne układa się w linii prostej wzdłuż rynien i rur spustowych, a także na połaciach dachowych. Na rynnach skrzynkowych i na dużych powierzchniach wymagających ogrzewania stosuje się dwa lub więcej równolegle ułożonych przewodów. W odcinkach pionowych rur spustowych przewód powinien sięgać poniżej strefy zamarzania, tj. około 1 m poniżej poziomu terenu (głębokość przemarzania gruntu zależy od regionu i wynosi od 0,8 m w zachodniej części Polski do 1,4 m w rejonie Suwałk (rys. 1). W skład systemu wchodzą przewody grzejne, sterownik wyposażony w czujniki wilgoci i temperatury otoczenia oraz osprzęt pomocniczy. Liczba odcinków przewodów grzejnych zależy od wielkości budynku, rozległości i ukształtowania dachu, a także od wysokości obiektu itp. Poszczególne odcinki przewonr 1/2011 zdaniem eksperta INSTALACJE Jak dobierać moc przewodu grzejnego do ochrony dachu i rynien? Skutecznym i sprawdzonym rozwiązaniem problemów z zalodzonymi rynnami jest zastosowanie przewodów grzejnych umieszczonych w rynnach, rurach spustowych, korytach odpływowych i na krawędziach dachów. Przewody grzejne zapewniają odpływ dla topniejącego śniegu i nie dopuszczają do jego zamarznięcia na całej długości instalacji rynnowej. z dwuspadowym dachem, z dwiema rynnami (po 24 m każda) i czterema rurami spustowymi (po 6 m każda) wprowadzonymi do kanalizacji, to będziemy potrzebowali około 75 m przewodów. Dzięki wyposażeniu układu w czujniki temperatury i wilgoci oszczędza się energię, ponieważ przy braku opadów sterownik nie włącza przewodów grzejnych nawet Przewody grzejne umieszcza się w górnej części rury spustowej. Jeśli natomiast rura spustowa wchodzi bezpośrednio do kanalizacji, to przewód grzejny należy zainstalować również około 1 m poniżej poziomu gruntu. Fot. Elektra du zabezpiecza się wyłącznikami nadmiarowymi dobranymi do typu przewodu i długości odcinka, a całą instalację wyposaża w wyłącznik różnicowy na prąd różnicowy 30 mA. Typ przewodu, jego moc (mierzoną w W/m2 lub W/m), a także maksymalną długość jednego obwodu grzejnego i innych elementów dobiera się dla konkretnych warunków według danych producenta lub stosując proste wzory, uwzględniające miejsce ułożenia, rozstaw przewodów, liczbę przyłączy itp. Pozwala to na oszacowanie potrzebnej długości przewodu grzejnego, a także na określenie przybliżonych kosztów. Jeśli mamy na przykład dom jednorodzinny Fot. Elektra Leszek Wolanin dyrektor Luxbud Sp. z o.o. Moc grzejna, zapewniająca prawidłową pracę systemów, powinna wynosić minimum 35 W/m bieżący rynny i rury spustowej. W przypadku kabli samoregulujących wystarczy jedna nitka przewodu, gdy zaś stosujemy przewód stałooporowy, musimy przewidzieć dwie nitki przewodu w rynnie. reklama nr 1/2011 www.eksper tbudowlany.pl 59 I zdaniem eksperta Arkadiusz Kaliszczuk, manager eksportu Elektra Jak wykonać ogrzewanie podjazdu do garażu? System ochrony przed śniegiem i lodem podjazdu lub wjazdu do garażu możemy wykonać na dwa sposoby: jako instalację na całej powierzchni podjazdu lub instalację pod trakcje jezdne, czyli wykonanie dwóch pasów szerokości około 60 cm pod koła pojazdu. Do wykonania systemu ochrony przed śniegiem i lodem podjazdów oraz wjazdów do garażu możemy wykorzystać dwie grupy produktów oferowanych przez firmę ELEKTRA: Przewody grzejne VCD25 – skonstruowane z myślą o zastosowaniach zewnętrznych – o mocy 25 W/m. Idealnie nadają się do wykorzystania jako zabezpieczenie przed zamarzaniem podjazdów. Dobór i montaż przewodów powinniśmy jednak powierzyć instalatorom z autoryzacją producenta. Kolejną grupę produktów stanowią maty grzejne ELEKTRA SnowTec®, zbudowane na bazie przewodów grzejnych ELEKTRA VCD25. Ich moc została dobrana w taki sposób, aby na jednym metrze kwadratowym osiągnąć 300 W. Maty mają szerokość 60 cm i za ich pomocą można wykonać ogrzewanie całej powierzchni podjazdu lub wyłącznie pasów pod koła samochodu. Maty mogą być instalowane przez osoby nie posiadające autoryzacji producenta, jednak podłączenie maty do instalacji elektrycznej powinniśmy zlecić elektrykowi. Sterowanie systemem odbywa się za pomocą regulatorów temperatury, które wyposażone są w czujniki temperatury i wilgotności. Załączają one układ jedynie w momencie wystąpienia łącznie dwóch czynników skutkujących oblodzeniem: wilgotności i spadku temperatury. ELEKTRA proponuje regulator ETOG2 lub mniej zaawansowany ETR2G. 60 www.eksper tbudowlany.pl tury otoczenia. Przewód zmiennooporowy znajdujący się w śniegu lub lodzie pobiera 28 W/m, a przewód w powietrzu, przy temperaturze 0°C, tylko 16 W/m. w warstwie podbudowy betonowej 20 mm poniżej jej powierzchni (w warstwie asfaltu należy stosować przewody w izolacji mineralnej). Pod chodnikiem z płyt (maks. grubość 60 mm) przewody układa się w odstępach 250 mm, 20–30 mm poniżej spodu płyt chodnika. Wszystkie prace muszą być skoor- dynowane z robotami budowlanymi i drogowymi, ponieważ przewody grzewcze mocuje się do zbrojenia i zalewa masą betonową. Do połączenia przewodów ze sterownikiem służą odcinki „zimnych” przewodów oraz puszki przyłączeniowe, a także zestawy przyłączeniowe. Sterownik pozwala na programowanie czułości czujnika wilgoci oraz zakresu temperatur, w których układ ma pracować. Czujnik temperatury i wilgoci gruntu Fot. ES Polska nnym problemem występującym w okresie zimowym jest oblodzenie i zaśnieżenie schodów, chodników oraz podjazdów. Rozwiązaniem może być zastosowanie przewodów grzejnych stałooporowych lub samoregulujących. System ochrony składa się z takich samych elementów, jak w przypadku ochrony dachów. Sposób ułożenia przewodów grzewczych zależy od miejsca ich lokalizacji. Na schodach, w podjazdach i pod chodnikami przewody układa się w podłożu. Jeśli nawierzchnia wokół domu jest wykonana z kostki betonowej, to przewód pod nią powinien być ułożony blisko kostki, a grubość warstwy piasku powinna wynosić 2–3 cm. W nawierzchni betonowej przewód należy umieścić na głębokości od 50 do 70 mm pod powierzchnią, w odstępach 300 mm. Jeżeli na betonie umieszczona jest warstwa asfaltu, jej grubość nie powinna przekraczać 40 mm. Przewody grzewcze umieszcza się od tego, jeżeli zastosuje się zmiennooporowe przewody (zwane także samoregulującymi), można uzyskać dalsze oszczędności energii. Ich pobór mocy dostosowuje się do tempera- Fot. Elektra INSTALACJE w czasie mrozu. System pracuje tylko w sytuacji, gdy wystąpi opad w postaci deszczu lub śniegu i gdy temperatura spadnie poniżej określonej wartości, np. +5°C. Niezależnie Sposób ułożenia przewodów grzejnych na schodach. nr 1/2011 ma obudowę o stopniu ochrony IP65, a czujnik temperatury otoczenia IP54. Układ może być wyposażony w sterownik z wyświetlaczem cyfrowym i przyciskami programującymi. Sterownik taki wyposażany jest w funk- cje zabezpieczenia przed marznącym deszczem, zapewnia kontrolę współdziałających z nim czujników, wyświetlając rodzaj stwierdzonego uszkodzenia. Sterownik rejestruje także czas pracy systemu grzewczego. Fot. Luxbud Fot. Faac INSTALACJE Należy pamiętać, że wszelkie prace instalacyjne muszą być wykonywane przez elektryków z uprawnieniami do pracy przy napięciu do 1 kV. Montaż przewodów grzejnych pod nawierzchnią z kostki. reklama » » » nr 1/2011 www.eksper tbudowlany.pl 61 lider wśród czasopism branżowych INSTALACJE Słupsk Gdańsk Koszalin Elbląg Szczecin Suwałki Hz = 1,4 m Olsztyn Piła Bydgoszcz Gorzów Wielkopolski Leszno Konin Kalisz Legnica Jelenia Góra Ciechanów Włocławek Poznań Zielona Góra Łomża Toruń Wrocław Wałbrzych Opole Białystok Ostrołęka Płock Warszawa Skierniewice Łódź Sieradz Piotrków Hz = 1,2 m Siedlce Biała Podlaska Radom Chełm Lublin Zamość Częstochowa Kielce Hz = 1,0 m Tarnobrzeg Katowice Kraków Bielsko-Biała Tarnów Nowy Sącz Rzeszów Krosno Przemyśl Hz = 0,8 m Rys. 1. Mapa głębokości przemarzania gruntu. W każdym numerze: artykuły techniczne wywiady aktualności nowości techniczne recenzje książek projekt normy porady P rzewody grzejne mogą służyć także do ochrony przed zamarzaniem rurociągów wodnych i kanalizacji. Warto je więc zastosować m.in. w nieogrzewanych piwnicach, domkach letniskowych lub garażach. Zalecane przez specjalistów Dom Wydawniczy MEDIUM ul. Karczewska 18 04-112 Warszawa System grzejny do zabezpieczania instalacji wodnej. www.elektro.info.pl tel.: 22 810 21 24 faks: 22 810 27 42 ZAMAWIAM PRENUMERATĘ ELEKTRO.INFO OD NUMERU NAZWA FIRMY ULICA I NUMER KOD POCZTOWY I MIEJSCOWOŚĆ OSOBA ZAMAWIAJĄCA RODZAJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ E-MAIL Informujemy, że składając zamówienie, wyrażacie Państwo zgodę na przetwarzanie wyżej wpisanych danych osobowych w systemie zamówień Domu Wydawniczego Medium w zakresie niezbędnym do realizacji powyższego zamówienia. Zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU Nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Państwu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania ich i poprawiania. Upoważniam Dom Wydawniczy Medium do wystawienia faktury VAT bez podpisu odbiorcy. Wysyłka będzie realizowana po dokonaniu wpłaty na konto: Bank Zachodni WBK SA VI O/Warszawa 46 1090 1753 0000 0000 7406 8950 DATA I CZYTELNY PODPIS 62 Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych w celach marketingowych przez Dom Wydawniczy Medium oraz inne podmioty współpracujące z Wydawnictwem z siedzibą w Warszawie przy ul. Karczewskiej 18. Informujemy, że zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU Nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Pani/ /Panu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania i poprawiania ich, a także wniesienia umotywowanego sprzeciwu wobec ich przetwarzania. czytelny podpis Podanie danych ma charakter dobrowolny. www.eksper tbudowlany.pl Fot. Thermaflex TELEFON KONTAKTOWY promocja kupon bezpłatnej 3-miesięcznej prenumeraty próbnej e-mail: [email protected] Poprawnie zamontowany system grzejny. nr 1/2011 INSTALACJE nr 1/2011 www.eksper tbudowlany.pl 63 Katarzyna Pruchniewicz OGRODY ciemiernik korsykański go ciemiernik biały potocznie nazywany jest różą Bożego Narodzenia. Najpóźniej kwitnące ciemierniki kwitną jeszcze w maju. Termin kwitnienia oprócz cech gatunku uzależniony jest od temperatury i nasłonecznienia późną jesienią oraz zimą. Im wyższa temperatura i więcej dni słonecznych jesienią, tym wcześniejsze jest kwitnienie roślin. Czego potrzebują? Ciemierniki nie są wymagającymi roślinami. Lubią stanowiska półcieniste do cienistych, zaciszne, osłonięte od wiatru. Są bardzo odporne na niskie temperatury. Preferują gleby próchniczne, głęboko uprawione, wilgotne, z zawartością wapnia. Ciemierniki są roślinami długowiecznymi. W jednym miejscu mogą rosnąć przeszło 10 lat. Fot. Plant Publicity Holland Jak je pielęgnować? RZADKI GOŚĆ W OGRODZIE Ciemierniki (Helleborus sp.) mimo swojej niepowtarzalności są jednak rzadkimi gośćmi w przydomowych ogrodach, na tarasach czy w domach. A są to rośliny piękne, łatwe w uprawie, a co najciekawsze – kwitną w okresie pełnego uśpienia innych roślin ogrodowych. Ciemiernik ciemiernikowi nierówny Do rodzaju ciemiernik należy około 20 gatunków występujących głównie w Europie i Azji Mniejszej. Rośliny osiągają wysokość do 70 cm. Liście mają grube, skórzaste, podłużne, zazwyczaj zimozielone, co zwiększa atrak- cyjność rośliny. Kwiaty są pojedyncze, półpełne lub pełne o pięciu płatkach. Występują w różnych kolorach: od białego poprzez różowy, ciemnoczerwony, aż do czarnego. Bylinę wyróżnia termin kwitnienia. W zależności od gatunku, pierwsze kwiaty mogą pojawiać się jeszcze przed Bożym Narodzeniem. Dlate- Glebę wokół ciemiernika należy utrzymywać wilgotną. Raz w roku, najlepiej wczesną wiosną można zasilić roślinę nawozem wieloskładnikowym. Wokół ciemiernika nie należy zruszać gleby, gdyż roślina ma bardzo wrażliwy system korzeniowy na wszelkie mechaniczne uszkodzenia. Z tego też powodu należy przemyśleć miejsce jej posadzenia, aby nie było potrzeby przesadzania. Ciemiernika nie należy sadzić zbyt głęboko, bo trzeba będzie czekać na kwitnienie nawet kilka lat. W mroźne, bezśnieżne zimy, aby uchronić pąki kwiatowe przed zmarznięciem, należy roślinę przykryć suchymi liśćmi lub włókniną ogrodniczą. Trzeba także pamiętać, aby przed kwitnieniem usunąć najstarsze liście, co umożliwi rosnącym kwiatom jak najlepszy dostęp do światła. Ciemierniki w polskich ogrodach W Polsce najczęściej uprawiany jest ciemiernik biały, który jest byliną zimozieloną. Latem wokół roślin pojawiają się młode siewki, wyrosłe z zeszłorocznych nasion. Naj- Ciekawe odmiany Odmiana Kwitnienie Wysokość Ciemiernik biały (H.niger) ‘Praecox’ ‘Christmas Carol’ I–V 30 cm biały, różowiejący w miarę rozwoju 50 cm Ciemiernik wschodni (H. orientalis) ‘Spring Beauty’ ‘Atrorubens’ ‘Picotee Strain’ ‘Blue Lady’ ‘Red Lady’ ‘Yellow Lady’ biały, wiśniowy, różowy, brzeg wiśniowy, ciemnowiśniowy, ciemnoczerwony, żółty nakrapiany brązem Ciemiernik cuchnący (H. foetidus) II–VI 50 cm jasnozielony z czerwonym brzegiem Ciemiernik czerwonawy (H. purpurascens) II–IV 20 cm purpurowy, czerwonawy, zielonkawy wewnątrz II–IV 50 cm żółto-zielony III–V 50 cm purpurowy, nakrapiany Ciemiernik korsykański (H. argutifolius) Ciemiernik niebieskawy (H. lividus) 64 XI–IV Kolor kwiatów www.eksper tbudowlany.pl ‘Purple Rose’ ciemiernik wschodni nr 1/2011 Fot. Plant Publicity Holland Gatunek Ciemierniki mogą rosnąć w parku, w przydomowym ogrodzie, w donicach na tarasie lub balkonie. Ze względu na długowieczność i niskie wymagania pielęgnacyjne nadają się do obsadzania dużych rabat w parkach. Ciemierniki można sadzić samo- Hiacynty niewątpliwie kojarzą się z wiosną, ale ich cebule dostępne są na rynku już późną jesienią, dlatego są to idealne kwiaty do zimowych aranżacji. Mają niezwykle bogatą kolorystykę i przyjemny, delikatny zapach. Dzięki nim szare i ponure zimowe dni staną się przyjemniejsze. dzielnie (co najmniej 3–4 rośliny w rozstawie 40–50 cm) lub w towarzystwie innych roślin, które mają podobne wymagania dotyczące stanowiska w ogrodzie. Bardzo dobrze będą się czuły na cienistych rabatach, pod drzewami oraz wokół pni drzew. Ciemierniki można posadzić wokół powojnika alpejskiego, glicynii, wawrzynka, kaliny. Bylina będzie skutecznie przysłaniała mniej atrakcyjne podstawy innych roślin. Ciemiernika można również posadzić wśród cebulicy syberyjskiej, przylaszczki pospolitej, barwinka pospolitego, szczawika. Niższe gatunki ciemiernika cuchnącego czy czerwonawego można posadzić na niezbyt nasłonecznionych skalniakach. Więcej informacji o roślinach na www.colour-your-life.pl ciemiernik CZEKAJĄC NA WIOSNĘ te lub fioletowe rośliny ożywiają wnętrze i wprowadzają do domu miły i subtelny zapach oraz pozytywną energię. Hiacyntami w domu można się cieszyć od późnej jesieni, aż do wiosny. Pasują do każdego stylu i wystroju wnętrza. Biały hiacynt doda elegancji i świeżości. Pastelowe odcienie żółtego czy różowego stworzą subtelną i romantyczną atmosferę. Hiacynty o intensywnych kolorach – różowe, niebieskie czy pomarańczowe – wprowadzą świeżość i energię. Hiacynt daje szerokie możliwości aranżacyjne. Warto wyeksponować jego efektowną bryłę korzeniową oraz cebulę poprzez wstawienie rośliny do przezroczystego, szklanego naczynia. Naczynie można wyłożyć ozdobnym żwirkiem lub kamieniami. Kolorowe hiacynty dobrze komponują się również z kontrastującą bielą porcelany. Można je umieścić w filiżance, dzbanku lub wazie. Ciekawą aranżację można również stworzyć z hiacyntów wstawionych do różnokolorowych naczyń o ciekawym kształcie i fakturze. Opracowano na podstawie materiałów Biura Kwiatowego Holandia Fot. Plant Publicity Holland Fot. Biuro Kwiatowe Holandia Kiedy za oknem pada śnieg, a na dworze panuje ziąb, można poprawić sobie nastrój, otaczając się kolorowymi hiacyntami doniczkowymi. Intensywnie różowe, żół- ciemiernik korsykański Fot. Plant Publicity Holland W którym miejscu w ogrodzie? OGRODY łatwiejszy w uprawie jest ciemiernik cuchnący. Wysuszone kłącza rośliny charakteryzują się ostrym zapachem. Gatunek ten jest zimozielony. Poza okresem kwitnienia rośliny zachowują dekoracyjność do czasu dojrzewania nasion, czyli do połowy lata. Ciemiernik cuchnący rozsiewa się obficie. Ciemiernik wschodni natomiast jest bardzo popularny na zachodzie Europy, w Polsce również powoli zyskuje uznanie. Ma zimozielone liście, w naszym klimacie może przemarzać. W Polsce naturalnie rośnie ciemiernik czerwonawy, który jest pod ścisłą ochroną. Wśród oferowanych na rynku ciemierników jest bardzo dużo hybryd, powstałych z krzyżowania określonego gatunku z innymi formami. Nie mają wtedy nazwy odmianowej, a tzw. formę, która pochodzi od koloru kwiatów, np. forma biała, różowa, żółta itd. nr 1/2011 www.eksper tbudowlany.pl 65 ASK BRINK 44 WARTO WIEDZIEĆ 7 Atlas 13, 14 Cedat 15 CHT 55 Comfort System 39 Danfoss 44 Ekoklimax 45 Elektra 46, 63 Enke Vacuum Polska 39 EWFE-Polonia 45 Fakro 17 Flir Systems 3 Flop System 46 Flügger 9 HEF 56 Isoroc 22 Isover 23 Izolex 1, 68 Knauf Insulation 23, 67 Kreisel 15 Leroy Merlin 5 Luxbud 59 Metalerg 56 MIWO 21 Ospel 53 Paroc 24, 26, 27 Per-Eko Wspieramy program promocji prasy ISSN 1730-1904 Nakład 15 tys. egz. Numer obejmuje okres wydawniczy styczeń-luty WYDAWCA: AGENCJA REKLAMOWA MEDIUM s.c. Bogusława Wiewiórowska-Paradowska, Irena Wiewiórowska ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel. 22 810 58 09, fax 22 810 27 42 http://www.ekspertbudowlany.pl e-mail: [email protected] Redaktor naczelny: Joanna Korpysz-Drzazga [email protected] 66 www.eksper tbudowlany.pl Sekretarz redakcji: Monika Mucha [email protected] Współpracownicy: Sebastian Czernik, Piotr Idzikowski, Waldemar Joniec, Jerzy Kosieradzki, Karol Kuczyński, Jadwiga Litke, Jacek Sawicki, Krystyna Stankiewicz, Janusz Strzyżewski, Elżbieta Wysowska REKLAMA I MARKETING: tel. 22 810 25 90, 810 28 14 Dyrektor ds. reklamy i marketingu: Joanna Grabek, tel. 600 050 380, [email protected] KOLPORTAŻ I PRENUMERATA: tel./fax 22 810 21 24 Dyrektor ds. marketingu i sprzedaży: Michał Grodzki, [email protected] Specjalista ds. promocji: Marta Lesner-Wirkus, [email protected] Specjalista ds. dystrybucji: Aneta Kacprzycka, [email protected] DRUK: Elanders Polska Sp. z o.o., ul. Mazowiecka 2, 09-100 Płońsk INDEKS FIRM Athenasoft 57 Perfexim 2 Pro-Vent 47 Santech 37, 40 Satel 51 Schwenk Insulation 24 Silten 31 Terbud Izolacje Budowlane 33 Top Vac 38 Tyco Thermal Controls 61 URSA 25 Vaillant Saunier Duval 46 VELUX 19 Webac 29 XL-Tape-International 11 Zakład Ślusarsko-Kotlarski Feliks Spyra 57 Zehnder 46 Wszelkie prawa zastrzeżone © by AGENCJA REKLAMOWA MEDIUM Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji tekstów. Nie zwraca materiałów nie zamówionych. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam, ogłoszeń i artykułów sponsorowanych zamieszczanych na łamach kwartalnika „Ekspert Budowlany” oraz ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyn. Zdjęcia na okładce (od góry): VELUX, Plant Publicity Holland, Satel AGENCJA REKLAMOWA MEDIUM jest członkiem Izby Wydawców Prasy nr 1/2011 NATURALNIE BRĄZOWE ... … JAK NATURALNA WEŁNA MINERALNA NOWEJ GENERACJI. Odkryj naturalne korzyści wełny mineralnej w ECOSE® Technology firmy Knauf Insulation: •Wygodny montaż: materiał miły w dotyku, mniej pylący i bez zapachu •Naturalnie brązowy kolor: materiał bez sztucznych barwników •Innowacyjna biotechnologia łączenia włókien bazująca na naturalnych komponentach •Doskonałe parametry w zakresie izolacyjności cieplnej, akustycznej i ochrony przeciwpożarowej •Poprawa jakości powietrza wewnątrz budynku w porównaniu z tradycyjną wełną mineralną oraz zrównoważony rozwój w budownictwie Więcej informacji na stronie www.knaufinsulation.pl Knauf Insulation Sp. z o.o. ul. 17 Stycznia 56, 02-146 Warszawa tel. 022 369 59 00 e-mail: [email protected] polecane produkty dla wykonawcy aluminiowa