Krieghoff – 125 lat tradycji

Przyk∏ad
grawerskiego
kunsztu
Krieghoff –
125 lat tradycji
MARCIN OGÓREK
Wi´kszoÊç myÊliwych zna broƒ Krieghoffa i kojarzy jà z klasykà
oraz najwy˝szà jakoÊcià, niewielu jednak ma okazj´ z nià polowaç.
Mia∏em mo˝liwoÊç zobaczenia „od kuchni” procesu jej produkcji
i bli˝szego poznania oferty firmy.
Pierwsza faza wykonywania bloku
komór
90
Braç ¸owiecka – numer specjalny 2/2011
nych rozwiàzaƒ, nierzadko wyznaczajàcych nowe trendy w zakresie konstrukcji
broni myÊliwskiej. Poni˝ej wymieniam
jedynie kilka ciekawych patentów Krieghoffa z podaniem dat, które ∏atwo uzmys∏awiajà, jak nowatorskie by∏y to w danym okresie rozwiàzania:
z regulowane lufy wk∏adkowe do luf
Êrutowych (1905 r.)
Fot. M. Ogórek
neracje z sukcesem kontynuowa∏y rozwój firmy i poszerza∏y jej ofert´. Jednà
z wa˝niejszych postaci by∏ Heinrich
Krieghoff, twórca m.in. bardzo ciekawej
konstrukcji samopowtarzalnego sztucera myÊliwskiego.
Firma od poczàtku specjalizuje si´
przede wszystkim w produkcji broni kombinowanej. Wprowadza wiele innowacyj-
Fot. M. Ogórek
Firma Sempert & Krieghoff powsta∏a
w 1886 roku w Suhl, niekwestionowanej stolicy niemieckich producentów
broni myÊliwskiej. Jej za∏o˝yciel, zapalony myÊliwy Ludwig Krieghoff, zainspirowany zapewne nowymi koncepcjami w zakresie broni, jakie pojawia∏y
si´ pod koniec wieku, postanowi∏ wcieliç w ˝ycie swoje pomys∏y. Nast´pne ge-
Ma
t. r
ekl
.
Komory zamkowe repetiera Semprio
z pneumatyczne zabezpieczenie przed
podwójnym strza∏em dla mechanizmu
spustowego trójlufek (1906 r.)
z wprowadzenie duraluminium jako materia∏u konstrukcyjnego w broni myÊliwskiej (1925 r.)
z kniejówka z manualnym napinaniem
mechanizmu uderzeniowego (1926 r.)
z p∏ywajàca lufa w broni kombinowanej
(1967 r.)
z regulowane lufy z integralnym klinem
(1996 r.).
Fot. M. Ogórek
Obrabiarka sterowana numerycznie
Kontrola tolerancji wykonania
Fot. M. Ogórek
W fabryce Krieghoffa kluczowà sprawà
jest po∏àczenie w odpowiednich proporcjach najnowszych technologii oraz r´cznej pracy wysoko wykwalifikowanych
pracowników. Co ciekawe, proporcje te
nie sà jednakowe dla wszystkich rodzajów broni. Przyk∏adowo, nak∏ad pracy
r´cznej przy wytwarzaniu repetiera Semprio stanowi 40 proc., a przy modelach
tradycyjnych a˝ 80 procent. Stosowane
jest specjalistyczne oprogramowanie
komputerowe do projektowania oraz
oczywiÊcie sterowane numerycznie obrabiarki i laserowe urzàdzenia pomiarowe.
Przebieg procesu technologicznego
dobrze obrazuje produkcja baskili.
Wst´pnie uformowany, monolityczny
pó∏produkt ze stali lub stopu aluminium
poddawany jest obróbce skrawaniem na
sterowanych numerycznie maszynach.
Proces ten, podzielony na dwa etapy,
trwa oko∏o dwóch godzin (90 min + 30
min). Pomimo tak precyzyjnej metody
obróbki tolerancje wykonania baskili
sprawdzane sà na laserowych urzàdzeniach pomiarowych. Tak przygotowany
element trafia do ràk rusznikarza, który
wykaƒcza go i pasuje z pozosta∏ymi cz´Êciami broni. Jak widaç na tym przyk∏adzie, nawet najbardziej precyzyjne maszyny nie sà w stanie zastàpiç ràk wykwalifikowanego pracownika. Podobnie rzecz
ma si´ z lufami, które po ka˝dej fazie procesu ∏àczenia korygowane sà r´cznie.
W zale˝noÊci od elementu broni oraz
jej rodzaju Krieghoff stosuje lut twardy
(srebrny) albo mi´kki. Pieczo∏owitoÊç widaç na ka˝dym etapie produkcji – w dziale, gdzie oksyduje si´ elementy broni,
znajduje si´ nawet specjalna szafa, która
przy zbyt suchym powietrzu zapewnia
odpowiedni poziom wilgotnoÊci niezb´dny do prawid∏owego przebiegu procesu
oksydowania.
W Krieghoffie ogromnà wag´ przywiàzuje si´ do osad broni. Ju˝ na poczàtku
XX wieku mottem przewodnim firmy ‡
Fot. M. Ogórek
proces produkcji
Prostowanie luf
Braç ¸owiecka – numer specjalny 2/2011
91
Fot. M. Ogórek
Nic nie zastàpi ràk wykwalifikowanego pracownika
sta∏o si´ powiedzenie: „Lufa strzela, ale
osada trafia”. Dlatego Krieghoff nie kupuje gotowych kolb, lecz wykonuje je od poczàtku do koƒca w swojej fabryce.
Wszystko rozpoczyna si´ oczywiÊcie od
zakupu odpowiedniego drewna. JeÊli spe∏nia ono warunki techniczne, jest klasyfikowane ze wzgl´du na rysunek s∏ojów
i ubarwienie. Wyselekcjonowany materia∏
trafia w r´ce utalentowanego kolbiarza,
przy czym dro˝sze egzemplarze broni cz´sto majà kolby wykonywane dok∏adnie
pod wymiar konkretnego klienta.
Na uwag´ zas∏uguje te˝ fakt wyraênego rozdzielenia monta˝u broni myÊliwskiej oraz sportowej, co Êwiadczy o wysokim poziomie specjalizacji.
Zak∏ady wytwarzajàce wyspecjalizowane produkty, wymagajàce wysokich kwalifikacji od zatrudnionego personelu, doskonale zdajà sobie spraw´ z tego, ˝e firm´ tworzà ludzie. Krieghoff dba o swoich
pracowników ju˝ od etapu przygotowania
do zawodu w ramach systemu praktyk.
Dodatkowo warto wspomnieç, ˝e oko∏o
po∏owy osób tam zatrudnionych aktywnie poluje lub strzela sportowo.
Fot. M. Ogórek
K-32 i K-80
Z prawej strony baskila przed obróbkà maszynowà, z lewej – po obróbce
Krieghoff to m.in. producent jednej z najlepszych sportowych nadlufek: K-80. Ciekawa jest historia powstania tej broni.
W 1954 roku wybitny amerykaƒski strzelec L. M. Donaldson przyjecha∏ do Niemiec w poszukiwaniu producenta lub
rusznikarza, który móg∏by zrealizowaç
jego koncepcj´ sportowej nadlufki. Spotkanie z Heinrichem i Heinzem-Ulrichem
Krieghoffami zaowocowa∏o powstaniem
boka K-32. Bazà tej konstrukcji by∏a broƒ
K-80 Sporting Skeet
Fot. M. Ogórek
K-80 Trap
Baskila nadlufki K-80
92
Braç ¸owiecka – numer specjalny 2/2011
Optima
Konfiguracje luf w trójlufce Optima
Ekspress Classic
i ró˝ne zestawy luf
ces, w wyniku którego powsta∏ nast´pca
modelu K-32 – bok K-80. Jednà z osób,
która mia∏a istotny wk∏ad w stworzenie
tej broni, jest legendarny amerykaƒski
strzelec trapowy Kay Ohye.
Krieghoff od poczàtku specjalizuje
si´ przede wszystkim w produkcji
broni kombinowanej
Remingtona model 32, która zosta∏a
wprowadzona do produkcji w latach 30.,
jednak firma szybko wycofa∏a jà z oferty.
Oryginalny system ryglowania bez haków pozwoli∏ zoptymalizowaç rozk∏ad
si∏ dzia∏ajàcych na broƒ (i strzelca) podczas strza∏u, co poskutkowa∏o nie tylko
mniej odczuwalnym odrzutem, ale równie˝ bardzo wysokà trwa∏oÊcià jednostki. Znane sà egzemplarze nadlufek K-32
i jej kontynuatora, czyli K-80, z których
wystrzelono ponad milion ∏adunków.
Optima
Niewàtpliwie du˝y wp∏yw na sukces
tej broni mia∏y laury zdobyte przez
dwóch strzelców: w 1966 roku w Wiesbaden Kenneth Jones, strzelajàc z boka
K-32, wygra∏ mistrzostwa Êwiata w trapie, a w 1976 roku Don Haldeman si´gnà∏ po z∏oty medal na igrzyskach olimpijskich w Montrealu.
Dieter Krieghoff wyjecha∏ do USA, gdzie
za∏o˝y∏ w 1979 roku Krieghoff International Inc. Utrzymujàc bliskie kontakty ze
strzelcami sportowymi, zainicjowa∏ pro-
W katalogu firmy mo˝na znaleêç stwierdzenie, ˝e dla wielu myÊliwych s∏owa
„Krieghoff” i „dryling” sà synonimami.
OczywiÊcie jest to cokolwiek dyskusyjne
w Polsce, niemniej trójlufki to na pewno
specjalnoÊç tego producenta.
Aktualnie podstawowym modelem
w ofercie jest opracowany w 2002 roku
model Optima. Przy projektowaniu tej
broni w szerokim zakresie wykorzystywane by∏o oprogramowanie komputerowe.
Dzi´ki po∏àczeniu ponad 100-letniej tradycji i doÊwiadczenia z najnowszà technologià uda∏o si´ osiàgnàç optymalne ‡
Braç ¸owiecka – numer specjalny 2/2011
93
parametry w zakresie wytrzyma∏oÊci, wagi i funkcjonalnoÊci.
Lufa kulowa jest p∏ywajàca, co zabezpiecza przed zmianà punktu trafieƒ
w wyniku jej nagrzewania si´ podczas
strzelania – rozwiàzanie to nosi nazw´
Thermo Stable (TS). ¸atwo jà równie˝
regulowaç, co pozwala zgraç punkty
trafienia w przypadku zastosowania luf
wk∏adkowych (oczywiÊcie same lufy
wk∏adkowe Krieghoffa równie˝ majà
mo˝liwoÊç regulacji) lub pocisków kulowych do luf g∏adkich. Dla tradycjonalistów istnieje mo˝liwoÊç zamówienia tej
trójlufki z lufami lutowanymi klasycznie
– na sztywno.
Optima oferowana jest w dwóch najpopularniejszych obecnie w broni kombinowanej kalibrach Êrutowych: 12 i 20,
do których dostosowane sà lufy wk∏adkowe w kalibrach a˝ do 9,3x74 R. Lufa
kulowa jest dost´pna w kalibrach od
6x70 R do 9,3x74 R.
Baskila Optimy wykonywana jest ze
stali chromowo-molibdenowej lub stopu
aluminium. W tym drugim przypadku
kaliber luf wk∏adkowych ograniczony
jest do 6x70 R.
Mo˝na te˝ kupiç Optim´ w wersji od
razu zaprojektowanej jako ekspres-dryling: z dwiema górnymi lufami kulowymi (z mo˝liwoÊcià regulacji) w kalibrach
od 7x57 R do 9,3x74 R i dolnà Êrutowà
w kalibrze 20/76. Ciekawà propozycjà
dla myÊliwych polujàcych w Afryce na
grubego zwierza jest ekspres-dryling
Opitma Big Five z lufà Êrutowà 20/76
i po∏àczonymi lutem na sztywno lufami
kulowymi w pot´˝nych kalibrach: .375
Flanged, .470 N.E. czy .500/.416 N.E.
Wszystkie wersje Optimy wyposa˝one
sà w system manualnego napinania mechanizmu uderzeniowego Krieghoff Combi-Cocking Device. UnikalnoÊç tego rozwiàzania polega na po∏àczeniu maksymalnego bezpieczeƒstwa z mo˝liwoÊcià szybkiego prze∏adowania i oddania kolejnych
strza∏ów. Przed wystrzeleniem nale˝y przesunàç suwak napinania do przodu. JeÊli
strza∏ nie padnie, powrót do pozycji wyjÊciowej zwalnia mechanizm uderzeniowy.
Po strzale (strza∏ach) natomiast z∏amanie
broni powoduje samoczynne napi´cie mechanizmu, co jest szczególnie przydatne
na polowaniach zbiorowych.
Ultra 20
Kniejówka, zw∏aszcza z wymiennymi lufami, pozwala myÊliwemu dopasowaç
si´ praktycznie do ka˝dego rodzaju ∏o-
94
Braç ¸owiecka – numer specjalny 2/2011
Classic Big Five
Classic
Ultra 20
wów. Krieghoff Ultra 20 to w∏aÊnie taka
broƒ. Wyst´puje w ró˝nych wersjach, poczynajàc od typowej konfiguracji Êrut/kula, która sprawdzi si´ podczas wi´kszoÊci
indywidualnych polowaƒ, poprzez ekspres idealny na zbiorówki, a skoƒczywszy na kombinacji dwóch luf kulowych
w ró˝nych kalibrach, doskona∏ej dla wymagajàcego strzelca kulowego.
OczywiÊcie uzyskanie takich konfiguracji nie wymaga oddzielnych kompletów luf
– mo˝na dokupiç lufy wk∏adkowe w kalibrze a˝ do 9,3x74 R. Przy takim rozwiàzaniu najbardziej sensownym wyborem jest
spory kaliber kulowy, gdy˝ dok∏adajàc luf´ wk∏adkowà w takim samym kalibrze,
uzyskamy ekspres na polowania zbiorowe, zaÊ lufa w mniejszym kalibrze pozwoli stworzyç broƒ, z której b´dzie mo˝na
strzelaç zarówno grubà zwierzyn´, jak
i drapie˝niki – a wszystko przy tym samym sk∏adzie i sposobie obs∏ugi broni.
Ultra 20 wyposa˝ona jest, podobnie jak
trójlufka Optima, w system manualnego
napinania mechanizmu spustowego Krieghoff Combi-Cocking Device. Kupujàcy
mo˝e wybraç baskil´ – ze stopu aluminium (minusem jest jednak ograniczone
u˝ycie luf wk∏adkowych) lub ze stali –
oraz sposób ∏àczenia luf: wspomniany ju˝
TS (regulowany i zabezpieczajàcy przed
zmianà punktu trafienia przy nagrzewaniu lufy) albo tradycyjne lutowanie.
Kniejówki Krieghoff sà zgrabne, doskonale wywa˝one i lekkie, chocia˝ do
kwestii wagi firma podchodzi z du˝à roztropnoÊcià, dopasowujàc jà do kalibru
broni: w konfiguracji Êrut/kula waga
waha si´ pomi´dzy 2,7 a 3,4 kg, nato-
miast w przypadku ekspresów – od 3,2 do
nawet 3,9 kilograma. Pozwala to strzelaç
szybko i celnie równie˝ w przypadku du˝ych kalibrów, takich jak 9,3x74 R.
Classic
Trudno o bardziej szykownà, a jednoczeÊnie skutecznà broƒ na polowania zbiorowe ni˝ klasyczny ekspres horyzontalny. Krieghoff Classic produkowany jest
w kalibrach: 7x57 R, 7x65 R, .308 Win.,
.30-06, .30 R Blaser, 8x57 IRS, 8x75 RS
oraz 9,3x74 R.
Broƒ jest oczywiÊcie bardzo sk∏adna,
a szybkoÊç operowania nià zwi´kszajà
ma∏y kàt otwarcia i brak dodatkowego
elementu ryglujàcego, u∏atwiajàce prze∏adunek, oraz opisywany ju˝ Krieghoff
Combi-Cocking Device. Mechanizm spustowy mo˝e byç wyposa˝ony w dwa
spusty lub pojedynczy j´zyk. Lufy majà
mo˝liwoÊç regulacji. FunkcjonalnoÊç
broni podnosi te˝ kilka ciekawych elementów, np. wypinane bàczki do pasa
noÊnego lub opcjonalna szczerbinka
Krieghoff See Through Sight. Równie˝
w przypadku tego modelu producent
pomyÊla∏ o jak najwi´kszej uniwersalnoÊci, oferujàc mo˝liwoÊç zakupu luf
kulowo-Êrutowych lub Êrutowych (kaliber Êrutowy tylko 20/76).
Classic Big Five to wersja afrykaƒska
ekspresu Classic, oferowana w kalibrach
.375 Mag., 375 Fl. Mag. N.E., .500/.416
N.E., .470 N.E. oraz .500 N.E. Regulacja
luf mo˝liwa jest tylko w kalibrach .375
– w wi´kszych stosuje si´ lut sztywny.
Broƒ jest oczywiÊcie wyposa˝ona w manualny system napinania mechanizmu
uderzeniowego Combi-Cocking Device.
Sporo szczegó∏ów konstrukcyjnych by∏o
konsultowanych z zawodowymi myÊliwymi, dzi´ki czemu Classic Big Five jest
idealnà bronià na safari, zw∏aszcza gdy
np. lufy w pot´˝nym kalibrze na najgrubszà zwierzyn´ uzupe∏ni si´ kompletem luf w kalibrze .375 – bardziej p∏aski
tor lotu pocisku, mo˝liwoÊci regulacji luf
oraz zamontowana luneta celownicza
pozwolà skutecznie polowaç na antylopy
na ró˝nych dystansach.
Hubertus
Lekki i por´czny jednostrza∏owy sztucer
∏amany to idealna broƒ na wi´kszoÊç
polowaƒ indywidualnych, zw∏aszcza
w trudnych warunkach terenowych.
Mo˝liwoÊç oddania wy∏àcznie jednego
strza∏u stanowi wyzwanie nie tylko dla
strzelca, ale te˝ dla producenta, gdy˝ zapewnienie wysokiej celnoÊci w broni
Hubertus
o takiej konstrukcji wymaga sporego
kunsztu rusznikarskiego.
Hubertus Krieghoffa to kwintesencja
myÊliwskiej elegancji, a jednoczeÊnie
broƒ celna, niezawodna, lekka, por´czna
oraz bezpieczna (manualne napinanie
mechanizmu uderzeniowego). W zale˝noÊci od preferencji myÊliwego mo˝e
mieç baskil´ ze stopu aluminium, co minimalizuje wag´ tego i tak lekkiego
sztucera (nawet do 2,5 kg), lub stalowà,
która zwi´ksza jego ci´˝ar i wytrzyma∏oÊç, co jest szczególnie istotne w przypadku kalibrów magnum. Ciekawymi
dodatkami mogà byç opcjonalna lufa
o oktagonalnym profilu zewn´trznym
oraz magazynek w kolbie. D∏ugoÊç luf
to 60 lub 55 cm (krótszà producent poleca zw∏aszcza do kalibrów: .222 Rem.,
5,6x52 R, 7x57 R, 8x57 IRS oraz 9,3x74 R).
Krieghoff w swojej ofercie wcià˝
utrzymuje tradycyjne trójlufki Trumpf
i Neptun w ró˝nych konfiguracjach luf
i wykoƒczenia. Na drugim biegunie
znajduje si´ najm∏odsze dziecko konstruktorów z Ulm – nowatorski repetier
Semprio. Sztucer ten ma tak nietypowà
konstrukcj´, ˝e trudno si´ do niego
przekonaç... do czasu, kiedy weêmie si´
go do ràk i zacznie strzelaç – ale to te8
mat na oddzielny artyku∏.
Wyjazd do fabryki Krieghoffa w Ulm zorganizowa∏a firma Hubertech z Katowic, dystrybutor broni marki Krieghoff