docPrzepisy regulujące obrót gazem ziemnym
download 
Reklamacja Transkrypt
Przepisy regulujące obrót gazem ziemnym
Przepisy regulujące obrót gazem ziemnym – stan aktualny i projektowany Łukasz Szatkowski radca prawny Weil, Gotshal & Manges 26 czerwca 2013 r. Footer / document number goes here Sektor gazowy w Polsce Najmniej zliberalizowana spośród wszystkich branż energetycznych. energetycznych Poważne zaległości we wdrażaniu prawa unijnego, kary Komisji Europejskiej. Specyfika związana z monopolem PGNiG, źródłami zaopatrzenia (import) oraz geopolityką gazu. Weil, Gotshal & Manges 2 Ramy prawne funkcjonowania gazowego w Unii Europejskiej rynku Podstawowym zbiorem aktów prawa europejskiego określającym zasady funkcjonowania europejskiego rynku gazu jest tzw. trzeci pakiet liberalizacyjny, w skład którego wchodzą: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego i uchylająca dyrektywę 2003/55/WE (Dyrektywa Gazowa); Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 715/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowej gazu ziemnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1775/2005 (Rozporządzenie 715/2009). Weil, Gotshal & Manges 3 Ramy prawne funkcjonowania gazowego w Unii Europejskiej rynku Polska ma duże problemy z implementacją prawa europejskiego. Celem uchwalenia małego trójpaku energetycznego jest przede wszystkim dostosowanie przepisów polskich do prawa UE, aby uniknąć kar za niewdrożenie dyrektyw o odnawialnych źródłach energii a także dyrektywy gazowej, energii, gazowej możliwe kary to nawet 80 tys. euro dziennie. 20 czerwca 2013 r. Komisja j Europejska j wydała y oświadczenie, że w związku z regulowaniem przez Polskę cen gazu dla odbiorców innych niż gospodarstwa domowe postanawia pozwać Polskę p ę p przed Trybunał y UE za brak implementacji p j dyrektywy gazowej. Mały trójpak dotyczy tylko palących kwestii. Weil, Gotshal & Manges 4 Ramy prawne funkcjonowania gazowego w Polsce rynku Prawo energetyczne. Ustawa o zapasach. zapasach Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego. Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie paliwami gazowymi. Instrukcje ruchu i eksploatacji sieci operatora systemu przesyłowego i operatora systemu dystrybucyjnego. Weil, Gotshal & Manges 5 Planowane zmiany Mały i duży trójpak energetyczny Pierwotnie Ministerstwo Gospodarki prowadziło projekt wprowadzenia trzech nowych ustaw zwanych trójpakiem – prawo energetyczne, prawo gazowe oraz ustawa o odnawialnych źródłach energii. Te trzy ustawy miały zastąpić dotychczasowe prawo energetyczne, dostosować je do wymogów UE i wymagań nowoczesnej energetyki oraz wprowadzić nowy system wsparcia OZE. Zmianyy p prawa w związku ą z uchwaleniem tych y trzech ustaw również realizują wymagania dyrektywy energetycznej UE, którą Polska powinna wdrożyć już dawno temu. Polska nadal tych zmian nie wdrożyła. W celu uniknięcia sankcji KE grupa posłów przygotowała poselski projekt zmian obecnie obowiązującego prawa energetycznego, zgodnie z którym większość palących zmian związanych z implementacją prawa UE i uwzględnionych w projekcie "dużego trójpaku" przenosi się do obecnego prawa energetycznego. energetycznego Weil, Gotshal & Manges 6 Mały trójpak energetyczny Nowelizacja Prawa energetycznego. Stan w procesie legislacyjnym: 20 czerwca 2013 r. Sejm przegłosował nowelizację Prawa energetycznego, nowelizacja skierowana do Senatu. Podstawowy cel nowelizacji to uzupełnienie transpozycji do polskiego porządku prawnego m.in. trzech dyrektyw UE: 2009/72/WE dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej; 2009/73/WE dotyczącej y ą j wspólnych p y zasad rynku y wewnętrznego gazu ziemnego; 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze ź ód ł odnawialnych. źródeł d i l h Weil, Gotshal & Manges 7 Weil, Gotshal & Manges 8 Weil, Gotshal & Manges 9 Obligo giełdowe Dotyczy przedsiębiorstw zajmujących się obrotem paliwami gazowymi. Nie dotyczy przedsiębiorstw energetycznych obracających z zagranicą, które w danym roku mają prawo do przepustowości w punktach wejścia do kraju w wielkości mniejszej niż 10% sumy przepustowości y punktów wejścia p j do kraju j ((z wyjątkiem yją grup g p kapitałowych, p y , wszystkich jeżeli grupa przekracza 10%). Docelowo nie mniej niż 70% gazu ziemnego wysokometanowego. Przejściowo: od wejścia ustawy w życie do końca 2013 roku obligo wyniesie 30%, w pierwszej połowie 2014 roku – 50%, a do 1 lipca przyszłego roku – docelowe 70%. Obo ią ek sprzedaży Obowiązek spr edaż na giełdach towarowych to aro ch lub l b na rynku r nk organizowanym przez podmiot prowadzący w Polsce rynek regulowany. Weil, Gotshal & Manges 10 Wyłączenia: gaz ziemny stanowiący zapasy obowiązkowe; gaz ziemny wyprowadzany w danym roku z sieci przesyłowej w punktach wyjścia z krajowego systemu przesyłowego na połączeniach z systemami przesyłowymi innych państw, w ilości równej ilości gazu ziemnego wprowadzonego do sieci przesyłowej w tym roku; gaz ziemny sprzedawany operatorom systemów gazowych w celu realizacji ich zadań określonych w ustawie; gazu ziemnego wykorzystywanego na potrzeby własne. własne Sprawozdawczość: sprawozdanie z realizacji obowiązku jest przekazywane Prezesowi URE do 31 marca roku następnego; przedsiębiorstwo obracające gazem ziemnym z zagranicą przekazuje Prezesowi URE informacje o realizacji umów dotyczących zakupu gazu ziemnego z zagranicy (w tym o cenach i ilościach zakupionego gazu ziemnego) w terminie 30 dni od dnia zakończenia kwartału; Sankcje: ogólna sankcja dodana w art. art 56 prawa energetycznego (Art. (Art 56. 56 1. 1 Karze pieniężnej podlega ten, kto: (…) pkt 32) nie przestrzega obowiązków, o których mowa w art. 49a ust. 1 i 2, art. 49b ust. 1 oraz w art. 49c ust. 1). Weil, Gotshal & Manges 11 Zmiany w ustawie o giełdach towarowych Mały trójpak wprowadza również zmiany do ustawy o giełdach towarowych. Mają one na celu umożliwić przedsiębiorstwom energetycznym uzyskanie statusu członka giełdy towarowej i zawieranie transakcji na giełdzie na własny rachunek (będzie wymagane zatrudnienie maklera giełd towarowych). towarowych) W dotychczasowym stanie prawnym przedsiębiorstwa gazownicze mogą g gą zawierać transakcje j za p pośrednictwem domów maklerskich (wyłączono to ograniczenie). Weil, Gotshal & Manges 12 Uwolnienie taryf Prezes URE kończy prace nad komunikatem na temat uwolnienia cen gazu (komunikat ma się ukazać przed wejściem ustawy w życie jako komunikat warunkowy). W pierwszej kolejności zwolnienie ma dotyczyć ok. 100 największych gazu ziemnego, g , z których y każdy y zużywa y rocznie odbiorców g przynajmniej 2-2,5 mln m sześc. gazu. Planowany łączny wolumen uwalnianego spod zatwierdzonej przez Prezesa URE taryfy ma wynieść ok. 30 30-40% 40% krajowego zużycia. Powyższa ilość ma odpowiadać przejściowej wartości 30%, oraz zwiększać się wraz ze zwiększaniem się poziomu obliga. Weil, Gotshal & Manges 13 Uprawnienia właścicielskie Art. 12a. Minister właściwy do spraw gospodarki wykonuje uprawnienia Skarbu Państwa, Państwa określone w art. art 2 pkt 5 lit. a, art. 5a oraz art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. r o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa w stosunku do operatora p systemu y pprzesyłowego y g elektroenergetycznego g y g i operatora systemu przesyłowego gazowego. Weil, Gotshal & Manges 14 Wyłączna działalność operatora Nowy art. 4e1. U ł i przesyłania, Usługi ł i d t b ji magazynowania dystrybucji, i paliw gazowych, skraplania gazu ziemnego lub regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego mogą być świadczone wyłącznie, przez odpowiednio operatora systemu przesyłowego, przesyłowego operatora systemu dystrybucyjnego, operatora systemu magazynowania g y paliw g p gazowych, y , operatora p systemu skraplania gazu ziemnego lub operatora systemu połączonego. Weil, Gotshal & Manges 15 Rozdział działalności operatorskiej Brak nowych rozwiązań w zakresie podstawowych kwestii związanych z pełnieniem funkcji operatora systemu przesyłowego. Projekt utrzymuje możliwość wyznaczenia przez Prezesa URE operatora funkcjonującego w formie pełnego wydzielenia d i l i własnościowego ł ś i (f ll wonership (full hi unbundling) b dli ) lub l b niezależnego i l operatora systemu (Independent (I d d S System Operator). Dyrektywa 2009/73/WE zawiera bardziej precyzyjne ograniczenia powiązań personalnych stąd mały trójpak dokonuje dalszego wdrożenia jej wymogów. W przypadku operatora systemu przesyłowego obejmuje to w szczególności : zakaz pełnienia funkcji w organach uprawnionych do reprezentacji nadzorowania operatora systemu przesyłowego lub połączonego oraz pełnienia tych funkcji w przedsiębiorstwie energetycznym prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania lub obrotu energią elektryczną albo paliwami gazowymi; zakaz wywierania wiążącego wpływu i wykonywania innych praw względem przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się wytwarzaniem lub obrotem paliwami gazowymi; zakaz powoływania członków organów tych przedsiębiorstw. Określono również kryteria, jakie musi spełnić operator systemu magazynowania pozostający w strukturze przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo w celu zachowania niezależności od innych rodzajów działalności . W ślad za art. 10 dyrektywy y y y g gazowejj wprowadzono p dla operatora p systemu y przesyłowego p y g lub operatora p systemu y połączonego wymóg uzyskania od Prezesa URE certyfikatu niezależności. Przedsiębiorstwo, któremu przyznano certyfikat niezależności, jest obowiązane poinformować Prezesa URE o planowanych transakcjach lub działaniach, które mogą mieć wpływ na spełnianie przez to przedsiębiorstwo kryteriów niezależności (w terminie 14 dni od dnia podjęcia decyzji lub powzięcia wiadomości o tych transakcjach lub działaniach). Weil, Gotshal & Manges 16 Zmiana sprzedawcy gazu Określenie maksymalnego terminu trwania procedury zmiany sprzedawcy. Wprowadzenie dodatkowych obowiązków po stronie sprzedawców: udostępnienie zbioru praw konsumenta w swojej siedzibie oraz na swojej stronie internetowej (wzmocnienie prawa odbiorcy do rzetelnej informacji)/sprzedawca dostarcza odbiorcy końcowemu, kopię zbioru praw k konsumenta t oraz zapewnia i jego j publiczny bli d t dostęp; obowiązek informowania odbiorców o zmianie cen energii na jeden okres rozliczeniowy przed wprowadzeniem tej zmiany; sprzedawca ma obowiązek udostępnienia klientowi jego danych zużycia; w przypadku dokonania przez odbiorcę zmiany sprzedawcy, dotychczasowy sprzedawca zwalnia wykorzystywaną na rzecz tego odbiorcy zdolność s stemó systemów ga o ch (tzw. gazowych (t zasada asada plecaka), plecaka) która ma na celu cel uniemożliwienie ewentualnego blokowania zmiany sprzedawcy przez powołanie się na brak przepustowości styku sieci przesyłowej i dystrybucyjnej. Weil, Gotshal & Manges 17 Ułatwienia budowy magazynów gazu KPRM pracuje nad zmianą rozporządzenia OOŚ (rozporządzenie w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko). Planuje się zmianę katalogu inwestycji, które podlegają ocenie y na środowisko. oddziaływania Będzie łatwiej wybudować magazyn gazu. Rozporządzenie usuwa z katalogu zawsze oraz potencjalnie wpływających na środowisko: „tłocznie tłocznie lub stacje redukcyjne budowane, montowane lub przebudowywane przy istniejących instalacjach przesyłowych ropy, paliw i gazu”. Ro por ąd enie podwyższa Rozporządzenie pod żs a próg, próg od jakiego magazyny maga n ga gazu uznawane są za mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko (dotychczasowa pojemność 10 tys. m sześc. ma być zastąpiona progiem 200 000 ton). ton) Weil, Gotshal & Manges 18 Duży trójpak energetyczny Na duży trójpak energetyczny składa się m.in. nowe Prawo gazowe. Stan w procesie legislacyjnym: obecnie prace nad projektem z uwagi na uchwalanie małego trójpaku są w zawieszeniu. Kluczowe zmiany: wprowadzenie koncesji na sprzedaż gazu ziemnego zamiast obecnie obowiązującej koncesji na obrót gazem ziemnym; wzmocnienie i i kryteriów k ió niezależności i l ś i operatora systemu przesyłowego ł (wprowadzenie tzw. rozdzielności osobowej); przyznanie Ministrowi Gospodarki kompetencji do wykonywania nadzoru właścicielskiego ł ś i i l ki nad d operatorem t systemu t przesyłowego; ł wzmocnienie kryteriów niezależności operatora systemu dystrybucyjnego oraz operatora systemu magazynowania; skrócenie terminu na zmianę sprzedawcy do 3 tygodni, zgodnie z wymogami prawa Unii Europejskiej. Weil, Gotshal & Manges 19 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! Łukasz Szatkowski tel: +48 (22) 520 4241 e mail: [email protected] e-mail: lukasz szatkowski@weil com POWER RENEWABLES MINING OIL & GAS Weil, Gotshal & Manges ul. Emilii Plater 53 00-113 Warszawa tel: +48 (22) 520 4000 fax:+48 (22) 520 Weil, Gotshal & Manges 20
