Zakres wymagań

ZAKRES WYMAGAŃ Z ANATOMII PRAWIDŁOWEJ CZŁOWIEKA
DLA STUDENTÓW WYDZIAŁU LEKARSKIEGO 2016/2017
(aktualizacja: 18.10.2016)
Znajomość mian anatomicznych w języku polskim i angielskim.
Płaszczyzny i osie ciała. Pozycja anatomiczna, terminy używane do określenia położenia. Okolice
ciała ludzkiego.
NARZĄDY BIERNE RUCHU:
ogólna budowa kości /kształt, skład, wewnętrzna budowa, właściwości
fizyczne i biologiczne/, rozwój i wzrastanie kości, czynność kości, okostna i ochrzęstna, szpik kostny.
Znajomość budowy i umiejętność rozpoznawania wymienionych kości:
czaszki, łopatki, obojczyka, kości ramiennej, promieniowej, łokciowej, miednicznej, udowej,
piszczelowej, żeber, mostka, kręgów i kości krzyżowej; pozostałe kości – ogólna
charakterystyka, położenie, połączenia.
Ogólna budowa połączeń kości /połączenia ścisłe i wolne, stałe i niestałe składniki stawu,
rodzaje stawów, rodzaje ruchów w stawach/.
Znajomość budowy niżej wymienionych stawów /powierzchnie stawowe, torebki stawowe,
więzadła – położenie i przyczepy, rodzaje i zakres ruchów/:
skroniowo-żuchwowego, szczytowo-potylicznego, szczytowo-obrotowego,
ramiennego, łokciowego, promieniowo-nadgarstkowego, biodrowego, kolanowego
i skokowego górnego; pozostałe połączenia – powierzchnie stawowe, położenie
więzadeł, mechanika stawów.
Znajomość przyczepów więzadeł: podłużnego przedniego i tylnego oraz karkowego.
Jamy i doły czaszki. Mechanika czaszki.
Kręgosłup, klatka piersiowa, miednica - płaszczyzny i wymiary.
NARZĄDY CZYNNE RUCHU:
ogólna budowa mięśni /kształt, skład, przyczepy, naczynia i nerwy, fizyczne i biologiczne
właściwości/.
Mechanika mięśni, narządy pomocnicze mięśni.
Podział mięśni na grupy czynnościowo-topograficzne.
Topografia poszczególnych mięśni. Grupowe unerwienie mięśni.
Znajomość przyczepów następujących mięśni:
żwacza, skroniowego, skrzydłowego przyśrodkowego i bocznego, mostkowoobojczykowo-sutkowego, dwubrzuścowego, żuchwowo-gnykowego,
naramiennego, dwugłowego i trójgłowego ramienia, kruczo-ramiennego, zginacza
powierzchownego i głębokiego palców, zginacza długiego kciuka, ramiennopromieniowego, prostownika palców, biodrowo-lędźwiowego, czworo- i dwugłowego
1
uda, krawieckiego, piszczelowego przedniego i tylnego, strzałkowego długiego, brzuchatego
łydki, przywodziciela wielkiego, piersiowego większego, zębatego przedniego, najszerszego
grzbietu, czworobocznego,
przepony ,
prostego brzucha,
skośnego zewnętrznego
i wewnętrznego brzucha oraz poprzecznego brzucha.
Działanie mięśni na stawy:
skroniowo-żuchwowy,
ramienny,
łokciowy,
promieniowo-nadgarstkowy,
paliczkowe, międzypaliczkowe, biodrowy, kolanowy,
śródręczno-
skokowe oraz kręgosłup i klatkę
piersiową
Powięzie:
głowy i szyi, klatki piersiowej, grzbietu, brzucha, miednicy mniejszej, barku, ramienia,
przedramienia, ręki, biodra, uda, goleni i stopy.
Trójkąty szyi, dół pachowy i jama pachowa, dół łokciowy, dół kulszowo-odbytniczy, trójkąt udowy
i dół podkolanowy.
Kanały:
nadgarstka, pachwinowy, przywodzicieli, sromowy, udowy, zasłonowy, kostki przyśrodkowej
Miejsca zmniejszonego oporu ścian brzucha.
Pochewka mięśnia prostego brzucha.
Dno miednicy.
Pochewki ścięgien ręki i stopy.
NARZĄDY WEWNĘTRZNE:
budowa, topografia, unaczynienie, unerwienie oraz czynność narządów układu trawiennego,
oddechowego i moczowo-płciowego /nie jest wymagana znajomość przyczepów mięśni języka,
podniebienia, gardła, krtani oraz krocza/.
Najczęstsze wady rozwojowe narządów.
Czas wykłuwania się zębów mlecznych i stałych.
Zstępowanie gruczołów płciowych.
Otrzewna – rozwój, budowa, znaczenie, topografia. Zachyłki otrzewnej.
Śródpiersie – ograniczenie, podział, zawartość.
Opłucna – budowa, unaczynienie i unerwienie, topografia.
GRUCZOŁY DOKREWNE:
budowa, unaczynienie, topografia, czynność. Hormony. Korelacja gruczołów.
NARZĄDY ZMYSŁÓW :
budowa, lokalizacja, unerwienie, unaczynienie oraz czynność narządów:
wzroku, przedsionkowo-ślimakowego, powonienia, smaku oraz czucia powierzchownego
i głębokiego /nie jest wymagana znajomość przyczepów mięśni: gałki ocznej, tarczkowych
2
oraz kosteczek słuchowych/.
Ciecz wodnista, śródchłonka i przychłonka: pochodzenie, drogi odpływu.
ANGIOLOGIA:
Serce – budowa, umocowanie, stosunki topograficzne, unaczynienie, unerwienie, czynność. Wady
rozwojowe. Miejsca osłuchiwania zastawek. Pole bezwzględnego i względnego stłumienia serca.
Osierdzie – budowa, umiejscowienie, stosunki topograficzne. Krążenie małe i duże. Krążenie
płodowe. Budowa i czynność ściany naczyń krwionośnych.
Znajomość początku, przebiegu, zakończenia oraz gałęzi niżej wymienionych tętnic:
pnia płucnego i tętnic płucnych, aorty, pnia ramienno-głowowego, tętnicy szyjnej
wewnętrznej , zewnętrznej i wspólnej, podstawnej, podobojczykowej, pachowej,
ramiennej, promieniowej, łokciowej, biodrowej wspólnej, wewnętrznej i zewnętrznej,
udowej, podkolanowej, piszczelowej przedniej i tylnej, grzbietowej stopy, pnia
trzewnego , krezkowej górnej i dolnej.
Znajomość sieci grzbietowej nadgarstka, łuku dłoniowego powierzchownego i głębokiego
oraz łuku podeszwowego /położenie, gałęzie tworzące i gałęzie odchodzące /a także sieci stawowej
kolana i łokcia /położenie, dopływy/.
Pozostałe tętnice – początek, położenie, obszar zaopatrzenia.
Znajomość początku, przebiegu, zakończenia i dopływów niżej wymienionych żył:
głównej górnej i dolnej, ramienno-głowowych, nieparzystych, szyjnej wewnętrznej,
podobojczykowej, wrotnej oraz żył powierzchownych kończyny górnej i dolnej.
Pozostałe żyły – położenie, obszar drenowania, zakończenie. Zatoki opony twardej –
położenie, ujście.
Sploty żylne – położenie, drogi odpływu krwi.
Zespolenia między krążeniem
wewnątrz- i wewnątrzczaszkowym.
Zespolenia między układem żyły wrotnej a układem żył głównych.
Zespolenia między obu żyłami głównymi.
UKŁAD CHŁONNY:
Budowa ściany naczyń chłonnych.
Przewód piersiowy – początek, przebieg, położenie, zakończenie.
Położenie pozostałych głównych pni chłonnych:
lędźwiowych, jelitowych, oskrzelowo-śródpiersiowych, podobojczykowego, szyjnego i przewodu chłonnego prawego.
Naczynia chłonne głowy, kończyny górnej, klatki piersiowej, brzucha i miednicy oraz kończyny
dolnej – z jakich okolic odprowadzają limfę i dokąd uchodzą.
Lokalizacja grup węzłów chłonnych głowy i szyi, kończyny górnej i dolnej, klatki piersiowej,
brzucha i miednicy , z jakich okolic dochodzą do nich naczynia doprowadzające i dokąd podążają
naczynia odprowadzające.
3
Czynniki warunkujące przepływ limfy. Odpływ limfy z narządów jamy brzusznej i klp.
CENTRALNY UKŁAD NERWOWY:
ogólna budowa, podział ontogenetyczny.
Znajomość budowy zewnętrznej i wewnętrznej mózgowia i rdzenia kręgowego, ośrodki i drogi
nerwowe rdzenia kręgowego, jądra i drogi nerwów czaszkowych,
ośrodki i drogi układu
pozapiramidowego, tworu siatkowatego oraz móżdżku, ośrodki i drogi międzymózgowia.
Lokalizacja czynności w korze mózgu. Drogi mózgu, rdzenia kręgowego i nn. czaszkowych. Opony
mózgowia i rdzenia kręgowego. Zbiorniki podpajęczynówkowe. Płyn mózgowo-rdzeniowy: miejsce
wytwarzania, ilość, drogi odpływu, znaczenie.
Naczynia mózgowia i rdzenia kręgowego.
UKŁAD NERWOWY OBWODOWY:
ogólna budowa nerwów, budowa nerwów rdzeniowych.
Budowa i topografia splotów: szyjnego, ramiennego i lędźwiowo-krzyżowego.
Znajomość
miejsca
odejścia,
pochodzenia
włókien,
topografii
oraz
obszaru
unerwienia
następujących nerwów:
przeponowego, pachowego, mięśniowo-skórnego, pośrodkowego, łokciowego,
promieniowego, zasłonowego, udowego, pośladkowego górnego i dolnego,
kulszowego, strzałkowego wspólnego i piszczelowego. Pozostałe nerwy rdzeniowe –
miejsce odejścia, położenie i obszar unerwienia.
Nerwy czaszkowe: miejsce wyjścia z mózgowia oraz z czaszki, przebieg w zatoce jamistej,
położenie w szczelinie oczodołowej górnej, lokalizacja zwojów.
Znajomość topografii, rozgałęzień i zakresu unerwienia niżej wymienionych nerwów czaszkowych:
błędnego, językowo-gardłowego, twarzowego i gałęzi nerwu trójdzielnego.
Pozostałe nerwy czaszkowe – położenie, zakres unerwienia.
Znajomość unerwienia skóry oraz stawów kończyn.
UKŁAD NERWOWY AUTONOMICZNY:
właściwości budowy układu autonomicznego, podział, lokalizacja ośrodków w centralnym układzie
nerwowym, zwoje i sploty układu autonomicznego.
ANATOMIA POWIERZCHOWNA
Anatomia powierzchniowa kończyny dolnej. Zapobieganie uszkodzeniu nerwu kulszowego przy
wkłuciach domięśniowych. Badanie tętnicy udowej w trójkącie udowym. Identyfikacja struktur
w okolicy kolana. Uwidocznienie zawartości dołu podkolanowego. Uwidocznienie kanału kostki
przyśrodkowej - miejsca przejścia na stopę. Uwidocznienie ścięgien wokół kostki i na stopie.
Badanie tętnicy grzbietowej stopy. Położenie łuku tętniczego podeszwowego. Główne żyły
powierzchowne. Miejsca badania tętna.
Anatomia powierzchniowe kończyny górnej. Punkty kostne i mięśnie okolicy łopatkowej tylnej.
4
Uwidocznienie dołu pachowego oraz topografia jego zawartości i struktur sąsiednich. Przebieg
tętnicy ramiennej na ramieniu. Ścięgno mięśnia trójgłowego ramienia i położenie nerwu
promieniowego. Dół łokciowy (widok od przodu). Uwidocznienie ścięgien i topografia dużych naczyń
i nerwów w dalszej części przedramienia. Prawidłowy wygląd ręki. Położenie troczka zginaczy
i gałęzi wstecznej nerwu pośrodkowego. Czynność ruchowa nerwów pośrodkowego i łokciowego
w obrębie ręki. Uwidocznienie położenia luków dłoniowych powierzchownego i głębokiego. Miejsca
badania tętna.
Anatomia powierzchniowa grzbietu. Brak krzywizn bocznych. Pierwotne i wtórne krzywizny
w płaszczyźnie strzałkowej. Charakterystyczne struktury kostne. Jak rozpoznawać wyrostki
kolczyste kręgów. Określanie położenia dolnego końca rdzenia kręgowego oraz przestrzeni
podpajęczynówkowej. Rozpoznawanie mięśni.
Anatomia powierzchniowe klatki piersiowej. Jak liczyć żebra. Anatomia powierzchni gruczołu
sutkowego u kobiety. Umiejscowienie struktur na poziomie ThIV/ThV. Umiejscowienie struktur
w śródpiersiu górnym. Umiejscowienie granic serca. Gdzie osłuchiwać tony serca. Umiejscowienie
jam opłucnej i płuc, zachyłków jam opłucnej oraz płatów i szczelin płuc. Gdzie osłuchiwać płuca.
Anatomia powierzchni brzucha. Wyznaczanie granic brzucha na powierzchni ciała. Określanie
położenia
pierścienia
pachwinowego
powierzchownego.
Wyznaczanie
poziomu
kręgów
lędźwiowych. Określanie położenia struktur na wysokości kręgu LI. Określanie położenia głównych
naczyń krwionośnych. Zastosowanie podziału brzucha na kwadranty do określania położenia
głównych narządów. Określanie miejsc rzutowania bólu przeniesionego z jelit. Określanie położenia
nerek. Określanie położenia śledziony.
Anatomia powierzchniowe miednicy i krocza. Położenie miednicy i krocza w postawie
anatomicznej. Określanie granic krocza. Identyfikacja struktur trójkąta odbytowego. Identyfikacja
struktur trójkąta moczowo-płciowego u kobiety. Identyfikacja struktur trójkąta moczowo-płciowego
u mężczyzny.
Anatomia powierzchniowa głowy i szyi. Pozycja anatomiczna głowy i ważniejsze punkty
orientacyjne. Struktury na poziomie kręgów CIII/CIV i na poziomie kręgu CVI. Wyznaczanie granic
przedniego i bocznego (tylnego) trójkąta szyi. Wyznaczanie położenia więzadła pierściennotarczowego. Wyznaczanie położenia gruczołu tarczowego. Ocena położenia tętnicy oponowej
środkowej. Rysy twarzy. Oko i narząd łzowy. Ucho zewnętrzne. Miejsca wyczuwania tętna.
UWAGI KLINICZNE I PRZYPADKI KLINICZNE
CIAŁO:
Uwagi kliniczne: Określanie wieku na podstawie szkieletu. Transplantacje szpiku kostnego.
Złamania kości. Martwica niedokrwienna. Osteoporoza. Złamania nasady kości. Zwyrodnieniowa
choroba stawów. Wymiana stawu. Znaczenie powięzi. Porażenie mięśni (paraliż). Atrofia
mięśniowa. Zerwanie i nadwyrężenie mięśni. Miażdżyca. Żylaki. Zespolenia naczyniowe i krążenie
oboczne. Węzły chłonne. Dermatomy i miotomy. Ból odniesiony (rzutowany).
Przypadki kliniczne: Wyrostek robaczkowy
5
KOŃCZYNA DOLNA:
Uwagi kliniczne: Złamania miednicy kostnej. Unaczynienie głowy i szyjki kości udowej.
Złamania szyjki kości udowej. Złamania trzonu kości udowej. Żylaki. Zakrzepica żył głębokich.
Dostęp do naczyń udowych kończyny dolnej. Iniekcje domięśniowe. Uszkodzenia mięśni kończyny
dolnej. Choroby naczyń obwodowych. Przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych. Zaostrzenie
przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych. Krytyczne niedokrwienie kończyn dolnych. Urazy
tkanek miękkich kolana. Choroba zwyrodnieniowa stawu. Badanie stawu kolanowego. Badanie
neurologiczne goleni. Złamanie kości skokowe. Złamania części środkowej stopy. Złamania kostki.
Koślawa deformacja palucha. Nerwiak Mortona. Artroskopia. Złamanie międzykrętarzowe. Objaw
Trendelenburga. Zespół ciasnoty przedziałów powięziowych.
Więzadło przednio-boczne kolana.
Zerwanie ścięgna Achillesa. Opadanie stopy. Zasady kostki Ottawy.
Przypadki kliniczne: Żylaki. Uraz stawu kolanowego. Złamanie szyjki kości udowej. Choroba
zakrzepowa żył głębokich. Przerwane ścięgno piętowe. Tętniak tętnicy podkolanowej. Zerwanie
ścięgna skokowo-strzałkowego przedniego.
KOŃCZYNA GÓRNA:
Uwagi kliniczne: Złamanie końca bliższego kości ramiennej. Złamania obojczyka i zwichnięcia
stawów barkowo-obojczykowego i mostkowo-obojczykowego. Zwichnięcia stawu ramiennego.
Schorzenia mankietu rotatorów (zespół bolesnego barku). Zapalenie kaletki podbarkowej
(podnaramiennej). Zespół otworu czworobocznego. Uszkodzenie nerwu piersiowego długiego.
Obrazowanie układu naczyniowego kończyny górnej. Urazy tętnic kończyny górnej. Złamanie
I żebra. Przednie zwichnięcie głowy kości ramiennej. Zespół ucisku żyły podobojczykowej. Urazy
splotu ramiennego. Rak gruczołu sutkowego. Przerwanie ścięgna mięśnia dwugłowego. Pomiar
ciśnienia krwi. Uszkodzenie nerwu promieniowego na ramieniu. Uszkodzenie nerwu pośrodkowego
na ramieniu. Uraz stawu łokciowego. Złamanie nadkłykciowe kości ramiennej. Przecięcie tętnicy
promieniowej lub łokciowej. Podwichnięcie stawu łokciowego u dzieci. Złamane głowy kości
promieniowej. Zapalenie nadkłykci. Zapalenie stawu łokciowego. Uszkodzenie nerwu łokciowego.
Przetoka dializacyjna. Złamania kości promieniowej i łokciowej. Zespół kanału nadgarstka. Złamanie
kości łódeczkowatej i martwica niedokrwienna części bliższej kości łódeczkowatej. Tabakierka
anatomiczna. Test Allena. Wkłucie dożylne. Uszkodzenie nerwu łokciowego. Uszkodzenie nerwu
promieniowego. Zmiany rozwojowe stawu łokciowego. „Łokieć tenisisty” (zapalenie nadkłykci).
Zespół de Quervaina. Zapalenie pochewek ścięgnistych. Zespół „trzaskającego” palca.
Przypadki kliniczne: Problemy z barkiem po upadku na wyprostowaną rękę. Łopatka skrzydlata.
Blokada nerwowa splotu ramiennego. Powikłania po złamaniu I żebra. Zespół kanału nadgarstka.
Unieruchomienie prostowników palców. Zerwanie ścięgna mięśnia nadgrzebieniowego. Badanie
ręki. Problem ze stawem ramiennym.
GRZBIET
Uwagi kliniczne: Rozszczep kręgosłupa. Wertebroplastyka. Skolioza. Kifoza. Zmienności w liczbie
6
kręgów. Nowotwory kręgów. Osteoporoza. Bóle pleców. Przepuklina krążka międzykręgowego.
Stawy. Więzadła żółte. Złamania kręgów. Złamania części międzystawowych. Procedury
chirurgiczne. Zespolenia kręgów. Uszkodzenia nerwu powodujące zaburzenia funkcji mięśni
powierzchownych grzbietu. Nakłucie lędźwiowe. Półpasiec. Bóle grzbietu - inne przyczyny.
Przypadki kliniczne: Rwa kulszowa a lumbalgia (lumbago, ból lędźwiowy). Uszkodzenie rdzenia
kręgowego w odcinku szyjnym. Ropień opadowy okolicy lędźwiowej w przebiegu gruźlicy.
Rozwarstwiający tętniak aorty piersiowej. Nowotwór kości krzyżowej.
KLATKA PIERSIOWA
Uwagi kliniczne: Rak sutka. Żebra szyjne. Pobieranie szpiku kostnego z mostka. Złamania żeber.
Dojścia chirurgiczne do klatki piersiowej. Drenaż klatki piersiowej. Obrazowanie płuc. Tomografia
komputerowa płuc wysokiej rozdzielczości. Bronchoskopia. Nowotwór płuca. Zapalenie osierdzia.
Wysięk osierdziowy. Zaciskające zapalenie osierdzia. Wady zastawkowe. Nazewnictwo kliniczne
stosowane w celu określenia tętnic wieńcowych. Choroba wieńcowa (choroba niedokrwienna serca).
Najczęstsze wrodzone wady serca. Osłuchiwanie serca. Układ bodźcoprzewodzący serca.
Ektopowe przytarczyce w grasicy. Dostępy żylne dla wkłucia centralnego i dializy. Dostęp do żyły
głównej dolnej przez żyłę główną górną. Koarktacja aorty. Aorta piersiowa. Nieprawidłowości łuku
aorty. Nieprawidłowe miejsca odejścia dużych naczyń. Nerwy błędne i nerwy krtaniowe wsteczne
a chrypka. Rak przełyku. Pęknięcie przełyku. Lordoza. Wyrostek pachowy sutka. Blokada nerwu
międzyżebrowego. Wysięk opłucnej. Odma opłucnowej. Zawał serca. Klasyczne objawy zawału
serca. Najczęstsze wrodzone wady serca. Czy objawy zawału serca są identyczne u kobiet i u
mężczyzn?
Przypadki kliniczne: Żebro szyjne. Nowotwór płuca. Rana klatki piersiowej. Zawał mięśnia
sercowego. Uszkodzony rozrusznik. Koarktacja aorty. Rozwarstwienie aorty. Zapalenie płuc. Rak
przełyku. Dostęp żylny.
JAMA BRZUSZNA
Uwagi kliniczne: Cięcia chirurgiczne. Odruch mięśnia dźwigacza jądra. Patologiczne masy w
okolicy
pachwinowej.
Przepukliny
pachwinowe.Przepukliny
udowe.
Przepukliny
pępkowe.
Przepukliny pooperacyjne.Otrzewna.Połączenia pomiędzy układem komorowym mózgowia a jamą
otrzewnową. Dializa i dializa otrzewnowa. Szerzenie się chorób poprzez otrzewną. Sieć większa.
Zmiana nabłonka pomiędzy częścią brzuszną przełyku a żołądkiem. Wrzody dwunastnicy. Badanie
górnego odcinka przewodu pokarmowego. Badanie światła przewodu pokarmowego. Badanie ścian
i struktur bezpośrednio sąsiadujących z przewodem pokarmowym. Uchyłek Meckela. Badanie z
zastosowaniem
tomografii
komputerowej
(TK)
oraz
rezonansu
magnetycznego
(MR).
Zaawansowane techniki obrazowania. Rak żołądka. Zapalenie wyrostka robaczkowego. Wrodzone
zaburzenia przewodu pokarmowego. Zaburzenia obrotów i skręt jelita środkowego. Niedrożność
jelit.
Uchyłkowatość.Sztuczne
przetoki
(stomie).
Gastrostomia.
Jejunostomia.
Ileostomia.
Kolostomia. Plastyka pęcherza z użyciem jelita (ileocystoplastyka). Trzustka obrączkowata.
Anatomia segmentów wątroby. Kamienie żółciowe. Żółtaczka. Choroby śledziony. Naczynia układu
7
pokarmowego. Marskość wątroby. Zespolenia między krążeniem wrotnym i krążeniem układowym.
Zabiegi chirurgiczne w leczeniu otyłości. Ropnie mięśni lędźwiowych. Przepukliny przeponowe.
Przepuklina przełykowa. Kamienie w drogach moczowych. Rak dróg moczowych. Nefrostomia.
Przeszczep nerki.Badanie dróg moczowych. Przęsłowanie aorty brzusznej. Filtr żyły głównej dolnej.
Operacje chirurgiczne węzłów chłonnych leżących w przestrzeni zaotrzewnowej. Chirurgia
laparoskopowa. Rak trzustki.
Przypadki kliniczne: Pęknięcie urazowe przepony. Przewlekła zakrzepica żyły głównej dolnej.
Biopsja wątroby u pacjentów z podejrzeniem marskości wątroby. Ziarnica złośliwa (choroba
Hodgkina).
Przepuklina
pachwinowa.
Kamica
moczowodowa.
Ropień
wewnątrzbrzuszny.
Powikłania po brzuszno-kroczowej amputacji odbytnicy. Rak głowy trzustki. Niedrożność układu żył
głównych. Choroba uchyłkowa jelit. Przeciek po śródnaczyniowym leczeniu tętniaka aorty brzusznej.
Krwawienie z przewodu pokarmowego. Ogniska przerzutowe w wątrobie.
MIEDNICA I KROCZE:
Uwagi kliniczne: Lokalizacja tętnicy udowej. Wykorzystanie tętnicy udowej w badaniu
angiograficznym oraz podczas zabiegów wewnątrznaczyniowych. Wykorzystanie żyły udowej
podczas angiografii płucnej. Biopsja szpiku kostnego. Złamanie miednicy. Powszechne problemy ze
stawami krzyżowo-biodrowymi. Pomiary miednicy w położnictwie. Defekacja. Nacięcie krocza.
Badanie przez odbytnicę. Rak okrężnicy i odbytnicy. Kamica pęcherza. Cewnikowanie nadłonowe.
Rak pęcherza moczowego. Zakażenie pęcherza moczowego. Cewnikowanie. Nowotwory jądra.
Wazektomia. Nowotwory gruczołu krokowego. Rak jajnika. Obrazowanie jajnika. Usunięcie macicy.
Podwiązanie jajowodów. Rak szyjki macicy i rak macicy. Zagłębienie odbytniczo-maciczne. Blokada
nerwu sromowego. Usunięcie gruczołu krokowego i impotencja. Ropień dołu kulszowo-odbytowego.
Żylaki odbytu. Przerwanie cewki moczowej. Mięśniaki macicy.
Przypadki kliniczne: Żylaki powrózka nasiennego. Ucisk nerwu kulszowego. Nerka miedniczna.
Zamknięcie lewej
tętnicy biodrowej
wspólnej.
Jatrogenny uraz cewki moczowej.
Ciąża
pozamaciczna. Nowotwór macicy.
GŁOWA I SZYJA
Uwagi kliniczne: Obrazowanie głowy. Złamania sklepienia czaszki i krwiak nadtwardówkowy.
Złamania z wgłobieniem. Złamania otwarte. Złamania w okolicy pterionalnej. Wodogłowie. Zapalenie
opon mózgowo-rdzeniowych. Guzy mózgu. Udar. Tętniaki wewnątrzczaszkowe. Uraz głowy.
Rodzaje krwotoków śródczaszkowych. Ocena kliniczna pacjentów z urazem głowy. Skala Glasgow.
Leczenie urazu głowy. Uszkodzenia nerwów czaszkowych. Ślinianka przyuszna. Porażenie nerwu
twarzowego (VII) (porażenie Bella). Uszkodzenia ośrodkowe. Uszkodzenia w okolicy zwoju kolanka.
Uszkodzenia w okolicy otworu rylcowo-sutkowego. Neuralgia nerwu trójdzielnego. Uszkodzenie
skóry głowy. Zespół Hornera. Zespół Hornera wywołany chirurgicznie. Badanie oka. Uszkodzenie
nerwów zaopatrujących mięśnie otoczenia gałki ocznej. Jaskra. Zaćma. Badanie oftalmoskopowe.
Badanie ucha zewnętrznego, środkowego i wewnętrznego. Perforacja błony bębenkowej. Zapalenie
wyrostka sutkowatego. Uszkodzenie nerwu językowego. Znieczulenie stomatologiczne. Przestrzenie
8
międzypowięziowe głowy i szyi. Dostępy do żył centralnych. Tętno żylne szyi. Gruczoł tarczowy.
Tyroidektomia - usunięcie tarczycy. Patologia tarczycy. Odpływ chłonki z głowy i szyi.
Tracheostomia. Wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego. Endarterektomia. Powłoki głowy, sklepienie
czaszki i opony mózgu. Wstrząśnienie mózgu. Odruchy z nerwów czaszkowych. Złamanie oczodołu.
Optyczna tomografia koherencyjna o wysokiej rozdzielczości. Ucho pływaka. Ucho surfera.
Ektopiczne gruczoły przytarczyczne. Porażenie nerwu krtaniowego wstecznego. Laryngoskopia.
Skrzywienie przegrody nosowej. Makrogruczolak przysadki.
Przypadki
kliniczne: Wole guzkowe.
nadtwardówkowy.
Złogi
Zwężenie tętnicy szyjnej
w przewodzie
wewnętrznej.
ślinianki
przyusznej.
Tętniak tętnicy łączącej
Krwiak
tylnej.
Nawracające krwawienie z nosa. Powikłanie złamania oczodołu. Guz pnia mózgu. Makrogruczolak
przysadki.
MÓZGOWIE I RDZEŃ NERWOWY
(„Neuroanatomiia czynnościowa i kliniczna“ Narkiewicz, Moryś): zespoły kliniczne spowodowane
uszkodzeniem przodomózgowia i kory asocjacyjnej, ośrodków mowy,
zespoły związane
z uszkodzeniem pnia mózgu, zamknięcie światła zatoki jamistej i odpływu z zatoki strzałkowej
górnej, krwawienia wewnątrzczaszkowe, wodogłowie, zamknięcie światła naczyń mózgowych,
uszkodzenie jąder podstawnych (choroba Parkinsona, pląsawica Huntingtona, hemibalizm), choroba
Alzheimera, zespoły kliniczne związane z uszkodzeniem móżdżku, uszkodzenie hipokampa,
uszkodzenia podwzgórza.
OŚRODKI I DROGI NERWOWE
Uszkodzenie połączeń asocjacyjnych (Narkiewicz 204) i spoidłowych (N205), wzgórza (N208, 210),
torebki wewnętrznej (N212), drogi korowo-rdzeniowej (N221) i korowo-jądrowej (N223) oraz kory
ruchowej i przedruchowej (N225), uszkodzenie dróg rdzenia kręgowego (N249) i kory czuciowej
(N253), kory i drogi wzrokowej (N263, 265). Odruch żrenic na światło (N267) i akomodację (N269).
Głuchota przewodzeniowa i odbiorcza (N279, 283). Uszkodzenie kory słuchowej (N284), węchowej
(N291). Objawy uszkodzenia dróg nn. czaszkowych.
9