Historia wielkich religii

KARTA KURSU
Nazwa
Nazwa w j. ang.
Historia wielkich religii
The history of great religions
Kod
Koordynator
Punktacja ECTS*
1
Zespół dydaktyczny
Prof. dr hab. Wojciech Sady
Opis kursu (cele kształcenia)
Celem kursu jest zapoznanie studentów ze społecznymi warunkami, w jakich doszło do powstania
judaizmu, chrześcijaństwa, islamu, hinduizmu i buddyzmu, a także z wczesnymi doktrynami tych religii, ich
wzajemnymi zależnościami, a także procesami, które scaliły pierwotne intuicje w system.
Warunki wstępne
Wiedza
brak
Umiejętności
brak
brak
Kursy
Efekty kształcenia
Efekt kształcenia dla kursu
Wiedza
Umiejętności
Kompetencje
społeczne
Odniesienie do efektów
kierunkowych
W1
Zna historyczne okoliczności powstania wielkich religii, a także
procesy społeczne, które wpłynęły na ostateczną treść doktryn.
W2
Zna podstawowe dogmaty judaizmu (stan na V w. n.e.),
chrześcijaństwa (katolicyzmu, prawosławia i podstawowych
odmian protestantyzmu), hinduizmu (w tym najwaźniejszych
dróg do wyzwolenia atmana z samsary) i buddyzmu
(therawady, mahajany w jej róznych odmianach, wadżrajany i
zen)
U1
Potrafi krytycznie analizować, porównywać itd. doktryny
wielkich religii, a także ich podstawowe odmiany.
U2
Rozumie powiązania doktryn religijnych z formami życia
społecznego, systemami władzy, układem społecznych
interesów itd.
Efekt kształcenia dla kursu
Odniesienie do efektów
kierunkowych
1
K1
Wykazuje się tolerancją wobec odmienności poglądów
religijnych i związanych z nimi sposobami życia, a zarazem
gotów jest do poznawania innych i racjonalnego z nimi
dialogu.
K2
Jest człowiekiem doceniającym znaczenie niezależności
myślenia i dystansu wobec opinii innych, ale nie izoluje się
wobec nich, dostrzega bowiem korzyści płynące z życia w
społeczeństwie
Organizacja
Forma zajęć
Liczba godzin
Ćwiczenia w grupach
Wykład
(W)
A
K
L
S
P
E
15
Opis metod prowadzenia zajęć
Wykłady problemowe, poświęcone omówieniu zagadnień teoretycznych, uzupełniane są prezentacją PPT.
Wiedza teoretyczna i refleksja krytyczna uczestników kursu rozwijana jest m.in. podczas dyskusji
toczonych na zajęciach, odnoszących się do wybranych zagadnień etycznych, a także wskazanych przez
prowadzącego lektur.
W01
W02
U01
U02
K01
K02
Kryteria oceny
x
x
x
x
Inne
Egzamin
pisemny
Egzamin ustny
Praca pisemna
Referat
Udział w
dyskusji
Projekt
grupowy
Projekt
indywidualny
Praca
laboratoryjna
Zajęcia
terenowe
Ćwiczenia w
szkole
Gry
dydaktyczne
E – learning
Formy sprawdzania efektów kształcenia
x
x
x
x
Test sprawdzający przyswojoną wiedzę, a także nabyte umiejętności.
2
Udział w wykładach jest obowiązkowy, dopuszczalne są dwie nieobecności.
Uwagi
Treści merytoryczne (wykaz tematów)
1. Religijne pradzieje ludzkości i duchowa rewolucja VII-VI w. p.n.e.
2. Co wiadomo na podstawie badań archeologicznych o dawnej historii Izraelitów i powstaniu ksiąg biblijnych?
3. Opowieści biblijne od Stworzenia do upadku Jerozolimy w 587 r. p.n.e.
4. Zaratusztryzm o zmartwychwstaniu, raju i piekle i jego domniemany wpływ na wierzenia Żydów. Prorocy okresu
„niewoli babilońskiej” i powstanie judaizmu.
5. Judaizm na przełomie er: faryzeusze, saduceusze, esseńczycy, judeochrześcijanie i inni.
6. Nauczanie „apostoła narodów” Pawła z Tarsu; życie i nauczanie Jezusa według synoptyków.
7. Chrześcijaństwo religią państwową. Sobory Nicea (325) i Konstantynopol (381): dogmat Trójcy. Sobory Efez (431)
i Chalcedon (451) o dwóch naturach i jednej osobie Chrystusa oraz o kulcie maryjnym. Zagłada Cesarstwa
Zachodniego i jej konsekwencje.
8. Społeczne warunki powstania islamu. Muhammad i jego nauczanie.
9. Koran, czterech kalifów prawowiernych i rozpad na sunnitów i szyitów.
10. Zwrot Kościoła rzymskiego ku północy. Karol Wielki i początki średniowiecznej Europy. Przyczyny Schizmy
Wschodniej 1054.
11. Ariowie wkraczają w XV w. p.n.e. do Indii. Hymny Rygwedy i podziały kastowe. Bunt młodych z kasty kszatriów
VII-VI w. p.n.e., pierwsze Upaniszady i zawarta w nich nauka o samsarze i możliwości wyzwolenia się z kręgu
kolejnych narodzin i śmierci. Narodziny hinduizmu.
12. Jak osiągnąć wyzwolenie? Teoria i praktyka jogi królewskiej. Droga jogi czynu z kart Bhagawadgity. Inne
odmiany jogi.
13. Mahabharata, Ramajana i hinduizm pobożnościowy: Brahma, Wisznu, Siwa i plejada innych bogów, Iśtadewa
jako „mój bóg”, formy kultu. Rzut oka na dzieje hinduizmu i jego obecne formy.
14. O tym, jak Gautama Siddhartha stał się Buddą. Cztery Prawdy Szlachetne, a m.in. Doktryna Współzależnego
Powstawania i Szlachetna Ścieżka Ośmioraka.
15. Buddyzm therawady jako domniemana najwcześniejsza forma tej religii. Wprowadzenie w miejsce ideału arhata
ideału boddhisattwy: powstanie mahajany. Madhjamaka, jogaczara i buddyzmy Czystych Krain. Tybetański buddyzm
wadżrajany. Buddyzm zen i jego odmiany.
Wykaz literatury podstawowej
Wojciech Sady, Dzieje religii, filozofii i nauki. Od Talesa z Miletu do Mahometa.
Witold Tyloch, Judaizm.
Peter Pawlowsky, Chrześcijaństwo.
Malise Ruthven, Islam.
Kim Knott, Hinduizm.
Damien Keown, Buddyzm.
sady.up.krakow.pl
Wykaz literatury uzupełniającej
teksty klasyczne dostępne w witrynie sady.up.krakow.pl
Biblia, zwłaszcza Grecko-polski Nowy Testament : wydanie intelinearne z kodami gramatycznymi.
Jan Wierusz Kowalski, Chrześcijaństwo.
Koran w tłumaczeniu Józefa Bielawskiego.
Hamilton A. R. Gibb, Mahometanizm. Przegląd historyczny.
J. L. Brockington, Święta nić hinduizmu.
Marek Mejor, Buddyzm.
Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta)
Wykład
Ilość godzin w kontakcie z
prowadzącymi
Ilość godzin pracy studenta
15
Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.)
Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym
Lektura w ramach przygotowania do zajęć
5
3
bez kontaktu z
prowadzącymi
Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po
zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu
Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat
(praca w grupie)
Przygotowanie do zaliczenia
5
Ogółem bilans czasu pracy
25
Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika
1
4