Wrocław - miasto spotkań - Wrocławskie Centrum Twórczości Dziecka
Transkrypt
Wrocław - miasto spotkań - Wrocławskie Centrum Twórczości Dziecka
Spis treści Wrocław – miasto spotkań. Polsko-angielsko-chorwacka wymiana młodzieży 16–22 kwietnia 2012 .................................. 3 Wrocław – the meeting place. Polish – UK – Croatian youth exchange 16-22 April 2012 ....................................................... 14 Vroclav- grad susreta. Poljsko –englesko- hrvatska razmjena mladeži 16-22 travanj 2012 ...................................................... 24 Wrocław – miasto spotkań. Polsko-angielsko-chorwacka wymiana młodzieży 16–22 kwietnia 2012 Wrocław, Breslau, Wratislavia, Budorgis, Presslaw… te kilka z blisko 50 nazw, którymi posługiwano się w ponad 1000-letniej historii Wrocławia, pokazuje jak burzliwą i ciekawą owa historia była. Przez wieki Wrocław przechodził „z rąk do rąk” – był polski, czeski, austriacki i pruski. Georg Thum pisze: „oblicze [Wrocławia] mieniło się to ciepłem Pragi i Krakowa, to znów pruską surowością Berlina, to wreszcie zmysłowością wiedeńskiego baroku”1. Na mocy międzynarodowych umów w 1945 r. miasto ponownie stało się polskie. Wrocław (nazwany przez Niemców Festung Breslau – twierdzą), zniszczony w niemal 80 procentach w wyniku obrony, nie tylko wrócił do Polski, ale także, dzięki bezprecedensowej w historii Europy wymianie ludności, stał się domem dla przybyszów z całej Polski. Ta mozaika kultur, tradycji, zwyczajów, historii z różnych stron, a jednocześnie wspólny nowy początek – konieczność odbudowy miasta, które trzeba było własnymi rękoma dźwignąć z ruin sprawiło, że nie tylko sam Wrocław jest dziś wyjątkowy, ale też, a może przede wszystkim, jego mieszkańcy. Bo dzisiejszy Wrocław to nie tylko zachwycający turystów z całej Europy rynek, to nie tylko miasto-gospodarz tegorocznych Mistrzostw Europy w piłce nożnej, nie tylko „dom” dla ponad 150 krasnali, czy miejsce corocznego pobijania rekordu Guinessa w jednoczesnej grze na gitarze piosenki Hey Joe. To nie tylko siedziba międzynarodowych festiwali, takich jak Wratislavia Cantans czy Nowe Horyzonty, czy miasto najbardziej utytułowanego klubu koszykarskiego w Polsce, ale to przede wszystkim otwarci mieszkańcy, dzięki którym to wszystko jest możliwe. „Wrocław – miasto spotkań”, już chyba nikt nie zaprzeczy, że tak właśnie jest, ale dlaczego tak jest? Skąd się bierze ta popularność Wrocławia, która pozwala miastu na tak szybki rozwój, pozostawiając je miejscem przyjaznym dla mieszkańców? Odpowiedzi na to pyt- anie szukaliśmy w trakcie międzynarodowej wymiany młodzieży, która odbyła się w dniach 16–22 kwietnia we Wrocławskim Centrum Twórczości Dziecka. Wspólnie z partnerami z Anglii i Chorwacji chcieliśmy jednocześnie pokazać młodym ludziom, że głównym motorem rozwoju ekonomicznego, społecznego i kulturalnego jest otwartość, tolerancja i dialog międzykulturowy, oraz że ksenofobia, rasizm i nietolerancja hamuje rozwój społeczeństwa obywatelskiego. Do udziału w projekcie zaprosiliśmy organizacje z „dwóch światów”. Pierwsza – chorwacka organizacja Kogula – pochodzi z malutkiej miejscowości Postira z jednej z dziesiątek chorwackich wysepek, miejsca, gdzie wszyscy wszystkich znają, a czas płynie wolniej. Z miejsca, które jest atrakcyjne turystycznie, ale niestety ma niewiele do zaoferowania młodym, ambitnym ludziom, którzy z tego powodu wyjeżdżają. Organizacja Kogula powstała w 2006 r. i od tego czasu próbuje „zatrzymać” młodych ludzi na wyspie. Promuje aktywność artystyczną i kulturalną dzieci i młodzieży. Organizuje zarówno warsztaty plastyczne dla młodych ludzi z wyspy, jak również projekty, w które angażuje całą, małą społeczność. Na drugim biegunie jest nasz drugi partner organizacja Age Exchange z Londynu, z wielkiego miasta, wielkich możliwości. Organizacja Age Exchange działa od blisko 30 lat. Realizuje artystyczne projekty międzygeneracyjne, bazujące na wspomnieniach ich starszych uczestników. Dzięki temu nie tylko stara się zachować od zapomnienia rzeczy tak ulotne, jak wspomnienia, ale daje młodzieży możliwość odnalezienia swoich korzeni w tym międzynarodowym i multikulturowym tyglu. „Londyńczyk nie jest zainteresowany wyjazdem i poszukiwaniem innych kultur, bo my wszystko i wszystkich mamy u siebie. Pozostaje tylko otwarte pytanie, czy w tej różnorodności ma miejsce autentyczne spotkanie międzykulturowe. To właśnie dlatego zdecydowaliśmy się przywieźć młodych ludzi do Polski”– powiedział David Savill dyrektor artystyczny Age Exchange i jeden z liderów projektu. Zaprosiłam do Wrocławia młodzież, która najprawdopodobniej nigdy nie trafiłaby do naszego miasta. Wyspa Brać dla Polaków wydaje się być rajem: lazurowe czyste morze, wspaniała roślinność (jak byłam tam na wizycie studyjnej w grudniu właśnie dojrzewały cytryny, mandarynki i kiwi), ciekawa zabudowa, misterne mozaiki z kamienia, ale dla młodych z tej wsypy jest tam trochę za ciasno. Chcą wyruszyć w szeroki świat, ale czy wiedzieli o istnieniu Wrocławia, co wiedzieli o Polsce przed wymianą? „Podziwiam ludzi, takich jak Sanja i Katia, którzy próbują coś zrobić jako wolontariusze dla swojej społeczności lokalnej, którzy pragną zaktywizować młodzież i dzieci. Pomyślałam, że wyjazd na wymianę wzmocni działania lokalne, pozwoli spojrzeć na swoje środowisko z pewnej perspektywy. Wrocław dla młodych wyspiarzy na pewno był metropolią, chcieli poznać jak najwięcej zabytków, błądzić uliczkami rynku, ale myślę, że w trakcie chorwackiego wieczoru narodowego spojrzeli również na swoje miejsce naszymi oczami. Słowa, które padły w trakcie wieczoru finałowego JEDNA WYMIANA PRZYJECIALE NA ZAWSZE, pozostaną w naszych sercach i zaowocują z pewnością nowymi projektami. Mieszkańcom Londynu nie jesteśmy w stanie zaimponować zabytkami, ale Anglicy bardzo docenili naszą gościnność. Atrakcją okazała się też wyprawa na Sobótkę, wielu młodych nigdy nie zdobywało żadnej góry i byli oczarowani widokiem. Nie mam pewności, czy w tym multikulturalnym mieście dość często dochodzi do autentycznej wymiany międzykulturowej. David Savil – dy rektor artystyczny Age Echange powiedział: „londyńczycy nie są do końca zainteresowani tym, aby wyjeżdżać w celu spotykania innych kultur, bo my wszystko i wszystkich mamy u siebie, zmotywowanie młodych ludzi do tego wyjazdu i przebrnięcie przez bardzo skomplikowane formalności to prawdziwa VICTORIA. Dla Age Echange beneficjentami są osoby starsze, nasza organizacja czerpie wiele inspiracji w działaniach międzypokoleniowych od naszych brytyjskich partnerów, niejako spłacając ten dług, zainicjowaliśmy działania na rzecz ludzi młodych, którzy już niedługo będą tworzyć międzynarodowe relacje”. Po wyjeździe otrzymałam takie sms od liderów: David: „Każdy z nas zabrał trochę Polski ze sobą do Londynu w naszym sercu. Wielu z nas na pewno tu wróci”. Sanja: „Teraz na wyspie Brać mówi się tylko o Polsce”. Cieszę się, że miasto, na którego rzecz staram się wykonywać pracę u podstaw, czyli edukację kulturalną najmłodszego pokolenia, stało się również dzięki mnie MIASTEM SPOTKAŃ i wspaniałych przeżyć dla młodych ludzi z Anglii, Chorwacji i Polski. Projekt będzie kontynuowany, następna wymiana młodzieżowa planowana jest w Chorwacji.” – powiedziała po projekcie Małgorzata Strońska-Zaremba, prezes WCTD. Wspólna, niemal tygodniowa praca młodzieży z tak różnych środowisk, z różnymi doświadczeniami i oczekiwaniami, przyniosła wspaniałe rezultaty w postaci końcowych efektów warsztatów: etiudy teatralnej, filmowej oraz prac plastycznych. Warsztat filmowy W 1945 r. na mocy międzynarodowych umów, które przesunęły granice państwa polskiego na zachód, Wrocław stał się nie tylko miastem polskim, ale poprzez wymianę całej ludności, stał się miastem zamieszkałym tylko przez obywateli polskich2. Nowi mieszkańcy nie byli jednak grupą jednorodną, przyjechali z różnych stron Polski (przedwojennej i powojennej), tworząc niesamowitą mozaikę kultur, tradycji czy zwyczajów. Osobiste historie, wspomnienia przywiezione z rodzinnych stron przenikały się z historią miasta i ich dawnych mieszkańców – Niemców, Czechów, Ślązaków i Austriaków. Współcześni mieszkańcy, urodzeni i wychowani we Wrocławiu, ale korzeniami tkwiący w innych miejscach, szukają swojej tożsamości we wspomnieniach i historii swoich przodków, ale też w mieście. Ten niespotykany dualizm stał się inspiracją dla warsztatu filmowego przygotowanego przez naszych londyńskich partnerów. Widać go również w filmie przygotowanym przez młodzież w trakcie spotkania. David Savill oraz Ivan Riches przygotowali warsztat, który miał nie tylko zaznajomić młodzież z pracą filmową (młodzi ludzie, nie tylko byli aktorami powstałego filmu, ale również zajęli się zdjęciami i dźwiękiem), ale także pokazać jak dużą wartością są właśnie wspomnienia ich rodziców, dziadków czy pradziadków, które pozwalają młodym ludziom odnaleźć swoją historyczną tożsamość, znaleźć korzenie. Film, który powstał w trakcie wymiany, został oparty na wspomnieniach przodków polskiej młodzieży. Pochodzą one z czasów wojny i okupacji, przesiedlenia ze Wschodu do Wrocławia, a także z okresu komunizmu. http://www.youtube.com/watch?v=eLDnaOKUiWM&feature=youtu.be „Celem warsztatu było nauczenie uczestników tworzenia filmów, a także nauczenie opracowywania wspomnień do stworzenia przedstawień. Stworzenie grupy złożonej z trzech narodowości, zdolnej do twórczej pracy bez bariery, jaką jest język… Możecie zobaczyć to w filmie, w scenach, w których użyte są trzy języki – wybór uczestników” – podsumował David Savill. Warsztat teatralny Wrocław od wielu lat wygrywa wszelkie rankingi jako przyjazne miasto. Wszystko to dzięki mieszkańcom, którzy lubią swoje miasto, określają je jako „miasto zabawy, młodości, wydarzeń kulturalnych, miasto, które nie zasypia”3. W ciągu ostatnich kilku lat Wrocław stał się najszybciej rozwijającą się kulturalną, akademicką i gospodarczą polską metropolią. Kluczem do tego jest otwartość mieszkańców Wrocławia, ich gotowość na „spotkanie”. Profesor Jan Miodek tak pisał o Wrocławiu: „Na początku lat sześćdziesiątych mówiło się, że Wrocław to jest miasto, gdzie ludzie są zewsząd. W związku z tym jest to miasto otwarte, miasto ludzi młodych, miasto tolerancyjne, miasto ciekawych klubów studenckich. Kraków to jednak konserwatywny i trochę taki tradycyjny. A we Wrocławiu na wyższych uczelniach panuje bardziej demokratyczna atmosfera. Takt to wtedy odbierałem i moi koledzy też. Eksponowało się młodość tego miasta i atmosferę otwartości, w której nikt nikogo nie pyta: «a skąd ty jesteś?» i nikt nie mówi: «bo ty jesteś gorszy, bo ty jesteś stąd, a ty stamtąd»”4. Do dziś jest ona motorem napędowym rozwoju Wrocławia. Tę otwartość i gotowość do spotkań widzą nie tylko sami mieszkańcy, ale również dostrzega Europa: Wrocław został wybrany Europejską Stolicą Kultury 2016, w 2011 r. gościł Kongres Kultury, jest również miastem-gospodarzem EURO 2012, a w 2009 r. odbyły się we Wrocławiu Mistrzostwa Europy w Koszykówce (po raz drugi w historii). Przyciąga to nie tylko turystów (w 2011 r. liczba odwiedzających nasze miasto wzrosła aż o 20%, a wszystko wskazuje na to, że w tym roku ponownie padnie rekord), ale również młodych ludzi, którzy tutaj studiują, a później wkraczają w dorosłe życie (co szósty wrocławianin jest studentem) oraz biznes (jest od lat miastem uznawanym przez międzynarodowy biznes za najbardziej przyjazne inwestorom5). Ten fenomen Wrocławia próbowaliśmy rozgryźć podczas warsztatu teatralnego pod opieką Piotra Pary. Uczestnicy, poznając różne techniki teatralne, dyskutowali nad istotą spotkania międzyludzkiego nie tylko w kontekście Wrocławia. W efekcie powstała niezwykła etiuda teatralna, w której młodzież z trzech różnych krajów przedstawiła swoje refleksje na ten temat. „Pomysły na poszczególne sceny były autorstwa grupy w ramach działań improwizowanych na temat spotkań międzyludzkich i ich barier. Wykorzystanie propozycji grupy pozwoliło zwiększyć poczucie autorskości uczestników przy pracy nad etiudą” – Piotr Para, instruktor teatralny. Warsztat plastyczny W maju 2012 Wrocław otrzymał oficjalną nominację na Europejską Stolicę Kultury 2016 r. Dla Wrocławia jest to potwierdzenie, że droga, którą idzie od lat, jest słuszna. Wrocław od zawsze był miastem, który przyciągał artystów odważnych, nietuzinkowych, czy wręcz awangardowych. To tutaj w 1956 r. swój teatr pantomimy otworzył Henryk Tomaszewski, a dekadę później Jerzy Grotowski przeniósł założony w Opolu Teatr Laborato- rium, tutaj też działał studencki Teatr Kalambur, miejsce unikalne na europejskiej mapie teatralnej. Do dziś ta atmosfera awangardy przejawia się w imponującej liczbie festiwali kina niezależnego, organizowanych oddolnie grupach teatralnych, imprezach muzycznych czy wreszcie kulturalnych inicjatywach środowisk alternatywnych, stale i twórczo obecnych w życiu miasta. Podtrzymują ją także duże międzynarodowe festiwale, które nierzadko idą w poprzek obowiązującemu nurtowi kultury, jak np. Wratislavia Cantans, Nowe Horyzonty, Brave Festival, Międzynarodowy Festiwal Teatralny Dialog czy Biennale Sztuki Mediów Wro. Ogromną rolę w tworzeniu tej atmosfery mieli również artyści-plastycy, jak np. grafik i rzeźbiarz Eugeniusz Get-Stankiewicz. Dlatego w trakcie naszego projektu nie mogło zabraknąć miejsca dla działań plastycznych. Trójnarodowa grupa działała pod przewodnictwem liderów z Chorwacji Sanji Nejasmić oraz Katii Mahon. Młodzi ludzie odwiedzili również Wrocławską Galerię Młodych, która swoją działalnością od lat wspiera wrocławskie dzieci i młodzież w rozwijaniu swoich pasji i zdolności plastycznych. Uczestnicy wymiany poznali sztukę robienia monotypii oraz ręcznego tworzenia biżuterii. Na koniec stworzyli dzieła, które pozwoliły nie tylko rozwinąć umiejętności plastyczne, ale także „zabrać do domu” kawałek Wrocławia. Młodzież dla wszystkich uczestników projektu wykonała pięknie ozdobione albumy o naszym mieście. „Naszym celem było stworzenie czegoś, co przypomni nam o wymianie, nowych przyjaźniach, czasie spędzonym we Wrocławiu” powiedziała Sanja Nejasmić o przygotowanym przez siebie warsztacie. Młodzież z Polski, Anglii i Chorwacji pracowała razem przez blisko tydzień. W tym czasie zapoznali się z różnymi technikami teatralnymi, dowiedzieli się, jak powstaje film, własnoręcznie przygotowali monotypie. Poznali historię Wrocławia i jego okolic, zwiedzili miasto i odbyli wycieczkę na Sobótkę. Zaprezentowali swoje kraje, a także nauczyli się tańczyć tańce narodowe z różnych stron Europy. Dyskutowali na temat przeszłości swojej, swojej rodziny i miasta, odkrywali swoją tożsamość i korzenie. Zastanawiali się nad istotą spotkania międzyludzkiego, szukali sposobów, by zatrzymać wspomnienia. Na koniec pokazali owoce swojej pracy zebranej publiczności. W wypełnionym po brzegi programie najważniejsze jednak zaszło w tzw. międzyczasie. Młodzież zawarła nowe przyjaźnie. Przyjaźnie, którym nie straszna jest bariera językowa czy różnice kulturowe. Przyjaźnie, które przełamują stereotypy, które są ponad podziały wynikające z geografii czy pochodzenia. Przyjaźnie, które dają inny, nowy punkt widzenia na otaczającą młodzież rzeczywistość. Nie można też nie zauważyć, że na wymianie zyskał też sam Wrocław, który dla młodych ludzi z Anglii i Chorwacji przestał być nic nieznaczącym słowem. Teraz ma swoją historię, konkretne miejsce na mapie i twarz poznanych tu przyjaciół. Wrocław zyskał nowych fanów chętnych do kolejnych spotkań. David Savill powiedział: „Moi uczniowie z Londynu uwielbiają to doświadczenie i to miasto”. To wystarczy… „Wymiana była niesamowitym doświadczeniem. Uświadomiła, że to jak Ty żyjesz, nie jest takie samo, jak życie innych ludzi na świecie. Czasami wykluczamy się z reszty świata i myślimy, że cały świat kręci się wokół nas, ale przyjazd do Polski otworzył mi oczy” – Lois. „To doświadczenie zmieniło mnie, ponieważ teraz wiem, że nie należy oceniać książki po okładce” – Ellie. film Projekt jest doświadczeniem, którego nie da się przecenić: David Savill po wymianie powiedział: „takie projekty mają ogromny potencjał w przełamywaniu kulturowych stereotypów. Spróbujmy stworzyć więcej takich”. „Dotychczas Polska była dla mnie krajem z drugiego planu i nie wiedziałam wystarczająco o nim. To doświadczenie zostanie na zawsze w moim sercu i jestem dumna, że przyjechałam i zobaczyłam, jak się myliłam” – Natasha. „Pracowałem z niesamowitym nauczycielem, który złamał zasady gry na scenie, poprzez pozwalanie na kierowanie się emocjami i dobrą zabawą. Było to kompletnie inne od tego, czego uczyłem się w Anglii, gdzie bardzo skupiamy się na słowie. Piotr nauczył nas jak używać emocji, ruchu, oczu, by pokazać charakter postaci” – Hakeem. Przypisy 1 G. Thum, Obce miast. Wrocław 1945 i potem, s. 16; 2 Ibidem, s. 40; 3 M. Łaska, Wrocław jako marka. Socjologiczne refleksje nad potencjałem wizerunkowym Wrocławia, w: My Wrocławianie. Społeczna przestrzeń miasta, pod red. Piotra Żuka i Jacka Pluty, 4 Piotr Żuk, Wrocławskie pomosty do Europy – o europejskiej tożsamości w lokalnych warunkach,[w:] ibidem, s. 41 5 R. Dutkiewicz, Przedmowa [w:]Przestrzenie dla piękna. Aplikacja Wrocławia o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury w 2016 r., s. 3 WIECZÓR POLSKI WIECZÓR BRYTYJSKI WIECZÓR CHORWACKI „Wrocław – miasto spotkań” międzynarodowa wymiana młodzieży Organizator: Wrocławskie Centrum Twórczości Dziecka – Wrocław, Polska Partnerzy: Age Exchange – Londyn, Wielka Brytania Kogula – Postira, Chorwacja Prowadzący warsztaty artystyczne: Ivan Riches, David Savill - warsztat filmowy Piotr Para - warsztat teatralny Sanja Nejašmić, Katija Mahon - warsztat plastyczny koordynator projektu – Anna Zasada Uczestnicy wymiany: z Polski: Martyna Wałowska, Dominika Filio, Aleksandra Filio, Marta Deląg, Marta Ogrodnik, Stefania Sernecka, Martyna Skoczylas, Paulina Rosińska, Julia Gatner, Natalia Salloum, Georges Burtin, Paweł Tomicki z Wielkiej Brytanii: Lois Lennie Clinton, Isis Phillips, Nicole John-Baptiste, Jessica Patricia Tayler, Ellie Jessica Phillips, Natasha I. Martins, Ardiana Haxhaj, Ugur Sevimli, Abdul Hakeem Badmus, Will Savill, Finbar Riches, Daniella A Jennings z Chorwacji: Marija Matulić, Paula Nejašmić, Rozana Lazaneo, Sara Marović, Valentina Gospodnetić, Zorana Glavinić, Katarina Matulić, Josip Biočina, Jelena Lukić, Zorana Petković, Anđela Kostović, Dora Škarić Wolontariusze z Polski: Agata Słaboszewska, Małgorzata Strzałka, Dominika Gryczewska Wrocławskie Centrum Twórczości Dziecka ul. Kuźnicza 29a, Wrocław www.wctd.wroclaw.pl; [email protected] tel. +48 71 341 71 02, faks. +48 – Małgorzata Strońska-Zaremba – prezes i założyciel fundacji redakcja e-booka - Anna Zasada Wyłączną odpowiedzialność za treść publikacji ponosi wydawca, Komisja Europejska nie odpowiada za wykorzystanie tych informacji w jakikolwiek sposób. Wrocław – the meeting place. Polish – UK – Croatian youth exchange 16-22 April 2012 Wrocław, Breslau, Wratislavia, Budorgis, Presslaw… these are just a few out of approximately 50 names used, showing how turbulent and interesting Wrocław’s more than 1000 year history has been. Throughout the centuries Wrocław changed hands a number of times - it used to be Polish, Czech, Austrian and Prussian. Georg Thum wrote: „ Wrocław] has many different fa-cets – it radiates the warmth of Prague and Cracow, the Prussian rigour of Berlin and the sensuality of Viennese baroque”. Under international agreements in 1945 the city came back under Polish rule. As a result of the defense of Festung Breslau at the end of the war, about 80 % of the city was demolished. Wrocław not only came back to Poland but also witnessed exchange of population that was unprecedented in the European history. From that day on Wrocław has been home to newcomers from all over Poland. What has made this city and their citizens unique is this mosaic of cultures, traditions, customs and stories from various corners, as well as people that started new lives in the city that they had to rebuild from the ruins with their own hands. Wrocław today is much more than the Market Square attracting tourists from all over Europe, it is also a Host City of UEFA EURO 2012 European Football Championship, home for over 150 dwarves, a place where each year guitar players performing the song “Hey Joe” break the Guinness Record. It is not only a host of international festivals such as Wratislavia Cantans or New Horizons, but the home of basketball club with the most titles in Poland. Wrocław is, most of all, made up of open-minded inhabitants that make it happen. Wrocław – the meeting place. There is no doubt about it. But what are the reasons for its popularity? What conditions allow for its fast development, while it remains people - friendly? We sought to answer these questions during an international youth exchange that took place between the 16th and 22nd April 2012 in Wrocław Centre for Children’s Creativity. Together with our partners from the United Kingdom and Croatia our aim was to show to the young participants that openness, tolerance and intercultural dialogue are the main vehicles for economic, social and cultural development. In contrast, xenophobia, racism and intolerance hamper civil society. We invited organisations from „two worlds”. The first one, a Croatian organisation Kogula, comes from a tiny town called Postira, situated on one of dozens of Croatian islands, a place where everyone knows each other and time passes slowly. Even though it is an attractive place for tourists, it does not offer much to young, ambitious people who leave to find their place elsewhere. Since its establishment in 2006, Kogula aims “to keep” young people on the island. It promotes artistic and cultural activity by children and youth. It organises art workshops for young people from the island as well as community–wide projects. At the opposite pole is our second partner - Age Exchange – an organisation from London, a big city of opportunity. Age Exchange has been around for almost 30 years. It conducts intergenerational arts projects based on the reminiscences of older participants. It seeks not only to save fragile memories from oblivion but also to give young people a chance to discover their roots in the international and multicultural melting pot. “Londoners often feel they don’t need to travel to discover new cultures because their city is so diverse and multicultural. However, in order to introduce our young people to something new we decided to bring our group to work with other young people in Poland” says David Savill, Artistic Director Age Exchange and one of the Project Leaders. “I invited to Wrocław young people who most likely would not otherwise visit our city. The island Brač for Poles seems to be a paradise: clear, azure blue sea, spectacular flora (when I was there on a study visit in December lemons, mandarin and kiwi were about to ripen), an interesting architecture, intricate stone mosaics, but for the young people the island seems too small, they want to travel the whole world, but did they know about the existence of Wrocław? What did they know about Poland before the exchange? I admire people like Sanja and Katia who volunteer for the local community, who wish to activate youth and children. I thought that the exchange would enhance local activities and put their community in a different perspective. Wrocław for young islanders was surely a metropolis, they wanted to see the monuments, wander down alleys surrounding the Mar- ket Square but I think that during the Croatian national evening they looked at their town with our eyes. The words that were said during the final evening ONE EXCHANGE FRIENDS FOREVER will stay in our hearts and will certainly result in new projects. We cannot impress the Londoners with our monuments but the Englanders surely have appreciated our hospitality, a trip to Mount Ślęża turned out to be an attraction – many participants have never reached a mountain, they were amazed by the view. I am convinced that in this multicultural city an authentic intercultural exchange takes place. David Savill, Artistic Director Age Exchange, said: “Londoners are not interested to travel and discover new cultures, because we have everything and everyone right here. Having motivated people to this trip and going through complicated formalities is a true VICTORY. Age Exchange’s beneficiaries are older people and our organisation draws much inspiration from our British partners. To somehow pay off this debt we initiated activities directed towards young people, which are soon to establish international relations. After their departure I received the following text messages from the leaders: David: Each one of us has brought back to London a piece of Poland in our hearts. Many of us will surely come back. Sanja: Now on the island of Brač all we talk about is Poland. I am glad that the town, where I provide grassroots cultural education of the youngest generation has also become thanks to me THE MEETING PLACE of incredible experiences of young people from England, Croatia and Poland. The project is to be continued, next exchange is planned in Croatia. “ – said Małgorzata Strońska-Zaremba, president of WCTD The results of almost a week-long cooperation of young people from diverse backgrounds, with different experiences and expectations were spectacular - a theatre play, a film and artworks. Film workshop Under international agreements in 1945, Polish borders were moved to the west, bringing Wrocław under Polish rule and exchanging its inhabitants so that the population was entirely Polish. This new group of residents, however, was not homogenous. The inhabitants arrived from various parts of the pre- and post-war territory of Poland creating an incredible mosaic of cultures, traditions and customs. Personal stories, memories brought from their old stomping ground were interpenetrated with the history of the town and that of its inhabitants – Germans, Czechs, Silesians and Austrians. Current inhabitants are born and bred in Wrocław but rooted in other places. They search for their identity in the reminiscences and history of their ancestors but also in that of their city. This dualism that is unseen in many places inspired a film workshop prepared by our partners from London. It can be observed in the film made by the young participants at the workshop. David Savill and Ivan Riches prepared a workshop in which students were taught skills in film making, sound, continuity and editing. Its goal was to show how valuable the reminiscences of their parents, grandparents or great-grandparents are in allowing young people to find their historic identity, to find their roots. The film shot during the exchange was inspired by family memories of grandparents and great grandparents, passed down through generations to the Polish students; memories of the War, the occupation, the exodus of Poles from the east to Wroclaw, and of the communist era. http://www.youtube.com/watch?v=eLDnaOKUiWM&feature=youtu.be „The aim of the workshop was to equip the participants with the film making skills and to teach them how to elaborate on the reminiscences for theatre plays. Creating a group from three nationalities that is capable of working together creatively without a language barrier... you can see this in the film scenes, where the participants chose one of three languages” David Savill Theatre workshop For many years Wrocław has repetitively won the friendliest city contests. This is all thanks to its inhabitants who are fond of their “city of fun, youth, cultural events, city that never sleeps”. In the last couple of years Wrocław has become the fastest developing cultural, academic and economic metropolis.” The key is the openness of the citizens, their readiness for a “meeting”. Professor Jan Miodek described Wrocław in this way: At the beginning of the 60’s it was said that Wrocław is a city where people come from all over. Therefore it is an open city, of young people, a tolerant city full of interesting student clubs. Cracow is more conservative and somewhat traditional. The atmosphere at the universities in Wrocław is more democratic. That was then my impression and that of my colleagues. The city’s youth and a spirit of openness was emphasised, it is where nobody asks „where are you from?” and nobody says “you are inferior, because you come from elsewhere”. This spirit of openness has been the driving force of Wrocław development. Such openness and the readiness to meet are observed not only by the inhabitants but also by Europe. Wrocław was chosen to be the European Capital of Culture 2016, in 2011 it was a venue of the European Culture Congress, and is also a host for EURO 2012. In 2009 for the second time in history Wrocław was a venue for the European Basketball Championship. It attracts not just tourists (in 2011 the number of tourists increased by 20 %, and everything indicates that this year the record will be broken again this year), but also young people who study here, and then step into adult life (one out of six inhabitants in Wrocław is a student) and business (it is a city that for years has been considered by international business as the most investor friendly). In the theatre workshop guided by Piotr Para we attempted to explore how the Wrocław phenomenon came to be. The participants were introduced to various theatre techniques and discussed the essence of an interpersonal meeting, not just in Wrocław. As a result an extraordinary theatre play was created in which young people from three different countries have presented their reflections on this topic. “The ideas for particular scenes were contributed by the groups working on improvised actions on the topic of interpersonal meetings and their barriers. Putting into action groups’ suggestions produced a sense of authorship of the play” Piotr Para Theatre Instructor. and Katja Mahon Young people also visited youth organisation Wrocławska Galeria Młodych, which for years has been supporting children and adolescents in developing their passions and manual skills. The youth exchange participants were introduced to monotyping and jewellery making. In the end, they created works of art that that not only developed their art skills but also allowed them to “take home” a piece of Wrocław. All project participants received albums about our city beautifully decorated by the youngsters. „Our goal was to create a souvenir from the exchange, a reminder of new friendships and time spent in Wrocław” said Sanja Nejasmić about the workshop that she prepared herself. Art workshop In May 2012 Wrocław was officially chosen to be the European Capital of Culture 2016. It assures Wrocław that for many years it has been following the right track. Wrocław has always been a city that attracted courageous, remarkable, even avant-garde artists. Here in 1956 Henryk Tomaszewski opened his mime theatre. A decade later Jerzy Grotowski transferred here the Teatr Laboratorium, initially founded in Opole. Kalambur student theatre, one of a kind place in Europe, was also active in Wrocław. Still today this atmosphere of avant – garde is reflected in an impressive number of independent cinema festivals, bottom-up drama groups, music festivals or cultural initiatives of independent communities, constantly and creatively present in city life. Wrocław also has big international festivals which often wander off the mainstream culture e.g.: Wratislavia Cantans, New Horizons, Brave Festival, International Theatre Festival Dialog or the WRO Media Art Biennale. Artists like graphic designer and sculptor Eugeniusz Get-Stankiewicz had a huge role in crating of this atmosphere. Therefore visual art activities could not be skipped in our project. A tri-national group worked under the guidance of leaders from Croatia, Sanja Nejasmić Young people from Poland, UK and Croatia worked together for almost a week. During that time they were introduced to various theatre techniques, they learnt how a film is made, made monotypes themselves. They learnt about the history of Wrocław and its surroundings, did some sightseeing and went on a trip to Mount Ślęża. They presented their countries, learnt national dances from various parts of Europe. They discussed their future, and that of their family and city, discovered their identity and roots. They contemplated the importance of an interpersonal meeting and searched for ways to preserve memories. At the end they presented the fruits of their work to the audience. The most important thing happened outside of the ambitious programme. The young people made new friends. Friendships not constrained by language barriers or cultural differences. Friendships that overcome bias and are beyond geographic or social divisions. Friendships that give a new point of view on the reality that surrounds young people. The project was an experience that cannot be underestimated: David Savill after the exchange commented “such projects have huge potential to overcome cultural bias. Let’s try to create more of these”. It cannot be overlooked that Wrocław itself has benefited from the exchange. It is no longer an empty word for young people from the United Kingdom and Croatia. Now it has its history, a concrete place on the map and a face of new friends. Wrocław has gained new ‘fans’ up for the next meeting. David Savill said „My students from London have enjoyed this experience and the city.” It is enough…. “The exchange was an amazing experience. It made you realise that your lifestyle is not necessarily that of other people in the world. We tend to exclude ourselves from the rest of the world and we think that the world revolves around us, but visiting Poland was a real eye-opener” Lois “This experience has changed me because now I realise that you should not judge a book by its cover” Ellie “Previously Poland was just a “background country” to me and I did not know enough about it. This experience will always stay in my heart. It made me proud of my decision to come and to realise how much I was wrong” Natasha “I worked with an incredible teacher who broke the rules on the stage allowing for emotions and fun. It was completely different to what I learnt in England where we tend to focus on words whereas Piotr taught us how to use emotions, movements, eyes in order to show the character”- Hakeem film POLISH EVENING BRITISH EVENING CROATIAN EVENING „Wrocław – the meeting place” international youth exchange Organisator: Wroclaw Centre for Children’s Creativity – Wrocław, Poland Partners: Age Exchange – London, United Kingdom Kogula – Postira, Croatia Art workshop directors: Ivan Riches, David Savill – film workshop Piotr Para – theatre workshop Sanja Nejašmić, Katija Mahon – art and crafts workshop Project Coordinator – Anna Zasada Project participants: from Poland: Martyna Wałowska, Dominika Filio, Aleksandra Filio, Marta Deląg, Marta Ogrodnik, Stefania Sernecka, Martyna Skoczylas, Paulina Rosińska, Julia Gatner, Natalia Salloum, Georges Burtin, Paweł Tomicki from UK: Lois Lennie Clinton, Isis Phillips, Nicole John-Baptiste, Jessica Patricia Tayler, Ellie Jessica Phillips, Natasha I. Martins, Ardiana Haxhaj, Ugur Sevimli, Abdul Hakeem Badmus, Will Savill, Finbar Riches, Daniella A Jennings from Croatia: Marija Matulić, Paula Nejašmić, Rozana Lazaneo, Sara Marović, Valentina Gospodnetić, Zorana Glavinić, Katarina Matulić, Josip Biočina, Jelena Lukić, Zorana Petković, Anđela Kostović, Dora Škarić volunteers: Agata Słaboszewska, Małgorzata Strzałka, Dominika Gryczewska Wroclaw Centre for Children’s Creativity ul. Kuźnicza 29a, Wrocław, Poland www.wctd.wroclaw.pl; [email protected] Tel. +48 71 341 71 02, Fax. +48 Małgorzata Strońska-Zaremba - CEO and founder E-book editor - Anna Zasada This publication has been produced with the assistance of the European Union. The contents of this publication are the sole responsibility of the publisher and can in no way be taken to reflect the views of the European Union. Vroclav- grad susreta. Poljsko –englesko- hrvatska razmjena mladeži 16-22 travanj 2012 Wrocław, Breslau, Wratislavia, Burdogis, Presslaw- nekoliko iz ����������������������������������������� blizu 50 naziva, kojima se služilo tijekom preko tisuća godina trajanja povijestii Vroclava, prikazuje kako je ona bila burna i zanimljiva. Tijekom vijekova Vroclav je promijenjao vlasnike – Poljaci, Česi, Austrijanci,Prusi.Georg Thum piše: „lice [Vroclava] blistao je ili toplinom Prage i Krakova, ili opet pruskom strogošću Berlina, ili čak senzualnošću bečkog baroka.“ Po naredbi međunarodnih dogovora 1945. godine grad se ponovo vratio Poljsci. Skoro 80 % uništen u odbrani Festung Breslau nije se samo vratio Poljsci, nego desila se neviđena tijekom Europske povijesti razmjena stanovništva, od tog trenutka Vroclav je postao kuća za posjetilaca iz cijele Poljske. Ovaj mozaik kulture, tradicije, običaja, povijesti iz različitih smjerova, i istovremeno zajednički novi početak, koji je trebalo sopstvenim rukama dignuti iz ruševina, izazvao je, da nije samo grad toliko jedinstven sada, ali još, pre svega su posebni njegovi stanovnici. Jer današnji Vroclav to nije samo divni za turiste iz cijele Europe glavni trg, nije samo grad- domaćin za ovogodišnje Europsko Prvenstvo u nogometu, nije samo „kuća“ za više nego 150 patuljaka ili svakogodišnje oborivanje Guinessovog rekorda u istovremenom sviranju pjesme Hey Joe. To nije samo središte međunardonih festivala, kao što su Vratislavia Cantans ili Novi Horizonti, ili grad u kojim je najviše nagrađivan košarkaški klub u Poljskoj, ali to su pored svega otvoreni stanovnici zahvaljujući kojima sve je to moguće. „Vroclaw- grad susreta“- sada vjerojatno niko neće poricati da jeste tako, ali zašto je tako? Odakle dolazi tolika „popularnost“ Vroclava, šta je uvjet njegovog toliko brzog razvoja, a pri tome Vroclav ostaje gradom prijatelskim prema stanovništvu. Odgovor na ovo pitanje tražili smo tijekom međunarodne razmjene mladeži, koja je bila održana od 16. do 22. travnja u Vroclavskom Centru Djetske Djelatnosti. Zajedno sa suradnicima iz Engleske i Hrvatske htjeli smo pokazati mladim ljudima, da glavnim izvorom ekonomskog, društvenog i kulturnog razvoja je otvorenost, tolerancija i interkulturalni dijalog i da ksenofoija, rasisam i netolerancija zaustavljaju razvoj građanskog društva. Za učestvovanje u projektu pozvali smo organizacije iz ‘dva svijeta’. Prva je hrvatska organizacija Kogula- potiče iz malog naselja Postir koji se nalazi na jednom od desetica hrvatskih otoka, mjesta gdje se svi poznaju, a vrijeme prolazi polako. Iz mjesta koje je turistički privlačno, ali nažalost ništa ne nudi mladim, abicioznim ljudima, koji zbog toga traže svoje mjesto izvan Postira. Organizacija Kogula je osnovana 2006. godine, od tog vremena pokušava ‘zadržiti’ mlade ljude na otoku. Promovira umjetničku i kulturnu aktivnost djece i mladeži. Ogranizira likovne radionice za mlade ljude iz otoka, kao i projekte u koje sudjeluje cijelo, malo društvo. Na drugoj strani je naš drugi partner- organizacija Age Exchange iz Londona, grada velikih mogućnosti. Organizacija Age Exchange djeluje blizu 30 godina. Ostvaruje umjetničke projekte među generacijama, koje se temelje na uspomenama njihovih starijih učesnika. Zahvaljujući tome, ne trudi se samo sačuvati prolazne stvari, kao što su uspomene, nego daje mladeži mogućnost naći svoje korijene u tome međunarodnom i multikulturalnom centru. „Londonac nije zainteresovan putovanjem i traženjem drugih kultura, jer mi sve i svih imamo kod nas.Ostaje otvoreno pitanje, dali u ovoj različitosti dešava se autentički multikulturni susret, zbog toga riješili smo dovjesti mlade ljude u Poljsku.“rekao je David Savill umjetnički direktor Age Exchange i jedan od lidera projekta. „Pozvala sam u Vroclav mladih koji bi vjerojatno nikad nisu došli u naš grad. Otok Brač Poljacima se čini da je raj: azurno, čisto more, izvanredne biljke (kad sam bila tamo u studijskom posjetu tek su dozrijevale limune, mandarine, kivije), interesanta gradnja, suptilni mozaici od kamena, ali za mladih iz ovog otoka je malo tijesno, oni hoće ići u širok svijet, ali dali su znali da postoji Vroclav, šta su znali za Poljsku prije razmjene? Divim se ljudima kao što su Sanja i Katja, koji probaju raditi nešto kao volonteri za svoje lokalne građane, koji hoće aktivirati mladih i djecu, mislila sam da će razmjena ojačati lokalna djelovanja, dozvoliće vidjeti svoju sredinu iz neke perspektive. Vroclav za mlade otočare sigurno je metropola, htjeli su upoznati što više spomenika, lutati po ulicima glavnog trga, ali mislim da tijekom hrvatske narodne večeri vidjeli su svoje mjesto našim očima. Riječi koje neko je rekao tijekom finalne večeri JEDNA RAZMJENA PRIJATELJI ZAUVIJEK, ostaće u našim srcima i izazvaće sigurno nove projekte. Stanovnike Londona nismo u stanju zadiviti spomenicima, ali Englezi su definitivno cjenili naše gostoprimstvo, izlet u Sobotku se pokazao atrakcijom, mnogo od mladih nikad ne osvojio vrha planine, bili su očarani pogledom. Nisam sigurna dali u ovom multikulturalnom gradu često dešava se autentična međukulturalna razmjena. David Savill- umetnički direktor Age Exchange je rekao: Londonci nisu baš zainteresirani putovati da se sretne sa drugim kulturama, jer mi svih i sve imamo kod sebe, motivirati mlade ljude za ovaj odlazak i proći kroz komplicirane formalnosti je prava VICTORIA. Za Age Exchange korisnicima su starije ljude, naša organizacija dobija inspiraciju u međugeneracijskom djelovanju od naših britanskih partnera, nakako plativši tu dužnost započeli smo djelovanja za mlade ljude, koji će uskoro graditi međunarodne odnose. Poslije odlaska dobila sam takve poruke od lidera: David: svako od nas je ponio sa sobom u London nešto od Poljske u svom srcu. Mnogo od nas sigurno će se vratiti. Sanja: Sada na otoku Brač stalno se govori o Poljskoj. Zadovoljna sam da grad za koji trudim se da radim osnovi rad, što označava kulturnu edukaciju za najmlađu generaciju, postao je i zbog mene GRAD SUSRETA i izvanrednih događaja za mlade ljude iż Engleske, Hrvatske i Poljske. Projekt će nastaviti, sljedeća razmjena mladih je planirana u Hrvatskoj.” – rekao je Małgorzata Strońska-Zaremba predsjednik WCTD Zajednički (skoro je tjedan trajao) rad mladeži iz toliko različitih sredina, s raznim iskustvima i očekivanjima, dao je odlične rezultate u obliku efekata radionica: kratka kazališna predstava, kratkometražni film i likovne radove. Filmska radionica 1945. godine po naredbi međunardonih ugovora, koje su premjestile granice Polsjke države, Vroclav nije samo postao poljski grad, ali zbog razmjene cijelog državljanstva, postao je grad naseljen samo poljskim građanima. Novi građani nisu bili ipak homogenom grupom, došli su iz različitih dijelova Poljske (predratnoj i poslijeratnoj) i stvorili su izvanredni mozaik kulture, tradicije i običaja. Privatne priče, uspomene koje su donijeli iz rodne zemlje, prodirile su u povijest grada i njihovivh ondašnjih stanovnika- Njemaca, Čeha, Šlesa i Autrijanaca. Suvremeni stanovnici, rođeni su i odgojeni u Vroclavu, ali korijenima ostaju na drugim mjestima; traže svoj identitet u uspomenama i povijesti svojih predaka, ali isto i u gradu. Ovaj neobičan za druga mjesta dualizam postao je inspiracija za filmsku radionicu, koju su pripremili naši londonski sudionici. Može se ga vidjeti isto i u filmu pripremjlenim tokom trajanja radionice. David Savill i Ivan Riches su spremili radionicu, koja nije samo trebala upoznati mladež sa filmskim radom (mladi ljudi nisu bili samo glumci u filmu, nego su napravili snimak i zvuk), ali i pokazati kakvu veliku vrijednost čine uspomene njihovih roditelja, djeda i pradjeda, koje omogućavaju mladim ljudima naći svoj povijesni identitet, naći korijene. Film, koji je postao tijekom razmjene, temelji se na uspomenama predaka poljske mladeži. Ovi uspomeni potiču s vremena rata i okupacije, preseljavanja sa istoka u Vroclav, ali isto s komunističkih vremena. http://www.youtube.com/watch?v=eLDnaOKUiWM&feature=youtu.be „Cilj radionice bio je naučiti učesnike kako se radi filmove, a osim toga kako razraditi uspomene da se prilagode realizaciji predstava. Stvoriti grupu u kojoj su tri nacije sposobne za kreativni rad bez barijere, koja je jezik...- možete to vidjeti u filmu, u scenama, u kojima se koristi tri jezika- izbor učesnika“ David Savill. Kazališna radionica Vroclav već je mnogo godina prvi u svakim ocjenama kao prijatelski grad. Sve je to zahvaljujući stanovnicima, koji vole svoj grad, nazivajući ga „grad igre, mladosti, kulturnih događaja, grad, koji ne spava“. Tijekom nekoliko posljednjih godina postao je najbrže razvijena kulturna, akademska i ekonomska metropola. Ključni razlog toga je otvorenost stanovnika Vroclava, njihova spremnost za „susret“. Profesor Jan Miodek tako je pisao o Vroclavu: Početkom šesdesetih godina govorilo se da je Vroclav grad, u kojem ljudi dolaze odasvud. U vezi sa time to je otvoren grad, pun mladih ljudi, tolerantan grad, grad zanimjljivih studentskih klubova. Krakow je ipak konzervativan i nekako malo tradicionalni. A u Vroclavu u akademijama vlada više demokratska atmosfera. Tako sam to tada osjećao i moji drugari isto. Predstavljana je bila mladost tog grada i atmosfera otvorenosti, u kojoj niko drugog ne pita: „odakle si ti?“ i niko ne govori: „ jer ti si lošiji, jer ti si odavde, a ti si odatle“. Do dan danas ovo je sila razvoja Vroclava. Ovu otvorenost i sprem- nost za susrete ne vide samo stanovnici, ali primjećuje i Europa- Vroclav je izabran Europski Glavni Grad Kulture 2016., 2011. bio je domaćin Kongresa Kulture, osim toga je grad domaćin za EURO 2012, a 2009. godine održane je bilo u Vroclavu Košarkaško Europsko Prvenstvo (već drugi put u povijesti). Ovo privlači ne samo turiste (2011. godine broj posjetilaca našeg grad podigao se 20 %, a sve pokazuje da će ove godine biti nov rekord), ali isto mlade ljude koji studiraju, a poslije počinje život odraslih osoba (svaki šesti Vroclavjanac je student) i osnivaju biznise (međunarodni biznis prepoznaje grad kao privlačni za investitore). Taj fenomen Vroclava riješavali smo tijekom kazališne radionice uz pažnju Piotra Pare. Učesnici upoznavajući različite kazališne tehnike raspravljali su o suštini međuljudskog susreta, ne samo u Vroclavu. U posljedici postala je izvanredna kratka kazališna predstava, u kojoj mladež s tri različitih zemalja predstavila je svoje stavove na tu temu. „Za pojedine scene autorom je bila grupa u okviru improviziranih djelovanja na temu međuljudskih susreta i njihovih barijera. Iskorišćenje prijedloga grupe omogućilo je učesnicima, koji su radili kratku kazališnu predstavu, povećiti osjećaj bića autorima “- Piotr Para kazališni učitelj. Likovna radionica U maju 2012. Vroclav dobio je oficijalnu nominaciju da bude Europski Glavni Grad Kulture 2016. Za Vroclav ovo je potvrda da put kojim ide od mnogo godina je pravedni. Vroclav je uvijek bio grad koji privlači hrabre, neobične ili čak avangardne umjetnike. Ovdje 1956. Godine Henryk Tomaszewski otvorio je svoj teatar pantomime, a deceniju kasnije Jerzy Grotowski je premjestio otvoren u Opolu Teatar Laboratorium, ovdje još je radio studentski Teatar Kalambur, posebno mjesto na europskoj mapi kazališta. Do dan danas ova avangardna atmosfera se vidi u impresivnom broju festivala nezavisnog filma,u kazališnim grupama organiziranim samostalno, u muzičkim događajima ili svakim kulturnim poticajima alternativnih sredina, stalno i umjetničko prisutnih u životu grada, zadržavaju nju isto velike međunarodne festivale, koje često idu preko obaveznog trenda kulture kao naprimer: Wratislavia Cantans, Novi Horizonti, Brave Festival, Međunarodni Teatarski Festival Dialog ili Biennale Medijskih Umjetnosti Wro. Veliku ulogu u stvaranju takve atmosfere imali su isto likovni umjetnici, kao što grafički dizajner i skulptor Eugeniusz Get-Stankiewicz... Zbog toga tijekom našeg projekta morao biti prisutno mjesto za likovna djelovanja. Grupa od tri naroda radila je pod vodstvom lidera iz Hrvatske Sanji Nejasmić i Katji Mahon. Mladi ljudi posjetili su Vroclavsku Galeriju Mladih, kojoj djelatnost već mnogo godina podržava vroclavsku djecu i mladež u razvijanju svojih hobija i likovnih sposobnosti. Učesnici razmjene upoznali su umjestnost stvaranja monotipa i manualnog stvaranja nakita. Na kraju napravili su djela, koje nisu samo omogućile razviti likovne vještine, ali još „ponijeti sa sobom“ dio Vroclava. Mladež napravila je lijepo ukrašene albume o našem gradu za sve učesnike projetka. „Naš cilj je bio napraviti nešto, što će nama podsjetiti na razmjenu, nove prijatelje, vremenu koji smo proveli u Vroclavu“ rekla je Sanja Nejasmić o radionici koju je pripremila. Mladi iz Poljske, Engleske i Hrvatske radili su zajedno skoro tijedan dana upoznavajući tijekom tog vremena različite teatarske tehnike, saznali su kako postaje film, sopstvenim rukama radili su monotipe. Upoznali su povijest Vroclava i njegovih okolina, prošetali su grad i putovali su na izlet u Sobotku. Prezentirali su njihove zemlje i naučili su pljesati narodne igre iz različitih strana Europe. Razgovarali su o svojoj prošlosti, prošlosti svoje porodice i grada, otkrivali su svoj identitet i korjene. Razmišljali su o suštini međuljudskog susreta, tražili su načine kako zadržiti uspomene. Na kraju pokazali su rezultate svog rada okupljenoj publici. U punom do vrha programu najvažnije ipak se desilo u takozvanom međuvremenu. Mladi su stjecali nova poznanstva. Prijateljstva kojima nisu strašne jezičke barijere ili kuturne razlike. Prijateljstva koje razbijaju stereotipe, koje prevazilaze podjele zbog geografije ili mjesta porijekla. Prijateljstva koji daju drugu, novu točku gledišta na okolnu stvarnost. Projekat je doživljaj kojeg se ne može potcijeniti: poslije razmjene David Savill je rekao: „takvi projekti imaju veliki potencijal za razbijanje kulturnih predrasuda. Probajmo stvoriti više takvih“. Može se zapaziti da razmjena pridonila još Vroclavu, koji za mlade ljude iz Engleske i Hrvatske nije više riječ koja ništa ne znači. Sada ima svoju povijest, konkretno mjesto na karti i lice novih ovdje upoznatih prijatelja. Vroclav je stjecao nove „fanove“ spremne za sljedeće susrete. David Savill je rekao: „Moji učenici iz Londona obožavaju ovaj doživljaj i grad.“ To je dovoljno... „Razmjena je bila izvanredno iskustvo. Osvijestila je da to kako Ti živiš, nije time, čime žive drugi ljudi na svijetu. Ponekad isključivamo sebe iz ostalog svijeta i mislimo da cijeli svijet vrti oko nas, ali posjet Poljske mi je otvorio oči“ Lois „Taj doživlaj je promjenio mene, jer sada znam ne treba ocenjivati knjigu po naslovnici“ Ellie „Do tog vremena Poljska je bila za mene zemlja background i nisam dovoljno znala za nju. Ovo iskustvo ostaće zauvijek u mom srcu i napravio me ponosnom da sam došla i vidjela koliko sam pogriješila“ Natasha „Radio sam sa učitelejem koji je prekršio pravila glume na sceni dozvalajući da se vodi emocijama i dobrom igrom. Bilo je to skroz drugačije od toga što samo učio u Engleskoj, gdje vrlo se fokusiramo na riječi, ali Petar nas je naučio kako koristiti emocije, pokret, oči, da se pokaže lični karakter.“ Hakeem film VEČER POLJAKA VEČER BRITANACA VEČER HRVATA „Vroclav- grad susreta” međunarodna razmjena mladih Organizator: Vroclavski Centar Djetske Djelatnosti- Vroclav, Poljska Partneri: Age Exchange- London, Velika Britanija Kogula- Postira, Hrvatska Voditelji umjetničkih radionica: Ivan Riches, David Savill- filmska radionica Piotr Para- kazališna radionica Sanja Nejašmić, Katija Mahon- likovna radionica Koordinator projekta- Anna Zasada Učesnici projekta: iz Poljske: Martyna Wałowska, Dominika Filio, Aleksandra Filio, Marta Deląg, Marta Ogrodnik, Stefania Sernecka, Martyna Skoczylas, Paulina Rosińska, Julia Gatner, Natalia Salloum, Georges Burtin, Paweł Tomicki iz Velike Britanije: Lois Lennie Clinton, Isis Phillips, Nicole John-Baptiste, Jessica Patricia Tayler, Ellie Jessica Phillips, Natasha I. Martins, Ardiana Haxhaj, Ugur Sevimli, Abdul Hakeem Badmus, Will Savill, Finbar Riches, Daniella A Jennings iz Hrvatske: Marija Matulić, Paula Nejašmić, Rozana Lazaneo, Sara Marović, Valentina Gospodnetić, Zorana Glavinić, Katarina Matulić, Josip Biočina, Jelena Lukić, Zorana Petković, Anđela Kostović, Dora Škarić Volonteri: Agata Słaboszewska, Małgorzata Strzałka, Dominika Gryczewska Vroclavski Centar Djetske Djelatnosti Ulica Kużnicza 29a, Vroclav tel. +48 71 341 71 02, fax. +48 071 341 80 02 – Małgorzata Strońska-Zaremba- predsjednik i osnivač zaklade Redakcija e-booka- Anna Zasada Isključivu odgovornost za sadržaj objave ima izdavač, Europska Komisija ne odgovara za iskorištavanje ovih informacja na bilo koji način.