Hasło odpornosc-zadrzewien-na-dzialanie-wiatru

odporność zadrzewień na działanie wiatru
(Arborystyka, pielęgnowanie drzew), w zadrzewieniach w ciągu całego ich życia kształtuje się „zbiorowa
odporność” na wiatr powiązana z oddziaływaniem osobniczym poszczególnych drzew na sąsiednie.
Wyraźny wpływ ochronny grup drzew widoczny jest również w obrębie alei. Odporność na działanie
wiatru w obrębie zadrzewień i alei związana jest ze:
- zróżnicowaniem pionowym i poziomym struktury zadrzewień różnogatunkowych. Zróżnicowana
struktura powoduje zmienność wychyleń od wiatru poszczególnych drzew i w efekcie obniża poziom
zagrożenia;
- wiekiem oraz bonitacją drzewostanów. Szczególnie narażone na wiatr mogą być drzewostany średnich
klas wieku, w których wykonano intensywne zabiegi hodowlane;
- odpowiednim zwarciem drzew. Luźne zwarcie utrzymywane od młodości drzewostanu sprawia, że pnie
drzew są pełniejsze, a korony mają większy pionowy zasięg. Nagłe podjęcie silnych zabiegów
pielęgnacyjnych prowadzące do przerwania zwarcia może spowodować duże szkody;
- stanem zdrowotnym drzew, szczególnie w zakresie ubytków i zgnilizn w odziomkowych częściach pni.
Zagrożenie może dotyczyć całych zadrzewień, tak jak się to dzieje na przykład w przypadku infekcji hubą
korzeniową (Phellinus pini) w zadrzewieniach sosnowych, w których w wieku 100 lat zainfekowaniu ulega
15–35% wszystkich drzew, natomiast w wieku 160 lat nawet 100%;
- wielkością zadrzewionej powierzchni oraz ukształtowaniem jej części brzegowej. Najogólniej można
powiedzieć, że w drzewostanach o mniejszej powierzchni (do 5 ha) szkody występują rzadziej w
porównaniu z większymi kompleksami (pow. 10 ha), co najprawdopodobniej wynika z większego w
małych drzewostanach udziału skrajnych drzew uodpornionych na działanie wiatru;
- strukturą gatunkową i przestrzenną skraju drzewostanu. Kierunek i siła wiatru ponad skrajem
zadrzewienia ulega wyraźnej zmianie. Powstają silne turbulencje powietrza nad i tuż za granicą
drzewostanu, a dalej wiatr ślizga się ponad koronami. Ukształtowanie skraju drzewostanu w ten sposób,
że jest zwarty i nieprzepuszczalny dla wiatru, powoduje powstanie stosunkowo szerokiej strefy
spiętrzania przy skraju drzewostanu oraz podwyższa istotnie prędkość wiatru za strefą brzegową, co
może być szczególnie dotkliwe dla drzew górujących w zadrzewieniu. Najbardziej z tego punktu widzenia
optymalne jest prowadzenie drzewostanów w taki sposób, by skrajny pas drzew był możliwie głęboko
otwarty na przenikanie wiatru.
ŹRÓDŁO (AUTOR)
Szewczyk G. 2012. Arborystyka. Wybrane zagadnienia pielęgnacji drzew. Wydawnictwo UR w Krakowie.
Publikacje powiązane tematycznie
Mańka K. 2005. Fitopatologia leśna. Wyd. 4 zmien. i popr. PWRiL, Warszawa.
Zajączkowski J. 1991. Odporność lasu na szkodliwe działanie wiatru i śniegu. Wydawnictwo Świat,
Warszawa.