Rynek startupów w Kanadzie

Rynek startupów w Kanadzie
2016-04-04 03:22:07
2
Startup to pojęcie, pod którym kryje się model działania firmy lub organizacji posiadającej pewne know-how,
stworzonej w celu znalezienia modelu biznesowego, który w przyszłości mogłyby zagwarantować jej ewolucję.
Zazwyczaj używa się tego pojęcia w odniesieniu do przedsięwzięć, które znajdują się w fazie pomysłu i szukają
nie tylko funduszy, ale i klientów, pracowników. Przedsiębiorstwa te mają zwykle krótką historię i nie zdążyły
silniej zaistnieć na rynku. Do ich cech charakterystycznych zalicza się:
■
■
■
Niskie koszty początkowej działalności;
Wyższe niż w przypadku „standardowych” przedsięwzięć ryzyko;
Potencjalnie wyższy w stosunku do „standardowych” przedsięwzięć zwrot z inwestycji.
Tego typu firmy lub organizacje kojarzone są przede wszystkim z nowoczesnymi technologiami. Dotyczy to
głównie serwisów internetowych i aplikacji mobilnych. Warto jednak pamiętać o tym, że taki model biznesu
można wykorzystać praktycznie w każdej branży. Obszar działania nie jest ważny – znaczenie ma sam sposób
działania, dlatego startupy nie muszą być bezpośrednio związane z nowoczesną technologią. Momentem, w
którym przedsiębiorstwo przestaje być uważane za startup może być osiągnięcie zysku, fuzja lub przejęcie.
Rynek kanadyjskich startupów tworzy unikalne środowisko do powstawania i akceleracji nowych przedsiębiorstw,
które z łatwością korzystają zarówno z najnowszych rozwiązań technologicznych, modeli zarządzania, jak i też
wielu serwisów społecznościowych. Kultura biznesowa wśród „młodych” firm typu startup opiera się przede
wszystkim na koncepcji dzielenia się wiedzą i doświadczeniem, co wpływa na tworzenie wyjątkowej przestrzeni
sprzyjającej powstawaniu innowacyjnych projektów.
Szacuje się, że w Kanadzie aktualnie działa ok. 7 tysięcy startupów. Skoncentrowane są one głownie w branżach
IT/ICT, zielonych technologii, biotechnologii, robotyki, usług finansowych, komunikacji i mediów interaktywnych.
3
Kanada to państwo przyjazne startupom. Pokazuje to prestiżowy raport projektu Startup Genome: The 2015
Global Startup Ecosystem Ranking – na liście 20 czołowych ekosystemów rozwoju startupów znalazły się trzy
kanadyjskie miasta: Toronto, Vancouver i Montreal.
Podobnie jak USA, Kanada również ma własną dolinę krzemową, a dokładnie Silicon Valley North. Tak
potocznie nazywana jest stolica Kanady – Ottawa, która podobnie jak San Francisco skupia największe firmy
związane z najnowszymi technologiami. Silicon Valley North stanowi swojego rodzaju biznesowy ekosystem
zbudowany wokół Carleton University, który polega na rozwijaniu społeczności zachęcającej do otwartej
współpracy, przedsiębiorczości i możliwe szybkiej globalizacji swojego startupu. Zakłada odrzucenie
tradycyjnego schematu pojedynczej, samotnej firmy dążącej do zysku na rzecz wykorzystania potencjału
zbiorowości. W Ottawie swoje siedziby maja takie firmy jak: 3M, Adobe Systems, Bell Canada, Nortel, Corel,
Mitel, czy Cognos.
Ponadto znajdujące się w prowincji Ontario Toronto Waterloo Corridor jest integralną częścią drugiego co do
wielkości w Ameryce Północnej klastra ICT/IT (obok Kalifornii). Jest domem dla 30% studentów w Kanadzie i 21%
ludności całego kraju. Toronto Waterloo Corridor mieści ponad 1000 firm, w których zatrudnienie znajduje ok.
280 tys. osób i jest miejscem gdzie rodzą się najpopularniejsze kanadyjskie startupy.
Duży potencjał wzrostu mają również startupy naukowe. W II edycji zawodów łazików marsjańskich European
Rover Challenge 2015 zorganizowanych w Polsce w Regionalnym Centrum Naukowo-Technologicznym w
Podzamczu k. Chęcin (woj. świętokrzyskie), zwycięstwo odniosła zarówno kanadyjska jak i polska ekipa. W
klasyfikacji głównej I miejsce w zawodach zajął zespół z kanadyjskiego University of Saskatchewan. Na drugim
miejscu uplasował się #next Team- drużyna z Politechniki Białostockiej. Trzecie miejsce również należało dla
Kanadyjczyków z McGill Robotics, montrealskiego McGill University.
Sposoby finansowania startupów
Głównymi metodami finansowania działalności biznesowej typu startup na wczesnym etapie rozwoju są:
Akceleratory - organizacje wspierające młode firmy, które powstały poza ich strukturami. Programy
akceleracyjne trwają kilka miesięcy, a wybrane zespoły otrzymują w ich ramach między innymi miejsce do pracy,
wsparcie mentorów i pomoc w pozyskiwaniu kapitału w zamian za niewielkie udziały.
Inkubatory - instytucje wspierające przedsiębiorczość, które z reguły wspierają na podobnych zasadach jak
akceleratory, ale oferują zazwyczaj znaczny wkład finansowy w zmian za większe udziały.
Czym się różnią?
W inkubatorze biznesu startupy mogą pracować nad pomysłem od zera i uzyskać od organizatorów wsparcie
finansowe i merytoryczne na długi czas. Inkubator udostępnia przestrzeń i kapitał osobom, które dopiero co
zaczęły swoją przygodę z biznesem oraz daje możliwość korzystania z pomocy specjalistów. Programy oferowane
przez inkubatory zwykle nie mają z góry określonej długości trwania, dzięki temu ich uczestnicy często
koncentrują się na uzupełnianiu swojej biznesowej wiedzy i analizowaniu sensowności swojego pomysłu z każdej
możliwej perspektywy.
W programach akceleracyjnych można uzyskać podobne wsparcie jak w inkubatorach, ale trwają one
stosunkowo krótko (zwykle kilka miesięcy), są intensywne, a ich celem jest przygotowanie firmy do szybkiego
rozwoju i dalszej ekspansji. Oferują stojącym za projektem zespołom przestrzeń do pracy, kapitał, kontakty i
trening w zamian za skromne udziały.
4
W Kanadzie wiodącymi programami oferującymi wsparcie oraz szansę pozyskania kapitału zalążkowego,
potrzebnego do wyprowadzenia świeżo powołanego przedsiębiorstwa na właściwe tory są:
■
■
■
Startup Canada – http://www.startupcan.ca
Canadian Acceleration and Business Incubation (CABI) – http://cabi.ca
Canada’s Startup Visa Program – http://www.cic.gc.ca/english/immigrate/business/startup/
Startup Canada
Najważniejszą organizacją zrzeszającą kanadyjskie startupy, założoną w maju 2012 roku, jest Startup Canada
http://www.startupcan.ca. Jej misją jest identyfikacja i likwidacja barier ograniczających rozwój małych,
innowacyjnych firm w Kanadzie oraz wspieranie działań legislacyjnych na rzecz budowania przyjaznego
środowiska startupowego. Organizacja zrzesza ponad 85 tys. członków i 400 podmiotów wsparcia biznesowego.
Wparła ponad 20 tys. przedsiębiorców i współpracowała bezpośrednio z ponad 5 tys. startupów. Pomaga również
w pozyskiwaniu przestrzeni do prowadzenia działalności gospodarczej. W ciągu zaledwie 3 lat działalności
zapoczątkowała ponad 20 społeczności startupów (community hubs) na terenie całej Kanady. Flagowym
programem Startup Canada jest Startup Canada Communities http://www.startupcommunities.ca wspierający
rozwój przedsiębiorczości, począwszy od usług konsultingowych, szkoleń, wsparcia mentorów po łączenie w
grupy pomysłodawców startupów oraz środowisko inwestorów. Od 2013 roku powstało łącznie 20 społeczności
zróżnicowanych pod względem poziomu dojrzałości startupów, wielkości sieci społecznej czy sektora przemysłu.
Canadian Acceleration and Business Incubation (CABI)
Wspiera współpracę i wymianę informacji pomiędzy akceleratorami, inkubatorami oraz Rządem Kanady oferując
swoim członkom usługi biznesowe w zakresie:
■
■
■
■
■
Akredytacji – CABI określa i ustala międzynarodowe standardy jakości świadczonych usług, w tym procedury
dotyczące ochrony własności intelektualnej czy zasad zachowania poufności i bezpieczeństwa pomysłodawcy
Certyfikacji – pomoc w spełnianiu standardów związanych z programem wizowym Startup Visa
Partnerstwa – CABI wspiera współpracę inkubatorów i akceleratorów lokalnych jak i międzynarodowych,
zarówno w sektorze publicznym, jak i państwowym
Szkoleń – zapewnia cykle szkoleń, konferencji, seminariów i warsztatów mających na celu rozwój inkubatorów
przedsiębiorczości oraz akceleratorów
Doradztwa – konsultacje ekonomiczne, porady prawne i patentowe
Partnerami Canadian Acceleration and Business Incubation (CABI) są między innymi firmy: Gowlings
http://www.gowlings.com, Price Waterhouse Cooper http://www.pwc.com, Hub International Sinclair
Cockburn http://www.scfg.ca, Decision.io https://decision.io, Grand and Toy https://www.grandandtoy.com,
Provincial Lab Systems http://provinciallabsystems.com, The Evidence Network
http://www.theevidencenetwork.com, oraz Rząd Federalny Kanady https://concierge.innovation.gc.ca.
Największe kanadyjskie programy w ramach inkubatorów i akceleratorów specjalizujących się m.in. w tworzeniu
dedykowanych produktów informatycznych, w tym aplikacji mobilnych i oprogramowaniach na bazie rozwiązań
internetowych to:
TORONTO
Creative Destruction Lab (CDL) – http://www.creativedestructionlab.com
5
Trwający 9 miesięcy program poświęcony projektowaniu skalowalnej architektury aplikacji. CDL nie pobiera
kapitału od firmy w zamian za udział w projekcie.
The Founder Institute – http://fi.co
Największy na świecie akcelerator biznesu (obecny w ponad 100 krajach) prowadzi programy edukacyjne dla
przyszłych przedsiębiorstw, które pod okiem mentorów z całego świata, poznają tajniki tworzenia firm
technologicznych.
The Next 36 – http://www.thenext36.ca
Program dla studentów oferujący wsparcie finansowe w wysokości 50 000 CAD kapitału inwestycyjnego
Ryerson Digital Media Zone – http://dmz.ryerson.ca
Program dla studentów Uniwersytetu Ryerson oraz firm zewnętrznych gwarantujący pozostanie własności
intelektualnej jej pomysłodawcom.
The Business Accelerator Program (BAP) – https://www.marsdd.com/bap/
Oferuje szereg programów i usług mających na celu przyspieszenie tempa rozwoju nowych startupów w prowincji
Ontario.
MaRS – https://www.marsdd.com/
Oferuje szeroki zakres usług w dziedzinie doradztwa branżowych ekspertów, między innymi w zakresie rozwoju
biznesu i technologii, finansowania i struktury kapitałowej, strategii rozwoju przedsiębiorstwa oraz pitchingu
(prezentacji własnego projektu), a także dostęp do fundatorów, klientów, kluczowych partnerów oraz bieżących
badań rynku. Usługi MaRS świadczone są przez specjalistów i analityków z doświadczeniem w branży IT/ICT,
oprogramowania, telekomunikacji, biotechnologii, zielonych technologii, produktów farmaceutycznych oraz
opieki zdrowotnej. Organizacja udostępnia startupom biura, przestrzeń konferencyjną oraz laboratoryjną.
Ponadto MaRS oferuje programy finansowania startupów https://www.marsdd.com/funding/ takie jak:
■
■
■
Embark Funding – pomoc w znalezieniu miejsca na rozwój i finansowanie startupu na terenie prowincji
Ontario dla osób w wieku 22-29 lat w kwocie do 20 000 CAD. Wymagany wkład własny to 2500 CAD lub 12,5%
wnioskowanej kwoty na okres 6 miesięcy.
Embedded Executive Funding – program wsparcia finansowego w kwocie do 50 000 CAD dla startupów w
ostatniej fazie rozwoju z prowincji Ontario. Przedstawiciel musi posiadać wkład własny do 15 000 CAD lub 30%
wnioskowanej kwoty na okres 6 miesięcy.
The Investment Accelerator Fund (IAF) - fundusz pomaga budować i wzmacniać firmy oparte na czystych
technologiach, ICT, firmy z dziedziny opieki medycznej i nauk przyrodniczych. IAF inwestuje do 500 000 CAD w
startupy na wczesnym etapie ich rozwoju, które mają potencjał, aby być światowymi liderami w swojej
dziedzinie i zapewnią trwałe korzyści ekonomiczne prowincji Ontario.
MaRs oferuje także dostęp do aktualizowanego 24 godz. na dobę portalu Funding Portal
https://www.marsdd.com/funding/search/ za pomocą, którego można uzyskać dostęp do ponad 4500 federalnych
i prowincjonalnych programów rządowych, funduszy dla przedsiębiorstw, organizacji non-profit, organizacji
charytatywnych i instytucji badawczych.
MISSISSAUGA
Research Innovation Commercialization (RIC) Centre – http://riccentre.ca
6
Centrum innowacji powstałe w 2014 r. we współpracy z Xerox Research Centre of Canada, które za
sfinansowanie części inwestycji nie oczekuje procentowego udziału w zyskach firmy.
OTTAWA
Invest Ottawa: The Ottawa Centre for Regional Innovation (OCRI) – http://investottawa.ca
Akcelerator, założony w 2011 roku, który wspiera startupy w Ottawie.
WATERLOO
Accelerator Centre – http://investottawa.ca
Centrum zapewnia osobie prowadzącej działalność gospodarczą całą infrastrukturę potrzebną do prowadzenia
własnej firmy, a także dostęp do biura.
Communitech Hub – https://www.communitech.ca
Wspomaga proces rozwoju startupów z branży oprogramowania i technologii mediów cyfrowych, w szczególności
w zakresie ich komercjalizacji.
Communitech: Rev – http://www.communitech.ca/rev/
6-miesięczny program oferuje możliwość wygrania wysokiej nagrody finansowej dla najlepszych startupów.
UW Velocity – http://velocity.uwaterloo.ca
Program wspierania startupów skierowany dla studentów Uniwersytetu w Waterloo.
ST. CATHARINES
Generator at One – http://www.thegeneratoratone.com
Oferuje współpracę w zakresie poszukiwania innowacyjnych projektów, opiekę mentorów, dostęp do
najnowszych technologii, wykładów i seminariów dla firm z branży interaktywnych usług multimedialnych.
MONTREAL
FounderFuel – http://founderfuel.com
12-tygodniowy program dla startupów z branży aplikacji mobilnych i internetowych. W ramach programu zespół
otrzymuje finansowanie w wysokości 10 000 CAD plus dodatkowe 5 000 CAD dla współzałożyciela w zamian za
6% udział kapitału w spółki.
EDMONTON
7
Flightpath​ – http://www.startupedmonton.com
Zapoczątkowany w 2012 r. program skupia się na startupach z branży oprogramowań i technologii mediów
cyfrowych.
VANCOUVER
GrowLab – http://www.highline.vc
4-miesięczny program, w którym startupy otrzymują wsparcie finansowe w wysokości 20 000 i 25 000 CAD w
zamian za 5 do 10 % udziału w kapitale spółki.
W ramach CABI funkcjonuje także Food Business Incubators International (FBII) –
http://cabi.ca/about/food-incubation/. Wspiera on rozwój nowych technologii żywności oraz optymalizację
procesów jej przetwarzania i utrwalania. Stowarzyszenie jest otwarte na wszystkie inkubatory związane z branżą
spożywczą niezależnie od ich wielkości, funkcji lub lokalizacji.
Startupy często uzyskują wsparcie od parków technologicznych, których głównym celem jest wspieranie
rozwoju przedsiębiorstw działających w szczególności w branżach innowacyjnych oraz oferujących
zaawansowane technologicznie produkty bądź usługi. Parki technologiczne, działając pomiędzy biznesem a
ośrodkami naukowymi, są efektywnym narzędziem transferu i wykorzystania nowoczesnych technologii, mogą
zapewnić rodzącym się firmom przestrzeń do prowadzenia działalności gospodarczej (powierzchnia biurowa,
magazyny, hale produkcyjne), udostępniają szereg usług wspierających ich działalność (księgowość, marketing),
pośredniczą w kontaktach między środowiskiem akademickim a ludźmi biznesu, dostarczają usługi doradcze
związane z transferem i komercjalizacją wiedzy. Zwykle park technologiczny na swoim terenie mieści inkubator
technologiczny.
Lista parków technologicznych działających na terenie Kanady dostępna jest na stronie Backbone Magazine's
pod adresem:
http://www.backbonemag.com/Tech-Resources-for-Companies-in-Canada/accelerators-and-incubators.aspx
Istnieją również międzynarodowe programy wsparcia dla Kanadyjskich startupów:
■
■
■
■
500 Startups – http://500.co
TechStars – http://www.techstars.com
Y Combinator – http://www.ycombinator.com
Startup Chile – http://startupchile.org
Canada’s Startup Visa Program
Canada’s Startup Visa Program to pierwszy tego typu projekt na świecie. Program nazywany jest „potężną
inicjatywą, która ma przyciągnąć jednostki z wielkim potencjałem”. Daje on zagranicznym przedsiębiorcom
możliwość otrzymania stałego pobytu w Kanadzie oraz dostęp do grona partnerów, którzy ułatwią im poruszanie
się po prawnych aspektach prowadzenia działalności w tym kraju.
Aby otrzymać możliwość stałego pobytu, zagraniczni przedsiębiorcy muszą przedstawić swój projekt jednej z
grup inwestorskich desygnowanych przez Rząd Kanadyjski. Może to być inkubator przedsiębiorczości, program
akceleracyjny lub zabezpieczenie finansowe od tzw. „Anioła Biznesu”, czyli od osoby prywatnej posiadającej
8
znaczne środki finansowe lub od funduszu Venture Capital.
Organizacje biorące udział w programie:
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
Canada Accelerator Co (HIGHLINE)– http://www.highline.vc
Communitech-Hyperdrive – https://www.communitech.ca
Empowered Startups Ltd.– http://www.empoweredstartups.com
Extreme Innovations – http://extremeinnovations.com
Founder Fuel – http://founderfuel.com
INcubes Inc. – http://incubes.ca
Innovacorp – http://innovacorp.ca
Innovate Calgary – http://www.innovatecalgary.com
Innovate Niagara Media Cluster – http://innovateniagara.com
LaunchPad PEI Inc. – http://launchpadpei.com
Planet Hatch – http://planethatch.com
Ryerson Futures Inc.– http://www.ryersonfutures.ca
Toronto Business Development Centre – http://www.tbdc.com
Waterloo Accelerator Centre – http://acceleratorcentre.com
Listę inwestorów znaleźć można na stronie – http://www.immigration.ca/en/start-up-visa-program.html.
Wnioskodawcy muszą być gotowi do udzielenia szczegółowych informacji dotyczących potencjału ich
przedsięwzięcia. Wniosek powinien zawierać szczegółowy biznes plan, dokumenty finansowe, biografię
założyciela(i) oraz inne istotne informacje wymagane w procesie aplikacji. Z programu Canada’s Startup Visa
korzystać mogą indywidualni przedsiębiorcy lub zespół do pięciu osób.
Dla zainteresowanych CABI na swojej stronie udostępnia formularz zgłoszeniowy – https://suvcabi.decision.io/forms/suv-cabi-expression-of-Interest
Canada’s Startup Visa Program zakłada:
■
■
■
■
2750 wiz rocznie dla twórców startupu i ich rodzin
75 000 CAD kapitału inwestycyjnego w przypadku „anioła biznesu” lub 200 000 CAD z funduszu Venture
Capital
brak zagrożenia deportacją w przypadku porażki biznesowej
wymóg posiadania środków na utrzymanie (aż do czasu, kiedy biznes zacznie przynosić zyski)
Program jest zdaniem jego projektodawców nowatorski, ponieważ jako pierwszy na świecie oferuje
przedsiębiorcom z kapitałem status stałego rezydenta, w przeciwieństwie do innych krajów, gdzie przedsiębiorcy
dostają jedynie wizy tymczasowe.
Venture Capital
Venture Capital (VC) to średnio- i długoterminowe inwestycje w innowacyjne przedsiębiorstwa niepubliczne
znajdujące się we wczesnych fazach rozwoju (obarczone wysokim ryzykiem niepowodzenia inwestycji) połączone
ze wsparciem menedżerskim (w zakresie optymalizacji procesów biznesowych czy podniesienia jakości
zarządzania), prowadzone przez wyspecjalizowane podmioty, Celem inwestycji VC jest osiągnięcie zysku
wynikającego z przyrostu wartości przedsiębiorstwa przez odsprzedaż jego akcji lub udziałów po upływie
określonego okresu.
Inwestorów tego typu aktywnych w Kanadzie zrzesza Canadian Venture Capital and Private Equity
9
Association (CVCA) – http://www.cvca.ca. CVCA zrzesza ponad 200 członków korporacyjnych i 1000
indywidualnych w tym 30% inwestorów Venture Capital, 23% private equity oraz 27% usługodawców.
Stowarzyszenie jest otwarte dla osób, firm (w tym również międzynarodowych) i instytucji zainteresowanych w
rozwój sektora private equity / venture capital na terenie Kanady.
Seed Capital
Seed Capital (kapitał zalążkowy) to kolejny rodzaj inwestycji w podmioty znajdujące się w bardzo wczesnym
stadium rozwoju lub w startupy nieposiadające udokumentowanej listy osiągnięć. Kapitał zalążkowy oznacza
finansowanie przekazywane na prowadzenie badań, ocen i stworzenie koncepcji początkowej, poprzedzającej
fazę rozruchu. Fundusze zalążkowe stanowią podgrupę większej grupy funduszy, jakimi są na przykład fundusze
Venture Capital. W Kanadzie tego typu formy finansowania często organizowane są poprzez mniejsze programy
dostępne regionalnie w poszczególnych prowincjach: na przykład w Kanadzie Atlantyckiej (Nowy Brunszwik,
Nowa Szkocja, Nowa Fundlandia, Labrador, Wyspa Księcia Edwarda) program Seed Capital Initiative –
http://www.ic.gc.ca/eic/site/054.nsf/eng/00007.html lub w samej Nowej Szkocji program Seed Capital Program
– http://ceed.ca/get-started/start-a-business/
Business Angels
Anioł Biznesu to zamożna osoba, która przeznacza kapitał na finansowanie przedsięwzięć będących w bardzo
wczesnych fazach rozwoju w zamian za udziały w tych przedsięwzięciach. W przeciwieństwie do funduszy
Venture Capital, które zarządzają pulą środków innego grona kapitałodawców, anioł biznesu inwestuje kapitał
własny. Często aniołami biznesu są przedsiębiorcy czy nawet artyści inwestujący część swojego kapitału w
biznes, który uznali za ciekawy.
W Kanadzie podmioty tego typu zrzesza Angel One Investor Network http://angelonenetwork.ca, który
ułatwia startupom szukającym kapitału zalążkowego kontakt z potencjalnymi inwestorami. Obszerną listę
kanadyjskich aniołów biznesu możemy znaleźć pod adresem: https://angel.co oraz na stronie kanadyjskiego
magazynu Backbone Magazine's:
http://www.backbonemag.com/Tech-Resources-for-Companies-in-Canada/angels-and-investors.aspx.
Crowdfunding
Crowdfunding to forma finansowania startupów przez społeczność, która jest lub zostanie wokół tych projektów
zorganizowana. Przedsięwzięcie jest w takim przypadku finansowane poprzez dużą liczbę drobnych,
jednorazowych wpłat dokonywanych przez osoby zainteresowane projektem. Upowszechnienie internetu
pozwala na łatwe informowanie o projektach i tworzenie wokół nich społeczności, co przyczyniło się do rozwoju
zjawiska crowdfundingu. Określenie to jest zwykle używane w odniesieniu do zbiórek prowadzonych na
stworzonych w tym celu platformach internetowych, rzadziej przy pomocy serwisów społecznościowych lub
blogów.
Tego typu formę finansowania startupów wspiera The National Crowdfunding Association of Canada
(NCFA Canada) http://ncfacanada.org, która zrzesza ponad 1300 członków i ściśle współpracuje z
przedsiębiorcami, Rządem Kanadyjskim oraz środowiskiem akademickim w celu wzmocnienia pozycji
crowdfundingu w Kanadzie.
W całej Kanadzie każdego tygodnia odbywa się kilkadziesiąt spotkań, wydarzeń networkingowych, które są
doskonałą okazją do poznania osób odnoszących sukcesy w różnych branżach, umożliwiają wymianę
10
doświadczeń z ludźmi biznesu. Informacje na temat tych wydarzeń można znaleźć na portalach:
Meetup – http://www.meetup.com i Eventbrite – https://www.eventbrite.ca
Rządowe wsparcie dla startupów
W celu poprawy dostępu finansowania dla małych przedsiębiorstw Rząd Kanadyjski opracował program Canada
Small Business Financing Program – https://www.ic.gc.ca/eic/site/csbfp-pfpec.nsf/eng/h_la02855.html.
Oferuje on firmom oraz startupom o rocznych dochodach brutto poniżej 10 mln CAD kredyty inwestycyjne w
wysokości do 1 mln CAD. Podstawowym kryterium programu jest limit 350 tys. CAD na zakup lub inwestycje w
środki trwałe lub leasing nieruchomości oraz zakup nowego lub używanego wyposażenia.
Aby pomóc małym i średnim przedsiębiorstwom Rząd Kanady poszerzył również usługi oferowane przez agencje
rządowe. Business Development Bank of Canada (BDC) oferuje małym przedsiębiorstwom pożyczkę BDC
Small Business Loan https://www.bdc.ca/EN/financing/business-loans/Pages/small-business-loan.aspx na
rozwój przedsięwzięcia w wysokości do 50 000 CAD.
W prowincjach Kanady Atlantyckiej (Nowy Brunszwik, Nowa Szkocja, Nowa Fundlandia i Labrador oraz Wyspa
Księcia Edwarda) istnieje rządowy program Seed Capital Initiative zapewniający wsparcie kanadyjskim
startupom z różnych sektorów, nie tylko nowych technologii. Wymogiem otrzymania wsparcia jest wiek poniżej
35 lat (powyżej tego wieku finansowane jest jedynie samo rozpoczęcie nowej działalności gospodarczej).
Wsparcie obejmuje kwotę 20 tys. CAD w formie pożyczki zwrotnej i 2 tys. CAD pożyczki bezzwrotnej
przeznaczonej na specjalistyczne szkolenie i doradztwo biznesowe. Więcej informacji pod adresem:
http://www.acoa-apeca.gc.ca/eng/ImLookingFor/ProgramInformation/Pages/ProgramDetails.aspx?ProgramID=3
Pozostałe programy oraz dotacje rządowe oferują poniższe instytucje:
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
BioTalent Canada – http://www.biotalent.ca
Canadian Innovation Commercialization Program (CICP) –
http://actionplan.gc.ca/en/initiative/canadian-innovation-commercialization-program
CEFRIO – http://www.cefrio.qc.ca
Centre for Enterprise and Innovation – http://www.cised.ca
The Funding Portal – https://fundingportal.com
Global Commerce Support Program (GCSP) –
http://tradecommissioner.gc.ca/funding-financement/index.aspx?lang=eng
Industrial Research Assistance Program (IRAP) – http://www.nrc-cnrc.gc.ca/eng/irap/index.html
MaRS – https://www.marsdd.com
Mitacs – https://www.mitacs.ca
Scientific Research and Experimental Development (SR&ED) Tax Incentive Program –
http://www.cra-arc.gc.ca/txcrdt/sred-rsde/menu-eng.html
Informacje na temat wszystkich dotacji, pożyczek oraz finansowania sektora prywatnego i publicznego dostępne
są na rządowej stronie Canada Business Network: https://www.canada.ca/en/services/business/grants.html
Pozarządowe programy wspierające startupy
Organizacja pozarządowa Futurpreneur Canada oferuje tzw.: Futurpreneur Canada Startup Program
polegający na finasowaniu oraz doradztwie dla osób, w przedziale wiekowym od 18 do 39 lat, chcących
rozpocząć działalność gospodarczą na terenie Kanady http://entreprisescanada.ca/eng/program/2565/
11
Dla osób w przedziale wiekowym 18-34 lat:
■
■
■
■
Kredyt w wysokości do 15 000 CAD na okres pięciu lat
Odsetki naliczane według podstawowej stopy procentowej CIBC + 3 %
Naliczanie odsetek tylko w pierwszym roku działalności
Brak naliczania kar w przypadku wcześniejszej spłaty
Dla osób w przedziale wiekowym od 35 do 39 lat:
■
■
■
■
■
Kredyt do 45 000 CAD
Spłata odsetek tylko w pierwszym roku działalności
Odsetki naliczane według zmiennej stopy procentowej BDC + 5%
Raz na rok program umożliwia nadpłacenie 15 % kwoty należnej bez ponoszenia dodatkowych kosztów
Wnioskodawca musi posiadać minimalny wkład w wysokości 10%
Więcej informacji na temat programu znajduje się na stronie Canada Business Network pod adresem:
http://entreprisescanada.ca/eng/program/2565/
Organizacja Futurpreneur Canada wsparła już 8 000 młodych przedsiębiorców, przyczyniła się do powstania 6
400 nowych biznesowych inicjatyw i stworzyła ponad 31 000 nowych miejsc pracy.
Prawne aspekty rozpoczynania działalności gospodarczej w Kanadzie
Przepisy prawa kanadyjskiego organizowane są inaczej niż w Polsce, a największe różnice sprowadzają się do
decentralizacji władzy ustawodawczej w Kanadzie w przeciwieństwie do centralizacji w Polsce. W odniesieniu
m.in. do startupów formalno-prawne ramy działalności jednostek w Kanadzie na poziomie federalnym
regulowane są na podstawie aktu: Canada Business Corporations Act (R.S., 1985, c. C-44). Zgodnie z
obowiązującymi przepisami działalność gospodarcza w Kanadzie może być prowadzona przez indywidualnych
przedsiębiorców oraz firmy w jednej z form organizacyjnych takich jak: przedsiębiorca (Sole Proprietorship),
spółka (Partnership), korporacja (Corporation). Dodatkowe regulacje prawne na temat działalności gospodarczej
w Kanadzie podlegają ustawodawstwie każdej z prowincji. Poszczególne prowincje, a tym samym znajdujące się
w nich miasta, instytucje ustalają swoje prawa, zasady i regulaminy.
Informacje na temat prowadzenia działalności gospodarczej w Kanadzie znajdują się na stronach:
■
■
■
WPHI w zakładce ABC Biznesu – Kalejdoskop Firmowy: https://canada.trade.gov.pl/pl/rodzaje-spolek-i-ch-rejestracja/kalejdoskop-firmowy
Innovation, Science and Economic Development Canada:
http://www.ic.gc.ca/eic/site/icgc.nsf/eng/h_07097.html?Open&src=mm2#ic-sub-menu
Canada Business http://www.canadabusiness.ca/eng/page/2749/
Chcąc rozpocząć działalność gospodarczą w Kanadzie warto skorzystać z usług ekspertów, prawników
specjalizujących się m.in. w prawie nowoczesnych technologii, znających w praktyce kanadyjski ekosystem
startupowy. Warto zasięgnąć opinii adwokata w celu uzyskania porady na temat struktury podatkowej, prawa
własności intelektualnej czy rodzaju zawieranych umów opartych na miejscowym prawie.
Uruchomiony przez firmę Dentons Canada LLP program Dentons Canada Startup
http://www.dentons.com/en/whats-different-about-dentons/connecting-you-to-talented-lawyers-around-the-globe
/news/2013/november/dentons-canada-gives-startups-a-helping-hand jest adresowany do młodych
przedsiębiorców, działających na rynku nowoczesnych technologii. Unikalność programu przejawia się w
sposobie działania, polegającym na zapewnieniu uczestnikom indywidualnego, dostosowanego do ich potrzeb i
możliwości wsparcia, przy równoczesnym dostępie do zasobów jednej z największych, globalnych firm
12
prawniczych.
Program oferuje:
■
■
Kompleksowe wsparcie, umożliwiające zabezpieczenie interesów uczestników Dentons Canada Startup
Program w następujących obszarach: zakładania działalności gospodarczej, własności intelektualnej oraz prawa
do wypracowanych pomysłów i wynalazków, negocjacji i zawierania umów z partnerami biznesowymi oraz
inwestorami.
Możliwość kontaktów z inwestorami, funduszami Venture Capital oraz menedżerami aktywnymi w sektorze
nowych technologii, zarówno w Kanadzie, jak i wiodących ośrodkach technologicznych, w których
zlokalizowane są biura Dentons – od Doliny Krzemowej, San Francisco przez Nowy Jork, Londyn, Berlin,
Moskwę, Pekin oraz Warszawę.
Ochrona własności przemysłowej
Za politykę ochrony własności przemysłowej w Kanadzie odpowiada Federalne Ministerstwo Przemysłu –
Industry Canada poprzez swoje biuro Canadian Intellectual Property Office (CIPO):
http://www.ic.gc.ca/eic/site/cipointernet-internetopic.nsf/eng/Home. Znaleźć tam można szczegółowe informacje
dotyczące właściwych aktów prawnych oraz zasad i procedur rejestracji (wraz z drukami i podanymi opłatami):
■
■
■
■
Patentów
Znaków handlowych (Trademark)
Prawa powielania (Copyright)
Wzornictwa przemysłowego (Industrial designs)
Poprzez stronę internetową CIPO istnieje możliwość bezpłatnego dostępu on-line do baz danych
zarejestrowanych w Kanadzie patentów oraz znaków handlowych.
W związku z faktem, iż procedura uzyskiwania patentu w Kanadzie jest kompleksowa, CIPO rekomenduje
zatrudnienie agentów patentowych posiadających licencję kanadyjskiego organu patentowego. Szczegółowe
informacje na ten temat znajdują się na stornie internetowej CIPO.
Ważne kontakty
Start-up Canada
Phone: +1 613 627-0787
Web: http://www.start-upcan.ca/
Email: [email protected]
Start-up Canada Communities
Web: http://www.start-upcommunities.ca/
Email: [email protected]
13
Start-up Ottawa
Web: http://www.start-upottawa.ca/
Start-up Montreal
Web: http://www.start-upmontreal.net/
Email: [email protected]
Start-up Toronto
Web: http://start-uptoronto.org/
Canada's Start-up Visa Program
Web: http://www.cic.gc.ca/english/immigrate/business/start-up/
Canadian Acceleration and Business Incubation (CABI)
Phone: +1 647-345-5566
Email: [email protected]
Web: www.cabi.ca
Futurpreneur Canada
Phone: +1 866 646 2922
Email: [email protected]
Web: http://www.futurpreneur.ca/
Dentons Canada LLP
Phone: +1 416 863 4511
Email: [email protected]
Web: http://www.dentons.com/en/global-presence/canada.aspx
Canadian Intellectual Property Office
Phone: +1 819-934-0544
14
Web: http://www.ic.gc.ca/eic/site/cipointernet-internetopic.nsf/eng/home
Dodatkowe źródła:
Government of Canada, Canada Business Network, Statistics Canada, CanadaOne, The Canadian Business Journal
Publikacja przygotowana przez Magdalenę Czerwińską (WPHI Konsulatu RP w Montrealu)
15