gornik 23.indd

PORADY PRAWNE
Proszę odpowiedz na pytanie czy będę miał
możliwość odejścia wcześniej na emeryturę?
J.W. – Chrzanów
Odpowiedzi na przesłane do nas listy
Dlaczego ZUS nie uwzględnił mi całego centrali ZUS, a także w Ministerstwie Pracy
Z przedstawionego przebiegu pracy udzielamy wyłącznie na łamach dwutyokresu pracy górniczej do obniżenia wieku i Polityki Społecznej, jednak wnioski nasze wynika, że na dzień 01.01.1999r tj. na godnika „Górnik” i informujemy Pana, że
emerytalnego?
nie trafiają do Ministra odpowiedzialne- dzień wejścia w życie ustawy o emeryturach odpowiedz na Pana pytania została opuZ wielkim zaskoczeniem przyjąłem decyzję
ZUS odmawiającą mi prawa do emerytury
z uwagi na fakt nie ukończenia wymaganego
wieku. ZUS decyzją odmowną uznał mi tylko
5 lat 5 miesięcy pracy górnicze,j a ja przecież
dostarczyłem świadectwa pracy na okres 12 lat 9
miesięcy. Stwierdzam, że ZUS nie uwzględnił
mi okresu pracy górniczej od 02.01.1985r do
14.05.1992r na stanowisku inspektora normowania pracy pod ziemią. Zaliczenie mi całego
okresu pracy górniczej pozwoliłoby mi przejść
na emeryturę w wieku 59 lat. Czy decyzja
ta jest zgodna z obowiązującymi przepisami. W załączeniu przekazuję przebieg pracy
i feralną decyzję.
B.A.- Bytom
Z przekazanej decyzji wynika, że ubiegał
się Pan o prawo do emerytury na podstawie
postanowień art. 184 w związku z art.39
ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Postanowienia art. 39 ściśle określają
warunki nabywania prawa do emerytury,
z których jednoznacznie wynika, że ubezpieczonemu, który nie spełnia warunków
do nabycia prawa do emerytury górniczej,
a posiada co najmniej 5 lat pracy górniczej
wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym
wymiarze czasu pracy obniża się wiek emerytalny o 6 miesięcy za każdy rok pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w
pełnym wymiarze czasu pracy.
Z załączonego świadectwa pracy wynika,
że w okresie od 02.01.1985r do 14.05.1992r
zatrudniony był Pan na stanowisku inspektora normowania pracy pod ziemią. W rozumieniu postanowień ustawy o emeryturach
i rentach z FUS oraz przyjętej wykładni
przez sądy, praca na stanowisku inspektora
normowania p.z. jest pracą górniczą- mieszaną tj. wykonywaną częściowo pod ziemią
i częściowo na powierzchni. Oznacza to, że
ta praca górnicza może być uwzględniona do
wymaganego stażu pracy tylko w przypadku
ubiegania się o prawo do emerytury górniczej
ze względu na wiek. Tak jak wspomnieliśmy
na wstępie, postanowienia art. 39 są uregulowaniami szczególnymi promującymi
ubezpieczonych posiadających w dniu wejścia
w życie ustawy długi staż ubezpieczeniowy
oraz w warunkach szczególnych, a więc ustawodawca ściśle określił warunki nabywania
uprawnień na ich podstawie. Praca górnicza
wykonywana przez Pana w okresie spornym
była pracą częściowo wykonywaną pod ziemią
i częściowo na powierzchni, a zatem organ
rentowy nie mógł zaliczyć jej do uprawnień
wynikających z postanowień art. 39, gdyż
ustawodawca wyraźnie określił, że musi to
być praca górnicza wykonywana pod ziemią
stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. ZUS
odmowną decyzją zarzucił Panu również fakt
nie rozwiązania stosunku pracy, a taki wymóg
wynika z postanowień art184. Ten problem
Związek nasz kilkakrotnie poruszał na forum
strona 10
go za politykę społeczną, w tym emerytury.
Podkreślamy, że problem ze spełnieniem
wymogu rozwiązania stosunku pracy dotyczy
wszystkich ubezpieczonych ubiegających się
o prawo do emerytury na podstawie postanowień art.184 tzn. wszystkich, którzy błędnie
określone stanowiska pracy w warunkach
szczególnych lub w szczególnym charakterze w świadectwach pracy i ten warunek
uniemożliwia im ewentualne dochodzenie
swoich racji przed sądami. Uważamy, że
postanowienia art. 184 ustawy należałoby
znowelizować w ten sposób, aby zobowiązywały one ubezpieczonego do niezwłocznego
rozwiązania stosunku pracy, niezwłocznie po
przyznaniu prawa do emerytury.
Naszym zdaniem obecny zapis jest niezgodny z postanowieniami Konstytucji RP,
gdyż ogranicza on ubezpieczonym prawa do
sądów, bowiem nikt nie odważy się rozwiązać
stosunku pracy nie mając zapewnienia, że już
nabył prawo do emerytury. Minister Pracy
i Polityki Socjalnej odpowiedzialny za sprawy
emerytalne na spotkaniu z górniczymi związkami zawodowymi stwierdził, że nie można
dokonywać takiej zmiany w ustawie w momencie, gdy od 30 września 2011r wchodzą
postanowienia zobowiązujące zatrudnionych
emerytów do rozwiązania stosunku pracy.
Takie stanowisko ministerstwa świadczy
o niezrozumieniu wniosku albo lekceważeniu ubezpieczonych. Obecnie oczekujemy na
protokół z tego spotkania i wtedy zastanowimy się nad dalszymi krokami w tej sprawie.
Obecnie wszystkim, którzy ubiegają się
o prawo do emerytury na podstawie art.184,
a mają jakiekolwiek kłopoty z uznaniem
okresów pracy w warunkach szczególnych
radzimy uzgodnić z dyrekcją kopalni czy
innego zakładu rozwiązanie stosunku pracy
przed złożeniem wniosku o emeryturę a następnie ponowne przyjęcie do pracy. W tym
stanie rzeczy musimy stwierdzić, iż decyzja
ZUS w zakresie zaliczenia okresów pracy
górniczej w tym przypadku jest zgodna z postanowieniami art.39 ustawy o emeryturach
i rentach z FUS.
Kiedy najwcześniej będę mógł przejść na
emeryturę ?
W bieżącym roku ukończyłem 49 lat życia.
Chciałbym zorientować się kiedy będę mógł
uzyskać prawo do emerytury, gdyż zatrudniony
jestem jako ślusarz pod ziemią.
Oto przebieg mojej pracy:
- 10 lat na stanowisku konserwatora - ślusarza
na przeróbce mechanicznej węgla,
- 6 lat na powierzchni kopalni,
- 3 lata na powierzchni poza kopalnią, a następnie od lipca 1999r jako ślusarz pod ziemią
do nadal.
Posiadam 2365 dniówek półtorakrotnych.
Kiedy najwcześniej będę mógł ubiegać się o prawo
do emerytury górniczej?
C.M.- Ruda Śląska
i rentach z FUS posiadał Pan 19 letni staż
pracy, w tym 10 lat bezpośrednio na przeróbce mechanicznej węgla. Ten staż pracy nie
pozwala na zastosowanie do Pana przypadku
postanowień art. 184, które pozwalają na
wcześniejsze nabycie prawa do emerytury
z tytułu wykonywania pracy w warunkach
szczególnych, jednak podstawowym warunkiem zastosowania tych postanowień jest
posiadanie na dzień 01.01.1999r, co najmniej
25 lat okresów składkowych i nieskładkowych w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych lub co najmniej 5 lat
pracy górniczej.
Oznacza to, że w Pana przypadku uprawnienia emerytalne, które będzie Pan mógł
spełnić najwcześniej należałoby rozpatrywać w oparciu o postanowienia art.50a
ustawy o emeryturach i rentach z FUS tzn.
w oparciu o postanowienia dotyczące emerytur górniczych.
Obecnie posiada Pan na dzień 30.06.2011r,
12 lat pracy górniczej w tym 2365 dniówek
półtorakrotnych, a więc obecny staż pracy
górniczej wynosi łącznie z dniówkami półtorakrotnych 16 lat 5 miesięcy 20 dni.
Zaznaczamy, że z tego stażu należy odjąć
dniówki nieobecności w pracy z tytułu niezdolności do pracy z powodu choroby, natomiast nieobecność spowodowana chorobą
w związku z wypadkiem przy pracy czy też
chorobą zawodową zalicza się do wymaganego stażu.
Tak więc o emeryturę będzie Pan mógł
ubiegać się po dopracowaniu do pełnych
25 lat pracy górniczej, oczywiście okres ten
może Pan skrócić jeśli wykaże Pan dodatkowe dniówki przodkowe tzw. półtorakrotne.
Obecny staż pracy pozwoli Panu uzyskać
prawo do emerytury pomostowej po osiągnięciu wieku 60 lat.
Czy będę miał możliwość wcześniejszego
odejścia na emeryturę?
W kwietniu br. wysłałem list do państwa
z prośbą o wyjaśnienie przejścia na emeryturę
i do chwili obecnej nie otrzymałem odpowiedzi.
Od ZUS otrzymałem odpowiedz, że w wieku
65 lat.
Przedstawiam mój staż pracy jeszcze raz:
208 miesięcy - w KWK pod ziemią
185 miesięcy - w różnych zakładach pracy
27 miesięcy – okresów nieskładkowych
W sumie 35 lat pracy. Jestem urodzony
06.01.1956r. Z kopalni odszedłem 1997r ze
względu na stan zdrowia. Z wyjaśnień Ministerstwa Pracy Polityki Społecznej i Rzecznika
Praw Obywatelskich wynika, że praca wykonywana pod ziemią nie liczy się.
Zwracam się z pytaniem czy RK ZZG starało
się coś zrobić w kierunku obniżenia wieku emerytalnego. Do 2008r skracał się wiek emerytalny
za pracę pod ziemią 1 rok za 1.5 roku, w moim
przypadku jest to 8.5 roku od 65lat. Czy Waszym
zdaniem ta wykonywana praca nie liczy się.
blikowana w nr. 9
„Górnika” w rubryce „Porady prawne”.
Z obu pism Pana nie wynika, jaki staż pracy
tzn. okresów składkowych i nieskładkowych
oraz pracy górniczej posiadał Pan w dniu
01.01.1999r, a te dane są niezbędne do udzielenia prawidłowej odpowiedzi.
Informujemy, że zgodnie z postanowieniamiart.184 ustawy o emeryturach i rentach
z FUS ubezpieczeni urodzeni po dniu
31grudnia 1948r mogą skorzystać z możliwości obniżenia wieku emerytalnego, który
dla mężczyzn wynosi 65 lat, o 6 miesięcy
za każdy rok pracy górniczej wykonywanej
pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu
pracy, jeżeli w dni 01.01.1999r posiadali:
- co najmniej 25 lat (mężczyźni) okresów
składkowych i nieskładkowych
- oraz co najmniej 5 lat pracy górniczej
wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym
wymiarze czasu pracy.
Jeżeli nie spełniał Pan tego warunku
w dniu wejścia w życie ustawy tj. 01.01.1999r
to wcześniejsze odejście na emeryturę w Pana
przypadku można rozpatrywać wyłącznie
na podstawie postanowień art. 11 ustawy
o emeryturach pomostowych. Oznacza to,
że o prawo do emerytury pomostowej będzie
Pan mógł ubiegać się po ukończeniu wieku
60 lat, gdyż posiada Pan wymagany staż co
najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz co najmniej 15 lat pracy
górniczej w rozumieniu postanowień art.50c
ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Pyta Pan, co zrobiła Rada Krajowa
Związku Zawodowego Górników w Polsce
w kierunku obniżenia wieku emerytalnego, otóż informujemy Pana, że aktualna
polityka rządów ukierunkowana jest na likwidację wszystkich wcześniejszych uprawnień emerytalnych.
Fakt, że dzisiaj górnicy mogą korzystać
z uprawnień do emerytury górniczej jest
rezultatem właśnie działań górniczych
związków zawodowych. Ponadto Związek
Zawodowy Górników w Polsce wspólnie
z OPZZ był współautorem projektu obywatelskiego, pozwalającego osobom o długoletnim stażu ubezpieczeniowym przejść
na emeryturę wcześniejszą bez względu na
wiek, jeśli udokumentowali co najmniej 35
lat kobiety, a mężczyźni 40 lat pracy.
Projekt ten czeka u Marszałka Sejmu na
ostateczne rozpatrzenie przez plenarne posiedzenie Sejmu. Również nasza interwencja
pozwoliła wprowadzić postanowienia art.11
do ustawy pomostowej pozwalającej górnikom, którzy nie mogą uzyskać prawa do
emerytury górniczej, a posiadają co najmniej
25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 15 lat pracy
górniczej na uzyskanie prawa do emerytury pomostowej, z której prawdopodobnie
w przyszłości Pan skorzysta.
Porad udziela: Józef Solich