Geografia regionalna świata : wielkie regiony / pod red. Jerzego

Geografia regionalna świata : wielkie regiony / pod red. Jerzego

Geografia regionalna świata : wielkie regiony / pod red. Jerzego
Makowskiego ; aut. Mirosława Czerny [et al.]. - wyd. 1, dodr. 2.
– Warszawa, 2012
Spis treści
Wstęp (Jerzy Makowski)
10
1.
Europa - kolebka industrializacji i integracji
(Mirosława Czerny)
13
1.1. Zasięg i ogólna charakterystyka regionu
13
1.2. Ludność
14
ZróŜnicowanie etniczne Bałkanów (Michał Lis)
16
1.2.1. Miasta europejskie
23
Berlin (Michał Lis)
26
1.3. śycie na peryferiach Europy
28
Region peryferyjny - Sycylia
29
1.4. Cechy rolnictwa europejskiego
30
Uprawa oliwek
33
1.5. Górnictwo i przemysł
37
1.6. Usługi
42
Technologie informacyjne i komunikacyjne w jednoczącej się Europie
(Robert Łuczak)
42
Transeuropejska Sieć Transportowa (Wojciech Szymalski)
47
1.7. Produkcja i zuŜycie energii elektrycznej
48
1.8. Rozwój regionalny
50
Rozwój regionalny w Holandii (Wojciech Szymalski)
50
2.
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.
2.5.
2.6.
2.7.
2.8.
2.9.
2.10.
2.11.
2.12.
3.
3.1.
Rosja i inne kraje Wspólnoty Niepodległych Państw
- region w trudnej transformacji (Tomasz Wites)
Zasięg i ogólna charakterystyka regionu
Wspólnota Niepodległych Państw (WNP) - organizacja zrzeszająca
dawne republiki radzieckie
Związek Rosji i Białorusi (ZRiB)
Związek Gruzji, Ukrainy, AzerbejdŜanu i Mołdawii (GUAM)
Rosja i kraje WNP - transformacja demograficzna
Obszar regresu demograficznego
Obszar rozwoju demograficznego
Rosjanie w dawnych republikach radzieckich
Rosja i kraje WNP - transformacja gospodarcza
Przemiany gospodarcze w Rosji
Obwód kaliningradzki - zachodnia eksklawa Rosji
Syberia i rosyjski Daleki Wschód w czasie przemian gospodarczych
Przemiany gospodarcze w pozostałych krajach WNP
Rosja i kraje WNP- transformacja społeczna
HIV i AIDS - nowe zagroŜenia w krajach WNP
„Nowi Rosjanie" - nowa grupa społeczna okresu transformacji
ustrojowej
Azja Południowa - „tykająca bomba" demograficzna
(Jadwiga Winidowa)
Zasięg i ogólna charakterystyka regionu
Dynamika wilgotnego monsunu i jego konsekwencje
53
53
53
55
55
55
57
60
62
62
64
65
66
67
70
72
77
79
79
80
3.2.
3.3.
3.4.
3.5.
3.6.
3.7.
4.
4.1.
4.2.
4.3.
4.4.
4.5.
5.
5.1.
5.2.
5.3.
Cechy ludności
Rozwój demograficzny krajów Azji Południowej
Problem Kaszmiru
Wskaźniki demograficzne
Średnia długość Ŝycia
Rozmieszczenie ludności i gęstość zaludnienia
Urbanizacja w krajach Azji Południowej
83
85
88
90
92
92
95
Azja Południowo-Wschodnia - w pogoni za „tygrysami"
(Maciej Jędrusik)
Zasięg i ogólna charakterystyka regionu
Terytoria sporne
Ćwierć wieku wojen
Czerwoni Khmerowie
Państwa zamoŜne
Nowe „azjatyckie tygrysy"
ASEAN
Jeszcze młodsze „tygrysy"
Państwa na rozdroŜu
Turystyczny raj i jedna fala
103
103
105
106
106
108
109
110
111
112
115
Azja Wschodnia - polityka gospodarcza a wykorzystanie
potencjału demograficznego i ekonomicznego
(Andrzej Kowalczyk)
Środowisko fizycznogeograficzne Azji Wschodniej - szansa i bariera
Potencjał ludnościowy Azji Wschodniej - czy nadal jest to „tykająca
bomba"?
Wpływ róŜnic w poziomie Ŝycia na kierunki migracji wewnętrznych
w Chińskiej Republice Ludowej
Sytuacja społeczno-demograficzna w Korei Północnej
Chongqing
Program budowy new towns w Hongkongu
Znaczenie i gwałtowny rozwój gospodarki Azji Wschodniej –
wynikające z tego korzyści i (lub) zagroŜenia dla reszty świata
Toyota Motor Corporation
Przemysł stoczniowy w Korei Południowej
Historia Nippon Steel Corporation
Kierunki dostaw surowców dla hut koncernu POSCO
Technopolie
Początki specjalnej strefy ekonomicznej Shenzhen
Specjalne strefy ekonomiczne w innych krajach Azji Wschodniej
Banki japońskie
Zapora Trzech Przełomów (Sanxia Daba)
Afryka Północna i Azja Południowo-Zachodnia - tradycja i
nowoczesność w świecie islamu (Izabella Łęcka, Florian Plit)
6.1. Zasięg i ogólna charakterystyka regionu (Florian Plit)
6.2. Tradycja (Florian Plit)
6.2.1. Rola islamu w Ŝyciu społecznym i gospodarczym
Pielgrzymki religijne
6.2.2. Tradycyjne techniki pozyskiwania i gospodarowania wodą
ZagroŜenia klęskami naturalnymi
117
117
119
121
124
126
126
127
130
132
134
134
135
138
139
141
143
6.
147
147
148
148
152
153
156
6.3.
Niedostatek wody wyzwaniem współczesnej gospodarki
(Izabella Łęcka)
Zagospodarowanie wód podziemnych
6.3.1. Nowoczesne techniki pozyskiwania i gospodarowania wodą
6.4. Złota wanna szejka - czyli bogactwo ropy naftowej i gazu ziemnego
(Izabella Łęcka)
Baryłka ropy
Hydropolis - wyspa mądrości, bogactwa i kultury
6.5. Niedostatki w sferze społecznej (Izabella Łęcka)
6.5.1. Zacofani czy nowocześni?
6.6. Miasto - marzenie o lepszej przyszłości (Izabella Łęcka)
Kair - przeludnienie i głód mieszkań
6.7. Bliska egzotyka - rozwój turystyki (Izabella Łęcka)
7.
7.1.
7.2.
7.3.
7.4.
7.5.
7.6.
7.7.
7.8.
8.
8.1.
8.2.
8.3.
Afryka na południe od Sahary - skazana na marginalizację?
(Andrzej Lisowski)
Zasięg i ogólna charakterystyka Czarnego Lądu
Trudne dziedzictwo
Czy korzystna relacja ludność-zasoby moŜe być barierą rozwoju?
Współczesna marginalizacja
Ambiwalentne uwarunkowania przyrodnicze
Kapitał ludzki - ograniczenie czy szansa na przyszłość
Jak moŜe funkcjonować gospodarka zasobochłonna w epoce
gospodarki wiedzochłonnej?
Republika Południowej Afryki - subsaharyjski biegun rozwoju
Kapitał społeczny i „miękkie" państwo
Przebłyski nadziei
Ameryka Północna. Stany Zjednoczone i Kanada
- wielokulturowe społeczności miejskie (Maria Skoczek)
Zasięg i ogólna charakterystyka regionu
Kształtowanie się społeczeństwa wielokulturowego i jego
funkcjonowanie
Latynoski Nowy Jork - mozaika kulturowa (Ewa Tuz)
Toronto - najbardziej wielokulturowe miasto świata (Barbara Gibki)
Procesy kształtowania przestrzeni miejskich
Urbanizacja w Kalifornii
Floryda - największy region wypoczynkowy Stanów Zjednoczonych
Rozwój turystyki wiejskiej w prowincji Quebec
Meksyk, Ameryka Centralna i Region Karaibski - iluzja
Nowego Świata
(Joaquin Gonzalez Martinez, Bogumiła Lisocka-Jaegermann)
9.1. Meksyk i Ameryka Centralna (Joaquin Gonazlez Martinez)
9.1.1. Wprowadzenie
9.1.2. Federalizmy i nacjonalizmy
9.2. Meksyk
9.2.1. Meksyk. Gospodarka i polityka
9.3. Ameryka Centralna
9.4. Karaiby - region określony przez migracje
(Bogumiła Lisocka-Jaegermann)
Region Karaibski - definicje i zasięg
157
158
159
161
162
163
164
165
167
167
169
175
175
177
179
180
183
185
186
191
192
194
197
197
204
206
209
211
211
217
218
9.
221
221
221
222
224
225
229
234
234
Rolnictwo plantacyjne w Ameryce Centralnej i na Karaibach
(Izabela Krajewska)
9.4.1. Współczesne migracje karaibskie
10.
10.1.
10.2.
10.3.
10.4.
10.5.
Ameryka Południowa - ekspansja osadnictwa i gospodarki
(Mirosława Czerny, Jerzy Makowski)
Zasięg i ogólna charakterystyka regionu
Zasoby naturalne
Zagłada wilgotnych lasów równikowych (Jerzy Makowski)
Ludność
Ekspansja osadnictwa
Wzrost miast i ekspansja gospodarki
Emigracja z Ekwadoru (Ewa Tuz)
Regiony transgraniczne (Joanna Miętkiewska-Brynda)
Tradycyjne rolnictwo w Andach (Izabela Krajewska)
Australia i Nowa Zelandia - surowce, owce i usługi
(Andrzej Gocłowski)
11.1. Australia
11.1.1.Typy wybrzeŜy, klimat i orografia a poznanie i
zagospodarowanie kontynentu
Od odkrycia kontynentu do powstania Związku Australijskiego
11.1.2.Surowcowe imperium
11.2. Nowa Zelandia
Autochtoniczny świat organiczny Nowej Zelandii
Ekologiczne skutki inwazji obcych gatunków roślin i zwierząt
na Nowej Zelandii
236
238
247
247
249
253
256
258
263
269
271
274
11.
281
281
282
282
285
289
290
291
12. Antarktyda - lodowy tort do podziału (Jerzy Makowski)
12.1. Zasięg i ogólna charakterystyka regionu
Układ Antarktyczny
12.2. Charakterystyka środowiska
12.3. Mieszkańcy Antarktydy
12.4. Gospodarka
12.5. Sytuacja prawno-polityczna Antarktydy
295
295
295
296
298
299
299
13. Oceany - bariera, którą moŜna pokonać (Maciej Jędrusik)
13.1. Oceany i morza kuli ziemskiej
13.2. Oceany jako królestwo wysp
Konferencja Prawa Morza
13.3. Izolacja kształtująca wyspiarską gospodarkę
Zasoby oceanów
13.4. Zwycięski pochód globalizacji
13.5. Turystyka - potrzeba i zagłada izolacji
Koniec izolacji
Malediwy - raj turystyczny
Tsunami
301
301
302
303
304
305
305
307
307
309
310
Literatura
Indeks nazw geograficznych
311
318
oprac. BPK