pobierz

Regionalny warsztat szkoleniowo-informacyjny w ramach projektu
„Biogazownia-przemyślany wybór”
“Kryteria wyboru optymalnej lokalizacji biogazowni wg.
bazy danych Inwestycji biogazowych IEO”
Andrzej Curkowski
Instytut Energetyki Odnawialnej
Świętokrzyskie Centrum Innowacji i Rozwoju Technologii,
4 marca 2014 r
Lokalizacja - klucz do sukcesu inwestycji
Źródło: opracowanie własne IEO, http://wiedziecwiecej.info/wpcontent/uploads/2013/02/biogaz-rysunek.jpg
Poszukiwanie optymalnej lokalizacji
Analiza wariantowa (kształtowanie koncepcji)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Dostępność
surowców
Dostępność
infrastruktury
Akceptacja
środowisk
lokalnych
Możliwość zbytu
produktów
biogazowni –
korzyści
ekonomiczne
Technologia i skala inwestycji,
Surowce – dostępność, koszty, logistyka,
Logistyka dostaw surowca,
Dostępność infrastruktury technicznej,
Możliwości wykorzystania ciepła,
Możliwości zagospodarowania masy pofermentacyjnej,
Potencjalne uciążliwości - usytuowanie obiektu i odległość od najbliższych zabudowań,
Akceptacja społeczna, wsparcie władz samorządowych,
Brak konfliktu inwestycji z terenami o walorach krajobrazowych i turystycznych.
Źródła: Źródła: http://www.czystaenergia.pl/pdf/farma2011/4_jozwiak_zeneris.pdf, opracowanie własne IEO
Wybrana lokalizacja, wstępny
zakres projektu
Dalsze analizy planistyczne np.
studium wykonalności
Analiza lokalnej bazy surowcowej
Ocena skali zapotrzebowania na surowce i dostępnych zasobów pod
kątem technologii i mocy instalacji
• zasoby własne (np. dostępny areał, klasa gruntów, pogłowie zwierząt)
• kontrahenci zewnętrzni
Identyfikacja potencjalnych kontrahentów:
• gospodarstwa rolno-hodowlane
- areał upraw na uprawy celowe,
- wielkość hodowli zwierząt,
• zakłady przemysłu spożywczego
- utylizacja odpadów produkcyjnych (np. gorzelnia, browar, mleczarnia,
zakład przetwórstwa owocowo-warzywnego, ubojnia),
Właściwości surowców
- produktywność metanu (możliwy uzysk energii elektrycznej i ciepła)
- zawartość suchej masy (konieczność rozcieńczania),
- zawartość suchej masy organicznej,
- cena surowców,
- właściwości fizykochemiczne i mikrobiologiczne (konieczność
higienizacji lub obróbki wstępnej)
Koszt i opłacalność transportu - zależnie od produktywności metanu,
Możliwości magazynowania surowców – wielkość i powierzchnia
magazynów, zbiorników i silosów,
Gwarancja ciągłości dostaw substratów i wiarygodności kontrahentów –
umowy wstępne, promesy dostaw, długoterminowe umowy z
rekompensatami, scenariusze awaryjne),
Możliwości zagospodarowania masy pofermentacyjnej (nawóz,
substytut nawozu) - wykorzystanie własne, sprzedaż, wymiana na inne
surowce, wywóz - koszt,
Źródło: Biuro Planowania Przestrzennego w Lublinie
Substrat – przychód czy koszt?
Koszt
• rośliny energetyczne np. kukurydza - uprawa 100-120
zł/t, kontraktacja zewnętrzna ok. 160 zł/t,
• nawozy naturalne np. gnojowica świńska - ok 30 zł/t,
• transport własny surowca – opłacalność w zależności
od produktywności biogazu, przy kontraktacji zewn. w
cenie surowca
Przychód
• odpady organiczne z przemysłu rolno–spożywczego
wymagające utylizacji (np. odpady poubojowe),
• nawozy naturalne - bezpłatne, jeżeli z własnej
produkcji,
Czynniki decydujące o lokalnych cenach substratów
• popyt – konkurencja o surowce powoduje lokalny
wzrost kosztów substratu,
• podaż – przy wysokiej dostępności surowca (odpadu)
biogazownia może naliczać tzw. „gate fee” –
stanowiące dodatkowy dochód.
Źródło: opracowanie własne IEO
Powierzchnia działki pod realizację inwestycji
•
Infrastruktura biogazowni (ilość i wielkość komór
fermentacyjnych, zbiorników, silosów) ok. 2
ha/MWel,
•
laguny na masę pofermentacyjną (rozwiązanie
tańsze od budowy zbiornika żelbetowego), - ok. 2-3
ha/MWel,
•
powierzchnia pól uprawnych do nawozowego
zagospodarowania masy pofermentacyjnej 1.0005000 ha/Mwel (zależnie od substratów),
•
sposób zagospodarowania działek sąsiadujących z
umożliwiający rozbudowę inwestycji – zakup,
dzierżawę dodatkowych gruntów, stworzenie
ochronnych pasów zieleni,
Źródło: IEO
Źródło: opracowanie własne IEO
Dostępność Infrastruktury technicznej
•
-
•
-
-
sieć elektroenergetyczna sN
możliwość uzyskania warunków przyłączenia decyduje o opłacalności podłączenia do
sieci elektroenergetycznej i sprzedaży prądu do zakładu energetycznego (regionalnej
spółki dystrybucyjnej - operatora systemu dystrybucyjnego),
najlepiej jeżeli sieć elektroenergetyczna przechodzi przez działkę lub przebiega w jej
najbliższym otoczeniu,
ciepłociąg lub lokalny punkt odbioru ciepła
brak pokrycia popytu na ciepło u odbiorców zewnętrznych z podażą ciepła z biogazowni
w sezonie grzewczym
optymalnie sąsiedztwo z odbiorcą wykazującym zapotrzebowanie na ciepło (lub chłodu)
na inne cele niż bytowe np. suszenie drewna, czy ziaren zbóż, ew. produkcja chłodu np.
do przechowywania owoców w sadownictwie,
rozbudowa sieci opłacalna dla dużych instalacji max do 3 km,
•
przyłącze gazowe do sieci dystrybucyjnej lub budowa lokalnej sieci gazowej do przesyłu
biogazu dla odbiorców końcowych
•
-
rurociąg do przepompowywania substratów
umożliwia przepompowanie odpadów z pobliskiej fermy lub zakładu przetwórstwa
spożywczego.
•
-
drogi lokalne
ew. konieczność rozbudowy drogi dla dostaw substratów i wywozu masy
pofermentacyjnej
Źródło: IEO
Odległość lokalizacji od zabudowy
mieszkaniowej
Odległość od zabudowy mieszkaniowej
• prawo polskie - brak wytycznych dla
biogazowni rolniczej w zakresie zachowania
stałej odległości od zabudowy mieszkaniowej,
•
30 m – odległość prawnie wymagana dla
budynków rolniczych – brak gwarancji
skutecznej ochrony przed oddziaływaniem
akustycznym i emisją odorów,
•
procedura OOŚ w praktyce jest narzędziem
do określenia dopuszczalnych odległości (np.
odległości
wynikające
z
ekspertyzy
akustycznej lub zanieczyszczeń powietrza),
•
w Niemczech wytyczne TA Luft – dla instalacji
fermentacyjnych zamkniętych min. 300 m, dla
instalacji otwartych - 500 m.
Dobre praktyki lokalizacyjne
• zachowanie odległości minimalnej >300 m
•
uwzględnienie występowania przeważających
kierunków wiatrów, po stronie zawietrznej
względem obiektów mieszkalnych,
•
ograniczenie transportu surowców
biogazowni przez tereny zabudowane.
do
Źródło: opracowanie własne IEO
Akceptacja społeczna w potencjalnej
lokalizacji
Lokalne czynniki kulturowe i społeczne braku akceptacji
społecznej biogazowni:
• niewystarczająca wiedza o działaniu biogazowni, nieufność
do nowych technologii,
• niewłaściwa dystrybucja korzyści lokalnych z planowanej
inwestycji,
• obawa przed pogorszeniem jakości życia i zdrowia
• spadek walorów krajobrazowych zwł. na terenach o walorach
turystycznych i krajobrazowych
• negatywne doświadczenia z działania okolicznych zakładów
stwarzających uciążliwość dla mieszkańców,
Sposoby poprawy percepcji biogazowni i minimalizacji
uciążliwości biogazowni przez inwestora:
• zwiększenie odległości od zabudowań,
• hermetyzacja procesu,
• wytyczenie dróg z pominięciem terenów zabudowy
mieszkaniowej,
• optymalizacja logistyki dostaw substratów oraz masy
pofermentacyjnej,
• dobór niskouciążliwych substratów,
• wizyty studyjne w działających instalacjach,
Dziękujemy za uwagę!
[email protected]