Lubelski Wojewódzki Inspektor

Informacja
z wyników kontroli wprowadzonych do obrotu zabawek pod kątem spełniania
zasadniczych i innych wymagań – II kw. 2010 r.
I. Celem kontroli było sprawdzenie zgodności wprowadzonych do obrotu zabawek
z wymaganiami określonymi w ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności
(t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2087 ze zm.) i rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy
i Polityki Społecznej z dnia 14 listopada 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla zabawek
(Dz. U. z 2003 r. Nr 210, poz. 2045 z późń. zm.) oraz dodatkowo:
 zabawek włókienniczych z wymaganiami § 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
6 kwietnia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i znakowania produktów włókienniczych
(Dz. U. z 2004 r. Nr 81, poz. 743 ze zm.);
 zabawek, w których spełnienie ich podstawowej funkcji jest zależne od dopływu
prądu elektrycznego z przepisami art. 41 pkt 2) i pkt 3) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r.
o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1495
z późń. zm.);
 zabawek z zamontowanymi bateriami i akumulatorami pod kątem wymagań
określonych w art. 11 ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach
(Dz. U. z 2009 r. , Nr 79, poz. 666).
Zbadano 74 zabawki. Kontrolą zgodnie z przedmiotowym zakresem objęto następujące
kategorie:
 zabawki miękkie wypchane – 17 zabawek,
 lalki – 4 zabawki,
 zabawki dla niemowląt do oglądania, chwytania i/lub ściskania –
13 zabawek,
 zabawki przeznaczone do utrzymywania masy ciała dziecka – 3 zabawki,
 zabawki instrumenty muzyczne – 5 zabawek,
 zabawki pociskowe – 5 zabawek,
 zabawki do pociągania, popychania oraz wspomagające naukę chodzenia –
4 zabawki,
 zabawki tematyczne – 13 zabawek,
 zabawki aktywizujące do użytkowania rodzinnego w warunkach domowych –
4 zabawki.
Badaniem objęto także zabawki dołączone do czasopism, z których 5 zaliczono do innych
kategorii niż ww. wymienione:
 zestawy gier - 3 zabawki,
 pojazdy napędzane mechanicznie/elektrycznie –1 zabawka
 inne – 1 zabawka.
Ponadto dodatkowo badaniem objęto „piłkę” (kategoria – sprzęt do zabaw sportowych
i piłki) z uwagi na podejrzenie w niej obecności niebezpiecznych substancji lub preparatów.
Nadmienia się, że w zabawce wykryto ftalan DEHP w stężeniu 49,1% przy dopuszczalnym
0,1 % w stosunku do masy materiału z dodatkiem plastyfikatorów.
Do badań laboratoryjnych pobrano łącznie próbki 7 zabawek, w tym zabawkę „piłkę”
ponadplanowo. Wszystkie zakwestionowano (4 na wady konstrukcyjne, 2 na obecność
ftalanów w stężeniu przekraczającym dopuszczalny limit, 1 z uwagi na brak oznakowania
CE).
W wyniku przeprowadzonych kontroli, ze względu na różne nieprawidłowości
zakwestionowano łącznie 28 zabawek (37,8 procent skontrolowanych), w tym z uwagi na:
 brak oznakowania znakiem CE – 2 zabawki,
 brak informacji o producencie lub importerze – 2 zabawki,
 brak informacji o celowości zachowania opakowania/etykiety/ulotki – 2 zabawki,
 niezasadne umieszczenie ostrzeżenia „0-3” – 13 zabawek,
 niewłaściwą treść ostrzeżenia „0-3” – 1 zabawkę,
 nieprawidłowe wskazanie ryzyka - 1 zabawkę,
 brak wymaganych ostrzeżeń/nieprawidłowe ostrzeżenie - łącznie 2 zabawki ,
 brak instrukcji przy zabawkach zasilanych wymiennymi bateriami – 2 zabawki,
 niezasadne umieszczenie informacji o nadzorze osoby dorosłej – 6 zabawek,
 nieprawidłową konstrukcję stwierdzoną w wyniku badań organoleptycznych
i laboratoryjnych– 6 zabawek,
 przekroczenie dopuszczalnej ilości ftalanu – 2 zabawki,
 dołączenie instrukcji bateryjnej do zabawek zasilanych niewymiennymi bateriami
i do zabawek niebędących w ogóle elektrycznymi – 4 zabawki.
Ponadto z uwagi na brak lub niekompletny sposób konserwacji zakwestionowano
14 zabawek włókienniczych.
Pochodzenie zabawek zbadanych i zakwestionowanych (w liczbie wyrobów
zakwestionowanych ujęto zabawki kwestionowane wyłącznie na niezgodność
z wymaganiami rozporządzenia MGPiPS z dnia 14.11.2003 r.)
 zbadano 65 zabawek z importu – zakwestionowano 28 (26 pochodzących z Chin,
1 z Wietnamu i 1 z Australii),
 zbadano 8 zabawek produkcji polskiej – nie kwestionowano,
 zbadano 1 zabawkę pochodzącą z innego państwa UE – nie kwestionowano.
II. Podmiotowy zakres kontroli - skontrolowano łącznie 10 podmiotów:
 2 hurtownie:
 2 sklepy detaliczne wielkopowierzchniowe:
 6 sklepów detalicznych:
Wszystkie kontrole zostały zakończone.
Mniejsza od zakładanej w programie liczba kontroli w hurtowniach wynika z faktu, że wiele
z wykazanych Prezesowi UOKiK hurtowni działających na obszarze WIIH w Lublinie to
mikroprzedsiębiorcy prowadzący, oprócz zabawek, sprzedaż innych artykułów dla dzieci
(odzież dziecięca, wózki dziecięce, artykuły niemowlęce). Podmioty te obejmowane są także
kontrolą w ramach realizacji innych tematów. Mimo, że niektóre kontrole są
wielotematyczne to i tak mając na uwadze przepisy ustawy o swobodzie działalności
gospodarczej ograniczające czas trwania kontroli, zachodzi konieczność objęcia kontrolą
innych podmiotów niż hurtownie. Dlatego mając powyższe na uwadze, kontrole
w hurtowniach planuje się w zasadzie pod kątem pobrania prób do badań laboratoryjnych,
z partii o jak największej liczności.
III. Ustalenia kontroli w odniesieniu do poszczególnych zagadnień ujętych w programie
kontroli:
1) w zakresie zgodności zabawek z zasadniczymi i innymi wymaganiami
Kontrolę w zakresie zgodności zabawek z zasadniczymi wymaganiami przeprowadzono
w oparciu o przepisy rozporządzenia MGPiPS z dnia 14 listopada 2003 r. w sprawie
zasadniczych wymagań dla zabawek.
a) prawidłowość oznakowania znakiem CE
2/13
W powyższym zakresie zbadano 74 zabawki. Brak oznakowania CE stwierdzono na
2 zabawkach. Pozostałe zabawki oznaczone były znakiem CE w sposób widoczny czytelny i
trwały. Nie wniesiono zastrzeżeń do kształtu i wielkości liter tego znaku.
b) „informacja” dotycząca producenta lub importera/informacja o celowości zachowania
opakowania/ etykiety
Z uwagi na brak informacji o producencie, jego upoważnionym przedstawicielu albo
importerze zakwestionowano 2 zabawki. Informacji o celowości zachowania opakowania,
etykiety, ulotki nie umieszczono na 2 zabawkach. W porównaniu do poprzednich kontroli jest
to minimalny odsetek zabawek kwestionowanych z tego powodu.
c) prawidłowość klasyfikacji zabawek do poszczególnych kategorii
Przy klasyfikowaniu zabawek do poszczególnych kategorii brano pod uwagę funkcje,
wymiary, właściwości i ich cechy charakterystyczne, posiłkowano się Wytycznymi do
klasyfikacji zabawek Raport PKN - CEN/CR 14379: 2007 „Klasyfikacja zabawek. Wytyczne”
oraz Wytycznymi Nr 10 dotyczącymi zabawek muzycznych. Po przyporządkowaniu
zabawki do odpowiedniej kategorii sprawdzano prawidłowość dołączenia wymaganych
ostrzeżeń i instrukcji mających wpływ na bezpieczeństwo użytkowania.
d) prawidłowość ostrzeżenia wskazującego, że zabawka nie może być użytkowana przez
dzieci w wieku poniżej 3 roku życia
Ogółem zbadano 74 zabawki. Stwierdzono, że obowiązek umieszczenia ostrzeżenia „0-3” nie
dotyczy 38 zabawek uważanych ze względu na cechy i funkcje za odpowiednie lub tylko
przeznaczone dla dzieci poniżej 3 roku życia. Do wyrobów, co do których obowiązek
umieszczenia ostrzeżenia „0-3” nie ma zastosowania zaliczono: zabawki miękkie wypchane,
zabawki dla niemowląt do oglądania chwytania lub ściskania, konie na biegunach o małej
wysokości siedziska od podłoża, zabawki do pociągania i popychania oraz wspomagające
naukę chodzenia, instrumenty muzyczne o prostych dźwiękach, wymagające łatwego
rodzaju działania (uderzenia, dmuchnięcia) oraz zabawkę „kask” nie stwarzającą żadnego
niebezpieczeństwa dla dzieci poniżej 3. roku życia.
Uznano, że do 36 zabawek ostrzeżenie „0-3” wyrażające zakaz użytkowania zabawki przez
dzieci w wieku poniżej 3 lat zostało dołączone zasadnie. Ostrzeżenie to podane było słownie
lub w formie znaku graficznego albo równocześnie w obydwu formach.
W jednym przypadku (leżaczek dla lalki) przed informacją mówiącą o tym, że zabawka jest
nieodpowiednia dla dzieci w wieku poniżej 3 lat stwierdzono brak słowa „Ostrzeżenie”
(niezgodność z pkt 7.2. normy PN EN 71-1+A8:2009).
Do wszystkich zabawek uznanych zasadnie za nieodpowiednie dla dzieci w wieku poniżej
3 lat dołączono informację o możliwym niebezpieczeństwie stwarzanym przez te zabawki.
Najczęściej podawana jest informacja o obecności małych elementów stwarzających
niebezpieczeństwo połknięcia, uduszenia, udławienia dziecka.
W jednym przypadku (gitara) stwierdzono nieprawidłowe wskazanie ryzyka. Zabawkę
oznaczono ostrzeżeniem „Nieodpowiednie dla dzieci w wieku poniżej 3 lat. Rozwój psychoruchowy
dziecka w tym wieku uniemożliwia poprawne korzystanie z zabawki”. Uznano, że umieszczenie
informacji o ww. treści nie wskazuje żadnego rodzaju niebezpieczeństwa jakie może
stwarzać przedmiotowa zabawka (poz. 4 zał. nr 1). Importer podjął działania i umieścił
ostrzeżenie „Uwaga! Niebezpieczeństwo udławienia”.
W przypadku 13 zabawek stwierdzono
„0-3”. Stwierdzona nieprawidłowość dotyczyła:
3/13
niezasadne
umieszczenie
ostrzeżenia
9 zabawek miękkich wypchanych odpowiednich dla każdego przedziału wiekowego (0-14
lat) ale powszechnie uznawanych i głównie przeznaczonych dla dzieci w wieku poniżej
36 miesięcy, takich jak:
 zabawki „kaczka”, na której umieszczono ostrzeżenie Nieodpowiednie dla dzieci w
wieku w wieku poniżej 3 lat, znak graficzny ostrzegawczy „0-3” wraz z informacją o
niebezpieczeństwie Ryzyko połknięcia – małe elementy. Wymieniona zabawka to
typowa zabawka do trzymania i przytulania wydająca dźwięki po lekkim naciśnięciu
korpusu; zgodnie z pkt 1 normy zharmonizowanej PN-EN 71-1 „Bezpieczeństwo
zabawek. Właściwości mechaniczne i fizyczne” tego rodzaju zabawki uznawane są za
przeznaczone są dla dzieci w wieku poniżej 3 lat,
 zabawki „żaba”, którą oznaczono ostrzeżeniami o identycznej treści jak wyżej
wymieniona. Przedmiotowa zabawka to zabawka prosta do przytulania, wydająca
dźwięki po lekkim naciśnięciu korpusu, wyposażona dodatkowo w kółko metalowe i
przyssawkę. Zabawka nie powinna zawierać żadnych małych elementów i
odłączalnych przyssawek nie spełniających odpowiednich wymagań normy.
Zabawkę badano laboratoryjnie w zakresie surowszych parametrów i
zakwestionowano z uwagi na pojawienie się małych elementów oraz odłączenie się
przyssawki przechodzącej przez wzornik E (vide: badania laboratoryjne),
 zabawki pluszowej/pluszak oznaczonej ostrzeżeniem „0-3” i informacją Ryzyko
połknięcia małych elementów, typowej do trzymania i przytulania (miękki wypchany
królik w kolorze białym z czerwonym walentynkowym sercem). Mimo, że zabawka
posiada emblematy walentynkowe, to powinna być również bezpieczna dla dzieci w
wieku poniżej 3 lat, a umieszczona informacja o ryzyku w żaden sposób nie zwalnia
z odpowiedzialności producenta za niespełnienie wymagań. Zabawkę zbadano
laboratoryjnie i zakwestionowano ze względu na małe elementy całkowicie
mieszczące się w cylindrze do badania małych części,
 zabawki „miś pluszowy/maskotka, posiadającej ostrzeżenie Nieodpowiednie dla dzieci
w wieku poniżej 3 lat Uwaga może zawierać małe elementy. Badana zabawka to typowa
zabawka miękka wypchana o prostej budowie przeznaczona do przytulania,
 2 zabawek miękkich wypchanych na których umieszczono informację W związku z
charakterem zabawki i możliwością wystąpienia drobnych elementów zabawka jest
nieodpowiednia dla dzieci w wieku poniżej 3 lat. Tego typu zabawki, właśnie w związku z
ich charakterem (proste, miękkie, przeznaczone do trzymania i przytulania) są
odpowiednie i właściwe dla dzieci w wieku poniżej 3 lat,
 3 zabawek maskotek na których umieszczono ostrzeżenie zabawka nieodpowiednia dla
dzieci poniżej 3 lat. Zawiera małe elementy. Przedmiotowe zabawki to miękkie zabawki
wypchane odpowiednie dla dzieci w wieku poniżej 3 lat i nie mogą być dla nich
niebezpieczne. Importerowi zwrócono uwagę, iż żadne ostrzeżenie umieszczone na
zabawkach miękkich wypchanych nie zwalnia producenta z obowiązku spełnienia
wymagań przewidzianych dla zabawek przeznaczonych dla dzieci w wieku poniżej
36 miesięcy.
zabawek do pociągania i popychania, tj.
 zabawki „zestaw do zabawy”, na której umieszczono ostrzeżenie nieodpowiednie dla
dzieci w wieku poniżej 3 lat ze względu na małe elementy, Uwaga ryzyko połknięcia małych
elementów. Badana zabawka to typowa zabawka do pchania, wspomagająca naukę
chodzenia,
która
nie
jest
właściwa
dla
dzieci
w
wieku
36 miesięcy lub starszych. Zabawkę poddano badaniom laboratoryjnym
i zakwestionowano na małe elementy,
4/13
zabawek dla niemowląt do oglądania, chwytania i/lub ściskania, tj.
 2 zabawki: „foczki gumowe” i „kaczuszki gumowe” na których umieszczono
informację: W związku z charakterem zabawki i możliwością wystąpienia drobnych
elementów zabawka jest nieodpowiednia dla dzieci w wieku poniżej 3 lat. Obie zabawki to
typowe zabawki dla niemowląt (zabawki do kąpieli) do oglądania
chwytania/ściskania. Ta kategoria zabawek nie jest odpowiednia dla dzieci w wieku
36 miesięcy i starszych,

zabawki tematycznej będącej imitacją kasku ochronnego z tworzywa sztucznego, w
przypadku której jako powód ograniczenia wiekowego wskazano Uwaga: może
zawierać małe elementy. Ocena wykazała, że zabawka nie posiada żadnych małych
elementów, które stanowiłyby niebezpieczeństwo dla dzieci w wieku poniżej 3 lat.
Inne nieprawidłowości: w przypadku 2 zabawek stwierdzono sprzeczne ze sobą informacje
dotyczące przeznaczenia:
 na zabawce „ciągadło” typowej do pociągania, która nie jest właściwa dla dzieci
w wieku powyżej 3 lat, zamieszczono znak graficzny „0-3” wyrażający zakaz
użytkowania zabawki przez dzieci w wieku poniżej 3 lat i informację powyżej 12
miesięcy mówiącą o tym, że zabawka jest odpowiednia dla dzieci w wieku poniżej 3
lat,
 na zabawce muzycznej (cymbałki), wymagającej prostego działania (uderzenia)
również podano znak graficzny „0-3” a przy tym informację „powyżej 18 miesięcy”.
Zabawki zakwestionowane z ww. powodu ujęto wyłącznie w liczbie zakwestionowanych
(poz. 8 i 59 zał. nr 1).
O stwierdzonych rozbieżnościach w oznakowaniu zabawek powiadomiono importerów.
e) prawidłowość dołączenia do zabawek informacji o konieczności nadzoru osoby dorosłej
Nie badano zabawek, co do których istnieje bezwzględny wymóg podawania informacji
o konieczności nadzoru osoby dorosłej (np. zabawek chemicznych czy funkcjonalnych).
Jednakże na części zabawek informacje zalecające nadzór osoby dorosłej, różnie
sformułowane: podczas zabawy dziecko powinno być pod opieką osoby dorosłej, można użytkować
wyłącznie pod nadzorem osób dorosłych, nigdy nie należy zostawiać dziecka bez opieki osób dorosłych,
były umieszczone.
Biorąc pod uwagę konstrukcję zabawek, sposób wykonania, przewidywany sposób
użytkowania czy wiek dzieci uznano, że zalecenie nadzoru m.in. przy zabawkach
pociskowych, składanym leżaczku i wózku dla lalki, zabawce na biegunach, huśtawkach,
hulajnodze trójkołowej, wrotkach plastikowych, wyrzutni rakiet łup- łup, gryzaku
oziębiającym, grzechotce do zawieszania przy wózku, jest zasadne.
W przypadku 4 zabawek dołączonych do czasopism uznano, że cechy, funkcje, przeznaczenie,
konstrukcja, przewidziany sposób użytkowania tych wyrobów, nie uzasadniają konieczności
nadzoru osoby dorosłej podczas ich użytkowania. Są to zabawki o bardzo prostej konstrukcji,
niewielkich rozmiarów, gry zręcznościowe lub zestawy gier przeznaczone dla dzieci starszych.
Do importera zabawek i wydawcy czasopism skierowano wniosek o dobrowolne usunięcie
ww. informacji. Importer poinformował, że zapis o konieczności nadzoru osoby dorosłej został
umieszczony, mimo że czasopisma skierowane są do starszych czytelników, ze względu na
młodsze rodzeństwo jakie posiadają.
Zapis o konieczności nadzoru osoby dorosłej niezasadnie umieszczono także na zabawce :
 „miś pluszowy/maskotka” – na zabawkach do przytulania i trzymania nie należy
nakazywać nadzoru osoby dorosłej,
 zabawce „kask”, nie stanowiącej żadnego niebezpieczeństwa dla małego dziecka.
5/13
f) instrukcje bezpiecznego użytkowania zabawek/ostrzeżenia
W wyniku sprawdzenia prawidłowości dołączenia wymaganych instrukcji i ostrzeżeń
(niezgodność z wymaganiami określonymi w § 21 rozporządzenia) zakwestionowano:
 zabawkę elektryczną „zestaw do zabawy” z uwagi na brak instrukcji wymaganej dla
zabawek zasilanych wymiennymi bateriami,
 zabawkę (imitację kasku ochronnego) z uwagi na brak ostrzeżenia o treści
Ostrzeżenie! To jest zabawka. Nie stanowi ochrony.
Importerzy w/w. zabawek podjęli działania naprawcze.
 zabawkę pociskową z uwagi na brak instrukcji zwracającej uwagę na
niebezpieczeństwo używania innych pocisków niż dołączone do zabawki lub
zalecane przez producenta. Zabawkę kwestionowano także z uwagi na wady
konstrukcyjne. Dokumenty dotyczące przedmiotowej zabawki przekazano do
UOKiK.
Z uwagi na niezgodność z wymaganiami określonymi w § 26 rozporządzenia
zakwestionowano:
 zabawkę „wrotki plastikowe” z uwagi na zamieszczenie w instrukcji ostrzeżenia
Uwaga! Do jazdy zakładać należy odzież ochronną zamiast ostrzeżenia Należy stosować
ochraniacze. Przedsiębiorcy zwrócono uwagę, iż pojęcie „odzieży ochronnej” nie jest
tożsame z pojęciem „ochraniaczy”, którymi są kask, rękawice, ochraniacze na kolana
i łokcie. W instrukcji nie wskazano jakiego rodzaju sprzęt ochronny winien być
stosowany. Nadmienia się, że przedsiębiorca podjął działania naprawcze. Wszystkie
sklepy tej sieci zostały poinformowane o konieczności umieszczenia prawidłowego
ostrzeżenia. Do czasu opracowania niniejszej informacji nadesłano 15 oświadczeń
potwierdzających usunięcie niezgodności (brak 5 oświadczeń).
W przypadku koni na biegunach i podobnych zabawek, w których wysokość siedziska
znajduje się 600 mm lub więcej od podłoża wymagane jest ostrzeżenie Ryzyko upadku. Nie
należy zostawiać bez nadzoru dzieci w wieku poniżej 36 miesięcy siedzących lub bujających się.
Wysokość siedziska badanej zabawki „koń na biegunach” wynosiła 420 mm (obowiązek
umieszczenia ostrzeżenia nie dotyczy).
Inne nieprawidłowości:
 na opakowaniu zabawki „leżaczek dla lalki” podano niepotrzebną informację –
instrukcja montażu znajduje się wewnątrz opakowania. Faktycznie zabawka została
wprowadzona do obrotu w stanie zmontowanym,
 na 2 zabawkach miękkich wypchanych „kaczka” i „żaba” zamieszczono instrukcje
użytkowania dla zabawek zasilanych wymiennymi bateriami, podczas gdy obie
zabawki posiadały wmontowane baterie (brak możliwości wymiany bez naruszenia
konstrukcji),
 na 2 zabawkach „zestaw piękności” i „zabawce pluszowej”, które nie posiadały
żadnej funkcji zależnej od dopływu prądu elektrycznego umieszczono instrukcję
dotyczącą zabawek zasilanych wymiennymi bateriami.
g) procedura oceny zgodności przeprowadzonej przez producenta
Nie sprawdzano prawidłowości procedury oceny zgodności. WIIH w Lublinie kontrolą objął
hurtownie i placówki detaliczne. Podmioty te nie są zobowiązane do przechowywania
dokumentacji.
h) wyniki przeprowadzonych oględzin.
Zabawki, celem zakwalifikowania ich do właściwej kategorii poddano oględzinom
W kilku przypadkach wyniki oględzin stanowiły podstawę do poddania zabawek badaniom
6/13
laboratoryjnym (zabawka „leżaczek dla lalki”, zabawka do pchania „zestaw do zabawy”,
wózek dla lalek”, maskotka żaba i maskotka pluszowa/pluszak) lub ocenie organoleptycznej.
i) wyniki badań organoleptycznych i laboratoryjnych.
Do Specjalistycznego Laboratorium Badania Zabawek UOKiK z siedzibą w Lublinie
(badania w zakresie konstrukcji i wykonania) przekazano 5 zabawek:
 zabawkę leżaczek dla lalki
 zabawkę zestaw do zabawy. Zabawkę oznaczono ostrzeżeniem „Nieodpowiednie dla
dzieci w wieku poniżej 3 lat ze względu na małe elementy”. WIIH w Lublinie mając na
uwadze cechy i funkcje wyrobu – zabawka kolorowa, na dużych kołach, do popychania
oraz posiłkując się wytycznymi Komitetu Technicznego ds. Bezpieczeństwa Zabawek
(Raport PKN-CEN CR 14379:2007 „Klasyfikacja zabawek. Wytyczne”, Tablica 16, Kategoria
O), z których wynika, że zabawki do pociągania i popychania oraz wspomagające naukę
chodzenia nie są właściwe dla dzieci w wieku 36 miesięcy i starszych, zlecił laboratorium
przeprowadzenie surowszych badań, czyli pod kątem wymagań przewidzianych dla
zabawek przeznaczonych dla dzieci w wieku poniżej 3 lat,

zabawkę żaba. Zabawkę błędnie zakwalifikowano jako nieodpowiednią do kategorii
wiekowej poniżej 3 lat. Zabawka jest miękką zabawką wypchaną o prostej budowie
przeznaczoną dla trzymania i przytulania. WIIH w Lublinie zlecił przeprowadzenie
surowszych badań,
 zabawkę wózek
 zabawkę pluszową/pluszak, oznaczoną niezasadnie ostrzeżeniem „0-3” i informacją o
ryzyku Ryzyko połknięcia małych elementów. Przedmiotowa zabawka to typowa miękka
zabawka wypchana. Zlecono przeprowadzenie surowszych badań.
W wyniku badań laboratoryjnych zakwestionowano 4 zabawki z uwagi na niezgodność
z zasadniczymi wymaganiami i jedną z uwagi na brak oznakowania CE (leżaczek dla lalki).
Brak oznakowania CE był podstawą pobrania zabawki do badań laboratoryjnych.
Badania wykazały, że:
1) zabawka „zestaw do zabawy” (kategoria - zabawka do popychania) nie jest zgodna z
normą PN-EN 71-1+A8:2009 „Bezpieczeństwo zabawek. Część 1: Właściwości mechaniczne i
fizyczne”, z uwagi na:
 obecność dostępnych zadziorów na plastikowych łącznikach drążka do popychania,
które mogą stanowić ryzyko zranienia (niezgodne z pkt 4.7 ww. normy),
 pojawienie się w wyniku badania dostępnych małych elementów całkowicie
mieszczących się w cylindrze do badania małych części mogących stwarzać ryzyko
udławienia lub uduszenia (podczas próby rozciągania, w wyniku działania siły
mniejszej niż 90N odłączeniu uległ zaczep oraz łączniki drążka, które mieszczą się
całkowicie w cylindrze do badania małych części, podczas próby spadowej w wyniku
badania odłupał się fragment plastiku całkowicie mieszczący się w cylindrze do badania
małych części, w wyniku próby udarności zabawka pękła i uwolnieniu uległa śrubka
całkowicie mieszcząca się w cylindrze do badania małych części i posiadająca ostre
zakończenie, stwarzające ryzyko zranienia (niezgodne pkt 5.1 ww. normy).
W oparciu o wyniki badań laboratoryjnych WIIH w Lublinie uznał, że zabawka nie spełnia
zasadniczych wymagań rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
14 listopada 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla zabawek określonych w:
 § 8 ust. 2, z uwagi na pojawienie się w wyniku badania elementu (śrubki) posiadającego
ostre zakończenie, stwarzające ryzyko zranienia,
7/13

§ 9 ust. 1 i § 9 ust. 2, z uwagi na pojawienie się podczas badań małych elementów
zabawek (zaczep oraz łącznik drążka, fragment plastiku, śrubka), które mogą zostać
połknięte lub wchłonięte oraz mogą stanowić przyczynę udławienia dziecka.
Odstąpiono od kwestionowania niezgodności określonej w pkt 4.7 normy, z uwagi na to, iż
badania na występowanie ostrych krawędzi i zadziorów na plastikowych łącznikach drążka
dokonano na jednej sztuce przedmiotowego wyrobu (badanie laboratoryjne).
W powyższej sprawie skierowano do Prezesa UOKiK wniosek o wszczęcie postępowania
administracyjnego. Postępowanie wszczęto.
2) zabawka „żaba” (kategoria – zabawki miękkie wypchane ) nie jest zgodna z;
 punktem 4.7 normy PN-EN 71-1+A8:2009 „Bezpieczeństwo zabawek. Część 1:
Właściwości mechaniczne i fizyczne”, z uwagi na obecność dostępnego zadzioru
stwarzającego nadmierne ryzyko zranienia,
 punktem 5.1 ww. normy, z uwagi na pojawienie się w wyniku badan dostępnych
małych elementów mieszczących się całkowicie w cylindrze do badania małych części
(odłączeniu uległy oko i metalowe kółko),
 punktem 5.13 ww. normy, z uwagi na odłączenie się w wyniku badania przyssawki,
która całkowicie przechodzi przez wzornik E.
Uznano, że zabawka nie spełnia wymagań zasadniczych określonych w § 9 ust. 1 i § 9 ust. 2,
rozporządzenia, z uwagi na pojawienie się w wyniku badań dostępnych małych elementów
całkowicie mieszczących się w cylindrze do badania małych części oraz przyssawki
przechodzącej przez wzornik E, które mogą być
połknięte lub wprowadzone do
jakiegokolwiek otworu w ciele dziecka lub mogą stanowić ryzyko uduszenia lub udławienia.
Ze względu na objęcie badaniem jednej sztuki wyrobu stwierdzenie obecności zadzioru na
krawędzi z tworzywa sztucznego nie dało podstawy do uznania zabawki za niezgodną
z wymaganiami zasadniczymi określonymi w § 8 ust. 2 rozporządzenia.
W powyższej sprawie skierowano wniosek do Prezesa UOKiK o wszczęcie postępowania
administracyjnego.
3) zabawka „wózek” (kategoria – zabawka tematyczna) z elementami składającymi się na
dziecko, nie jest zgodna z punktem 4.10.1 normy PN-EN 71-1+A8:2009, z uwagi na brak drugiej
blokady zabezpieczającej wózek przed złożeniem oraz załamanie i złożenie konstrukcji po jej
obciążeniu. W oparciu o powyższe wyniki uznano, że zabawka nie spełnia zasadniczych
wymagań określonych w § 8 ust. 1 rozporządzenia, z uwagi na złożenie się zabawki podczas
badania, co stwarza ryzyko wystąpienia urazów i zagrożeń zdrowia dziecka w czasie jej
użytkowania.
Zwrócono się do Prezesa UOKiK z wnioskiem o wszczęcie postępowania administracyjnego.
4) zabawka pluszowa/pluszak (zabawka miękka wypchana) nie jest zgodna
z punktem 5.1 normy PN-EN 71-1+A8:2009, z uwagi na pojawienie się w wyniku badania
małych elementów (odłączeniu uległ plastikowy kwiatek oraz oko) mieszczących się całkowicie
w cylindrze do badania małych części. Uznano, że zabawka nie spełnia zasadniczych wymagań
określonych w 9 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia z uwagi na obecność małych elementów
całkowicie mieszczących się w cylindrze do badania małych części stwarzających ryzyko
połknięcia lub wprowadzenia do jakiegokolwiek otworu w ciele dziecka, udławienia bądź
uduszenia.
Skierowano wniosek o wszczęcie postępowania administracyjnego.
8/13
5) zabawka leżaczek dla lalki (kategoria – zabawka tematyczna) nie jest zgodna z pkt. 7.1
normy PN-EN 71-1+A8:2009 z uwagi na brak oznakowania CE.
Uznano, że zabawka z uwagi na brak znaku CE nie spełnia wymagań określonych w § 32 ust. 1
rozporządzenia. Do podmiotu, który wprowadził zabawkę do obrotu skierowano stosowne
pismo.
Do Specjalistycznego Laboratorium Produktów Włókienniczych i Analizy Instrumentalnej
UOKiK z siedzibą w Łodzi (badania w zakresie zawartości występowania ftalanów)
przekazano próbki 2 zabawek , tj.
 zabawkę „kaczuszki gumowe” (kategoria – zabawki dla niemowląt do oglądania,
chwytania lub ściskania) – próbka planowa;
 zabawkę „piłka” (kategoria – sprzęt do zabaw sportowych i piłki). Zabawkę pobrano do
badań z uwagi na podejrzenie występowania w niej niebezpiecznych substancji (próbka
ponadplanowa).
Badania wykazały:
 w zabawce „kaczuszki gumowe” obecność ftalanu di(2-etyloheksylu) (DEHP)
w ilości 0,642±0,052 %,
 w zabawce „piłka” obecność ftalanu di(2-etyloheksylu) (DEHP) w ilości 49,1±4%.
Limit określony w przepisach, o których mowa w art. 67 rozporządzenia nr 1907/2006
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny,
udzielania zezwoleń i stosowania ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), załącznik
XVII, wynosi 0,1 % w stosunku do masy materiału z dodatkiem plastyfikatorów. Zabawki
zawierające ftalany w stężeniu większym niż 0,1% nie mogą być wprowadzane do obrotu.
W związku z otrzymaniem negatywnych wyników badań laboratoryjnych wskazujących, że
zabawki zawierają ftalany w stężeniach większych niż dopuszczalne i aktualną zmianą stanu
prawnego, informację dotyczącą ww. zabawek przekazano do Lubelskiego Państwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego.
Badania organoleptyczne przeprowadzone przez inspektorów.
Badaniami organoleptycznymi objęto ogółem 21 zabawek, w wyniku których zakwestionowano
2 zabawki. Stwierdzono, że:
1) zabawka „pistolet” (zabawka pociskowa) nie jest zgodna z:
 punktem 4.11.a normy zharmonizowanej normy PN-EN 71-1+A8:2009 „Bezpieczeństwo
zabawek. Część 1: Właściwości mechaniczne i fizyczne”, z uwagi na wymiary gwizdka gwizdek zmieścił się całkowicie w cylindrze do badania małych części,
 punktem 7.7.1 ww. normy z uwagi na brak instrukcji użytkowania zwracającej uwagę
na niebezpieczeństwo używania innych pocisków niż dołączone do zabawki.
W związku z powyższym uznano, że zabawka nie spełnia zasadniczych wymagań określonych
w § 9 ust. 2 rozporządzenia, z uwagi na wymiary gwizdka, który mieści się całkowicie
w cylindrze do badania małych części, co stwarza ryzyko udławienia lub uduszenia dziecka
w przypadku niezamierzonego wchłonięcia lub połknięcia zabawki oraz § 21 ust. 1
rozporządzenia, z uwagi na brak instrukcji zwracającej uwagę użytkownika na
niebezpieczeństwo używania innych pocisków niż dołączone do zabawki.
Skierowano do Prezesa UOKiK wniosek o wszczęcie postępowania administracyjnego.
2) zabawka „pistolet na planszy” (zabawka pociskowa) nie jest zgodna
z punktem 4.17.1d normy zharmonizowanej PN-EN 71-1 + A6:2008 „Bezpieczeństwo zabawek.
Część 1: Właściwości mechaniczne i fizyczne”, z uwagi na zaniżoną długość strzałek
zakończonych przyssawką ( stwierdzono 47 mm, według normy winno być 57 mm lub więcej).
9/13
W związku z powyższym stwierdzono, że ww. zabawka nie spełnia wymagań zasadniczych
określonych w § 9 ust. 2 rozporządzenia, z uwagi na zaniżoną długość pocisków zakończonych
przyssawką, co stwarza ryzyko uduszenia lub udławienia dziecka.
Zwrócono się do Prezesa UOKiK z wnioskiem o wszczęcie postępowania administracyjnego.
j) dalsze działania wojewódzkiego inspektoratu IH
 do Prezesa UOKiK skierowano 6 wniosków o wszczęcia postępowania
administracyjnego w sprawie wprowadzenia do obrotu zabawek niespełniających
zasadniczych wymagań, w jednej ze spraw postępowanie zostało wszczęte (zestaw do
zabawy),
 na podstawie art. 40 k ust. 1 ustawy o systemie oceny zgodności wydano 2 decyzje
w odniesieniu do 4 wyrobów zakazujące hurtowni dalszego przekazywania zabawek
użytkownikowi, konsumentowi i dystrybutorowi,
 informację w sprawie 2 zabawek, w których stwierdzono ftalany DEHP w stężeniu
większym niż dopuszczalne 0,1 procent, przekazano do Lubelskiego Państwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego,
 w przypadku 3 niezgodności z zasadniczymi wymaganiami i 6 niezgodności z innymi
wymaganiami podmiotom wprowadzającym wyroby do obrotu umożliwiono podjęcie
działań naprawczych i zażądano odpowiedniego udokumentowania,
 także w odniesieniu do zabawek, w których stwierdzono inne nieprawidłowości
kierowano odpowiednie pisma, w których wnioskowano o dobrowolne usunięcie
zbędnych informacji albo niezasadnych lub wnioskowano o umieszczenie brakujących.
k) kontrole RAPEX
Podczas każdej kontroli tematycznej sprawdzano, czy w obrocie znajdują się zabawki
umieszczone w systemie RAPEX. Nie stwierdzono takich wyrobów.
2) w zakresie prawidłowości oznakowania zabawek włókienniczych sposobem konserwacji
Badaniom w powyższym zakresie poddano 19 zabawek włókienniczych. Nieprawidłowości
dotyczyły 14 zabawek, przy czym w przypadku 7 stwierdzono brak informacji
o sposobie konserwacji, pozostałe 7 zakwestionowano z uwagi na niepełne bądź
nieprawidłowe informacje.
Z uwagi na brak jakiejkolwiek informacji o sposobie konserwacji zakwestionowano zabawki:
„maskotkę” (kształt motyla), 4 zabawki pluszowe oraz zabawki miękkie „żaba” i „kaczka”.
Niepełne lub niewłaściwe informacje o sposobie konserwacji stwierdzono na:
 „grzechotce edukacyjnej” (krokodyl) - nie podano symbolu graficznego zakazującego
czyszczenia chemicznego,
 zabawce „kaczka przytulanka” – stwierdzono brak informacji dotyczących zakazu
prasowania, bielenia, suszenia w suszarce bębnowej oraz czyszczenia chemicznego,
 zabawce „maskotce” – stwierdzono brak informacji zakazującej czyszczenia
chemicznego,
 2 zabawkach „maskotce” i „zabawce pluszowej/ pluszak” podano wyłącznie informacje
o sposobie prania, nie zamieszczono znaków zakazujących prasowania, bielenia,
suszenia w suszarce bębnowej oraz czyszczenia chemicznego,
 2 innych zabawkach - nie zamieszczono symbolu zakazującego suszenia w suszarce
bębnowej. Umieszczone symbole graficzne posiadały słowny opis. Stwierdzono, że w
dwóch przypadkach opis słowny nie odpowiadał umieszczonym symbolom. Symbol
informujący o praniu wodnym w temp. 300 C podpisano jako pranie ręczne, natomiast
znak mówiący o tym, że zabawki nie należy czyścić chemicznie podpisano jako „nie
wykręcać”,
10/13
Do importerów zabawek skierowano stosowne powiadomienia i wnioskowano o podanie
informacji o sposobie konserwacji lub uzupełnienie o informacje, których stwierdzono brak.
Wszystkich kontrolowanych pouczono o obowiązujących w tym zakresie przepisach.
3) w zakresie spełniania przez zabawki elektryczne przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r.
o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
WIIH w Lublinie kontrolą objął sprzedawców hurtowych i detalicznych, dlatego też
przestrzeganie przepisów art. 41 pkt 2 i pkt 3 ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym
i elektronicznym badano w każdej kontrolowanej jednostce.
W myśl art. 3 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy sprzętem jest urządzenie, którego prawidłowe
działanie jest uzależnione od dopływu prądu elektrycznego.
W toku kontroli uznano, że postanowieniom ww. ustawy podlegały 2 zabawki: „zestaw do
zabawy na baterie” (gitara) i zabawka muzyczna „pianino”.
W wyniku przeprowadzonych kontroli stwierdzono:
 naruszenie postanowień art. 41 pkt 3 ustawy – informacje dołączone do sprzętu
(zestawu do zabawy na baterie) nie zawierały wyjaśnienia znaczenia umieszczonego
na sprzęcie oznakowania graficznego oraz informacji o potencjalnych skutkach dla
środowiska i zdrowia ludzi wynikających z obecności składników niebezpiecznych
w sprzęcie.
4) w zakresie instrukcji jaka powinna być dołączona do zabawek, w których zamontowano
baterie lub akumulatory
Pod kątem ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach badano te same
zabawki co zabawki podlegające przepisom ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym
i elektronicznym, ponieważ definicja „sprzętu” ustawy o bateriach i akumulatorach jest
sprzężona z definicją sprzętu z ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.
W wyniku oceny zakwestionowano ww. zestaw do zabawy na baterie (gitara), z uwagi na
brak sporządzonej w języku polskim instrukcji, która powinna zawierać informację
dotyczącą sposobu bezpiecznego usunięcia baterii z zabawki (naruszenie postanowień art.
11 ust. 1 pkt 2 ustawy.
5) legalność przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w zakresie produkcji
i handlu
Niezgodności w tym zakresie nie stwierdzono.
6) wyniki kontroli zabawek dołączonych do czasopism
Kontrolę zabawek dołączonych do czasopism przeprowadzono w jednej placówce
detalicznej. Sprawdzeniem objęto 7 zabawek dołączonych do różnych czasopism. Większych
zastrzeżeń do zabawek nie wniesiono. W przypadku 4 zabawek stwierdzono niezasadne
umieszczenie informacji dotyczącej nadzoru osoby dorosłej. Uznano, że cechy ww. zabawek,
ich przeznaczenie, konstrukcja, przewidziany sposób użytkowania nie uzasadniają
konieczności takiego nadzoru. Do importera skierowano wniosek o dobrowolne usunięcie
ww. informacji. Szczegóły w punkcie „e” informacji.
IV Inne informacje. W II kw. 2010 r.:


11/13
w związku z negatywnymi wynikami badań przeprowadzono 4 kontrole ponowne
(jedna dotyczyła kontroli z poprzedniego kwartału),
do Inspektoratu IH w Lublinie nie wpłynął żaden wniosek z Urzędu Celnego
o wydanie opinii w trybie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 lutego 2008
roku w sprawie działań podejmowanych w związku z zatrzymaniem wyrobów, co do których

istnieją uzasadnione okoliczności wskazujące, że nie spełniają one zasadniczych lub innych
wymagań,
do organów ścigania skierowano 3 zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia
przestępstwa z art. 45 ustawy o systemie oceny zgodności w sprawie wprowadzenia do
obrotu przez importerów zabawek niespełniających zasadniczych wymagań, w tym
2 dotyczące zabawek kontrolowanych w I kw. 2010 r. Zawiadomienie o ppp z art. 47a
w sprawie wprowadzenia do obrotu zabawki podlegającej oznakowaniu zgodności, a
nie posiadającej takiego oznakowania zostanie skierowane po pełnym
udokumentowaniu podjętych działań. Pozostałe zawiadomienia zostaną ewentualnie
skierowane w późniejszym terminie, po otrzymaniu informacji z UOKiK o wszczęciu
postępowań administracyjnych,
 nałożono 1 mandat karny w kwocie 100 zł z art. 136 § 2 Kw. i art. 137 § 1Kw.
 w jednym przypadku zastosowano art. 41 Kw.
V Podsumowanie i analiza wyników kontroli oraz wnioski.
Stwierdzone niezgodności z wymaganiami rozporządzenia MGPiPS z dnia 14.11.2003 r.
w sprawie zasadniczych wymagań dla zabawek w poszczególnych kategoriach:
Kategorie
miękkie wypchane
do utrzymywania masy
ciała dziecka
instrumenty muzyczne
pociskowe
do pociągania,
popychania
i wspomagające naukę
chodzenia
12/13
Stwierdzone niezgodności
małe elementy stwarzające niebezpieczeństwo
połknięcia, udławienia lub uduszenia,
odłączenie się przyssawki całkowicie
przechodzącej przez wzornik E stanowiącej
ryzyko uduszenia lub udławienia, obecność
dostępnego zadzioru stwarzającego nadmierne
ryzyko zranienia, brak informacji o producencie
lub importerze, brak informacji o celowości
zachowania opakowania, niezasadne
umieszczenie ostrzeżenia (0-3), niezasadnie
umieszczona informacja dot. nadzoru osoby
dorosłej
zamiast ostrzeżenia „stosować ochraniacze”
podano „do jazdy zakładać odzież ochronną”,
nie wskazano jakie należy stosować ochraniacze
nieprawidłowe wskazanie ryzyka, brak
instrukcji wymaganej dla zabawek zasilanych
wymiennymi bateriami, sprzeczne informacje
dotyczące przeznaczenia zabawki (powyżej i
poniżej 3 roku życia)
zbyt krótkie strzałki z przyssawką, stwarzające
ryzyko udławienia lub uduszenia, obecność
małego elementu (gwizdka) całkowicie
mieszczącego się w cylindrze do badania
małych części, co stwarza ryzyko połknięcia,
udławienia lub uduszenia dziecka, brak
instrukcji zwracającej uwagę na
niebezpieczeństwo używania innych pocisków
niż dostarczone zabawką lub zalecane przez
producenta
pojawienie się w wyniku badania małych
elementów oraz elementów posiadających ostre
zakończenia, niezasadne umieszczenie
ostrzeżenia (0-3) sprzeczne informacje dotyczące
Pochodzenie
zabawki
(zbad./zakwest.)
Kraj
pochodzenia
(zbad./zakwest.)
Import -17/10
Chiny – 15/8
Wietnam – 1/1
Australia – 1/1
Import – 3/1
Chiny – 3/1
Import – 4/2
Kraj – 1/0
Chiny – 4/2
Polska – 1/0
Import – 5/2
Chiny – 5/2
Import – 4/2
Chiny – 4/2
tematyczne
przeznaczenia zabawki
brak zabezpieczenia przed złożeniem się
zabawki na dziecko w zabawce wózek z
mechanizmem składającym się, co stwarza
ryzyko zmiażdżenia, przycięcia ciała dziecka,
brak CE, brak ostrzeżenia „To jest zabawka nie
stanowi ochrony”,, niewłaściwa treść
ostrzeżenia - brak słowa ostrzeżenie, niezasadne
umieszczenie informacji dotyczącej nadzoru
osoby dorosłej
Import – 12/4
Kraj – 1/0
Chiny – 12/4
Polska – 1/0
aktywizujące do
użytkowania
w warunkach
domowych
-
Kraj – 3/0
UE – 1/0
Polska – 3/0
Węgry – 1/0
dla niemowląt do
oglądania, chwytania,
ściskania
przekroczone dopuszczalne stężenie ftalanów
DEHP szkodliwie działających na zdrowie,
niezasadne umieszczenie ostrzeżenia (0-3), brak
informacji o celowości zachowania opakowania,
Import – 11/3
Kraj – 2/0
Chiny – 10/3
Tajlandia – 1/0
Polska – 2/0
niezasadne umieszczenie informacji dot.
nadzoru osoby dorosłej
Import – 3/1
Chiny – 3/1
niezasadne umieszczenie informacji dot.
nadzoru osoby dorosłej
Import – 1/1
Chiny – 1/1
Import – 4/0
Chiny – 4/0
Import – 1/1
Chiny – 1/1
Import – 1/1
Chiny – 1/1
zestawy gier
pojazdy napędzane
mechanicznie/elektryczn
ie
lalki
sprzęt do zabaw
sportowych i piłki
inne
przekroczone dopuszczalne stężenie ftalanów
DEHP szkodliwie działających na zdrowie, brak
CE, brak informacji o producencie lub
importerze, celowości zachowania opakowania
niezasadne umieszczenie informacji dot.
nadzoru osoby dorosłej
Podobnie jak w poprzednich okresach najwięcej skontrolowano zabawek produkcji chińskiej,
dlatego też i stwierdzone niezgodności dotyczyły w głównej mierze zabawek pochodzących
z Chin. Ważnym problemem pod względem bezpieczeństwa jest niezasadne umieszczenie
ostrzeżenia „0-3”, które wyraża zakaz używania zabawki przez dzieci w wieku poniżej 3 lat,
na zabawkach właśnie typowych dla nich – zabawkach miękkich wypchanych do
przytulania, zabawkach do popychania czy też przeznaczonych do kąpieli dla niemowląt.
Żadne ostrzeżenie umieszczone na takich zabawkach nie zwalnia producenta z obowiązku
spełnienia wymagań dla zabawek dla dzieci poniżej 3 lat. Zabawki z umieszczonym
niezasadnie ostrzeżeniem „0-3” poddawane były restrykcyjnym badaniom laboratoryjnym,
w wyniku których stwierdzono, iż są one niebezpieczne dla małych użytkowników, bo
zawierały małe elementy, które mogą być połknięte przez dziecko lub mogą stanowić ryzyko
udławienia, a w konsekwencji uduszenia, bo zawierały ostre zakończenia stanowiące ryzyko
zranienia, bo zawierały ftalany w ilości przekroczonej dopuszczalny limit. Ftalany
w stężeniu wyższym niż określony limit mogą powodować uszkodzenie wątroby lub nerek
negatywnie wpływają gospodarkę hormonalną, w szczególności na rozrodczość.
13/13