Katalonia i reszta Hiszpanii

Seminaria europejskie
12. seminarium
koordynator: Joanna Różycka-Thiriet
6 kwietnia 2016 roku
[email protected]
Temat: Katalonia i reszta Hiszpanii
Goście:
- Agustín Núñez, ambasador Hiszpanii w Polsce
- Marzenna Adamczyk, Instytut Studiów Iberyjskich
i Iberoamerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego, była konsul generalna RP
w Barcelonie
SŁOWNICZEK PRZETRWANIA
Wspólnoty autonomiczne – zgodnie z
konstytucją z 1978 roku Hiszpania
podzielona jest na municypia, prowincje
i we wspólnoty autonomiczne, jakie się
ukonstytuują. W praktyce wspólnoty
autonomiczne obejmują całe terytorium
kraju (jest ich 17). Jednak Hiszpania nie
jest państwem federalnym. Art. 2
konstytucji mówi o nierozerwalnej jedności
Narodu hiszpańskiego i wspólnej i
niepodzielnej
ojczyźnie
wszystkich
Hiszpanów, choć jednocześnie uznaje i
zapewnia
prawo
do
autonomii
stanowiących go narodowości i regionów
oraz solidarność między wszystkimi. Każda
wspólnota autonomiczna ma swój statut
zatwierdzany przez Kortezy Generalne
(parlament). Kompetencjom wspólnot
mogą podlegać kwestie, które nie zostały
Podział administracyjny Hiszpanii na
wspólnoty autonomiczne i prowincje
Autor: Aotearoa Źródło: Wikipedia
Działania Fundacji Schumana są współfinansowane przez Unię Europejską, w
ramach Programu Europa dla Obywateli
Seminaria objęte są patronatem Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce
wyraźnie zastrzeżone dla państwa w ustawie zasadniczej. Hiszpańska konstytucja przewiduje środki dyscyplinujące władze
wspólnot autonomicznych, które nie wykonują konstytucyjnych obowiązków lub działają w sposób poważnie godzący
w interes powszechny Hiszpanii. Kompetencje poszczególnych wspólnot różnią się od siebie (zależą od statutów).
Wspólnoty powstały na bazie sąsiadujących ze sobą prowincji, które łączą wspólna historia, kultura i gospodarka. Mogą to
też być wyspy i prowincje, które są w istocie odrębnymi regionami (osobną wspólnotą autonomiczną jest Madryt).
Pierwszymi wspólnotami autonomicznymi zostały w 1979 roku Katalonia i Kraj Basków. Najszersze kompetencje posiadają:
Katalonia, Kraj Basków, Galicja i Andaluzja.
Katalonia - liczący 7,5-mln mieszkańców region Hiszpanii ze stolicą w Barcelonie wytwarzający
20% krajowego PKB. Katalonia cieszyła się już autonomią w latach 1932-36, przed hiszpańską
wojną domową. Od 2006 roku katalońska wspólnota autonomiczna ma nowy statut dający jej
np. prawo do zawierania umów międzynarodowych, poszerzający kompetencje lokalnych sądów,
a także stanowiący że Katalonii przysługuje duża cześć zbieranych tam podatków. 27 września
2015 roku we wspólnocie odbyły się lokalne wybory parlamentarne, w których wygrały dwa
Autor: Martorell Źródło:
ugrupowania opowiadające się za niepodległością Katalonii - Kandydatura Jedności Ludowej
Wikipedia
(CUP) i koalicja Razem dla Tak. Łącznie uzyskały prawie 48%, co dało im ponad połowę
mandatów w lokalnej legislatywie. 9 listopada nowy parlament Katalonii przyjął uchwałę w sprawie tworzenia niepodległego
państwa (założono, że proces ten potrwa 18 miesięcy). 2 grudnia ubiegłego roku hiszpański Trybunał Konstytucyjny
jednomyślnie unieważnił tę uchwałę na wniosek hiszpańskiego rządu. Katalońska uchwała zawierała zresztą zapis, by
lokalny rząd nie uwzględnił takowego wyroku Trybunału. W grudniu 2014 roku w Katalonii odbyło się mające niewiążący
charakter referendum, w którym 80% z 2 mln głosujących opowiedziało się za niepodległością. Trudno sobie to jednak
wyobrazić w świetle obowiązującej hiszpańskiej konstytucji. Oznaczałoby to też zapewne wyjście Katalonii z Unii
Europejskiej.
Wybory parlamentarne w 2015 roku – w grudniu ubiegłego roku odbyły się w Hiszpanii wybory parlamentarne, w których
co prawda zwyciężyła rządząca od 2011 konserwatywna Partia Ludowa (28,7%), ale zdobyła zbyt mało mandatów
w Kongresie Deputowanych (izbie niższej), by samodzielnie utworzyć rząd - obsadziła 123 fotele deputowanych, gdy
tymczasem ich łączna liczba wynosi 350. W poprzednich wyborach w 2011 roku konserwatyści uzyskali 186 mandatów.
2. miejsce w ubiegłorocznych wyborach zajęli socjaliści (PSOE) z 22%, co przełożyło się na 90 mandatów; 3. skrajnie
lewicowe ugrupowanie Podemos (12,6%), a 4. liberałowie z Ciudadanos z 13,9%. Takie wyniki od początku wróżyły
trudności z tworzeniem rządu (od 1982 roku u władzy wymieniały się po prostu Partia Ludowa i PSOE, a tym razem trzeba
sklecić koalicję lub utworzyć rząd mniejszościowy tolerowany przez inne ugrupowania).
PORTRETY MNIEJ ZNANYCH MĘŻCZYZN I KOBIET
Czy Pedro Sánchez Pérez-Castejón, urodzony w 1972 roku lider Hiszpańskiej Socjalistycznej
Partii Robotniczej (PSOE), będzie kolejnym premierem Hiszpanii? Niektórzy uważają, że nie jest
zbyt mądry, ponieważ jest przystojny (pozował nawet przed wyborami dla hiszpańskiego wydania
modowego magazynu Bazaar). Ten wykładowca ekonomii, były radny Madrytu, parlamentarzysta
z kilkuletnim doświadczeniem, od kilku tygodni próbuje stworzyć koalicję rządową, po tym jak się
to nie udało przywódcy Partii Ludowej i dotychczasowemu premierowi Mariano Rajoyowi.
2 i 4 marca koalicja PSOE i partii Ciudadanos nie uzyskała wotum zaufania w Kongresie
Deputowanych (za było jedynie 131 spośród 350 deputowanych). 30 marca wznowiono
negocjacje, w których kandydatem na premiera ponownie jest Sánchez. Problemem są mniejsze
partie w Kongresie - Podemos i Ciudadanos, które do tej pory nie chciały być w jednej koalicji.
Autor: PSOE Extremadura
W
dodatku kością niezgody jest Katalonia - lider Podemos Pablo Iglesias obiecał jej referendum
Źródło: Wikipedia
w sprawie niepodległości, a powstałe w Katalonii Ciudadanos chce, by region pozostał
w Hiszpanii. Jeśli i tym razem nie uda się stworzyć rządu (termin upływa na początku maja) Hiszpanów czekają kolejne
wybory. Być może już na pod koniec czerwca.
Działania Fundacji Schumana są współfinansowane przez Unię Europejską, w
ramach Programu Europa dla Obywateli
Seminaria objęte są patronatem Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce