Strona 1 z 2 Ludzie, procesy, narzędzia

Ludzie, procesy, narzędzia - Computerworld.pl: IT w biznesie i administracji, biznes ... Strona 1 z 2
Ludzie, procesy, narzędzia
7 czerwiec 2011
Sebastian Wilczewski
Poleć
Lic
zba osób, które to polec
ają: 6
Zakup oprogramowania nie powinien być rozpatrywany jedynie w kategoriach
kosztów, ale w kategoriach inwestycji mającej przynieść określone korzyści.
Dobierając oprogramowanie, należy kierować się nie tylko kryteriami użytkowymi (np.
liczba dostępnych i aktywnie wykorzystywanych funkcji, łatwość korzystania), ale również
eksplo-atacyjnymi (łatwość wdrożenia, aktualizacji i utrzymania) i ekonomicznymi (koszty
zakupu, wdrożenia, obsługi i utrzymania). Decyzje dotyczące doboru oprogramowania będą
właściwe tylko wtedy, gdy będziemy mieli pełne informacje na temat wszystkich aspektów
związanych z całokształtem procesów zarządzania jego zasobami. Artykuł ten poświęcony
jest zagadnie-niom Software Asset Management (SAM), czyli dobrym praktykom z
dziedziny zarządzania zasobami oprogramowania, pozwalającymi na optymalizację
całkowitych kosztów posiadania oprogramowania.
TCO jako kryterium wyboru
Najczęściej stosowanym kryterium wyboru oprogramowania jest jego cena. Warto
zastanowić się, czy kierowanie się tylko tym kryterium pozwoli na podjęcie najlepszej
decyzji. Spróbuj-my przyjrzeć się popularnemu oprogramowaniu do rozpoznawania tekstu
(OCR) - FineRe-ader. Oprogramowania ABBYY FineReader 10 Professional Edition to koszt
około 600 zł. Jednocześnie możliwy jest zakup skanera z oprogramowaniem FineReader w
cenie 240 zł. Kierując się tylko kryterium ceny, należałoby wybrać oprogramowanie
FineReader zakupione wraz ze skanerem. Czy w rzeczywistości ten wybór jest optymalny?
W wyniku dokładniejszej analizy zauważamy, że oprogramowanie sprzedawane ze
skanerem jest tak zwaną wersją OEM, która może mieć ograniczenia funkcjonalne w
porównaniu z oprogramowaniem niedy-strybuowanym jako OEM. Nie będzie możliwe
również zainstalowanie go na komputerze innym niż ten, do którego podłączony jest dany
skaner. W związku z tym powstaje pytanie: czy oszczędności ponad 350 zł na tym
oprogramowaniu rekompensują koszty utraconej funk-cjonalności oraz koszty wynikające z
ograniczeń licencyjnych?
Oczywiście, można przeanalizować tę sytuację z innego punktu widzenia. Czy moja firma
jest skłonna zapłacić 350 zł więcej za funkcjonalność, która być może nie będzie
wykorzystywana lub będzie wykorzystywana rzadko? Czy uzyskane korzyści związane z
licencjonowaniem produktu są warte dodatkowej ceny? Podobne dylematy będą
towarzyszyły również zakupowi wielu innych oprogramowań.
Jakimi więc kryteriami powinniśmy się posłużyć, aby wybrać optymalne oprogramowanie i
najlepszy sposób jego licencjonowania? Racjonalne spojrzenie na dobór oprogramowania
będzie możliwy po spojrzeniu na nie przez pryzmat całkowitych kosztów posiadania (ang.
Total Cost of Ownership - TCO). Można je zdefiniować jako całościowe ujęcie kosztów
technologii informatycznej wewnątrz organizacji w danym przekroju czasowym. Na całkowite koszty posiadania oprogramowania składają się koszty:
- zakupu licencji,
- wdrożenia i dostosowania,
- sprzętu, jakiego wymaga dane oprogramowanie,
- personelu,
- utrzymania,
- szkoleń.
Kompleksowe patrzenie na koszty oprogramowania jest niezwykle istotne. Zauważmy, że
koszt zakupu oprogramowania to zaledwie 9% całkowitych kosztów utrzymania oprogramowania. Podejmując optymalne decyzje w zakresie doboru oprogramowania, należy dokonać
kompleksowej analizy korzyści i kosztów, a nie patrzeć tylko przez oszczędności w zakresie
ceny licencji. Oznacza to, że zakup oprogramowania nie powinien być rozpatrywany jedynie
w kategoriach kosztów, ale w kategoriach inwestycji, mającej przynieść określone korzyści.
Dobre wzorce
Zarządzanie zasobami oprogramowania (ZZO, ang. Software Asset Management - SAM)
zostało zdefiniowane przez ITIL jako całokształt procesów i rozwiązań infrastrukturalnych
funkcjonujących w organizacji, niezbędnych do skutecznego zarządzania, sterowania i ochro
-ny zasobów oprogramowania na każdym etapie cyklu życia każdego z elementów zasobów
oprogramowania. W świetle tej definicji warto postawić pytanie: jak zarządzać zasobami
oprogramowania, aby optymalizować jego całkowite koszty posiadania i maksymalizować
korzyści wynikające z jego wykorzystywania? Opracowane już zostały najlepsze praktyki
oraz normy dotyczące tego zagadnienia. Są to:
- ISO/IEC 19770-1:2006. Information technology - Software asset management - Part 1:
Processes - pierwsza część normy poświęconej zarządzaniu zasobami opro-gramowia
(ZZO). Dotyczy najbardziej istotnych procesów zarządzania zasobami oprogramowania
podzielonych na pięć obszarów: kontrola środowiska, planowanie i implementacja,
inwentaryzacja, weryfikacja i zgodność, zarządzanie operacyjne, cykl życia.
- ISO/IEC 19770-2:2009 Information technology - Software asset management - Part 2:
Software identification tag - poświęcona tagowaniu oprogramowania w celu optymalizacji
jego identyfikacji i - co się z tym bezpośrednio wiąże - lepszego zarzą-dzania. Chociaż
norma nie odnosi się do procesów zarządzania oprogramowaniem, to informacje w niej
http://www.computerworld.pl/artykuly/druk/371566/Ludzie.procesy.narzedzia.html
2011-06-13
Ludzie, procesy, narzędzia - Computerworld.pl: IT w biznesie i administracji, biznes ... Strona 2 z 2
zawarte pozwolą na łatwiejsze zarządzanie oprogramowaniem za pomocą narzędzi.
- ITIL Best Practices: Software Asset Management - ta publikacja ITIL definiuje ce-le SAM,
określa, jakie osoby powinny zostać zaangażowane w SAM, definiuje odpo-wiednie procesy
oraz narzędzia, jakie mają w nich być wykorzystywane.
Według najlepszych praktyk, właściwe zarządzanie zasobami oprogramowania jest zależne
od prawidłowego funkcjonowania trzech czynników: ludzi, procesów i narzędzi.
Ludzie
Ludzie są najważniejszym czynnikiem ZZO. To oni są użytkownikami oprogramowania,
kształtują odpowiednie procesy i wykorzystują oddane do ich dyspozycji narzędzia. Można
ich podzielić na tych, którzy pełnią role podstawowe i pomocnicze. Role podstawowe to są
role mające krytyczny wpływ na prawidłowe zarządzanie zasobami oprogramowania. Osoby
pełniące te role są bezpośrednio zaangażowane w funkcjonowanie systemu i jego
kształtowa-nie. Osoby pomocnicze mają ograniczony wpływ na funkcjonowanie ZZO,
jednak są nie-zbędne do jego skutecznego funkcjonowania. Można zauważyć, że optymalne
zarządzanie zasobami oprogramowania (przekładające się na zwiększenie ROI z inwestycji
w oprogra-mowanie) jest możliwe tylko wtedy, gdy będzie ono realnie wspierane przez
kierownictwo firmy.
Procesy
Procesy ZZO zostały zdefiniowane w normie ISO/IEC 19770-1:2006 oraz w ITIL Best Practices: Software Asset Management. Podwyższenie efektywności zarządzania oprogramowaniem uzależnione jest od wdrożenia następujących procesów:
- Procesy kontroli środowiska - prawidłowo zdefiniowane pozwalają na określenie za-kresu
odpowiedzialności, zasad działania, opracowanie wymagań dotyczących zasad
oprogramowania i sposobów ich komunikowania.
- Procesy planowania i wdrażania - umożliwiają pozyskanie zasobów potrzebnych do
właściwego zarządzania zasobami oprogramowania, tworzenie raportów i mierników
(pozwalających na ocenę efektywności zarządzania oprogramowaniem i jego wykorzystywania).
- Procesy inwentaryzacji - pozwalają na ciągłe i automatyczne odnajdywanie informacji na
temat posiadanego i zainstalowanego oprogramowania oraz posiadanych i wykorzystywanych licencji na oprogramowanie, a także zbieranie informacji na temat spo-sobów
korzystania z wdrożonych aplikacji.
- Procesy weryfikacja i zgodności - pozwalają na mierzenie skuteczności zarządzania
oprogramowaniem, weryfikacji, czy osiągnięto założone cele biznesowe oraz spraw-dzenia,
czy organizacja posiada legalne oprogramowania, a efektywność jego wyko-rzystania jest
zgodna z założeniami.
- Procesy zawiązane z cyklem życia - pozwalają na zdefiniowanie metod doboru oprogramowania, określenie właściwych sposobów nabywania, wdrażania, aktualizacji i
wycofywania.
Narzędzia
Podejmowanie racjonalnych decyzji w zakresie zarządzania zasobami oprogramowania wymaga odpowiedniej wiedzy. Może być ona gromadzona i udostępniana za pomocą narzędzi.
Do najważniejszych rodzajów narzędzi, jakie powinny być stosowane w celu usprawnienia
procesów ZZO, należą:
- Narzędzia do przechowywania informacji o sprzęcie i oprogramowaniu - pozwalające na
przechowywania informacji o posiadanych licencjach i sprzęcie komputerowym oraz o
dokumentach potwierdzających posiadanie licencji.
- Narzędzia do wyszukiwania - pozwalają na automatyczną, prowadzoną nieustannie
inwentaryzację oprogramowania zainstalowanego na komputerach oraz inwentaryza-cję
sprzętu komputerowego, sprawdzenie liczby dostępnych licencji, porównanie ich z
wykorzystywanymi, wykrycie nieautoryzowanych licencji i ich usunięcie.
- Narzędzia pomiarowe (ang. software metering) - służą do monitorowania wykorzy-stania
(np. częstotliwości używania) oprogramowania przez poszczególnych użytkow-ników;
sprawdzają liczbę wykorzystywanych jednocześnie aplikacji, przez co pozwa-lają na ocenę
rzeczywistego zapotrzebowania użytkowników na poszczególne aplika-cje. Stosowanie tych
narzędzi pozwoli wyeliminować zakupy oprogramowania zgła-szanego jako niezbędne w
pracy, lecz w praktyce niewykorzystywanego, pozwalając mierzyć, czy dane
oprogramowanie jest nam rzeczywiście potrzebne.
- Narzędzia do instalacji oprogramowania - służą do automatycznej instalacji oprogramowania na właściwych komputerach oraz blokowania i odinstalowywanie niewła-ściwych
instalacji.
Podsumowanie
Zaangażowanie odpowiednich ludzi, którzy stosują właściwe narzędzia i postępują zgodnie
ze zdefiniowanymi procesami, pozwoli na optymalne zarządzanie zasobami
oprogramowania. Stosowanie najlepszych praktyk zdefiniowanych przez ITIL oraz
International Organization for Standardization pozwala kompleksowo spojrzeć na wszelkie
zagadnienia związane z za-rządzaniem zasobami oprogramowania. To wszystko przełoży się
na zwiększenie ROI zwią-zanego z wydatkami na oprogramowanie i systemy informatyczne.
Podziel się z innymi
Komentarze
dodaj komentarz |
Ten artykuł nie ma jeszcze żadnych komentarzy. Twój może być pierwszy...
© Copyright 2011 International Data Group Poland S.A. 04-204 Warszawa ul. Jordanowska 12 tel.(+4822)321-78-00
fax(+4822)321-78-88
http://www.computerworld.pl/artykuly/druk/371566/Ludzie.procesy.narzedzia.html
2011-06-13