kształcenie zawodowe w perspektywie zmiany

AutoUnia
w w w . a u t o u n i a . a k n . p l
Międzynarodowe Sympozjum
KSZTAŁCENIE ZAWODOWE
W PERSPEKTYWIE ZMIANY
propozycje - rozwiązania - dobre praktyki
Łódź, 10-11 kwietnia 2013
PWP: AUTO UNIA - KU NOWOCZESNYM SZKOŁOM ZAWODOWYM
Numer projektu: WND-POKL.09.02.00-10-011/12
Projekt realizowany w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
Priorytet 9 Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach
Działanie 9.2. Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego
Opieka medialna:
Program sympozjum / Prelegenci
Dzień I (10.04.2013, środa)
9.00–10.00 Rejestracja uczestników
Powitanie uczestników, rozpoczęcie sympozjum
12.10–12.30 Kształcenie zawodowe dorosłych w perspektywie
strategii całożyciowego uczenia się – dr Krzysztof
PIERŚCIENIAK
10.00–10.25 dr Marek KULESZA – kierownik Projektu Auto Unia:
12.30–13.15 Dyskusja moderowana
ku nowoczesnym szkołom zawodowym
10.25–10.50 prof. Uto MEIER – Katholische Universität Eichstätt–
13.15–14.15 Przerwa obiadowa
MODUŁ 2 KSZTAŁCENIE ZAWODOWE W NIEMCZECH
Ingolstadt)
prowadzenie: mgr Marta KULESZA / Kathrin MAIER
Wystąpienie otwierające
14.15–14.45 Dualny system kształcenia – Anton SCHMIDMEIER
10.50–11.25 Kształcenie zawodowe wobec gospodarki rynkowej
14.45–15.15 Kształcenie zawodowe w zakładach Audi AG – Georg
KELLERMEIER
– prof. dr hab. Stefan KWIATKOWSKI
MODUŁ 1 TU I TERAZ KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO W POLSCE
prowadzenie: prof. dr hab. Tadeusz PILCH
11.25–11.45 Efektywność form kształcenia zawodowego w świe-
15.15–15.45 Kształcenie nauczycieli – Günter JAKOB
15.45–16.15 Prezentacja Państwowej Szkoły Zawodowej nr 1 w Ingolstadt – Anton SCHMIDMEIER
tle wyników badań – dr hab., prof. APS Urszula
16.15–16.30 Przerwa kawowa
JERUSZKA
16.30–17.45 Dyskusja podsumowująca – dr hab. prof. UW
Janusz SURZYKIEWICZ
11.45–12.10 Dokształcanie i doskonalenie zawodowe kadr pracujących – prof. dr hab. Tadeusz ALEKSANDER
19.30
Uroczysta kolacja
Dzień II (11.04.2013, czwartek)
MODUŁ 1 WYBRANE MIKRO I MAKROSTRUKTURALNE UWARUN-
MODUŁ 2 ŁÓDZKIE SZKOŁY SAMOCHODOWE W OBLICZU ZMIANY
KOWANIA FUNKCJONOWANIA SZKOLNICTWA ZA-
– prowadzenie: mgr inż. Halina CYRULSKA
WODOWEGO – prowadzenie: dr hab. prof. UP Danuta
Autoprezentacja Zespołów Szkół Zawodowych biorących udział
WALOSZEK
w projekcie Auto Unia, w tym postrzegania własnej sytuacji,
9.30–10.00 Szkolnictwo zawodowe – perspektywy edukacyjne dla
młodzieży i dorosłych – mgr inż. Halina CYRULSKA
10.00–10.30 Odbiór atrakcyjności szkolnictwa zawodowego jako
warunek rozwoju szkół zawodowych na przykładzie
doświadczeń, pomysłów, propozycji sterowania rozwojem szkół
12.20–12.45 ZSP nr 7 w Łodzi
12.45–13.10 ZSP nr 22 w Łodzi
Dyskusja moderowana
woj. łódzkiego – mgr Ewa KOS
10.30–11.00 Losy absolwentów. Biografie zawodowe i życiowe –
mgr Jacek ŚWIGULSKI
13.30–14.30 Przerwa obiadowa
14.30–15.00 Dyskusja podsumowująca. Ku nowoczesnym szkołom
zawodowym? – prowadzenie: dr Marek KULESZA
11.00-11.45 Dyskusja moderowana
11.45–12.00 Przerwa kawowa
15.00
Zakończenie sympozjum
prof. dr hab. Tadeusz ALEKSANDER
Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, kierownik Zakładu Pedagogiki Dorosłych UJ oraz Akademii Krakowskiej – Wydziału Psychologii
i Nauk Humanistycznych (Zakład problemów Społecznych i Resocjalizacji). Współpracuje także z Wyższą Szkołą Biznesu i Przedsiębiorczości
w Ostrowcu Świętokrzyskim. Autor i współautor ponad 150 publikacji naukowych oraz podręczników z zakresu pedagogiki dorosłych, pedagogiki
społecznej i podstaw edukacji. Współzałożyciel i wiceprezes Akademickiego Towarzystwa Andragogicznego.
„Dokształcanie i doskonalenie zawodowe kadr pracujących”
mgr inż. Halina CYRULSKA
Główny specjalista w Oddziale Organizacji Szkół Publicznych
w Wydziale Edukacji UMŁ
„Szkolnictwo zawodowe – perspektywy edukacyjne
dla młodzieży i dorosłych”
Celem wystąpienia jest wskazanie zmian jakie nastąpiły w polskim systemie
edukacji zawodowej w kontekście Europejskich i Polskich Ram Kwalifikacji.
Zobrazowanie możliwości dochodzenia do kwalifikacji i kompetencji wymaganych na rynku pracy. Efekty kształcenia właściwe dla danego zawodu
zostały wg nowych rozwiązań prawnych, ujęte w formie kwalifikacji. Pozwala to na elastyczne projektowanie indywidualnej ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej. Zbadanie i uznanie posiadanych kwalifikacji odbywa się
w drodze egzaminów zewnętrznych. Rozważanym zagadnieniem podczas
wystąpienia będzie organizacja części praktycznej egzaminu zawodowego,
wyposażenie i warunki zapewniające prawidłowy jego przebieg. Istotnym
zagadnieniem poruszonym w wystąpieniu będzie także uczenie się przez
całe życie i w tym kontekście skuteczne nauczanie w szkole zawodowej,
dostosowanie oferty edukacyjnej do potrzeb rynku pracy.
Günter JAKOB
Nauczyciel mianowany, mgr inż. elektrotechniki, pracował w Deutsche
Telekom AG, największej, niemieckiej firmie telekomunikacyjnej, posiada
kwalifikacje pedagogiczne do nauczania przedmiotów zawodowych
„Kształcenie nauczycieli”
Prezentacja systemu kształcenia nauczycieli w Niemczech dla potrzeb szkół
zawodowych. Wyróżnia się nauczycieli zawodu z trzecim poziomem kwalifikacyjnym i nauczycieli przedmiotów zawodowych z czwartym poziomem
kwalifikacyjnym. Przedstawiono ścieżkę kariery obu grup nauczycieli.
dr hab. prof. APS Urszula JERUSZKA
Profesor w Akademii Pedagogiki Specjalnie im. M. Grzegorzewskiej
oraz w Instytucie Pracy i Spraw Socjalnych; doktor habilitowany nauk
humanistycznych w zakresie pedagogiki. Specjalizuje się w teorii i praktyce kształcenia i doskonalenia zawodowego, w analizie relacji między
szkolnictwem zawodowym a rynkiem pracy. Autorka wielu publikacji książkowych i artykułów w czasopismach z obszaru pedagogiki pracy.
„Efektywność form kształcenia zawodowego
w świetle wyników badań”
Celem referatu jest udowodnienie tezy, iż zajęcia dydaktyczne organizowane
w formie praktyk w zakładach pracy mają pozytywny wpływ na efektywność
kształcenia zawodowego w aspekcie zatrudnienia. Autorka omawia różne kategorie form kształcenia zawodowego i ich użyteczność w przygotowaniu do
pracy absolwentów szkół zawodowych, koncentrując uwagę na formach pozaszkolnych organizowanych jako praktyki w zakładach pracy. Omówione zostały cztery miary efektywności zatrudnieniowej kształcenia zawodowego: 1)
czas potrzebny na znalezienie zatrudnienia po ukończeniu szkoły zawodowej;
2) odsetek absolwentów, którzy po ukończeniu szkoły muszą przejeść szkolenie, aby uzyskać zatrudnienie; 3) zgodność pierwszej pracy z wyuczonym zawodem; 4) stopa bezrobocia absolwentów szkół. Analizy oparte zostały na wynikach badań, głównie tych zrealizowanych w ramach projektu badawczego
„Unowocześnienie metod i form kształcenia zawodowego z punktu widzenia
zwiększania zatrudnialności i zmniejszania bezrobocia absolwentów szkół”.
Georg KELLERMEIER
Koordynator instruktorów nauki zawodu w obszarze pojazdów samochodowych w Audi SA, mechanik samochodowy, posiada dyplom
mistrzowski
„Kształcenie zawodowe w zakładach Audi”
Omówiono organizację szkolenia zawodowego w strukturach koncernu
Audi SA. Zaprezentowano przebieg kształcenia metodą stacji (narzędziownia, rozwój techniczny, montażownia, budowa karoserii, lakiernia). Przybliżono przebieg kształcenia w zawodzie mechatronika pojazdów samochodowych i mechatronika.
mgr Ewa KOS
Magister pedagogiki, absolwentka Wydziału Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego, współautorka projektu pt. „Auto Unia – ku nowoczesnym szkołom zawodowym”, asystent kierownika projektu pt. „Przyjazna
i bezpieczna szkoła. Praktyczne przygotowanie szkół do realizacji zadań
wychowawczych i opiekuńczych” realizowanego przez Katedrę Badań
Edukacyjnych Wydziału Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego.
Zainteresowania naukowo-badawcze - metodologia badań jakościowych,
problematyka uczenia się w społecznościach praktyki.
„Atrakcyjność szkolnictwa zawodowego w Polsce a fenomen
jego popularności w innych krajach”
Celem wystąpienia jest refleksja nad uwarunkowaniami społecznymi, ekonomicznymi gospodarczymi szkolnictwa zawodowego w Polsce. Podjęto w nim
próbę zrekonstruowania nowej roli szkoły zawodowej, która ma kształtować
motywację, wiedzę i umiejętności uczniów a także kierunki doskonalenia
szkolnictwa zawodowego w kontekście doświadczeń wybranych krajów.
dr Marek KULESZA
Kierownik i autor projektu „Auto-Unia…” Nauczyciel akademicki, pracownik naukowy. Zainteresowania naukowobadawcze: zarządzanie instytucjami społecznymi, poradnictwo psychopedagogiczne i jego organizacja
(także w kontekście procesów adaptacji społeczno-zawodowej, poradnictwa
zawodowego), środowisko wychowawcze szkoły (zwłaszcza w odniesieniu
do problematyki zachowań aspołecznych uczniów) oraz wybrane aspekty
funkcjonowania szkolnictwa wyższego. Ekspert w dziedzinie pozyskiwania
środków unijnych oraz prowadzenia badań społecznych. Autor/realizator
kilkunastu projektów edukacyjnych, wdrożeniowych, innowacyjnych, ponadnarodowych współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej.
„Dyskusja podsumowująca sympozjum”
Podczas kierowanej dyskusji podsumowującej dwudniowe obrady dokonana zostanie próba syntezy najważniejszych ustaleń i wniosków płynących
ze spotkania dla możliwości wspierania rozwoju szkół zawodowych. Poruszone zostaną zarówno makro- jak i mikrostrukturalne czynniki wpływające na funkcjonowanie szkolnictwa zawodowego jako punkt wyjścia dla
analizy perspektyw rozwojowych dla szkół uczestniczących w projekcie.
mgr Marta KULESZA
Psycholog, psychoterapeuta, trener, coach, ewaluator projektów szkoleniowych, badawczych, wdrożeniowych, edukacyjnych. Ukończone
studia psychologii (specjalność neuropsychologia) na Katolickim Uniwersytecie Eichstaett-Ingolstadt (Niemcy). Podyplomowe Studia w Profesjonalnej Szkole Psychoterapii Instytutu Psychologii Zdrowia i SWPS w Warszawie. Asystent naukowy w Zakładzie Pedagogiki Społecznej Akademii
Pedagogiki Specjalnej w Warszawie.
„Kształcenie zawodowe w Niemczech”
Ten moduł sympozjum poświęcony jest prezentacji szczegółowych rozwiązań dotyczących szkolnictwa zawodowego w Niemczech. Na przykładzie
uczestniczącej w projekcie szkoły zawodowej w Ingolstadt (Berufsschule
nr 1) zaprezentują aktualne aspekty funkcjonowania szkół zawodowych
w Niemczech. Szczególna uwaga poświęcona zostanie założeniom dualnego systemu kształcenia oraz umocowaniu szkoły w lokalnych sieciach
partenrów społeczno-gospodarczych (zakłady pracy, związki zawodowe).
prof. dr hab. Stefan M. KWIATKOWSKI
profesor zwyczajny w Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie oraz w Instytucie Badań Edukacyjnych w Warszawie.
Prorektor ds. Nauki Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie, V-ce Przewodniczący Komitetu Nauk Pedagogicznych
PAN, V-ce Przewodniczący Komitetu Rozwoju Edukacji PAN, Przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Badań Edukacyjnych w Warszawie. Doktor
honoris causa Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie (2010). Autor,
współautor, redaktor naukowy 82 książek; autor ponad 500 artykułów. Promotor w 43 przewodach doktorskich, recenzent 92 rozpraw doktorskich,
recenzent 24 rozpraw habilitacyjnych, recenzent w 10 postępowaniach
o nadanie tytułu profesora
„Kształcenie zawodowe wobec gospodarki rynkowej”
W referacie przedstawiono perspektywy rozwoju gospodarki w Polsce,
w tym prognozy popytu na pracę. Na tym tle odniesiono się do zadań stawianych systemowi kształcenia zawodowego – z uwzględnieniem: celów,
treści, form, metod i środków kształcenia, a także oceny efektów procesu
kształcenia.
mgr Kathrin Maier
Psycholog i pedagog, pracownik naukowy w Katedrze Psychologii Pracy,
Środowiska i Zdrowia Katholische Universität Eichstätt-Ingolstadt
prof. Uto MEIER
Profesor edukacji religijnej, Katholische Universität Eichstätt-Ingolstad.
Zaiteresowania badawcze – etyczne aspekty zarządzania. Ekspert i konsultant licznych projektów finansowanych ze środków Unii Europejskiej.
dr Krzysztof PIERŚCIENIAK
Doktor nauk humanistycznych, pracownik Katedry Edukacji Ustawicznej i Andragogiki na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego oraz Kolegium Nauczycielskiego w Warszawie. Członek
Zarządu Akademickiego Towarzystwa Andragogicznego i sekretarz
Sekcji Pedagogiki Dorosłych przy Zespole Pedagogiki Społecznej Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN. Członek Rady ds. Polityki Senioralnej przy Ministrze Pracy i Polityki Społecznej. Członek-założyciel
Towarzystwa Gerontologów Społecznych. Autor licznych publikacji;
ekspertyz i artykułów. Swoje zainteresowania naukowe koncentruje
w obszarze triady człowiek-praca-edukacja. Członek zespołu redakcyjnego „Rocznika Andragogicznego“. Doradca i trener firm z sektora
publicznego i prywatnego.
„Kształcenie dorosłych w perspektywie strategii
całożyciowego uczenia się”
W wystąpieniu, postawiono tezę o prymarnym charakterze procesu
uczenia się, szczególnie w kontekście ciągłego doskonalenia i rozwoju
człowieka dorosłego w obszarze pracy zawodowej. Uznając za prawomocną obecność w zakresie definicyjnym pojęcia „kształcenie“, w tym
kształcenie zawodowe, procesów nauczania i uczenia się, autor referatu stara się wykazać, jak ważnym staje się z perspektywy paradygmatu
całożyciowego uczenia się, rozumienie i praktykowanie własnego stylu edukacji. Ważność omawianej w wystąpieniu problematyki nabiera
znaczenia, szczególnie w świetle zapisów modernizujących system
kształcenia zawodowego i ustawicznego, a będących konsekwencją
wejścia w życie z dniem 1 września 2012 r. ustawy z dnia 19 sierpnia
2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych
ustaw, w której w odmienny niż do tej pory sposób uregulowano kwestię zdobywania lub/i uzupełniania m.in. przez dorosłych, formalnych
kwalifikacji zawodowych. Refleksja teoretyczna uzupełniona jest wynikami badań z trzeciej edycji „Bilansu kapitału ludzkiego“, które stanowią ilustrację dla argumentacji autora, że działania mające na celu
podniesienie jakości i efektywności systemu kształcenia zawodowego
i ustawicznego w kontekście oczekiwań rynku pracy, zależą nie tylko
od zwiększenie atrakcyjności obowiązujących w tym zakresie przepisów ale także, a może przede wszystkim od całożyciowej aktywności
edukacyjnej.
prof. dr hab. Tadeusz PILCH
Profesor zwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się pedagogiką społeczną i polityką społeczną. Jest kierownikiem Ośrodka Badań
Problemów Nietolerancji i pracownikiem Katedry Pedagogiki Społecznej
Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego. Założyciel i wieloletni kierownik Katedry Pedagogiki Społecznej
Anton SCHMIDMEIER
Przedstawiciel Państwowej Szkoły Zawodowej nr 1 w Ingolstadt.
„Prezentacja Państwowej Szkoły Zawodowej nr 1 w Ingolstadt”
Szkoła jest jedną z dwóch szkół zawodowych działających w Ingolstadt
(przemysłowe miasto w Bawarii, liczące ok. 130 tys. mieszkańców). Uczęszcza
do niej 3100 uczniów, uczących się w 142 klasach. Szkoła umożliwia zdobycie
50 zawodów. Największą popularnością cieszą się: mechatronika pojazdów
samochodowych, mechanika produkcji, mechatronika, kucharstwo, hotelarstwo, a także piekarstwo i rzeźnictwo. Szkoła zatrudnia 109 pracowników
i współpracuje z 1723 zakładami przemysłowymi i rzemieślniczymi, w których uczniowie odbywają praktyczną naukę zawodu. Prezentacja przybliża
strukturę organizacyjną szkoły, a także przebieg kształcenia w zawodach
związanych z elektryką i elektroniką oraz branżą samochodową. Zawiera także przykładowe plany nauczania oraz fotografie szkolnych warsztatów.
„Dualny system kształcenia”
Dualny system kształcenia zawodowego to dwutorowy system edukacyjny w Niemczech, polegający na równoczesnym kształceniu zawodowym
w zakładzie pracy oraz w szkole zawodowej. Część praktyczna odbywa
się w zakładzie pracy trzy-cztery razy w tygodniu. Natomiast jeden do
dwóch dni w tygodniu odbywają się zajęcia w szkole zawodowej, w celu
uzyskania teoretycznych podstaw zawodu. Wykład dotyczy niemieckiego
systemu edukacyjnego, przepisów regulujących programy nauczania i odpowiedzialności podmiotów zaangażowanych w kształcenie zawodowe.
Omówiono ramowy plan edukacji. Opisano również zmiany w kształceniu
zawodowym – z 342 zawodów będących przedmiotem nauczania, aż 82
pojawiły się dopiero po roku 1996.
dr hab. prof. UW Janusz SURZYKIEWICZ
Profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego oraz Katholische
Universität Eichstätt-Ingolstadt. Kierownik Katedry Pedagogiki Społecznej Wydziału Pedagogicznego UW. Konsultant i ekspert w wielu projektach
współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej. Międzynarodowy koordynator naukowy projektu „Atu Unia – ku nowoczesnym szkołom zawodowym”.
mgr Jacek ŚWIGULSKI
Absolwent Technikum Samochodowego. W latach 1997 - 2001 studiował
filozofię i kulturoznawstwo na Uniwersytecie Łódzkim. Następnie studiował
na Wydziale Edukacji Wizualnej Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława
Strzemińskiego w Łodzi, gdzie w 2006 r. obronił z wyróżnieniem dyplom
z malarstwa i rysunku. Obecnie zajmuje się malarstwem i rysunkiem oraz
edukacją plastyczną.
„Losy absolwentów. Biografie zawodowe i życiowe”
W swoim wystąpieniu chciałbym przede wszystkim opowiedzieć o konsekwencjach mojej edukacji w łódzkim Technikum Samochodowym. Dlatego najwięcej uwagi zamierzam poświęcić na omówienie zarówno tego,
co zawdzięczam tej szkole, jak i tego, co w rezultacie okazało się wielką
przeszkodą w osiąganiu dalszych życiowych celów. Dodatkowo chciałbym
także wspomnieć ogólnie o tym jak w tamtym czasie wyglądała nauka we
wspomnianej szkole oraz o możliwościach jakie potencjalnie owa szkoła
otwierała przed kolejnymi pokoleniami absolwentów.
dr hab. prof. UP Danuta Waloszek
Wykładowca Instytutu Pedagogiki Szkolnej i Przedszkolnej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Prezes Stowarzyszenia Doradców
Metodycznych Wychowania Przedszkolnego, członek Zespołu Pedeutologii PAN, Zespołu Edukacji Elementarnej PAN, Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego.