docrozpocznij oglądanie
download 
Reklamacja Transkrypt
rozpocznij oglądanie
test Nowe Intouro Nr Indeksu 253057 ISSN 1734-9583 Cena 10 zł w tym 5% VAT Bus Bus MAGAZYN PASAŻERSKIEGO TRANSPORTU DROGOWEGO 5/2015 (IX-X) Futura FDD2 Przed Kortrijk Przewoźnicy będą protestować w Warszawie? Nowy Solaris. Dopracowany w najdrobniejszych szczegółach. Nowy Solaris to innowacyjny autobus miejski o niezwykle lekkiej i trwałej konstrukcji oraz bardzo atrakcyjnym designie. Nowatorska technologia budowy pojazdu zapewnia niskie koszty eksploatacyjne i wysoką estetykę wykończenia. Przestronne, jasne wnętrze, jak i nowoczesny układ jezdny gwarantują pasażerom niespotykany dotąd komfort podróżowania. 2 TrakerBus 5/2015 humor 5/2015 TrakerBus 3 spis treści Humor 3 Nowości Spis treści 4 Futura FDD2 Od redakcji 5 Wywiad Rozmowa z Brianem Souterem, właścicielem i prezesem PolskiBus.com. Polacy znają PolskiegoBusa 6 Test Mercedes-Benz Intouro M 8 Model Intouro M prowadzi się jak rasowego coacha, a przesądzają o tym dynamiczny silnik oraz udoskonalony układ sterowania zmianą biegów, ongiś atrybut turystycznych Mercedesów. Aktualności 16 Miarka się przebrała? 20 Pierwszy Urbino już w Bawarii Polski rynek autobusów w połowie 2015 r. Wtórny rynek autobusów – I półrocze 2015 r. Max Bus – Bukowina Tatrzańska Samouczek Oslo Historia Ogórek Delux Bus Prenumerata 56 Humor 58 MAGAZYN PASAŻERSKIEGO TRANSPORTU DROGOWEGO ISSN 1734-9583 DWUMIESIĘCZNIK ADRES REDAKCJI: 32-005 Niepołomice, ul. Roweckiego 6, tel. (12) 281-14-62, tel./faks (12) 644-21-37 • www.polskitraker.pl • e-mail: darek@polskitraker.pl • REDAKTOR NACZELNY: Dariusz Drukała • WSPÓŁPRACA: Aleksander Kierecki • p.o. SEKRETARZA REDAKCJI: Grzegorz Ramza • OPRACOWANIE GRAFICZNE: Neo-Studio Reklamy, tel. (12) 281-00-08 • OGŁOSZENIA I REKLAMA: e-mail: [email protected] • WYDAWCA: FWHU BBZ, 32-005 Niepołomice, ul. Roweckiego 6, tel. (12) 281-14-62, tel./faks (12) 644-21-37 • Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam i ogłoszeń • Tytuł i znak graficzny zastrzeżone. Prawa autorskie zastrzeżone. Przedruki za zgodą redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo dostosowania materiałów do potrzeb wydawnictwa. Artykułów i zdjęć niezamówionych redakcja nie zwraca • Nakład 5000 egz. 4 TrakerBus 5/2015 54 Tym razem prezentujemy nieco mniejszego „ogórka” niż do tej pory, gdyż jest to Volkswagen T2 z roku 1972, którego właścicielem jest Krystian Borowczyk. 36 Od kierowcy zawodowego w transporcie pasażerskim wymaga się dużej wiedzy i umiejętności nie tylko kierowania pojazdem, ale również w pracy z ludźmi. 52 Podobnie jak w innych skandynawskich metropoliach turystycznych sezon jest tu stosunkowo krótki, a co za tym idzie bardzo intensy wny. Dodatkow ym powodem „kumulacji” są wielkie statki wycieczkowe. ABC kierowcy Grupy turystyczne i specjalistyczne 50 Turystyka 26 W imieniu biura SKPT dziękujemy wszystkim Klubowiczom, którzy nadesłali bądź dostarczyli nam swoje zaktualizowane ankiety członkowskie i apeluję do tych, którzy jeszcze z tym zwlekają. 48 Firma zatrudnia na etatach 14 kierowców, niemniej w sezonie letnim podnajmuje dodatkowych. Wówczas autokary wynajmowane są pod turystykę i stąd konieczność podwójnych obsad. Klub Akcja „Aktualizacja” 44 Panorama firm 22 Now y Cit aro G to alternat y wa autobusu komunikacji miejskiej napędzana silnikiem spełniającym Euro-6 bez pomocy AdBlue i filtra cząstek stałych, zasilanym sprężonym gazem naturalnym. 40 Prezentujemy najnowsze analizy Polskiego Zwią zku Pr zemysł u Motor y z acyjnego i firmy JMK Analizy Rynku Transpor towego przygotowane na podstawie danych Centralnej Ewidencji Pojazdów (MSW). Reportaż Przedpremiery przed Kortrijk 47 Rynek Problemy Takie można odnieść wrażenie, obser wując pr z ygotowania do ogólnopolskiego protestu polskich przewoźników osobowych, który ma się odbyć w październiku br. przed sejmem w Warszawie. 38 Dwupokładowy autokar marki VDL to jedna z oczekiwanych premier, która odbędzie się na tegorocznej w ystawie Busworld w Kor trijk. Producent zapowiada nową Futurę jako następcę modelu VDL Synergy. T uż po ukazaniu się tego wydania „PT Bus” miał się Alternatywą diesla napędzającego autobus miejski może być odbyć w Warszawie protest przewoźników zajmujących silnik o zapłonie iskrowym zasilany naturalnym gazem. Silniki się transportem krajowym i regionalnym przeciwko gazowe Euro-6 nie wymagają stosowania filtra cząstek sta- nieuporządkowanemu ustawodawstwu, jak w skrócie można by łych ani AdBlue, jednak dla sprawnego funkcjonowania trans- wyjaśnić przyczynę. Lista problemów utrudniających normalne portu konieczne są nowoczesne stacje szybkiego tankowania funkcjonowanie transportu prywatnego jest długa, podobnie gazu. Niemcy w ostatnich latach mocno rozwinęli ten rodzaj rozmiar konsekwencji, które mogą być ich następstwem. infrastruktury, zachęcając przewoźników do nabywania tzw. Choćby spadek sprzedaży autobusów, jakkolwiek w pierwszym gazowców. Rok temu autobus spełniający Euro-6 napędzany CNG półroczu br. producenci oraz importerzy nie mogli narzekać, jak zdobył tytuł „Bus of the Year 2015” (MAN Lion’s City), a obec- wynika ze statystyk prowadzonych m.in. przez JMK. Mogło być nie swą prapremierę miał Citaro NGT napędzany nowoczesnym lepiej, gdyby nie używane autobusy, których sprzedaje się wię- silnikiem OM 936 G. Silnik wywodzi się z dieslowskiego OM 936, cej niż nowych. Rynek wtórny, niestety, jest źródłem pojazdów coraz bardziej popularnego w pojazdach koncernu Daimler (nie spełniających głównie Euro-3, zaburzając m.in. tzw. zrówno- tylko w autobusach). Zastosowany w Intouro M odmienił m.in. ważony rozwój transportu pasażerskiego. Oby echa ostatniej jego własności jezdne, z których znany był jego poprzednik. afery wokół rzekomo ekologicznych samochodów nie odbiły Nowościami prawdopodobnie sypnie na wystawie Busworld się na sprzedaży pojazdów spełniających najostrzejsze z norm w Kortijk, dokąd wybiera się niemal cały autobusowy świat. czystości spalin. Do zobaczenia 5/2015 TrakerBus 5 od redakcji Drodzy Czytelnicy wywiad Rozmowa z Brianem Souterem, właścicielem i prezesem firmy PolskiBus.com. W itamy ponownie w Polsce. Pana wizyty zawsze zapowiadają nowe przedsięwzięcia firmy PolskiBus.com. – Odwiedzam Polskę, by podziękować pasażerom i wszystkim, którzy wspierają działalność PolskiBus.com. Bardzo doceniamy zainteresowanie naszymi przewozami. Mamy bardzo dobry odzew ludzi na nasze propozycje. Zespół pracowników w Warszawie wspiera rozwój firmy w całej Europie. Tutaj także mieści się nasza główna komórka zajmująca się księgowością. Jestem bardzo podekscytowany wiadomością, którą chciałbym się podzielić z naszymi klientami. To będzie najważniejsze wydarzenie od czasu, kiedy cztery lata temu rozpoczęliśmy działalność w Polsce. Jakie ma Pan nowe propozycje dla pasażerów korzystających z czerwonych autobusów PolskiBus.com? – Kilka lat temu w Szkocji mieliśmy linie autobusowe o dobrej częstotliwości kursowania. Jednak czuliśmy, że to nie wystarcza podróżującym w celach biznesowych. Dlatego opracowaliśmy nową ofertę, który nazwaliśmy Gold. Właśnie teraz wprowadzamy ten standard podróżowania w Polsce. 6 TrakerBus 5/2015 Co będzie charakteryzowało standard Gold PolskiegoBusa? – To propozycja głównie dla wyjeżdżających w interesach. Przy każdym fotelu jest stolik. Pasażer ma więcej miejsca na nogi. Może korzystać z bezpłatnego poczęstunku, napojów zimnych i gorących. Nasze hostessy mają nowe, eleganckie mundurki. W ten sposób podnosimy jakość transportu publicznego na now y poziom; bez zmian pozostaje znany z dotychczasow ych autobusów PolskiBus.com – klimatyzacja, toaleta i darmowe WiFi. Czy będzie się rozwijała siatka połączeń? – Dojeżdżaliśmy do 22 większych miast w Polsce. Zdaliśmy sobie sprawę, że nasze autobusy nie dojeżdżają do wielu innych ważnych miejscowości. Nasi pasażerowie prosili, aby stworzyć tam połączenia. Przez dwa lata pracowaliśmy nad nowymi liniami, które dojadą z Warszawy do mniejszych miast. Uruchamiamy osiem nowych tras do 18 miejscowości. Dzięki temu będziemy obsługiwać największą sieć połączeń w Polsce. Czy w związku z tym poszerzy się flota? – Dodajemy 26 nowych autobusów. Są one produkowane w Wielkiej Brytanii i Belgii. Sami przygotowujemy specyfikację pojazdów. Cały czas coś zmieniamy, poprawiamy dla naszych pasażerów. Bardzo chcielibyśmy produkować pojazdy w Polsce. Za każdym razem, kiedy tutaj jestem, rozmawiam na ten temat. Niestety, w Polsce nie znaleźliśmy producenta, którego wyrób spełniałby nasze oczekiwania. Autosan, jedna z polskich fabryk autobusów, jest wystawiona na sprzedaż. Czy interesował się Pan tym zakładem? – Ja k ieś dwa lata temu by łem w fabryce Autosan. Chciałem złożyć zamówienie, aby mogli kontynuować produkcję. Jednak miałem z tym kilka problemów. Jakość zbudowanego autobusu była bardzo niska. Producent podwozia nie zgodził się na tę współpracę. Zaprosiłem też inżynierów ze Szkocji, żeby zobaczyli tę fabrykę. Dla nich nie była to oferta godna uwagi. Szkoda tego zakładu, bo wydaje mi się, że są tam dobrzy pracownicy. Wygląda jak muzeum, widać czasy komunizmu. Niestety, nie udało się nawiązać współpracy. Przykro mi. Lubię wyzwania, ale szanse na powodzenie muszą być rozsądne. Jest Pan także związany z produkcją autobusów. Jaka jest Pana opinia o alternatywnych źródłach napędu? – W przypadku przewozów długodystansowych trudno byłoby nam wykorzystać obecnie alternatywne źródła zasilania. Nasze pojazdy z takimi zbiornikami paliwa mogą przejechać na oleju napędowym ponad 1000 kilometrów. Gdybyśmy chcieli korzystać z gazu, musielibyśmy zamontować nieporównywalnie większe zbiorniki. Ponieważ ceny gazu są bardzo atrakcyjne, rozważamy możliwość wykorzystania go do napędu autobusów. Myślimy o tym w przypadku komunikacji na krótkie dystanse. To jest bardzo ciekawe zagadnienie. Niektóre z autobusów hybrydowych, które buduję, mają niższe zużycie paliwa niż pojazdy wyłącznie z silnikiem Diesla. Zastosowanie tej technologii daje dużo lepsze efekty w autobusach miejskich. W momencie hamowania odzyskiwana energia wraca do akumulatorów. Te pojazdy wykorzystują najnowsze konstrukcje silników Diesla. Spełniają normę Euro-6 i zużywają 27 litrów oleju napędowego, co jest bardzo dobrym wynikiem. Tak więc ich użytkowanie jest też pozytywne dla środowiska. PolskiBus.com konkuruje z przewoźnikami kolejowymi. Czy zamierza Pan inwestować w tę dziedzinę transportu? – Je stem z a a ng a ż owa ny ta k ż e w działalność największych międzymiastowych przewoźników kolejo- wywiad PolskiegoBusa wych. Jestem uczestnikiem joint venture z Richardem Bransonem i prowadzimy pociągi na East Coast Main Line i West Coast Main Line. Zawsze podkreślałem, że jestem zainteresowany przewozami kolejowymi w Polsce. Jednak obecnie nie widzę żadnej możliwości rozpoczęcia takiej działalności. System zarządzania koleją musi się zmienić. Jeśli tak się nie stanie, nie widzę szans na biznes kolejowy. Co uważa Pan za swój sukces w Polsce? – Jestem bardzo dumny, kiedy widzę, jak rozwija się PolskiBus.com. Jako jedna z najbardziej docenianych marek i jest najlepiej rozpoznawanym przewoźnikiem autobusowym w Polsce. Kiedy u siebie w kraju spotykam Polaków w kościele, zawsze ich pytam, czy słyszeli o PolskimBusie. I zawsze ktoś o nim słyszał. Cieszę się z tego. Oprac. Andrzej Kajetan Tłokowski Jedna marka – wiele możliwości! Części zamienne do pojazdów użytkowych DT® Spare Parts – Genuine Quality. Durable Trust. DT® Spare Parts oferuje pełny asortyment ze wszystkimi częściami zamiennymi najwyższej jakości do pojazdów użytkowych. Zapytaj się swojego dealera o produkty i katalogi marki DT® Spare Parts. Zapisz się na nasz newsletter i będziesz na bieżąco informowany: http://newsletter.dt-spareparts.com Nowości o produktach marki DT® Spare Parts otrzymujesz regularnie w naszym elektronicznym biuletynie informacyjnym „Parts info”. dt® – marka DIESEL TECHNIC AG (SA), Niemcy – www.dieseltechnic.com www.dt-web.tv 4/2015 TrakerBus 5/2015 7 test OM 936 8 TrakerBus 5/2015 test w Intouro M Średniolitrażowy silnik nowej generacji marki Mercedes-Benz znajduje wiele zastosowań jako skuteczny środek obniżania kosztów eksploatacji. Pełniąc funkcję jednostki napędowej popularnego intercity, odmienił go diametralnie. 5/2015 TrakerBus 9 test Mikrokomputer VDO pozwala mierzyć z dużą dokładnością zużycie paliwa, a także pomaga opanować technikę oszczędnego operowania pedałem gazu. Obrotowy fotel marki Grammer z kompletem regulacji. P oje mność skokowa 7,7 litra i moc maksymalna 354 KM kiedyś były zaliczane do parametrów niemalże wyczynowych, a dziś charakteryzują jednostki napędowe samochodów użytkowych takich jak np. autobusy miejskie, turystyczne czy też intercity takie jak Intouro M. Downsizing wdziera się wszędzie tam, gdzie normy czystości spalin wymuszają na producentach silników spalinowych technologicznego przyspieszenia, nierzadko wbrew ekonomicznym przesłankom. Silnik OM 936 jest jednym z optymalnych rozwiązań zarówno biorąc pod uwagę obowiązujące normy, jak i zużycie paliwa, przynajmniej do takich wniosków prowadzą wyniki naszych testów. Intouro M jest drugim po Tourismo K („PT Bus” 2/15) testowanym na naszych łamach autobusem wyposażonym w silnik OM 936. 6-cylindrowa rzędówka zachowuje wysoką kulturę pracy, jak przystało na jednostki napędowe o takiej liczbie cylindrów, natomiast jej ponadprzeciętne osiągi są następstwem m.in. wysokiego ciśnienia doładowania oraz wtrysku paliwa. 16-tonowy pojazd, taki jak testowany Intouro M napędzany kompaktowym silnikiem przyspiesza lepiej, niż wymaga 10 TrakerBus 5/2015 Pomiar zużycia paliwa na autostradzie został przeprowadzony przy prędkościach 80 i 100 km/h zaprogramowanych na tempomacie. od niego specyfika transportu, w którym jest wykorzystywany, a przy tym spala oszczędnie i zbytnio nie daje odczuć obecności filtra cząstek stałych. Będąc średniolitrażową jednostką, musi pracować z podwyższoną wydajnością, aby sprostać wymaganiom układu napędowego autobusu o DMC 16 t. Ponad średnie obciążenie pomaga utrzymać stosunkowo wysoką temperaturę układu wydechowego, korzystną z punktu widzenia samoregeneracji DPF. W ostateczności silnik może wykorzystać swoją zdolność do zmiany faz rozrządu w celu podgrzania katalizatora, wydłużając spalanie mieszanki do fazy wydechu. Pasywną regenerację filtra cząstek można wspomóc, test Zwrotnica koła wychyla się o kąt 58 o. Układ kierowniczy współpracujący z osią ZF RL-75E oraz rozstaw osi 6580 mm pozwalają uzyskać wysoką zwrotność podwozia. podnosząc obroty silnika na dłuższym dystansie. Napęd Intouro świetnie nadaje się do tego, dysponując stosunkowo wysokim przełożeniem przekładni głównej oraz dopuszczeniem do jazdy z prędkością 100 km/h. Maksymalnej dopuszczalnej prędkości odpowiadają obroty rzędu 1600 obr./min. Co prawda graniczą one z tzw. strefą ekonomicznego spalania, ale wzrost średniego zużycia paliwa wyniósł tylko 1,6 l/100 km, jak wynika z pomiarów pr zeprowadzonych na odcinku autostrady. Tourismo K w analogicznym porównaniu wykazywał ponad 2-litrowy przyrost zużycia spowodowany zastosowaniem klimatyzatora powiększającego powierzchnię czołową nadwozia. Wprowadzając model Intouro na poziom Euro-6, Mercedes unowocześnił jego układ napędowy, ale także poszerzył ofertę nadwozi do trzech wariantów o długości 12,14 m (Intouro), 12,64 (Intouro M) oraz 13,32 m (Intouro L). Wnętrze pozostało przy znanym wystroju, ale dokonano w nim kilku zasadniczych zmian, odmieniających np. technikę kierowania 5/2015 TrakerBus 11 test Klapa komory silnika z charakterystycznymi dla Mercedesów i Setr otworami wentylacyjnymi. Zbiorniki AdBlue i paliwa sąsiadują, jednak przy zużyciu bezbarwnej cieczy rzędu 3% oleju napędowego zalety tego sąsiadowania są niewielkie. Zużycie paliwa (całkowita masa 16 t) autostrada, Kraków – Katowice śr. zuż. paliwa 17,1 l/100 km śr. prędkość 80,0 km/h temp. 13 oC autostrada, Katowice – Kraków śr. zuż. paliwa 18,7 l/100 km śr. prędkość 100 km/h temp. 14 oC próba górska Kraków – Myślenice śr. zuż. paliwa 23,9 l/100 km śr. prędkość 60 km/h temp. 14oC próba górska Myślenice – Kraków śr. zuż. paliwa 22,9 l/100 km śr. prędkość 65,4 km/h temp. 14oC pochmurno, bezwietrznie pochmurno, bezwietrznie pochmurno, bezwietrznie pochmurno, bezwietrznie Średnia z testu 22,3 l/100 km (z dojazdami). Zużycie AdBlue ok. 3% zużycia paliwa. autobusem. Zamiast dźwigni zmiany biegów wystającej z podłogi zastosowano joystick typowy dla autobusów marki Mercedes-Benz. Zmiana prawdopodob12 TrakerBus 5/2015 W dolnych bagażnikach zamontowano wykrywacz dymu (opcja). Podest sąsiadujący z tylnymi drzwiami został wykorzystany do zamontowania dodatkowych czterech foteli przytwierdzonych do przenośnego podestu. W celu powiększenia liczby miejsc siedzących zastosowano także przechylne fotele. nie ma także związek z wprowadzeniem oferty różnych długości nadwozi wymagających zastosowania odpowiednio dopasowanych mechanizmów zmiany biegów. Zautomatyzowana skrzynia biegów PowerShift (8-biegowa) dostępna jest jako opcja wyposażenia. Zalety nowocześnie sterowanej przekładni są niezaprzeczalne, jednak niełatwo będzie przekonać do nich polskich nabywców, zwykle wybierających tradycyjne rozwiązania, zwłaszcza że w Intouro pojawił się joystick. Model Intouro M prowadzi się jak rasowego coacha, a przesądzają o tym dynamiczny silnik oraz udoskonalony układ sterowania zmianą biegów, ongiś atrybut turystycznych Mercedesów. Stabilizator zamontowany na tylnej osi (opcja) prawdopodobnie także przyczynił się do polepszenia charakterystyki układu zawieszenia, podobnie jak nieobciążony klimatyzatorem dach. Stopnie wejściowe drugich drzwi przystosowane do zamontowania windy. Komfortowy fotel Grammera z kompletem regulacji jest akuratnym uzupełnieniem odmienionego kokpitu, dzięki któremu praca na liniach podmiejskich lub przewozów szkolnych nie musi być gorszą kategorią szoferskiego rzemiosła. W odnowionym kokpicie zainstalowano gniazdko 12-V, są także dodatkowe miejsca na urządzenia i odbiorniki oraz górny zamykany schowek. Nadal pedał hamulca jest montowany do podłogi, a dokładność komputera pokładowego rośnie wraz z pokonanym dystansem, ale akurat budżetowemu Intouro można to wybaczyć, zwłaszcza że Mercedes rekompensuje te niedoskonałości z nawiązką. Wodny zwalniacz hydrodynamiczny marki Voith oraz OM 936 nie znajdują odpowiedników wśród konkurencyjnych rozwiązań. Wodny retarder spraw- test Mercedes-Benz Intouro M, dane techniczne silnik typ ilość zaworów/cylinder pojemność skokowa system wtrysku paliwa moc/obr. moment obrotowy/obr. skrzynia biegów przełożenia ogumienie osie i zawieszenie przód tył przekładnia główna układ hamulcowy hamulec silnikowy zwalniacz konstrukcja podwozia wymiary długość szerokość wysokość zwis przedni zwis tylny rozstaw osi średnica zawracania miejsca siedzące bagażnik klimatyzacja audio/wideo zbiornik paliwa zbiornik AdBlue ciężar własny 6-cylindrowy, rzędowy, pionowy turbodoładowany z chłodzeniem powietrza doładowującego, Bi-turbo EGR, SCR, DPF Mercedes-Benz OM 936, Euro-6 4 7,7 l wtrysk bezpośredni, common rail X-Pulse 260 kW (354 KM)/ 2100 obr./min 1400 Nm /1200–1600 obr./min Mercedes-Benz GO 190-6, 6-biegowa, sterowana ręcznie ze wspomaganiem 8,17 4,65 2,79 1,81 1,25 1,00 R 7,68 295/80 R 22,5 (przód – Michelin X Multway, tył – Conti Coach HA3) ZF Rl-75E niezależne, stabilizator Mercedes-Benz RO-440, stabilizator pojedyncza, przełożenie i = 3,583 : 1 EBS, ABS, ASR, hamulce tarczowe Voith SWR, wodny zwalniacz hydrodynamiczny samonośna kratownica zabezpieczona przed korozją metodą kataforezy 12 640 mm 2 550 mm 3240 mm (3355 mm z klimatyzatorem) 2760 mm 3300 mm 6580 mm 18 183 mm 55 (59) + 1 9,2 m3 – Bosch Classic 340l 44 l 11 770 kg Konstrukcja układu przeciwpożarowego znajdującego się w komorze silnika opiera się na specjalnym czujniku przypominającym elastyczny przewód. Dzięki swym własnościom może on niejako opleść całą komorę silnika, docierając do wszystkich jej newralgicznych miejsc. dza się w parze z układem chłodzenia o stosunkowo niewielkiej pojemności cieplnej, proporcjonalnej do pojemności skokowej silnika. Urządzenie tego typu dostępne jest tylko w układach napędowych Mercedesa, potwierdzając m.in. jego przystosowanie do eksploatacji w wymagających warunkach norm czystości spalin Euro-6. Napęd Intouro może być wyposażony w klasyczną automatyczną skrzynię biegów ze sprzęgłem hydrokinetycznym (do obsługi miejskich i podmiejskich linii komunikacji). Żadnych kompromisów pod względem trwałości nadwozia oraz jego odporności na korozję. Elementy nadwozia oraz szkielet poddawane są procesom kataforezy lub malowaniu elektrostatycznemu, jak określa się je w Mercedesie. Jakość wykonania konstrukcji nośnej nadwozia idzie w parze z jakością wykończenia wnętrza. Większość elementów wyposażenia wnętrza, jak np. siedzenia, jest produkowanych w fabryce Mercedesa. Tekst, fot. Dariusz Drukała 5/2015 TrakerBus 13 test 0-90 wydanie „PT Bus” ciężar [t] czystość spalin moc maks. [KM] 0 – 10 0 – 20 0 – 30 0 – 40 0 – 50 0 – 60 0 – 70 0 – 80 0 – 90 0 – 100 prędkość [km/h] Kluczem zestawienia są nie tylko autobusy marki Mercedes-Benz, ale także parametry ich układów napędowych. Wszystkie z wyjątkiem Intouro poprzedniej generacji napędzanego jednostką Euro-4 dysponowały mocą maksymalną 354 KM. Intouro M został obciążony do 16 ton masy całkowitej, dlatego nie może być bezpośrednio porównywany z innymi zestawionymi autobusami Daimlera. To nietypowe zestawienie doskonale obrazuje, jak dużego przeobrażenia znanego autobusu może dokonać nowoczesna jednostka napędowa, czyli silnik OM 936. Z nowym silnikiem i pełnym obciążeniem Intouro M rozpędzając się do 100 km/h, zrównał się ze sw ym poprzednikiem obciążonym tylko częściowo. Autobus został wyposażony w 6-biegową skrzynię przekładniową sterowaną manualnie. Podczas prób wykorzystywano biegi 1 – 3 – 5. Na biegu 5. autobus uzyskiwał maksymalną prędkość jazdy ograniczoną elektronicznie. Wykonano 6 prób rozpędzania. prędkość [km/h] Rozpędzanie przez biegi 0– 3,0 2,4 1,8 10 Rozpędzanie przez biegi [s] 0– 7,8 Mercedes-Benz 6,9 4,6 20 Intouro M Tourismo RH 0 – Tourismo K 10,4 9,0 6,6 5/2015 30 2/2015 2/2012 ok. 16 0 – 13,1 13,5 12,7 11,0 9,5 Euro-6 40 Euro-6 Euro-5 354 0 – 354 354 15,4 13,7 12,9 3,0 50 2,4 1,8 0– 7,8 6,9 4,6 22,1 19,6 16,2 60 10,4 9,0 6,6 0– 27,2 24,0 19,7 12,7 11,0 9,5 70 15,4 0 – 13,7 12,9 32,5 25,9 22,1 80 19,6 28,4 16,2 27,2 0 – 24,0 19,7 38,2 33,3 31,1 32,5 90 28,4 25,9 38,2 0 – 33,3 31,1 45,5 38,9 37,2 45,5 100 38,9 37,2 2,2 5,4 Intouro 1/2009 11,113,3 Euro-4 15,1286 2,2 18,45,4 8,9 23,911,1 15,1 29,018,4 23,9 36,229,0 36,2 45,7 45,7 8,9 Rozpędzanie na biegu 5. rozmiar ogumienia 295/80 Kluczem zestawienia są nie tylko autobusy marki Mercedes-Benz, przełożenie biegu 1,25 1,25 napędowych. (5) 1,25 Wszystkie (5.) 1,00 ale także (5.) parametry ich (5.) układów z wyjątprzełożenie przekł.kiem gł. Intouro 3,58 3,58 2,84 5,22 Europoprzedniej generacji napędzanego jednostką 4 dysponowały 354 KM. przełożenie całkowite 4,47 mocą maksymalną 4,47 3,55Intouro M został 5,22 obciążony do1400 16 ton masy całkowitej, dlatego bezpomoment obrotowy [Nm] 1400 1600nie może być 1120 – 5,2 z innymi zestawionymi autobusami Daimle60 średnio – 70 60 porównywany 4,6 4,8 5,5 15,6 14,3 14,3 18,6 prędkość nietypowe jak dużego 60 ra. – 80To90 10,6 zestawienie 9,2 doskonale obrazuje, 9,5 11,5 [km/h] 60 – 90 15,6 14,3 14,3 18,6 60-80 2 Próby elastyczności polegające na rozpędzaniu autobusu bez zmieniania biegów demonstrują przewagę nowej generacji silników dysponujących rozbudowanym układem doładowania oraz wtryskiem paliwa typu common rail (X-Pulse). Na biegu piątym nowe Intouro bije swego protoplastę. Rozpędzanie na biegu 6. Rozpędzanie na biegu 6. przełożenie (6.) 1,00 (6.) 1,00 1,00 (6)1,00 (6.) 0,78 przełożenie biegu (6.) 1,00 (6.) (6)1,00 (6.) 0,78 bez Próbybiegu elastyczności polegające na rozpędzaniu autobusu przełożenie całkowite 3,58 3,58 2,846 4,07 przełożenie całkowite 3,58 3,58 2,846 4,07 silnizmieniania biegów demonstrują przewagę nowej generacji 70 – 80 7,3 5,9 6,1 6,3 prędkość – 90 7,3 15,1 12,1 5,9 12,6 18,3 dysponujących rozbudowanym układem doładowania oraz 70 –ków 80 70 6,1 6,3 [km/h] 70 – 100 19,5 18,5 19,5 22,4 prędkość paliwa typu common rail (X-Pulse). Na biegu 70 –wtryskiem 90 15,1 12,1 12,6 18,3 piątym [km/h] 70 –nowe 100 Intouro 19,5bije swego protoplastę. 18,5 19,5 22,4 Przykładowy przebieg rozpędzania na 5. biegu 70-90 1900 obr./min Zgodnie ze zmianami zarejestrowanej prędkości jazdy maksymalne wartości momentu obrotowego utrzymują się w zakresie 1200–1400 obr./min. 1800 Intouro M uzbrojony w przekładnię główną o stosunkowo 1700wysokim przełożeniu okazuje się żwawym środkiem transportu deklasującym swego poprzednika, 1600 a także zagrażającym splendorowi swego pobratanka. Tourismo RH usprawiedliwia 1500 niskie przełożenie przekładni głównej oraz większa powierzchnia ściany czołowej 1400 nadwozia. 1300 14 TrakerBus 5/2015 1200 1100 Badania przeprowadzono 26 maja 2015 r. na odcinku drogi szybkiego ruchu stanowiącej obwodnicę Krakowa, pomiędzy węzłami drogowymi Piekary – Skawina. W czasie badań jezdnia była mokra, występowały niewielkie opady deszczu, a temperatura otoczenia wynosiła ok. +14oC. Przebieg do dnia badań – 16 366 km. W czasie badań drogowych autobus obciążony 46 manekinami po 68 kg 5 osobami (łącznie z kierowcą) i aparaturą pomiarową. Prędkość maksymalna uzyskana w czasie badań – ok. 100 km/h (prędkość rzeczywista). Poziom natężenia dźwięku wewnątrz [dB] tył 64 tył 68 64 68 66 69 66 69 67 70 67 70 65,6 69 65,6 69 68 70 68 70 69 71 69 71 75 77 75 77 Odcinek [m] IntouroIntouro 62 6462 64 65 65 63,6 63,6 6767 6868 7070 Tourismo RH RH Tourismo środek 65 środek 66 65 6566 65 66 66 6765 65 66 66 67 67 68 68 68 67 68 68 6666 6666,6 66,6 66,6 66,6 6768 68 68 68 6969 6969 69 68 68 7070 7373 73 72 72 6767 Intouro M Intouro M Intouro Intouro Intouro Intouro M Tourismo RH Intouro przód 60 66 64 64 przód63 65 60 64 63 70 68 67 66 6564 64 65 70 68 67 65 64 80 68 71 67* 66 68 80 68 71 67* 66 średnia Średnia 67,3 67,3 66 67,3 65,3 67,3 64,3 65,3 64,3 68 67 90 69 71*69 68* 68 90 71* 68* 70 69 100 70 73*70 71* 70 100 73* 71* 69 70 75* 70 73 do 100 do 100 71 75*71 69 Tourismo K Tourismo K Tourismo RH Tourismo RH Tourismo K Tourismo K Intouro M Tourismo K Tourismo RH Intouro M Tourismo K IntouroPrędkość M [km/h] prędkość [km/h] Poziom natężenia dźwięku wewnątrz [dB] 0 – 400 0 – 500 0 – 1000 Wartość średnia Prędkość Czas[s] [km/h] 79,6 32,1 87,2 36,5 100,0 54,9 68 68 69 69 69 69 68,6 68,6 70 70 71 71 73 73 Pokład Intouro M został obciążony specjalnymi manekinami, które m.in. tłumiły dźwięki dochodzące do wnętrza. Poziom hałasu zmierzono sonometrem Standard ST-8852. Podane prędkości jazdy odczytywano z szybkościomierza autobusu. Dariusz Drukała („Polski Traker Bus”) dr Robert Janczur (Politechnika Krakowska) 5/2015 TrakerBus 15 test Mercedes-Benz Intouro M aktualności Dobra passa Iveco Z nieoficjalnych informacji wynika, że Iveco Magelys Pro wygrał test porównawczy autokarów organizowany w ramach konkursu „Coach of the Year”. Zwycięstwo to teoretycznie oznacza przyznanie prestiżowego tytułu, co w tym roku nastąpi w czasie trwania międzynarodowej wystawy Busworld w Kortrijk. Byłby to kolejny po „Van of the Year 2015” tytuł dla produktu włoskiego koncernu. Test y odby wał y się bu łgarskim Plovdiv. Magelis zmierzył się Neoplanem (Skyliner), Setrą S 516 HDH, Sunsundegui (SC7 na podwoziu Volvo), Temsą (HD12) i VDL (Futura MD). Magelys miał swoją premierę w 2007 roku w Kortrijk ( Busworld), wtedy jeszcze jako produkt koncernu Irisbus. Elegancka linia nadwozia zwracała uwagę przeszklonymi płaszczyznami, których pole powierzchni wynosi 37 m2, jak podał producent. Był to rekord w klasie ówczesnych 12-metrowych autobusów, o czym nawet bez mierzenia można było się przekonać, ale dopiero po wejściu do wnętrza przestrzeni pasażerskiej. Wprowadzając wersję Euro-6 Iveco dokonało wielu zmian, jednak podstawowy atrybut Magelysa został zachowany. Magelys oferowany jest w wersji o długości 12,2 i 12,8 m (3620 mm wysokość). Może pomieścić do 59 pasażerów. Wśród uczestników Coach Euro Test Iveco Magelis Pro to jedyny model, który miał 3-punktowe pasy bezpieczeństwa na wszystkich siedzeniach. Jasność wnętrza została zwiększona o 35% dzięki nowemu dachowi. Na pokładzie dostępny jest system multimedialny, w tym GPS, Wi-Fi, zbiór do 250 filmów, 220 V lub gniazda USB. Autokar Iveco dostępny jest tylko z silnikiem FPT Cursor 9 Euro-6 o pojemności 8,7 litra, który osiąga moc maksymalną 400 KM i moment obrotowy 1700 Nm przy 1250 obr./min oraz zautomatyzowaną skrzynię biegów ZF AS-Tronic. Waży mniej niż w wersji Euro-5. Silnik nie wymaga EGR dla spełnienia standardowych norm emisji Euro-6. Zastosowany układ oczyszczania HI-SCR, dzięki któremu „oszczędzanie jak nigdy dotąd nie było takie proste”, jak twierdzi Iveco, przyczynił się do obniżenia zużycia paliwa o 10% w porównaniu do osiągów Magelysa poprzedniej generacji. Jury oceniając przedstawione do konkursu autobusy, brało pod uwagę także ich cenę zakupu. Magelys Pro okazał się zaskakująco niedrogi w porównaniu do jakości oferowanego wyposażenia. Nowy dyrektor generalny Scanii Polska SA 1 sierpnia 2015 r. Harald Woitke objął stanowisko dyrektora generalnego Scanii Polska SA. Nowy dyrektor posiada ponad 30-letnie doświadczenie w branży transportowej, zarządzał wieloma firmami z sektora transportowego. W ostatnich latach pełnił m.in. funkcję dyrektora dealerstw Scanii w Niemczech – w Berlinie, Hanowerze oraz w Stuttgarcie. Przez trzy lata jako dyrektor sprzedaży odpowiadał za sprzedaż autobusów w Niemczech. Od 2008 roku zajmował stanowisko dyrektora generalnego Scanii w Regionie Adriatyk. Harald Woitke na stanowisku dyrektora generalnego Scanii Polska SA zastąpił Kjella Örtengrena, który będzie kontynuował swoją karierę w Szwecji jako dyrektor generalny firmy Scania Real Estate. Harald Woitke posiada wykształcenie ekonomiczne, ma 53 lata i pochodzi z Niemiec. Jest żonaty i ma dwoje dzieci – córkę oraz syna. 16 TrakerBus 5/2015 Czasowe złagodzenie stosowania przepisów dotyczących czasu pracy kierowców w regionie Bawarii W z wią zku z duż ym nap ł y wem uchodźców do Europy Komisja Europejska przekazuje do wiadomości otrzymaną ze strony rządu niemieckiego informację o czasowym złagodzeniu stosowania przepisów regulujących aktywność pracy kierowców w regionie Bawarii (Niemcy). Poniżej znajdziecie Państwo najważniejsze informacje w tym zakresie: 1. Władze Bawarii (The Bavarian State Ministry of Labour, Social Affairs, the Family and Integration) podjęły decyzję o czasowym złagodzeniu na terenie Bawarii kontroli przestrzegania przepisów art. 6-8 Rozporządzenia (WE) 561/2006 dotyczącego harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnośnie transportu. 5. Kierowcom autokarów, w stosunku do których nastąpiło czasowe złagodzenie zasad kontroli przestrzegania przepisów socjalnych, policjanci wystawiają zaświadczenia potwierdzające wystąpienie okoliczności wyłączających czasowe stosowanie przedmiotowych przepisów. Jeśli masz wątpliwości... Jeżeli nurtują Cię pytania... Zadzwoń pod numer 513 108 809 W odpowiedzi na Wasze telefony t radycyjnie już raz w miesiącu pod t ym samym numerem pe łnimy całodniow y dyżur, tzn. od godz. 8.0 0 do 16 .0 0. Chc i eli byś my w te n s posób z ac i e śnić z Wami kontak t i dowiedzieć się więcej, niż wiemy, nie t yle o samym t ransporcie, co właściwie o jego kulisach. Zapraszamy Was, a szczególnie tych Czytelników, którzy nie mają czasu na pisanie do nas listów, na telefoniczną rozmowę podczas dyżuru. Następny odbędzie się 14.10.2015 r. Do usłyszenia! OPTIMIZE YOUR VISIT! www.busworld.org DOWNLOAD THE BUSWORLD KORTRIJK APP NOW! SEAR EXHIBIT CH OR INFO FIND YO UR WAY AROUN THE EXH IBITION D GET SEM EVENT U INAR/ PDATES KORTRIJK EUROPE 16–21 OCT 2015 Upcoming exhibitions ISTANBUL TURKEY 14–17 APR 2016 BENGALURU INDIA 10–12 NOV 2016 5/2015 TrakerBus 17 aktualności Komunikat PSPA 2. Odstępstwo od kontroli przepisów wskazanych w pkt 1 odnosi się do kierowców autokarów, którzy przewożą uchodźców lub osoby ubiegające się o azyl w sytuacji, gdy nie ma innych podstaw uchylających czasowe stosowanie przepisów socjalnych. 3. C z a s owe o d s tę p s t wo o d ko ntroli przepisów socjalnych (art. 6-8 Rozporządzenia (WE) 561/2006 ) obowiązuje od 9 września do 9 października 2015 r. w przypadku wjazdu z zagranicy na terytorium Bawarii oraz w przypadku przejazdu przez Bawarię celem dojazdu do innych landów niemieckich. 4. Kierowca autokaru, który jest objęty tym czasowym złagodzeniem przepisów (art. 6-8 Rozporządzenia (WE) 561/2006), musi realizować podróż w eskorcie policji oraz pozostać w stałej komunikacji z funkcjonariuszami policji. Zachowane muszą być przy tym wszelkie środki bezpieczeństwa, a kierowcy autokarów muszą być w dobrym stanie fizycznym i psychicznym. aktualności MAN – obowiązkowe systemy bezpieczeństwa 10 autobusów hybrydowych Volvo dla Inowrocławia 30 sierpnia br. miało miejsce uroczyste przekazanie 10 autobusów hybrydowych marki Volvo do miasta Inowrocław. Jest to efekt realizacji umowy podpisanej w marcu br. pomiędzy przedstawicielami Volvo Bus Corporation i miastem Inowrocław. Przekazane właśnie pojazdy w czerwono-żółtych barwach to Volvo 7900 Hybrid – wyprodukowane we wrocławskiej fabryce niskopodłogowe autobusy z napędem hybrydowym. Od dzisiaj będą przeznaczone na potrzeby transportu publicznego w Inowrocławiu. Firma Volvo w ramach umowy zapewni MPK Inowrocław także wsparcie po sprzedaży. W okresie 60 miesięcy od dnia przekazania autobusów do Inowrocławia Volvo będzie wykonywało na swój koszt wszelkie przewidywane, planowane do wykonania przeglądy, konserwacje i wymiany oraz niezbędne naprawy z wyjątkiem napraw i wymiany opon oraz napraw powypadkowych. Małgorzata Durda – dyrek tor ds. sprzeda ży autobusów Volvo Polska, p r ze k a z u j ą c s y m b o l i c z n y k l u c z d o n o w yc h a u to b u s ó w, p o w i e d z i a ł a : – Miło mi przekazać te innowacyjne autobusy hybrydowe miastu, które rozwija się w sposób zrównoważony, dbając w równym stopniu o infrastrukturę, co o środowisko naturalne, jakość powietrza, jak i komfort mieszkańców. Potwierdza to inwestycja w nowoczesny, niskoemisyjny tabor autobusowy. Inowrocław to miasto – uzdrowisko. Wiemy, że kwestie związane z troską o środowisko miejskie mają tu kluczowe znaczenie. Nasz niskoemisyjny autobus hybrydowy doskonale wpisuje się w prowadzoną w tym zakresie politykę miasta, m.in. dzięki cichej eksploatacji i znacznie niższemu zużyciu paliwa od tradycyjnych pojazdów napędzanych silnikiem Diesla. Mam nadzieję, że nowe, ekologiczne autobusy zachęcą mieszkańców do częstszego korzystania z transportu publicznego. Seryjna produkcja autobusu hybrydowego Volvo rozpoczęła się we wrocławskiej fabryce w 2010 roku. Volvo 7900 Hybrid zużywa do 39% mniej paliwa i w odpowiednio mniejszym stopniu oddziałuje na klimat niż analogiczne autobusy w wersji diesel. Do tej pory firma sprzedała już ponad 2000 hybryd operatorom transportu publicznego w ponad dwudziestu krajach. W Polsce, oprócz Inowrocławia, autobusy hybrydowe Volvo jeżdżą we flocie PKM Świerklaniec na liniach miejskich w Tarnowskich Górach oraz we flocie MPK Wrocław. Wprowadzenie do produkcji miejskiego autobusu hybrydowego stanowiło początek strategii firmy Volvo związanej z elektromobilnością. W kolejnych krokach firma wprowadziła na rynek hybrydę przegubową, a w 2014 roku elektryczną hybrydę Volvo 7900. Natomiast w czerwcu 2015 r. miała miejsce oficjalna prezentacja w pełni elektrycznego autobusu Volvo, zorganizowana w Göteborgu dla międzynarodowego grona klientów i dziennikarzy. Testy w Paryżu Solaris Bus & Coach SA podpisał z francuskim przedsiębiorstwem transportu publicznego Régie Autonome des Transports Parisiens kontrakt na testy Urbino 12 electric. Autobus elektryczny Solarisa w nowym designie będzie użytkowany w Paryżu przez dwa miesiące. Projekt ma ścisły związek z planami RATP, które zakładają, że od 2025 roku operator będzie posiadał w swojej flocie wyłącznie pojazdy bezemisyjne. 18 TrakerBus 5/2015 MAN wprowadza aktualnie nową generację systemu hamowania awaryjnego EBA i sygnału ostrzeżenia o nagł ym hamowaniu ESS. Równocześnie system EBA oraz nowy system utrzymania pasa ruchu LGS będą wyposażeniem seryjnym w pojazdach, w przypadku których wyposażenie to od listopada br. będzie wymagane przy pierwszej rejestracji. Dotyczy to zdecydowanej większości pojazdów ciężarowych MAN, autokarów i autobusów dalekobieżnych MAN i Neoplan oraz podwozi autokarów MAN. Zgodnie z przepisami Unii Europejskiej od listopada 2015 r. obowiązek wyposażenia w system hamowania awaryjnego odpowiadający poziomowi bezpieczeństwa 1 będzie dotyczył wszystkich nowych 2- i 3-osiowych pojazdów ciężarowych o maksymalnej masie całkowitej powyżej ośmiu ton i tylnej osi z zawieszeniem pneumatycznym. System utrzymania pasa ruchu będzie natomiast bezwzględnie wymagany w 2- i 3-osiowych pojazdach ciężarowych powyżej 3,5 tony. System hamowania awaryjnego EBA montowany w pojazdach MAN od lipca 2015 roku już dziś spełnia zaostrzone wymagania ustawowe odpowiadające poziomowi bezpieczeństwa 2, które będą obowiązywać w przypadku nowych pojazdów rejestrowanych od listopada 2018 r. Nasi klienci otrzymują zatem wartościowy system bezpieczeństwa, spełniający wymagania przyszłych przepisów. aktualności Aplikacja Serwis MAN Polska teraz również na iOS Sprinter kończy 20 lat Mercedes-Benz Sprinter – światowy numer 1 wśród aut użytkowych, świętuje 20. urodziny. Z tej okazji w fabryce modelu w Düsseldorfie zebrało się ponad 250 gości, a wśród nich politycy, ekonomiści, przedstawiciele mediów oraz pracownicy z sześciu zakładów produkujących Sprintera rozmieszczonych na całym świecie, nie tylko w Niemczech, ale i w Argentynie, Chinach, Rosji oraz w USA. Od chwili uruchomienia produkcji w 1995 r. Sprinter znalazł ok. 2,9 mln nabywców w ponad 130 krajach. Wśród sympatyków Sprintera zgromadzonych na imprezie urodzinowej pojawili się m.in.: Hannelore Kraft, premier Nadrenii Północnej-Westfalii, dr Dieter Zetsche, prezes zarządu Daimler AG i szef Mercedes-Benz Cars, oraz Volker Mornhinweg, szef Mercedes-Benz Vans. – Wprowadzając Sprintera na rynek, stworzyliśmy prawdziwą ikonę. Sprinter dał początek nowej klasie dużych samochodów dostawczych, dał jej swoją nazwę i do dziś ją kształtuje – powiedział dr D. Zetsche podczas uroczystości. Premier Hannelore Kraft również złożyła gratulacje z okazji 20. urodzin: – Sprinter ma za sobą 20 lat rynkowych sukcesów, ale ma też świetlane perspektywy na przyszłość. To zasługa decyzji o zlokalizowaniu w fabryce Mercedesa w Düsseldorfie centrum kompetencji w zakresie globalnej produkcji modelu, a także zobowiązania do długofalowego wsparcia tutejszej załogi – wykwalifikowanej i rzetelnej. Cieszę się z obu tych względów i postrzegam je jako wyraz zaufania dla fabryki oraz dla załogi. Volker Mornhinweg, odpowiedzialny za dział samochodów dostawczych, dodał: – Sprinter to jeden z najpopularniejszych modeli użytkowych i bestseller w portfolio produktów Daimlera. Spodziewamy się, że w 2015 r. po raz kolejny pobije rekord sprzedaży. Tymczasem z sukcesami kontynuujemy prace nad następną generacją modelu. Zgodnie z podpisaną umową nowe Urbino 12 electric zostanie po raz pierwszy zaprezentowane szerokiej publiczności podczas Konferencji Klimatycznej ONZ, która odbędzie się w dniach 30 listopada – 11 grudnia 2015 r. w stolicy Francji. Następnie ten innowacyjny, ekologiczny i niezwykle cichy pojazd będzie testowany w regularnym ruchu pasażerskim na paryskich liniach 21 oraz 147. Paryskie przedsiębiorstwo transportu publicznego planuje do końca roku 2025 całkowicie zrezygno- wać z autobusów zasilanych konwencjonalnymi silnikami spalinowymi, dlatego też nowy Solaris Urbino 12 electric stanowi dla RATP nad wyraz interesującą propozycję. Oficjalna aplikacja, przygotowana przez MAN Truck & Bus Polska, od lipca br. dostępna jest również dla urządzeń z systemem operacyjnym iOS. Serwis MAN Polska to aplikacja na smartfony i tablety skierowana do użytkowników pojazdów MAN. Zawiera przydatne informacje dotyczące sieci handlowo-serwisowej MAN w Polsce, jak również aktualną ofertę na części zamienne oraz usługi serwisowe. Funkcja geolokalizacji szybko i w prosty sposób informuje o najbliżej położonych punktach sprzedaży i serwisach MAN oraz nawiguje do nich. Przyjazna w użyciu aplikacja zapewnia szybki i prosty dostęp do kompleksowej informacji o ofercie MAN w Polsce, jak również bezpośredni kontakt telefoniczny do serwisu Mobile 24. Aplikację można także spersonalizować i dodać wybrane punkty do listy ulubionych. – Po dużym sukcesie, jaki odniosła nasza aplikacja przeznaczona na urządzenia obsługiwane przez system operacyjny Android, zdecydowaliśmy się na przygotowanie wersji dla iOS. Zasugerowali to nam sami klienci, korzystający z tego systemu operacyjnego. Nasza aplikacja to nowatorskie rozwiązanie dla użytkowników pojazdów ciężarowych. Cieszy nas zatem duże nią zainteresowanie. W ciągu roku od premiery aplikację pobrało ponad 1500 użytkowników. To świetny wynik. Wszystko po to, aby ułatwić klientowi kontakt z MAN Truck & Bus Polska – powiedział Piotr Stański, prezes zarządu MAN Truck & Bus Polska. Aplikację można pobrać bezpłatnie z internetowego sklepu App Store dla użytkowników systemu iOS oraz Google Play dla użytkowników systemu Android. Przygotowana jest w języku polskim z myślą o klientach i kierowcach pojazdów MAN. Niezależnie, gdzie się znajdujesz, MAN zawsze jest w zasięgu ręki! 5/2015 TrakerBus 19 problemy Miarka się przebrała? Takie można odnieść wrażenie, obserwując przygotowania do ogólnopolskiego protestu polskich przewoźników osobowych, który ma się odbyć w październiku br. przed sejmem w Warszawie. publicznej, do obsługi których w drodze przetargu wyłania operatora. Przygotowywany jest projekt dla podkomisji sejmowej w sprawie zmiany w Ustawie o transporcie publicznym poprzez wprowadzenie takich zapisów, na podstawie których sami przewoźnicy będą mogli stwierdzić, czy nadal mogą się rozwijać i inwestować w tabor, niemniej do dziś nie spotkał się on z żadnym odzewem. 31 grudnia 2016 roku stracą ważność zezwolenia na przewozy regularne, a gminy będą mogły bez przetargu zawierać umowy na obsługę najbardziej obłożonych, a więc i najbardziej rentownych połączeń. Do rozstrzygnięcia pozostają m.in. kwestie: J ego wspó łorganizatorem jest Ogólnop olskie Stowarzyszenie Przewoźników Osobowych wraz z innymi stowarzyszeniami, które zarzucają polskim władzom nie tyle opieszałość w działaniu, co wręcz blokowanie postulatów, które są do rządu kierowane. Jedyna zmiana, jaką uda ło się w ostatnim czasie załatwić, przy wyraźnym wsparciu posła Andrzeja Adamczyka, wiceprzewodniczącego Sejmowej Komisji Infrastruktury, dotyczy zabezpieczeń dla przewoźników, czyli rozszerzenia zapisu, że również mała firma może przedstawić bilans, mimo że nie prowadzi pełnej księgowości. Obecnie przewoźnik nie jest już zmuszony do okazywania np. drogich polis ubezpieczeniowych czy zabezpieczeń bankowych, by otrzymać stosowną licencję do wykonywania transportu drogowego. Natomiast inne problemy, z którymi przewoźnicy borykają się od lat, pozostają nadal nierozwiązane. Pikanterii dodaje fakt, że do 1 stycznia 2017 r. pozostaje coraz mniej czasu, a zaczynająca wówczas w pełni obowiązywać Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym wprowadza m.in. nowe systemy organizacji komunikacji i finansowania przewozów. W myśl nowych przepisów od tego momentu odpowiedzialność za organizację na swoim terenie zbiorowej komunikacji publicznej ponosi tzw. organizator, który m.in. wyznacza linie użyteczności 20 TrakerBus 5/2015 Zmiany przepisów Nowe regulacje prawne, które od pewnego czasu się pojawiają, wywołują wśród przewoźników uzasadniony niepokój. Ustawodawca nie zadbał o to, by stworzyć spójne przepisy w taki sposób, aby nie dochodziło do stosowania nieuczciwej konkurencji, w tym dumpingu cenowego oraz dla dobra pasażerów bezpiecznych odstępów czasowych w kursowaniu autobusów na tej samej linii komunikacyjnej. W efekcie dziś mamy trzy ustawy, które regulują sprawy przewozu. Jest to Ustawa o transporcie drogowym, Ustawa o transporcie publicznym oraz ustawa Prawo przewozowe. To, że przewoźnicy już się gubią w zapisach tych ustaw to jedno, ale że urzędy różnie interpretują ich zapisy – to niezdrowa sytuacja. Opłat pobieranych za korzystanie z przystanków Art. 22 Ustawy o transporcie drogowym wyraźnie mówił, że żadnych opłat za korzystanie z przystanków od przewoźników pobierać nie można. Niestety, w niektórych gminach za przystanki się płaciło i płaci się dalej. Tymczasem wejście w życie w roku 2011 Ustawy o transporcie publicznym spowodowało pod tym względem kolejną kolizję. W efekcie część przewoźników płaci za korzystanie z przystanków a część nie, odwołując się w tej sprawie do sądów. Pierwsze wyroki wprawdzie zapadły, ale sprawy trafiły do sądów wyższej instancji, gdzie czekają na rozstrzygnięcie. Planów transportowych Celem Planu Zrównowa żone go Rozwoju Transportu Zbiorowego jest stworzenie założeń dla organizowania usług użyteczności publicznej w zakresie publicznego transportu zbiorowego. Z założenia plan uwzględnia zobowiązania sfery publicznej związane z finansowaniem wspólnych przewozów komunikacji miejskiej we współpracy z zainteresowanymi gminami sąsiadującymi. Ponadto zbiera w jednym miejscu dotychczasowe ustalenia związane z funkcjonowaniem publicznego transportu zbiorowego. Wszystko wskazuje na to, że plany te mogą spowodować prawdziwą rewolucję. Doskonale widać to już na przykładzie województwa świętokrzyskiego, gdzie prywatni przewoźnicy mogą zostać wyeliminowani na obrzeża województwa, dlatego dla małych firm prywatnych obecna sytuacja jest z gatunku być albo nie być. Nieuczciwej konkurencji Dużo mówiono w mediach o potrzebie zwiększenia bezpieczeństwa na liniach komunikacyjnych, o wyścigach busów, ale oprócz ostrych kontroli przez ITD i policję nie zrobiono właściwie nic. Dalej niektóre organy wydające zezwolenia zatwierdzają rozkłady jazdy bez żadnej analizy w taki sposób, że przed przewoźnikiem, który obsługuje daną linię od lat, „wpuszcza się” drugiego, jadącego właśnie tuż przed nim lub o tym samym czasie, a później kierowcy konkurencyjnych firm prowadzą na drodze wyścigi. Dlatego dla dobra pasażerów oraz bezpieczeństwa przewozu należałoby wprowadzić zapisy dotyczące koordynacji rozkładów jazdy. Linii aglomeracyjnych Linie te weszły na teren działających już tam przewoźników prywatnych, gdzie zapewniali oni komunikację praktycznie w 100%. W związku z tym duże prywatne firmy tracą klientów, a co za tym idzie i swoje dochody. Prywatni przewoźnicy borykać się muszą i z drugą nie do końca wyjaśnioną sytuacją, a mianowicie gigantycznymi karami nakłada- Kontaktów z urzędnikami Przedsiębiorcy, niestety, żalą się, że w obecnych czasach niektórzy urzędnicy, wydając swoje decyzje, nie starają się nawet ich logicznie argumentować. Dalej żyją w przekonaniu, że władza może wszystko i niekoniecznie liczy się dobro społeczne. Przykre jest również, że samorządy, organizując spotkania o tematyce transportu osobowego, nie zapraszają jako partnera przewoźników zapewniających komunikację na danym terenie lub ich przedstawicieli organizacji. Po prostu mówi się o nich bez nich... i właściwie nie mają wpływu na zapadające decyzje. Wiedza niektórych samorządów w dalszym stopniu jest niedostateczna i wiele z nich nie wie nawet, w jaki sposób przygotować się do zbliżających zmian. Dopłat do biletów ulgowych Przerażające jest, że ustawodawca oraz twórcy Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym w jej zapisach narazili prywatnych przewoźników na jedną wielką niewiadomą – co będzie z nimi po 31 grudnia 2016 r.? Dodatkowo też pasażerów, którzy obecnie korzystają z biletów ulgowych, na nierówne traktowanie od 1 stycznia 2017 r., a nawet utratę zniżek. Uprawnione osoby, w tym uczniowie, studenci, osoby niepełnosprawne itp. mieszkający w małych miastach i miejscowościach najprawdopodobniej zapłacą za bilety 100%. Na dziś niektóre samorządy nie mają jeszcze nawet planów transportowych ani nie określiły linii powiatowych czy wojewódzkich, na których będą obowiązywać dopłaty do biletów ulgowych. W Małopolsce na dziś przewidziane są jedynie dwie takie linie. Dlatego też pojawił się kolejny postulat, by dokonać odpowiednich zmian ustawowych w zakresie doprecyzowania zapisów o refundacji za bilety ulgowe, tak, aby nie przysługiwały wyłącznie operatorowi, ale i innym przewoźnikom, którzy obsługują linie komunikacyjne dla dobra społecznego. Opłat viaTOLL Pojawienie się elektronicznego systemu poboru opłat w wielu przypadkach zaowocowało podniesieniem cen biletów. Obecnie tabor, którym dysponują przewoźnicy, jest mocno zróżnicowany. Są tacy, którzy mają Euro-5, więc ich ten problem dotyka najmniej, ale są i tacy, których autobusy mają Euro-2. Zdarza się również, że jedna linia, która przebiega w systemie viaTOLL, jest w eksploatacji droższa niż ta biegnąca równolegle do niej, ale za to „bezpłatna”. Docelowo więc jest postulat, który również, póki co, został odrzucony, by linie aglomeracyjne do 50 km zostały zwolnione z tych opłat, gdyż koszty ponoszone za przejazd drogami objętymi systemem „elektronicznego myta” przerzucone zostają na pasażerów. Zakupu autobusów z dotacją unijną Mimo że wiele mówi się o ekologii i normach emisji spalin, prywatni przewoźnicy mają ograniczone możliwości modernizacji bądź wymiany taboru przy wsparciu Unii. Z tego przywileju korzystają jedynie przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej, które swe pojazdy eksploatują m.in. na liniach aglomeracyjnych, konkurując z działającymi już tam przewoźnikami. Ci natomiast boją się inwestować w nowe pojazdy nie wiedząc, jaki los czeka ich po 1 stycznia 2017 r. Wcześniejsze działania, w tym organizowanie konferencji, pisemne wystąpienia skierowane do posłów, rozmowy z parlamentarzystami oraz ostatnio wystąpienie do premier Ewy Kopacz nie przyniosły jednak oczekiwanych efektów. Można odnieść wrażenie, że władze nie dostrzegają problemu, a przecież w tym przypadku nie chodzi tylko o interesy przewoźników, ale również wszystkich tych, którzy korzystają z transportu publicznego. Dlatego też na ostatnim spotkaniu w Warszawie stowarzyszeń oraz przedstawicieli dużych firm przewozowych zapadła decyzja o organizacji ogólnopolskiego protestu przewoźników przed sejmem w Warszawie. Tekst, fot. Grzegorz Ramza problemy nymi na nich podczas kontroli na drodze. Zupełnie inaczej są oni traktowani niż kierowcy autobusów miejskich i różne przepisy dotyczą ich pojazdów. Totalnym absurdem jest między innymi wymaganie na tej samej linii komunikacyjnej w autobusie miejskim prywatnego przewoźnika np. bagażnika czy koła zapasowego, a w autobusie miejskim spółki miejskiej już nie. Kierowca autobusu miejskiego spółki miejskiej może przewozić pasażerów ponad dopuszczalną liczbę, a kierowca w autobusie prywatnego przewoźnika za to samo zostanie ukarany. Dariusz Tarnawski – prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Przewoźników Drogowych: – Tematów i bolączek w naszym środowisku nie brakuje i mimo że regularnie aktywnie uczestniczymy w pracach Sejmowej Komisji Infrastruktury, nie przynosi to praktycznie żadnych wymiernych efektów. Jednym z tematów, który ostatnio poruszaliśmy w Warszawie, była nieuczciwa konkurencja. Kolejny problem to dumping cenowy. Skoro np. na stacjach diagnostycznych wprowadzone zostały ceny minimalne dla badań określonych pojazdów, dlaczego podobnie nie uregulowano tej kwestii w przewozach pasażerskich? W komunikacji miejskiej coraz częściej mamy do czynienia z przewozami tzw. bezpłatnymi, ale przecież wiadomo, że ktoś tak naprawdę musi za nie zapłacić. Płaci za to samorząd z pieniędzy publicznych, które powinny być wykorzystane na inne, równie ważne cele, na przykład na dofinansowanie szkół czy służby zdrowia. Klasycznym przykładem jest choćby Wieliczka, gdzie w grudniu 2014 r. utworzono dwie darmowe linie autobusowe, mające dowozić pasażerów z terenu gminy do dworca PKP. Nikt tego nie weryfikował i w efekcie wszyscy chętni darmowo jeździli np. na zakupy. Przykładów można by mnożyć, ale uważamy, że skończył się czas, gdy o problemach tylko się mówiło, nadszedł czas, aby zacząć je rozwiązywać. Mam nadzieję, że nasz warszawski protest zostanie nie tylko zauważony, ale pociągnie za sobą rozwiązania, których od lat się domagamy. 5/2015 TrakerBus 21 reportaż Prapremiery przed Kortr Nowy Citaro G to alternatywa autobusu komunikacji miejskiej napędzana silnikiem spełniającym Euro-6 bez pomocy AdBlue i filtra cząstek stałych zasilanym sprężonym gazem naturalnym. T łem prezentacji produktów Daimler Buses organizowanej tradycyjnie przed Busworld, najważniejszą z branżowych wystaw, były wyniki niemieckiego koncernu podsumowujące sprzedaż w pierwszej połowie 2015 r. Daimler zanotował średnio 12-% spadek w porównaniu z półroczem roku poprzedniego, ale w regionie takim jak Ameryka Południowa wartość spadku wyniosła 22 TrakerBus 5/2015 M 936 G – moc maksymalna 222 kW (301 KM/2200 obr./min), moment obrotowy 1200 Nm (1100-1600 obr./min). Nowoczesna architektura silnika oraz dopracowany układ zasilania przyczyniły się do uzyskania długiego okresu międzyobsługowego do 60 tys. km. Poprzedni „gazowiec” Mercedesa uzyskiwał do 45 tys. reportaż Z butlami na dachu wysokość Citaro G wynosi 3389 mm. ijk Wnętrze Citaro G z miejscem na wózki wykonane zgodnie z nowymi dyrektywami. 25%. Niewiele lepszy, bo -20% wynik został osiągnięty na rodzimym rynku, ale ogólnie w Europie Zachodniej +8%. Pomimo spadków Daimler utrzymuje pozycję lidera na wszystkich wymienionych rynkach świata z udziałami: 33% (Europa), 49% (Niemcy) i 53% (Ameryka Południowa). Indie jako jeden z lepiej prognozujących rynków autobusowych świata może wkrótce wesprzeć statystyki Daimlera. W maju 2015 r. uruchomiono produkcję w nowej fabryce wytwarzającej autokary Mercedes-Benz. Moce produkcyjne fabryki sięgają 1500 autobusów rocznie z możliwością powiększenia do 4000. Podobną wydajność osiąga nowa fabryka w Kolumbii otwarta w czerwcu br. produkująca podwozia Mercedes-Benz. Wysoka pozycja na rynku europejskim jest w dużej mierze zasługą nowej gene- racji silników o zapłonie samoczynnym, spełniającym Euro-6, charakteryzujących się wysoką efektywnością. Najnowsze dzieło Mercedesa – gazowy silnik M 936 G o pojemności 7,7 l jest o ok. 20% wydajniejszy od swego poprzednika, 12-litrowego M 447 hlAG rozwijającego podobną moc maksymalną. Oferta nowego silnika pojawiła się w sprzyjających okolicznościach, na które złożyła się wyjątkowo niska cena gazu ziemnego oraz, jak się okazuje, stosunkowo wysokie koszty eksploatacji diesli Euro-6 użytkowanych w mieście. Konieczność regeneracji, a potem wymiany DPF osłabia zalety superekologicznych silników. Silnik gazowy Euro-6 nie wymaga stosowania DPF ani wtrysku AdBlue, a ponadto emituje znacznie mniej dwutlenku węgla niż diesel. Najnowszy „gazowiec” Mercedesa M 936 G zaprojektowany w oparciu o konstrukcję silnika OM 936 (zapłon samoczynny) jest podobnie jak jego wzorzec typowym przedstawicielem downsizingu, osiągającym wysokie parametry takie jak moc i moment obrotowy, zachowując stosunkowo niską masę własną. Zastosowany w układzie napędowym 12- oraz 18-metrowego Citaro pozwala na przewiezienie do 96 oraz do 153 pasażerów, czyli o 8 więcej od możliwości poprzedniej generacji gazowych Mercedesów. Sprężony gaz tankowany jest do kompozytowych butli (tworzywo sztuczne pokryte włóknem węglowym i szkłem) o pojemności 227 l. W zależności od potrzeb (obciążenie maksymalne/zasięg/ topografia) autobus może być wyposażony w od 4 do 8 butli montowanych na 5/2015 TrakerBus 23 reportaż Panoramiczny dach – atrybut luksusowych autokarów (S 516 HDH). specjalnych szynach pozwalających m.in. zachować szczelność powłoki dachu. Głowica silnika M 936 G różni się od swego odpowiednika zastosowanego w dieslu. Zaprojektowana do pracy w podwyższonej temperaturze, typowej dla silników o zapłonie iskrowym, posiada powiększone kanały chłodzące przebiegające w okolicach świecy zapłonowej. Warunki chłodzenia znacznie polepszył poprzeczny kierunek przepływu cieczy chłodzącej przez głowicę charakteryzujący nowe silniki Mercedesa. Cechy przystosowania do ekstremalnych warunków obciążenia demonstruje układ doładowania sprzężony z układem EGR, który, podobnie jak w dieslu, pomaga zmniejszyć liczbę NOx-ów. Mercedes wykorzystuje doładowarki o stałej geometrii uważając, że są one mniej zawodne niż VGT. Turbo w silniku M 936 G współpracuje z dwoma zaworami typu wastegate sterowanymi z pomocą silników krokowych chłodzonych olejem silnikowym. To jak dotąd jedyne tego typu rozwiązanie. Jeden z zaworów odpowiada za utrzymanie stabilnej pracy silnika na biegu jałowym, podobnie jak specjalny wtryskiwacz gazu umieszczony w mieszalniku. Dzięki niemu, a także pięciu pozostałym wtryskiwaczom silnik niezwykle płynnie rozpędza pojazd od zera do prędkości maksymalnej. Dynamiczny „gazowiec” po zastosowaniu odpowiednich przekładni głównych sprawdza się w napędzie zarówno autobusu jednoczłonowego (i = 6,19), jak i dwuczłonowego (i = 6,98). Odbiorcą pierwszej partii Citaro G będzie przedsiębiorstwo komunikacyjne z Augsburga, które zamówiło 50 sztuk gazowych Mercedesów. Konstrukcja nowego silnika wygląda przekonująco, podob24 TrakerBus 5/2015 Setra S 516 HDH. Pierwszy seryjnie wyprodukowany reflektor autobusu turystycznego wykonany w technice LED. OM 471 nowej generacji z układem wtryskowym X Pulse generującym do 2700 barów. Zgodnie z informacją podawaną przez producenta zużycie paliwa Setry 515 HD wyposażonej w najnowszego diesla Mercedesa jest mniejsze od 4 do 7% od odpowiednich autobusów konkurencyjnych marek. nie jak sieć serwisowa Omni plus dedykowana autobusom miejskim i turystycznym. W Europie działa blisko 650 serwisów. Silniki zasilane sprężonym gazem ziemnym Daimler wykorzystywał głównie do napędu samochodów ciężarowych takich jak Econic, w którym G 936 został zastosowany po raz pierwszy. Techniczną nowością targów mogą stać się reflektory Setry S 516 HDH zbudowane w oparciu o LED. Zalety ledowych źródeł światła są bezsporne, jednak ich cena sprawia, że znalazł y się one na liście w y pos a że nia ponadstandardowego. Tekst, fot. Dariusz Drukała ISSN 1508-8804 2016 Edycja 2016 Już wkrótce w sprzedaży nowe wydanie. Przyjmujemy zamówienia zbiorowe i indywidualne. Cena 1 egz. detaliczna 35 zł* Cena od 5 egz. 30 zł* Uwaga! Do każdej rocznej prenumeraty w wydaniu papierowym „PT” lub „PT Bus” opłaconej najdalej do 15 listopada br. Informator-Kalendarz wysyłamy gratis już w grudniu br. Prenumerata i sprzedaż wysyłkowa na podstawie listownego, faksowego lub e-mailowego zamówienia (dla firm z oświadczeniem płatnika VAT) Konto bankowe: 76 1240 4605 1111 0000 5468 8441 Dane do przelewu: FWHU BBZ 32-005 Niepołomice, ul. Roweckiego 6 tel./fax (12) 281 14 62, 644 21 37 [email protected]. * cena brutto z wysyłką Wszystkim kierowcom i nie tylko fanom muzyki country polecamy muzyczny niezbędnik do zabrania w drogę. 2016 Informator – Kalendarz 20 Każdy album z tego cyklu to 2 x CD wraz z tekstami i funkcjami gitarowymi do piosenek. Te wyjątkowe zestawienia piosenek i informacji o wykonawcach pozwolą Wam miło spędzić czas nie tylko za kierownicą. Cena 1 albumu – 40 zł (z wysyłką), dla SKPT – 35 zł Zamówienia: [email protected] Wpłata na konto: FWHU BBZ 32-005 Niepołomice, ul. Roweckiego 6 76 1240 4605 1111 0000 5468 8441 Sprzedaż detaliczna – Stacje Paliw: Mostki – Citronex BP (DK 92), Poźrzadło – Nevada Center (DK 92), Rogów Opolski – Lotos (A-4), Stok – Citronex Statoil (DK 92), Świecko – Port Świecko i Market Citronex – (A-4), Łężkowice – PETRO TAR (DK 94), Olszyna – Terminal Północny Market QARTEX, Jędrzychowice – PORT 2010 (BP) klub Akcja „Aktua Jeśli jeszcze nie zaktualizowałeś swoich danych, zrób to niezwłocznie. W i m i e n i u b i u r a S K P T d z i ę k u j ę w s z y s tkim Klubowiczom, którzy nadesłali bądź dos t a rcz y li nam swoje z ak t u alizowa ne ankiety członkowskie i apeluję do tych, którzy jeszcze z tym zwlekają. Od czasu złożenia ankiety członkowskiej w przypadkach znacznej większości naszych Klubowiczów zmieniły się niektóre dane, np. adresowe czy tylko sam numer telefonu. Wielu podniosło swe kwalifikacje i zdobyło następną kategorię na swoim prawie jazdy. Aktualną ankietę uzupełniliśmy o jeden punkt – Wasz e-mail. Chcielibyśmy szybciej powiadamiać Was o naszych imprezach, spotkaniach, szkoleniach itp. Ankietę znajdziecie na naszej stronie www.skpt.eu. Prosimy o wydrukowanie jej, uzupełnienie, podpisanie i przesłanie pocztą na adres: SKPT, 32-005 Niepołomice, ul. Roweckiego 6 lub skanem na : [email protected]. Dlaczego to takie ważne? Po pierwsze – jest wiele spraw i informacji, o których chcielibyśmy Was poinformować natychmiast, a na pewno wcześniej niż na łamach „PT”, którego termin wydawniczy jest trochę za bardzo odległy od sprawy do przekazania ze strony stowarzyszenia. Po drugie – chcielibyśmy składać Wam również indywidualnie np. życzenia z okazji różnych okoliczności świątecznych : ) Po trzecie – rusza e-prenumerata „PT” i „PT Bus”. Dla aktywnych Klubowiczów (z aktualną legitymacją) roześlemy darmowe numery : ) Aktualna legitymacja członkowska uprawnia do bezpłatnego otrzymania Informatora-Kalendarza PT do opłaconej prenumeraty „PT” na rok 2015. Cena prenumeraty dla SKPT – 100 zł za „Polskiego Trakera” i 50 zł za „PT Bus” na 2015 r. 26 TrakerBus 5/2015 Podczas tegorocznych targów Inter Cars w Warszawie mieliśmy okazję gościć na nasz ym stoisku panią Anię Poleganow, koordynatora ds. projektu „Po narkotykach rozum wysiada”, w którym nasze stowarzyszenie jest partnerem wspierającym. Jak się okazuje, problem z dopalaczami oraz z innymi substancjami psychoaktywnymi nie należy do rzadkich za kierownicą, a konsekwencje nawet po jednorazowym zażyciu są równie groźne jak po alkoholu. Jeśli nie mieliście okazji się z nami spotkać w czasie imprez plenerowych czy targowych, a tym samym zaopatrzyć się w koszulki z mistrzowskiej kolekcji, zapraszamy do naszego sklepiku. SKPT: ................................ Członek UICR: karta skpt 2015.indd 1 Uwaga. Składka SKPT na rok 2015 wynosi 50 zł. Przy wpłacie należy wpisać: składka 2015, swoje dane i numer klubowy. ........................................................ ejImię w R o ZÓ klub W........................................................ Nazwisko ty k ar data ważności: 12/2015 Stowarzyszenie Klub Polskiego Trakera (lub krótko SKPT), 32-005 Niepołomice, ul. Roweckiego 6 61 2030 0045 1110 0000 0382 6530 2014-12-03 10:17:58 klub Plakat Akcja „Aktua Jeśli jeszcze nie zaktualizowałeś swoich danych, zrób to niezwłocznie. W i m i e n i u b i u r a S K P T d z i ę k u j ę w s z y s tkim Klubowiczom, którzy nadesłali bądź dos t a rcz y li nam swoje z ak t u alizowa ne ankiety członkowskie i apeluję do tych, którzy jeszcze z tym zwlekają. Od czasu złożenia ankiety członkowskiej w przypadkach znacznej większości naszych Klubowiczów zmieniły się niektóre dane, np. adresowe czy tylko sam numer telefonu. Wielu podniosło swe kwalifikacje i zdobyło następną kategorię na swoim prawie jazdy. Aktualną ankietę uzupełniliśmy o jeden punkt – Wasz e-mail. Chcielibyśmy szybciej powiadamiać Was o naszych imprezach, spotkaniach, szkoleniach itp. Ankietę znajdziecie na naszej stronie www.skpt.eu. Prosimy o wydrukowanie jej, uzupełnienie, podpisanie i przesłanie pocztą na adres: SKPT, 32-005 Niepołomice, ul. Roweckiego 6 lub skanem na : [email protected]. Dlaczego to takie ważne? Po pierwsze – jest wiele spraw i informacji, o których chcielibyśmy Was poinformować natychmiast, a na pewno wcześniej niż na łamach „PT”, którego termin wydawniczy jest trochę za bardzo odległy od sprawy do przekazania ze strony stowarzyszenia. Po drugie – chcielibyśmy składać Wam również indywidualnie np. życzenia z okazji różnych okoliczności świątecznych : ) Po trzecie – rusza e-prenumerata „PT” i „PT Bus”. Dla aktywnych Klubowiczów (z aktualną legitymacją) roześlemy darmowe numery : ) Plakat Aktualna legitymacja członkowska uprawnia do bezpłatnego otrzymania Informatora-Kalendarza PT do opłaconej prenumeraty „PT” na rok 2015. Cena prenumeraty dla SKPT – 100 zł za „Polskiego Trakera” i 50 zł za „PT Bus” na 2015 r. 34 TrakerBus 5/2015 Podczas tegorocznych targów Inter Cars w Warszawie mieliśmy okazję gościć na nasz ym stoisku panią Anię Poleganow, koordynatora ds. projektu „Po narkotykach rozum wysiada”, w którym nasze stowarzyszenie jest partnerem wspierającym. Jak się okazuje, problem z dopalaczami oraz z innymi substancjami psychoaktywnymi nie należy do rzadkich za kierownicą, a konsekwencje nawet po jednorazowym zażyciu są równie groźne jak po alkoholu. Jeśli nie mieliście okazji się z nami spotkać w czasie imprez plenerowych czy targowych, a tym samym zaopatrzyć się w koszulki z mistrzowskiej kolekcji, zapraszamy do naszego sklepiku. SKPT: ................................ Członek UICR: karta skpt 2015.indd 1 Uwaga. Składka SKPT na rok 2015 wynosi 50 zł. Przy wpłacie należy wpisać: składka 2015, swoje dane i numer klubowy. ........................................................ ejImię w R o ZÓ klub W........................................................ Nazwisko ty k ar data ważności: 12/2015 Stowarzyszenie Klub Polskiego Trakera (lub krótko SKPT), 32-005 Niepołomice, ul. Roweckiego 6 61 2030 0045 1110 0000 0382 6530 2014-12-03 10:17:58 MIESIĘCZNIK TRANSPORTU DROGOWEGO I SPEDYCJI klub lizacja” Koszulka cena 30 zł* (dla członków SKPT 25 zł) Rozmiary: od XS do XXXL Sklepik *W cenę wliczona jest opłata za przesyłkę. 10/2015 2016 test ISSN 1508-8804 Nr Indeksu 324647 ISSN 1508-7638 Cena 10 zł w tym 5% VAT Kultowe „V” Lubi miasto Już trudniej na granicach... 2016 Informator – Kalendarz Model MB Actros skala 1:87 cena 40 zł* (dla SKPT 35 zł) kolor biały lub czarny. Uwaga: Do każdej wysyłki dołączamy dodatkowo gratis okolicznościowy długopis i smycz. Prenumerata i Informator – Kalendarz PT na 2016 Każdy Klubowicz, któr y opłaci prenumeratę „PT” lub „PT Bus” na następny rok, dostanie gratisowy egzemplarz nowego wydania Informatora – Kalendarza. Cena prenumeraty „PT” dla klubowiczów z „białą” legitymacją na rok następny wynosi 100 zł, dla pozostałych – 110 zł. „PT Bus” odpowiednio – 50 zł i 60 zł. Zgodnie z Waszą sugestią i z uwagi, iż w znacznej części swojego życia przebywacie daleko od domu, a czasami po powrocie czeka na Was kilka poprzednich, nieprzeczytanych numerów „PT”, wydawnictwo od nowego roku wprowadza e-prenumeratę. Wszyscy Klubowicze, którzy mają opłaconą składkę członkowską za rok 2015 i do 15 grudnia br. opłacą składkę na rok następny (50 zł) oraz zamówią wydanie papierowe – e-wydanie otrzymają dodatkowo gratis. Więcej szczegółów na temat prenumeraty znajdziecie na stronie 76. Pozdrawiam i… szerokości : ) BBZimmer Na przelewie bankowym prosimy o podanie koloru „trucka” oraz numeru kontaktowego w przypadku wyczerpania zapasu. Wpłata na konto: FWHU BBZ, 32-005 Niepołomice, ul. Roweckiego 6, Konto: 76 1240 4605 1111 0000 5468 8441 Gdzie można się wpisać do stowarzyszenia? 1. W naszej siedzibie: Niepołomice, ul. Roweckiego 6 (przy DK 75), tylko 6 km od węzła Szarów/ Targowisko, kierunek Kraków. 2. Podczas imprez i targów – o terminach i szczegółach będziemy Was, jak zwykle, informować na łamach „PT” i „PT Bus”, jak również na naszej stronie internetowej. 3. „W drodze”, tzn. na parkingu, stacji lub w innym wyznaczonym miejscu po uprzednim telefonicznym ustaleniu (tel. 513 10 88 09). 5/2015 TrakerBus 35 ABC kierowcy Grupy turystyczne i specjalistyczne Od kierowcy zawodowego w transporcie pasażerskim wymaga się dużej wiedzy i umiejętności nie tylko kierowania pojazdem, ale również w pracy z ludźmi. Grupy turystyczne Przygotowywane są przez biura podróży i powstają w wyniku sprzedaży indywidualnej. Klienci są przypadkową grupą, która została stworzona dzięki zainteresowaniu różnych ludzi tym samym programem wyjazdu. Należy zapewnić im więc komfort podróży i realizację programu. Niepełnosprawni W grupie podróżujących mogą być również osoby niepełnosprawne. W zależności od rodzaju i stopnia niepełnosprawności te osoby będą potrzebowały różnej formy pomocy. Niewiele autokarów obsługujących przewozy okazjonalne jest przystosowanych do przewozu osób na wózkach. W zależności od rodzaju i stopnia niepełnosprawności niezbędne jest zaangażowanie się w udzielaniu pomocy tym osobom ze strony załogi. Jeśli jest to grupa zorganizowana, na ogół poza pilotem jest dodatkowa osoba, która pełni rolę opiekuna, a czasem i tłumacza, np. ze znajomością języka migowego. Osoby na wózkach często wnoszone są na pokład autokaru, a ich sprzęt musi znaleźć miejsce w lukach. Dlatego ważna jest logistyka wkładania bagaży do luków. W ostatnim czasie uregulowana została kwestia specjalnej obsługi osób niepełnosprawnych na dworcach autobusowych. Ale zatrzymując się na postoje na różnych parkingach czy też w trakcie zwiedzania należy pamiętać o niepełnosprawności wiezionych osób i w miarę możliwości dokonywać najlepszego możliwego wyboru takich miejsc. Realizacja programu musi być w przypadku tego typu grup dostosowana do podróżujących. Dzieci i młodzież Obsługując grupy dziecięce i młodzieży szkolnej trzeba uwzględnić specyfikę realizacji przejazdu i programu osób niepełnoletnich. Często organizatorem wyjazdu jest kadra nauczycielska. W zależności od wieku przewożonych dzieci na każde 10 lub 15 osób musi być jeden pełnoletni opiekun. Opiekunowie powinni zająć miejsca z przodu autokaru, pośrodku i z tyłu. Dzięki takiemu rozmieszczeniu opiekunów eliminowane są nieodpowiednie zachowania ze strony podopiecznych. Pozwala to również na szybką reakcję w przypadku problemów zdrowotnych 36 TrakerBus 5/2015 podopiecznych. Sprawy porządkowe związane z zachowaniem w trakcie jazdy i na postojach muszą być przekazane podróżującym przed wyruszeniem w trasę. Bardzo ważne jest zwrócenie uwagi na spożywanie posiłków, picie, jedzenie paluszków, a nawet żucie gumy. Zdarza się, że wśród przewożonych są dzieci, które powinny podróżować w fotelikach. Dlatego ważne jest, aby przewoźnik wcześniej wiedział, ile fotelików jest potrzebnych lub czy będą one zapewnione przez rodziców. Autokar przewożący dzieci absolutnie musi być wyposażony w sprawne pasy. Dzieci nie mogą być przewożone na siedzeniach pierwszego rzędu autokaru. Wymagane są tablice „Przewóz dzieci”. Specjalistyczne Inne specjalistyczne grupy korzystające z przewozów autokarowych to sportowcy, artyści, muzycy. Te grupy zawodowe poza wymogami dotyczącymi standardu wyposażenia autokaru związanymi ze specyfiką wykonywanego zawodu oczekują od kierowcy: szczególnej punktualności, dbałości o autokar, znakomitej znajomości trasy, w którą się udają, dbałości o powierzany do luków sprzęt i przewożone instrumenty oraz dyskrecji. Jakiekolwiek niewłaściwe zachowanie ze strony kierowcy czy strój mogą być przyczyną odstąpienia od współpracy z przewoźnikiem. Każde spóźnienie, niedotarcie o właściwym czasie do wyznaczonego miejsca, np. na mecz czy koncert, spowodowane przez kierowcę wiąże się z poważnymi konsekwencjami finansowymi dla właściciela firmy transportowej. Przy obsłudze tego typu grup wymagane jest zaangażowanie, elastyczne podejście i pełen profesjonalizm. Nie ma miejsca na prywatne wyrażanie opinii czy zajmowanie stanowiska poza kwestią przepisów i bezpieczeństwa podróżujących. Pielgrzymi Kolejna specyficzna grupa społeczna to podróżujący pielgrzymi. Realizowany program związany jest z odwiedzaniem miejsc kultu religijnego. W trakcie przejazdu odprawiane są msze oraz wspólne modlitwy. Standardowy program turystyczny jest dopełnieniem czasu w ramach wyjazdu. Zazwyczaj miejsca Turyści aktywni W ramach swojej pracy możemy mieć również do czynienia z grupami uprawiającymi aktywną turystykę. Często z klientami podróżuje niezbędny do realizacji programu sprzęt, np.: rowery, rolki, deski windsurfingowe, narty, kajaki itp. Tu program narzucony jest przez możliwości realizacji aktywności podróżujących. Nierzadko trasa przejazdu autokaru przebiega bocznymi drogami, z dala od autostrad i dróg szybkiego ruchu. Klienci często oczekują od kierowcy „cudów”, gdyż dla nich najważniejsze jest osiągnięcie założonego celu wyprawy. Noclegi wyznaczane są nieraz na campingach lub polach namiotowych, a czasem wręcz w przypadkowym miejscu. Wyżywienie przygotowywane jest we własnym zakresie. Nie każdy kierowca zdecyduje się na pracę przy takich obowiązkach. Dlatego warto mieć pełną informację o grupie i trasie. Dzięki temu uniknie się niepotrzebnych konfliktów i realizacja usługi przebiegnie bez zakłóceń. Zakładowe Nie należy zapomnieć, że możemy mieć okazję obsługi grup. zakładowych. Ich specyfika to integracyjny wyjazd klientów, często w ramach nagrody, wyróżnienia. Celem jest dobra zabawa i różnie pojmowana integracja, ale także realizacja założonego programu. Kierowca pracujący z taką grupą musi się wykazać dużą umiejętnością bezkonfliktowej współpracy z klientami. W każdej sytuacji, jaka zaistnieje na pokładzie autokaru, kwestia bezpiecznego podróżowania jest sprawą priorytetową. Linie regularne Pasażerowie linii regularnych to grupa podróżujących, która nastawiona jest na komfortowe, szybkie, sprawne i punktualne dotarcie do celu. Dla wielu liczy się wyposażenie autokaru w WiFi, wideo, obsługa serwisowa. Ważne jest, aby odprawa pasażera i jego bagażu była sprawnie przeprowadzona. Klient oczekuje informacji o swojej trasie, możliwości innych połączeń, o sposobie rezerwacji biletu powrotnego. Potrzebne mu są konkretne informacje dotyczące podróżowania według ułożonego przez niego planu. Bez względu na charakter grupy kolejną istotną kwestią są informacje przekazywane uczestnikom wyjazdu związane z zachowaniem na pokładzie autokaru. Na ogół do pilota należy przedstawienie załogi oraz przekazanie komunikatów porządkowych. W przypadku braku pilota obowiązek ten spoczywa na jednym z kierowców. Szczególnie ważne jest przekazanie uczestnikom informacji o zakazie przemieszczania się po pokładzie autokaru w trakcie jazdy oraz obowiązku zapinania pasów. Brak przekazania takiej informacji w przypadku kontroli przez uprawnione do tego służby i stwierdzenie nieprawidłowości może skutkować mandatem nałożonym na załogę. Niezbędne jest przekazanie informacji o zasadach korzystania z toalety, wyrzucaniu śmieci, niesiadaniu na podłokietnikach, o uchylaniu i rozsuwaniu foteli, a także o zakazie palenia, spożywania napojów alkoholowych i innych używek. W przypadku stwierdzenia przez załogę szkód spowodowanych zachowaniem pasażerów należy sporządzić protokół, który musi być podpisany przez klienta(-ów), pilota i kierowcę. IM Zanim wyruszysz za granicę... Magdalena Bartłomiejczyk, Jarosław Fira, Krzysztof Zimoch „Autokarem po Europie – ilustrowany poradnik dla kierowców” Wydawnictwo Grupa IMAGE Sp. z o.o. Warszawa 2010 Stron 216. Cena 1 egz. detalicznie 40 zł dla członków SKPT – 35 zł (cena brutto z wysyłką) Celem, jaki postawili sobie autorzy książki „Autokarem po Europie – ilustrow any poradnik dla kierowców” – Magdalena Bartłomiejczyk, Jarosław Fira i Krzysztof Zimoch – było zebranie wszelkich, istotnych z punktu widzenia kierowców autobusów informacji, mogących ułatwić im jazdy na trasach zagranicznych. Jej wielką wartością są wyczerpujące omówienia przepisów ruchu drogowego, dokumentów podróży wymaganych dla kierujących i pasażerów, zasad przewozu rzeczy i pieniędzy w ramach ruchu turystycznego, przepisów obowiązujących w międzynarodowym zarobkowym transporcie osób oraz innych ważnych uregulowań prawnych czy też nawet ogólnie przyjętych zwyczajów w krajach Unii Europejskiej – przede wszystkim tych, do których najczęściej jeżdżą polskie autokary. Autorzy dołożyli wszelkich starań, aby podawane informacje były sprawdzone w wiarygodnych źródłach (takich jak kodeks drogowy danego kraju, strona internetowa odpowiedniego ministerstwa transportu, strony internetowe automobilklubów itp.). W części początkowej autor z y szczegó łowo scharakteryzowali przepisy ruchu drogowego obowiązujące w wybranych krajach Unii Europejskiej oraz występujące między nimi podobieństwa i różnice. Wskazali też inne niż przepisy ruchu drogowego zasady obowiązujące podczas jazdy po krajach UE. W dalszych częściach skoncentrowali się na zagadnieniach stosowania podstawowych dokumentów w międzynarodowym transporcie drogowym osób, przestrzegania zasad wynikających z konwencji AETR i przepisów krajowych w tym względzie. Au to r z y, n i cz y m p r ze s t r o g ą , ko ń cz ą r ozdzi a ł e m o karach za naruszenia tych zasad i przepisów. Sprzedaż wysyłkowa – na podstawie listownego, faksowego lub e-mailowego zamówienia (dla firm z oświadczeniem płatnika VAT). Konto bankowe: 76 1240 4605 1111 0000 5468 8441. FWHU BBZ 32-005 Niepołomice, ul. Roweckiego 6, tel./faks 12 281 14 62, 12 644 21 37, e-mail: [email protected] 5/2015 TrakerBus 37 ABC kierowcy zakwaterowania i wyżywienie różnią się od tych wykorzystywanych w ramach realizacji usługi z grupą nastawioną stricte na zwiedzanie i wypoczynek. nowości Futura FDD2 Dwupokładowy autokar marki VDL to jedna z oczekiwanych premier, która odbędzie się w na tegorocznej wystawie Busworld w Kortrijk. P roducent zapowiada dwupokładową Futurę jako następcę modelu VDL Synergy, ale właściwie należałoby jeszcze wspomnieć konstrukcję modelu Berkhof Axial 100 DD, której wpływ widoczny jest w nowych rozwiązaniach. Bez wątpienia powstanie marki VDL wynikłe z połączenia największych niderlandzkich producentów autobusów miało duży wpływ na rozwój technologii, której ostatnim dziełem jest Futura FDD2. Nadwozie nosi wiele cech rodziny modeli, do której należą FHD2 i FMD2, jednak 4-metrowy piętrowiec zawsze pozostanie konstrukcją osobliwą. Wysokość 4 m pozwoliła projektantom nadać przodowi nadwozia aerodynamiczny i smukły kształt, pożądany z punktu widzenia oporów powietrza (zużycie paliwa, hałas). Przednia ściana sprawia wrażenie monolitu, jednak w rzeczywistości tworzy ją dzielona szyba, rozwiązanie praktyczne 38 TrakerBus 5/2015 z punktu widzenia napraw. We wnętrzu dominuje harmonia, którą tworzą ze sobą kształty elementów wyposażenia, kolorystyka oraz materiały, z których zostały one wykonane. FDD2 będzie oferowany w dwóch wersjach nadwozia – o długości 13 085 mm (FDD2-130, 84 pasażerów) oraz 14 145 mm (FDD2-141, 96 pasażerów). Bazą obu modeli jest trzyosiowe podwozie o rozstawach odpowiednio 6195 i 7255 mm. Dwupokładowa Futura produkowana jest w systemie modułowym opracowanym przez VDL przynoszącym korzyści producentowi oraz nabywcy autobusu. Podstawowe moduły do FDD2 są identyczne jak moduły do FHD2. Są one produkowane na liniach w Valkenswaard, a potem łączone ze sobą na krótkiej linii montażowej. Rozwijana przez VDL technika „sandwich” pozwoliła uzyskać przestrzeń wnętrza o stosukowo dużych wymiarach. Z paneli sandwiczowych wykonany jest dach oraz podłoga górnego pokładu FDD2, dzięki czemu wysokość dolnego pokładu wynosi 1855 mm. W układzie napędowym zastosowano silnik DAF MX-13 375 o mocy maksymalnej 510 KM i momencie obrotowym 2500 Nm oraz zautomatyzowaną skrzynię biegów ZF AS-Tronic 12 AS 2701 BO. Nadbieg i = 0,78 w połączeniu z przełożeniem przekładni głównej 2,93 pozwala silnikowi utrzymać prędkość 100 km/h przy obrotach rzędu 1230 obr./min, zapowiadając umiarkowane zużycie paliwa oraz niską emisję hałasu. Projektowanie FDD2 było poprzedzone konsultacjami z użytkownikami poprzednika Synergy. W efekcie projekt stał się syntezą życzeń oraz myśli technicznej, a wszystko po to, by pasażer FDD2 poczuł się jak w luksusowej limuzynie. DD. 5/2015 TrakerBus 39 rynek Polski rynek autobusów w I połowie 2015 r. Nowe Pierwsze półrocze br. autobusowy rynek zamknął na mocnym plusie. P rezentujemy najnowsze analizy Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego (PZPM) i firmy JMK Analizy Rynku Transportowego przygotowane na podstawie danych Centralnej Ewidencji Pojazdów (MSW). W ciągu sześciu miesięcy 2015 r. polscy przewoźnicy zarejestrowali łącznie 931 nowych autobusów, niemal wszystkie o DMC powyżej 3,5 t. To wynik o 246 szt. wyższy niż rok wcześniej (+35,9%). Co ważne, po lekkim przyhamowaniu w marcu i kwietniu w maju mogliśmy obserwować znaczące odbicie całego rynku. Z kolei czerwiec przyniósł utrwalenie tego trendu i ponownie zdecydowanie lepsze wyniki niż rok wcześniej. O ile miesiąc wcześniej wypracowana skumulowana przewaga nad zeszłorocznym poziomem sprzedaży wynosiła +22,3%, tak po czerwcu już 35,9%. Tylko w czerwcu zarejestrowano 201 autobusów (rok wcześniej 88), a w maju 168 (125 rok wcześniej). Tak świetne wyniki (szcze- stałych i co ważne – jego dynamika jest wciąż wzrostowa. Kolejne miejsce pod względem wolumenu sprzedaży zajmuje kategoria autobusów miejskich, osiągając rezultat 269 zarejestrowanych pojazdów. To wynik o 74 szt. lepszy od zeszłorocznego (+38,0%). Czerwiec przyniósł w miejskim segmencie zdecydowaną Segment po segmencie poprawę poziomu sprzedaży, co jest Cały czas motorem napędowym liczby o tyle istotne, że trzy ostatnie miesiące autobusowych rejestracji w Polsce jest upłynęły pod wpływem tendencji spadkategoria MINI, gdzie liczba rejestracji kowej. W ostatnim miesiącu zarejestrow I półroczu 2015 r. wyniosła 358 szt. wano aż 79 szt. pojazdów wobec 10 szt. (czyli aż o 101 szt. więcej niż przed w zeszłym roku. Sprzedaż na wysorokiem / +39,3%). Ten wynik zdecydowakich obrotach utrzymuje segment autonie wyróżnia segment MINI na tle pozobusów tur yst ycznych. W czer wcu Pierwsze rejestracje NOWYCH autobusów w Polsce p o l s c y p r ze woźstyczeń - czerwiec 2015 rok nicy zarejestrowali według segmentów 43 autokary (wobec sztuki 19 szt. przed rokiem 1 - 6.2015 1 - 6.2014 / +12 6 , 3 % ) , c o Zmiana % oznacza, po świetNadwozie Segment r/r nych wynikach Ogółem Udział % Ogółem Udział % w marcu, i w maju koniec przygotowań 2 0,56% 1 0,39% 100,0% BUS<=3,5T MINI do sezonu wakacyjBUS>3,5T 356 99,44% 256 99,61% 39,1% nego. Łączny wynik 100,00% 100,00% w tej kategorii to 226 DMC<8T OGÓŁEM 358 257 39,30% 38,45% 37,52% zarejestrowanych BUS>3,5T MIEJSKI 269 46,95% 195 45,56% 37,95% autokarów (+35,3%). Swój rezultat MIĘDZYMIASTOWY 64 11,17% 46 10,75% 39,1% w ostatnich mieSZKOLNY siącach poprawiły TURYSTYCZNY 226 39,44% 167 39,02% 35,3% także autobusy mięINNY 14 2,44% 20 4,67% -30,0% dzymiastowe, które 100,00% 100,00% w czerwcu osiągnęły DMC>=8T OGÓŁEM 573 428 33,9% 61,55% 62,48% wysoki poziom 21 OGÓŁEM 931 100% 685 100% 35,9% szt. (wobec 5 szt. Źródło: PZPM i JMK - analizy na podstawie CEP (MSW) przed rokiem). Taka 40 TrakerBus 5/2015 gólnie pod względem procentowym) to efekt pomyślnej koniunktury w segmencie MINI, zwiększonych dostaw pojazdów miejskich i szerszych niż rok temu przygotowań polskich przewoźników turystycznych do nadchodzącego sezonu. rynek dynamika zapewniła tej najsłabszej na rynku kategorii pozytywny bilans przy skumulowanym wyniku 64 szt. (+18 szt. / +39,1%). Podsumowując – czerwiec (podobnie jak maj) okazał się bardzo dobrym miesiącem dla autobusowego rynku. Wszystkie segmenty osiągnęły pozytywny bilans sprzedaży, a znaczącą przewagę nad zeszłorocznym poziomem rejestracji wypracowały głównie minibusy i autobusy miejskie oraz turystyczne. Patrząc przez pryzmat ostatnich sześciu lat, to tegoroczny czerwiec był jednym z najlepszych w historii – w tym samym okresie w 2014 r. zarejestrowano zaledwie 88 autobusów, w 2013 r. – 148 szt., a w 2012 r. – 138 r. Tak dobry miesiąc przełożył się pozytywnie na skumulowany tegoroczny rezultat od początku roku, który jest najwyższy w historii. Dla porównania – w latach 2011-2012, które były jednymi z najlepszych dla autobusów (duża alokacja środków unijnych plus przygotowania do Euro 2012), poziom rejestracji był niższy i wyniósł odpowiednio 691 szt. i 735 szt. Teraz mamy 931 szt., na co przede wszystkim zapracowały trzy segmenty – MINI, miejski i turystyczny. Jak długo utrzyma się ta dobra passa? Dowiemy się w III kwartale br., kiedy nastąpi szczyt dostaw pojazdów miejskich. To one są drugą siłą napędową autobusowego rynku i mogą zarówno utrwalić panujący pozytywny trend, jak i go odwrócić. Z naszych prognoz wynika, że zebrany portfel zamówień pozwoli utrzymać wypracowaną przewagę i świętować na końcu roku dwucyfrowy wzrost autobusowego rynku. Dla porównania – zeszłoroczna średnia dla tego segmentu w analogicznym czasie wyniosła ok. 42 szt., co oznacza, że w segmencie MINI mamy cały czas świetną koniunkturę. Podobnie jak przed rokiem, tak i w 2015 r. ten segment wspiera mocno PFRON, który dotuje zakupy pojazdów przystosowanych do przewozu osób niepełnosprawnych i tym samym wyrównuje różnice pomiędzy regionami. Od samego początku liderem segmentu MINI jest marka Mercedes-Benz, która tylko w czerwcu zarejestrowała 50 szt., (w maju 55 szt., w kwietniu 47 szt. a w marcu 45 szt.). Natomiast łącznie od początku br. niemiecki producent sprzedał w tym segmencie aż 276 pojazdów, osiągając udział 77,1%. Najlepszy z konkurentów – Ford – może pochwalić się rezultatem 55 zarejestrowanych minibusów (15,4% udziału w segmencie MINI). Za nim uplasowały się inne operujące na tym rynku marki, jak: Volkswagen, Renault i Opel. Tak znacząca przewaga marki Mercedes-Benz zapewniła niemieckiemu producentowi nie tylko tytuł lidera w kategorii MINI, ale także w całym autobusowym rynku. Patrząc na skumulowane wyniki od początku roku przez pryzmat polskich firm zabudowujących pojazdy klasy MINI, to na pierwszym miejscu znalazł się Mercus (93), a następnie Auto-CUBY (31), CMS Auto (30) i Automet (22). Najwięcej pojazdów zabudowanych przez krajowe firmy nadwoziowe zarejestrowano w Wejherowie (52) i Warszawie (45). Dynamiczny jak MINI Z roku na rok segment autobusów MINI umacnia swoją pozycję na autobusowym rynku. I tę tendencję doskonale widać w czerwcu br., kiedy polscy przewoźnicy zarejestrowali 58 minibusów (77 szt. w maju, 62 szt. w kwietniu i 66 szt. w marcu). To jeden z najwyższych miesięcznych rezultatów odnotowanych w tej kategorii na przestrzeni ostatnich sześciu lat. Można je porównać tylko z zeszłym rokiem, kiedy w czerwcu zakupiono 48 takich pojazdów. Łącznie w I półroczu 2015 r. zarejestrowano 358 szt. minibusów (o 101 szt. więcej niż rok temu / +39,3%). Taki wynik po przeliczeniu daje tegoroczną średnią sprzedaży w segmencie MINI na poziomie ok. 60 szt. 5/2015 TrakerBus 41 rynek Polski rynek autobusów w I połowie 2015 r. Miejska strategia W czerwcu 2015 r. kategoria autobusów miejskich nadal przegrywa z minibusami, licząc wyniki od początku roku, w walce o tytuł najważniejszego segmentu na rynku, jednak zdecydowanie poprawiła swoje wyniki w porównaniu z majem. W ostatnim miesiącu zarejestrowano 79 szt. fabrycznie nowych miejskich pojazdów, czyli aż o 64 szt. więcej niż rok wcześniej. Wśród dostarczonych w tym miesiącu pojazdów dominowały autobusy w barwach: Tych, Wrocławia, Warszawy i prywatnych przewoźników z Śląska. Dzięki czerwcowej dynamice w tym segmencie miejskie autobusy zwiększyły swoją przewagę nad zeszłorocznym poziomem. Łącznie w ciągu sześciu miesięcy br. zarejestrowano tutaj 269 szt. pojazdów (o 74 szt. / +38,0%) więcej niż rok wcześniej. Największy jednorazowy kontrakt zrealizowany w tym roku to zimowe dostawy autobusów marki Solbus dla MZA Warszawa, obejmujące 35 szt. przegubowych pojazdów zasilanych LNG. W czerwcu dołączyło do nich 10 elektrycznych egzemplarzy Solaris Urbino 12, co zapewniło stolicy pozycję lidera w zakresie miejskich zakupów w tym roku. Kolejne miejsce pod tym względem zajmują Tychy (z kontraktem PKM Tychy na autobusy gazowe marki MAN). Trzecia jest Gdynia, która w tym roku nie tylko wzmocniła swoją flotę o 15 autobusów gazowych MAN Lion’s City CNG, ale także o 15 szt. autobusów Solaris Urbino 12 z silnikami Diesla. Zamówienie MZA nie tylko zapewniło Warszawie pierwsze miejsce pod kątem odbiorców, ale także trzecią pozycję dla marki Solbus na miejskiej liście rankingowej. Liderem cały czas jest Solaris (112) z udziałem ponad 40%. Na drugim miejscu uplasowała się marka MAN, która odnotowała 72 rejestracje i tym samym potwierdziła swoje aspiracje, aby ten rok zakończyć na podium. Warto zaznaczyć, że początek br. obfituje w zakupy pojazdów z alternatywnymi napędami. Po raz pierwszy w Polsce w ciągu sześciu miesięcy zarejestrowano aż 91 gazowych autobusów – 36 szt. dla Tych (CNG), 35 szt. dla Warszawy (LNG), 15 szt. dla Gdyni (CNG) i 5 szt. dla Słupska (CNG). Do tego przewoźnicy zakupili 14 elektrobusów – stołeczny przewoźnik odebrał 10 elektrobusów Urbino 12 electric, Jaworzno – jeden Urbino 12 electric, Ostrołęka 42 TrakerBus 5/2015 Pierwsze rejestracje NOWYCH autobusów w Polsce styczeń - czerwiec 2015 rok sztuki 1 - 6.2015 Pozycja Marka 1 1 - 6.2014 Zmiana % r/r Ogółem Udział % Ogółem Udział % MERCEDES-BENZ* 344 36,95% 313 45,69% 2 SOLARIS 112 12,03% 83 12,12% 34,9% 3 MAN 99 10,63% 31 4,53% 219,4% 4 SCANIA 61 6,55% 4 0,58% 1425,0% inni 315 33,83% 254 37,08% 24,0% OGÓŁEM 931 100% 685 100% 35,9% 9,9% */ w tym za budowa ne podwozi a ma rki MB, rejes trowa ne równi eż pod i nną ma rką Źródło: PZPM i JMK - analizy na podstawie CEP (MSW) – dwa Urbino 8,9 electric, a Ursus zarejestrował swój elektryczny prototyp – Ecovolt. Zapowiada się wyjątkowo „zielony” rok. Turystyczny poślizg O ile autobusy miejskie i MINI doskonale rozpoczęły rok, tak segment turystyczny początkowo znalazł się na lekkim „falstarcie”. Od marca sytuacja zaczęła się poprawiać, a w czerwcu mieliśmy decydujące przełamanie i wynik o 24 szt. wyższy niż przed rokiem, kiedy przewoźnicy zarejestrowali 19 autokarów wobec 43 szt. w tym roku. Dodając do tego wyniki z maja (50), kwietnia (56) i marca (60), turystyczny segment szybko nadrobił zaległości i to w bardzo przekonującym stylu. Taka dymnika przełożyła się na świetny skumulowany wynik – od początku roku w Polsce zaku- piono 226 fabrycznie nowych autokarów (+59 szt. / +35,3%). Biorąc po uwagę z roku na rok rosnący poziom rejestracji nowych autokarów oraz popyt na wtórnym rynku, oznacza to naprawdę świetny wynik. Dodatkowo o tegorocznym potencjale turystycznej kategorii może świadczyć fakt, że w tym roku aż 23 autokary marki Mercedes-Benz zostały zarejestrowane jako pojazdy międzymiastowe. Naszym zdaniem wypracowana w I połowie roku przewaga przez kategorię turystyczną utrzyma się już do grudnia, a może się nawet zwiększyć wraz z dynamicznym rozwojem regularnych połączeń krajowych. Aktualnie pierwsze miejsce w turystycznym segmencie zajął Mercedes-Benz (44), za nim ex aequo druga marka koncernu Daimler Buses – Setra (42) rynek i Scania (42), której nie tylko sprzyja zwiększony popyt na ekonomiczne konstrukcje typu Touring, ale także korzysta z rosnącej popularności w naszym kraju autokarów często zabudowywanych na podwoziach Scanii przez hiszpańską firmę Irizar. Qd początku roku w segmencie turystycznym zarejestrowano 33 autobusy marki Irizar, co daje jej trzecią pozycję. Międzymiastowe Przez ostatnie trzy miesiące także kategoria autobusów międzymiastowych odrobiła straty i dzięki czerwcowemu przyspieszeniu ma teraz spory dodatni bilans. W ostatnim miesiącu polscy przewoźnicy zakupili łącznie aż 21 takich pojazdów, co oznacza wzrost o 16 szt. egzemplarzy w porównaniu z zeszłym rokiem. Odnotowany pozytywny bilans to także efekt wzmożonych zakupów w kwietniu, kiedy przewoźnicy nabyli aż 23 tego typu autobusy. Tym samym skumulowany wynik dla tej kategorii to 64 pojazdy (+18 szt. / +39,1% w porównaniu do analogicznego okresu sprzed roku). Generalnie ten segment bardzo powoli podnosi się z zapaści, w jakiej znalazł się w 2009 r. po ustaniu masowych zakupów ze strony przedsiębiorstw PKS. Teraz charakteryzują go głównie kontrakty na zakupy autobusów do przewozów pracowniczych oraz kolejne zamówienia ze strony regionalnych przewoźników, którzy pod presją ekspresowych połączeń międzymiastowych zaczynają także inwestować w coraz nowocześniejszy tabor. Coraz ważniejsza staje się również możliwość przewozu osób niepełnosprawnych. To powoduje, że zmienia się sama struktura sprzedaży. Notujemy coraz więcej zakupów bardziej komfortowych autokarów (jak konstrukcje Mercedes-Benz Tourismo (23) czy Plaxton Elite (19), jak i autobusów lokalnych o obniżonym poziomie podłogi (pojazdy Low Entry marki SOR). Tym samym to Mercedes-Benz został liderem w tej kategorii, na drugim miejscu jest brytyjski Plaxton, a na trzecim Autosan. Lista rankingowa marek Skonsolidowane wyniki po I półroczu 2015 r. ponownie zapewniły pozycję lidera marce Mercedes-Benz (344). Swój sukces zawdzięcza ona przede wszystkim świetnym wynikom w segmencie MINI, gdzie klasyfikujemy konstrukcje o masie całkowitej poniżej 8 ton. W tym roku polscy przewoźnicy zarejestrowali 276 szt. minibusów niemieckiego producenta oraz 67 szt. autobusów międzymiastowych i turystycznych. To (plus jeden inny pojazd) zapewniło marce udział w całym rynku na poziomie 37,0% (-8,7 pkt proc. w porównaniu do sytuacji sprzed roku). Drugi w ogólnym rankingu Solaris wraz z coraz lepszą dynamiką w segmencie pojazdów miejskich zdecydowanie poszedł w górę i producent z Bolechowa zarejestrował łącznie 112 autobusów, co zapewniło firmie udział w rynku na poziomie 12% (-0,1 pkt proc.) Trzecią pozycję zajmuje po raz pierwszy od wielu lat MAN (99), który dzięki miejskim dostawom dla Tych, Wrocławia i Gdyni zwiększył swoje udziały w rynku do 10,6% (+6,1 pkt proc.). Czwarte miejsce ma Scania (61), która dzięki turystycznej ofensywie i kontraktowi dla Słupska zwiększyła swój udział w rynku aż o 6 pkt proc. do poziomu 6,6%. Piąty jest Ford, który jest tegorocznym czarnym koniem na autobusowym rynku. Dzięki rewelacyjnej sprzedaży Transita nowej generacji marka ta stała się ważnym graczem w kategorii MINI, a jej łączny udział w rynku to 5,9%. Na koniec warto zauważyć, że po sześciu miesiącach br. zwiększył się udział autobusów, które powstały w krajowych fabrykach. To m.in. efekt czerwcowego przyspieszenia w segmencie miejskim, gdzie krajowi producenci są najliczniej reprezentowani. W efekcie poziom polskich autobusów zarejestrowanych w kraju wyniósł 293 szt. – 31,5% udziału wśród wszystkich pojazdów. Dla porównania – w całym 2014 r. zarejestrowano łącznie 479 szt. autobusów wyprodukowanych w Polsce (30,9%), a w 2012 r. – 456 szt. (34%). Mamy nadzieję, że wraz z kolejnymi dostawami autobusów miejskich (m.in. dla Warszawy i Łodzi) wskaźnik ten będzie jeszcze wyższy. Aleksander Kierecki 5/2015 TrakerBus 43 rynek Wtórny rynek autobusów – I półrocze 2015 r. Używane Rynek sprowadzanych do Polski używanych autobusów imponuje potencjałem i stabilnością. P rezentujemy najnowsze analizy Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego (PZPM) i firmy JMK Analizy Rynku Transportowego przygotowane na podstawie danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów (MSW). W I półroczu 2015 r. zarejestrowane zostały 1774 autobusy, czyli o 11 szt. mniej niż rok temu (-0,6%). Ponad trzy czwarte stanowiły konstrukcje o DMC powyżej 3,5 t. Mimo nieznacznego spadku wolumenu w marcu, kwietniu, maju i czerwcu osiągnięty skumulowany wynik potwierdza dobrą i stabilną kondycję rynku używanych autobusów. I to nie tylko w odniesieniu do zeszłego roku, ale na prze- strzeni kilku ostatnich lat! Dla porównania – w czerwcu 2015 r. sprowadzono do Polski 248 pojazdów do przewozu osób, w t ym samym miesiącu w 2014 r. – 244 szt., w 2013 r. – 227 szt., a w 2012 r. – 161 szt. To pokazuje, że poziom w tym sektorze zachowuje zaskakującą równowagę w porównaniu z latami poprzednimi i cały czas rośnie. Na czerwcowy wynik (248) najbardziej zapracowały segmenty międzymiastowy i MINI. Tego typu pojazdów zaimportowano w ostatnim miesiącu odpowiednio 86 i 71 szt. Ponadto polscy przewoźnicy rejestrowali autobusy turystyczne (48) i miejskie (25). Czerwcowe dane pokazują utrzymującą się wysoką popularność rynku sprowadzanych używanych autobusów. Jego wolumen był 1,2 większy niż pojazdów fabrycznie nowych. Największa dysproporcja panuje wśród autobusów międzymiastowych i turystycznych. Pierwszych od początku roku zarejestrowano ponad 8 razy więcej niż nowych. A tych drugich 2,5 raza więcej. W segmencie MINI różnica ta jest znacząco mniejsza i wynosi tylko 1,2 raza na korzyść konstrukcji używanych. Z kolei w kategorii autobusów miejskich początek roku przyniósł zwycięstwo konstrukcjom fabrycznie nowym (269 nowych do 173 używanych). Takie porównanie daje też jednoznaczną o d p ow i e d ź n a py t a n i e, d l a c ze g o w Polsce sprzedaż Pierwsze rejestracje UŻYWANYCH autobusów w Polsce fabrycznie nowych styczeń - czerwiec 2015 rok pojazdów jest cały według segmentów czas na stosunsztuki kowo niskim poziomie. Zakładając, 1 - 6.2015 1 - 6.2014 że nasza autobuSegment Nadwozie sowa flota to ok. Ogółem Udział % Ogółem Udział % Zmiana % 10 0 t y s. p o j a zr/r dów, to zgodnie BUS<=3,5T 20 4,83% 20 4,72% 0,0% z racjonalną poliMINI BUS>3,5T 394 95,17% 404 95,28% -2,5% tyką taborową ok. 100% 100% 5% z nich powinno DMC<8T OGÓŁEM 414 424 -2,4% być rocznie wymie23,34% 23,75% nianych na nowe. BUS>3,5T MIEJSKI 173 12,72% 226 16,61% -23,5% To daje potencjalną MIĘDZYMIASTOWY 537 39,49% 489 35,93% 9,8% sprzedaż na pozioSZKOLNY 1 0,07% 3 0,22% -66,7% mie 5 tysięcy szt. TURYSTYCZNY 555 40,81% 576 42,32% -3,6% rocznie. W 2014 r. b.d. 94 6,91% 67 4,92% 40,3% z akupiono 1477 100% 100% now ych autobuDMC>=8T OGÓŁEM 1360 1361 -0,1% 76,66% 76,25% sów, a lukę w tym OGÓŁEM 1774 100% 1785 100% -0,6% rachunku krajowi przewoźnicy uzuŹródło: PZPM & JMK analizy na podstawie CEP (MSW) 44 TrakerBus 5/2015 Na Na czele czele Euro-3 Euro-3 Wśród Wśród sprowadzonych sprowadzonych od od początku początku roku roku autobusów autobusów dominują dominują pojazdy pojazdy kilkuletnie, kuletnie, głównie głównie produkowane produkowane w w latach 2005-2009 2005-2009 zz normą normą Euro-4 Euro-4 (31%). (31%). Drugą Pierwsze rejestracje UŻYWANYCH autobusów w Polsce, styczeń - czerwiec 2015 rok sztuki 1 - 6.2015 Pozycja Marka 1 - 6.2014 Ogółem Udział % Ogółem Udział % Zmiana % r/r 1 MERCEDES-BENZ 511 28,80% 498 27,90% 2 SETRA 217 12,23% 212 11,88% 2,4% 3 RENAULT 169 9,53% 217 12,16% -22,1% 4 MAN 154 8,68% 161 9,02% -4,3% 2,6% 5 IVECO-IRISBUS 141 7,95% 141 7,90% 0,0% 6 VDL BOVA 113 6,37% 121 6,78% -6,6% 469 26,44% 435 24,37% 7,8% 1774 100% 1785 100% -0,6% inni OGÓŁEM Źródło: PZPM i JMK - analizy na podstawie CEP (MSW) Segment po segmencie Analiza pierwszych rejestracji używanych pojazdów w Polsce według poszczególnych segmentów funkcjonalnych przedstawia się następująco: – autobusy międzymiastowe – 537 szt. Strategiczna kategoria na wtórnym rynku, która cały czas wykazuje stabilny poziom i jako jedyna odnotowała w czerwcu dodatni, skumulowany bilans. W ciągu sześciu miesięcy br. zarejestrowano tutaj o 48 pojazdów więcej niż przed rokiem (+9,8%); – autobusy turystyczne – drugi najważniejszy segment dla autobusów używanych w Polsce, gdzie dodatkowo rejestrowane są stosunkowo najmłodsze roczniki. W I połowie 2015 r. zaimportowano 555 autokarów, czyli o 21 szt. (-3,6%) mniej niż przed rokiem; – autobusy MINI – gdyby zsumować pojazdy nowe i używane z tej kategorii, okazałoby się, że prawie dorównałyby liczebnością autokarom najliczniejszym na autobusowym rynku pierwszych rejestracji. Od początku roku sprowadzono 414 szt. tego typu używanych pojazdów, czyli o 10 szt. (-2,4%) mniej niż przed rokiem; – autobusy miejskie – sprzedaż w segmencie napędzają nie tylko zakupy prywatnych przewoźników, ale także samorządowe spółki, które w ten sposób doraźnie odnawiają swój tabor. Łącznie w tym roku ta kategoria osiągnęła poziom 173 szt. (-53 szt. / -23,5%). 5/2015 TrakerBus 45 rynek rynek grupę pod względem popularności stanowią roczniki 1996-1999 z normą Euro-2 (22%), a trzecią – roczniki z lat 2000-2004 (35% udziału), czyli z emisją spalin na poziomie Euro-3. Najstarszy zaimportowany w bieżącym roku pojazd został po raz pierwszy zarejestrowany w 1975 r. i jest to dwupokładowy „oldtimer” Bristol VRT, który zapewne teraz będzie słu- pełnili pełnili liczbą liczbą 3686 3686 używanych używanych pojazdów, pojazdów, które które zostały zostały sprowadzone sprowadzone do do Polski w w zeszłym zeszłym roku. roku. żył do specjalnych przejazdów czy akcji reklamowych. Z kolei w grupie najmłodszych roczników cały czas możemy spotkać autobusy wschodnich producentów: białoruskiego MAZ i ukraińskiego ZAZ, które m.in. zostały wyprodukowane w 2015 r. i spełniają jeszcze normę Euro-5. Są one importowane jako „prawie” nowe egzemplarze przez prywatnych śląskich przewoźników i wykorzystywane do obsługi miejskich linii w sieci KZK GOP czy Tarnowskie Góry. W tym roku do tej grupy dołączyły także autokary marki Scania-Irizar, używane przez estońskiego przewoźnika na linii Warszawa – Kraków. W rezultacie w I półroczu 2015 r. zarejestrowano 37 „nowych-używanych” autobusów, w tym 23 szt. z rocznika 2015 i 14 szt. z rocznika 2014. Natomiast w całym 2014 r. mieliśmy aż 86 szt. takich pojazdów. rynek rynek nowości nowości Wtórny rynekautobusów autobusówpo – II półrocze 2015 r.r. Polski rynek połowie 2015 Lista rankingowa rankingowa marek marek Lista Wyniki Wyniki zz II połowy połowy 2015 2015 r. r. potwierpotwierdzają, że marka Mercedes-Benz, podobdzają, że marka Mercedes-Benz, podobnie jak przed rokiem, jest zdecydowanym nie jak przed rokiem, jest zdecydowanym liderem liderem na na rynku rynku autobusów autobusów używanych używanych w Polsce. W tym roku zarejestrowano zarejestrowano w Polsce. W tym roku łącznie łącznie 511 511 szt. szt. używanych używanych pojazdów pojazdów zz logo niemieckiego logo niemieckiego producenta producenta (28,8-% (28,8-% udział udział w w rynku), rynku), co co oznacza oznacza wzrost wzrost liczby liczby rejestracji rejestracji o o 13 13 szt. szt. w w porównaniu porównaniu do do 2014 2014 r. r. (+2,6%). tej grupy grupy znaczna znaczna część część autoauto(+2,6%). Z Z tej busów busów reprezentowała reprezentowała kategorię kategorię MINI MINI –– 229 szt., gdzie marka ma 229 szt., gdzie marka ma 55,3% 55,3% udziału. udziału. To efekt cały To efekt cały czas czas dużego dużego popytu popytu na na takie takie konstrukcje jak Sprinter czy Vario, konstrukcje jak Sprinter czy Vario, dzięki dzięki którym którym Mercedes-Benz Mercedes-Benz zajmuje zajmuje tutaj tutaj nieniekwestionowaną pozycję lidera. Najwięksi kwestionowaną pozycję lidera. Najwięksi konkurenci konkurenci Mercedesa Mercedesa w w segmencie segmencie MINI MINI –– Iveco i Volkswagen są ciągle Iveco i Volkswagen są ciągle zz tyłu, tyłu, zajzajmując mując odpowiednio odpowiednio 18,4% 18,4% ii 13,0% 13,0% w w tej tej części Mercedes-Benz jest jest lidelideczęści rynku. rynku. Mercedes-Benz rem poza segmentem segmentem miejskim miejskim –– we we rem –– poza wszystkich pozostałych kategoriach funkwszystkich pozostałych kategoriach funkcjonalnych: wśród autobusów autobusów turystyczturystyczcjonalnych: -- wśród nych (95) z najpopularniejszymi modelami nych (95) z najpopularniejszymi modelami typu typu Tourismo Tourismo czy czy Tourino; Tourino; -- w w segmencie segmencie międzymiastowym (128), gdzie międzymiastowym (128), gdzie cały cały czas czas sporą popularnością cieszą się sporą popularnością cieszą się egzemegzemplarze O408, Conecto Conecto czy czy Integro. Integro. plarze O407, O407, O408, Z kolei w kategorii miejskiej zajmuje drugie Z kolei w kategorii miejskiej zajmuje drugie miejsce (38 po marce MAN). Tutaj miejsce (38 po marce MAN). Tutaj przeprzewoźnicy woźnicy przede przede wszystkim wszystkim sprowadzają sprowadzają pojazdy pojazdy O405N, O405N, Cito Cito czy czy nowsze nowsze Citaro. Citaro. Na drugiej pozycji wśród używaNa drugiej pozycji wśród używanych autobusów coraz czuje się się nych autobusów coraz pewniej pewniej czuje kolejny niemiecki producent – Setra, który kolejny niemiecki producent – Setra, który od od początku początku roku roku odnotował odnotował liczbę liczbę rejerejestracji na poziomie 217 szt., czyli stracji na poziomie 217 szt., czyli o o5 5 szt. szt. więcej więcej niż niż rok rok wcześniej, wcześniej, co co zapewniło zapewniło marce marce udział udział na na poziomie poziomie 12,2% 12,2% (+0,3 (+0,3 46 46 Traker TrakerBus Bus 5/2015 5/2015 II trzecie trzecie miejsce miejsce na na podium, podium, które które po sześciu miesiącach zajmuje po sześciu miesiącach zajmuje marka marka Renault Renault zz wynikiem wynikiem 169 169 rejestracji rejestracji (udział (udział 9,5% / -2,6 pkt proc.). Francuski 9,5% / -2,6 pkt proc.). Francuski produproducent cent ma ma stałe stałe grono grono wiernych wiernych klientów klientów w Polsce, choć takich w Polsce, choć takich pojazdów pojazdów zz roku roku na na rok rok sprowadza sprowadza się się coraz coraz mniej mniej ii coraz coraz większa większa różnica różnica dzieli dzieli Renault Renault od od nieniemieckiej czołówki. Wszystkie kupowane mieckiej czołówki. Wszystkie kupowane w w naszym naszym kraju kraju francuskie francuskie autobusy autobusy mają mają przynajmniej 12 lat. Najmłodsze przynajmniej 12 lat. Najmłodsze egzemegzemplarze plarze pochodzą pochodzą zz 2003 2003 r., r., a a najstarsze najstarsze zz 1989 r. Producent zajmuje 1989 r. Producent zajmuje trzecie trzecie miejmiejsce sce w w segmencie segmencie autobusów autobusów międzymiędzymiastowych miastowych (87) (87) zz takimi takimi modelami modelami jak jak SFR112/Iliade czy Tracer R332A. SFR112/Iliade czy Tracer R332A. Marka Marka jest jest także także obecna obecna wśród wśród pojazdów pojazdów turyturystycznych (56) – z modelem stycznych (56) – z modelem FR1 FR1 na na czele. czele. Pojazdy Pojazdy Renault Renault spotykamy spotykamy także także w w segsegmencie MINI (23) – głównie model Master. pkt proc.). To obok Mercedes-Benz druga mencie MINI (23) – głównie model Master. pkt proc.). To obok Mercedes-Benz druga Wymienieni marka Wymienieni wyżej wyżej trzej trzej producenci producenci to to marka koncernu koncernu Daimler Daimler Buses, Buses, którego którego od kilku lat niezmienna czołówka łączny udział na polskim rynku sprowaod kilku lat niezmienna czołówka autoautołączny udział na polskim rynku sprowabusowych dzanych busowych marek marek najczęściej najczęściej sprowadzasprowadzadzanych autobusów autobusów wynosi wynosi ponad ponad 40%. 40%. nych do Polski. W Legendarny producent autokarów z Ulm nych do Polski. W tym tym roku roku najaktywnajaktywLegendarny producent autokarów z Ulm niej zajmuje niej liderów liderów próbują próbują dogonić dogonić dwie dwie marki marki zajmuje drugie drugie miejsce miejsce w w kategorii kategorii pojazpojaz–– MAN dów MAN ii Iveco. Iveco. Pierwsza Pierwsza zz ich ich zajmuje zajmuje dów turystycznych turystycznych (ze (ze stratą stratą 4 4 szt. szt. do do czwarte lidera czwarte miejsce miejsce zz wynikiem wynikiem 154 154 szt. szt. lidera Mercedes-Benz) Mercedes-Benz) oraz oraz drugie drugie w w strastra(udział 8,7% / -0,3 pkt proc.), osiągając tegicznej kategorii pojazdów międzymia(udział 8,7% / -0,3 pkt proc.), osiągając tegicznej kategorii pojazdów międzymiacoraz stowych coraz lepsze lepsze rezultaty rezultaty w w segmencie segmencie miejmiejstowych (101). (101). Najczęściej Najczęściej sprowadzane sprowadzane skim. Niemiecka marka jest autobusy z logo Setra to turystyczne skim. Niemiecka marka jest tutaj tutaj liderem liderem autobusy z logo Setra to turystyczne zz liczbą egzemplarze liczbą 67 67 ss zz t. t. zz a a re re je je strowa strowa nyc nyc h h egzemplarze S S 415 415 GT-HD GT-HD ii S S 415 415 HD HD pojazdów. Z kolei Iveco z wynikiem oraz międzymiastowy model S 315 UL. pojazdów. Z kolei Iveco z wynikiem oraz międzymiastowy model S 315 UL. 141 re re je je stracji stracji ma ma 8-% 8-% 141 udział w w rynku rynku (-0,1 (-0,1 pkt pkt udział Pierwsze rejestracje używanych autobusów, p r o c. ) . W ł o s k i p r o d u -p r o c. ) . W ł o s k i p r o d u według roku produkcji; styczeń - czerwiec 2015 cent z roku na rok popracent z roku na rok poprawia swoje swoje wyniki wyniki wśród wśród sztuki wia wszystkich kategorii funkwszystkich kategorii funkRok produkcji liczba udział cjonalnych – w tym także cjonalnych – w tym także w MINI, MINI, gdzie gdzie jest jest wiceliwiceli1999 170 9,58% w derem (76). Stawkę najderem (76). Stawkę naj2005 159 8,96% ważniejszych graczy na ważniejszych graczy na 2000 154 8,68% w tórnym r ynku zamyka w tórnym r ynku zamyka 2006 134 7,55% holenderski VDL VDL (113), (113), który który holenderski coraz lepiej radzi sobie 2001 130 7,33% coraz lepiej radzi sobie w segmencie segmencie turystyczturystycz2003 118 6,65% w nym. W I półroczu br. marka marka nym. W I półroczu br. 2002 115 6,48% zajęła tutaj wysokie trzecie zajęła tutaj wysokie trzecie 2008 107 6,03% miejsce zz liczbą liczbą 75 75 zarezaremiejsce 1998 106 5,98% jestrowanych autokarów. jestrowanych autokarów. Wymienione trzy trzy ostatnie ostatnie 2004 99 5,58% Wymienione firmy to najważniejsi preten2007 90 5,07% firmy to najważniejsi pretendenci do zajęcia miejsca po denci do zajęcia miejsca po 1997 76 4,28% marce Renault, która z racji marce Renault, która z racji 2009 59 3,33% obecności już już tylko tylko na na wtórwtórobecności inne 257 14,49% nym rynku będzie z roku na nym rynku będzie z roku na Razem 1774 100% rok tracić swoje udziały. rok tracić swoje udziały. Aleksander Kierecki Kierecki Źródło: PZPM & JMK analizy na podstawie CEP (MSW) Aleksander nowości Pierwszy Urbino Pod koniec 2014 roku firma Solaris zaprezentowała prototypowe egzemplarze nowej generacji niskopodłogowych autobusów miejskich. O becnie seryjnie produkowane poja zdy w now ym w ydaniu są już systematycznie dostarczane do klientów. Pierwszym nabywcą nowego Urbino jest prywatny przewoźnik z Bawarii, przedsiębiorstwo Josef Ettenhuber GmbH. Nowy Solaris rozpoczął kursy w ramach Monachijskiego Związku Komunikacyjnego i Taryfowego (MVV). Kolejne niskopodłogowe autobusy nowej generacji, także w wersji 18-metrowej, pojawią się na ulicach austriackich, niemieckich, norweskich, polskich i włoskich miast w najbliższych miesiącach. Nowy Solaris Urbino 12, który zasilił flotę firmy Josef Ettenhuber, został wyposażony w oszczędny i ekologiczny silnik Cummins ISB6.7, spełniający rygorystyczną normę emisji spalin Euro-6. Silnik ten sprzężono z automatyczną skrzynią biegów ZF-6AP. Wybór lżejszego pojazdu w połączeniu z lżejszym silnikiem sprawił, że masa autobusu w porównaniu do wcześniej zakupionych przez firmę Ettenhuber jednostek jest mniejsza aż o 1,2 tony. Autobus wyposażony jest w klimatyzację całej przestrzeni pasażerskiej oraz oddzielną klimatyzację kabiny kierowcy. Przyjemną jazdę zapewni dodatkowo LEDowe oświetlenie wnętrza. Również światła do jazdy dziennej wykorzystują tę energooszczędną technologię. Pojazd posiada 36 + 2 miejsca siedzące, z czego aż 19 + 2 dostępne z niskiej podłogi. już w Bawarii Najnowsze Urbino 12 gwarantuje nie tylko komfort pasażerom, ale również łatwość serwisowania. Panele boczne pojazdu są przykręcane do siebie, co umożliwia prostszy montaż oraz wymianę w przypadku uszkodzenia części nadwozia. Wygodniejszy dostęp do poszczególnych jego elementów osiągnięto też dzięki zastosowaniu tylnej oraz bocznych klap rewizyjnych, otwieranych pod kątem aż 170 stopni. Wprowadzone innowacje konstrukcyjne pozwalają na lepsze rozłożenie nacisków na osie poprzez odciążenie osi napędowej. Zostało to osiągnięte m.in. dzięki przeniesieniu wszystkich zbiorników ze sprężonym powietrzem do przedniej części pojazdu. Dzięki temu rozwiązaniu mogła zostać zwiększona przestrzeń pasażerska, a autobus jeszcze wygodniej się prowadzi. Solaris współpracuje z firmą Josef Ettenhuber GmbH już od 11 lat. W okresie 2004-2015 przewoźnik z bawarskiego Glonn zamówił łącznie siedemdziesiąt sześć pojazdów. Dostarczenie przez Solarisa pierwszego Urbino 12 w nowym designie stanowi otwarcie kolejnego rozdziału tej pomyślnej kooperacji. Już wkrótce kolejne autobusy Urbino w premierowej odsłonie trafią do klientów w: Niemczech, Norwegii, Polsce, Austrii i we Włoszech. Szczególnie duże zainteresowanie obserwowane jest na rynku niemieckim. Następny po firmie Josef Ettenhuber prywatny przewoźnik z Bawarii, Martin Geldhauser GmbH & Co. KG, zamówił cztery Urbino 12. Po jednym egzemplarzu nowego Solarisa w wersji dwunastometrowej zarezerwowały firmy Kessels-Reisen GmbH, Wies Faszinatour, H. Sandrock GmbH oraz Stanglmeier. Największy kontrakt jak dotychczas napłynął od komunalnego przedsiębiorstwa komunikacyjnego miast: Bochum, Gelsenkirchen i Witten, firmy BOGESTRA. Zamówiła ona czternaście sztuk Urbino 18. Pojazdy nowej generacji pojadą również do klientów VTF Luckenwalde oraz BBG Eberswalde, po jednej sztuce. Do grona pierwszych klientów nowoczesnych Solarisów dołączyło też Hanau, zamawiając trzy Urbino 12 oraz dwa Urbino 18. Solaris zdobył także na niemieckim rynku pierwsze zamówienia na nowy model w wersji z napędem elektrycznym. Trzy autobusy tego typu zamówił przewoźnik üstra z Hanoweru. Solarisy Urbino electric w udoskonalonej wersji 12-metrowej, których baterie będą ładowane z wykorzystaniem pantografu, zostaną dostarczone do klienta w grudniu tego roku. Kolejnym krajem niemieckojęzycznym, gdzie sfinalizowano już pierwsze zamówienia na „jamniki” w nowej wersji jest Austria. Największy przewoźnik tego alpejskiego kraju, ÖBB Postbus, zamówił sześć jednostek. Oprac. DD. 5/2015 TrakerBus 47 panorama firm Kiedy zachodzi taka potrzeba, pan Jacek sam wsiada za kierownicę. Postawił na Mercedesy Firma Max Bus powstała w roku 2002, kiedy to jej właściciel Jacek Sulka kupił pierwszego busa Mercedesa Sprintera, decydując się poniekąd kontynuować tradycję rodzinną, gdyż jego ojciec Jan również zajmował się transportem osób. J ak wspomina pan Jacek, teoretycznie był doskonale przygotowany do prowadzenia własnej działalności, bo wcześniej w firmie pomagał ojcu i w związku z tym przewóz osób nie stanowił dla niego tajemnic. Początkowo kursował na lokalnych liniach na Podhalu, głównie Zakopane – Morskie Oko oraz świadczył przewozy okazjonalne. A że zapotrzebowanie było spore, dokupił kolejne używane busy sprowadzone z Niemiec. Jednak przełomowy okazał się rok 2007, gdyż wówczas wszedł na linię Zakopane – Kraków. – Początki może nie były imponujące – wspomina J. Sulka – bo zaczynaliśmy raptem od trzech odjazdów z Zakopanego 48 TrakerBus 5/2015 i trzech z Krakowa. Jednak systematycznie, mniej więcej co pół roku, tych odjazdów przybywało, podobnie zresztą jak i samych aut. W 2004 r. zakupiłem pierwszy autobus, 9-letniego Mercedesa O 404, i zacząłem nim jeździć na wycieczki po Europie – głównie do Francji, Włoch, Grecji. Generalnie kupowałem pojazdy używane, choć wyjątek stanowią dwa mniejsze pojazdy 25- i 28-osobowe Vetliny na podwoziu Mercedesa, które nabyłem nowe w Sanoku. Obecnie mam dwanaście pojazdów – sześć autokarów, które mają 50 lub więcej miejsc i sześć mniejszych busów mogących przewozić do 30 pasażerów. Najstarszy z nich jest z roku 2003, a najmłodszy to rocznik 2011. Z wyboru marki pan Jacek jest bardzo zadowolony, bo Mercedesy uważa praktycznie za pojazdy bezawaryjne, a dodatkowo wiele podzespołów z autobusów można „zapożyczyć” z ciężarówek, więc nie ma problemu z dostępem do części zamiennych. Dlatego drobniejsze naprawy wykonywane są we własnym warsztacie znajdującym się na terenie bazy, natomiast w przypadku poważniejszych awarii korzystają z usług krakowskiego serwisu MB – Kosmowski. Max Bus zatrudnia na etatach 14 kierowców, niemniej w sezonie letnim podnajmuje dodatkowych. Wówczas autokary wynajmowane są pod turystykę i stąd konieczność podwójnych obsad. Jak zapewnia właściciel, ze znalezieniem klientów nie ma problemów, bo decydując się na zakup pojazdów starał się brać te „z górnej półki” z bardzo dobrym wyposażeniem. Żartuje nawet, że autobusów o tak wysokim standardzie trochę się nie tylko sama podstawa, ale procent z utargu i premia, więc, jak widać, ile kierowca zarobi w dużym stopniu zależy od jego postępowania. Dziś konkurencja jest bardzo duża i o klienta trzeba zabiegać. Ja mogę wprawdzie poczynić jakieś kroki marketingowe, ale bezpośredni kontakt z pasażerem ma właśnie osoba siedząca za kierownicą. Jeśli będzie kulturalna, pomoże podróżnemu z bagażem, wyczerpująco odpowie na zadane jej pytania, jest bardzo wielkie prawdopodobieństwo, że ktoś należycie obsłużony przy następnym kursie do nas wróci. By w obecnych czasach być konkurencyjnym, należy nie tylko mieć odpowiedni tabor i należycie przeszkolonych kierowców, ale przedstawić podróżnym ofertę atrakcyjną cenowo. Aby jednak tak mogło się stać, oszczędności należy szukać na każdym kroku, jednak bynajmniej nie kosztem pasażera. Znaczną część kosztów prowadzenia firmy transportowej generuje samo paliwo i dlatego pan Jacek podchodzi do tego tematu ze szczególną uwagą. Na każdy autokar jest wypracowana określona norma spalania, z której kierowcy są na bieżąco rozliczani. Zazwyczaj mieszczą się oni w określonych widełkach, choć oczywiście zdarzają się przypadki, że „przepał” wystąpi. Wówczas szef zaprasza danego kierowcę na rozmowę i prosi o wyjaśnienie sytuacji. Gdy wytłumaczenia nie są przekonujące, sprawdzany jest stan techniczny autobusu, a kierowcy zmienia się na kilka następnych dni trasę i autokar. Najczęściej te działania przynoszą zamierzone efekty. – Czasy dla transportu nie są łatwe, a wszystko wskazuje, że będą jeszcze trudniejsze – kończy pan Jacek. panorama firm szkoda potem wysyłać na regularne linie, ale żeby sprostać konkurencji tabor musi być naprawdę bardzo dobry. – Naszą podstawową linią jest linia Kraków – Zakopane, aczkolwiek cały czas świadczymy również usługi na trasie Zakopane – Morskie Oko – wyjaśnia szef firmy. – W czasie sezonu urlopowego, głównie wakacji, ta druga linia przeżywa tak wielkie oblężenie, że wówczas dwa autobusy z linii krakowskiej przechodzą właśnie, by wspomóc tabor na Podhalu. Współpracujemy też z biurami turystycznymi jak choćby Cogito, Almatur czy Strama i pod ich potrzeby podstawiamy swe autokary, które kursują po zachodzie Europy. Wówczas za kierownicą siadają sprawdzeni, doświadczeni kierowcy, a spływające po sezonie podziękowania od pasażerów są najlepszym dowodem na to, że byli oni zadowoleni z warunków, w jakich przyszło im podróżować oraz z samej obsługi na pokładzie. To cieszy. Jednak niełatwo jest dostać pracę jako kierowca w Max Busie, gdyż szef, znając arkana zawodu od podszewki, sam prowadzi rozmowy rekrutacyjne, a często też sprawdza umiejętności kandydata, wyjeżdżając z nim choć w krótką trasę. Gdy wszystko jest tak, jak być powinno, a opinia od poprzedniego pracodawcy również nie budzi zastrzeżeń, pan Jacek jasno formułuje swoje oczekiwania co do przyszłego pracownika. Oprócz wysokiej kultury osobistej oczekuje uczciwości, zaangażowania i dyspozycyjności. – Uczciwie powiem, że nie mam większego problemu z kierowcami – mówi dalej. – Rotacja jest relatywnie niewielka, a zdecydowana większość pracuje u mnie od ładnych paru lat. Na ich pensje składa Jacek Sulka stawia na konsolidację przewoźników. – Obecnie na rynku mamy kilka potężnych firm, które dyktują warunki, a stosując dumpingowe ceny przejazdów eliminują konkurencję. Ja nie mogę sobie pozwolić, by puścić bilety za symboliczną złotówkę i dlatego muszę szukać innych sposobów, by przyciągnąć pasażerów. Wprowadziłem więc na stałych trasach m.in. bilety miesięczne i wieloprzejazdowe oraz karty stałego klienta. Ale obawiam się, że to wszystko za mało... Moim zdaniem niedługo będą się liczyć tylko ci najwięksi przewoźnicy, dlatego już dziś trzeba myśleć, by połączyć swe siły. Bo w to, że transport osobowy jest potrzebny wierzę głęboko. Wprawdzie dziś gros osób ma swoje samochody, są tanie linie lotnicze, ale najważniejszy jest jednak czynnik ekonomiczny, a ten nadal jest po stronie transportu zbiorowego, autobusowego. Jeśli chodzi o plany na przyszłość, to firma Max Bus ma zamiar nadal się rozwijać i inwestować w tabor. Chce jednak robić to dwutorowo, jednakowe nakłady przeznaczając na obsługę linii regularnych i przewozów turystycznych. Pan Jacek nie ukrywa również, że prowadzi wiele rozmów z innymi przewoźnikami, które mają właśnie doprowadzić do stworzenia wspólnej platformy przewozowej. Sytuacja jest o tyle trudna, że czasu jest coraz mniej. Zbliża się rok 2017, który ma przynieść uwolnienie rynku transportowego, a tajemnicą poliszynela jest fakt, że nie dla wszystkich działających dziś firm znajdzie się wówczas na nim miejsce. Nie można więc czekać bezczynnie, oglądając się na innych, ale trzeba się wziąć za konkretne działania, bo same rozmowy to stanowczo za mało. Jacek Sulka jest jednak pod tym względem optymistą i, jak zapewnia, nie zamierza wycofywać się z biznesu... Tekst Grzegorz Ramza, fot. autor, Max Bus 5/2015 TrakerBus 49 1. Czy kierowca autobusu może spożywać pokarm w czasie jazdy? A – jeżeli jest głodny – tak, B – jeżeli wyrażą na to zgodę pasażerowie – tak, C – p odczas przewozu osób spożywanie pokarmów i palenie tytoniu w czasie jazdy jest zabronione. 2. Jaki wpływ na bezpieczeństwo ma usytuowanie pasażerów z tyłu autobusu, a bagażu z przodu autobusu? A – powoduje zwiększenie zagrożenia bezpieczeństwa, B –powoduje zmniejszenie zagrożeń bezpieczeństwa, C –nie ma wpływu. 3. W jakich warunkach można posadzić pasażera na miejscu pilota? A – można w każdych warunkach, B – m ożna, ale t ylko w tedy, gdy pilot nie jedzie w autobusie, C –nie można. 4. Kiedy kierujący autokarem turystycznym powinien sprawdzać wyposażenie pojazdu? A – codziennie, B – raz w tygodniu, C – nie ma obowiązku. 5. Ile maksymalnie może wynosić długość autobusu o co najmniej dwóch osiach kierowanych? A – 15 m, B – 18 m, C – 12 m. Ku przestrodze 6. Ile maksymalnie może wynosić długość autobusu przegubowego? A – 18 m, B – 20 m, C – 22 m. Tej jesieni nawet czarne drogi są zdradliwe! Fot. Auto-Hol Jodko 7. Do czego służy luk bezpieczeństwa w autobusie? A – opuszczania autobusu przez pasażerów w sytuacjach awaryjnych, B – przewietrzenia autobusu, C – doświetlenia przestrzeni dla pasażerów. 8. Ile gaśnic powinno znajdować się w autobusie, jeżeli jego długość przekracza 6 m? A – jedna, B – dwie, C – trzy. 9. Co powinien posiadać w pojeździe kierowca autobusu wykonujący krajowy przewóz okazjonalny? A – wypis z licencji, B – w ypis z licencji i zezwolenie, C – w ypis z licencji i zaświadczenie. 10. Do jakich przewozów zalicza się przewóz własnych pracowników do/z pracy? A – przewozu na potrzeby własne, B – przewozu wahadłowego, C – przewozu okazjonalnego. Odpowiedzi: 1 – A, 2 – A, 3 - C, 4 – A, 5 – A, 6 – A, 7 – A, 8 – B, 9 – A, 10 – A samouczek Choć pytania, które przygotowaliśmy w tym wydaniu, pochodzą z puli pytań egzaminacyjnych na kwalifikację wstępną, polecamy również do powtórki doświadczonym kierowcom. rynek Powtórka z przepisów Źródło: „Vademecum transportowca”. Podręcznik kierowcy zawodowego. Poradnik przewoźnika drogowego – OZPTD, Warszawa 2014 r. Rozwiązanie konkursu W poprzednim wydaniu „PT BUS” zamieściliśmy 13 pytań z testu wiedzy teoretycznej dla kat. D, z jakimi musieli zmierzyć się kierowcy autobusów startujący w konkursie „Wielkopolski Kierowca Zawodowy 2015”. Dziś podajemy prawidłowe odpowiedzi, i zgodnie z zapowiedzią, publikujemy nazwisko laureata, który jako jedyny nadesłał prawidłowe rozwiązanie na adres redakcji. 1 – b, 2 – c, 3 – c, 4 – c, 5 – b, 6 – a, 7 – b, 8 – a, 9 – b, 10 – b, 11 – c, 12 – a, 13 – a. Przemysław Kucharski – Poznań. Gratulujemy! Upominki zostaną wysłane pocztą. 50 TrakerBus 5/2015 ZIELONE przyjazne dla środowiska, 100% przetwarzalne LEKKIE możliwość przewiezienia dodatkowego pasażera PROSTE W OBSŁUDZE brak powłoki lakierniczej oraz odporność na korozję WYTRZYMAŁE 5 letnia gwarancja bez limitu kilometrów Zdobądź to wszystko z felgami Alcoa! Krysgum Tel. + 48 512 72 56 86 [email protected] www.felgikrysgum.pl www.alcoawheels.com turystyka Oslo Przenosząc się ze Sztokholmu do stolicy Norwegii – Oslo, w tym wydaniu kończymy nasz pobyt na Półwyspie Skandynawskim. S tolica Królestwa Norwegii dzięki swojemu położeniu, bogatej historii i ciekawym zabytkom od lat przyciąga turystów. Za datę założenia przyjmuje się rok 1000, chociaż najnowsze odkrycia wskazują, że tereny dzisiejszego Oslo zamieszkane były nawet wcześniej. Pod koniec XI stulecia działało już biskupstwo katolickie. W wieku XIII król Haakon V Długonogi wybudował i uczynił swoją siedzibą twierdzę Akershus. Historia Norwegii wiąże się z różnymi uniami i przymierzami z sąsiednimi krajami, między innymi podczas unii z Danią, po wielkim pożarze w 1624 roku, 52 TrakerBus 5/2015 decyzją króla Danii i Norwegii Chrystiana IV Oldenburga budowę rozpoczęto bliżej twierdzy. Tym to sposobem powstało nowe renesansowe, zbudowane na planie kwadratu miasto, któremu nadano nową nazwę – Christiania. W 1814 roku Norwegia podjęła radykalną decyzję, zrywając unię z Danią i wiążąc się z kolei ze Szwecją. Zmiana ta między innymi sprawiła, że wiek XIX to era wielkiego rozkwitu Christianii (Oslo), powstały wtedy: pałac królewski, uniwersytet, Stortinget (parlament), Teatr Narodowy, bank norweski, giełda. W 1905 roku rozwiązaniu uległa unia ze Szwecją, Norwegia stała się niepodległym państwem. Dla przywrócenia tożsamości królestwa w 1925 przywrócono nazwę Oslo dla stołecznego miasta. Podobnie jak w innych skandynawskich metropoliach turystycznych sezon jest stosunkowo krótki, a co za tym idzie bardzo intensywny. Dodatkowym powo- dem „kumulacji” są wielkie statki wycieczkowe, które bardzo często zawijają do portu. Mimo bliskości centrum większość pasażerów na zwiedzanie udaje się autokarami. Trzeba przyznać, że władze miasta dobrze zaplanowały i przygotowały infrastrukturę służącą do obsługi odwiedzających. Wyznaczono kilkadziesiąt parkingów w zależności od ilości miejsca i natężenia ruchu autokarów turystycznych, na niektórych wprowadzono ograniczenia czasu postoju od 1 do 3 godzin. Najważniejsze z nich obsługują: Twierdza Akershus – parking znajduje się wzdłuż ulicy Konges gate w obydwu kierunkach. W przypadku gdy wszystkie miejsca są zajęte, po wysadzeniu turystów można skorzystać z parkingu znajdującego się przed terminalem promowym DFDS, dojazd przez Vippetangkaia. Ratusz w Oslo – dwa stanowiska z ograniczeniem czasu postoju do 1 godziny znajdują się wzdłuż Kronprinsesse Märthas plass. W okre- turystyka sie dużego natężenia ruchu autokary turystyczne zatrzymują się praktycznie w każdym miejscu na placu otaczającym ratusz. Służby przymykają oko, jeżeli jest to tylko postój na czas wysiadania lub wsiadania turystów i nie zagraża oczywiście bezpieczeństwu. Pałac Królewski – cztery miejsca zlokalizowano przy Sankt Olavs Gate 32. Najwygodniej dojechać ulicą Kristian IVs gate. Muzeum Narodowe – dwa stanowiska naprzeciwko wejścia głównego wzdłuż Universitetsgata. Przy wyjeździe najwygodniej skręcić w lewo, w Kristian Artykuł został przygotowany w ramach współpracy z Izbą Turystyki Rzeczypospolitej Polskiej. Augusts gate. Skręt w prawo nie jest zakazany, ale prowadzi do bardzo ciasnego zakrętu wymagającego manewrowania pomiędzy słupami trakcji tramwajowej i wysokimi krawężnikami. Park Vigelanda – dzięki dogodnym warunkom wyznaczono dwa parkingi dla autobusów na ok. 20 miejsc. Pierwszy znajduje się przed głównym wejściem przy ulicy Riksveg, wjazd możliwy tylko z jezdni „zachodniej”. Drugi zlokalizowany jest po drugiej stronie parku. Dzięki temu udogodnieniu można odebrać tam grupę po zwiedzaniu. Znajduje się on przy Monolitveien, dojazd ulicami a Sørkedalsveien i Skøyenveien. Dogodne parkingi znajdują się również przed muzeami zlokalizowanymi na półwyspie Bygdøy (Muzeum Łodzi Wikingów, Muzeum Kon-Tiki, Muzeum statku polarnego Fram). Poruszanie się autobusem po Oslo nawet za pierwszym razem nie stanowi większego problemu. Niedawno wybudowane tunele przebiegające pod samym centrum umożliwiają bardzo sprawny dojazd. Dodatkowym ułatwieniem jest bardzo dokładne oznakowanie i wysoka kultura jazdy miejscowych kierowców. Podobnie sprawa wygląda, gdy do miasta przypływamy promem. Obydwa terminale promowe znajdują się praktycznie w samym centrum. Służby kontrolne niezbyt restrykcyjnie podchodzą do egzekwowania przepisów dotyczących postoju autokarów turystycznych. Jeżeli tylko nie zagraża to bezpieczeństwu i nadmiernie nie utrudnia ruchu, parkowanie poza wyznaczonymi miejscami kończy się zazwyczaj prośbą o przestawienie pojazdu. Sielankowy klimat zakłócają jednak liczne remonty oraz korki w godzinach szczytu. Podsumowując i porównując z innymi europejskimi metropoliami turystycznymi, jazdę po Oslo można uważać za relaksacyjną. Andrzej Bahr, Rafał Marek 5/2015 TrakerBus 53 historia „Ogórek” Deluxe „Ogórek” to (przejściówka) rocznik 1972 wersja Deluxe, którego produkcja odbywała się między rokiem 1967 a 1972 w Niemczech. Obecnie jest wyposażony w silnik 2,0 l chłodzony powietrzem, a oryginalny jego motor to 1,7 46 kW/ 62 KM. Skrzynia biegów manualna, 4-biegowa. Bus posiada m.in. szyberdach, Webasto (ogrzewanie postojowe) oraz zegarek w desce rozdzielczej. Tym razem prezentujemy nieco mniejszego „ogórka” niż do tej pory, gdyż jest to Volkswagen T2 z roku 1972, którego właścicielem jest Krystian Borowczyk. J Oryginalna deska rozdzielcza. 54 TrakerBus 5/2015 ak wspomina pan Krystian, właściwie od dziecka miał dwie pasje – interesował się historią motoryzacji i grał na perkusji w zespole rockowym. W Brzeszczach, w którym mieszka od lat działa fanklub Volkswagena „garbusa” Garberdynii Brzeszcze i najprawdopodobniej właśnie ten fakt spowodował, że w niemieckiej marce zakochał się bez pamięci. – Pewnego dnia mój znajomy zakupił takowy pojazd i zaproponował mi wycieczkę na zlot, który odbywał się w m i e j s c owo ś c i G a r by n i e d a l e ko Poznania. Po powrocie ze zlotu byłem oszołomiony wyglądem i sprawnością, a także prostotą naprawy tych samochodów. Postanowiłem mieć „garbusa”, którego po półtora roku zbierania funduszy zakupiłem. Samochód był oczywiście do historia Krystian Borowczyk „ogórkiem” jeździ na wakacje i weekendy oraz na zloty i motoryzacyjne spotkania. Bus został poddany gruntownemu remontowi. Zaczęto od prac blacharskich. Charakterystyczna obudowa reflektorów, tzw. brewki. Tapicerka wykonana jest z włoskiej skóry. remontu i postanowiłem, że sam doprowadzę go do należytego stanu. Z biegiem czasu i po odwiedzeniu kilku zlotów w Polsce oraz na Słowacji jego pasja rozwijała się nadal. Poznawał tajniki tych pojazdów i ludzi, którzy zajmowali się tym, co on. Na zloty „garbusów” przybywały również inne modele ze stajni Volkswagena, które przykuwały jego uwagę, a w szczególności VW T2, zwany potocznie ogórkiem, VW T1 (Bulik), Karman Ghi, Wariant i inne. Pewnego dnia wpadł mu do głowy pomysł, by nabyć właśnie „ogórka” za jakieś w miarę rozsądne pieniądze, ale takiego na chodzie, ponieważ był to okres, w którym miał jeszcze zespół i pomyślał, że można by nim jeździć na koncerty, a na zlotach wysypiać się na rozkładanej kanapie znajdującej się w tylnej części samochodu. Szukał więc ofert w Internecie oraz za pomocą poczty pantoflowej. Któregoś dnia znalazł na Allegro VW T2, który pochodził z niemieckiej armii i znajdował się w Częstochowie. Zabrał więc dwóch znajomych, którzy od lat mieli „ogórki”, i wspólnie pojechali obejrzeć wyszukany egzemplarz. Niestety, już po wstępnych oględzinach koledzy stwierdzili, że nie warto kupować tego busa. Dowiedzieli się natomiast, że kilka kilometrów dalej jest egzemplarz również na sprzedaż. I to był przysłowiowy strzał w dziesiątkę, bo busik nie był w najgorszym stanie. Miał wprawdzie przegniłe progi i błotniki, podziurawioną podsufitkę i technicznie był do paru poprawek, które wiązały się z regulacją hamulców, silnika i podreperowaniem blacharki. – Busem do domu wróciłem na kołach i, o dziwo, po przejechaniu 100 kilometrów byłem bardzo zadowolony z jazdy. Za parę dni zabrałem się za reperowanie dziur i malowanie. Miały to być naprawy zewnętrzne, które na jakiś czas będą cieszyć oko. Wszystkie prace, począwszy od blacharki do podkładu i mechaniki, wykonałem sam, ale nie mogę też zapomnieć o mojej żonie Angelice, która uszyła nową podsufitkę z materiału tapicerskiego oraz zasłonki, które bardzo przydają się na zlotach. Jeśli chodzi o lakierowanie, to tę kwestię zostawiłem mojemu znajomemu, który zajmuje się tym na co dzień. Jednak lakier do auta dobierałem wraz z żoną i nie jest on z palety VW, ale, moim zdaniem, jest bardzo interesujący. Wzbudza ciekawość i zainteresowanie oglądających nasz pojazd. Z zakupem części nie miał większego problemu, gdyż wiele z nich pasuje z nowszych modeli. Niemniej niektóre są bardzo drogie i dlatego pan Krystian był zmuszony czasem coś dorobić własnoręcznie, jak np. uchwyt drzwi przesuwnych. Jeśli chodzi o wnętrze busa, to tapicerka drzwi, boczki i fotele wykonane są z włoskiej skóry w kolorze czerwonym, która najprawdopodobniej jest oryginalna i ma tyle lat, co sam „ogórek”. Obecnie bus służ y na rodzinne wyjazdy wakacyjne, weekendowe, zloty i inne spotkania. Okazyjnie wynajmowany jest również do obsługi wesel oraz sesji zdjęciowych młodej pary i, jak twierdzi pan Krystian, zainteresowanie pojazdem właśnie pod kątem ślubów jest coraz większe. W tym roku „ogórek” pojawił się już na pięciu zlotach, a w mieście Hnilcik niedaleko Słowackiego Raju zdobył nagrodę za najładniejszego busa. Zamiłowanie do starych Volkswa genów zaowocowało zakupem następnego samochodu tej marki, którym jest „garbus” z rocznika 1964, który służy żonie do codziennej jazdy. Kupiony w lecie tego roku wymaga pewnych prac blacharskich i lakierniczych, na które przyjdzie pora zimą. – Z biegiem lat pasjonujemy się coraz bardziej historią VW. Ale nie tylko my, również nasi znajomi oraz nasze dzieci. Pewna historia powrotu naszych bliźniaków z przedszkola. Żona pyta syna, co było dziś na obiad, a on na to, że ziemniaki, mięso i garbus. Co to jest garbus? – zastanawia się żona. Wiedząc, że na arbuza mówią garbus, zapytała córkę, bo przecież dodatkiem do obiadu nie mógł być arbuz. Córka odpowiedziała, że ziemniaki, mięso i… OGÓREK! Więcej informacji na stronie: Deluxe Afema bus na Facebooku. Tekst Grzegorz Ramza, fot. KB, GR 5/2015 TrakerBus 55 Futura Euro-6 2016 MAGAZYN PASAŻERSKIEGO TRANSPORTU DROGOWEGO 4/2015 (VII-VIII) Bus Bus ISSN 1508-8804 prezentacja 2016 Informator – Kalendarz Cena 10 zł w tym 5% VAT SuperPakiet • wydanie papierowe + elektroniczne + Informator Kalendarz PT 2016 – gratis** – cena 70 zł – dla członków SKPT * – 50 zł. Nr Indeksu 253057 ISSN 1734-9583 Solaris Urbino 18 „Bezpieczny Autokar” – wakacje 2015 !! PTB 04 2015.indd 1 2015-07-15 13:21:31 tylko wydanie papierowe + Informator Kalendarz PT 2016 ** – cena 60 zł, dla członków SKPT* – 50 zł. tylko e-wydanie (elektroniczne) – cena 40 zł, dla członków SKPT* – 30 zł Proponujemy nową formę prenumeraty – e-wydania, czyli możliwość otrzymywania kolejnych numerów na swoją skrzynkę e-mailową. Jak będzie wyglądać nasze e-wydanie? Zapraszamy na naszą stronę internetową. Znajdziecie tam całkiem bezpłatnie jeden z naszych numerów do przejrzenia i dokonania odpowiedniego wyboru z oferty na następny rok. MIESIĘCZNIK TRANSPORTU DROGOWEGO I SPEDYCJI 10/2015 test Kultowe „V” „Polski Traker” – 12 wydań SuperPakiet – wydanie papierowe plus elektroniczne oraz informator Kalendarz PT 2016 – gratis** – cena 130 zł, dla członków SKPT* – 100 zł. Cena 10 zł w tym 5% VAT tylko wydanie papierowe + Informator Kalendarz PT 2016** – cena 110 zł, dla członków SKPT* – 100 zł Nr Indeksu 324647 ISSN 1508-7638 Prenumerata 2016 „Polskiego TrakeraBus” – 6 wydań Lubi miasto Już trudniej na granicach... !! PT 10 2015.indd 1 tylko e-wydanie (elektroniczne) – cena 50 zł, dla członków SKPT* – 30 zł 2015-09-22 18:38:58 * dotyczy tylko tych członków stowarzyszenia, którzy opłacili składkę członkowską i posiadają ważną „białą” legitymację klubową oraz przesłali na adres: [email protected] „ankietę aktualizację danych”, ** wpłata za prenumeratę nie później niż do 15 listopada br. 56 TrakerBus 5/2015 Bus 2015 Bus ogumienie 2012 targi rynek wywiad 01 Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 Nr 2/2013 (III-IV) Cena: 10 zł Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego Bus Bus Bus Futura Euro-6 2012-11-17 12:08:58 Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 Nr 3/2013 (V-VI) Cena: 10 zł Bus w tym 5% VAT Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego Bus 2013-11-21 21:21:47 Nr 3/2014 (V-VI) Cena: 10 zł Kultowe „V” Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 2014-06-02 17:45:26 Nr 6/2014 (XI-XII) Cena: 10 zł Bus 29. MISTRZOSTWA ŒWIATA KIEROWCÓW ZAWODOWYCH Bus 29. MISTRZOSTWA ŒWIATA KIEROWCÓW ZAWODOWYCH IV 2014.indd 1 4/2014 Trofea 5/2014 Mistrzów KRAKÓW, 25-28.09.2014 29. PROFESSIONAL DRIVERS 2014-07-23 WORLD CHAMPIONSHIP POLAND – CRACOW 2014 16:42:20 w tym 5% VAT Bus Bus 1/2015 2014-01-24 17:29:28 2015-01-27 16:50:01 !! PTB 02 2015.indd 1 Cena 10 zł Cena 10 zł Renault 19,3% Stawka 8,5 € – kłopoty przewoźników Mercedes-Benz Renault Setra MAN Nr Indeksu 253057 ISSN 1734-9583 Szary ogórek Mercedes-Benz 46,2% MAGAZYN PASAŻERSKIEGO TRANSPORTU DROGOWEGO 3/2015 (V-VI) Conecto oszczędne w tym 5% VAT w tym 5% VAT przegląd p r z eg l ą d w tym 5% VAT Cena 10 zł Nr Indeksu 324647 ISSN 1508-7638 Kompaktowe Tourismo Euro-6 0,14% Euro-5 14,08% Euro-4 14,23% Euro-3 MAN 15,8% Rynek PL Setra 18,7% Bus 20,37% Euro-1 5,19% Euro-0 20,54% Europejski rynek autobusowy w 2014 r. 2/2015 Intercity 23,95% Euro-2 2015-03-13 15:39:12 !! PTB 03 2015.indd 1 MiLoG w Europejskim Trybunale Sprawiedliwości? 3/2015 2015-05-14 15:59:14 2015 Na miarę Euro-6 MAGAZYN PASAŻERSKIEGO TRANSPORTU DROGOWEGO 2/2015 (III-IV) Już trudniej na granicach... 2015-09-22 18:38:58 Całoroczna prenumerata „Polskiego Trakera” kosztuje 110 zł, a dla członków SKPT* - 100 zł. 2014-11-27 15:39:56 test I 2014.indd 1 !! PTB 01 2015.indd 1 Bus VI 2014.indd 1 test Bus 29. CHAMPIONNAT DU MONDE DES CHAUFFEURS PROFESSIONNELS POLOGNE – CRACOVIE 2014 test Bus Bus 2014-09-09 16:54:22 Lubi miasto !! PT 10 2015.indd 1 6/2014 za 2 lata V 2014.indd 1 29. BERUFSKRAFTFAHRER WELTMEISTERSCHAFT POLEN - KRAKAU 2014 Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 Nr DROGOWEGO Cena: 10 zł Magazyn Pasażerskiego MAGAZYN Transportu Drogowego 1/2014 (I-II) 1/2015 PASAŻERSKIEGO TRANSPORTU (I-II) 29. CAMPIONATO DEL MONDO AUTISTI POLONIA – CRACOVIA 2014 na podium! Bus 04 Nr Indeksu 253057 ISSN 1734-9583 Po Dunaju 9 771734 95840 0 Nowy Solaris Nr Indeksu 324647 ISSN 1508-7638 reportaż zawodowców klub reportaż generacji prezentacja informacje prezentacja KRAKÓW, 25-28.09.2014 w tym 5% VAT informacje Autobus Czerwony 3/2014 Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego w tym 5% VAT Nr 5/2014 (IX-X) Cena: 10 zł Cena 10 zł Bus Bus Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 III 2014.indd 1 Bus Nr 4/2014 (VII-VIII) Cena: 10 zł Bus Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 2014-03-24 18:05:38 w tym 5% VAT Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego XX-lecie PTP eBooking BUS w tym 5% VAT 2/2014 2014 UltraLight II II 2014.indd 1 2014-01-24 17:29:28 historia 1/2014 I 2014.indd 1 kontrole targi przegląd p r z eg l ą d test test Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 Bus Bus Bus Bus 6/2013 Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego w tym 5% VAT Nr 2/2014 (III-IV) Cena: 10 zł 10/2015 06 VI 2013.indd 1 2013-09-09 17:52:47 Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 w tym 5% VAT w tym 5% VAT Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego Bus Bus MIESIĘCZNIK TRANSPORTU DROGOWEGO I SPEDYCJI ta r g i targi technika test nowości Cena: 10 zł 2015-07-15 13:21:31 test 5/2013 V 2013.indd 1 Nr 1/2014 (I-II) „Bezpieczny Autokar” – wakacje 2015 !! PTB 04 2015.indd 1 Całoroczna prenumerata „PT Bus” kosztuje 60 zł, a dla członków SKPT* - 50 zł. 9 771 734 95 830 1 2013-07-11 17:35:06 Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 Bus konkurs Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego historia informacje 4/2013 IV 2013.indd 1 Nr 6/2013 (XI-XII) Cena: 10 zł prezentacja Bus Bus Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 Solaris Urbino 18 Nr Indeksu 253057 ISSN 1734-9583 Nr 5/2013 (IX-X) Cena: 10 zł 2013-05-13 19:41:24 w tym 5% VAT Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 test Bus Bus technika technika Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego w tym 5% VAT Nr 4/2013 (VII-VIII) Cena: 10 zł w tym 5% VAT Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 3/2013 III 2013.indd 1 2013-03-11 16:34:20 2013 Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego 2/2013 II 2013.indd 1 2013-01-23 12:52:08 historia 1/2013 I 2013.indd 1 rynek historia technika chnika Cena 10 zł test przegląd Bus Bus 6/2012 VI 2012.indd 1 MAGAZYN PASAŻERSKIEGO TRANSPORTU DROGOWEGO 4/2015 (VII-VIII) w tym 5% VAT Cena: 10 zł Bus test 5/2012 Bus Nr 1/2013 (I-II) Bus test Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 2012-06-04 15:34:34 Nr 6/2012 (XI-XII) Cena: 10 zł ta targi argi argi V.O.R. 2012-07-26 12:43:00 Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 Bus Bus prezentacja Taniej, na prąd w tym 5% VAT Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego Bus reportaż nowości 4/2012 IV 2012.indd 1 3/2012 III 2012.indd 1 2012-03-09 17:40:48 Nr 5/2012 (VII-VIII) Cena: 10 zł prezentacja test Bus Bus Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 w tym 5% VAT Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego w tym 5% VAT Nr 4/2012 (VII-VIII) Cena: 10 zł 2/2012 II 2012.indd 1 2012-01-25 16:16:12 Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 w tym 5% VAT 1/2012 Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego w tym 5% VAT 9 771 734 95 820 2 I 2012.indd 1 Archiwum „PT Bus” Zachęcamy do prenumerowania naszych wydawnictw Euro 2012 przegląd test test Bus Bus Nr 2/2012 (III-IV) Cena: 10 zł Nr 3/2012 (V-VI) Cena: 10 zł prenumerata Bus Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 w tym 5% VAT Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego Bus Nr 1/2012 (I-II) Cena: 10 zł w tym 5% VAT Nr ISSN Indeksu 1734-9583 324647 Nr ISSN indeksu 1508-7638 253057 w tym 5% VAT Prenumerata Magazyn Pasażerskiego Transportu Drogowego SKPT - Stowarzyszenie Klub Polskiego Trakera *prenumerata z rabatem dotyczy tylko tych członków Stowarzyszenia Klub Polskiego Trakera, którzy opłacili składkę członkowską i posiadają ważną („pomarańczową”) legitymację klubową za rok 2014. Zamówienia na prenumeratę należy przesłać do redakcji (Fakturę VAT wysyłamy z pierwszym zamówionym numerem). Wystawiamy Faktury VAT po otrzymaniu faksem lub listownie zamówienia (z oświadczeniem płatnika VAT, z podaniem numeru NIP oraz zgody na wystawienie faktury bez podpisu). Numery archiwalne „PT Bus”: z lat 2012-2014 w cenie 5 zł, wysyłamy po dokonaniu wcześniejszej wpłaty na nasze konto. Wpłaty na konto: FWHU BBZ, 32-005 Niepołomice, ul. Roweckiego 6 76 1240 4605 1111 0000 5468 8441, tel., faks (12) 644 21 37, 281 14 62, e-mail: [email protected] 5/2015 4/2015 TrakerBus 57 żartem *** Żona do męża: – Czy zawsze będziesz mi wierny? – Absolutnie tak! Przecież wiesz, że od czasu gdy się pobraliśmy zdążyłem znienawidzieć wszystkie kobiety... *** Turysta chce wyjechać na wczasy za granicę, lecz nie wie dokąd. Udaje się zatem do biura podróży. Zasiadłszy przy biurku informatora, rozważa różne możliwości. Wreszcie zniecierpliwiony urzędnik radzi niezdecydowanemu petentowi: – Tam w kącie jest stolik z globusem. Proszę podejść i wybrać sobie jakiś kraj. Turysta pochyla się nad globusem, długo rozmyśla, a potem zwraca się do urzędnika: – Żaden z tych krajów mi nie odpowiada. Może mi pan pokaże jakiś inny globus. *** Pacjent czeka na opinię w gabinecie słynnego ortopedy. – A u kogo pan wcześniej był, zanim trafił pan do mnie? – pyta lekarz. – U kręgarza. – U kręgarza?! – wyśmiał go lekarz. – To strata czasu! No i niech pan powie, jakiej bezużytecznej rady panu udzielił? – Poradził, żebym przyszedł do pana. Wszystkich naszych Czytelników prosimy o nadsyłanie do redakcji żartów. Najzabawniejsze z nich zostaną opublikowane i nagrodzone. 58 TrakerBus 5/2015 *** Do dyrektora cyrku przychodzi kobieta, mała, szczuplutka w okularach i proponuje: – Chcę być u was pogromcą tygrysów. Ten, skrywając uśmiech: – No dobra, spróbujmy. W tamtej klatce tygrysy się rozbestwiły. Niech pani idzie i je uspokoi. Kobieta spokojnie otwiera drzwi, wchodzi i krzyczy: – Mordy w kubeł! Siadać mi tu! Tygr ysy momentalnie się uspokoiły. Zaskoczony dyrektor pyta: – Dlaczego chce pani u nas pracować? – Męczy mnie obecna praca. – A co pani robi? – Jestem wychowawczynią w gimnazjum. *** Młoda matka wiezie w autobusie na kolanach niemowlaka. Obok niej siedzi mężczyzna. Dziecko popłakuje, więc ta postanawia go nakarmić. Dziecko jednak odwraca się od piersi. Matka namawia go: – No, weź cycusia, bo mama odda temu panu. Dzieciak znów się odwraca, więc matka znów go namawia. I tak w kółko. W końcu mężczyzna nie wytrzymuje: – Decyduj się gówniarzu, bo ja już trzy przystanki za daleko przejechałem! *** – Czy w pana rodzinie zdarzały się przypadki kazirodztwa? – Tak. – Dużo? – Nie, mogę je policzyć na palcach jednej ręki. – Czyli? – Siedem. *** Jaś woła zza drzwi łazienki: – Mamo, jaką koszulę mam dziś włożyć do szkoły? Z długim czy krótkim rękawem? – Z krótkim. A czemu pytasz? – Bo nie wiem, dokąd mam umyć ręce. *** Paradoks menela: Gdy menel jedzie autobusem, to autobus jedzie menelem. *** Pewien turysta wraz z żoną i teściową o g l ąd ają s ł y n n ą s t ud n ię ż yc z e ń w Kornwalii, wszyscy pogrążeni we własnych myślach. Po chwili teściowa wychyliła się, aby zajrzeć w głąb, straciła równowagę i wpadła do środka. – Niesamowite!!! – krzyczy mężczyzna. – To naprawdę działa!!! *** Blondynka idzie ulicą w rozpiętej bluzce i z wystającą piersią. Zatrzymuje ją policjant i mówi: – Proszę pani, czy ma pani świadomość, że mogę ją ukarać za obnażanie się publicznie? – Ale dlaczego? – Bo idzie pani z gołą piersią. – O, mój Boże! Znowu zostawiłam dziecko w autobusie! *** Dwóch Polaków na stacji benzynowej w Niemczech zaczepia Niemca tankującego swój samochód w celu złapania stopa: – Dzień dobry, podwiózłby nas pan do Berlina? – Was? – Tak, mnie i kolegę. Wchodząc naprzeciw sugestiom naszych Czytelników, szczególnie tych, którzy częściej są w drodze niż w domu, z nowym rokiem postanowiliśmy ułatwić kontakt z naszymi czasopismami. Proponujemy nową formę prenumeraty – e-wydania, czyli możliwość otrzymywania kolejnych numerów na swoją skrzynkę e-mailową. MAGAZYN PASAŻERSKIEGO TRANSPORTU DROGOWEGO 4/2015 (VII-VIII) Jak będzie w yglądać e-w ydanie? Zapraszamy na naszą stronę internetową. Znajdziecie tam całkiem bezpłatnie jeden z naszych numerów do przejrzenia i dokonania odpowiedniego wyboru z oferty na następny rok. 2016 ISSN 1508-8804 Cena 10 zł w tym 5% VAT Futura Euro-6 prezentacja Bus Bus Nr Indeksu 253057 ISSN 1734-9583 Prenumerata 2016 „Polski TrakerBus” 6 wydań !! PTB 04 2015.indd 1 Solaris Urbino 18 2016 Informator – Kalendarz „Bezpieczny Autokar” – wakacje 2015 SuperPakiet 2015-07-15 13:21:31 • wydanie papierowe + elektroniczne + Informator Kalendarz PT 2016 – gratis** – cena 70 zł – dla członków SKPT * – 50 zł. tylko wydanie papierowe + Informator Kalendarz PT 2016 ** – cena 60 zł, dla członków SKPT* – 50 zł. tylko e-wydanie (elektroniczne) – cena 40 zł, dla członków SKPT* – 30 zł * dotyczy tylko tych członków stowarzyszenia, którzy opłacili składkę członkowską i posiadają ważną „białą” legitymację klubową oraz przesłali na adres: [email protected] „ankietę aktualizację danych”, ** wpłata za prenumeratę nie później niż do 15 listopada br. Volvo Buses. Driving quality of life
