sprawozdanie z gali plebiscytu 40-lecia na 10

sprawozdanie z gali plebiscytu 40-lecia na 10

SPRAWOZDANIE Z GALI PLEBISCYTU 40-LECIA NA 10 NAWYBITNIEJSZYCH
POLSKICH SPORTOWCÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ – MEDALISTÓW IGRZYSK
PARAOLIMPIJSKICH W LATACH 1972-2012
Punktualnie o godzinie 11-tej, 4 kwietnia 2014 roku, w wypełnionej po brzegi Sali
Konferencyjnej w Centrum Olimpijskim w Warszawie rozpoczął się ostatni akord Plebiscytu
40-lecia – uroczysta Gala, podczas której poznaliśmy nazwiska laureatów. Znakomicie
przygotowano efekty świetlne, do dyspozycji były trzy duże bilboardy. Już na wstępie czuło
się atmosferę wielkiego święta. Imprezę uświetniła honorowym patronatem Małżonka
Prezydenta RP. Nadesłała także specjalny list.
„Serdecznie witam Państwa – napisała w nim Pani Anna Komorowska – na uroczystej Gali
Plebiscytu 40-lecia Najwybitniejszych Polskich Sportowców z Niepełnosprawnością
Medalistów
Igrzyska
Paraolimpijskich
w
latach
1972-2012.
Wyróżnionych dziś zostanie 10 wybranych sportowców, którzy w minionym czterdziestoleciu
zdobyli medale dla Polski. Pragnę gorąco pogratulować laureatom Plebiscytu oraz osobom
związanym ze sportem paraolimpijskim. Państwa zwycięstwa nie przyszły z dnia na dzień –
pracowaliście na nie długo i wytrwale. Przez te wszystkie lata potrzebne było przekonanie,
ze warto trenować więcej, warto odkrywać piękno sportowego współzawodnictwa. Dzięki
Państwu mogliśmy uczestniczyć w wielu interesujących i emocjonujących widowiskach, a
kiedy oklaskiwaliśmy i szczerze podziwiali Państwa osiągnięcia, zdawaliśmy sobie
równocześnie sprawę, jaki liczne przeszkody i ograniczenia muszą Państwo pokonać, by
zdobyć medal. Życzę wszystkim Państwu wielu sukcesów i wspaniałych wyników podczas
kolejnych igrzysk paraolimpijskich, bo do startowania w zawodach nie trzeba Państwa
specjalnie zachęcać. Miłość do sportu na pewno zmotywuje Państwa do intensywnego
wysiłku w następnych latach, bowiem wszyscy wiemy, że współczesny sport osób
niepełnosprawnych staje się coraz większym wyzwaniem dla zawodników i ich trenerów.
Serdecznie Państwa pozdrawiam i życzę wspaniałej uroczystości”.
List odczytała znakomita para konferansjerów – gwiazda telewizji Anna Popek i
niepełnosprawny prezenter Krzysztof Głombowicz – serdecznie witając następnie
uczestników tego niezwykłego spotkania: wspaniale prezentujących się paraolimpijczyków
oraz przedstawicieli instytucji państwowych i innych organizacji. Na galę przybyli m.in.:
Krystyna Barbara Kozłowska – rzeczniczka praw pacjenta, Longin Komołowski – prezes
Polskiego Komitetu Paraolimpijskiego, Łukasz Szeliga – prezes Polskiego Związku Sportu
Niepełnosprawnych „Start”, Andrzej Kraśnicki – prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego,
Andrzej Person – senator RP, ks. dr hab. Witold Janocha – krajowy duszpasterz
sportowców z niepełnosprawnością, Artur Pozorek – pełnomocnik Zarządu Województwa
Mazowieckiego ds. Osób Niepełnosprawnych, Edward Zdzieborski – wiceprezydent miasta
Słupska, prof. dr hab. Andrzej Mastalerz – rektor Akademii Wychowania Fizycznego w
Warszawie, Piotr Pawłowski – prezes Fundacji Integracja. Obecni byli także członkowie
Kapituły Plebiscytu 40-lecia – m. in.: prof. dr. hab. Andrzej Kosmol – przewodniczący oraz
członkowie: dr Joanna Sobiecka (AWF Kraków), Jerzy Jakobsche (Polska Agencja
Prasowa) i Tadeusz Olszański („Polityka”). Należy odnotować liczny udział mediów
centralnych, lokalnych i branżowych oraz obszerne relacje telewizyjne po zakończeniu
uroczystości.
Po prezentacji gości okolicznościowy list marszałka województwa mazowieckiego Adama
Struzika odczytał Artur Pozorek. Dziękując za zaproszenie, stwierdził, że jest pod
1
wrażeniem samej uroczystości, która zgromadziła co najmniej trzy pokolenia sportowców
niepełnosprawnych. Zapewnił, że władze samorządowe, w miarę swoich możliwości, będą
wspierać wszelkie działania związane z aktywnością środowiska tego środowiska, które
realizując się zwłaszcza w sporcie, daje przykład pokonywania barier, dochodzenia do
sukcesu i społecznego awansu.
Najważniejsze wydarzenie – ogłoszenie wyników Plebiscytu 40-lecia – poprzedził 10minutowy film prezentujący syntetyczną historię paraolimpijskich zmagań polskich
sportowców w latach 1972-2012 w reżyserii Marcina Kossowskiego. Zaskakująco
wzruszający był w nim wstęp nawiązujący do losów mitycznego Hefajstosa, który odtrącony
przez bogów olimpijskich, stał się patronem niepełnosprawnych ludzi, dając im przykład
wychodzenia ze słabości i fizycznych ograniczeń. Sceny te zaczerpnął reżyser z
okolicznościowego filmu kanadyjskiego, który miał być wyświetlony na zimowych igrzyskach
paraolimpijskich w Soczi.
Oficjalne przemówienia wygłosili Stanisław Kowalski, prezes Zarządu Fundacji Sedeka
oraz Łukasz Szeliga, prezes Polskiego Związku Sportu Niepełnosprawnych „Start”. – Do
zorganizowania Plebiscytu – powiedział m.in. Stanisław Kowalski - zainspirowały nas
wyniki XIV Letnich Igrzysk Paraolimpijskich Londyn 2012. Nasi niepełnosprawni sportowcy
wrócili z 36 medalami. Wtedy uznaliśmy, że warto pokazać, jak wyjątkowo są to ludzie. Dla
wielu osób sport jest skuteczną formą rehabilitacji, zarówno fizycznej jak i społecznej.
Organizując Plebiscyt 40-lecia, chcieliśmy przypomnieć sukcesy polskich para
olimpijczyków. Zamierzamy stworzyć Galerię Sław Polskich Sportowców z
Niepełnosprawnością. W praktyce dnia codziennego uświadamiamy sobie, że jesteśmy im
potrzebni, a oni nam. Sprawdza się znana prawda, że pomagając innym, pomagamy sobie.
Łukasz Szeliga, podkreślając zagadnienie niepełnosprawności jako ciągłego wyzwania
naszej cywilizacji, stwierdził: - Sport osób niepełnosprawnych jest sposobem na Zycie. Tkwi
w nim ogromna siła. Mobilizuje do aktywności, pomaga budować poczucie własnej wartości,
uzyskiwać jak najwyższy poziom niezależności życiowej i poprawić stan zdrowia. Właśnie to
udowadniają nasi Paraolimpijczycy, dla których sport stal się największą życiową pasją.
Pasją nie tylko dającą satysfakcje, ale będącą motywacją do działania. Dlatego tym bardziej
cieszę się, że dzieki Plebiscytowi 40-lecia… możemy przybliżyć sylwetki utytułowanych
sportowców i jednocześnie wspaniałych ludzi.
Uroczysta Gala pod honorowym patronatem Małżonki Prezydenta RP Anny Komorowskiej,
która odbyła się 4 kwietnia 2014 roku, zwieńczyła Plebiscyt 40-lecia. To pierwsze w Polsce,
historyczne przedsięwzięcie zorganizowane przez Fundację Sedeka, przy współudziale
Polskiego Związku Sportu Niepełnosprawnych „Start” i Polskiego Komitetu
Paraolimpijskiego, składało się z dwóch etapów. W pierwszym, trwającym od 12 czerwca do
31 grudnia 2013 roku, z grona 272 nominowanych sportowców internauci wytypowali 40
finalistów. W drugim etapie wyboru 10 laureatów dokonała Kapituła Plebiscytu w składzie:
przewodniczący prof. dr hab. Andrzej Kosmol – AWF Warszawa, dziekan Wydziału
Rehabilitacji oraz Teresa Dębowska – b. mistrzyni świata niewidomych i słabowidzących w
szachach, Witold Duński – autor encyklopedii o polskich medalistach olimpijskich i
paraolimpijskich, Krzysztof Głombowicz – prezenter i konferansjer telewizyjny, Piotr
Górski – prezes Zarządu SportLive 24 SA, Maciej Hoffman – dyrektor generalny Izby
Wydawców Prasy, Tomasz Jagodziński – dyrektor Muzeum Sportu i Turystyki w
Warszawie, Jerzy Jakobsche – PAP, członek Zarządu PKOl, honorowy prezydent AIPS
2
Europe, dr Krzysztof Kosiński – Ministerstwo Pracy i Polityki Społeczne, wicedyrektor Biura
Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Monika Maniak-Iwaniszewska – Polski
Komitet Paraolimpijski, prof. Bartosz Molik – AWF Warszawa, kierownik Katedry Teorii i
Metodyki Nauczania Ruchu, Michał Olszański – Polskie Radio Trójka, TVP 2, ambasador
Olimpiad Specjalnych Polska, Tadeusz Olszański – „Polityka”, Anna Popek – TVP 2,
przewodnicząca Rady Fundacji Sedeka, ambasadorka Olimpiad Specjalnych Polska,
Andrzej Person – senator RP, Ryszard Rzebko – redaktor naczelny magazynu „Nasze
Sprawy”, Maciej Skupniewski – działacz i trener sportu osób niepełnosprawnych, dr
Joanna Sobiecka – AWF Kraków, Zakład Sportu Niepełnosprawnych, Włodzimierz
Szaranowicz – dyrektor TVP Sport, Łukasz Szeliga – prezes Polskiego Związku
Niepełnosprawnych „Start”, prof. Tomasz Tasiemski – AWF Poznań, kierownik Zakładu
Sportu Osób Niepełnosprawnych, i Tadeusz Tomaszewski – poseł RP, członek Sejmowej
Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki, przewodniczący Rady Sportu Osób
Niepełnosprawnych, Członek Zarządu PKOl.
Członkowie Kapituły, dokonując wyboru swoich kandydatów, kierowali się zasadą, iż biorąc
sukcesy medalowe, premiowali także postawy etyczno-moralne, zalety charakteru, działania
poza stadionem, dar serca złożony innym. Kapituła – ze względu na wagę jak i wyjątkowość
tego Plebiscytu, podjęła ciekawą i niekonwencjonalną decyzję – zaprezentowania 10-tki
laureatów oraz 30-tki finalistów ex aequo, co spotkało się z pozytywnym przyjęciem przez
paraolimpijczyków. Tuż po zakończeniu uroczystości słyszało się w kuluarach opinie, iż
powstała „Złota Dziesiątka”.
Oto laureaci:
Waldemar KIKOLSKI
Urodził się 21 października 1967 w miejscowości Łapy (województwo podlaskie). Zginął
w tragicznym wypadku mikrobusu 1 maja 2001, na terenie Czech, wracając z innymi
kolegami z zawodów we Włoszech. Klub: Start Białystok. Dyscyplina: lekka atletyka. Starty
paraolimpijskie: 3 – Barcelona 1992, Atlanta 1996 i Sydney 2000. W 3 igrzyskach –
w biegach średnich i długich oraz dwukrotnie zwyciężając w maratonie - zdobył łącznie
7 medali: 3 złote, 3 srebrne, oraz brązowy. Prezentował wysoki poziom sportowy,
etyczny i intelektualny. Uczestniczył w biegach maratońskich w USA, Japonii, Australii, na
kontynencie afrykańskim i azjatyckim. Czterokrotny mistrz świata na dystansach 800
m, 1500 m oraz dwukrotnie w maratonie (1994, 1998, 2001). Czterokrotny mistrz Europy na
średnich dystansach, w tym dwukrotnie jako maratończyk. Zdobył kilkadziesiąt medali
w mistrzostwach Polski. Wielką karierę biegacza rozpoczął w 1991. Zmagał się z antrophią,
chorobą oczu charakteryzującą się stopniową utratą wzroku. Był absolwentem Akademii
Wychowania Fizycznego w Katowicach, specjalność – fizjoterapia, ukończył szkołę masażu
w Krakowie. Studiował we Włoszech i Francji. Władał biegle sześcioma językami. Nie zdążył
obronić pracy doktorskiej, rozpoczętej na warszawskiej AWF. Przekonywał z pasją
niepełnosprawnych do sportu, wypowiadał się na ten temat w wielu publikacjach. Był żonaty.
Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Kilkakrotnie wybierany
„Najpopularniejszym Sportowcem Niepełnosprawnym”; „Złote Klucze” w kategorii sport –
nagroda czytelników „Kuriera Porannego” (2000). Corocznie w dniu 1 maja dla uczczenia
jego pamięci odbywa się w Białymstoku mityng w lekkiej atletyce a w Łapach bieg uliczny.
Zainteresowania: informatyka, filozofia, lingwistyka, podróże.
3
Małgorzata Dorota OLEJNIK (CHMIEL)
Urodziła się 3 czerwca 1966 w Kielcach. Klub: Start Kielce. Dyscyplina: łucznictwo. Starty
paraolimpijskie: 4 – Atlanta 1996, Sydney 2000, Ateny 2004 i Pekin 2008.
W 4 igrzyskach – trzykrotnie w konkurencji indywidualnie (stojąc) – wywalczyła 3 medale:
złoty, srebrny i brązowy. Inne znaczące sukcesy - m. in. mistrzyni świata i Europy
w strzelaniu indywidualnym, wicemistrzyni świata drużynowo, wicemistrzyni Europy
indywidualnie; klasyfikacja – stojąc. Wielokrotna mistrzyni Polski i zwyciężczyni turniejów
pucharowych. Kariera sportowa w latach 1989-2008. Ma amputowane nogi, straciła je pod
kołami pociągu. Łucznictwem zainteresował ją Ryszard Olejnik, jej mąż, złoty i srebrny
medalista Igrzysk Paraolimpijskich w Atlancie 1966. Inni trenerzy: Leszek Mozer i Adam
Pazdyka. Jest absolwentką Liceum Ekonomicznego w Przemyślu. Posłanka na Sejm
V kadencji w 2005 z listy Samoobrony. Brała udział w Komisji Kultury Fizycznej i Sportu,
Komisji Polityki Społecznej oraz czterech innych podkomisjach. Wyróżniona Nagrodą Fair
Play PKOl. Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia
Polski. Znana ze społecznej pasji. Przyczyniła się m. in. do przyznania medalistom
paraolimpijskim tzw. emerytur państwowych. Dwoje dzieci – córka Aleksandra i syn Bartosz.
Zainteresowania: robótki ręczne.
Krystyna Anna OWCZARCZYK
Urodziła się 15 lipca 1940 w miejscowości Krzywośnity (obecnie województwo podlaskie).
Kluby: Start Warszawa, Start Ciechanów. Dyscyplina: lekka atletyka. Starty
paraolimpijskie: 4 – Heidelberg 1972, Toronto 1976, Arnhem 1980 i Stoke Mandeville
1984. W 4 igrzyskach – w rzutach, pięcioboju i wyścigu na wózkach – wywalczyła 12
medali: 5 złotych, 2 srebrne i 5 brązowych. Biorąc udział w igrzyskach światowych
w latach1967-1987 zdobyła dziesiątki medali we wszystkich kolorach.
W 1973
w Wiedniu była objawieniem: sześciokrotnie stanęła na najwyższym podium! Zdominowała
mistrzostwa Polski. W latach 1967-1988 zgarnęła w nich 60 złotych, srebrnych i brązowych
krążków! Startowała w latach 1967-1987. Mocnym atutem w rozwoju jej lekkoatletycznego
talentu były silne ręce. Absolwentka Technikum Ekonomicznego; zawód – technik
ekonomista. Na Heine-Medina zachorowała w wieku 6 lat, w wyniku czego zostały
porażone kończyny dolne i zaatakowany kręgosłup. Na uprawianie lekkiej atletyki
namówiono ją po turnusie sportowo-rekreacyjnym w 1964, gdzie po raz pierwszy pływała
w jeziorze Bełdan na Mazurach. Wiele zawdzięcza trenerom Leonowi Gostkowskiemu
i Maciejowi Skupniewskiemu, osobiście podkreśla dużą życzliwość ze strony Krystyny
Maniak, niezwykle zasłużonej działaczce, długie lata pracującej w centralnych strukturach
sportu niepełnosprawnych.
Bezapelacyjnie należy do wielkich postaci polskiego sportu
paraolimpijskiego. Od wielu lat mieszka w Mławie. Odznaczona m. in. dwukrotnie Złotym
Medalem „Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe”, także w kolorze srebrnym, Medalem 40-lecia
Polski Ludowej.
Mirosław OWCZAREK
Urodził się 8 września 1957 w Poznaniu. Klub: Start Poznań. Dyscyplina: pływanie. Starty
paraolimpijskie: 5 – Toronto 1976, Arnhem 1980, Stoke Mandeville 1984, Seul 1988
i Barcelona 1992. W 5 igrzyskach – na dystansach od 25 m do 200 m, we wszystkich
stylach oraz wyścigach sztafetowych – został nagrodzony 18 medalami: 7 złotymi, 10
4
srebrnymi oraz brązowym. Startował w latach 1976-1995. Legenda polskiego sportu
paraolimpijskiego. Rekordzista i multimedalista międzynarodowych igrzysk paraplegików w
Stoke Mandeville oraz mistrzostw krajowych. W pierwszym roku życia zachorował na
paraliż dziecięcy, ma niedowładną prawą nogę. Z pływaniem zetknął się w wieku 14 lat.
Swój talent szlifował pod kierunkiem dra Jerzego Szmyta. Brał udział w maratonach na
Kiekrzu i poznańskiej Malcie. W 1994 w sztafecie z Pawłem Łukaszewiczem, Pawłem
Kmiecikiem, Henrykiem Lange i Wojciechem Monterialem przepłynął Kanał La Manche.
Ukończył Zasadniczą Szkołę Zegarmistrzowską w Poznaniu. Znajomi utrzymują, że z jego
twarzy nie znika uśmiech. Ewa i Mirosław Owczarkowie mają dwoje dzieci – Oskara
i Wiktorię, zdradzających w wieku juniorskim wielki talent pływacki.
Natalia PARTYKA
Urodziła się 27 lipca 1989 w Gdańsku, w rodzinie o tradycjach sportowych. Kluby: Morski
Robotniczy Klub Sportowy Gdańsk, Integracyjne Stowarzyszenie Sportowe Start Wejherowo,
SKTS Sochaczew. Dyscyplina: tenis stołowy. Starty paraolimpijskie: 4 – Sydney 2000,
Ateny 2004, Pekin 2008 i Londyn 2012. W 4 igrzyskach paraolimpijskich – trzykrotnie
w grze pojedynczej
i trzykrotnie w grze zespołowej
– zdobyła 6 medali:
3 złote, 2 srebrne i brązowy. Odnosi wielkie sukcesy w rywalizacji pingpongistów
pełnosprawnych. Dwukrotna uczestniczka igrzysk olimpijskich w Pekinie 2008 i Londynie
2012. Od kilku lat w ścisłej kadrze narodowej seniorek. Jedna z najlepszych zawodniczek
Polski i Europy. Inne wspaniałe osiągnięcia: srebrna medalistka drużynowych mistrzostw
Europy, brązowa medalistka tej imprezy w deblu, dwukrotna mistrzyni Polski w deblu,
trzykrotna wicemistrzyni mistrzostw Polski w singlu, złoty medal mistrzyni Europy kadetek
w singlu, młodzieżowa mistrzyni Polski w singlu (kategoria pełnosprawnych), a w kategorii
niepełnosprawnych – mistrzyni świata w grze pojedynczej (2007) i wielokrotna mistrzyni kraju
w tej konkurencji. Jest zawodniczką leworęczną, urodziła się bez prawego
przedramienia. Trenerzy: Aleksander Mielewczyk, Bronisław Zygmanowski, Krzysztof
Ruchalski, Jarosław Kołodziejczyk i Bronisław Gawrylczyk. Jak pisał „Przegląd
Sportowy”: Najbardziej rozpoznawalna postać polskiej reprezentacji paraolimpijskiej.
Odznaczona Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Wyróżniona statuetką „Championa” w Plebiscycie PS i TV Sport na Sportowca Roku 2008.
Dariusz PENDER
Urodził się 16 października 1974 w miejscowości Tarnogród (województwo lubelskie). Kluby:
MOSiR Zamość, SKS Konstancin, IKS Konstancin, Integracyjny Klub Sportowy AWF
Warszawa. Dyscyplina: szermierka na wózkach, specjalizuje się w szpadzie i florecie. Starty
paraolimpijskie: 4 – Sydney 2000, Ateny 2004, Pekin 2008 i Londyn 2012. W 4
igrzyskach – dwukrotnie w szpadzie, dwukrotnie we florecie, dwukrotnie we florecie
drużynowo i szpadzie drużynowo – wywalczył 7 medali: 2 złote, 2 srebrne i 3 brązowe.
Jeden z najbardziej uzdolnionych sportowców niepełnosprawnych w Polsce. W młodości
uprawiał koszykówkę na wózkach, później tenis na wózkach. Karierę szermierza rozpoczął w
1996. Do 2012 zdobył m.in. 9 medali mistrzostw świata (w tym cztery złote). W 2011
nagrodzony Pucharem Świata jako najlepszy szpadzista kategorii A. Sześciokrotny
medalista mistrzostw Europy. Wielokrotny mistrz Polski. Profesjonalista, który budzi zachwyt
– napisała prasa – Jego wypady, wyprzedzenia, uniki i parady są często nagradzane przez
widzów rzęsistymi oklaskami. Trenerzy: Tadeusz Pominkiewicz (koszykówka na wózkach)
a w szermierce Tomasz Marek i Marek Gniewkowski. Od igrzysk w Sydney niezmiennie
5
z każdej imprezy przywozi trofeum. W wieku prawie trzech lat, po wypadku żniwnym,
stracił stopę. Jest absolwentem Liceum Ekonomicznego w Tarnogrodzie i Policealnego
Studium Bankowości w Konstancinie; pracuje w banku PKO w Warszawie. Odznaczony
Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Żona
Beata, dwoje dzieci – Oliwia i Szymon. Zainteresowania: sport, książki, filmy Nicolasem
Cage’em.
Katarzyna ROGOWIEC
Urodziła się 14 października 1977 w Rabce-Zdroju (województwo małopolskie). Klub: Start
Nowy Sącz. Dyscypliny: narciarstwo biegowe, biathlon. Starty paraolimpijskie: 3 – Salt
Lake City 2002, Turyn 2006 i Vancouver 2010. W 3 igrzyskach – w biegu na 5 km (stojąc,
technika dowolna) i dwukrotnie w biegu na 15 km (stojąc, technika klasyczna) – zdobyła
3 medale: 2 złote i brązowy. Multimedalistka mistrzostw świata, Pucharu Świata (narty
biegowe), mistrzostw Polski. Na mistrzostwach świata w Chanty Mansyjsku w 2011 –
6 medali: złoty, 4 srebrne, brązowy (narty biegowe, biathlon)! Trenuje w Nowym Sączu pod
kierunkiem Stanisława Ślęzaka. Powołana do kadry narodowej w 2000. W wieku 2 lat
i 8 miesięcy w wypadku ze sprzętem żniwnym straciła obie ręce. Jest absolwentką
Akademii Ekonomicznej w Krakowie (specjalizacja finanse publiczne) i studiów
podyplomowych
w
warszawskiej
Wyższej
Szkole
Zarządzania
Personelem.
Niepełnosprawny Sportowiec Roku 2006 w plebiscycie „Przeglądu Sportowego”. Brała udział
w wyprawie trekkingowej na Kilimandżaro w 2008, zorganizowanej przez fundację Anny
Dymnej Mimo Wszystko, z Angeliką Chrapkiewicz, Jackiem Grzędzielskim, Jarosławem
Rolą, Janem Melą, Krzysztofem Gardasiem, Krzysztofem Głombowiczem, Piotrem
Truszkowskim i Łukaszem Żelechowskim. Odznaczona m. in. Krzyżem Kawalerskim Orderu
Odrodzenia Polski, Złotą Odznaką „Za Zasługi dla Sportu”, Medalem Jubileuszu 80-lecia
Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Wysokie miejsca w sportowych lokalnych plebiscytach.
Członkini Komisji Zwalczania Dopingu przy Międzynarodowym Komitecie Olimpijskim,
zasiada także w Radzie Zawodników Międzynarodowego Komitetu Paraolimpijskiego (IPC).
Bierze aktywny udział na spotkaniach różnorodnych środowisk, w czasie których dzieli się
osobistymi doświadczeniami na polu sportu, rekreacji i życia osób niepełnosprawnych.
Znajomość kilku języków obcych. Ma ukończony kurs pilota wycieczek zagranicznych.
W lipcu 2013 urodziła pierworodną córkę Olimpię. Zainteresowania: sport, języki obce,
kontakty międzyludzkie.
Jerzy SZLĘZAK
Urodził się 8 listopada 1963 w Końskich. Klub: Start Wrocław. Dyscypliny: lekka atletyka,
narciarstwo biegowe, biathlon. Starty paraolimpijskie: 7 – LIP: Nowy Jork 1984, Seul 1988
i Barcelona 1992, ZIP: Innsbruck 1988, Tignes-Albertville 1992, Lillehammer 1994
i Nagano 1998. W 7. igrzyskach – w konkurencjach lekkoatletycznych: sprinty, skoki,
sztafety oraz narciarskich: biegi od 5 km do 20 km – zdobył 16 medali: 7 złotych,
5 srebrnych i 4 brązowe. Jedyny polski paraolimpijczyk, który startował
w 7. igrzyskach, zdobywając medale w 12. konkurencjach! Kilkakrotny medalista
mistrzostw świata i Europy, multimedalista mistrzostw Polski w lekkiej atletyce i narciarstwie
klasycznym. Kariera wyczynowa w latach 1983-1998. W 1979, z obawy przed postępującą
gangreną, amputowano mu ręce poniżej łokcia. Do lekkiej atletyki namówił go trener
Jacek Książyk, nauczyciel Technikum Ekonomicznego i Handlowego we Wrocławiu. Tak
oto niespełna 15-letni chłopak pożegnał się z piłka nożną, która była jego wielka pasją.
6
W kilka lat później, z wielkimi sukcesami doszło narciarstwo biegowe. Umiejętności w tej
dyscyplinie rozwijał pod okiem Jana Nowaka i Kazimierza Kałużnego. Po zakończeniu
kariery poświęcił cały czas rodzinie. Pracuje w Spółdzielni Usługowej LENA we Wrocławiu.
Odznaczenia: Brązowy, Srebrny i Złoty Medal „Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe”. Państwo
Małgorzata i Jerzy Szlęzakowie mają córkę Katarzynę. Zainteresowania: książka, film.
Krzysztof ŚLĘCZKA
Urodził się 18 lipca 1956 w miejscowości Czechowice Dziedzice. Klub: Start Wrocław.
Dyscyplina: pływanie. Starty paraolimpijskie: 6 – Stoke Mandeville 1984, Seul 1988,
Barcelona 1992, Atlanta 1996, Sydney 2000 i Ateny 2004. W 6 igrzyskach –
na dystansach od 25 m do 200 m, we wszystkich stylach oraz w wyścigach sztafetowych zdobył łącznie 19 medali: 6 złotych, 9 srebrnych i 4 brązowe. Startował w latach 19712007, mając imponujące osiągnięcia: 10 razy w mistrzostwach świata (33 złotych,
7 srebrnych, 3 brązowe medale), 5 razy w mistrzostwach Europy (8 złotych, 9 srebrnych,
4 brązowe medale), 37 razy w mistrzostwach Polski, zdobywając 130 złotych, 22 srebrnych
i 1 brązowych medali. Brał wielokrotnie udział w Memoriałach im. Marka Petrusewicza
i Macieja Maika, jak również zawodach integracyjnych i pokazowych. Dysfunkcja –
całkowite porażenie kończyn dolnych oraz częściowe lewej górnej kończyny po
przebytej chorobie Heine-Medina, na którą zapadł w wieku 3. miesięcy. Do pływania
nakłonił go trener Marek Sroczyński. Inni trenerzy: Jerzy Niedźwiecki, Jan Chryczyk
i Piotr Albiński. Po zakończeniu czynnej kariery – aktywna działalność na rzecz sportu osób
niepełnosprawnych. Panuje opinia, że dom Ślęczków to niemal Dom Brata Alberta, każdy
potrzebujący znajdzie tam pomoc. Wykształcenie średnie, pracuje jako księgowy
w Zakładzie Pracy Chronionej PREMEGAL we Wrocławiu. Odznaczenia i wyróżnienia:
wielokrotnie Złoty Medal „Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe”, Brązowy i Złoty Krzyż Zasługi,
Brązowa Odznaka „Zasłużony dla Województwa Wrocławskiego i Miasta Wrocławia”,
wymieniony w Księdze Rekordów Guinnessa (za udział w sztafecie bijącej rekord świata).
Państwo Małgorzata i Krzysztof Ślęczkowie mają dwóch synów – Łukasza i Tomasza.
Zainteresowania: muzyka, pływanie.
Ryszard TOMASZEWSKI
Urodził się 20 sierpnia 1951 w Stawiszynie (województwo wielkopolskie). Klub: Start
Wrocław. Dyscypliny: podnoszenie ciężarów, lekka atletyka. Starty paraolimpijskie: 6 Arnhem 1980, Stoke Mandeville 1984, Seul 1988, Barcelona 1992, Atlanta 1996, Sydney
2000 (kontuzja na treningu, nie wystartował). W 5. igrzyskach zdobył 7 medali: 4 złote,
2 srebrne, brązowy, w tym srebrny w rzucie dyskiem i brązowy w pchnięciu kulą.
Ośmiokrotny mistrz świata, dziesięciokrotny mistrz Europy, rekord świata ustanawiał 20
razy. Wielokrotny mistrz i rekordzista Polski. Jako jedyny ciężarowiec w historii był w latach
1995-2000 rekordzistą świata w trzech kategoriach wagowych. Nikt dotąd nie powtórzył tego
wyczynu. Uznawany jako sztangista wszech czasów. Lider światowych rankingów.
Legenda polskiego sportu paraolimpijskiego. Wielki autorytet, działacz społeczny. Jest
absolwentem Zasadniczej Szkoły Samochodowej w Kaliszu i Podoficerskiej Wojskowej
Szkoły Samochodowej w Rzeszowie; zawód – mechanik silników wysokoprężnych. Gdy
miał 20 lat, podczas wierceń geologicznych dna rzeki Białej Lądeckiej, element
konstrukcji wieży wiertniczej spadł na jego plecy, uszkadzając kręgosłup. Wielką rolę
w dojściu do sukcesów odegrała jego matka, Wanda, i trener Jerzy Mysłakowski.
7
Zadebiutował jako sztangista w zawodach pucharowych w Elblągu w lutym 1978. Pasmo
wielkich sukcesów rozpoczął od zwycięstwa w mistrzostwach świata w Stoke Mandeville
w 1978. Karierę sportową zakończył w 2001. Pracuje obecnie jako instruktor w Wojewódzkim
Zrzeszeniu Sportowym Niepełnosprawnych Start we Wrocławiu. Prowadzi zajęcia w szkole
z młodzieżą niepełnosprawną w Ewangelickim Centrum Diakonii i Edukacji im. Ks. Marcina
Lutra. Uczestniczy w setkach spotkań z młodzieżą, popularyzując sport, wiarę i radość
z osiąganych sukcesów. Od 15 lat wraz z małżonką czynnie wspomaga Oddział Gminny
Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Siekierczynie przy organizacji letniego wypoczynku
z ubogich rodzin; stad chwalebny epitet, iż Pan Rysiu to również Przyjaciel Dzieci.
Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski,
dwunastokrotnie Złotym Medalem „Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe”, tytułem honorowym
„Zasłużony Mistrz Sportu”; laureat międzynarodowej Nagrody Fair Play (2005). Wraz z Ireną
Szewińską, jako jedyni z Polaków, uwzględniony w albumie fotograficznym Stu
najwybitniejszych sportowców XX wieku. Jego żoną jest Barbara Bedła, lekkoatletka,
trzykrotna paraolimpijka, zdobywczyni 9 medali w Toronto, Arnhem i Nowym Jorku.
Zainteresowania: opera, operetka, muzyka klasyczna.
Laudacyjne metryczki „Złotej Dziesiątki” znakomicie wyinterpretował znany dziennikarz
telewizyjny Przemysław Babiarz. Bardzo dobrze wypadła inscenizacja nagradzania
zarówno laureatów jak i finalistów Plebiscytu. Kiedy sportowcy niepełnosprawni pojawiali się
na scenie, olbrzymi ekran wyświetlał ich sylwetki. Wrażenie potęgował hejnał muzyczny We
are the Champions. Klasą dla siebie byli bohaterowie tej uroczystości – paraolimpijczycy.
Eleganccy, uśmiechnięci. Biła od nich niezwykła siła ducha!
Laureaci zostali nagrodzeni Statuetką Fundacji Sedeka według projektu Jerzego Tepera,
odnoszącego się do symboliki Sprawiedliwości, oraz – Medalami Per aspera ad astra (Przez
trudy do gwiazd!), projektu wybitnego polskiego medaliera Andrzeja Nowakowskiego,
wykonanymi przez Mennicę Polską SA. Statuetka przedstawia postać kobiecą trzymającą w
jednej ręce wieniec laurowy, w drugiej miecz wsparty o tablice Dekalogu. Płonący znicz, nad
nim skrzydła i gwiazdy oraz okalający napis Per aspera ad astra to awers okolicznościowego
medalu. Rewers natomiast koresponduje z uniwersalną symboliką olimpijską: mamy tu
boginię Zwycięstwa na rydwanie, loga dyscyplin paraolimpijskich oraz biegnący półkolem
napis Citius, Altius, Fortius.
W imieniu nieżyjącego Waldemara Kikolskiego nagrodę odebrał jego siostrzeniec Tomasz
Chrabołowski. W Gali nie mogły uczestniczyć – Natalia Partyka (zawody ligowe we
Wrocławiu, reprezentował ją prezes Polskiego Związku Tenisa Stołowego Wojciech
Waldowski) oraz Katarzyna Rogowiec (opieka nad kilkumiesięcznym dzieckiem).
Wybrana głosami internautów 30-tka finalistów, wymienionych także w kolejności
alfabetycznej – Barbara Bedła-Tomaszewska, Bożena Czopek-Czechaniuk, Jerzy
Dąbrowski, Ewa Dudka-Gęsicka, Grażyna Dzikowska-Haffke, Ryszard Fornalczyk,
Andrzej Kietliński, Małgorzata Klocek-Kopeć, Konrad Kołbik, Barbara Kopycka,
Małgorzata Korzeniowska, Janusz Kozak, Justyna Kozdryk, Ryszard Kożuch, Ewa
Kwiecińska, Marta Makowska (Wyrzykowska), Mirosław Maliszewski, Zofia Mielech,
Ryszard Olejnik, Anna Pogorzelska-Hillebrandt, Jadwiga Jagoda Polasik, Romuald
Rasiak, Irena Rusewicz-Pienio, Zbigniew Sajkiewicz, Andrzej Seremak, Krystyna
Sikorska-Majewska, Mieczysław Sobczak i Maria Sobiech-Osmańska – została
nagrodzona Medalami Per aspera ad astra.
8
Z różnych względów do Warszawy nie mogło przybyć pięć osób: Ewa Dudka-Gęsicka,
Ryszard Fornalczyk, Barbara Kopycka, Justyna Kozdryk oraz Anna PogorzelskaHillebrandt.
Nagrody wręczało trzech prezesów: Longin Komołowski (Polski Komitet Paraolimpijski),
Stanisław Kowalski (Fundacja Sedeka) i Łukasz Szeliga (Polski Związek Sportu
Niepełnosprawnych Start) w towarzystwie wybitnej panczenistki Katarzyny Woźniak,
zdobywczyni srebrnego i brązowego medalu na zimowych igrzyskach w Vancouver i Soczi.
Kapituła zdecydowała, że wszyscy nominowani do udziału w Plebiscycie 40-lecia, 272
medalistów, otrzymują Listy Gratulacyjne.
W imieniu Wielkiej Rodziny sportowców niepełnosprawnych zabrał głos Ryszard
Tomaszewski. Powiedział m.in.: – Szanowni Państwo. Dziękujemy Fundacji Sedeka za
pomysł i zorganizowanie Plebiscytu 40-lecia na 10. Najwybitniejszych Polskich Sportowców
z Niepełnosprawnością – Medalistów Igrzysk Paraolimpijskich w latach 1972-2012.
Doceniamy trud włożony w przygotowanie tego pierwszego w Polsce, historycznego
przedsięwzięcia. Była to dla nas miła i niepowtarzalna okazja spotkania się z przyjaciółmi po
latach. Odżyły wspomnienia z naszych wspólnych startów, kiedy wspierając się wzajemnie i
dopingując, przeżywaliśmy razem radość z sukcesów, a niekiedy gorycz porażki. Będziemy
często wracać do tego spotkania. Niezapomnianych przeżyć, które głęboko zapadły w
naszych sercach. Za wszystko bardzo serdecznie dziękujemy!
Znamienne była wypowiedź Katarzyny Woźniak: - Kiedy w przyszłości przyjdzie mi na myśl,
aby nie pójść na trening, przypomnę sobie tę galę i tych wspaniałych ludzi, którzy dzięki
niesamowitemu uporowi pokonali własną słabość i rywali, zdobywając sportowe laury”.
Końcowym akcentem Gali był 10-minutowy występ trio muzycznego. Cała uroczystość trwała
blisko 3 godziny. Kuluary zdominowała Wielka Rodzina Paraolimpijska. Przy poczęstunku,
odżyły wspomnienia, odnawiano dawne relacje i towarzyskie kontakty. Pulsowała historia,
atmosfera niezwykłej chwili.
Plebiscyt 40-lecia zakończony Galą w dniu 4 kwietnia 2014 roku był wielkim sukcesem
organizatora – warszawskiej Fundacji Sedeka. Współorganizatorami tego pierwszego w
Polsce przedsięwzięcia byli Polski Komitet Paraolimpijski i Polski Związek Sportu
Niepełnosprawnych „Start”. Projekt rywalizacji plebiscytowej wspierały wszystkie Akademie
Wychowania Fizycznego, także Polski Komitet Olimpijski. Medialnie – TVP Sport, Polskie
Radio i pisma branżowe. Informacje o plebiscycie zamieszczały także dzienniki
„Rzeczpospolita” i „Przegląd Sportowy”, jeden z francuskich portali, media elektroniczne,
organizacje sportu niepełnosprawnych, prasa lokalna, samorządy. Plebiscyt przebiegał w
przestrzeni elektronicznej (www.sedeka.pl/plebiscyt-paraolimpijski). Internauci na swoich
kandydatów oddali blisko 30 tys. głosów. Galę wspierali sponsorzy – firmy Gedeon Richter
oraz Ottobock.
Biało-czerwoni w letnich i zimowych igrzyskach paraolimpijskich w latach 1972-2012 zdobyli
736 medali: 266 złotych,247 srebrnych i 223 brązowe. Plebiscyt 40-lecia jest hołdem dla
tych, których sukcesy od dawna zasługują na przypomnienie i utrwalenie w naszej pamięci.
Fundacja Sedeka, podejmując działania na rzecz osób niepełnosprawnych, podkreśla rolę
sportu w powrocie do normalnego, aktywnego życia. Jego kreatywną i inspirującą funkcję.
9
Ciąg dalszy tej inicjatywy to plebiscyty roczne oraz tworzenie Galerii Sław Polskich
Sportowców z Niepełnosprawnością.
Pomysłodawcą Plebiscytu 40-lecia, jego koordynatorem, autorem metryczek laudacyjnych
oraz okolicznościowej publikacji zawierającej m. in. syntezę zmagań paraolimpijczyków pod
biało-czerwoną flagą w latach 1972-2012 był dziennikarz, autor wielu publikacji o tematyce
sportowej, Jan Lis.
10