tutaj - OEiiZK

Informatyka w Szkole, XX
Wrocław, 06-09.09.2004
Kamera w dłoniach poziomu A
Dariusz P. Fabicki, Janusz S. Wierzbicki
OEIiZK, ul. Raszyńska 8/10, 02-026 Warszawa
[email protected]; [email protected]
1. Wstęp
W artykule przedstawiamy koncepcję wykorzystania możliwości multimedialnych
obecnie dostarczanych do szkół pracowni komputerowych w nauczaniu różnych
przedmiotów przy wykorzystaniu metody projektowej w kontekście użytkownika
mającego pierwszy kontakt z komputerem.
Na potrzeby realizacji omawianych zagadnień wykorzystane zostało standardowo
dołączane do pracowni oprogramowanie MS Windows Media Encoder oraz MS Windows Movie Maker.
Oczekiwany poziom wiedzy informatycznej osób biorących udział w projekcie,
niezbędny do jego realizacji, jest minimalny. W czasie realizacji projektu, można ten
poziom w sposób przezroczysty dla uczestników, znacznie rozszerzyć. Ma to szczególne znaczenie w przypadku, gdy projekty przedmiotowe realizowane są w czasie
godzin informatyki (technologii informacyjnej).
Pojęcia takie jak dysk, folder, pamięć są zbędne do wykonania projektu – bez nich
użytkownik bez problemu uzyska oczekiwany efekt, ale w razie potrzeby możemy mu
tą wiedzę równolegle przekazać.
1.1. Projekt realizacji filmu
W skrócie, projekt składa się z następujących etapów:
•
napisanie scenariusza filmu edukacyjnego (związanego z dowolnym przedmiotem, lub interdyscyplinarnego).
•
instalacja urządzenia wideo i nagranie filmu
•
edycja filmu (montaż poszczególnych scen oraz dodanie efektów specjalnych,
napisów oraz narracji i podkładu dźwiękowego)
•
projekcja filmu (obrona projektu)
2
D.P.Fabicki, J.S.Wierzbicki, Kamera w dłoniach poziomu A
•
publikacja filmu w sieci Internet (na stronie WWW lub strumieniowo)
Wydaje się, że projekt składający się z wyżej wymienionych modułów musi zabierać znaczną ilość czasu nawet wprawionej osobie. W rzeczywistości okazuje się, że na
realizację projektu wcale nie potrzeba nazbyt wiele czasu. Przygotowanie założeń do
jego realizacji (np. scenariusz lekcji) mogą powstać na zajęciach przedmiotowych,
niekoniecznie na zajęciach informatycznych. Samo „przygotowanie” pracowni na
potrzeby nagrania i obróbki filmu nie zajmuje więcej niż 3 minuty – polega na podłączeniu kamer do portów USB (koszt kamery internetowej, wystarczającej na potrzeby
realizacji prostych filmów edukacyjnych wynosi około 80-100 PLN). Po podłączeniu,
system Windows XP wykrywa i automatycznie konfiguruje kamery.
Nagranie filmu polega na przygotowaniu wykorzystywanych eksponatów przed
lekcją (zgodnie z napisanym wcześniej scenariuszem), a następnie na uruchomieniu
programu Windows Movie Maker. Program ten charakteryzuje się dużą prostotą obsługi – nawet zupełnie niedoświadczony użytkownik bez problemu radzi sobie z jego
wykorzystaniem, gdyż prowadzony jest niemalże „za rękę” przez kolejne etapy przygotowania publikacji audio-wideo. Nagranie filmu, sprowadza się do włączenia jednego klawisza ekranowego. Następnie można nagranie podzielić na poszczególne
sceny i poddać je edycji – dodać efekty przejść, tytuły, narrację czy podłożyć podkład
dźwiękowy. Wszystkie możliwości omawiane są w programie w języku polskim,
a użytkownik może każdy z efektów wypróbować na „żywo”, zanim zdecyduje, który
z nich wykorzysta.
Temat i charakter filmu może być niemalże dowolny – np. eksperyment / doświadczenie fizyczne lub chemiczne, krótki film reklamowy, film językowy na temat scenki
z życia. Zależy to tylko od inwencji nauczyciela przedmiotu na potrzeby, którego film
będzie realizowany.
Omówienie różnych typów filmów, ich cech charakterystycznych oraz przygotowania i realizacji może być omówione np. na lekcji języka polskiego. Podobnie zagadnienia teoretyczne dodawania napisów czy narracji do takich „produkcji”.
Po przygotowaniu filmu powinna nastąpić jego obrona, to znaczy pokaz oraz
omówienie – co autorzy chcieli (mieli) zamiar osiągnąć, w jaki sposób się do tego
zabrali i dlaczego. Realizacja projektu w sali komputerowej nie powinna zabrać więcej niż cztery jednostki lekcyjne. Pokazy filmów i obrony projektów powinny odbywać się na lekcjach przedmiotowych.
2. Publikacja filmu
Dodatkowo realizowanym zagadnieniem na lekcjach informatyki może być publikacja przygotowanego materiału filmowego przez uczniów np. na szkolnym serwerze
WWW lub jego emisja strumieniowa. Zagadnienia te nie powinny zająć więcej niż
jedną do dwóch jednostek lekcyjnych. Do odpowiedniej konwersji na potrzeby publi-
D.P.Fabicki, J.S.Wierzbicki, Kamera w dłoniach poziomu A
3
kacji WWW, lub emisji strumieniowej można wykorzystać drugi z programów dołączonych standardowo do systemu Windows XP – MS Windows Encoder. Jest on również całkowicie zlokalizowany i umożliwia w prosty sposób zmianę kodowania plików multimedialnych oraz ich emisję w sieci Internet.
Na przykładzie publikacji filmu można w interesujący sposób omówić zagadnienia
związane z kodowaniem i kompresją plików multimedialnych, jak również emisją
strumieniową i jej działaniem w sieci Internet. Omówienie takich zagadnień na przykładzie praktycznych zadań pozwala na pełniejsze zrozumienie teorii przez uczniów.
To, czy i w jaki sposób poruszać wymienione zagadnienia zależy od wieku osób
uczestniczących w projekcie.
3. Co zostanie pokazane w czasie prelekcji?
Podczas wystąpienia zostanie pokazany proces przygotowania filmu edukacyjnego
oraz jego publikacji statycznej i strumieniowej w sieci Internet – od nagrania pojedynczych scen, scalenie w film i dodanie efektów specjalnych, napisów tytułowych po
zapisanie i emisję filmu w sieci Internet. Innymi słowy na żywo zostaną w skrócie
przedstawione kolejne etapy realizacji projektu. Zamiarem autorów jest pokazanie
prostoty obsługi wykorzystywanych w projekcie narzędzi przez ich użycie w czasie
wystąpienia i osiągnięcie zamierzonego celu – publikacji audio-wideo.
4. Podsumowanie
Realizacja projektów filmowych ma wiele zalet. Oprócz zalet związanych z prowadzeniem zajęć metodą projektową (np. praca zespołowa, samodzielne przygotowanie i opracowanie tematów przez uczniów, obrona wykonanych projektów) uczniowie
nabywają wiedzę i kształcą umiejętności związane z posługiwaniem się sprzętem
i oprogramowaniem komputerowym jako narzędziem codziennej pracy; poznają,
z jakich elementów składa się proces przygotowania filmów; uczą się zagadnień związanych z opracowywanymi tematami projektów. W czasie realizacji projektu można
także przemycić wiedzę na temat kompresji plików audio-wideo, przygotowania publikacji Internetowych, czy działania emisji strumieniowej.
Realizacja opisanego projektu na kursach przedmiotowo-metodycznych w naszym
Ośrodku zajmuje około jednego dnia szkoleniowego (8 godzin lekcyjnych) z osobami
niemającymi doświadczenia w pracy z komputerem. Uwzględnia się tutaj wszystkie
etapy projektu – od przygotowania scenariusza, po publikację w sieci Internet. Doświadczenie wskazuje, że młodzież potrzebuje na realizację projektu znacznie mniej
czasu, a część zagadnień jest realizowanych poza salą komputerową i lekcjami informatycznymi.
Wątpliwości i obawy mogą budzić koszty dodatkowego sprzętu (takiego jak kamery internetowe) niezbędnego do realizacji projektu – zakładamy, że szkoły dysponują
4
D.P.Fabicki, J.S.Wierzbicki, Kamera w dłoniach poziomu A
sprzętem typu mikrofon. Jednakże, biorąc pod uwagę, iż uczniowie pracują w zespołach – wystarczy około 6-8 kamer w sali komputerowej, co daję sumę około 600-800
PLN. Nie są to więc koszty tak wysokie, jak by mogło się wydawać.