Analiza IS #17 - Instytut Sobieskiego

Transkrypt

Analiza IS #17 - Instytut Sobieskiego
Raport Instytutu Sobieskiego
Nr 17/2005
2005 11 10
„Polska - Dom Wolności
Projekt skutecznej polityki historycznej RP”
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
TWORZYMY IDEE DLA POLSKI
Instytut Sobieskiego
ul. Nowy Świat 27, 00-029 Warszawa
tel./fax: (022) 826 67 47
tel.: (022) 211 12 75
fax: (022) 211 12 76
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
Volkswagen Bank Polska S.A.
45 2130 0004 2001 0340 1999 0001
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
Spis treści
Streszczenie.......................................................................................................................2
Polityka Historyczna..........................................................................................................3
Polska-Dom Wolności.......................................................................................................3
Sposób realizacji................................................................................................................5
„Tajemnica tajemnic” .......................................................................................................7
„Połowiczne zwycięstwo” ................................................................................................8
„Dwa powstania” ..............................................................................................................9
„Ich najwspanialsza godzina” .........................................................................................10
„Polin” ............................................................................................................................10
„Rzeczpospolita Obojga Narodów” ................................................................................11
„Osiemnasta bitwa”.........................................................................................................12
„Panie Gorbaczow, zburz Pan ten mur” .........................................................................13
Kwestie organizacyjne i finansowe.................................................................................15
Kraje docelowe................................................................................................................15
Szacunkowe koszty..........................................................................................................16
Spodziewane efekty.........................................................................................................17
Filmy zrobione byłyby w atrakcyjnej formie
Streszczenie
przez
RP powinna określić swoją misję w
słowach:
„Polska-Dom
najlepszych
i załączone jako bezpłatny dodatek do
Wolności”
poczytnych
i spopularyzować ją możliwie szeroko na
Akcja popularyzacyjna powinna przybrać
cyklu
filmów
międzynarodowych
społeczno-politycznych.
świecie.
formę
dokumentalistów
dokumentalnych
o historii XX wieku, które podkreślałyby
wkład Polaków do dziejów powszechnych.
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
2
pism
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
światowej opinii publicznej, po to aby
kształtować dzisiejsze wydarzenia polityczne.
Polityka Historyczna
To nie Polska wywołała temat historii
W ostatnim czasie można zauważyć, że
i użyła go jako narzędzia w bieżącej polityce.
to historia ożywia debatę intelektualną
Odnosiło się wrażenie, że w latach 90-tych
przekraczającą granice jednego kraju. Powrót
Polacy jakby chcieli zapomnieć o przeszłości.
dyskusji historycznej jest zaprzeczeniem
Jednak
tytułu głośnej książki Francisa Fukuyamy
Steinbach
wybudowania
zabrać głos.
Centrum
Dlatego należy zrealizować projekt
Wypędzonych w Berlinie, spowodowały, że
medialny, który odpowiednio prezentowałby
wydarzenia związane z II Wojną Światową
trafiły
na
czołówki
rolę Polski w XX wieku. Tym bardziej, że
amerykańskich
nasz
i europejskich mediów. Obchody takich
przywracają
„historia”
uprawiania
można
staje
się
polityki
zauważyć,
znów
niewątpliwe
a
przez
przez
to
szeroką
tajemniczość
i ciekawość, 25 lat powstania Solidarności,
historii
pontyfikat
miejsce w europejskiej i światowej pamięci.
Równocześnie
wydarzeń
publiczność
Drezna”, czy „podpisanie aktu kapitulacji
Rzeszę”
dysponuje
nieznajomość
„wyzwolenie Auschwitz”, „bombardowanie
III
kraj
następującymi atutami: prawda historyczna,
rocznic jak „lądowanie w Normandii”,
przez
historyczno-medialna
Niemiec i Rosji, powoduje, że powinniśmy
„Koniec historii”. Emocje wywołane planem
Eryki
ofensywa
że
narzędziem
papieża
Jana
Pawłą
II,
zainteresowanie
Polską
w
Stanach
Zjednoczonych
związane
z
udziałem
w wojnie irackiej.
międzynarodowej.
Poszczególne państwa starają się w sposób Polska-Dom Wolności
zgodny z własnym interesem narodowym
przedstawić
interpretacje
O sile państwa decydują: siła moralna,
wydarzeń
gospodarka, siła militarna, demografia, a rząd
RP powinien sprzyjać rozwojowi każdego
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
3
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
z tych czynników. Uważamy, że o sile romantyczna chęć sprzeciwu i walki bez
moralnej kraju decyduje w dużej mierze względu na koszty. Ilustracją tego poglądu
postrzeganie go przez światową opinię jest
publiczną.
fałszywy
i
szkodliwy
stereotyp
„z szablami na czołgi”. Pogląd ten jest
Proponujemy zorganizować projekt popularny wśród wielu osób w Polsce
edukacyjno-medialny, który prawdziwie i zagranicą, i przynosi duże, choć
i w sposób zgodny z interesem narodowym niewymierne szkody.
przedstawiłby Polskę publiczności światowej.
Jako
motyw
przewodni
Należy
wykazać,
że
szereg
projektu najważniejszych decyzji politycznych zostało
proponujemy ideę, że „Polska to Dom
podjętych
na
Wolności”. Zawsze wtedy, gdy zagrożona skalkulowanego
granicy
ryzyka,
przy
wysoko
założeniu
była wolność Polski, zagrożona była wolność spełnienia się optymistycznego scenariusza.
w Europie i swobodny byt narodów. Zawsze Takie podejście czasami zawodziło, np.
też wtedy, gdy wolność zagrożona była przez w 1944 roku, ale innym razem przynosiło
tyranię i totalitaryzm to z Polski wychodziła sukces np. w 1980-1989. Polscy mężowie
„iskra, która rozpalała siły do walki”. Celem stanu byli skłonni akceptować większą dawkę
projektu jest przekonanie do tych idei ryzyka niż Francuzi lub Niemcy, a to ze
międzynarodowej opinii publicznej.
względu na to, że Polska jest Domem
Istnieje opinia, według której działania Wolności; wolność stoi wysoko w hierarchii
polityczne Polaków charakteryzuje brak wartości Polaków.
zastanowienia się nad ich konsekwencjami,
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
4
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
Powstańcy warszawscy z 1944 r. lub stoczniowcy gdańscy z 1980 r nie byli szaleńcami.
Ich mottem mogłyby być słowa z wiersza Ryduarda Kiplinga pt. „Jeżeli” (If) :
„Jeżeli potrafisz na jednej szali położyć wszystkie twe sukcesy
i potrafisz zaryzykować, stawiając wszystko na jedną kartę,
jeżeli potrafisz przegrać i zacząć wszystko od początku,
bez słowa, nie żaląc się, że przegrałeś;
Jeżeli umiesz zmusić serce, nerwy, siły, by nie zawiodły,
choćbyś od dawna czuł ich wyczerpanie, byleby wytrwać,
gdy poza wolą nic już nie mówi o wytrwaniu;
(...)
twoja jest ziemia i wszystko co na niej.
I – co najważniejsze – synu mój – będziesz człowiekiem
If you can make one heap of all your winnings
And risk it on one turn of pitch-and-toss,
And lose, and start againat your beginnings
And never breathe a word about your loss;
If you can force your heart and nerve and sinew
To serve your turn long after they are gone,
And so hold on when there is nothing in you
Except the Will which says to them:”Hold on !”
(...)
Yours is the Earth and everything that’s in it,
And-which is more- you’ll be a Man, my son !
Sposób realizacji
pokazane
byłyby
perspektywie.
Rekomendujemy realizację cyklu
w
ogólnoeuropejskiej
Filmy
powinny
się
koncentrować na aktywnej roli, dynamizmie
filmów dokumentalnych o historii XX wieku
i
i ich szeroką dystrybucję na całym świecie.
pomysłowości
Polaków,
proponujemy
odejść od obrazu wiecznie przegranych,
Projekt ten powinien zostać zrealizowany
rozpamiętujących
przez nowy rząd.
własnych
i
klęskach.
lubujących
się
Jednocześnie
we
filmy
Poszczególne odcinki pokazywałyby pokazywałyby wydarzenia mało znane i nie
sukcesy Polski i Polaków w szerokim unikałyby kontrowersji.
europejskim kontekście. Problemy polskie
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
5
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
Filmy odgrywałyby nieocenioną rolę o polityce i historii, Polska była nieobecna
edukacyjną. Ignorancja w sprawach Europy jako samodzielny podmiot.
Środkowej i Polski jest bowiem ogromna.
Filmy byłyby dystrybuowane poprzez
Przykładem może być artykuł Conrada dołączenie
ich
do
wybranego
Blacka pt „Europe’s dream disturbed” międzynarodowego popularnego czasopisma
w prestiżowym piśmie amerykańskim The (tzw. magazynu opinii). Należy rozważyć
National Interest z jesieni 2005. Czytamy tam „Economist” (1 mln nakładu), „Time” (4 mln
min. ”Wschodnie kraje Unii Europejskiej – nakładu), lub „Newsweek” (3 mln nakładu).
byłe państwa satelitarne ZSRS (Polska, W tym celu RP powinna wykupić płatne
Węgry, Republika Czeska, Słowacja) – reklamy w wybranym piśmie, do którego
są Euro-federalistyczne, ponieważ nigdy w cyklu dwumiesięcznym załączona byłaby
w swojej historii (za wyjątkiem Czechów do płyta z filmem dokumentalnym w formacie
pewnego stopnia), nie posiadały instytucji DVD.
politycznych wartych uwagi”.
Celem jest dotarcie do najbardziej
Ignorancja której przejawem jest aktywnej
i
opiniotwórczej
części
powyższy
cytat
dotyka
także
elit społeczeństwa światowego. Osoby te,
intelektualnych. Nie nalezy się bowiem obywatele
różnych
krajów
czytają
dziwić
ignorancji
90%
społeczeństw angielskojęzyczne wydania pism wskazanych
Zachodu, gdyż ludzi ci zajęci są codziennymi powyżej, zaś film jest doskonałym
problemami, lub w wymiarze kulturowym, i
atrakcyjnym
środkiem
przekazu;
rozgrywkami ligi piłkarskiej bądź śledzeniem potencjalna publiczność może go obejrzeć
serialu telewizyjnego. Problemem z którym np. podczas podróży na przenośnym
należy się zmierzyć jest ignorancja elit, komputerze.
a wynika ona z faktu, że przez większą cześć
Economist, Newsweek, Time regularnie
ostatnich 200 lat, a więc okresu kiedy to
zamieszczają działy reklamowe poświęcone
tworzył się obecny paradygmat myślenia
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
6
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
poszczególnym krajom. W okresie przed przez szereg lat. Skrzywiony obraz dotarł do
przystąpieniem do Unii Europejskiej, Polska popkultury,
czego
przejawem
jest
film
także wykupywała artykuły sponsorowane fabularny właśnie pod tytułem Enigma. Ta
dotyczące gospodarki, polityki i spraw tendencja
społecznych.
Obecnie,
popularność
nowych
ze
względu
nośników
i
została
odwrócona
dopiero
na w ostatnich latach poprzez prace historyków
ich brytyjskich
i
polskich.
W
roku
2002
skuteczne oddziaływanie należy preferować w Bletchley Park odsłonięto pamiątkową
formę przekazu multimedialnego.
tablicę upamiętniającą dokonania polskich
Cykl filmów „Dom Wolności” powinien się kryptologów.
także
znaleźć
edukacyjnych
wśród
ambasad
RP.
materiałów Cofnęlibyśmy się do lat dwudziestych, do
Ambasady powstania polskiego wywiadu i stworzenia
podjęłyby działania nakierowane na wybrane zespołu
grupy,
tj
rozsyłałyby
uniwersytetów,
film
bibliotek,
do
kryptoanalitków,
szkół, Uniwersytetu
absolwentów
Poznańskiego:
Mariana
znanych Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka
osobistości, profesorów, deputowanych.
Zygalskiego. Naukowcy poznańscy łączyli
Proponujemy realizację następujących edycji.
przygotowanie
z
„Tajemnica tajemnic”
maszyny
języka
ośrodka wywiadu polskiego w Pyrach,
ze złamaniem przez polskich matematyków
niemieckiej
znajomością
niemieckiego. Film ukazałby stworzenie
Film opowiadałby historię związaną
kodów
doskonałą
matematyczno-filozoficzne
złamanie niemieckiego szyfru w 1933 r. oraz
szyfrującej
przekazanie wywiadom Francji i Wielkiej
Enigma.
Brytanii replik maszyny szyfrującej przez
Sukces zespołu matematyków pracujących wywiad polski latem 1939. Odcinek
dla polskiego wywiadu jest niemal nieznany pokazywałby znaczenie złamania szyfrów
światowi zachodniemu, ze względu na w bitwie o Anglię latem 1940r, bitwie
przemilczanie ich roli przez Wielką Brytanię o Atlantyk, kampanii w Afryce, ofensywie
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
7
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
Hitlera na ZSRR. Film pokazałby wagę jesienią 1939 Stalin zaatakował Finlandię,
informacji wywiadowczych dla szybszego a Francja i Anglia zamierzały wysłać
zakończenie II wojny światowej.
oddziały wojskowe na pomoc Finlandii. W
„Połowiczne zwycięstwo”
1940 Stalin podbija Litwę, Łotwę i Estonię.
Film opowiadałby historię i skutki Po okresie dwuletniej współpracy,
konferencji jałtańskiej. Jednocześnie zawarte czerwca 1941 Hitler zaatakował ZSRS.
22
byłyby w nim informacje o wydarzeniach Pokazalibyśmy gorzką prawdę: II Wojna
poprzedzających wybuch II wojny, latach została
zakończona
„połowicznym
trzydziestych i polityce appeasementu i jej zwycięstwem”, które przyniosło wolność
fiasku - ataku Niemiec na Polskę w 1939r.
tylko połowie kontynentu. Na konferencji w
Drogę to tego ataku utorowało porozumienie Jałcie i Poczdamie, mocarstwa Zachodnie
Hitler – Stalin: ZSRS i Niemcy podzieliły się przystały de facto na to, aby Europa
strefami wpływów – Europa Zachodnia miała Środkowa została zdominowana przez ZSRS.
przypaść Hitlerowi, Europa Wschodnia – Państwa Zachodnie przystały na takie
pod
naciskiem
ZSRS
fakty rozwiązanie
nieznane zachodniej publiczności np. i wymogów wojny z Hitlerem. Przykładowo,
współpraca ZSRS i Niemiec – wspólna jednostki amerykańskie generała Pattona nie
defilada armii niemieckiej i sowieckiej kontynuowały natarcia w kierunku Pragi,
Stalinowi.
Odcinek
zawierałby
w Brześciu, konferencja Gestapo i NKWD gdyż Czechy miały przypaść reżimowi
poświęcona zwalczaniu polskiego ruchu sowieckiemu.
oporu w Zakopanem, niemieckie czołgi
Jednak nawet i tych wymuszonych
napędzane ropą dostarczoną przez ZSRS porozumień
Stalin
nie
dotrzymywał,
wjeżdżają do Paryża. Gestapo aresztuje zaprowadzając rządy partii komunistycznych,
rosyjskich emigrantów we Francji i wydaje wprowadzając rządy terroru i zabijając
ich Stalinowi, w zamian ZSRS wydaje przeciwników politycznych. Te działania
niemieckich
komunistów.
Jednocześnie rozpoczęły się od razu po zajęciu Europy
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
8
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
Środkowej przez Armię Czerwoną – gdy powstania. Armia Czerwona w tym samym
Europa przygotowywała się do pokoju, Stalin czasie podejmowała ofensywę na Bałkanach,
aresztował przedstawicieli polskiego rządu w a więc posiadała możliwości do przełamania
kraju i urządził im proces pokazowy. Europa niemieckiej obrony na linii Wisły. W efekcie
Środkowa
usiłowała
wybić
się
na Paryż został wyzwolony po kilku dniach przy
niepodległość – 1953 Berlin, 1956 Węgry i niewielkich stratach ludzkich, a samo miasto
Polska, 1968 Czechosłowacja, 1980 Polska. uniknęło zniszczeń wojennych. Natomiast
Europa Zachodnia pozostała ustawicznie w Warszawie zabito 250 tys mieszkańców,
zagrożona przez potęgę ZSRS.
a miasto po powstaniu zostało zniszczone na
„Dwa powstania”
rozkaz Hitlera.
Zawartość tego odcinka stanowiłaby
Różnice w traktowaniu powstań
dzieje dwóch powstań z 1944 roku, w Paryżu pokazują stanowisko odpowiednio USA i
i Warszawie.
W
tym
filmie
ZRSR wobec Europy.
pokazalibyśmy
różnice
Film pokazałby także ruch oporu
w zachowaniu się aliantów wobec powstań. w
okupowanej
Europie,
jego
zasięg
W przypadku powstania w Paryżu w sierpniu w poszczególnych krajach oraz fenomen
1944 wojska alianckie podjęły wysiłek aby polskiego państwa podziemnego potrafiącego
przyjść z pomocą miastu, a sam zaszczyt zmobilizować jednostki w randze dywizji
wyzwolenia
pozostawiły
wojskom piechoty i sukcesy wywiadu AK np. zdobycie
francuskim. Podkreślić należy, że termin rakiety V2. Wspomniane sukcesy wywiadu
wybuchu powstania nie był uzgodniony obróciły się przeciw Polsce – przez całą
z dowództwem wojsk sojuszniczych.
wojnę meldunki były dostarczane Wielkiej
Z drugiej strony powstanie w Warszawie, Brytanii, która z kolei przekazywała te które
i postawa wojsk sowieckich które zatrzymały dotyczyły frontu wschodniego Stalinowi.
się na linii Wisły, pozwalając na zdławienie Wiadomości te przyczyniły się do wygrania
wojny, ale drugiej strony stworzyły
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
9
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
przekonanie
wśród
kierownictwa
ZSRS ukazane byłyby w kontekście danego teatru
o rozległej sieci wywiadowczej na terenach działań wojennych.
wschodnich. W rezultacie, po wkroczeniu na
W filmie wspomniano by także udział
te tereny Armii Czerwonej w 1944r. nastąpiły wojsk polskich w walkach na Pomorzu
masowe aresztowania ludności polskiej.
w 1945 i operacji berlińskiej kończącej
„Ich najwspanialsza godzina”
wojnę – tym samym polski żołnierz walczył
Film nawiązywałby do znanego od pierwszego do ostatniego dnia wojny.
powiedzenia
Winstona
Churchilla
(their Odcinek „Ich najwspanialsza godzina”
finest hour), opowiadałby historię polskich przedstawiałby także tych, których zabrakło
żołnierzy na frontach II wojny. Szczególne na polach bitew: 15 tysięcy oficerów polskich
miejsce przypadłoby pilotom walczącym w rozstrzelanych na rozkaz Stalina w Katyniu.
„bitwie
o
Anglię”.
Polski
dywizjon Zbrodnię tę ZSRS próbował ukryć przed
myśliwski 303 uzyskał największą liczbę opinią światową do końca lat 80.
zestrzeleń samolotów niemieckich podczas
bitwy o Anglię w 1940r.
„Polin”
Odcinek opowiadający o Żydach
Film przedstawiłby historię polskiego czynu polskich. Tragiczne losy tej społeczności są
zbrojnego zawierając informacje o Narviku, często
przedstawiane
nieprawdziwie.
Tobruku, Monte Cassino, Fallaise, Arnhem Opowiedzielibyśmy
o
społeczności
i udziale polskich żołnierzy w wyzwalaniu żydowskiej przed wojną, jej żywej kulturze
Francji,
Włoch,
Belgii
i
Holandii, (teatrach, filmach nakręconych w języku
Niemczech. Przypomnielibyśmy piękne jidysz) o przyjęciu przez Polskę Żydów
i barwne postacie generałów frontowych wygnanych
przez
Hitlera.
Powiemy
Andersa, Maczka, Sosabowskiego, Andersa o wspomaganiu ruchu syjonistycznego przez
i ich jednostek odpowiednio II Korpusu, II RP, zaprzestanym po proteście Wielkiej
I
Dywizji
Pancernej,
Brygady Brytanii sprawującej wówczas mandat Ligi
Spadochronowej. Działania tych formacji
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
10
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
Narodów nad Palestyną. Odcinek pokazałby legendarnego Jana Karskiego, samobójczą
różnice
pomiędzy
zachodnioeuropejskimi,
i
nielicznymi,
oraz
kultywującymi
swoją
Żydami śmierć Szmula Zygelbojma. Wszystkie te
zasymilowanymi działania nie spotkały się z zainteresowaniem
Żydami
polskimi, i stosowną reakcją aliantów. Obojętność, co
żydowskość
oraz paradoksalne, wykazały także środowiska
stanowiącymi niemal 10 % ludności kraju.
żydowskie w USA.
Pokazalibyśmy okres II wojny i całą „Polin” pokazałby także powstanie w getcie
różnorodność
postaw
Polaków
wobec warszawskim w 1943r. Dramatyczny zryw
dokonywanej zagłady od heroizmu, poprzez Żydów, pozbawiony militarnego znaczenia,
bierność
oraz
współpracujących
szmalcowników którego celem było jedynie umrzeć w
z
okupantem.
Film godności.
pokazałby także kontrowersyjne i bolesne „Rzeczpospolita Obojga Narodów”
epizody: z jednej strony kaźń w Jedwabnem,
Film pokazywałby fenomen unii
a
z
drugiej
współpracę
szeregu litewsko-polskiej zawiązanej pod koniec
wynarodowionych
obywateli XIVw. Odcinek ukaże unikalną formę
polskich z NKWD. Zestawilibyśmy dane rządów: republikańską monarchię szlachty,
dotyczące kar grożących w okupowanych opartą o trzy podstawowe zasady: gwarancje
krajach
Europy
Żydów,
za
pomaganie
Żydom, nietykalności osobistej –przywilej Neminem
świadectwa uratowanych osób, i Polaków Captivabimus z 1434r, parlamentarnej
zabitych za pomaganie Żydom. Wśród tych kontroli nad ustawodastwem - konstytucja
ostatnich postaci szczególne miejsce zajmuje Nihil Novi z 1505r., tolerancji religijnejHenryk Sławik, który uratowal kilka tysięcy konstytucja
warszawska
z
1573r.
Żydów na Węgrzech.
Zwieńczeniem była wolna elekcja króla.
Film przedstawiłby działania rządu Współcześnie żyjący mieli pełną świadomość
polskiego na wychodźctwie, memoranda unikalności
modelu
ustrojowego
skierowane na ręce rządów alianckich,
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
11
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
Rzeczypospolitej,
czemu
dawali
wyraz „Osiemnasta bitwa”
w traktatach i pamfletach tego okresu.
Tytuł odcinka byłby zaczerpnięciem
Wielbiciele Najjaśniejszej twierdzili, że jest z książki lorda d’Abernona „Osiemnasta
ona idealnym połączeniem trzech zasad decydująca bitwa w dziejach świata”, zaś
ustrojowych
Arystotelesa:
monarchii, film
traktowałby
arystokracji, politei. Unię polsko-litewską bolszewickiej
porównywano natomiast do małżeństwa- wydarzenia
sakramentalnego
związku
o
wojnie
1920r.
tego
okresu,
polsko-
Ogólnoświatowe
tworzące
tło
kobiety opowieści, to rewolucja bolszewicka w Rosji
i mężczyzny. Ta duma stała się powodem i koniec I wojny światowej oznaczający
blokowania reform ustroju.
Przedstawimy
Rzeczpospolitej,
zmęczenie Europy wojną.
obraz Dokument rozpocząłby się w 1918 roku, roku
wojny
światowej,
odrodzenia
obejmujący końca
pełny
niezdyscyplinowane korzystanie ze swobód niepodległej Polski, konsolidacji władzy
politycznych, ewoluujące w stronę anarchii komunistów nad Rosją. Kolejne ważne
i nierządu, której najbardziej wymownym wydarzenia pokazane w filmie, to sojusz
przykładem była karykaturalna forma Polski i Ukrainy, wyprawa na Kijów,
- kontrofensywa wojsk bolszewickich i zajęcie
rozbiory Rzeczpospolitej pod koniec XVIII przez nie znacznej części środkowej Polski.
w przez zcentralizowane potęgi Rosji, Prus Kulminacyjnym momentem filmu – jak
i Austrii. Jednak przed rozbiorami, kraj wydał i samej wojny- byłaby Bitwa Warszawska.
jednomyślności–
liberum
veto.
Efekt
pierwszą konstytucję w Europie w 1791r. Prosty i genialny plan uderzenia znad
Polska świadomość polityczna zna więc cenę Wieprza na południową flankę wojsk
bolszewickich, przygotowany przez szefa
wolności i ryzyka z nią związanego.
Odcinek Rzeczpospolita Obojga Narodów nie
jest
ściśle
rzecz
ujmując
dokumentalnym lecz edukacyjnym.
filmem
sztabu gen. Rozwadowskiego, za którego
realizację odpowiedzialność przyjął Józef
Piłsudski.
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
12
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
Film „Osiemnasta bitwa” pokazałby wystosowaną przez Węgry. Opowiemy takze
wagę tej wojny dla teorii wojskowości. o roli ochotników walczących po polskiej
Wojnę polsko-bolszewicką można uznać za stronie, białych Rosjan oraz, co będzie
wojnę pośrednią pomiędzy I a II wojną, interesujące dla amerykańskiej publiczności,
z
pierwszej
dominującą
wzięła
rolę
środki
techniczne: lotników eskadry kościuszkowskiej złożonej
tradycyjnych
broni: z pilotów z USA i Polski.
piechoty, artylerii i kawalerii, wspartych
pociagami pancernymi, lekkimi czołgami „Panie Gorbaczow, zburz Pan ten mur”
oraz lotnictwem. Charaterystyczna dla II
Nawiązując do słynnej mowy Ronalda
wojny, była natomiast koncepcja wojny Reagana
wygłoszonej
manewrowej, przełamania frontu i długiego Brandenburską
zagonu.
w
pod
Bramą
1989
roku,
opowiedzielibyśmy historię największego w
Film pokazałby polityczne tło wydarzeń na dziejach
świata
pokojowego
ruchu
frontach. Reakcje gabinetów politycznych rewolucyjnego, jakim była „Solidarność” i jej
Europy wobec Polski tych lat, umiarkowanie decydujące
znaczenie
do
obalenia
przyjazną Francji, oraz niechętną Wielkiej komunizmu
i
przywrócenia
wolności
Brytanii której premierem był Lloyd George, w Europie.
sympatyzujący
z
bolszewikami. Szeroki kontekst tych wydarzeń to polityka
Brzemiennym w skutki wyrazem tej polityki odprężenia w Europie i na świecie
była koncepcja tzw „linii Curzona”.
wykorzystana przez ZSRS do podbicia 10
Ukazane byłyby także postawy społeczeństw nowych krajów. W latach 70-tych niewielu
Europy: propaganda komunistyczna na wierzyło w upadek komunizmu- Europa
Zachodzie Europy, strajki blokujące dostawy Zachodnia realizowała projekt EWG
uzbrojenia. Z drugiej strony pokazalibyśmy korzystając z osłony militarnej USA, nawet
pomoc wojskową Francji, rolę misji podzielone Niemcy pogodziły się ze status
wojskowej Weyganda, ofertę pomocy
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
13
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
quo, a RFN hojnie finansowała reżim ekwiwalentności.
Honeckera.
Już
inauguracyjnym
w
przemówieniu
stwierdził,
że
sceny najpotężniejsza bronią jest odwaga wolnych
politycznej poprzez powstanie Solidarności. ludzi. W 1983 r. nazwał ZSRR „Imperium
Była
to
zasadnicza
zmiana
Solidarność jako ruch robotniczy podważyła Zła”.
Wówczas
doszło
do
zburzenia
legitymizację władzy partii komunistycznej w traktowaniu ZSRR.
polityka
i pokazała, że komunizm reprezentuje jedynie realizowana
Konsekwentnie
spowodowała
czystą siłę. Pokazalibyśmy słabość moralną bankructwo moralne i ekonomiczne ZRSR
niektórych
środowisk
europejskich, oraz klęskę wojskową w Afganistanie.
piszacych
o
zrywie
wolnościowym, Jednocześnie system kruszał w krajach
w kategoriach lekceważenia lub podkreślania podporządkowanych
jego rzekomego warcholstwa.
Moskwie,
nastąpiły
strajki w Polsce w 1988, reformy na
odrodzenie
Solidarności,
Ostatni odcinek cyklu omówiłby rolę Węgrzech,
prezydenta USA Ronalda Reagana i papieża częściowo wolne wybory roku 1989 w Polsce
Jana Pawła II w doprowadzeniu do upadku uruchamiające lawinę zdarzeń: powstanie
komunizmu. Wizyta Ojca Świętego w Polsce niekomunistycznego rządu w Polsce,
w 1979 pokazała, że władze komunistyczne aksamitną rewolucję w Czechach, obalenie
nie dzierżą „rządu dusz” w najważniejszym, muru w Berlinie. Nastąpił rozpad ZSRS
i wycofanie wojsk sowieckich z Europy
po ZSRR, kraju bloku.
Działania
polityczne
jednoznaczne
wsparcie
wolnościowych
przede
Reagana
to
Środkowej.
ruchów Uczestnicy
W każdym odcinku, oprócz zdjęć
wszystkim
Solidarności, oraz jasne głoszenie przesłania dokumentalnych, powinny
żyjących
wolności – odrzucenie koncepcji zbliżania, wypowiedzi
znaleźć
się
świadków
konwergencji dwóch systemów, ich moralnej poszczególnych wydarzeń oraz komentarze
znanych europejskich i amerykańskich
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
14
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
historyków wojskowości oraz stosunków profesjonalnych
dokumentalistów
politycznych. Wskazane jest, by zaprosić do tworzących programy dla zagranicznych
wystąpienia w filmie :
telewizji
np.
BBC,
Discovery,
History

Normana Daviesa,
Channel. Osoby te powinny prezentować

Zbigniewa Brzezińskiego,
wysoki poziom profesjonalny i posługiwać

Lenne Olson i Stanleya Clou „Sprawa Honoru”,
się

Anne Appelbaum - „Gułag”,

Gregora Dallasa - „Poisoned Peace”,

Ann Coulter – “Treason: Liberal
Treachery from the Cold War to the
War on Terrorism”,
warsztatem
przemawiającym
zagranicznego widza.
Obok filmu każda płyta zawierałaby dodatki
w postaci map, statystyki dotyczące sił
zaangażowanych w dane wydarzenie, ofiar,
strat materialnych, oraz dłuższe wypowiedzi

Wiliama Breuera – „Jak polscy
patrioci pomogli uratować Europę
przed Hitlerem”,
większej liczby świadków.

Stephane Courtois – „Czarna księga
komunizmu”,
Kwestie organizacyjne i finansowe

Richarda Pipes – „Jak żyłem”, „Rosja
Bolszewików”,
Kraje docelowe

Thomasa Wood – „Karski : How One
Man Tried to Stop the Holocaust”

Christophera Wheatleya - „Poland is
Not Yet Lost: Heroic and Tragic Tales
for the Polish Diaspora”

Johna Tolanda – „Ostatnie sto dni”

Christophera Andrew, Wasilija
Mitrochina – „Archiwum
Mitrochina”.
do
W pierwszej kolejności projekt
powinien zostać zrealizowany w języku
angielskim, co pozwoli na dotarcie do
publiczności w USA, Kanadzie, Wielkiej
Brytanii, a także do osób znających ten język
zamieszkałych w innych krajach.
Następnie należy zmodyfikowaną wersję
zrealizować
w
innych
krajach.
Kwestie techniczne
Czas trwania każdego odcinka 45 Zmodyfikowana wersja byłaby tłumaczeniem
minut. Film powinien być zrealizowany przez wersji
angielskiej
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
15
filmu
z
częściowym
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
zastąpieniem
wypowiedzi
postaci Szacunkowy koszt wyprodukowania jednego
anglosaskich, osobami znanymi w danym filmu wynosi 200,000 USD. Jest to kwota
kraju.
porównywalna z budżetem takich znanych
W miarę posiadanych środków finansowych, produkcji dokumentalnych ostatnich lat jak
cykl należy przeprowadzić w większości Fog of War, Rupert Murdoch War on
krajów europejskich: w Niemczech, Francji, Journalism, Anne Frank Remembered (Oskar
Włoszech, Hiszpanii, Ukrainie, Rumunii 1995), Trials of Henry Kissinger, Wonderful,
i
wybranych
odgrywających
ważną
pozaeuropejskich, terrible life of Leni Riefenstahl, In the Face
rolę w polityce of Evil:Reagans’War in word and Deed,
światowej: Rosji, Izraelu, Japonii. W każdym Sobibor, October 14, 1943, 4PM. Dwieście
z tych krajów, seria płyt DVD byłaby tysięcy dolarów to kwota większa od kosztów
dołączana
najbardziej
jako
darmowy
krajowej
produkcji
do przeciętnej
tygodnika dokumentalnej, filmy powinny być bowiem
dodatek
popularnego
polityczno-społecznego o rdzennie krajowym zrealizowane zgodnie z najlepszymi wzorami
przez
doskonałych
światowych
charakterze: np. Francja - Express, Niemcy- i
Spiegel, Rosja- Ogoniok, lub w edycjach producentów/reżyserów. Zgodnie z angielską
maksymą, Polska jest zbyt uboga aby
językowych pism międzynarodowych.
kupować rzeczy przeciętnej jakości. Do
Szacunkowe koszty
Jak wspomniano powyżej, program
Polska- Dom Wolności, powinien zostać
zrealizowany przez rząd. Promocja kraju leży
bowiem w sferze właściwych zadań władzy
publicznej.
Podstawowe rodzaje kosztów wiązanych
z projektem obejmują produkcję filmów,
tłoczenie płyt DVD, dystrybucję.
realizacji należy rozważyć zaproszenie osób,
które
w
poprzednich
latach
otrzymały
nagrodę Amerykańskiej Akademii Filmowej Oskara za film dokumentalny.
Tłoczenie
filmów DVD jest coraz tańsze.
Dostępne powszechnie cenniki pozwalają
stwierdzić, że przy tak dużym nakładzie, cena
nie powinna przekroczyć 1 zł za sztukę.
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
16
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
Aby podać przybliżone koszty dystrybucji
•
polepszenie
wizerunku
Polski
skorzystaliśmy z cen tygodnika Time, pisma
w szeregu krajach z którymi wiążą
o największym nakładzie, wynoszącym 4 mln
nas szczególnie silne więzi kulturowe
egz.
i polityczne,
docierającym do 26 mln czytelników
(dane
wydawcy).
przyjęliśmy
Na
cenę
tej
podstawie
300.000
USD
•
za
wzmożone zainteresowanie turystów
Polską i całym regionem Europy
jednorazowy insert.
Środkowej,
Zbiorcze, szacunkowe koszty dla pierwszej
•
edycji ogólnoświatowej wyniosłyby zatem:
Pozycja
Kwota
Produkcja
200.000 USD
Tłoczenie
4.000.000 zł
Dystrybucja
300.000 USD
Razem za 1 odcinek
5.700.000 zł
Razem za 8 odcinków
45.600.000 zł
neutralizacja
rewizjonistycznych
argumentów
na
i
II
wojny
światowej
przedstawianych
przez
•
ubocznym
dotarcie
skutkiem
do
może
nowych
z
być
osób,
okresu
objętego
pozytywnego
klimatu
produkcją filmów,
Podstawowe
pozytywne
przeprowadzonej akcji :
rozpropagowanie
najnowszej
zwłaszcza
skutków
niektóre środowiska Niemiec i Rosji,
Spodziewane efekty
o
przyczyn,
przebiegu
dokumentów
•
temat
•
efekty
stworzenie
pomagającego sytuacji prawnej RP
pełnej
wiedzy
i jej obywateli w ewentualnych
historii
Europy,
pozwach,
wiedzy
dotychczas
•
pomijanej lub nieznanej,
pośredni
pozytywny
wpływ
na
decyzje gospodarcze i inwestycyjne
firm zagranicznych.
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
17
Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
Copyright Paweł Szałamacha, Przemysław Sypniewski
Paweł Szałamacha, prawnik – absolwent UAM w
Poznaniu, publicysta, współzałożyciel Instytutu
Sobieskiego i członek jego zarządu.
Przemysław Sypniewski, historyk- absolwent UAM
w Poznaniu, pracował w ośrodku poznańskim TVP,
realizuje niezależne dokumentalne produkcje filmowe.
Instytut Sobieskiego jest polskim think Tematyka
badawcza
obejmuje:
Stosunki
tankiem czyli "fabryką idei". Think tank to Międzynarodowe, Obronność, Konstytucja
pozarządowa instytucja będąca pomostem i
pomiędzy
nauką,
polityką,
System
światem Finanse
Polityczny,
Publiczne,
Unia
Europejska,
Podatki,
Polityka
gospodarki, mediami i obywatelami. Instytut Monetarna, Prywatyzacja i Restrukturyzacja
zajmuje się szeroką tematyką polityczno- Gospodarki,
Rynek
Pracy,
Bezrobocie,
ekonomiczno- społeczną, prowadzi badania i Infrastruktura i Transport, Przestępczość,
na
ich
podstawie
proponuje
zalecenia Prawo
Karne,
Rolnictwo,
Krajobraz
dotyczące konkretnych polityk i stymuluje Przestrzenny, Miasto.
debatę publiczną.
Zespół
ekspertów
Misja
Instytutu
składa
Instytutu
Sobieskiego
brzmi:
się Tworzymy Idee dla Polski.
z ponad 20 osób z dorobkiem zawodowym Podstawowe
zasady:
Silne
Ograniczone
lub naukowym: ekonomistów, politologów, Państwo, Wolna Gospodarka, Ład Społeczny.
prawników,
finansistów,
inżynierów,
biologów, historyków.
Instytut Sobieskiego
ul. Nowy Świat 27
00-029 Warszawa
tel./fax: (022) 826 67 47
tel.: (022) 211 12 75
fax: (022) 211 12 76
[email protected]
Volkswagen Bank Polska S.A.
45 2130 0004 2001 0340 1999 0001
www.sobieski.org.pl
e-mail: [email protected]
http://www.sobieski.org.pl
18

Podobne dokumenty