Teoria traumy zdrady

Czym jest trauma zdrady?
Czym jest teoria traumy zdrady?
Jennifer J. Freyd, University of Oregon
Krótkie definicje / historia terminologii / Teoria i badania / Niektóre cz sto zadawane pytania /
Literatura ródøowa
Krótkie definicje
Termin „trauma zdrady” u ywany jest do okre lania urazów niezale nych od reakcji na nie:
Trauma zdrady wyst puje, gdy osoby lub instytucje, od których zale y prze ycie danej osoby,
dokonuj na niej pogwaøce burz cych jej zaufanie lub poczucie bezpiecze stwa. Jest ni przede
wszystkim: seksualne, emocjonalne i/lub fizyczne wykorzystanie dziecka dokonywane przez rodzica
lub innego staøego opiekuna. Im silniejsza wi emocjonalna i zale no ofiary, tym gø bsza trauma
zdrady (Freyd, 2008).
Teoria Traumy Zdrady (za Sivers, Schooler, i Freyd, 2002): Teoria pozwalaj ca przewidzie
stopie , w jakim negatywne do wiadczenie oznaczaj ce zdrad przez darzon zaufaniem i
potrzebn osob , wpøynie na sposób procesowania i zapami tywania tych zdarze przez ofiar .
Zobacz te :
 Freyd, J.J. (2008) Betrayal trauma. In G. Reyes, J.D. Elhai, & J.D.Ford (Eds) Encyclopedia
of Psychological Trauma. (p. 76). New York: John Wiley & Sons.
 Cooperative Online Dictionary of Trauma
Historia i terminologia
Po raz pierwszy Jennifer J. Freyd wprowadziøa okre lenia „trauma zdrady” oraz „teoria
traumy zdrady" w 1991 roku wygøaszaj c na zaproszenie referat w Langley Porter Psychiatric
Institute. Traum zdrady jest: „Wyparcie pami ci traumy, stany zdysocjowania i inne poznawcze
procesy kontroli, wplecione w sie nast pstw wykorzystywania w dzieci stwie w yciu dorosøych
Ofiar” (broszura informacyjna Drugiej Dorocznej Konferencji Psychodynamicznej i Nauk
Poznawczych Langley Porter Psychiatric Institute, University of California, San Francisco, 21-22
sierpnia 1991).
Cytat z wyst pienia J.J. Freyd: „Uwa am, e rdzeniem wykorzystania dziecka przez
najwa niejsze dla niego osoby jest zdrada – zdrada zaufania, która nieodwoøalnie rodzi konflikt
poznawczy mi dzy rzeczywisto ci zewn trzn ofiary a konieczno ci zachowania systemu
spoøecznej zale no ci. Oczywi cie ka de takie do wiadczenie mo e by równocze nie i traum
zdrady, i zagro eniem ycia. Traum tak jest gwaøt. Najprawdopodobniej wi kszo urazów
dzieci cych stanowi tego typu zdarzenia”.
Po raz pierwszy Teoria Traumy Zdrady zostaøa okre lona nast puj co: Podobnie jak w
przypadku wykrycia oszusta, ból psychiczny jaki powstaje wskutek doznania zdrady, jest – wynikøym
z ewolucji – adaptacyjnym impulsem do zmiany systemu spoøecznych sojuszy. Generalnie, dalsze
utrzymywanie interakcji z kim , kto nas oszukaø i zdradziø, stoi w sprzeczno ci z elementarnymi
celami zachowania ycia i przedøu enia gatunku. Jednak je li mimo to musimy z osob , która nas
zdradziøa, zachowa relacj , gdy potrzebujemy jej do tego, by przetrwa , wtedy w naszym interesie
b dzie nie reagowa na krzywd w normalny ewolucyjnie sposób. Wtedy, dla zachowania ycia,
musimy zignorowa doznan zdrad i wynikøy z niej ból… Je li zdradzon osob jest dziecko, a
zdrajc jego rodzic – a tak sytuacj mamy przede wszystkim w ka dym przypadku kazirodztwa – to
dla potrzebuj cego przetrwa dziecka szczególnie wa ne b dzie, aby w dalszym ci gu zachowywaøo
si w sposób podtrzymuj cy i inspiruj cy wi z oprawc . Je li bowiem odrzuciøoby wi z nim –
podstawowym opiekunem – wystawiøoby si na miertelne zagro enie, zarówno pod wzgl dem
fizycznym, jak i psychicznym. Dlatego trauma wykorzystania seksualnego dziecka przez najbli sz
osob , z samej swej natury, wymusza na nim zablokowanie bólu i naturalnych mechanizmów
ewolucyjnych reguluj cych przywi zanie i zachowania relacyjne. Nie trzeba nawet postulowa
jakich szczególnych mechanizmów unikania bólu psychicznego – wystarczy, e dziaøa tu samo
funkcjonalne znaczenie zachowa spoøecznych w søu bie przetrwania.
Pogl dy te byøy nast pnie rozwijane w trakcie prezentacji wygøaszanych na pocz tku lat
1990 i zebrane w artykule z roku 1994. Bardziej ostateczna definicja zostaøa przedstawiona w
ksi ce J. Freyd z 1996 roku. Ostatnie uwspóøcze nienia do Teorii Traumy Zdrady zawarte s w
Freyd, DePrince, and Gleaves(2007) oraz DePrince et al (2012) – w druku.
Streszczenie Teorii Traumy Zdrady
Teoria traumy zdrady wychodzi z zaøo enia, e w przypadkach gdy oprawc dziecka jest
podstawowy opiekun, podlega ono spoøecznej konieczno ci pozostania nie wiadomym faktów
wykorzystania (Freyd, 1994, 1996). Teoria ta opiera si na badaniach kontraktów spoøecznych (np.
Cosmides, 1989), wyja niaj cych dlaczego jednostki ludzkie s doskonale przygotowane do
wykrywania zdrad i w jaki sposób to czyni . Freyd jednak e dowodzi, e w pewnych okoliczno ciach
wy ledzenie zdrady stoi w sprzeczno ci z interesem przetrwania jednostki, co zachodzi zwøaszcza
je li ofiar jest dziecko zale ne w peøni od swojego oprawczego opiekuna. Wtedy konieczno
przetrwania – cel nadrz dny – wymusza na nim zablokowanie tej wiadomo ci jak i mechanizmów
dostrzegania zdrady. W przypadkach wykorzystania seksualnego, dziecko wiadome tego, co mu
robi rodzic i jakie to ma znaczenie, musiaøoby zerwa relacj z nim (np. wycofa si z wi zi
emocjonaln lub odgrodzi si przestrzennie). Poniewa jednak zale y od niego w caøym swoim
bycie, odej cie lub wycofanie si stawia ten byt pod znakiem zapytania, zwøaszcza je li opiekun
reaguje na sygnaøy wycofywania si dalszym ograniczaniem opieki dziecka lub nasilaniem
przemocy. Wtedy, w interesie wøasnego prze ycia, dziecku lepiej jest pozosta lepym na zdrad i
wyizolowa ze wiadomo ci pami tego wydarzenia/wydarze , zachowuj c zaanga owanie w
relacj z swoim oprawc .
Tradycyjne podej cie do bada traumy mówi, e rdzeniem pourazowych reakcji jest l k. J. Freyd
zaznacza jednak, e pod wzgl dem poziomu l ku i poziomu zdrady traumatyczne zdarzenia ró ni
si od siebie zale nie od kontekstu i charakterystyki ka dego z nich (patrz schemat 1). Na to, e
rozró nienie mi dzy l kiem i zdrad ma istotny je li chodzi i rodzaj pourazowych skutków, wskazuj
badania. Na przykøad, DePrince (2001) wykryøa, e zdrada, jak wzkazywaøy osoby uznaj ce swoje
wykorzystanie seksualne w dziecinstwie, byøa predyktorem ich PTSD oraz objawów dysocjacyjnych.
Liczne dodatkowe badania (np. http://dynamic.uoregon.edu/~jjf/traumapapers.html) stwierdzaj ,
e zdrada jest toksycznym psychologicznie aspektem zjawisk (zob. te : Kelley, Weathers, Mason i
Pruneau, 2012)
Badania



Zobacz prosz :
DePrince, A.P, Brown, L.S., Cheit, R.E., Freyd, J.J., Gold, S.N., Pezdek, K. & Quina, K (2012).
Motivated forgetting and misremembering: Perspectives from Betrayal Trauma Theory. In
Belli, R. F. (Ed.), True and False Recovered Memories: Toward a Reconciliation of the Debate
(Nebraska Symposium on Motivation 58) (pp 193-243). New York: Springer.
Kelley, L.P, Weathers, F.W., Mason, E.A., & Pruneau, G.M. (2012) Association of Life Threat
and Betrayal With Posttraumatic Stress Disorder Symptom Severity. Journal of Traumatic
Stress, 25, 408–415.
Freyd Lab Articles
Schemat 1: Dwuwymiarowy model charakterystyki zdarze traumatycznych J.
Freyd
Niektóre cz sto zadawane pytania
Czy Ofiara musi by wiadoma doznanej zdrady, by zakwalifikowa jej uraz jako “traum
zdrady”?
Krótka odpowied brzmi: "nie." Przytaczam fragment autorstwa DePrince i Freyd (2002a),
str. 74-75: Rol zdrady w teorii traumy zdrady traktowano pocz tkowo jako domniemany lecz
centralny aspekt niektórych sytuacji. Je li dziecko jest wykorzystywane sekaualnie lub w inny sposób
maltretowane przez podstawowego opiekuna b d osob , od której zale y jego los, do wiadcza
zdrady z definicji, niezale nie od tego, czy rozpoznaje j wiadomie, czy nie. Przewidywane przez
teori traumy zdrady ubytki w pami ci i luki w wiadomo ci, z zaøo enia maj søu y nie
dopuszczaniu do uprzytomnienia sobie krzywdy, aby nie nara a na szwank nadrz dnego celu
Ofiary, jakim jest przetrwanie... Chocia wiadome zrozumienie zdrady mogøo by powstrzymane w
czasie, gdy wydarzaøa si trauma i trwa tak døugo, jak døugo Ofiara jest zale na od swojego
oprawcy, to kiedy w ko cu zaczynaj do niej dociera gwaøtowne uczucia zwi zane ze zdrad .
Wa n kwesti dla przyszøych bada jest wy wietlenie roli, jak odgrywa percepcja
emocjonalna zdrady zarówno w procesie cierpienia jak i zdrowienia (Brown i Freyd, 2008).
Czy pøe odgrywa rol ?
Wygl da na to, e m czy ni generalnie do wiadczaj wi cej urazów nie zwi zanych ze
zdrad , a kobiety - odwrotnie: wi cej urazów polegaj cych na zdradzie. Skutki tej ró nicy
(Goldberg & Freyd, 2006; Freyd & Goldberg, 2004) mog mie zasadnicze znaczenie je li chodzi o
wpøyw na pó niejsze ycie Ofiar (DePrince & Freyd, 2002b), gdy urazy zawieraj ce zdrad odziaøuj
w inny sposób, ni urazy, w których jej nie ma (np. Freyd, 1999). Mo na zaøo y , e ró nica ta
przeøo y si na wcale nie subtelne czynniki socjalizacyjne operuj ce jako zmienna funkcji pøci.1
Czy trauma zdrady wi e si z syndromem sztokholmskim?
Syndrom sztokholmski (nazwa pochodzi od pojmania zakøadników banku Szwecji przez
terrorystów w roku 1973) wydaje si na pierwszy rzut oka by reakcj paradoksaln , jak
zaobserwowano u osób pojmanych dla okupu i przetrzymywanych w zagro eniu ycia. W efekcie
tej traumy powstaøy u nich trwaøe, pozytywne i bardzo silne uczucia do terrorystów.2 Z perspektywy
teoretycznej rekacj tak mo na rozumie jako szczególny przypadek traumy zdrady. Zwykle uwa a
si , e do wyst pienia syndromu sztokholmskiego niezb dne s odruchy uprzejmo ci kata wobec
Ofiary (lub przynajmniej brak okrucie stwa z jego strony). Jednak e w zestawieniu z wi kszo ci
sytuacji oznaczaj cych traum zdrady, ten niezwykøy aspekt przywi zania do opresorów wykazuje
pewn ró nic . W syndromie sztokholmskim silna wi emocjonalna z oprawc pojawia si dopiero
po uprowadzeniu i doznaniu traumy, podczas gdy w traumie zdrady wi taka istnieje ju wcze niej,
w ramach podtrzymuj cej ycie relacji opiekun – dziecko.
Z perspektywy traumy zdrady wynika, e najwa niejszym czynnikiem tworz cym syndrom
sztokholmski nie jest sama w sobie uprzejmo ze strony porywaczy, ale opieku cze zachowania w
stosunku do je ców, które nakøadaj si na przekonanie tych ostatnich, e ich prze ycie zale y od
dobroci katów. Aby u ofiary porwania wyzwoliøy si uczuciowe wi zy z porywaczem, musi ona
najpierw odbiera lub odczuwa go jako ródøo opieki niezb dnej do zachowania ycia. Wtedy
proces wiktymizacji przebiega tak, jak przy wykorzystaniu seksualnym w niemowl ctwie, gdy
dziecko jest w sytuacji je ca b d zakøadnika rodziny. Ma ono bardzo zasadniczy powód do
ratowania wi zi z opiekunami, a wi c do inicjowania zachowa , które j podtrzymuj . W sytuacji
podlegania nadu yciom pewien stopie spaczenia obrazu rzeczywisto ci – jak np. postrzeganie
oprawcy jako dobrodzieja lub dopatrywanie si w nim pozytywnych cech – okazuje si na dany
moment dobrodziejstwem – adaptacyjn reakcj ofiary warunkuj c jej przetrwanie. Te
przewidywania teoretyczne potrzebuj dalszych empirycznych potwierdze w testach.
Tez , e elementy zale no ci plus konieczno przetrwania s podøo em syndromu
sztokholmskiego, wspiera (w anegdotyczny sposób) internetowy artykuø FBI na ten temat: „W
przypadkach wyst powania syndromu sztokholmskiego, jeniec jest w sytuacji, gdy porywacze
odzieraj go niemal do zera z wszelkich atrybutów niezla no ci i przejmuj peøn kontrol nad jego
yciem oraz zaspokajaniem podstawowych potrzeb, od jakich to prze ycie zale y. Cz
traumatologów jest zdania, e jeniec ulega regresji do wczesnego okresu ycia – zapewne nawet
niemowl ctwa – poniewa musi pøaczem bøaga o jedzenie, musi milcze i nie skar y si , oraz musi
wyczekiwa odruchów dobroci u porywaczy, by ocali nadziej . Z drugiej strony, oprawcy jawi si
mu jako posta matki chroni cej dziecko od zagro e zewn trznego wiata, ø cznie z jego
mierciono n broni . B d c je cem, zaczyna wi c walk o swoje przetrwanie metod zdanie si
na swojego ciemie yciela i identyfikowania si z nim (Fabrique, Romano, Vecchi, & Van Hasselt,
2007).
Trzeba te odnotowa tak ró nic , e syndrom sztokholmski wyst puje rzadko, podczas gdy
trauma zdrady – niestety – bardzo cz sto. Nie mniej, syndrom ten, jako wyraz skrajnego zaburzenia
granic, stanowi u yteczny materiaø dla bada z obszaru teorii traumy zdrady, podczas gdy sama
teoria traumy zdrady daje u yteczny wgl d w mechanizmy zachowa Ofiar kazirodztwa, je ców lub
zakøadników, które na pozór mog wygl da paradoksalnie i absurdalnie.
Czym jest lepota na zdrad ? Czym jest zdrada instytucyjna?
lepota na zdrad to nie wiadomo , niedostrzeganie i zapominanie przez ludzi
1 Szczegóøy znajdziesz tu: http://csws.uoregon.edu/wp-content/docs/publications/ResearchMatters/2009_fallRM.pdf
2 Zob. np. atrykuø Shirley Jülich na Stronach Ocalenia
do wiadczonej zdrady (Freyd, 1996, 1999). lepota ta mo e rozci ga si te na takie uczynki, które
w powszechnym odbiorze nie s uwa ane za traum , jak cudzoøóstwo, nierówno spoøeczna,
oszustwo pracodawcy, etc. Zarówno ofiary, jak oprawcy i wiadkowie mog by lepi na zdrad ,
je li to pozwala im zachowa niezb dny zwi zek lub przynale no spoøeczn czy instytucyjn .3
Temat ten rozwijamy w naszej ostatniej ksi ce: „ lepi na zdrad ” (Blind to Betrayal) Freyd, J.J. i
Birrell, P.J. (w druku).
Czy nakaz milczenia wpøywa na niedostrzeganie zdrady?
Dodatkowo, obok bezpo redniego celu jakim jest zachowanie niezbywalnej relacji z
oprawc przez ofiar , mo e ona podlega innym czynnikom, które zmuszaj j do nie-widzenia
zdrady. Takim czynnikiem jest danie zachowania tajemnicy wysuwane przez oprawc i/lub inne
osoby – rodzin , otoczenie, spoøecze stwo. Taki nakaz milczenia (Veldhuis & Freyd, 1999 cytowany
w „What is DARVO?” - Czym jest ZAZON) mo e skutkowa kompletnym fiaskiem cho by tylko prób
omawiania takiego do wiadczenia. Nie rozmawianie o jakim prze yciu nadaje mu inn struktur
wewnetrzn ni maj te do wiadczenia,4 o których mo emy rozmawia .5
Niektóre lokalne strony zwi zane z TTR
 Betrayal Trauma: Books, Articles, Presentations
 Measure: The Brief Betrayal Trauma Survey (BBTS)
 What is DARVO?
 What is shareability?
 What about Recovered Memories?
Je li potrzebujesz wsparcia dla siebie lub ukochanej osoby
Osobi cie, nie jestem psychoterapeutk , wi c zalecam znalezienie takiej osoby znaj cej si na pracy
z traum . Nie mog te odpowiada na wi kszo maili, jakie do mnie przychodz , wi c pisanie do
mnie raczej nic nie da. Pzrykro mi. Zalecam jednak odwiedzenie stron internetowych Davida
Baldwina: Trauma Information Pages i wej cie do dziaøu „Supportive Information”. S te inne
bardzo pomocne ródøa, zawieraj ce wi cej linków do ródeø pomocy w sprawach kazirodztwa i
innych rodzajów traumy, jak: Stop It Now, the Sidran Institute oraz The Leadership Council on
Child Abuse & Interpersonal Violence.
3
Zob. te na stronach Jennifer Freyd: “Betrayal Blindness and Institutional Betrayal" oraz esej Eileen
Zurbriggen: Betrayal Trauma in the 2004 Election .
4 Zob.: http://dynamic.uoregon.edu/~jjf/defineshareability.html
5
Je li dzielimy si swoimi prze yciami z innymi lud mi, zyskuj one zewn trzne potwierdzenie, a przez to
“oficjalny”, realny byt. Tymczasem fakty obj te zakazem ujawnienia czy rozmawiania o nich, przestaj nale e do
obszaru tzw. rzeczywisto ci spoøecznie uzgodnionej, trac wi c status widzialno ci, a zatem – w pewym sensie –
istnienia (przyp. tøum.).
Trauma zdrady – krótki wywiad (BBTS)
opracowany przez L. R. Goldberg i J. J. Freyd (2006)
BBTS tak jak jest obecnie stosowany przez Goldberg i Freyd (2006)
Ka de z poni szych pyta ma dwa zakresy odpowiedzi: jeden obejmuj cy okres do 18 roku ycia
(numery od 1 do 12) i drugi obejmuj cy okres od 18 roku ycia do dzi (pytania od 13 do 24). W
ka dym masz do wyboru trzy odpowiedzi: nigdy; jeden lub dwa razy (C) wi cej ni dwa razy.
1 / 13. Prze yøem kataklizm (powa ne trz sienie ziemi, po ar, powód , huragan) w wyniku
czego straciøem wi kszo dobytku lub wa n , blisk osob , odniosøem powa ne rany – ja
b d wa na, bliska osoba – lub miertelnie baøem si o swoje ycie
2 / 14. Prze yøem powa ny wypadek drogowy, wodny, powietrzny lub przemysøowy o
konsekwencjach takich jak wy ej
3 / 15 Byøem wiadkiem, jak kto szczególnie mi bliski (rodzic, brat/siostra, staøy opiekun lub
wspóømaø onek, ale te mógø by to najbli szy przyjaciel lub towarzysz walki) popeøniø
samobójstwo, zostaø zabity lub powa nie ranny ( lady na ciele, rozci cia, oparzenia, krew,
zøamane ko ci)
4 /16 Byøem wiadkiem, jak kto niezbyt mi bliski popeøniø samobójstwo, lub zostaø zabity
b d powa nie poraniony ( lady jak wy ej)
5 / 17 Byøem wiadkiem, jak kto bardzo mi bliski rozmy lnie zaatakowaø innego czøonka
rodziny zostawiaj c lady na ciele, rozci cia, oparzenia, krew, zøamane ko ci lub wybite z by
6 / 18 Byøem rozmy lnie zaatakowany z powa nym skutkiem (jak wy ej) przez kogo
szczególnie mi bliskiego.
7 / 19 Byøem rozmy lnie zaatakowany z powa nym skutkiem (jak wy ej) przez kogo niezbyt
mi bliskiego.
8 / 20 Byøem nakøoniony lub zmuszony przez osob szczególnie mi blisk do kontaktu
seksualnego oznaczaj cego dotyk lub penetracj (przez rodzica, staøego opiekuna lub
partnera/kochanka)
9 / 21 Byøem nakøoniony lub zmuszony do powy szej formy kontaktu seksualnego przez
osob niezbyt mi blisk
10 / 22 Byøem, przez døugi okres, le traktowany emocjonalnie lub psychologicznie przez
osob szczególnie mi blisk (jak rodzic lub partner/kochanek).
11 / 23 Do wiadczyøem mierci jednego z moich dzieci
12 / 24 Do wiadczyøem silnie traumatycznego zdarzenia nie uj tego w adnym z innych pyta
Liczenie BBTS
BBTS mo na liczy na dwa sposoby. W pierwszym dzielimy badan grup na ró ne
kategorie (np. osoby o wysokim wyniku do wiadcze zdrady vs osoby bez takiego wyniku). Drugi
sposób to utworzenie pod-skal takich jak: “wysoki wynik zdrady” i “niski wynik zdrady”; pod-skal
tych mo na nast pnie u ywa do przewidywania innych zmiennych, jak poziom dysocjacji czy
l ku.
Niektóre przykøady tych ró nych podej (peøny tekst artykuøów) jest zamieszczony na:
http://dynamic.uoregon.edu/~jjf/traumapapers.html)
Tworzenie kategorii w ród uczestników:
Cromer, L.D. & Freyd, J.J. (2007). What influences believing abuse reports? The roles of depicted
memory persistence, participant gender, trauma history, and sexism. Psychology of Women's
Quarterly, 3, 13-22.
Becker-Blease, K.A. & Freyd, J.J. (2008). A Preliminary Study of ADHD Symptoms and
Correlates: Do Abused Children Differ from Non-Abused Children? Journal of Aggression,
Maltreatment, & Trauma, 17(1), 133-140.
Gobin, R.L. & Freyd, J.J. (2009). Betrayal and revictimization: Preliminary findings.
Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy,1, 242-257.
Tworzenie pod-skal:
Freyd, J.J., Klest, B., & Allard, C.B. (2005). Betrayal trauma: Relationship to physical health,
psychological distress, and a written disclosure intervention. Journal of Trauma & Dissociation,
6(3), 83-104.
Kaehler, L.A. & Freyd, J.J. (2009). Borderline personality characteristics: A betrayal trauma
approach. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy, 1, 261-268.
Hulette, A.C., Kaehler, L.A., & Freyd, J.J. (2011). Intergenerational Associations between Trauma
and Dissociation. Journal of Family Violence, 26, 217-225.
Zaleca si kategoryzacj itemów BBTS w jednej z dwóch wersji: A) – trójskalowej (wysoki,
redni i niski poziom zdrady) oraz B) – dwuskalowej (wysoki/wi kszy poziom zdrady vs
niski/mniejszy poziom zdrady)
A) Wersja trójskalowa: Zdrada o wysokim, rednim i niskim poziomie
I. Wysoki poziom zdrady:
 Byøem rozmy lnie zaatakowany z powa nym skutkiem (j.w.) przez kogo szczególnie mi
bliskiego (item 6)
 Byøem nakøoniony lub zmuszony przez osob szczególnie mi blisk do kontaktu
seksualnego oznaczaj cego dotyk lub penetracj (przez rodzica, staøego opiekuna lub
partnera/kochanka) (item 8)
 Byøem, przez døugi okres, le traktowany emocjonalnie lub psychologicznie przez osob
szczególnie mi blisk (jak rodzic lub partner/kochanek) (item 10)
II. redni poziom zdrady:
 Byøem wiadkiem, jak kto szczególnie mi bliski (rodzic, brat/siostra, staøy opiekun lub
wspóømaø onek, ale te mógø by to najbli szy przyjaciel lub towarzysz walki) popeøniø
samobójstwo, zostaø zabity lub powa nie ranny ( lady na ciele, rozci cia, oparzenia, krew,
zøamane ko ci) (item 3)
 Byøem wiadkiem, jak kto bardzo mi bliski rozmy lnie zaatakowaø innego czøonka rodziny
zostawiaj c lady na ciele, rozci cia, oparzenia, krew, zøamane ko ci lub wybite z by (item
5)
 Byøem rozmy lnie zaatakowany z powa nym skutkiem (jak wy ej) przez kogo niezbyt mi
bliskiego (item 7)
 Byøem nakøoniony lub zmuszony do powy szej formy kontaktu seksualnego przez osob
niezbyt mi blisk (item 9)
 Do wiadczyøem mierci jednego z moich dzieci (item 11)
Do wiadczyøem silnie traumatycznego zdarzenia nie uj tego w adnym z innych pyta (item
12)
III. Niski poziom zdrady
 Prze yøem kataklizm (powa ne trz sienie ziemi, po ar, powód , huragan) w wyniku czego
straciøem wi kszo dobytku lub wa n , blisk osob , odniosøem powa ne rany – ja b d
wa na, bliska osoba – lub miertelnie baøem si o swoje ycie (item 1)
 Prze yøem powa ny wypadek drogowy, wodny, powietrzny lub przemysøowy o
konsekwencjach takich jak wy ej (item 2)
 Byøem wiadkiem, jak kto niezbyt mi bliski popeøniø samobójstwo, lub zostaø zabity b d
powa nie poraniony ( lady jak wy ej) (item 4)
B) Wersja dwuskalowa: wysoki/wi kszy poziom zdrady vs niski/mniejszy poziom zdrady
I. Wysoki/wi kszy poziom zdrady:
 Byøem wiadkiem, jak kto szczególnie mi bliski (rodzic, brat/siostra, staøy opiekun lub
wspóømaø onek, ale te mógø by to najbli szy przyjaciel lub towarzysz walki) popeøniø
samobójstwo, zostaø zabity lub powa nie ranny ( lady na ciele, rozci cia, oparzenia, krew,
zøamane ko ci) (item 3)
 Byøem wiadkiem, jak kto bardzo mi bliski rozmy lnie zaatakowaø innego czøonka rodziny
zostawiaj c lady na ciele, rozci cia, oparzenia, krew, zøamane ko ci lub wybite z by (item
5
 Byøem rozmy lnie zaatakowany z powa nym skutkiem (jak wy ej) przez kogo niezbyt mi
bliskiego (item 7)
 Byøem nakøoniony lub zmuszony przez osob szczególnie mi blisk do kontaktu
seksualnego oznaczaj cego dotyk lub penetracj (przez rodzica, staøego opiekuna lub
partnera/kochanka) (item 8)
 Byøem, przez døugi okres, le traktowany emocjonalnie lub psychologicznie przez osob
szczególnie mi blisk (jak rodzic lub partner/kochanek) (item 10)
II. Niski/mniejszy poziom zdrady:
 Prze yøem kataklizm (powa ne trz sienie ziemi, po ar, powód , huragan) w wyniku czego
straciøem wi kszo dobytku lub wa n , blisk osob , odniosøem powa ne rany – ja b d
wa na, bliska osoba – lub miertelnie baøem si o swoje ycie (item 1)
 Prze yøem kataklizm (powa ne trz sienie ziemi, po ar, powód , huragan) w wyniku czego
straciøem wi kszo dobytku lub wa n , blisk osob , odniosøem powa ne rany – ja b d
wa na, bliska osoba – lub miertelnie baøem si o swoje ycie (item 1)
 Prze yøem powa ny wypadek drogowy, wodny, powietrzny lub przemysøowy o
konsekwencjach takich jak wy ej (item 2)
 Byøem wiadkiem, jak kto niezbyt mi bliski rozmy lnie zaatakowaø innego czøonka rodziny
( lady na ciele, rozci cia, oparzenia, krew, zøamane ko ci, wybite z by)* (item 6 z BBTS14)
 Byøem rozmy lnie zaatakowany z powa nym skutkiem (jak wy ej) przez kogo niezbyt mi
bliskiego (item 7)
 Byøem nakøoniony lub zmuszony do powy szej formy kontaktu seksualnego przez osob
niezbyt mi blisk (item 9)
 Byøem le traktowany emocjonalnie lub psychologicznie przez døugi okres przez osob
niezbyt mi blisk * (item 12 z BBTS-14)


*Itemy z BBTS-14, patrz ni ej
BBTS-14: wersja rozszerzona
Pierwsza wersja BBTS z roku 2000 miaøa 12 itemów (test opisany w Goldberg & Freyd (2006)). W
re-te cie na tej samej populacji przeprowadzonym 3 lata pó niej autorki zastosowaøy narz dzie
rozszerzone (opis równie w Goldberg & Freyd (2006)). Wersja rozszerzona ma 14 itemów zamiast
12 plus dodatki. Poni ej znajduj si oryginalne pytania BBTS drukowane czarn czcionk i nowy
materiaø wersji rozszerzonej BBTS, drukowany CZERWON czcionk . Zwró uwag , e zmieniøa
si numeracja itemów (pierwotne s wydrukowane na czarno, nowe numery na CZERWONO)
Ka de z poni szych pyta ma dwa zakresy odpowiedzi: jeden obejmuj cy okres do 18 roku ycia
(numery od 1 do 12) i drugi obejmuj cy okres od 18 roku ycia do dzi (pytania od 13 do 24). W
ka dym masz do wyboru trzy odpowiedzi: (A) nigdy; (B) raz lub dwa (C) wi cej ni dwa.
1.
Prze yøem kataklizm (powa ne trz sienie ziemi, po ar, powód , huragan) w wyniku
czego straciøem wi kszo dobytku lub wa n , blisk osob , odniosøem powa ne rany – ja
b d wa na, bliska osoba – lub miertelnie baøem si o swoje ycie
2.
Prze yøem powa ny wypadek drogowy, wodny, powietrzny lub przemysøowy o
konsekwencjach takich jak wy ej
3.
Byøem wiadkiem, jak kto szczególnie mi bliski (rodzic, brat/siostra, staøy opiekun lub
wspóømaø onek, ale te mógø by to najbli szy przyjaciel lub towarzysz walki) popeøniø
samobójstwo, zostaø zabity lub powa nie ranny ( lady na ciele, rozci cia, oparzenia, krew,
zøamane ko ci)
4.
Byøem wiadkiem, jak kto niezbyt mi bliski popeøniø samobójstwo, lub zostaø zabity
b d powa nie poraniony ( lady jak wy ej)
5.
Byøem wiadkiem, jak kto bardzo mi bliski rozmy lnie zaatakowaø innego czøonka
rodziny zostawiaj c lady na ciele, rozci cia, oparzenia, krew, zøamane ko ci lub wybite z by
6.
Byøem wiadkiem, jak kto niezbyt mi bliski rozmy lnie zaatakowaø innego czøonka
rodziny ( lady na ciele, rozci cia, oparzenia, krew, zøamane ko ci, wybite z by)
(dawne 6) 7 Byøem rozmy lnie zaatakowany z powa nym skutkiem (jak wy ej) przez kogo
szczególnie mi bliskiego.
(dawne 7) 8 Byøem rozmy lnie zaatakowany z powa nym skutkiem (jak wy ej) przez kogo
niezbyt mi bliskiego.
(dawne 8) 9 Byøem nakøoniony lub zmuszony przez osob szczególnie mi blisk do kontaktu
seksualnego oznaczaj cego dotyk lub penetracj (przez rodzica, staøego opiekuna lub
partnera/kochanka)
(dawne 9) 10 Byøem nakøoniony lub zmuszony do powy szej formy kontaktu seksualnego
przez osob niezbyt mi blisk
(daw. 10) 11 Byøem, przez døugi okres, le traktowany emocjonalnie lub psychologicznie
przez osob szczególnie mi blisk (jak rodzic lub partner/kochanek).
12.
Byøem le traktowany emocjonalnie lub psychologicznie przez døugi okres przez osob
niezbyt mi blisk
(daw. 11) 13 Do wiadczyøem mierci jednego z moich dzieci
(daw. 12) 14 Do wiadczyøem silnie traumatycznego zdarzenia nie uj tego w adnym z innych
pyta
12 (ci g dalszy). Opisz to zdarzenie, podaj c rodzaj wi zi z osob , która to zrobiøa, jej pøe ,
charakter urazu i to, jak cz sto wyst powaø:
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
W przypadku gdy dotyczy ci który z punktów od 7 do 12 wypeønij tabelk
Osoba, która ci to zrobiøa, byøa:
item
Pøe tej
osoby
M .e Kob.e
Relacja tej osoby z tob
Nauczyciel,
M
ona
lekarz, trener,
Rodzic
lub
duchowny, lub Przyjaciel
Inny
lub staøy czøo-nek ukocha- Niania – kto w innej
lub
Osoba
opiekun rodziny na osoba babysitter roli zawodowej znajomy obca
7
8
9
10
11
12
(dawne 12) 14. (kontynuacja) Dla powa nego zdarzenia urazowego nie uj tego w punktach 1 to 13:
Opisz prosz to zdarzenie, podaj c jego charakter, cz stotliwo i okres wyst powania. Podaj te
rodzaj twojej relacji/wi zi ze sprawc oraz jego pøe ,
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Historia:
Lewis Goldberg i Jennifer Freyd stworzyli BBTS w 1999 roku. Wcze niej, przed
powstaniem BBTS, Jennifer Freyd i Anne DePrince opracowaøy the Betrayal Trauma Inventory
(BTI).
BBTS jest testem znacznie krótszym ni BTI, lecz wci miarodajnym pod w zgl dem
mierzenia poziomu traumy zdrady. Zim i latem 2000 roku BBTS-12 zastosowano po raz pierwszy
na próbie Goldberg i Freyd. BBTS-14 zastosowano na tej samej grupie w 2003 roku. Wyniki tych
dwóch pierwszych bada opublikowano w 2006 roku (Goldberg i Freyd, 2006). Narz dzia te byøy
te u ywane do wielu innych projektów badawczych tak przez Jennifer Freyd i jej studentów jak i
innych specjalistów. We wczesnych sprawozdaniach narz dzie to okre lano tak e mianem „FreydGoldberg” oraz kilkoma innymi nazwami.


Goldberg, LR. & Freyd, J.J. (2006). Self-reports of potentially traumatic experiences in an
adult community sample: Gender differences and test-retest stabilities of the items in a Brief
Betrayal-Trauma Survey. Journal of Trauma & Dissociation, 7(3), 39-63.
Freyd, J.J. & Goldberg, L.R. (2004) Gender difference in exposure to betrayal trauma.
Presentation at the 20th Annual Meeting of the International Society for Traumatic Stress
Studies, New Orleans, LA, November 14-18, 2004.
Inne opublikowane badania oparte na danych BBTS (Uwaga: lista ta jest stara i wymaga
uaktualnie ).













Antonopoulou, C., & Skoufalos, N. (2006) Symptoms of post-traumatic stress disorder in
victims of trafficking. Annals of General Psychiatry, 2006, 5(Suppl 1).
Barlow, M. R., & Cromer, L. D. (2006). Trauma-relevant characteristics in a university
human subjects pool population: Gender, major, betrayal, and latency of participation.
Journal of Trauma & Dissociation, 7(2), 59-76.
Becker-Blease, K.A. & Freyd, J.J., & Pears, K.C. (2004). Preschoolers' memory for
threatening information depends on trauma history and attentional context: Implications for
the development of dissociation. Journal of Trauma & Dissociation, 5, 113-131.
Becker-Blease, K.A. & Freyd, J.J. (2008). A Preliminary Study of ADHD Symptoms and
Correlates: Do Abused Children Differ from Non-Abused Children? Journal of Aggression,
Maltreatment, & Trauma, 17(1), 133-140.
Cromer, L.D. & Freyd, J.J. (2007). What influences believing abuse reports? The roles of
depicted memory persistence, participant gender, trauma history, and sexism. Psychology of
Women's Quarterly, 3, 13-22.
Cromer, L.D., Freyd, J.J., Binder, A., DePrince, A.P., & Becker-Blease, K.A (2006). What's
the risk in asking? Participant reaction to trauma history questions compared with other
personal questions. Ethics & Behavior, 16, 347-362.
DePrince, A.P. (2005) Social cognition and revictimization risk. Journal of Trauma and
Dissociation, 6, 125-141.
DePrince, A.P. & Freyd, J.J. (2004). Forgetting trauma stimuli. Psychological Science, 15,
488-492.
DePrince, A.P. & Freyd, J.J. (2004) Costs and benefits of being asked about trauma history.
Journal of Trauma Practice, 4(3), 23-35.
Freyd, J.J., Klest, B., & Allard, C.B. (2005) Betrayal trauma: Relationship to physical
health, psychological distress, and a written disclosure intervention. Journal of Trauma &
Dissociation, 6(3), 83-104.
Klest, B. K. & Freyd, J.J. (2007). Global Ratings of Essays About Trauma: Development of
the GREAT Code, and Correlations with Physical and Mental Health Outcomes. Journal of
Psychological Trauma, 6(1), 1-20.
Goldsmith, R. & Freyd, J.J. (2005) Awareness for emotional abuse. Journal of Emotional
Abuse, 5(1), 95-123.
Stewart, L.P. & White, P.M. (2007) Sensory filtering phenomenology in PTSD. Depression
and Anxiety, 25(1), 38-45.
Dissertations with BBTS Data (Needs updating)
 Allard, C.B. (2007). The Role of Betrayal and Culture on Trauma Sequelae in a Japanese
Sample. Doctoral dissertation. University of Oregon: Eugene, OR.
 Barlow, M.R.. (2005). Memory and Fragmentation in Dissociative Identity Disorder.
Doctoral dissertation. University of Oregon: Eugene, OR.
 Becker, K.A. (2002). Attention and Traumatic Stress in Children. Doctoral dissertation.
University of Oregon: Eugene, OR.
 Cromer, L.D. (2006). Factors that Influence the Believing of Child Sexual Abuse
Disclosures. Doctoral dissertation. University of Oregon: Eugene, OR.



DePrince, A. P. (2001). Trauma and posttraumatic responses: An examination of fear and
betrayal. Doctoral dissertation, University of Oregon: Eugene, OR.
Goldsmith, R. (2004). Physical and Emotional Healh Effects of Betrayal Trauma: A
Longitudinal Study of Young Adults . Doctoral dissertation. University of Oregon: Eugene,
OR.
Penza, KM (2002) Cortisol recovery from stress: The roles of childhood abuse, recent
adversity, and affect among depressed and never-depressed women. Doctoral Dissertation,
University of Oregon: Eugene, OR.

Some Other Completed Studies with BBTS Data (Needs updating):
 Allard, C. A., Freyd, J. J., & Goldberg, L. R. (2005). Are All Traumatic Events Equal?
Further Research Using the BBTS. Poster presented at the
21st Annual Meeting of the International Society for Traumatic Stress Studies, Toronto ON,
Canada, November 2-5, 2005.
 Allard, C.B., Freyd, J.J., & Momiyama, T. (2004) Exploring the Potential of Pennebaker's
Writing Paradigm on Betrayal Trauma Sequelae. Poster presented at the Annual Meeting of
the American Psychological Association, Honolulu, 28 July - 1 August, 2004.
 Barlow, M.R., & Freyd, J.J. (2001) Implicit, explicit, and procedural memory in high and
low dissociators. Poster presented at the Psychonomics Society 42nd Annual Meeting,
Orlando, Florida, November 15-18, 2001.
 Binder, A., Cromer, L.D., & Freyd, J.J. (2004) What's the harm in asking? Participant
reaction to trauma history questions compared with other personal questions. Poster
presented at the 20th Annual Meeting of the International Society for Traumatic Stress
Studies, New Orleans, LA, November 14-18, 2004.
 Cromer, L.D., & Freyd, J.J. (2004. Believability Bias in Judging Memories for Abuse.
Poster presented at tthe 20th Annual Meeting of the International Society for Traumatic
Stress Studies, New Orleans, LA, November 14-18, 2004.
 Graver, C.J. (2003). Gender differences in stress and coping responses following an MVA.
Presented at the annual meeting of the Western Psychological Association, Vancouver, BC,
May 2003.
 Gray, M., Cromer, L, Freyd, J.J. (2005) Betrayal trauma, acculturation & historical grief in
Native Americans. Poster presented at the 21st
Annual Meeting of the International Society for Traumatic Stress Studies, Toronto, Ontario,
Canada, November 2-5, 2005.
 Kanazawa, A., White, P., Stewart, L., Smid, D. Kessner, & M. Hancock, K. (2004) Gender,
Betrayal Trauma Exposure, and Sensory Filtering Impairments. Poster presented at the 20th
Annual Meeting of the International Society for Traumatic Stress Studies, New Orleans, LA,
November 14-18, 2004.
 Kieras, J. & Freyd, J.J.(2003) Dissociating, Attending, and Remembering. Poster presented
at the 44th Annual Meeting of the Psychonomic Society, Vancouver, Canada, November 6-9,
2003.
 Klest, B. & Freyd, J.J. (2005) Dissociation and Memory for Neutral and traumatic Stories.
Poster presented at the 21st Annual Meeting of the
International Society for Traumatic Stress Studies, Toronto, Ontario, Canada, November 2-5,
2005.
 Zurbriggen, E. L., Quina, K., & Freyd, J. J. (2001). Sexual assertiveness, condom use, and
attitudes towards women: Gender differences and similarities. Paper presented at the annual
meeting of the American Psychological Association, San Francisco, CA. About 420
undergrads completed the BBTS, August 2001.
Powoøuj c si na BBTS, prosz wy lij spis cytatów do Jennifer Freyd na adres: