jagodowe moce…

JAGODOWE MOCE…
Zabawy i gry na temat owoców jagodowych
Zaprezentowane poniżej scenariusze trzech zajęć dydaktycznych powstały w związku
z kampanią promocyjno-informacyjną pt. „Niezwykłe właściwości zwykłych owoców” oraz
z myślą, by zachęcić dzieci już w młodszym wieku szkolnym do spożywania owoców
jagodowych przez cały rok, codziennie i systematycznie. Owoce te bowiem są dostępne
przez okrągły rok w postaci świeżych owoców w porze letniej, natomiast w pozostałych
miesiącach w postaci mrożonek, soków, dżemów czy też innych przetworów.
Zauważa się obecnie, że w codziennej diecie maluchów szkolnych brak jest owoców mimo
ich różnorodności i ogólnej dostępności. Dzieci spożywają za dużo cukrów zgromadzonych w
słodyczach i napojach, a zbyt mało witamin i składników mineralnych zawartych w owocach.
Wiadomo nie od dziś, jak wiele wartości odżywczych mają owoce, a zwłaszcza jagodowe.
Ażeby wzmocnić owocową akcję i wykształcić w dzieciach nawyk jedzenia owoców
jagodowych, wprost dopominania się o ich kupno w postaci nie tylko świeżej, ale i mrożonej,
należy przekazywać informacje o cudownych właściwościach w sposób interesujący,
tajemniczy, zabawowy bądź bajkowy. Edukacja przez zabawę to wspaniała forma
przyswajania wiedzy przez uczniów.
Zaproponowane scenariusze pomogą nie tylko w przekazie „owocowej informacji”, ale
przede wszystkim wzmocnią działania na rzecz dobrego i prawidłowego rozwoju fizycznego
każdego dziecka.
Poznajemy owoce jagodowe
Scenariusze trzech zajęć dydaktycznych stanowiących blok tematyczny
o owocach jagodowych
Uczestnicy: dzieci w wieku 6-9 lat
Zajęcia 1.
Owocowo… kolorowo - wprowadzenie nazwy owoce jagodowe
Czas trwania: 45 minut
Potrzebne materiały:
- małe karteczki w dwóch kolorach: czerwonym i zielonym
- kartoniki z sylabami rozsypanki
- kolorowa kreda
Cele:
Celem zajęć jest poznanie przez uczniów czterech owoców, które kryją się pod nazwą owoce
jagodowe. Wiedzę o tym zdobędą oni poprzez skojarzenia i grę w tezy.
Przebieg zajęć
- Na początku zajęć dzieci siedzą przy swoich stolikach. Zainicjuj temat:
Dzisiaj poznacie tajemniczą nazwę, która ma magiczną i smakowitą moc. Ale żeby ją poznać,
trzeba aktywnie brać udział w zabawach i grach. Raz, dwa, trzy… Startujemy!
- Teraz odsłoń tablicę, na której zapisane są celowo w dwóch rzędach poziomych
następujące wyrazy określające owoce jagodowe:
okrągłe, wartościowe, owalne, czerwone, ekologiczne
jadalne, aromatyczne, gładkie, dojrzałe, odżywcze, wyśmienite, eksportowe
- Poproś chętne dzieci, niech głośno odczytują te wyrazy.
Jeśli któreś słowa są dla uczniów niezrozumiałe, wówczas wyjaśnij ich znaczenie.
- Następnie zadaj pytanie: Z czym wam się kojarzy podany ciąg słów?
Po podaniu skojarzenia owoce, poleć dzieciom utworzyć dwa nowe słowa z pierwszych liter
każdego wyrazu. Odpowiedź uczniów powinna brzmieć: owoce jagodowe
- W celu wyjaśnienia dzieciom nazwy szczegółowej owoce jagodowe, przeprowadź grę
w tezy. Rozdaj każdemu uczniowi po dwie karteczki w dwóch kolorach: czerwonym
i zielonym. Wyjaśnij zasady zabawy:
Za chwilę będę czytać zdania przybliżające wam nazwę „owoce jagodowe”. Zdania te mogą
być prawdziwe bądź fałszywe (nieprawdziwe). Jeśli uznacie, że czytana przeze mnie
wypowiedź jest prawdą, podnosicie do góry zielone kartoniki, jeśli jest nieprawdą,
pokazujecie kartki czerwone.
Przykładowe zdania:
Owoce jagodowe rosną na drzewach.
Owoce jagodowe są małe.
Jak każde owoce te także mają nasiona.
Te owoce nie są jabłkami, gruszkami, wiśniami czy śliwkami.
Pestki owoców jagodowych są duże.
Nasiona jagodowych owoców są bardzo drobniutkie.
Owoce jagodowe mają jednolity miąższ.
Na koniec zabawy uczniowie wysnuwają wniosek, że jagodowe owoce są małe, mają
jednolity miąższ i drobniutkie ziarenka.
- Zaproponuj teraz, by dwanaścioro ochotników złożyło prawidłowo rozsypankę sylabową.
Przykładowe sylaby zapisane są na kartonikach i umieszczone w koszyczku, a są to: „ma”,
„li”, „na”, „trus”, „kaw”, „ka”, „po”, „rzecz”, „ka” , „bo”, „rów”, „ka”.
Wyjaśnij, że należy tak połączyć sylaby, by powstały wyrazy trzysylabowe, które są nazwami
czterech owoców jagodowych. Uczestnicy gry losują z koszyczka po jednym kartoniku
z napisaną sylabą, po czym łączą się w trójki i demonstrują nazwę. Pozostałe dzieci z klasy
odczytują te nazwy.
- Pokaż dzieciom zdjęcia lub ilustracje z albumu botanicznego przedstawiające odgadnięte
owoce: truskawkę, malinę, porzeczkę czarną i borówkę wysoką.
- Skieruj do uczniów pytanie:
Który owoc z czterech odgadniętych jest wam najmniej znany?
Uczniowie wskażą przypuszczalnie borówkę wysoką, wówczas opowiedz w skrócie o tym
owocu, korzystając na przykład z informacji zamieszczonej na stronie kampanii promocyjnoinformacyjnej pt. „Niezwykłe właściwości zwykłych owoców”.
- Przekaż teraz kartki z narysowanymi szablonami wymienionych wyżej owoców. Poleć
uczniom, by zamalowali ten owoc z karty, który najbardziej im smakuje.
- Po zakończeniu działań plastycznych skieruj do dzieci pytanie:
Dlaczego najbardziej lubicie te właśnie owoce, które pomalowaliście?
Zbierz kilka swobodnych wypowiedzi dzieci. Zaproponuj również, by kolorową kredą
podkreśliły te wyrazy na tablicy, które najbardziej wyrażają „magiczną moc owoców”.
Podsumuj pierwsze zajęcia:
Dzisiaj dowiedzieliście się, które z owoców to owoce jagodowe. Poznaliście cztery takie
owoce. Są jeszcze inne owoce jagodowe, ale na kolejnych zajęciach uwagę skupimy tylko na
tych czterech, by poznać jeszcze lepiej ich niezwykłe cechy i magiczne właściwości.
Zajęcia 2.
Jagodowa czwórka – wierszyki, zagadki, zabawy ruchowe charakteryzujące
owoce jagodowe
Czas trwania: 30 minut
Potrzebne materiały:
- tyle małych kartoników, ilu jest uczniów w klasie. Na każdym kartoniku jest narysowany
jeden z czterech owoców jagodowych. Jeśli klasa jest liczna, dany owoc może się powtórzyć
kilkakrotnie.
Cele:
Celem zajęć jest rozpoznawanie przez uczniów owoców jagodowych po kolorze, kształcie,
wielkości czy po innych charakterystycznych cechach budowy lub występowania. W czasie
zabaw dydaktycznych dzieci dostrzegą też charakterystyczne cechy tych zwykłych, a jednak
niezwykłych owoców.
Przebieg zajęć
- Na wstępie lekcji poleć uczniom, by usiedli w kręgu na dywanie. Wprowadź ich
w „owocowy temat” i zacznij czytać wiersz: „Lato w truskawce”:
Lato truskawką się budzi,
z białymi płatkami kwiatów.
W nich owad za dnia się trudzi
i słońce nie szczędzi też potu.
Lato truskawką wybucha,
i wie co piszczy w trawie…
Czy pora będzie zbyt sucha,
czy czas ten zasłuży się sprawie…
Lato truskawką dojrzewa,
kolorem miłości darzy…
W czerwień owoce odziewa,
maluje im piegi na twarzy.
Lato truskawką dochodzi,
spełnione w rękach zbieraczy.
Spieczone wargi osłodzi
owocem, co smakiem uleczy.
Lato truskawką dopełnia
marzenia i plany ludzi…
Łubianki życiem wypełnia
i nigdy zapału nie studzi.
Lato truskawką zwiastuje
początek innego żniwa…
Bylinie zieleni daruje,
gdy sad już swe gody odbywa.
- Teraz skieruj następujące pytania:
Jakiego koloru są kwiaty truskawkowe?
Kiedy dojrzewają truskawki?
Co służy ich dojrzewaniu?
Kto i po co je zbiera?
- Po wypowiedziach zadajesz zagadki:
Jestem czarna, malutka
i kulista jak piłeczka,
a nazywam się… (porzeczka czarna)
Nocą leżak mamy z trawki,
wtedy też dojrzewamy,
a zwą nas… (truskawki)
Żeby móc się wspinać,
potrzebna jej linka,
ponieważ do słońca
twarz zwraca … (malinka)
Jagoda niejedno ubranie
splami ciemnym sokiem,
ale nie jest to sprawą… (borówki wysokiej)
- Gdy dzieci przypomniały sobie poprzez odgadnięcie zagadek cztery owoce jagodowe,
inicjujesz zabawę ruchową, której celem jest przekazanie przez uczniów niezbędnych
informacji o poznanych owocach. Rozdaj każdemu dziecku po jednym małym kartoniku
z narysowanym konturem jednego z czterech owoców jagodowych. Są to jakby
identyfikatory dzieci. Rozpocznij zabawę słowami:
Na razie nadal siedźcie wygodnie w kręgu. Każde z was otrzymało jeden owoc spośród
czterech znanych już wam jagodowych. Teraz przyjmujecie imię tego owocu. Ja będę mówiła
polecenia do owoców. Jeśli zadanie dotyczy waszego owocu, proszę, byście wykonywały moje
magiczne zaklęcia ruchowe.
Zadawaj kolejno każde polecenie i sprawdzaj jego wykonanie:
Wszystkie owoce, które są okrąglutkie niech wstaną i skaczą jak piłeczki!
(borówki, porzeczki)
Owoce, które rosną niziutko nad ziemią niech kucają!
(truskawki)
Te z was, które mają ciemną skórkę, niech klaszczą w dłonie.
(borówki, porzeczki)
Niech staną na palcach owoce, które są krzewami!
(borówki wysokie, maliny, porzeczki)
Poproszę, by piegowate umyły sobie buzię!
(truskawki)
Niech wezmą się za ręce czerwone owoce i wesoło zatańczą razem w koło!
(truskawki, maliny)
Niech tupią nogami te z was, które mają najbardziej charakterystyczny zapach!
(porzeczki czarne)
Proszę, by najbardziej słodkie podniosły obie ręce do góry!
(maliny, truskawki, borówki)
Niech kicają te z was, które mają szypułki!
(truskawki)
Poproszę, by się kłaniały owoce zebrane w kiść, czyli grona!
(porzeczki)
Niech wstaną te owoce, które zbiera się jeszcze we wrześniu!
(maliny, borówki)
Na podsumowanie zabawy polecasz:
Teraz wezmą się za ręce wszystkie owoce, które powinny być w naszym jadłospisie przez cały
rok!
(truskawki, maliny, porzeczki, borówki)
- Na zakończenie zajęć poproś uczniów, by dokańczali mówione przez ciebie zdania:
W porze letniej spożywamy owoce… (świeże)
Przed ich zjedzeniem należy je zawsze… (umyć)
Choć zimą nie ma świeżych owoców, ale za to mamy je w postaci… (przetworów i mrożonek)
Z ochotą włączamy się w akcję codziennego spożywania owoców jagodowych, ponieważ
mają one magiczne i niezwykłe… (właściwości)
Zajęcia 3.
Jagodowi sprzedawcy – zabawa dydaktyczna „kiermasz ofert” promująca
owoce jagodowe
Czas trwania: 60 min
Potrzebne materiały:
- papierowe tacki, kolorowy papier, bibuła, nożyczki, klej, pisaki lub markery, gotowe
szablony owoców do kolorowania.
Cele:
Celem zajęć jest promocja owoców jagodowych. Uczniowie w zabawie dydaktycznej
„kiermasz ofert” uświadomią sobie, jakie znaczenie dla człowieka mają owoce jagodowe
i dlaczego należy je uprawiać i konsumować. Nauczą się też, co robić, by wzrastała podaż
i popyt na te owoce.
Przebieg zajęć
- Wprowadź uczniów w temat zajęć.
Wiecie już, że owoce jagodowe rosną na polu czy też w sadzie. Zbiera się je przez całe prawie
lato, a niektóre nawet we wrześniu. Ludzie, którzy zajmują się uprawą owoców nazywa się
sadownikami albo plantatorami. Na dzisiejszych zajęciach zabawimy się w sprzedawców
owoców jagodowych. Waszym zadaniem będzie zachęcić kupujących do skorzystania
z waszej oferty, jaką stanowią owoce jagodowe.
- Po tym krótkim wstępie zadaj następujące pytania:
Kiedy należy zbierać owoce jagodowe?
Przykładowe odpowiedzi: gdy dojrzeją, kiedy już mają piękne i dorodne owoce, kiedy już
mają właściwy smak i zapach, kiedy nie są kwaśne…
Jakie powinny one być, żeby były chętnie kupowane?
Odpowiedzi mogą brzmieć: ładne, czyste, świeże, niezgniecione, smaczne, słodkie,
aromatyczne, bez żadnych plamek i szarych nalotów, bez pleśni, bez oznak zgnilizny…
W co można zbierać owoce, żeby nie zostały uszkodzone?
Przypuszczalne odpowiedzi: skrzynki, łubianki, koszyczki, plastikowe pojemniki…
Dokąd odjeżdżają owoce jagodowe po zebraniu ich przez zbieraczy?
Proponowane odpowiedzi: na skupy owoców, do hurtowni, do sklepów, na targowiska, do
przetwórni owocowych, samochodami za granicę…
- Poproś teraz uczniów, aby zgromadzili się wokół ciebie. Podziel ich losowo na cztery grupy
w sposób losowy, odliczając do czterech. Uczniowie „jedynki” to sprzedawcy truskawek,
„dwójki” – malin, trójki – porzeczek, czwórki – borówki wysokiej.
- Przydziel każdej grupie stolik. Ustaw stoliki w czterech odległych od siebie miejscach.
Przekaż uczniom papierowe tacki, kolorowy papier oraz bibułę, nożyczki, klej a także pisaki
lub markery. Uczniowie mogą też otrzymać gotowe szablony owoców do kolorowania.
Następnie poinformuj grupy:
Przygotujcie stoiska z owocami jagodowymi. Udekorujcie stoisko. Wytnijcie przypisane wam
owoce lub pomalujcie szablony. Poukładajcie te owoce według uznania: do wyciętych przez
was koszyczków lub na papierowych tackach.
Gdy już przygotujecie estetyczne stoisko, zadaniem waszym będzie zachęcić kupujących do
skorzystania z waszej oferty, jaką stanowią owoce jagodowe. Możecie korzystać ze słówek,
które ja w tym czasie przyczepię do tablicy magnetycznej.
Pomocnicze słówka dla uczniów zapisane na kartkach i umieszczone na tablicy brzmią:
doskonałe, świeżutkie, okazałe, dorodne, atrakcyjne, słodkie, aromatyczne, pierwszej jakości,
super, eksportowe, czyściutkie, w najlepszej cenie, o niezwykłych właściwościach, pyszne…
- W czasie samodzielnej pracy grupowej dzieci przygotuj sok np. z rozmrożonych owoców
jagodowych. Sok będzie nagrodą dla każdego dziecka za udział w zabawie - prezentacji
stoiska.
- Gdy zespoły owocowe ukończą pracę, poproś pierwszy chętny zespół, by wytypował
swojego przedstawiciela do zaprezentowania swojej kampanii handlowej. Pozostałe zespoły
z uwagą słuchają promocji owocu jagodowego.
- Po przedstawieniu ofert przez sprzedawców poproś uczniów na degustację soku
i w swobodnej rozmowie, niech przekażą swoje opinie i uwagi o zabawie w „kiermasz ofert”.